ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 5.1.2023

COM(2023) 3 final

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

σχετικά με την εφαρμογή της πρωτοβουλίας για τη δυτική Μεσόγειο

1.Εισαγωγη — Ιστορικο 

Τον Απρίλιο του 2017, η Επιτροπή εξέδωσε την ανακοίνωση σχετικά με την «Πρωτοβουλία για τη βιώσιμη ανάπτυξη της γαλάζιας οικονομίας στη δυτική Μεσόγειο» (στο εξής: «πρωτοβουλία WestMED» ή «πρωτοβουλία») μαζί με το πλαίσιο δράσης της 1 . Η πρωτοβουλία εγκρίθηκε επίσημα τον Νοέμβριο του ίδιου έτους από τις δέκα συμμετέχουσες χώρες: πέντε κράτη μέλη της ΕΕ (Γαλλία, Ιταλία, Πορτογαλία, Ισπανία και Μάλτα) και πέντε χώρες - εταίρους του νότου (Αλγερία, Λιβύη, Μαυριτανία, Μαρόκο και Τυνησία) σε ειδική υπουργική συνδιάσκεψη στη Νάπολη 2 .

Η πρωτοβουλία αποτελεί άμεσο αποτέλεσμα της ευρωμεσογειακής υπουργικής δήλωσης σχετικά με τη γαλάζια οικονομία , η οποία εγκρίθηκε στη διάσκεψη της Ένωσης για τη Μεσόγειο (UfM) που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2015. Η διάσκεψη κάλεσε τις συμμετέχουσες χώρες να διερευνήσουν την προστιθέμενη αξία και τη σκοπιμότητα ανάπτυξης κατάλληλων θαλάσσιων στρατηγικών σε υποπεριφερειακό επίπεδο. Η πρωτοβουλία αξιοποιεί επίσης τα έτη του «Διαλόγου 5+5» μεταξύ των δέκα συμμετεχουσών χωρών.

Η πρωτοβουλία WestMED είναι πλήρως εναρμονισμένη με άλλες σχετικές πολιτικές της ΕΕ που συνδέονται με την περιοχή, όπως η Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας. Έγινε η δεύτερη στρατηγική της ΕΕ για τις θαλάσσιες λεκάνες (μετά τη θαλάσσια στρατηγική για τον Ατλαντικό), η οποία προωθεί τη θαλάσσια συνεργασία σε ευρύτερη περιφερειακή κλίμακα.

Η πρωτοβουλία συμβάλλει στους στόχους της Διεθνούς Σύμβασης για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και των παράκτιων περιοχών της Μεσογείου (σύμβαση της Βαρκελώνης)· στο σχέδιο δράσης για τη Μεσόγειο· και στη μεσογειακή στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη 2016-2025. Συμβάλλει επίσης στα αποτελέσματα της 21ης συνόδου των συμβαλλόμενων μερών της σύμβασης της Βαρκελώνης που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2019, αναλαμβάνοντας τη δέσμευση να αναλάβει απτή δράση για την προστασία της Μεσογείου Θάλασσας και παρέχοντας στήριξη για μια βιώσιμη γαλάζια οικονομία και μια οικολογική μετάβαση στην περιοχή.

Η πρωτοβουλία WestMED αφορά επίσης τη Γενική Επιτροπή Αλιείας για τη Μεσόγειο (ΓΕΑΜ) και τη στρατηγική της για το 2030, η οποία εγκρίθηκε πρόσφατα. Η στρατηγική της ΓΕΑΜ προσφέρει ένα κοινό όραμα και κατευθυντήριες αρχές για την επίτευξη βιώσιμης αλιείας και υδατοκαλλιέργειας στην περιοχή της Μεσογείου.

Οι 10 χώρες δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν για το κοινό τους συμφέρον όσον αφορά τη Μεσόγειο γύρω από τρεις στόχους: 1) την αύξηση της ασφάλειας και της προστασίας στη θάλασσα, 2) την προώθηση της βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, της ανάπτυξης και της απασχόλησης και 3) τη διατήρηση των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας.

Για κάθε στόχο, καθορίστηκαν ορισμένες προτεραιότητες και στοχευμένες δράσεις, όπως αναφέρεται στο πλαίσιο δράσης που συνοδεύει την πρωτοβουλία:

1.Συνεργασία όσον αφορά τα καθήκοντα της ακτοφυλακής (κατάρτιση, ανάπτυξη ικανοτήτων, έρευνα και διάσωση)

2.Θαλάσσια ασφάλεια και αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης

3.Στρατηγική έρευνα και καινοτομία

4.Ανάπτυξη συνεργατικών σχηματισμών στον τομέα της θάλασσας

5.Ανάπτυξη και κυκλοφορία δεξιοτήτων

6.Βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή (θαλάσσιες μεταφορές, λιμένες, θαλάσσιος και παράκτιος τουρισμός, θαλάσσια υδατοκαλλιέργεια)

7.Θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός και διαχείριση των παράκτιων ζωνών

8.Γνώσεις στον τομέα της θάλασσας και της ναυτιλίας

9.Διατήρηση της βιοποικιλότητας και των θαλάσσιων οικοτόπων

10.Ανάπτυξη της βιώσιμης αλιείας και των παράκτιων κοινοτήτων

Τον Δεκέμβριο του 2018, στο Αλγέρι, οι υπουργοί των χωρών της πρωτοβουλίας WesternMED, από κοινού με την Επιτροπή και την Ένωση για τη Μεσόγειο, ενέκριναν δήλωση και χάρτη πορείας για δράση, όπου τονίζεται η ανάγκη εστίασης σε 6 3 από τις 10 προτεραιότητες που αναφέρονται ανωτέρω. Η σημασία της πρωτοβουλίας WestMED επιβεβαιώθηκε εκ νέου με τη δεύτερη υπουργική δήλωση της Ένωσης για τη Μεσόγειο σχετικά με τη βιώσιμη γαλάζια οικονομία, η οποία εγκρίθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2021 4 .

Διακυβέρνηση

Η διευθύνουσα επιτροπή της WestMED, ή WMSC (WestMED Steering Committee), παρέχει υψηλού επιπέδου διαχείριση για την εφαρμογή του πλαισίου δράσης. Διασφαλίζει τον επιχειρησιακό συντονισμό, παρέχει καθοδήγηση και υποστήριξη για τη διασφάλιση της επίτευξης των αναμενόμενων αποτελεσμάτων της πρωτοβουλίας και παρακολουθεί την εφαρμογή της. Η διευθύνουσα επιτροπή της WestMED περιλαμβάνει εθνικούς συντονιστές από τα αρμόδια υπουργεία των συμμετεχουσών χωρών, την Επιτροπή και την Ένωση για τη Μεσόγειο, καθώς και παρατηρητές.

Ο μηχανισμός βοήθειας της WestMED χρηματοδοτείται μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (ΕΤΘΑΥ) 5 . Συνεργάζεται στενά με τη διευθύνουσα επιτροπή και τις τεχνικές ομάδες εργασίας της, προσφέροντας επιχειρησιακή, υλικοτεχνική και διοικητική υποστήριξη. Ο μηχανισμός βοήθειας προσφέρει επίσης πρακτική υποστήριξη έργων —κυρίως με τη μορφή αντιστοίχισης εταίρων και ανάπτυξης έργων— μέσω των εκπροσώπων του σε εννέα εθνικούς κόμβους.

Οι εθνικοί κόμβοι είναι ομάδες εθνικών εμπειρογνωμόνων με εκτεταμένο δίκτυο και άρτια γνώση των ευκαιριών χρηματοδότησης, οι οποίοι μπορούν να εντοπίσουν τομείς με υψηλές δυνατότητες και να συμβάλουν στην ανάπτυξη ιδεών για έργα. Οι εθνικοί κόμβοι παρέχουν εμπιστευτική και προσαρμοσμένη καθοδήγηση σχετικά με την ανάπτυξη έργων, τις ευκαιρίες χρηματοδότησης και την αντιστοίχιση εταίρων, και είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις τοπικές προτεραιότητες.

Υποχρέωση υποβολής εκθέσεων

Η πρωτοβουλία WestMED εφαρμόζεται εδώ και 5 χρόνια. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του 2017, η Επιτροπή «θα υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έως το 2022, σχετικά με την εφαρμογή της παρούσας πρωτοβουλίας με βάση τις εκθέσεις των χωρών». Η Επιτροπή πρέπει επίσης να διασφαλίσει ότι η πρωτοβουλία είναι ακόμα εναρμονισμένη με τους ισχύοντες στόχους και τις ισχύουσες πολιτικές της ΕΕ. Για τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή ζήτησε ανεξάρτητη αξιολόγηση της πρωτοβουλίας, η οποία εξέτασε τους στόχους, τις επιτυχίες και τις προκλήσεις της. Η αξιολόγηση έλαβε τη μορφή μελέτης επανεξέτασης.

2.Η μελετη επανεξετασης

Η Επιτροπή ανέθεσε την εκπόνηση ανεξάρτητης μελέτης επανεξέτασης σχετικά με την εφαρμογή της πρωτοβουλίας WestMED για την υποστήριξη της παρούσας έκθεσης. Τον Σεπτέμβριο του 2021, ο ανάδοχος ξεκίνησε εργασίες για να συμβάλει στον προσδιορισμό του αν είχαν επιτευχθεί οι σκοποί και οι στόχοι της πρωτοβουλίας ή αν χρειάζονταν επικαιροποίηση ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στις τρέχουσες προτεραιότητες. Για τον σκοπό αυτόν, ο ανάδοχος εξέτασε τέσσερις βασικές οπτικές γωνίες: τις στρατηγικές πληροφορίες· την αξιολόγηση του επιπέδου διακυβέρνησης και των προτεραιοτήτων· την αξιολόγηση της πρωτοβουλίας και του ρόλου του μηχανισμού βοήθειας· και την οπτική γωνία των παρατηρητών.

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε μεταξύ Οκτωβρίου 2021 και Απριλίου 2022. Περιλάμβανε έρευνα τεκμηρίωσης, καθώς και στοχευμένη διαβούλευση, κατά την οποία πραγματοποιήθηκε συνέντευξη με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, τα μέλη της διευθύνουσας επιτροπής της WestMED, τους συμπροέδρους της WestMED και τα μέλη του μηχανισμού βοήθειας, διασφαλίζοντας την πλήρη εκπροσώπηση των ενδιαφερόμενων μερών, καθώς και τη γεωγραφική ισορροπία. Πριν από τις συνεντεύξεις, εστάλησαν ερωτηματολόγια στις χώρες μέλη της WestMED και οι απαντήσεις τροφοδότησαν σε μεγάλο βαθμό τη μελέτη επανεξέτασης.

Η Επιτροπή συνέταξε την παρούσα έκθεση μετά από προσεκτική ανάλυση των παρατηρήσεων που ελήφθησαν μέσω των ερωτηματολογίων και της μελέτης επανεξέτασης, και μετά από διαβούλευση με τη διευθύνουσα επιτροπή της WestMED. Στη συνέχεια παρατίθενται ορισμένα συμπεράσματα και διάφορες συστάσεις.

3.Αποτελεσματα: Πλεονεκτηματα και αναγκαιες βελτιωσεις

Κατά τα 5 έτη ύπαρξής της, η πρωτοβουλία, με την προσέγγισή της από τη βάση προς την κορυφή, έχει αποδειχθεί χρήσιμη διακυβερνητική πλατφόρμα για την προώθηση των τομέων της βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας σε ολόκληρη τη δυτική Μεσόγειο. Τα μέλη της πρωτοβουλίας και οι παρατηρητές του διοικητικού οργάνου (της διευθύνουσας επιτροπής) την θεωρούν ισχυρό φόρουμ διαλόγου και συνεργασίας. Ειδικότερα, οι ειδικές διασκέψεις ενδιαφερόμενων μερών και οι μαραθώνιοι ανάπτυξης εφαρμογών έχουν συγκεντρώσει εκατοντάδες συμμετέχοντες από την περιοχή.

Η πανδημία COVID-19 δημιούργησε δυσκολίες όσον αφορά τη λειτουργία και τη διακυβέρνηση της πρωτοβουλίας, καθώς οι περισσότερες συνεδριάσεις έπρεπε να είναι ψηφιακές. Ωστόσο, σημειώθηκε μεγάλη πρόοδος, εν μέρει λόγω των προσπαθειών που έκαναν οι συμπρόεδροι της WestMED. Η πρωτοβουλία έχει επιδείξει συνεχή υποστήριξη για έργα και προτάσεις έργων· δημιούργησε με επιτυχία δύο τεχνικές ομάδες για τη βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια και την πράσινη ναυτιλία· ενημέρωσε τις σχετικές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων του ΕΤΘΑ/ΕΤΘΑΥ που ανατέθηκαν στον CINEA 6 · και συνήψε βασικές εταιρικές σχέσεις υπογράφοντας μνημόνιο συμφωνίας (ΜΣ) με το Interreg και την Ένωση Εμπορικών και Βιομηχανικών Επιμελητηρίων της Μεσογείου (ASCAME).

Μολονότι ορισμένες πτυχές της πρωτοβουλίας μπορούν να βελτιωθούν (ενίσχυση της προβολής, ανάπτυξη καταλληλότερων δεικτών για τη μέτρηση της προόδου και αποσαφήνιση ορισμένων από τις υφιστάμενες προτεραιότητες), αυτές μπορούν να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο της τρέχουσας διακυβέρνησης της πρωτοβουλίας.

3.1.Πλεονεκτήματα και προστιθέμενη αξία

Η πρωτοβουλία WestMED έχει σημειώσει πρόοδο και επιτυχία, γεγονός που δικαιολογεί τη δημιουργία και τη συνέχισή της. Παρατηρήθηκαν έξι βασικά πλεονεκτήματα:

·διάλογος και ήπια διπλωματία

·συνεργασία και εταιρικές σχέσεις

·υποστήριξη έργων

·ανταλλαγή γνώσεων

·τεχνικές ομάδες εργασίας και συμμαχίες

·ευρύτερη μεσογειακή συνεργασία

3.1.1.Διάλογος και ήπια διπλωματία

Η πρωτοβουλία WestMED συνέβαλε καθοριστικά στη στήριξη των αναγκών των χωρών μελών, κυρίως μέσω της στήριξης του μηχανισμού βοήθειας και του πλαισίου ήπιας διπλωματίας που έχει θεσπιστεί και διευκολύνει τον διάλογο μεταξύ των μελών του σχετικά με τις κοινές προκλήσεις και ευκαιρίες. Η συμμετοχική και χωρίς αποκλεισμούς διαδικασία εκτιμάται ιδιαίτερα από τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η πρωτοβουλία αντικατοπτρίζει με επιτυχία την ποικιλομορφία των αναγκών και των προκλήσεων στην περιοχή.

Ως φόρουμ πολιτικού διαλόγου και ανταλλαγών, η πρωτοβουλία WestMED βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ενεργό συμμετοχή ενός δικτύου τοπικών ενδιαφερόμενων φορέων από τις συμμετέχουσες χώρες. Τα συνέδρια των ενδιαφερόμενων μερών και οι μαραθώνιοι ανάπτυξης εφαρμογών που διοργανώνονται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας WestMED —κυρίως για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής ιδεών για έργα και την προώθηση της ανάπτυξης συγκεκριμένων έργων μεταξύ περιφερειακών ενδιαφερόμενων φορέων στους θαλάσσιους τομείς— έχουν εδραιώσει τη θέση της ως αποδεδειγμένο και αποτελεσματικό εργαλείο για την προώθηση των επαφών μεταξύ χωρών οι οποίες διαφορετικά διαθέτουν περιορισμένα μέσα συνεργασίας ή αντιμετωπίζουν πολιτικές εντάσεις.

Το έργο των τεχνικών ομάδων της WestMED και των συνεργατικών σχηματισμών στον τομέα της θάλασσας έχει συμβάλει σημαντικά στην ενίσχυση του διαλόγου μεταξύ των συμμετεχουσών χωρών και των ενδιαφερόμενων φορέων τους στον τομέα της θάλασσας.

3.1.2.Συνεργασία και εταιρικές σχέσεις

Παρακολουθώντας σχετικές ευκαιρίες χρηματοδότησης στη γαλάζια οικονομία, ο μηχανισμός βοήθειας θέσπισε ειδικά μέσα συνεργασίας με θεσμικούς χορηγούς βοήθειας, ιδίως το Interreg. Το κανονιστικό πλαίσιο για τα Ταμεία Συνοχής για την περίοδο 2021-2027 περιέχει ρητές διατάξεις σχετικά με την ενσωμάτωση των στρατηγικών για τις θαλάσσιες λεκάνες. Μεταξύ του Interreg Euro-MED (2021-27) και της πρωτοβουλίας WestMED δημιουργήθηκε χάρτης πορείας για δραστηριότητες σύνδεσης. Θα ενισχύσει τον συντονισμό μεταξύ των παραγόντων της Μεσογείου και θα συμβάλει στη δημιουργία εταιρικών σχέσεων.

Για τη στήριξη των εταιρικών σχέσεων μεταξύ της WestMED και των σχετικών περιφερειακών ενώσεων, το 2021 ο μηχανισμός βοήθειας υπέγραψε μνημόνιο συμφωνίας με την ASCAME. Στόχος του μνημονίου συμφωνίας είναι η θέσπιση ενός ισχυρού πλαισίου συνεργασίας για την προώθηση της γαλάζιας οικονομίας, τη διασφάλιση ασφαλέστερου θαλάσσιου χώρου και τη βελτίωση της θαλάσσιας διακυβέρνησης στην περιοχή. Ορισμένες από τις σχεδιαζόμενες δράσεις περιλαμβάνουν κοινές πρωτοβουλίες και προωθούν τον διάλογο και τη συνεργασία. Η συνεργασία με την ASCAME θα ενισχύσει τους δεσμούς της πρωτοβουλίας με τον ιδιωτικό τομέα, με αποτέλεσμα την αύξηση των δραστηριοτήτων αντιστοίχισης και υποστήριξης έργων. Επιπλέον, το μνημόνιο συμφωνίας διευκολύνει τη μεταφορά γνώσεων μεταξύ σχετικών ιδιωτικών και δημόσιων φορέων.

Όσον αφορά το μέλλον, ο μηχανισμός βοήθειας ενδέχεται να θελήσει να διερευνήσει την ενίσχυση της συνεργασίας ή ακόμη και προτάσεις έργων από νέους εταίρους ή πηγές χρηματοδότησης. Αυτό θα μπορούσε να γίνει στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», της σύμπραξης δημόσιων φορέων της ΕΕ για τη βιώσιμη γαλάζια οικονομία 7 και της Αποστολής της ΕΕ: αποκατάσταση των ωκεανών και των υδάτων μας, ιδίως σε σχέση με τον φάρο της Μεσογείου με ορίζοντα το 2030, έχοντας ως στόχο την πρόληψη και την εξάλειψη της ρύπανσης παράλληλα με την προστασία και την αποκατάσταση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας και την κλιματική ουδετερότητα και κυκλικότητα της γαλάζιας οικονομίας, και διευκολύνοντας επίσης τη δέσμευση των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών για την επίτευξη των στόχων της Αποστολής.

3.1.3.Υποστήριξη έργων

Η πρωτοβουλία WestMED έχει στηρίξει τις χώρες μέλη στην ανάπτυξη προτάσεων έργων, πολλές από τις οποίες πέτυχαν να λάβουν χρηματοδότηση. Το γεγονός αυτό εκτιμήθηκε ιδιαίτερα από τις χώρες.

Μέχρι στιγμής, 79 ιδέες έργων έχουν υποστηριχθεί ενεργά από την κεντρική ομάδα της πρωτοβουλίας και τους εθνικούς κόμβους. Η συνολική αξία τους ανέρχεται σε περίπου 92 εκατ. EUR 8 . Επιπλέον, περισσότερα από 160 έργα ευθυγραμμίζονται με την πρωτοβουλία και περιλαμβάνουν περίπου 600 εταίρους από τις χώρες μέλη.

Παραδείγματα σημαντικών έργων που έλαβαν στήριξη κατά τα τελευταία 4 έτη παρατίθενται στον πίνακα 1. Ο κατάλογος αυτός δεν είναι σε καμία περίπτωση πλήρης 9 .

Πίνακας 1: σύνοψη των βασικών έργων που υποστηρίζονται από τον μηχανισμό βοήθειας

Βραβεία έργων της WestMED

Τα βραβεία έργων της WestMED (2021) αποτέλεσαν ευκαιρία προκειμένου να αναδειχθούν και να υποστηριχθούν άλλα έργα από εκείνα που υποστηρίζονται ενεργά από τον μηχανισμό βοήθειας και τους εθνικούς κόμβους. Στόχος ήταν να εντοπιστούν, να αναδειχθούν και να τιμηθούν εξαιρετικά έργα που παρέχουν λύσεις καινοτόμες και με δυνατότητα αναπαραγωγής σε διάφορους τομείς, κάνοντας έτσι πραγματικότητα το όραμα της πρωτοβουλίας WestMED για τη δυτική Μεσόγειο. Το 2021, συνολικά 54 ενδιαφέροντα και πολύτιμα έργα και από τις δύο πλευρές της Μεσογείου συμμετείχαν στον διαγωνισμό.

Νικητής ήταν το έργο BLUESKILLS με τίτλο «Γαλάζιες θέσεις εργασίας και βιώσιμη οικονομία στη Μεσόγειο καθ’ όλη τη διάρκεια της αναβάθμισης των δεξιοτήτων και της ανάπτυξης ικανοτήτων», το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το ιταλικό Υπουργείο Πανεπιστημίων και Έρευνας και του οποίου ηγείται το ιταλικό Εθνικό Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας και Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής. Το έργο προωθεί ευκαιρίες για «γαλάζιες» σταδιοδρομίες μέσω της ανάπτυξης δεξιοτήτων, της ανταλλαγής γνώσεων και της αξιοποίησης της έρευνας για μια πιο βιώσιμη Μεσόγειο Θάλασσα. Στόχος του είναι η ανάπτυξη νέων προγραμμάτων σπουδών και η αύξηση της απασχολησιμότητας στους τομείς της θάλασσας και της ναυτιλίας. Άλλα έργα που έφτασαν στον τελικό παρατίθενται στον πίνακα 2.

Πίνακας 2: έργα που έφτασαν στον τελικό των βραβείων έργων της WestMED 2021

Πρόσκληση υποβολής προτάσεων του ΕΤΘΑΥ για εμβληματικά έργα 2021

Σε μια προσπάθεια τόνωσης και εξορθολογισμού των κονδυλίων, το 2021 δρομολογήθηκε η πρώτη πρόσκληση υποβολής προτάσεων του ΕΤΘΑΥ για εμβληματικά έργα σχετικά με τη γαλάζια οικονομία που εστιάζουν στη θαλάσσια λεκάνη. Περιλάμβανε ειδική πρόσκληση για τις χώρες της WestMED. Η πρόσκληση ήταν αφιερωμένη στην ανάκαμψη του παράκτιου και θαλάσσιου τουρισμού. Στόχος της ήταν η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας του παράκτιου και θαλάσσιου τουρισμού στο πλαίσιο μιας έξυπνης και ανθεκτικής γαλάζιας οικονομίας. Το θέμα επικεντρώνεται επίσης στον οικολογικό τουρισμό, στην ψηφιοποίηση του τομέα και στην κινητοποίηση ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων. Βραβεύτηκαν και βρίσκονται σε εξέλιξη τρία έργα αξίας 2 385 000 EUR.

Πίνακας 3: έργα που ανατέθηκαν μέσω προσκλήσεων υποβολής προτάσεων του ΕΤΘΑΥ για εμβληματικά έργα σε χώρες της WestMED

3.1.4.Ανταλλαγή γνώσεων

Η πρωτοβουλία WestMED υπήρξε ένα επιτυχημένο φόρουμ για την ανταλλαγή γνώσεων, το οποίο πρόσφερε έμπνευση. Οι χώρες μέλη είχαν τη δυνατότητα να διδαχθούν η μία από την άλλη και να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές και αξιόπιστες μεθόδους για τη διαμόρφωση πολιτικής, προκειμένου να επιτευχθεί μια πιο βιώσιμη γαλάζια οικονομία. Ένα σαφές παράδειγμα είναι η στρατηγική για τη γαλάζια οικονομία της Αλγερίας.

Το 2021 η Αλγερία έγινε η πρώτη χώρα της νότιας Μεσογείου με εθνική στρατηγική για τη γαλάζια οικονομία, με ορίζοντα τα επόμενα δέκα έτη. Η στρατηγική αυτή προσδιορίζει τις ανάγκες, τα θέματα, τις δραστηριότητες και τις δράσεις προτεραιότητας που απαιτούνται για την οικοδόμηση μιας ολοκληρωμένης και βιώσιμης θαλάσσιας οικονομίας που είναι επωφελής για όλους. Η στρατηγική καλύπτει επίσης τις διασυνοριακές πτυχές της γαλάζιας οικονομίας.

Η στρατηγική για τη γαλάζια οικονομία της Αλγερίας εμπνεύστηκε από την πρωτοβουλία WestMED, μαζί με τις ιδέες και τους στόχους που διερευνήθηκαν στις διάφορες πολυεπίπεδες εκδηλώσεις και μεταξύ των περιφερειακών εταίρων, των υπουργών και των διευθυνουσών επιτροπών. Ο μηχανισμός βοήθειας παρείχε επίσης ειδική στήριξη στη διαδικασία αυτή. Πράγματι, ο εθνικός κόμβος της Αλγερίας και ο μηχανισμός βοήθειας της WestMED διαδραμάτισαν καίριο ρόλο και βοήθησαν τις εθνικές αρχές στην οριστικοποίηση και την παρουσίαση της στρατηγικής για τη γαλάζια οικονομία της Αλγερίας. Η ΕΕ στηρίζει τη στρατηγική παρέχοντας 22 εκατ. EUR για την ανάπτυξη της γαλάζιας οικονομίας στην Αλγερία.

Η στρατηγική για τη γαλάζια οικονομία της Αλγερίας είναι πλήρως ενσωματωμένη στο συνολικό όραμα της κυβέρνησης της Αλγερίας και συμβάλλει στους στόχους της WestMED και της Ένωσης για τη Μεσόγειο.

Εντέλει μπορεί να εμπνεύσει και άλλες χώρες να αναπτύξουν παρόμοιες στρατηγικές. Για παράδειγμα, η Τυνησία επεξεργάζεται επί του παρόντος μια στρατηγική που θα εγκριθεί το 2022.

3.1.5.Τεχνικές ομάδες εργασίας και συμμαχίες

Το 2020 η WestMED δημιούργησε μια τεχνική ομάδα για την πράσινη ναυτιλία. Επικεφαλής της ομάδας είναι οι εθνικοί κόμβοι της Ιταλίας και του Μαρόκου, οι οποίοι αποτελούνται από εμπειρογνώμονες, ειδικούς και εκπροσώπους από όλες τις χώρες της WestMED. Η ομάδα έχει προσδιορίσει τρεις βασικές δράσεις για τα θέματα των βιώσιμων θαλάσσιων μεταφορών και των εναλλακτικών καυσίμων:

I)αξιολόγηση των αναδυόμενων τεχνολογιών και των καινοτόμων μοντέλων·

II)δημιουργία δικτύου θαλάσσιων λιμένων ως ενεργειακών κοινοτήτων·

III)συμβολή στην ενίσχυση της προσαρμογής των εμπορικών σκαφών.

Η AquaWest, μια τεχνική ομάδα για τη βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια, συστάθηκε το 2021 για να στηρίξει την υιοθέτηση καινοτόμων και βιώσιμων πρακτικών υδατοκαλλιέργειας στη δυτική Μεσόγειο. Η ομάδα επικεντρώνεται στις ανάγκες και τις ευκαιρίες των νότιων χωρών της WestMED, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να επωφεληθούν από τις υφιστάμενες καινοτόμες πρακτικές στην περιοχή. Η ομάδα αποτελείται από διάφορους φορείς χάραξης πολιτικής υψηλού επιπέδου και οργανώσεις από τον τομέα της υδατοκαλλιέργειας και επικεφαλής της είναι ο εθνικός κόμβος της Αλγερίας. Οι κύριοι στόχοι της ομάδας είναι οι εξής:

I)προώθηση της ανταλλαγής γνώσεων·

II)διευκόλυνση της ανάπτυξης πολιτικής·

III)ενθάρρυνση της συνεργασίας των ενδιαφερόμενων μερών·

IV)εύρεση χρηματοδότησης·

V)διατήρηση πλατφόρμας ανταλλαγής πληροφοριών.

Το 2021 δημιουργήθηκε ένα δίκτυο συνεργατικών σχηματισμών στον τομέα της θάλασσας, το οποίο υπεγράφη στην Ιταλία με επικεφαλής τον συνεργατικό σχηματισμό της Τυνησίας. Οι κύριοι στόχοι του δικτύου είναι οι εξής:

I)ενθάρρυνση της συζήτησης και της ανταλλαγής γνώσεων και πρακτικών μεταξύ των συνεργατικών σχηματισμών·

II)ενίσχυση της ανάπτυξης των συνεργατικών σχηματισμών της νότιας Μεσογείου στον τομέα της θάλασσας μέσω στενότερης συνεργασίας Νότου–Νότου·

III)ανάπτυξη ικανοτήτων Βορρά–Νότου για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων διαχείρισης συνεργατικών σχηματισμών μεταξύ της βόρειας και της νότιας Μεσογείου·

IV)προσέλκυση επενδύσεων —ιδίως ιδιωτικών επενδύσεων για καινοτόμες ΜΜΕ.

3.1.6.Ευρύτερη μεσογειακή συνεργασία

Η πρωτοβουλία WestMED δεν έχει απλώς εμπνεύσει και ενισχύσει τόσο τη συνεργασία όσο και τη συζήτηση μεταξύ των χωρών μελών της, αλλά έχει επίσης οδηγήσει σε ευρύτερη συνεργασία σε ολόκληρη την υπόλοιπη Μεσόγειο. Αυτό έχει λάβει τη μορφή συνεργασίας για έργα μεταξύ παράκτιων χωρών της ΕΕ και τρίτων χωρών που δεν είναι μέλη της WestMED.

Πίνακας 4: παραδείγματα έργων που υποστηρίζονται από τον μηχανισμό βοήθειας της WestMED στα οποία συμμετέχουν χώρες που δεν ανήκουν στη WestMED

Σε μια προσπάθεια περαιτέρω συμμετοχής άλλων μεσογειακών χωρών, για πρώτη φορά το 2022 οι προσκλήσεις του ΕΤΘΑΥ για εμβληματικά έργα, οι οποίες ήταν συνήθως διαθέσιμες μόνο σε χώρες της WestMED, είναι ανοικτές σε όλες τις χώρες της Ένωσης για τη Μεσόγειο, ακολουθώντας έτσι το παράδειγμα της ίδιας της WestMED και ενσωματώνοντας άλλα μεσογειακά έθνη όσον αφορά τα έργα.

Η πρωτοβουλία BlueMed για μια υγιή Μεσόγειο χωρίς πλαστικά περιλάμβανε τόσο χώρες της ΕΕ όσο και χώρες εκτός ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των χωρών της WestMED. Στόχος της ήταν να προωθήσει ένα κοινό όραμα για μια πιο υγιή και ανθεκτική Μεσόγειο Θάλασσα, προωθώντας την κοινωνική ευημερία και την ευημερία των μελλοντικών γενεών. Ανέπτυξε ένα στρατηγικό θεματολόγιο έρευνας και καινοτομίας ειδικά για τη Μεσόγειο, στο οποίο απαριθμούνται οι βασικές προκλήσεις στη Μεσόγειο, τα κενά γνώσεων, οι δραστηριότητες που καθιστούν δυνατή τη γαλάζια ανάπτυξη και τα μέτρα για την ενίσχυση των δεξιοτήτων σε διάφορους τομείς.

Το 2022 η Επιτροπή δημοσίευσε νέο έγγραφο καθοδήγησης σχετικά με τις συνέργειες μεταξύ του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» και των προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Υπάρχει πλέον η δυνατότητα σωρευτικής χρηματοδότησης, δηλαδή μια επιχείρηση / έργο μπορεί να λάβει στήριξη από περισσότερα του ενός ταμεία, προγράμματα ή μέσα για το ίδιο στοιχείο κόστους ή την ίδια δαπάνη που καθιστά δυνατή τη χρηματοδότηση έως και το 100 %.

Όσον αφορά το μέλλον, η πρωτοβουλία WestMED θα συνεργαστεί με την προσφάτως δρομολογηθείσα δράση συντονισμού και στήριξης, την BlueMissionMed, η οποία χρηματοδοτείται στο πλαίσιο της Αποστολής: αποκατάσταση του ωκεανού και των υδάτων μας έως το 2030.

3.2.Τομείς στους οποίους μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο βελτίωσης

Μολονότι η προστιθέμενη αξία που καταδεικνύεται από την πρωτοβουλία WestMED είναι σαφής, υπάρχει περιθώριο βελτίωσης στους ακόλουθους τομείς.

3.2.1.Αύξηση της ευαισθητοποίησης και ενίσχυση της προβολής

Η τρέχουσα επικοινωνιακή στρατηγική είναι κάπως παρωχημένη. Η καλύτερη χρήση του λογότυπου για σκοπούς προβολής είναι απαραίτητη για την καλύτερη προβολή του έργου, της προόδου και της επιτυχίας της πρωτοβουλίας.

Λύση: βελτίωση της επικοινωνιακής στρατηγικής και καλύτερη χρήση του λογότυπου της WestMED ως εμπορικού σήματος.

Μια προσαρμοσμένη επικοινωνιακή στρατηγική θα συνέβαλε στην ενίσχυση της προβολής της πρωτοβουλίας WestMED. Οι δραστηριότητες και η πρόοδος θα ήταν πιο εμφανείς και πιο προσιτές στο κοινό. Αυτή η επικοινωνιακή στρατηγική θα μπορούσε να αναπτυχθεί μέσω της συνεργασίας με τις αντιπροσωπείες της ΕΕ σε τρίτες χώρες που βρίσκονται στη Μεσόγειο. Αυτό θα μπορούσε να αυξήσει την προβολή και θα μπορούσε να προσελκύσει νέες επενδύσεις και να δημιουργήσει μεγαλύτερο αποτέλεσμα μόχλευσης σε έργα και επιχορηγήσεις για την ανάπτυξή τους.

Η αποτελεσματικότερη προβολή θα βοηθούσε: στην επίδειξη της έγκρισης των συμμετεχουσών χωρών· στην αύξηση της προβολής των έργων που φέρουν το εμπορικό σήμα· στην εύρεση εταίρων για τα έργα· στην παροχή συνδρομής στα έργα που φέρουν το εμπορικό σήμα για την εξασφάλιση στήριξης από κυβερνήσεις και ενδιαφερόμενα μέρη σε ολόκληρη την περιοχή· και στη διευκόλυνση της πρόσβασης σε ευκαιρίες χρηματοδότησης. Η πρωτοβουλία WestMED θα πρέπει να επιδιώξει να μιμηθεί το έργο που επιτελεί η επιτυχημένη εκστρατεία προώθησης εμπορικού σήματος της Ένωσης για τη Μεσόγειο.

Ο νέος μηχανισμός βοήθειας θα πρέπει να συμβάλει στη βελτίωση της επικοινωνιακής στρατηγικής. Σύμφωνα με τους όρους εντολής της, η κοινοπραξία που είναι υπεύθυνη για τον μηχανισμό βοήθειας οφείλει να υποβάλει στρατηγική επικοινωνίας και σχέδιο δράσης για την υλοποίησή της, το οποίο θα επανεξετάζεται κάθε 6 μήνες.

Ο νέος μηχανισμός βοήθειας μπορεί επίσης να στηρίξει την εισαγωγή της χρήσης του λογότυπου ως εμπορικού σήματος. Αυτό θα είναι καίριας σημασίας για τον καθορισμό του τυποποιημένου σήματος για έργα που υποστηρίζονται από τη WestMED καθώς και για κοινές πρωτοβουλίες που υποδεικνύουν την έγκριση της WestMED κατά την υποβολή αίτησης χρηματοδότησης. Η ύπαρξη σαφών κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τη χρήση και τη δυνατότητα εφαρμογής του λογότυπου θα διασφαλίσει τη συνεπή χρήση του από όλα τα κράτη μέλη. Η Επιτροπή μπορεί να διευκολύνει τη διαδικασία παρέχοντας γνώσεις σχετικά με τυποποιημένες κατευθυντήριες γραμμές.

3.2.2.Βελτίωση των μετρήσεων και των δεικτών επιδόσεων

Η βελτίωση των σημερινών μετρήσεων και δεικτών επιδόσεων θα βελτιώσει την ακρίβεια κατά τη μέτρηση της επιτυχίας και της έκτασης των δράσεων που υλοποιούνται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας WestMED.

Εκτός από την ανάπτυξη πολιτικής και τη συμβολή της WestMED, οι επιμέρους δράσεις που αντιστοιχούν σε καθεμία από τις 10 προτεραιότητες της πρωτοβουλίας δεν συνδέονται με τους ειδικούς στόχους που καθορίζονται στο ισχύον πλαίσιο δράσης.

Πολλοί από τους στόχους που απαριθμούνται είναι υπερβολικά ευρείς για να αποδοθούν αποκλειστικά στις δραστηριότητες της πρωτοβουλίας. Οι στόχοι έχουν κατά κύριο λόγο ποσοτικό χαρακτήρα, ωστόσο πολλά από τα επιτεύγματα της πρωτοβουλίας μέχρι σήμερα δεν είναι εύκολα μετρήσιμα.

Λύση: αναδιατύπωση και υιοθέτηση εναλλακτικών μετρήσεων επιδόσεων για την παρακολούθηση της εφαρμογής.

Το αναθεωρημένο πλαίσιο θα πρέπει να περιλαμβάνει τόσο ποιοτικούς όσο και ποσοτικούς δείκτες. Οι εν λόγω δείκτες θα πρέπει να είναι συναφείς και συνολικοί και θα πρέπει να είναι εύκολο να παρακολουθούνται και να υποβάλλονται εκθέσεις για αυτούς. Η ενσωμάτωση σχετικών πτυχών στους ειδικούς δείκτες θα διασφαλίσει ότι οι αλλαγές στις προτεραιότητες μπορούν να παρακολουθούνται εύκολα σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης και εφαρμογής. Θα διασφαλίσει επίσης ότι τυχόν νέες προτεραιότητες ενσωματώνονται εύκολα στις διαδικασίες υποβολής εκθέσεων και παρακολούθησης.

Στους όρους εντολής του νέου μηχανισμού βοήθειας αναφέρεται ότι θα πρέπει να καταρτίσει κριτήρια και δείκτες για την παρακολούθηση και τη μέτρηση των δραστηριοτήτων των διαφόρων στρατηγικών για τις θαλάσσιες λεκάνες και των σχετικών αποτελεσμάτων. Αυτό θα διευκολύνει την αντιμετώπιση του ζητήματος της πρωτοβουλίας WestMED και του πλαισίου δράσης της και του χάρτη πορείας για δράση.

3.2.3.Εκ νέου επιβεβαίωση και εξορθολογισμός των προτεραιοτήτων

Η πρωτοβουλία WestMED λειτουργεί σε ένα ευρύ πλαίσιο διεθνών, μεσογειακών και ενωσιακών πολιτικών, συμφωνιών και στρατηγικών που σχετίζονται με τη βιώσιμη γαλάζια οικονομία.

Οι 3 πρωταρχικοί στόχοι και οι 10 προτεραιότητες της πρωτοβουλίας ευθυγραμμίζονται σε κάποιο βαθμό με τις περιφερειακές και μεσογειακές πολιτικές. Για παράδειγμα, η πρωτοβουλία WestMED βασίζεται στην υπουργική δήλωση της Ένωσης για τη Μεσόγειο του 2015 σχετικά με τη γαλάζια οικονομία. Ωστόσο, οι προτεραιότητες της WestMED καθορίστηκαν πριν από την πιο πρόσφατη δεύτερη υπουργική δήλωση της Ένωσης για τη Μεσόγειο σχετικά με μια βιώσιμη γαλάζια οικονομία (2021).

Μετά την έγκριση της δήλωσης του Αλγερίου το 2018, τα έργα και οι προτάσεις που υποστηρίζονται από την πρωτοβουλία επικεντρώθηκαν κυρίως στις 6 προτεραιότητες που περιγράφονται στον χάρτη πορείας για δράση, και όχι στις 10 προτεραιότητες που υπάρχουν στο πλαίσιο δράσης. Ο χάρτης πορείας δεν περιγράφει συγκεκριμένο τρόπο υλοποίησης των υπόλοιπων προτεραιοτήτων 10 . Ωστόσο, σημειώθηκε κάποια πρόοδος μέσω των έργων 11 και του τελευταίου μαραθώνιου ανάπτυξης εφαρμογών που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2022. Αυτός ο μαραθώνιος ανάπτυξης εφαρμογών έδειξε ανανεωμένο ενδιαφέρον για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και τον παράκτιο τουρισμό. Ο μηχανισμός βοήθειας της WestMED στηρίζει και θα συνεχίσει να στηρίζει εκδηλώσεις δικτύωσης σχετικά με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό (συμπεριλαμβανομένων των χωρών της ανατολικής Μεσογείου), ιδίως μέσω μιας νέας ομάδας εμπειρογνωμόνων για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, η οποία συστάθηκε μέσω του έργου MSP-MED.

Λύση: επιβεβαίωση και εξορθολογισμός των προτεραιοτήτων με βάση τις περιφερειακές και διεθνείς προτεραιότητες.

Θα ήταν χρήσιμη η αναπροσαρμογή και η εναρμόνιση των προτεραιοτήτων της πρωτοβουλίας με τις νέες πρωτοβουλίες περιφερειακής και διεθνούς πολιτικής. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με βάση τη δεύτερη υπουργική δήλωση της Ένωσης για τη Μεσόγειο σχετικά με μια βιώσιμη γαλάζια οικονομία. Η εν λόγω δήλωση εγκρίθηκε από τα 42 μέλη της Ένωσης για τη Μεσόγειο και τονίζει την ανάγκη αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών και κλιματικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει ολόκληρη η περιοχή.

Τα θέματα αυτά μπορούν να συζητηθούν στην επόμενη υπουργική συνάντηση της WestMED, η οποία πρόκειται να πραγματοποιηθεί το 2023.

4.Συστασεις

Όπως αποδεικνύεται στο παρόν έγγραφο, η πρωτοβουλία WestMED υπήρξε μέχρι στιγμής επιτυχής και προώθησε σαφώς τους στόχους της στο πλαίσιο των τριών κύριων προτεραιοτήτων της. Συγκεκριμένα παραδείγματα προόδου είναι η δημιουργία τεχνικών ομάδων, η υποστήριξη της αντιστοίχισης έργων και της ανάπτυξης έργων, καθώς και η δημιουργία διαφόρων εταιρικών σχέσεων. Γενικότερα, η πρωτοβουλία WestMED έχει οδηγήσει σημαντικά στη βελτίωση της συνεργασίας και του διαλόγου στην περιοχή μεταξύ των χωρών μελών της, αλλά και πέραν αυτών, συμπεριλαμβάνοντας και άλλες μεσογειακές χώρες —τόσο μέλη της ΕΕ όσο και εκτός ΕΕ— σε ένα ευρύ φάσμα έργων.

Σύσταση 1: Συνολικά, η Επιτροπή συνιστά η πρωτοβουλία WestMED και το συνοδευτικό πλαίσιο δράσης της να παραμείνουν ως έχουν. Τα οφέλη που περιγράφονται ανωτέρω αποδεικνύουν την καταλληλότητά τους. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει ανάγκη για αλλαγές, καθώς μπορούν να πραγματοποιηθούν πιθανές βελτιώσεις χωρίς τροποποίηση της ισχύουσας συμφωνίας.

Σύσταση 2: Η Επιτροπή συνιστά ο μηχανισμός βοήθειας να αντιμετωπίσει ζητήματα όπως η αύξηση της προβολής· καλύτερη χρήση του σήματος του έργου (π.χ. λογότυπος)· και βελτιωμένες, καταλληλότερες μετρήσεις για την αξιολόγηση της εφαρμογής της πρωτοβουλίας. Όπως ζητείται στους όρους εντολής, ο νέος μηχανισμός βοήθειας θα πρέπει να παρουσιάσει μια νέα επικοινωνιακή στρατηγική, σε συνεργασία με τις αντιπροσωπείες της ΕΕ στις μεσογειακές χώρες, και μια νέα δέσμη δεικτών για τη μέτρηση της προόδου.

Σύσταση 3: Οι προτεραιότητες σε σχέση με τις περιφερειακές και διεθνείς πολιτικές θα πρέπει να επανεξεταστούν και να εξορθολογιστούν, λαμβάνοντας υπόψη τη δεύτερη υπουργική δήλωση της Ένωσης για τη Μεσόγειο σχετικά με μια βιώσιμη γαλάζια οικονομία. Οι χώρες μέλη μπορούν να συζητήσουν το θέμα αυτό κατά την επόμενη υπουργική συνάντηση, η οποία έχει προγραμματιστεί για το 2023.

4.1.Κοιτάζοντας προς το μέλλον

Μετά την παρουσίαση στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η έκθεση αυτή θα υποβληθεί επίσης στην υπουργική συνάντηση της WestMED το 2023, στη Μάλτα. Κατά τη διάρκεια αυτής της συνάντησης, οι χώρες μπορούν να επιλέξουν να επιβεβαιώσουν εκ νέου ή να επικαιροποιήσουν τις προτεραιότητες που περιλαμβάνονται στο ισχύον πλαίσιο δράσης του 2017. Μπορούν επίσης να επικαιροποιήσουν τις προτεραιότητες που επισημαίνονται στη δήλωση του Αλγερίου του 2018 και στον χάρτη πορείας για δράση.

Η Επιτροπή προτείνει τη διεξαγωγή νέας μελέτης επανεξέτασης της πρωτοβουλίας έως το 2027. Η επόμενη έκθεση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει επίσης να λάβει υπόψη την υποβολή εκθέσεων από τις χώρες της WestMED.

Η Επιτροπή θα δημοσιοποιήσει και θα κοινοποιήσει την έκθεση αυτή στα αρμόδια θεσμικά όργανα και στα ενδιαφερόμενα μέρη.

(1)  COM(2017) 183 final.

(2) https :// www . westmed - initiative . eu / wp - content / uploads /2016/02/1. Declaration - of - Algiers -04.12.2018- EN . pdf .

(3)  1. Ανάπτυξη συνεργατικών σχηματισμών στον τομέα της θάλασσας, 2. Διατήρηση και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και των θαλάσσιων οικοτόπων, 3. Βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή, 4. Ανάπτυξη των παράκτιων κοινοτήτων και της βιώσιμης αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, 5. Ανάπτυξη και κυκλοφορία δεξιοτήτων και 6. Θαλάσσια ασφάλεια και καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης.

(4)   https :// ufmsecretariat . org / wp - content / uploads /2021/02/ Declaration - UfM - Blue - Economy - EN -1. pdf .

(5)  Πρώην Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας.

(6)  Ευρωπαϊκός Εκτελεστικός Οργανισμός για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον.

(7) https :// ec . europa . eu / research - and - innovation / sites / default / files / bmr -2022/ ec _ rtd _ bmr -2022- blue - economy - fiche . pdf .

(8) Υποβολή στοιχείων από τον μηχανισμό βοήθειας.

(9) Πλήρης κατάλογος: https :// westmed - initiative . ec . europa . eu / publications /# Leaflets .

(10) Δηλαδή, η συνεργασία όσον αφορά τα καθήκοντα της ακτοφυλακής, η στρατηγική έρευνα και καινοτομία, ο χωροταξικός σχεδιασμός και η διαχείριση των παράκτιων ζωνών, καθώς και η ανταλλαγή γνώσεων και συνεργειών στον τομέα της θάλασσας/ναυτιλίας.

(11) Π.χ., το έργο FIUFFRA , το οποίο προωθεί τη συνεργασία για την καταπολέμηση της ΠΑΑ αλιείας.