This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52021AE1986
Opinion of the European Economic and Social Committee on the Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions on the Global Approach to Research and Innovation — Europe’s strategy for international cooperation in a changing world [COM(2021) 252 final]
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών για την παγκόσμια προσέγγιση στην έρευνα και την καινοτομία — Η στρατηγική της Ευρώπης για τη διεθνή συνεργασία σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο» [COM(2021) 252 final]
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών για την παγκόσμια προσέγγιση στην έρευνα και την καινοτομία — Η στρατηγική της Ευρώπης για τη διεθνή συνεργασία σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο» [COM(2021) 252 final]
EESC 2021/01986
ΕΕ C 105 της 4.3.2022, p. 77–80
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
4.3.2022 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 105/77 |
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών για την παγκόσμια προσέγγιση στην έρευνα και την καινοτομία — Η στρατηγική της Ευρώπης για τη διεθνή συνεργασία σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο»
[COM(2021) 252 final]
(2022/C 105/11)
Εισηγήτρια: η κ. Neža REPANŠEK
Αίτηση γνωμοδότησης |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 1.7.2021 |
Νομική βάση |
Άρθρο 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
Αρμόδιο τμήμα |
Ενιαία αγορά, παραγωγή και κατανάλωση |
Υιοθετήθηκε από το τμήμα |
30.9.2021 |
Υιοθετήθηκε από την ολομέλεια |
20.10.2021 |
Σύνοδος ολομέλειας αριθ. |
564 |
Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας (υπέρ/κατά/αποχές) |
231/0/4 |
1. Συμπεράσματα και συστάσεις
1.1. |
Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει τη δέσμευση της ΕΕ να δώσει το παράδειγμα για τη διατήρηση της ανοικτής συνεργασίας στην έρευνα και την καινοτομία με ταυτόχρονη προώθηση των ισότιμων όρων ανταγωνισμού και της αμοιβαιότητας στη βάση θεμελιωδών αξιών. |
1.2. |
Η ΕΟΚΕ επικροτεί τα συμπεράσματα της «Διακήρυξης της Βόννης για την ελευθερία της ακαδημαϊκής έρευνας», τα οποία εγκρίθηκαν κατά την υπουργική διάσκεψη για τον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας (ΕΧΕ) που διεξήχθη σε αυτήν την πόλη στις 20 Οκτωβρίου 2020, ως προαπαιτούμενο για ένα δυναμικό τοπίο έρευνας και καινοτομίας που επιδιώκει την προαγωγή της γνώσης και το κοινωνικό όφελος. Η ΕΟΚΕ τάσσεται υπέρ της μελλοντικής υιοθέτησης των αρχών αυτών σε διεθνές επίπεδο. |
1.3. |
Η ΕΟΚΕ θεωρεί απαραίτητη τη βελτίωση της συμμετοχής των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών ενόψει της υποστήριξης των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των κρατών μελών κατά την ανάπτυξη έκτακτων πολιτικών και ειδικών προγραμμάτων (επαγγελματική κινητικότητα, προσέλκυση/διατήρηση ερευνητών και εφαρμογή των αποτελεσμάτων της έρευνας και της καινοτομίας για το επιχειρηματικό πνεύμα των ΜΜΕ της ΕΕ), ικανών να αποκομίσουν την προστιθέμενη αξία της ΕΕ, η οποία μπορεί με τη σειρά της να τροφοδοτήσει έναν φιλόδοξο Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας (1) για την επόμενη δεκαετία. Το εγχείρημα αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει ιδίως τη συνεκτίμηση των διδαγμάτων που αντλήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στις κοινωνίες και τις οικονομίες, καθώς και την ανάγκη διασφάλισης στο έπακρο της μεταφοράς γνώσεων και τεχνολογίας μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού της έρευνας. Η πανδημία έφερε στο προσκήνιο τη συνεργασία στον τομέα της υγείας, όπου πρέπει να δοθεί έμφαση στη διαθεσιμότητα της υγειονομικής περίθαλψης, στην προσπάθεια έγκαιρης βελτίωσης και ενίσχυσης της υγείας, καθώς και στη συνεργασία μεταξύ των επαγγελματιών του τομέα της υγείας, όπου η εργασία από κοινού μπορεί να εξασφαλίσει λύσεις ακόμη και για τα πιο σύνθετα προβλήματα υγείας. |
1.4. |
Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να τονίσει τη σημασία της ενίσχυσης του ηγετικού ρόλου της ΕΕ όσον αφορά τη στήριξη πολυμερών εταιρικών σχέσεων έρευνας και καινοτομίας που προσφέρουν νέες λύσεις σε οικολογικές, ψηφιακές, υγειονομικές και κοινωνικές προκλήσεις, καθώς και σε προκλήσεις καινοτομίας, με συνεκτίμηση του υφιστάμενου αντικτύπου της νόσου COVID-19 στα συστήματα υγείας, τις κοινωνίες και τους επιχειρηματικούς κύκλους της Ευρώπης, καθώς και στην ευρύτερη παγκόσμια οικονομία. |
1.5. |
Ως απτή συμβολή στην επίτευξη του στόχου για μια ισχυρότερη ΕΕ στον κόσμο, η ΕΟΚΕ ζητεί να συμπεριληφθούν δεόντως οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο, στις εργασίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την παρακολούθηση των δράσεων, όπως ορίζεται στην ανακοίνωσή της. Ενόψει του προγραμματισμένου φόρουμ του ΕΧΕ για τη μετάβαση, η ΕΟΚΕ προτείνει να διευκολυνθεί η ανάληψη κοινής δράσης με τα ενωσιακά και τα εθνικά θεσμικά όργανα μέσω προκαταρκτικής έκθεσης του δικτύου γνώσεων της κοινωνίας των πολιτών, η οποία θα παραδοθεί και θα συζητηθεί σε διεθνή διάσκεψη που θα πραγματοποιηθεί το 2022. |
2. Γενικές παρατηρήσεις
2.1. |
Η παγκόσμια προσέγγιση στην έρευνα και την καινοτομίας (E&K) παρουσιάζει την οπτική γωνία της Επιτροπής όσον αφορά τη στρατηγική της Ευρώπης για τη διεθνή συνεργασία στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας. Η στρατηγική αποσκοπεί επίσης στην ενίσχυση εταιρικών σχέσεων που προσφέρουν νέες λύσεις σε οικολογικές, ψηφιακές, υγειονομικές και κοινωνικές προκλήσεις, καθώς και σε προκλήσεις καινοτομίας. |
2.2. |
Η νέα στρατηγική στηρίζεται σε δύο βασικούς στόχους. Πρώτον, αποσκοπεί σε ένα περιβάλλον έρευνας και καινοτομίας, ανοικτό και βασισμένο σε κανόνες και αξίες, προκειμένου να βοηθήσει τους ερευνητές και τους φορείς καινοτομίας από όλον τον κόσμο να συνεργαστούν στο πλαίσιο πολυμερών εταιρικών σχέσεων και να βρουν λύσεις στις παγκόσμιες προκλήσεις. Δεύτερον, επιδιώκει τη διασφάλιση αμοιβαιότητας και ισότιμων όρων ανταγωνισμού κατά τη διεθνή συνεργασία στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας. |
2.3. |
Η νέα παγκόσμια προσέγγιση θα πρέπει να υλοποιηθεί μέσω:
|
2.4. |
Η ανακοίνωση χρησιμεύει επίσης ως οδηγός για την υλοποίηση της διεθνούς διάστασης του νέου προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» της ΕΕ για τη μη στρατιωτική έρευνα και καινοτομία, καθώς και των συνεργειών του με άλλα προγράμματα της ΕΕ και κυρίως με τον Μηχανισμό Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Η Ευρώπη στον κόσμο. |
3. Δέσμευση της ΕΕ στο διεθνές άνοιγμα και θεμελιώδεις αξίες στην έρευνα και καινοτομία
3.1. |
Προκειμένου να διατηρήσει τον ηγετικό του ρόλο, το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ θα παραμείνει ανοικτό σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτό σημαίνει ότι συμμετέχοντες από όλον τον κόσμο, ανεξαρτήτως του τόπου εγκατάστασης ή της κατοικίας τους, θα πρέπει να μπορούν να συμμετέχουν σε προγράμματα της ΕΕ, όπως το πρόγραμμα Erasmus+ και το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη». Επιπλέον, ο σεβασμός και η κοινή κατανόηση των αξιών στον τομέα της έρευνας θα πρέπει να προαχθούν και να τεθούν σε εφαρμογή σε όλες τις διεθνείς εταιρικές σχέσεις. |
3.2. |
Ως συνέχεια του ευρωπαϊκού κώδικα δεοντολογίας για την ακεραιότητα της έρευνας (2), στη γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ με θέμα «Ένας νέος Ευρωπαϊκός Χώρος Έρευνας (ΕΧΕ) για την έρευνα και την καινοτομία» (3) υπογραμμίζεται η ανάγκη να ενσωματωθεί η αρχή της επιστημονικής και ηθικής ακεραιότητας, ούτως ώστε να αποτραπούν απώλειες που αφορούν την ανθρώπινη υγεία, τα χρήματα και την επιστημονική αποτυχία. Στην ανακοίνωση τονίζεται ο ρόλος της ΕΕ στην προστασία των κοινών θεμελιωδών αξιών κατά την αντιμετώπιση των δεοντολογικών προκλήσεων και τη διασφάλιση ανθρωποκεντρικής τεχνολογικής καινοτομίας. |
3.3. |
Η ακαδημαϊκή ελευθερία, η θεσμική αυτονομία, οι δεοντολογικές πτυχές της έρευνας και οι πτυχές που σχετίζονται με την ακεραιότητα, τα εμπειρικά θεμέλια, η ισότητα των φύλων, η πολυμορφία και η συμμετοχικότητα θα πρέπει να εξορθολογιστούν και να ενσωματωθούν στη διεθνή ερευνητική συνεργασία. Η ΕΟΚΕ ενστερνίζεται απόλυτα τη σημασία της ισόρροπης εκπροσώπησης και της ισότητας των φύλων, της ενδυνάμωσης και της συμμετοχής της νεολαίας, της συμπερίληψης και της πολυμορφίας στην έρευνα για την καινοτομία σε παγκόσμιο επίπεδο. Κρίνεται σκόπιμο να προαχθεί ένα υποστηρικτικό περιβάλλον για την έρευνα, χωρίς αποκλεισμούς και πολιτικές παρεμβάσεις, παράλληλα με ευκαιρίες για έρευνα σε όλα τα επίπεδα. Η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αναπτύξει και να προωθήσει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την αντιμετώπιση ξένων παρεμβάσεων που στοχεύουν ερευνητικούς οργανισμούς και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της ΕΕ. |
3.4. |
Γενικός στόχος είναι τα σύνολα δεδομένων να καταστούν «FAIR», ήτοι ευρέσιμα (findable), προσβάσιμα (accessible), διαλειτουργικά (interoperable) και επαναχρησιμοποιήσιμα (reusable), σύμφωνα με την έννοια των ανοικτών δεδομένων και της ανοικτής επιστήμης. |
3.5. |
Η παροχή βασικής χρηματοδότησης σε εθνικό επίπεδο είναι σημαντική, σε συνδυασμό με την εξασφάλιση επαρκών επενδύσεων στην έρευνα και την ανάπτυξη, δυνάμενων να υλοποιήσουν τους επιδιωκόμενους στόχους στον εν λόγω τομέα. |
3.6. |
Η επιστημονική διπλωματία θα μπορούσε να βοηθήσει την ΕΕ να προβάλει ήπια δύναμη και να επιδιώξει τα οικονομικά συμφέροντα και τις αξίες της με πιο αποτελεσματικό τρόπο, ανταποκρινόμενη στη ζήτηση και το ενδιαφέρον των χωρών εταίρων και εκμεταλλευόμενη τα ισχυρά σημεία της ΕΕ ως υπερδύναμης στον τομέα έρευνας και καινοτομίας. Η ΕΟΚΕ είναι πεπεισμένη ότι η διεξαγωγή εποικοδομητικού κοινωνικού διαλόγου και διαλόγου με τους πολίτες σε όλα τα επίπεδα θα συμβάλει στην επιτυχία της επιστημονικής διπλωματίας. |
4. Νέα ισορροπία — Προς ισότιμους όρους ανταγωνισμού και αμοιβαιότητα στην Ε&Κ
4.1. |
Μέσω των πολιτικών και των προγραμμάτων της, η ΕΕ αποτελεί σημαντικό καταλύτη για τη διεθνοποίηση της έρευνας και της καινοτομίας. Είναι επίσης σε θέση να συμπεριλάβει τα συστήματα παραγωγής, ενώ συγχρόνως κινητοποιεί την επιστήμη, τους νέους ερευνητές, τα διεπιστημονικά δίκτυα, την τεχνολογία και την καινοτομία για την επιτάχυνση της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης, αφενός, και τη μετάβαση σε ανθεκτικές και βασισμένες στη γνώση κοινωνίες και οικονομίες σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, αφετέρου. Η ΕΟΚΕ τονίζει τη σημασία των ιδιωτικών και ιδιαίτερα των δημόσιων επενδύσεων στην επιστήμη, με σκοπό τη συμπόρευση με άλλες παγκόσμιες δυνάμεις στην έρευνα και την καινοτομία και την ταυτόχρονη διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών αξιών. |
4.2. |
Άλλες σημαντικές δυνάμεις στον τομέα της επιστήμης δαπανούν πλέον περισσότερα, ως ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος τους, για την επιστήμη από ό,τι η ΕΕ, οι γεωπολιτικές εντάσεις αυξάνονται, ενώ τα ανθρώπινα δικαιώματα και θεμελιώδεις αξίες, όπως η ακαδημαϊκή ελευθερία, αμφισβητούνται. Η ακαδημαϊκή ελευθερία αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην ΕΕ και θα πρέπει να διαφυλαχθεί έναντι τρίτων χωρών. Υπό το πρίσμα των πρόσφατων εξελίξεων, η ΕΟΚΕ επικροτεί και υποστηρίζει την έκκληση των Ευρωπαίων επιστημόνων (4) να επιδιώξουν την ανάληψη άμεσης δράσης με στόχο την ταχεία διάνοιξη συμπληρωματικών νόμιμων οδών για ερευνητές και επιστήμονες που διατρέχουν κίνδυνο, συμπεριλαμβανομένων επιστημόνων, σπουδαστών και φορέων της κοινωνίας των πολιτών από το Αφγανιστάν, ιδίως γυναικών και μελών εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων. |
5. Κοινή αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων
5.1. |
Η ΕΟΚΕ στηρίζει πλήρως τη σαφή εστίαση στη δίκαιη διττή μετάβαση, δηλαδή στην ψηφιακή μετάβαση και στην Πράσινη Συμφωνία, καθώς και στις πολιτικές για την υγεία και τη μακροπρόθεσμη ανάκαμψη μετά την πανδημία COVID-19. Η Ευρώπη πρέπει να συνεργαστεί σε διακρατικό επίπεδο και σε πρωτοφανή κλίμακα με στόχο να μάθει πώς θα προβεί, από κοινού με άλλους εταίρους, στην ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση σύμφωνα με τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και στην προώθηση της ανθεκτικότητας, της ευμάρειας, της ανταγωνιστικότητας —ιδίως προς όφελος των πολύ μικρών ΜΜΕ— και της οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας της Ευρώπης. Σε συνδυασμό με την προώθηση της μετάβασης προς μια πιο ανθεκτική ευρωπαϊκή οικονομία, η ανάκαμψη χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς να παραγκωνίζεται κανένας Ευρωπαίος, είναι ουσιώδης στη διαδικασία μετάβασης προς μια βιώσιμη ευρωπαϊκή οικονομία, με παράλληλη δημιουργία νέων ευκαιριών για τους εργαζομένους. Η κοινωνική καινοτομία μπορεί επίσης να έχει σημαντική συμβολή σε αυτές τις διεργασίες. |
5.2. |
Το αμοιβαίο άνοιγμα, η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών και η από κοινού δημιουργία λύσεων είναι πολύ σημαντικές για την επιδίωξη και την πρόοδο θεμελιωδών γνώσεων. Πρόκειται για βασικά συστατικά στοιχεία ενός δυναμικού οικοσυστήματος καινοτομίας διότι το άνοιγμα στη συνεργασία που χαρακτηρίζει τη δράση της ΕΕ υλοποιείται μέσα σε ένα μεταβληθέν παγκόσμιο περιβάλλον. |
5.3. |
Η κινητοποίηση ερευνητών και φορέων καινοτομίας από όλον τον κόσμο θα διαδραματίσει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο για την ευημερία των πολιτών και τις μελλοντικές γενιές. Όπως φάνηκε κατά την πρόσφατη παγκόσμια πανδημία, η ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας επί ζητημάτων όπως η παγκόσμια υγεία μάς βοηθά να υλοποιήσουμε ρηξικέλευθες καινοτομίες. Η ΕΕ θα πρέπει να υποστηρίζει τους στόχους της ανοικτής στρατηγικής αυτονομίας προσαρμόζοντας, παράλληλα, τη διμερή συνεργασία της με τρίτες χώρες σε ορισμένους τομείς (5). |
5.4. |
Ως απάντηση στις τρέχουσες παγκόσμιες τάσεις, η ΕΕ θα πρέπει να αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση μέσω της προώθησης της πολυμερούς προσέγγισης βάσει κανόνων. Η πολυμερής τάξη χρειάζεται να αναζωογονηθεί προκειμένου να καταστεί κατάλληλη για τον επιδιωκόμενο σκοπό, κατά τρόπο ώστε να δύναται να αντιμετωπίζει τις παγκόσμιες προκλήσεις και να ανταποκρίνεται στα αυξανόμενα αιτήματα των πολιτών για διαφάνεια, ποιότητα και συμμετοχικότητα. Η ΕΕ θα πρέπει επίσης να προωθήσει τον φιλόδοξο εκσυγχρονισμό των κυριότερων πολυμερών διεθνών οργανισμών, μέσω της επιδίωξης κοινού χάρτη πορείας για το αμοιβαίο άνοιγμα στη συνεργασία στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, προκειμένου να διευκολυνθεί η αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο και η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών. |
5.5. |
Η ΕΕ θα πρέπει να επιτελεί τον ηγετικό της ρόλο ως φορέας καθορισμού παγκόσμιων βιώσιμων προτύπων μέσω της ενίσχυσης του ρόλου της στη διεθνή συνεργασία όσον αφορά τη «φιλική προς τις ΜΜΕ» προ-τυποποιητική έρευνα και την έρευνα τυποποίησης. Η ΕΟΚΕ τονίζει επίσης τη σημασία των μέτρων στήριξης των ΜΜΕ σε όλους τους τομείς της προστασίας των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας. |
5.6. |
Η ΕΟΚΕ στηρίζει πλήρως το σχέδιο δράσης για τη διανοητική ιδιοκτησία (6), ως μια πολύ καλή και ολιστική προσέγγιση για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος διανοητικής ιδιοκτησίας της ΕΕ. Η δρομολόγηση του ενιαίου συστήματος ευρεσιτεχνίας πρέπει να αποτελεί κύρια προτεραιότητα και θα ενισχύσει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα των εταιρειών της ΕΕ. |
5.7. |
Ορισμένες χώρες επιδιώκουν ολοένα και πιο ηγετικό ρόλο στον τομέα της τεχνολογίας μέσω μέτρων που εισάγουν διακρίσεις, ενώ συχνά χρησιμοποιούν την έρευνα και την καινοτομία ως μέσο προκειμένου να ασκούν παγκόσμια επιρροή και κοινωνικό έλεγχο. Η ευημερία και η οικονομική ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, καθώς και η ικανότητά της να παράγει και να παρέχει στους πολίτες της βασικές ασφαλείς και προστατευμένες τεχνολογίες και υπηρεσίες, πρέπει να ενισχυθούν. Η ΕΕ θα πρέπει να πρωτοστατήσει στην ανάπτυξη νέων παγκόσμιων προτύπων, διεθνών προτύπων και πλαισίων συνεργασίας σε τομείς όπως η ψηφιακή τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης και άλλων νέων τεχνολογιών. Τα δημοκρατικά και κανονιστικά ισχυρά σημεία της ΕΕ αποτελούν πλεονεκτήματα για την οικοδόμηση ενός καλύτερου κόσμου, ενώ η αξιοπιστία της ως παράγοντα ειρήνης και οι δομές ασφάλειας και άμυνάς της μπορούν να συμβάλουν στην υποστήριξη των πολυμερών προσπαθειών για τη διαφύλαξη, τη διατήρηση και την οικοδόμηση της ειρήνης. |
5.8. |
Η ΕΟΚΕ πρωτοστατεί στη συζήτηση σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη από την πρώτη γνωμοδότησή της επί του θέματος το 2017 (7) και έχει εκδώσει διάφορες σχετικές γνωμοδοτήσεις κατά την τελευταία διετία (8). Η ΕΟΚΕ έχει ταχθεί υπέρ μια προσέγγισης που ευνοεί την άσκηση ελέγχου από τον άνθρωπο σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη, στο πλαίσιο της οποίας οι άνθρωποι εξακολουθούν να ελέγχουν την τεχνητή νοημοσύνη από τεχνική άποψη και διατηρούν την ικανότητα να αποφασίζουν εάν, πότε και πώς θα τη χρησιμοποιήσουν εν γένει στην κοινωνία μας. Είναι επίσης αναγκαίο να εφισταθεί η προσοχή στον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στις θέσεις εργασίας, στη σημασία της εξεύρεσης της σωστής ισορροπίας μεταξύ ρύθμισης, αυτορύθμισης και δεοντολογικής καθοδήγησης, καθώς και στον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στους καταναλωτές, μεταξύ άλλων. Η ΕΟΚΕ βρίσκεται στο στάδιο εκπόνησης της επίσημης γνωμοδότησής της όσον αφορά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την κατάρτιση πράξης για την τεχνητή νοημοσύνη (9). |
5.9. |
Η ικανότητα της ΕΕ να καταστεί παγκόσμιος παράγοντας διασφαλίζεται επίσης μέσω της συνοχής μεταξύ των εξωτερικών δράσεων της ΕΕ και των εσωτερικών πολιτικών κάθε κράτους μέλους. Μια ενιαία και συνεκτική φωνή της ΕΕ είναι θεμελιώδης για τη σταθεροποίηση των εταιρικών σχέσεων και των συμμαχιών μας με τρίτες χώρες, την υποστήριξη πολυμερών και περιφερειακών οργανισμών και τη διαπραγμάτευση μιας προσέγγισης περισσότερο βάσει συμφερόντων έναντι των παγκόσμιων δημόσιων αγαθών. |
Βρυξέλλες, 20 Οκτωβρίου 2021.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής
Christa SCHWENG
(1) Σημείωμα της Προεδρίας προς το Συμβούλιο — Ανανέωση του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας — πώς να ετοιμαστούμε για την παρουσίαση ενός φιλόδοξου ΕΧΕ, ανταποκρινόμενου στην επόμενη δεκαετία; και Νέος Ευρωπαϊκός Χώρος Έρευνας: το Συμβούλιο εγκρίνει συμπεράσματα — δελτίο Τύπου, 1 Δεκεμβρίου 2020.
(2) The European Code of Conduct for Research Integrity, www.allea.org [accessed 6 June 2021].
(3) Γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ με θέμα «Ένας νέος ΕΧΕ για την έρευνα και την καινοτομία» (ΕΕ C 220 της 9.6.2021, σ. 79).
(4) https://www.scholarsatrisk.org/2021/08/urgent-appeal-to-european-governments-and-eu-institutions-take-action-for-afghanistans-scholars-researchers-and-civil-society-actors/
(5) Ολοκλήρωση της συνεργασίας με τις χώρες της ΕΖΕΣ, τα Δυτικά Βαλκάνια, την Τουρκία, τις χώρες που καλύπτονται από την ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας και το Ηνωμένο Βασίλειο, εμβάθυνση των εταιρικών σχέσεων της ΕΕ με την Αφρική, τη Λατινική Αμερική και άλλες περιοχές κ.λπ.
(6) Γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ με θέμα «Σχέδιο δράσης για τη διανοητική ιδιοκτησία» (ΕΕ C 286 της 16.7.2021, σ. 59).
(7) ΕΕ C 288 της 31.8.2017, σ. 1
(8) ΕΕ C 440 της 6.12.2018, σ. 1· ΕΕ C 440 της 6.12.2018, σ. 51· ΕΕ C 240 της 16.7.2019, σ. 51· ΕΕ C 47 της 11.2.2020, σ. 64· ΕΕ C 364 της 28.10.2020, σ. 87.
(9) INT/940 — Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) / Κανονισμός (ΕΕ C 517 της 22.12.2021, σ. 61).