Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52020DC0520

    Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Αυστρίας του 2020 και τη διατύπωση γνώμης του Συμβουλίου σχετικά με το πρόγραμμα σταθερότητας της Αυστρίας του 2020

    COM/2020/520 final

    Βρυξέλλες, 20.5.2020

    COM(2020) 520 final

    Σύσταση για

    ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

    σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Αυστρίας του 2020 και τη διατύπωση γνώμης του Συμβουλίου σχετικά με το πρόγραμμα σταθερότητας της Αυστρίας του 2020


    Σύσταση για

    ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

    σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Αυστρίας του 2020 και τη διατύπωση γνώμης του Συμβουλίου σχετικά με το πρόγραμμα σταθερότητας της Αυστρίας του 2020

    ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

    Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 121 παράγραφος 2 και το άρθρο 148 παράγραφος 4,

    Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1997, για την ενίσχυση της εποπτείας της δημοσιονομικής κατάστασης και την εποπτεία και τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών 1 , και ιδίως το άρθρο 5 παράγραφος 2,

    Έχοντας υπόψη τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

    Έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

    Έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου,

    Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής Απασχόλησης,

    Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής,

    Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας,

    Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής Οικονομικής Πολιτικής,

    Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

    (1)Στις 17 Δεκεμβρίου 2019, η Επιτροπή ενέκρινε την ετήσια στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη, η οποία σηματοδότησε την έναρξη του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2020 για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Ελήφθη δεόντως υπόψη ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων που διακηρύχθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή στις 17 Νοεμβρίου 2017. Στις 17 Δεκεμβρίου 2019, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011, η Επιτροπή ενέκρινε επίσης την έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης, στην οποία η Αυστρία δεν συγκαταλέγεται μεταξύ των κρατών μελών για τα οποία επρόκειτο να πραγματοποιηθεί εμπεριστατωμένη επισκόπηση. Την ίδια ημερομηνία, η Επιτροπή ενέκρινε επίσης σύσταση για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την οικονομική πολιτική της ζώνης του ευρώ.

    (2)Η έκθεση του 2020 για την Αυστρία 2 δημοσιεύθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020. Στην έκθεση αξιολογήθηκαν η πρόοδος της Αυστρίας όσον αφορά την εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων που εκδόθηκαν από το Συμβούλιο στις  9 Ιουλίου 2019 3 , η συνέχεια που δόθηκε στις συστάσεις που είχαν εκδοθεί κατά τα προηγούμενα έτη και η πρόοδος της Αυστρίας ως προς την επίτευξη των εθνικών στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

    (3)Στις 11 Μαρτίου 2020, η έξαρση της νόσου COVID-19 κηρύχθηκε επισήμως παγκόσμια πανδημία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Η πανδημία συνιστά σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας για τους πολίτες, τις κοινωνίες και τις οικονομίες. Ασκεί έντονη πίεση στα εθνικά συστήματα υγείας, διαταράσσει τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, προκαλεί αστάθεια στις χρηματοπιστωτικές αγορές, σοκ στην καταναλωτική ζήτηση και αρνητικές επιπτώσεις σε διάφορους τομείς. Απειλεί τις θέσεις εργασίας και τα εισοδήματα των πολιτών, καθώς και τις δραστηριότητες των επιχειρήσεων, Η πανδημία προκάλεσε μεγάλο οικονομικό σοκ, το οποίο έχει ήδη σοβαρές επιπτώσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στις 13 Μαρτίου 2020, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση 4 με την οποία ζητούσε συντονισμένη οικονομική αντίδραση στην κρίση, με τη συμμετοχή όλων των φορέων σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο.

    (4)Αρκετά κράτη μέλη έχουν κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης ή έχουν λάβει μέτρα έκτακτης ανάγκης. Τα μέτρα έκτακτης ανάγκης θα πρέπει να είναι αυστηρά αναλογικά, αναγκαία, περιορισμένα χρονικά και σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα. Θα πρέπει να υπόκειται σε δημοκρατική εποπτεία και σε ανεξάρτητο δικαστικό έλεγχο.

    (5)Στις 20 Μαρτίου 2020, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση για την ενεργοποίηση της γενικής ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης 5 . Η ρήτρα διαφυγής, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 παράγραφος 1, στο άρθρο 6 παράγραφος 3, στο άρθρο 9 παράγραφος 1 και στο άρθρο 10 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1466/97, καθώς και στο άρθρο 3 παράγραφος 5 και στο άρθρο 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1467/97, διευκολύνει τον συντονισμό των δημοσιονομικών πολιτικών σε περιόδους σοβαρής επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας. Στην ανακοίνωσή της, η Επιτροπή κοινοποίησε στο Συμβούλιο την άποψή της σύμφωνα με την οποία, δεδομένης της αναμενόμενης σοβαρής επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας που προκύπτει από την έξαρση της νόσου COVID-19, οι τρέχουσες συνθήκες επιτρέπουν την ενεργοποίηση της ρήτρας. Στις 23 Μαρτίου 2020, οι υπουργοί Οικονομικών των κρατών μελών συμφώνησαν με την εκτίμηση της Επιτροπής. Η ενεργοποίηση της γενικής ρήτρας διαφυγής επιτρέπει την προσωρινή απόκλιση από την πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού στόχου, εφόσον δεν τίθεται σε κίνδυνο η δημοσιονομική βιωσιμότητα μεσοπρόθεσμα. Όσον αφορά το διορθωτικό σκέλος, το Συμβούλιο μπορεί επίσης να αποφασίσει, κατόπιν σύστασης της Επιτροπής, να εγκρίνει αναθεωρημένη δημοσιονομική πορεία. Η γενική ρήτρα διαφυγής δεν αναστέλλει τις διαδικασίες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να αποκλίνουν από τις δημοσιονομικές υποχρεώσεις που θα ίσχυαν κανονικά, ενώ δίνει παράλληλα στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο τη δυνατότητα να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για τον συντονισμό των πολιτικών στο πλαίσιο του Συμφώνου.

    (6)Απαιτείται συνεχής δράση για τον περιορισμό και τον έλεγχο της εξάπλωσης της πανδημίας, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των εθνικών συστημάτων υγείας, τον μετριασμό των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων μέσω μέτρων στήριξης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών και τη διασφάλιση κατάλληλων συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας στον τόπο εργασίας με σκοπό την επανέναρξη της οικονομικής δραστηριότητας. Η Ένωση θα πρέπει να αξιοποιήσει πλήρως τα διάφορα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της για να στηρίξει τις προσπάθειες των κρατών μελών σε αυτούς τους τομείς. Παράλληλα, τα κράτη μέλη και η Ένωση θα πρέπει να συνεργαστούν για να εκπονήσουν τα αναγκαία μέτρα για την επάνοδο των κοινωνιών και των οικονομιών μας στην ομαλότητα και στη βιώσιμη ανάπτυξη, ενσωματώνοντας, μεταξύ άλλων, την πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό, και αντλώντας όλα τα διδάγματα από την κρίση.

    (7)Η κρίση λόγω της νόσου COVID-19 ανέδειξε την ευελιξία που παρέχει η ενιαία αγορά για την προσαρμογή σε έκτακτες καταστάσεις. Ωστόσο, για να εξασφαλιστεί η ταχεία και ομαλή μετάβαση στη φάση ανάκαμψης και η ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών, υπηρεσιών και εργαζομένων, τα επείγοντα έκτακτα μέτρα που εμποδίζουν την ομαλή λειτουργία της ενιαίας αγοράς πρέπει να καταργηθούν μόλις παύσουν να είναι πλέον απαραίτητα. Η τρέχουσα κρίση ανέδειξε την ανάγκη για σχέδια ετοιμότητας για την αντιμετώπιση σοβαρών κρίσεων στον τομέα της υγείας ειδικότερα, τα οποία περιλαμβάνουν ιδίως βελτιωμένες στρατηγικές προμηθειών, διαφοροποιημένες αλυσίδες εφοδιασμού και στρατηγικά αποθέματα βασικών προμηθειών. Πρόκειται για καθοριστικά στοιχεία όσον αφορά την ανάπτυξη ευρύτερων σχεδίων ετοιμότητας για την αντιμετώπιση κρίσεων.

    (8)Ο ενωσιακός νομοθέτης έχει ήδη τροποποιήσει τα σχετικά νομοθετικά πλαίσια 6 για να δώσει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να κινητοποιήσουν όλους τους αχρησιμοποίητους πόρους από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία, ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις έκτακτες επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19. Οι τροποποιήσεις αυτές θα παρέχουν πρόσθετη ευελιξία, καθώς και απλουστευμένες και εξορθολογισμένες διαδικασίες. Για να αμβλυνθούν οι πιέσεις στις ταμειακές ροές, τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να επωφεληθούν από ποσοστό συγχρηματοδότησης 100 % από τον προϋπολογισμό της Ένωσης για το λογιστικό έτος 2020-2021. Η Αυστρία ενθαρρύνεται να αξιοποιήσει πλήρως αυτές τις δυνατότητες για να βοηθήσει τα άτομα και τους τομείς που πλήττονται περισσότερο από τα προβλήματα αυτά.

    (9)Οι κοινωνικοοικονομικές συνέπειες της πανδημίας ενδέχεται να είναι άνισα κατανεμημένες στις περιφέρειες λόγω διαφορών στην εξειδίκευση, ιδίως σε περιοχές που εξαρτώνται σημαντικά από τον τουρισμό. Το γεγονός αυτό συνεπάγεται κίνδυνο διεύρυνσης των περιφερειακών ανισοτήτων στο εσωτερικό της Αυστρίας. Σε συνδυασμό με τον κίνδυνο να αποδυναμωθεί προσωρινά η διαδικασία σύγκλισης μεταξύ των κρατών μελών, η τρέχουσα κατάσταση απαιτεί στοχευμένες απαντήσεις πολιτικής.

    (10)Στις 14 Απριλίου 2020, η Αυστρία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2020 και στις 30 Απριλίου 2020 το πρόγραμμα σταθερότητας για το 2020. Τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους.

    (11)Η Αυστρία επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και υπόκειται στον κανόνα για το χρέος.

    (12)Με βάση το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας του 2020, η κυβέρνηση αναμένει ότι το ονομαστικό ισοζύγιο θα επιδεινωθεί από πλεόνασμα 0,7 % του ΑΕΠ το 2019 σε έλλειμμα 8,0 % του ΑΕΠ το 2020. Το έλλειμμα προβλέπεται να μειωθεί σε 1,9 % του ΑΕΠ το 2021. Ο δείκτης χρέους της γενικής κυβέρνησης ως προς το ΑΕΠ, μετά τη μείωσή του στο 70,4 % του ΑΕΠ το 2019, αναμένεται να αυξηθεί στο 81,4 % το 2020 σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας του 2020. Οι μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προοπτικές επηρεάζονται από τη μεγάλη αβεβαιότητα που προκαλεί η πανδημία COVID-19.

    (13)Ως απάντηση στην πανδημία COVID-19, και στο πλαίσιο συντονισμένης ενωσιακής προσέγγισης, η Αυστρία έχει λάβει δημοσιονομικά μέτρα για την αύξηση της ικανότητας του συστήματος υγείας της, την ανάσχεση της πανδημίας και την ανακούφιση των ατόμων και των τομέων που έχουν πληγεί ιδιαίτερα. Σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας του 2020, τα εν λόγω δημοσιονομικά μέτρα αντιπροσώπευαν το 5,0 % του ΑΕΠ. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται η ενίσχυση των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης, η βοήθεια έκτακτης ανάγκης για τις εταιρείες που βρίσκονται σε δυσχερή θέση και τα συστήματα μειωμένου ωραρίου εργασίας. Επιπλέον, η Αυστρία ανακοίνωσε μέτρα τα οποία, χωρίς να έχουν άμεση δημοσιονομική επίπτωση, θα συμβάλουν στη στήριξη της ρευστότητας των επιχειρήσεων και τα οποία εκτιμώνται από το πρόγραμμα σταθερότητας του 2020 σε 5,0 % του ΑΕΠ. Τα εν λόγω μέτρα περιλαμβάνουν αναβολές καταβολής φόρων εισοδήματος φυσικών προσώπων και εταιρειών (2,6 % του ΑΕΠ), καθώς και δανειακές εγγυήσεις (2,4 % του ΑΕΠ). Συνολικά, τα μέτρα που έλαβε η Αυστρία συνάδουν με τις κατευθυντήριες γραμμές που ορίζονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη συντονισμένη οικονομική απάντηση στην έξαρση της νόσου COVID-19. Η πλήρης εφαρμογή των εν λόγω μέτρων, και στη συνέχεια η επανεστίαση των δημοσιονομικών πολιτικών προς την επίτευξη συνετών μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών θέσεων όταν το επιτρέψουν οι οικονομικές συνθήκες, θα συμβάλουν στη διατήρηση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας μεσοπρόθεσμα.

    (14)Με βάση τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2020 και αμετάβλητες πολιτικές, προβλέπεται ότι το ισοζύγιο γενικής κυβέρνησης της Αυστρίας θα είναι -6,1 % του ΑΕΠ το 2020 και -1,9 % το 2021. Ο δείκτης χρέους της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να ανέλθει στο 78,8 % του ΑΕΠ το 2020 και στο 75,8 % το 2021.

    (15)Στις 20 Μαΐου 2020 η Επιτροπή δημοσίευσε έκθεση που συντάχθηκε σύμφωνα με το άρθρο 126 παράγραφος 3 της Συνθήκης λόγω της αναμενόμενης από την Αυστρία υπέρβασης του ορίου του 3 % του ΑΕΠ για το έλλειμμα το 2020. Συνολικά, από την ανάλυση προκύπτει ότι το κριτήριο του ελλείμματος, όπως ορίζεται στη Συνθήκη και στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1467/1997, δεν πληρούται.

    (16)Η αυστριακή κυβέρνηση έλαβε πρωτοφανή μέτρα για τον έλεγχο της εξάπλωσης της COVID-19. Θέσπισε αυστηρούς κανόνες καραντίνας και κοινωνικής αποστασιοποίησης και διέθεσε σημαντικά κονδύλια για το σύστημα υγείας με σκοπό την αγορά εξοπλισμού και προμηθειών, την ενίσχυση της εργαστηριακής ικανότητας και της ικανότητας στελέχωσης. Η πρωτοβάθμια ιατροφαρμακευτική περίθαλψη δέχθηκε μια άνευ προηγουμένου πίεση λόγω πρωτοφανούς αύξησης των αναγκών για τηλεπισκέψεις, των ιατρικών ραντεβού και των αιτημάτων για κατ’ οίκον επισκέψεις. Η ταχεία έξαρση της νόσου COVID-19 έπληξε σοβαρά την οικονομία της Αυστρίας. Τα εθνικά και διεθνή μέτρα για την ανάσχεση της εξάπλωσης του ιού είχαν επιπτώσεις τόσο στη ζήτηση όσο και στην προσφορά, και οδήγησαν σε γενικευμένη επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας. Συνεπώς, το ΑΕΠ προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά 5½% το 2020, δηλ. περισσότερο απ’ ό,τι κατά τη διάρκεια της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης την περίοδο 2008-2009. Δεδομένης της σχετικά ταχείας μείωσης του αριθμού των νέων κρουσμάτων, η Αυστρία ήταν μία από τις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες που ανακοίνωσαν τη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων από τα μέσα Απριλίου. Για να αποφευχθούν οι μακροχρόνιες οικονομικές ζημίες και να μετριαστούν οι επιπτώσεις της κρίσης στην απασχόληση και την κοινωνία, η κυβέρνηση ενέκρινε ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων για τη στήριξη της αυστριακής οικονομίας ( επί του παρόντος 43 δισ. ευρώ, ήτοι περίπου 10 % του ΑΕΠ). Η δέσμη μέτρων περιλαμβάνει ένα σύστημα μειωμένου ωραρίου εργασίας (Kurzarbeit), στο πλαίσιο του οποίου προβλέπεται η μείωση των ωρών εργασίας έως και κατά 90 % κατά μέσο όρο για μια δεδομένη περίοδο και οι επιστροφή στους εργοδότες του 80 έως 90 % των τελευταίων καθαρών αποδοχών των εργαζομένων, με βάση τις τελευταίες μεικτές αποδοχές. Η ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων για τις επιχειρήσεις έχει ως στόχο την προσωρινή πρόληψη προβλημάτων ρευστότητας και την παροχή άμεσης στήριξης, ιδίως στις επιχειρήσεις και τις βιομηχανίες που έχουν πληγεί σοβαρά, με ιδιαίτερη έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ). Τα μέτρα αυτά συνίστανται σε μεταβιβάσεις, στήριξη της ρευστότητας με τη μορφή δανείων, εγγυήσεων, εισφορών μετοχικού κεφαλαίου και αναβολών καταβολής φόρων. Κατά τη διαδικασία σχεδιασμού και εφαρμογής των μέτρων αυτών πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ανθεκτικότητα του τραπεζικού τομέα. 

    (17)Μέχρι σήμερα, το αυστριακό σύστημα υγείας έχει αντιμετωπίσει επιτυχώς την πανδημία COVID-19. Η επέκταση των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας και περιπατητικής περίθαλψης, με έμφαση στην προαγωγή της υγείας και την πρόληψη των ασθενειών, θα συμβάλει στην περαιτέρω βελτίωση της υγείας του πληθυσμού. Η οικονομική αποδοτικότητα θα μπορούσε να αυξηθεί, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η διατήρηση υψηλών προτύπων ποιότητας, με αποτελεσματικότερες δημόσιες συμβάσεις και γενόσημα φάρμακα. Επίσης, το σύστημα μακροχρόνιας περίθαλψης της Αυστρίας αντιμετωπίζει διαρθρωτικές και δημοσιονομικές προκλήσεις, οι οποίες μέχρι στιγμής δεν έχουν αντιμετωπιστεί πλήρως. Το σύστημα παρέχει υπηρεσίες σχετικά υψηλής ποιότητας, αλλά αντιμετωπίζει προβλήματα στελέχωσης, τα οποία γίνονται περισσότερο αισθητά και πρόδηλα στο πλαίσιο της τρέχουσας κρίσης. Ο τομέας της μακροχρόνιας περίθαλψης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις υπηρεσίες που παρέχουν εργαζόμενοι από άλλα κράτη μέλη, και αυτό καταδεικνύει την ανάγκη να διασφαλιστεί η ελεύθερη κυκλοφορία των διασυνοριακών εργαζομένων. Επιπλέον, οι θέσεις εργασίας νοσηλευτικού προσωπικού θα μπορούσαν να γίνουν ελκυστικότερες με τις κατάλληλες αποδοχές.

    (18)Η φορολογική πολιτική διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια εφαρμογής των περιοριστικών μέτρων και θα έχει καθοριστική σημασία για τη στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης την επαύριον της κρίσης. Το μείγμα φόρων της Αυστρίας χαρακτηρίζεται από υψηλή επιβάρυνση της εργασίας, ενώ το δυναμικό εσόδων από τους φόρους επί της περιουσίας και τους περιβαλλοντικούς φόρους παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεκμετάλλευτο, οι δε φόροι κατανάλωσης θα μπορούσαν να καταστούν αποδοτικότεροι. Οι φορολογικές μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μεταβολή του μείγματος φόρων προς όφελος πηγών με λιγότερο αρνητικές επιπτώσεις στη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, και να αποτελέσουν μια σταθερή βάση για την ανάκαμψη. Ειδικότερα, η ανεπαρκής χρησιμοποίηση των φόρων επί των αλκοολούχων ποτών και του καπνού, της ρύπανσης και της κατανάλωσης πόρων σημαίνει απώλεια φορολογικών κινήτρων και προοπτικών εσόδων. Το άνισο, αλλά γενικά χαμηλό επίπεδο ενεργειακών φόρων υπονομεύει την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητά τους ως μέσου παροχής κινήτρων για μια επωφελή για το περιβάλλον κατανάλωση. Ειδικότερα, η συνεπής φορολόγηση των εκπομπών CO2 θα μπορούσε να καταστήσει ανταγωνιστικότερες τις φιλοκλιματικές πηγές ενέργειας και να προσφέρει δημοσιονομικά περιθώρια για τη μείωση άλλων, περισσότερο στρεβλωτικών φόρων. Οι υψηλότεροι, σχετικοί με τις εκπομπές CO2, ενεργειακοί φόροι θα συμβάλουν στην εσωτερίκευση του κοινωνικού κόστους της ρύπανσης, στην παρότρυνση των καταναλωτών να βασίζονται περισσότερο στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην ενθάρρυνση των επενδυτών να επενδύουν σε φιλοκλιματικές τεχνολογίες. Τέλος, η μεγαλύτερη χρήση των φόρων επί της περιουσίας θα μπορούσε να καταστήσει το φορολογικό σύστημα δικαιότερο, λαμβανομένων ιδίως υπόψη των μεγάλων ανισοτήτων στην κατανομή του πλούτου στην Αυστρία. Ειδικότερα, οι περιοδικοί φόροι επί της ιδιοκτησίας ακινήτων και οι φόροι κληρονομιάς είναι σχετικά φιλοαναπτυξιακοί και προοδευτικοί και δεν θα πρέπει να παραβλέπονται όταν πρόκειται για τη δημιουργία φορολογικών εσόδων με σκοπό την αποκατάσταση των δημόσιων οικονομικών.

    (19)Μολονότι η Αυστρία έχει καλές επιδόσεις όσον αφορά τον πίνακα αποτελεσμάτων στον κοινωνικό τομέα, στον οποίο στηρίζεται ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων, τα κενά στην κάλυψη ενδέχεται να σημαίνουν ανεπαρκή προστασία των εισοδημάτων των ευάλωτων ομάδων κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19 και να απαιτούν πρόσθετα μέτρα. Ενόσω η ανεργία των νέων αυξάνεται, οι άνεργοι, οι μακροχρόνια άνεργοι, οι εργαζόμενοι με άτυπες μορφές απασχόλησης και τα άτομα που έχουν γεννηθεί στην αλλοδαπή διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο φτώχειας. Η εφαρμογή ενεργητικής πολιτικής για την αγορά εργασίας, που θα παρέχει ευκαιρίες διά βίου μάθησης και αναβάθμισης δεξιοτήτων θα παραμείνει καίριας σημασίας. Οι μειονεκτούντες σπουδαστές, συμπεριλαμβανομένων των μαθητευόμενων με αναπηρία, υποφέρουν ιδιαίτερα σε περιστάσεις που επιβάλλουν την εξ αποστάσεως διδασκαλία. Δεδομένου ότι περίπου το 10 % των μαθητών ηλικίας κάτω των 15 ετών δεν έχουν πρόσβαση σε εικονικό περιβάλλον μάθησης, η αυστριακή κυβέρνηση έλαβε μέτρα μετριασμού, στο πλαίσιο της κρίσης COVID-19, με την παροχή ηλεκτρονικών υπολογιστών στους μαθητές που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου. Ωστόσο, υπάρχει κίνδυνος να οξυνθούν οι ήδη υπάρχουσες ανισότητες όσον αφορά το μορφωτικό επίπεδο, οι οποίες συνδέονται με το κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον και το μεταναστευτικό υπόβαθρο. Μια στρατηγική ανάκαμψης που βελτιώνει την πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας και χωρίς αποκλεισμούς προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα, οι οποίες έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των κοινωνικών μειονεκτημάτων, θα απέφερε κοινωνικοοικονομικά οφέλη, τόσο μεσοπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, και θα παρείχε ευκαιρίες για την πλήρη πρόσβαση των γυναικών στην αγορά εργασίας. Το συνολικό ποσοστό απασχόλησης των γυναικών ήταν υψηλό πριν από την κρίση, αλλά σχεδόν οι μισές απ’ αυτές εργάζονταν με καθεστώς μερικής απασχόλησης ( λόγω των περιορισμένων ωρών λειτουργίας των σχολείων και των βρεφονηπιακών σταθμών), γεγονός που προκαλούσε μεγάλη, μη διορθωμένη μισθολογική διαφορά, μεταξύ ανδρών και γυναικών.

    (20)Η αποτελεσματικότητα των μέτρων στήριξης που λαμβάνονται στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19 και αποσκοπούν στην αρωγή των δοκιμαζόμενων επιχειρήσεων, στη διατήρηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και στην αποφυγή των πτωχεύσεων εξαρτάται από την ταχεία και μη γραφειοκρατική εφαρμογή τους από τις δημόσιες αρχές και τους ενδιάμεσους φορείς. Οι νεοφυείς και οι επεκτεινόμενες επιχειρήσεις ενδέχεται να χρειαστούν ειδική στήριξη, π.χ. με τη μορφή της αγοράς μετοχικών μεριδίων από δημόσιους οργανισμούς και της παροχής κινήτρων στις εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου να επενδύσουν περισσότερο σε αυτές τις επιχειρήσεις. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθούν οι επιχειρήσεις που είναι ζωτικής σημασίας για την ανάκαμψη της οικονομίας, αλλά και θα αποφευχθούν οι βεβιασμένες πωλήσεις σημαντικών ευρωπαϊκών επιχειρήσεων με στρατηγική σημασία. Εκτός από τη χρηματοδοτική στήριξη, οι δοκιμαζόμενες επιχειρήσεις, και ιδίως οι μικρότερες, χρειάζονται υποστηρικτικό επιχειρηματικό περιβάλλον. Ο διοικητικός φόρτος και η νομοθετική πυκνότητα επιβάλλουν δαπάνες τις οποίες οι επιχειρήσεις είναι σήμερα πολύ λιγότερο σε θέση να καλύψουν. Οι προσπάθειες για τη μείωση των περιττών επιβαρύνσεων και την παροχή αποδοτικών ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών αποτελούν αποτελεσματικό τρόπο παροχής άμεσης βοήθειας στις επιχειρήσεις, χωρίς να επιβαρύνονται οι φορολογούμενοι. Το πλαίσιο για την αφερεγγυότητα θα πρέπει να είναι προσανατολισμένο στην πρόληψη, αλλά να επιτρέπει και την ταχεία εξυγίανση και την παροχή «δεύτερης ευκαιρίας». Τα δίκτυα επίλυσης διαφορών, όπως το SOLVIT, βοηθούν τις επιχειρήσεις σε περιόδους διαταραχής της ενιαίας αγοράς και έχουν ανάγκη από επαρκείς πόρους.

    (21)Για να ευνοηθεί η οικονομική ανάκαμψη, θα είναι σημαντικό να επισπευσθούν ώριμα έργα δημόσιων επενδύσεων και να προωθηθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις, μεταξύ άλλων μέσω σχετικών μεταρρυθμίσεων. Οι επενδύσεις αυτές θα είναι πιο αποτελεσματικές όταν εστιάζουν στην καινοτομία, την ψηφιοποίηση και την πράσινη μετάβαση, ώστε να αυξηθεί η παραγωγικότητα και να διασφαλιστεί η βιώσιμη ανταγωνιστικότητα. Η ένταση έρευνας και ανάπτυξης (Ε&Α) της Αυστρίας είναι από τις υψηλότερες στην ΕΕ, αλλά η χώρα υστερεί έναντι των πρωτοπόρων της καινοτομίας όσον αφορά τα αποτελέσματα που έχει επιτύχει στον τομέα αυτόν. Τώρα που οι προϋπολογισμοί πολλών επιχειρήσεων για την έρευνα υφίστανται πίεση, έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία να μετατραπούν οι προσπάθειες της Αυστρίας στον τομέα της Ε&Α σε επιστημονική αριστεία και καινοτομία αιχμής, να διατηρηθούν οι δημόσιες επενδύσεις στη βασική έρευνα και να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση με ίδια κεφάλαια για τις καινοτόμες επεκτεινόμενες επιχειρήσεις. Η ψηφιοποίηση παραμένει σημαντική για το άνοιγμα της οικονομίας και την προετοιμασία για τη «νέα κανονικότητα» μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων. Η χαμηλή διάδοση των ψηφιακών τεχνολογιών και των επιχειρηματικών μοντέλων μεταξύ των μικρότερων επιχειρήσεων αποτελεί τροχοπέδη για την αύξηση της παραγωγικότητας. Μολονότι οι ψηφιακές δεξιότητες της Αυστρίας είναι σε γενικές γραμμές πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, δεν υπάρχουν αρκετοί πτυχιούχοι πληροφορικής για να καλύψουν όλες τις διαθέσιμες θέσεις. Η ενίσχυση του ηλεκτρονικού εμπορίου, η τηλεργασία και η ηλεκτρονική διακυβέρνηση (για παράδειγμα) θα απαιτήσουν περισσότερες επενδύσεις σε υποδομές (περιλαμβανομένων των δικτύων 5G και της ευρυζωνικότητας σε αγροτικές περιοχές), σε εξοπλισμό και σε δεξιότητες.

    (22)Για να γίνει η Αυστρία μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία, θα απαιτηθούν σημαντικές ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Στο εθνικό σχέδιο της Αυστρίας για την ενέργεια και το κλίμα επισημαίνονται σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά την επίτευξη του στόχου του 2030 σχετικά με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που δεν καλύπτονται από το σύστημα εμπορίας εκπομπών της Ένωσης. Η βελτίωση της παραγωγικότητας των πόρων αποτελεί βασικό παράγοντα για τη μελλοντική ανάπτυξη και, παράλληλα, για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον. Η μείωση των εκπομπών που συνδέονται με τις μεταφορές είναι ουσιαστικής σημασίας για την τήρηση των προτύπων ποιότητας του αέρα και για την επίτευξη των κλιματικών στόχων. Η επίσπευση της υλοποίησης των ήδη προγραμματισμένων επενδυτικών σχεδίων και η επιδίωξη νέων επενδύσεων για τη στήριξη της πράσινης μετάβασης θα συμβάλουν στη δημιουργία νέων πράσινων θέσεων εργασίας και στην επανεκκίνηση της οικονομίας κατά την έξοδό της από το στάδιο διαχείρισης της κρίσης. Οι επενδύσεις στην οικοκαινοτομία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση της παραγωγικότητας με παράλληλη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος της Αυστρίας. Ο προγραμματισμός του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης για την περίοδο 2021-2027 θα μπορούσε να βοηθήσει την Αυστρία να αντιμετωπίσει ορισμένες από τις προκλήσεις που δημιουργεί η μετάβαση σε κλιματικά ουδέτερη οικονομία, ιδίως στις περιοχές που καλύπτονται από το παράρτημα Δ της έκθεσης για τη χώρα. Με τον τρόπο αυτόν, η Αυστρία θα μπορέσει να αξιοποιήσει όσο το δυνατόν καλύτερα το εν λόγω ταμείο.

    (23)Ενώ οι παρούσες συστάσεις επικεντρώνονται στην αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας και στη διευκόλυνση της οικονομικής ανάκαμψης, οι ειδικές ανά χώρα συστάσεις του 2019, που εκδόθηκαν από το Συμβούλιο στις 9 Ιουλίου 2019, κάλυπταν επίσης μεταρρυθμίσεις απαραίτητες για την αντιμετώπιση μεσοπρόθεσμων έως και μακροπρόθεσμων διαρθρωτικών προκλήσεων. Οι εν λόγω συστάσεις εξακολουθούν να ισχύουν και θα συνεχιστεί η παρακολούθησή τους καθ’ όλη τη διάρκεια του ετήσιου κύκλου του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του επόμενου έτους. Το ίδιο ισχύει και για τις συστάσεις που αφορούν οικονομικές πολιτικές σχετικές με επενδύσεις. Αυτές οι τελευταίες συστάσεις θα πρέπει να ληφθούν υπόψη για τον στρατηγικό προγραμματισμό της χρηματοδότησης της πολιτικής συνοχής μετά το 2020, μεταξύ άλλων όσον αφορά τα μέτρα άμβλυνσης της τρέχουσας κρίσης και τις στρατηγικές εξόδου από αυτήν..

    (24)Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο παρέχει το πλαίσιο για τον συνεχή συντονισμό της οικονομικής πολιτικής και της πολιτικής για την απασχόληση στην Ένωση, ο οποίος μπορεί να συμβάλει σε μια βιώσιμη οικονομία. Τα κράτη μέλη έχουν συνεκτιμήσει, στα εθνικά τους προγράμματα μεταρρυθμίσεων για το 2020, την πρόοδο που έχει σημειωθεί ως προς την εφαρμογή των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών. Με τη διασφάλιση της πλήρους εφαρμογής των κατωτέρω συστάσεων, η Αυστρία θα συμβάλει στην πρόοδο ως προς την επίτευξη των ΣΒΑ και στην κοινή προσπάθεια να διασφαλιστεί η ανταγωνιστική βιωσιμότητα στην Ένωση.

    (25)Ο στενός συντονισμός μεταξύ των οικονομιών της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης έχει καθοριστική σημασία για να επιτευχθεί ταχεία ανάκαμψη από τις οικονομικές επιπτώσεις της COVID-19. Ως κράτος μέλος με νόμισμα το ευρώ —και λαμβάνοντας υπόψη τις πολιτικές κατευθύνσεις της Ευρωομάδας— η Αυστρία θα πρέπει να διασφαλίσει ότι οι πολιτικές της εξακολουθούν να συνάδουν με τις συστάσεις για τη ζώνη του ευρώ και να συντονίζονται με εκείνες των άλλων κρατών μελών της ζώνης του ευρώ.

    (26)Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2020, η Επιτροπή προέβη σε ολοκληρωμένη ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Αυστρίας και τη δημοσίευσε στην έκθεση του 2020 για τη χώρα. Επίσης, αξιολόγησε το πρόγραμμα σταθερότητας του 2020 και το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του 2020, καθώς και τη συνέχεια που δόθηκε στις συστάσεις που είχαν διατυπωθεί προς την Αυστρία τα προηγούμενα έτη. Έλαβε υπόψη όχι μόνον τη συνάφειά τους για την άσκηση βιώσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στην Αυστρία, αλλά και τη συμμόρφωσή τους με τους ενωσιακούς κανόνες και τις κατευθύνσεις, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε ενωσιακό επίπεδο κατά τη διαμόρφωση μελλοντικών εθνικών αποφάσεων.

    (27)Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας του 2020 και η γνώμη του αποτυπώνεται ειδικότερα στη σύσταση 1 κατωτέρω,

    ΣΥΝΙΣΤΑ στην Αυστρία να μεριμνήσει το 2020 και το 2021 προκειμένου:

    1.να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα, σύμφωνα με τη γενική ρήτρα διαφυγής, για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας, τη βιωσιμότητα της οικονομίας και, ακολούθως, τη στήριξη της ανάκαμψης· όταν το επιτρέψουν οι οικονομικές συνθήκες, να επιδιώξει την εφαρμογή δημοσιονομικών πολιτικών που αποσκοπούν στην επίτευξη συνετών μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών θέσεων και στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους, με παράλληλη ενίσχυση των επενδύσεων· να βελτιώσει την ανθεκτικότητα του συστήματος υγείας μέσω της ενίσχυσης της δημόσιας υγείας και της πρωτοβάθμιας περίθαλψης·

    2.να διασφαλίσει την ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση και την ψηφιακή μάθηση·

    3.να διασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων ρευστότητας και στήριξης, ιδίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, και να μειώσει τον διοικητικό και κανονιστικό φόρτο· να επισπεύσει ώριμα έργα δημόσιων επενδύσεων και να προωθήσει τις ιδιωτικές επενδύσεις για την τόνωση της οικονομικής ανάκαμψης· να επικεντρώσει τις επενδύσεις στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, ιδίως στην καινοτομία, στις βιώσιμες μεταφορές, και στην καθαρή και αποδοτική παραγωγή και χρήση ενέργειας·

    4.να καταστήσει το μείγμα φόρων αποτελεσματικότερο και πιο ευνοϊκό για μια βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.

    Βρυξέλλες,

       Για το Συμβούλιο

       Ο Πρόεδρος

    (1)    ΕΕ L 209 της 2.8.1997, σ. 1.
    (2)    SWD(2020) 519 final.
    (3)    ΕΕ C 301 της 5.9.2019, σ. 117.
    (4)    COM(2020) 112 final.
    (5)    COM(2020) 123 final.
    (6)

       Κανονισμός (ΕΕ) 2020/460 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαρτίου 2020, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1301/2013, (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 και (ΕΕ) αριθ. 508/2014 όσον αφορά ειδικά μέτρα για την κινητοποίηση επενδύσεων στα συστήματα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης των κρατών μελών και σε άλλους τομείς των οικονομιών τους για την αντιμετώπιση της επιδημικής έκρηξης του COVID-19 (Πρωτοβουλία Επενδύσεων για την Αντιμετώπιση του Κορωνοϊού) (ΕΕ L 99 της 31.3.2020, σ. 5), και κανονισμός (ΕΕ) 2020/558 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2020, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1301/2013 και (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 όσον αφορά ειδικά μέτρα για την παροχή έκτακτης ευελιξίας στη χρήση των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων για την αντιμετώπιση της επιδημικής έκρηξης της COVID-19 (ΕΕ L 130 της 24.4.2020, σ. 1).

    Top