ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 8.1.2018

COM(2018) 1 final

Σύσταση για

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

με την οποία εξουσιοδοτείται η Επιτροπή να αρχίσει διαπραγματεύσεις εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη σύναψη πρωτοκόλλου για την εφαρμογή της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης με το Βασίλειο του Μαρόκου

{SWD(2018) 1 final}
{SWD(2018) 2 final}

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

•Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

Η Επιτροπή προτείνει τη διαπραγμάτευση νέου πρωτοκόλλου της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης (εφεξής: ΣΑΣ) με το Βασίλειο του Μαρόκου, που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του στόλου της Ένωσης και να εναρμονίζεται με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 σχετικά με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 19ης Μαρτίου 2012, σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής για την εξωτερική διάσταση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής.

•Συνοχή με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

Η ΣΑΣ που ισχύει σήμερα μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Βασιλείου του Μαρόκου τέθηκε σε ισχύ στις 28 Φεβρουαρίου 2007 1 . Η συμφωνία αυτή εφαρμόστηκε με δύο διαδοχικά πρωτόκολλα τα οποία παρείχαν τη δυνατότητα στα ενωσιακά σκάφη που αλιεύουν πελαγικά και βενθοπελαγικά είδη να έχουν πρόσβαση στην αλιευτική ζώνη του Μαρόκου έως τις 14 Δεκεμβρίου 2011, ημερομηνία λήξης ισχύος του δεύτερου πρωτοκόλλου εφαρμογής, λόγω της μη συναίνεσης του Κοινοβουλίου όσον αφορά τη σύναψή του. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έθεσε υπό αμφισβήτηση τη βιωσιμότητα, τη βέλτιστη σχέση κόστους-ωφέλειας και τη διεθνή νομιμότητα της προτεινόμενης πράξης. Ένα τρίτο πρωτόκολλο, το οποίο έλαβε υπόψη τις ανησυχίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, συνήφθη το 2014 2 και θα λήξει στις 14 Ιουλίου 2018.

Οι αλιευτικές ζώνες του Μαρόκου, που βρίσκονται κοντά στην ΕΕ και είναι πλούσιες σε αλιευτικούς πόρους αποτελούν βασικό αλιευτικό πεδίο τόσο για την παραδοσιακή αλιεία μικρής κλίμακας της Ισπανίας και της Πορτογαλίας όσο και για τους βιομηχανικούς στόλους πιο απομακρυσμένων κρατών μελών. Οι εν λόγω αλιευτικές ζώνες περιλαμβάνουν ύδατα τόσο υπό την κυριαρχία όσο και υπό τη δικαιοδοσία του Μαρόκου, δηλαδή και ύδατα στα ανοικτά της Δυτικής Σαχάρας, τη διοίκηση της οποίας το Μαρόκο ασκεί de facto (έχουν εισαχθεί ειδικοί μηχανισμοί υποβολής εκθέσεων στο ισχύον πρωτόκολλο ώστε να καταδειχθούν τα κοινωνικοοικονομικά οφέλη για τους τοπικούς πληθυσμούς).

Συνολικά, η ΣΑΣ με το Μαρόκο επιτρέπει σε σκάφη 11 κρατών μελών να λειτουργούν σε έξι διαφορετικές κατηγορίες αλιείας που καλύπτουν μικρά πελαγικά είδη, βενθοπελαγικά και άκρως μεταναστευτικά είδη. Η μαροκινή αλιευτική ζώνη αντιπροσωπεύει το βόρειο όριο της περιοχής κατανομής του μικρού πελαγικού αποθέματος «C», η οποία εκτείνεται σε ύδατα της Μαυριτανίας, της Σενεγάλης και της Γουινέας Μπισσάου, το σύνολο των οποίων περιλαμβάνεται στο δίκτυο διμερών συμφωνιών σύμπραξης βιώσιμης αλιείας (ΣΣΒΑ).

Οι ΣΣΒΑ συμβάλλουν στη διεθνή προώθηση των στόχων της ΚΑΠ, διασφαλίζοντας ότι οι αλιευτικές δραστηριότητες της Ένωσης εκτός των υδάτων της βασίζονται στις ίδιες αρχές και τα ίδια πρότυπα που ισχύουν βάσει του ενωσιακού δικαίου. Επιπλέον, οι ΣΣΒΑ ενισχύουν τη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις διεθνείς και περιφερειακές αλιευτικές οργανώσεις, ιδίως στη Διεθνή Επιτροπή για τη Διατήρηση των Θυννοειδών του Ατλαντικού (ICCAT). Τέλος, οι ΣΣΒΑ βασίζονται στις βέλτιστες διαθέσιμες επιστημονικές γνωμοδοτήσεις και συμβάλλουν στη βελτίωση της συμμόρφωσης προς τα διεθνή μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της παράνομης, λαθραίας και άναρχης (ΠΛΑ) αλιείας.

Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στην εκτέλεση και υλοποίηση της χρηματικής αντιπαροχής που χορηγείται στο Μαρόκο, για τη στήριξη της βιώσιμης διαχείρισης της αλιείας, ιδίως υπό το πρίσμα των συστάσεων που διατυπώνονται στην ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου αριθ. 11 του 2015 σχετικά με τις συμφωνίες σύμπραξης βιώσιμης αλιείας.

•Συνοχή με άλλες πολιτικές της Ένωσης

Η διαπραγμάτευση πρωτοκόλλου αλιείας με το Βασίλειο του Μαρόκου συνάδει με την εξωτερική δράση της ΕΕ έναντι των γειτονικών της χωρών και είναι σύμφωνη με τους στόχους της Ένωσης σχετικά με την τήρηση των δημοκρατικών αρχών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Οι διαπραγματεύσεις θα διεξαχθούν καθ’όλη τη διάρκεια της διαδικασίας σε διαβούλευση με όλες τις ενδιαφερόμενες υπηρεσίες της Επιτροπής, με την ΕΥΕΔ και με την υποστήριξη της αρμόδιας αντιπροσωπείας της ΕΕ.

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

•Νομική βάση

Νομική βάση της απόφασης αποτελεί το άρθρο 218 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), στο πέμπτο μέρος σχετικά με την εξωτερική δράση της Ένωσης, τίτλος V σχετικά με τις διεθνείς συμφωνίες, το οποίο καθορίζει τη διαδικασία για τη διαπραγμάτευση και τη σύναψη συμφωνιών μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών.

•Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας)

Άνευ αντικειμένου, αποκλειστική αρμοδιότητα.

•Αναλογικότητα

Η απόφαση είναι ανάλογη προς τον επιδιωκόμενο στόχο.

•Επιλογή του νομικού μέσου

Το μέσο προβλέπεται στο άρθρο 218 παράγραφοι 3 και 4 της ΣΛΕΕ.

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

•Εκ των υστέρων αξιολογήσεις / έλεγχοι καταλληλότητας ισχύουσας νομοθεσίας

Η Επιτροπή διενήργησε το 2017 εκ των υστέρων/εκ των προτέρων αξιολόγηση της σκοπιμότητας ανανέωσης του πρωτοκόλλου αλιείας με το Βασίλειο του Μαρόκου. Τα συμπεράσματα της αξιολόγησης αναφέρονται σε χωριστό έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής 3 .

Η έκθεση αξιολόγησης κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει σταθερό ενδιαφέρον του ενωσιακού στόλου για τη συνέχιση της αλιείας στο Μαρόκο. Η ανανέωση του πρωτοκόλλου θα συμβάλει επίσης στην ενίσχυση της παρακολούθησης, του ελέγχου και της εποπτείας, καθώς επίσης και στη βελτίωση της διαχείρισης της αλιείας στην περιοχή. Από την αξιολόγηση καταδεικνύεται ότι η ανανέωση του πρωτοκόλλου θα ήταν επίσης επωφελής για το Μαρόκο λόγω του ύψους της χρηματικής αντιπαροχής που καταβάλλεται στο πλαίσιο του πρωτοκόλλου ως συμβολή στη στρατηγική «Halieutis» του Μαρόκου για την ανάπτυξη του τομέα της αλιείας. Το Μαρόκο εξέφρασε ενδιαφέρον για την έναρξη διαπραγματεύσεων με την ΕΕ σχετικά με την ανανέωση του πρωτοκόλλου.

•Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Διεξήχθησαν διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων του κλάδου και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, ως μέρος της διαδικασίας αξιολόγησης, ιδίως στο πλαίσιο του γνωμοδοτικού συμβουλίου για την υπερπόντια αλιεία.

•Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας

Άνευ αντικειμένου

•Εκτίμηση των επιπτώσεων

Άνευ αντικειμένου

•Καταλληλότητα και απλούστευση του κανονιστικού πλαισίου

Άνευ αντικειμένου

•Θεμελιώδη δικαιώματα

Οι οδηγίες διαπραγμάτευσης που προτείνονται ως παράρτημα της απόφασης συνιστούν να δοθεί εξουσιοδότηση για έναρξη διαπραγματεύσεων και να συμπεριληφθεί ρήτρα η οποία επιτρέπει την αναστολή του πρωτοκόλλου σε περίπτωση παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών αρχών.

4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις που συνδέονται με το νέο πρωτόκολλο συμπεριλαμβάνουν την καταβολή χρηματικής αντιπαροχής στο Βασίλειο του Μαρόκου. Οι συναφείς χορηγήσεις του προϋπολογισμού ως προς τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και πληρωμών πρέπει να συμπεριλαμβάνονται κάθε έτος στο κονδύλιο του προϋπολογισμού που αφορά τις συμφωνίες σύμπραξης βιώσιμης αλιείας (11 03 01) καθώς και να είναι συμβατές με τον δημοσιονομικό προγραμματισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020. Τα ετήσια ποσά για τις αναλήψεις υποχρεώσεων και τις πληρωμές καθορίζονται στην ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού, συμπεριλαμβανομένης της γραμμής του αποθεματικού για τα πρωτόκολλα που δεν έχουν τεθεί σε ισχύ στις αρχές του έτους 4 .

Οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί πριν από τη λήξη του ισχύοντος πρωτοκόλλου, ήτοι έως τις 14 Ιουλίου 2018.

5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

•Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων

Οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να αρχίσουν στις αρχές του 2018.

•Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

Η Επιτροπή συνιστά:

- να εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή από το Συμβούλιο να αρχίσει και να διεξαγάγει διαπραγματεύσεις με στόχο τη σύναψη νέου πρωτοκόλλου της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης με το Βασίλειο του Μαρόκου·

- να οριστεί η Επιτροπή ως διαπραγματευτής της ΕΕ επί του θέματος αυτού·

- να διεξαχθούν οι εν λόγω διαπραγματεύσεις από την Επιτροπή σε συνεννόηση με την ειδική επιτροπή, σύμφωνα με τις διατάξεις της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

- να εγκρίνει το Συμβούλιο τις οδηγίες διαπραγμάτευσης που προσαρτώνται στην παρούσα σύσταση.

Σύσταση για

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

με την οποία εξουσιοδοτείται η Επιτροπή να αρχίσει διαπραγματεύσεις εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη σύναψη πρωτοκόλλου για την εφαρμογή της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης με το Βασίλειο του Μαρόκου

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 218 παράγραφοι 3 και 4,

Έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής,

Εκτιμώντας ότι θα πρέπει να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με σκοπό τη σύναψη νέου πρωτοκόλλου για την εφαρμογή της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης με το Βασίλειο του Μαρόκου,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να αρχίσει διαπραγματεύσεις, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την ανανέωση του πρωτοκόλλου της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης με το Βασίλειο του Μαρόκου.

Άρθρο 2

Οι εν λόγω διαπραγματεύσεις διεξάγονται σε συνεννόηση με την ειδική επιτροπή που ορίζεται από το Συμβούλιο και σύμφωνα με τις οδηγίες διαπραγμάτευσης που παρατίθενται στο παράρτημα.

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Επιτροπή.

Βρυξέλλες,

(1)    ΕΕ L 78 της 17.3.2007, σ. 31

(2)    ΕΕ L 349 της 21.12.2013, σ. 1

(3)    Evaluation rétrospective et prospective du Protocole à l'accord de partenariat dans le domaine de la pêche durable entre l'Union européenne et le Royaume du Maroc. Τελική έκθεση, Σεπτέμβριος 2017 (F&S, Poseidon and Megapesca).

(4)    Κεφάλαιο 40 (γραμμή αποθεματικού 40 02 41) σύμφωνα με τη διοργανική συμφωνία για το ΠΔΠ (2013/C 373/01).

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες,8.1.2018

COM(2018) 1 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

της

Σύστασης

για απόφαση του Συμβουλίου με την οποία εξουσιοδοτείται η Επιτροπή να αρχίσει διαπραγματεύσεις, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την ανανέωση του πρωτοκόλλου της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης με το Βασίλειο του Μαρόκου

{SWD(2018) 1 final}
{SWD(2018) 2 final}

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Οδηγίες διαπραγμάτευσης

–Σκοπός των διαπραγματεύσεων είναι η σύναψη πρωτοκόλλου της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Βασιλείου του Μαρόκου σύμφωνα με τον κανονισμό (EΕ) αριθ. 1380/2013 σχετικά με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 19ης Μαρτίου 2012, σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 13ης Ιουλίου 2011, για την εξωτερική διάσταση της κοινής αλιευτικής πολιτικής.

–Για την προώθηση της βιώσιμης και υπεύθυνης αλιείας, καθώς και για τη συμβολή στην αυστηρή τήρηση του διεθνούς δικαίου, με ταυτόχρονη εξασφάλιση αμοιβαίων οφελών για την ΕΕ και το Μαρόκο μέσω του νέου πρωτοκόλλου, οι διαπραγματευτικοί στόχοι της Επιτροπής θα πρέπει να βασίζονται στα ακόλουθα:

·στη διασφάλιση της πρόσβασης στα ύδατα τα οποία υπάγονται στην κυριαρχία ή στη δικαιοδοσία του Βασιλείου του Μαρόκου όσον αφορά την αλιεία – ήτοι, συμπεριλαμβανομένων των υδάτων νοτίως των 27°40' Β - και στη χορήγηση των αναγκαίων αδειών αλιείας στα εν λόγω ύδατα για τα σκάφη της ΕΕ που αλιεύουν μικρά πελαγικά, βενθοπελαγικά και άκρως μεταναστευτικά είδη, επιτρέποντας έτσι, μεταξύ άλλων, τη διατήρηση του δικτύου συμφωνιών σύμπραξης βιώσιμης αλιείας που είναι στη διάθεση των φορέων εκμετάλλευσης σκαφών στην ΕΕ·

·στη συνεκτίμηση των βέλτιστων διαθέσιμων επιστημονικών γνωμοδοτήσεων και των συναφών σχεδίων διαχείρισης που έχουν εγκριθεί από τις αρμόδιες περιφερειακές οργανώσεις διαχείρισης της αλιείας (ΠΟΔΑ), για τη διασφάλιση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας των αλιευτικών δραστηριοτήτων και την προώθηση της διακυβέρνησης των ωκεανών σε διεθνές επίπεδο. Οι αλιευτικές δραστηριότητες πρέπει να αφορούν αποκλειστικά τους διαθέσιμους πόρους, λαμβανομένης υπόψη της αλιευτικής ικανότητας του τοπικού στόλου και με ιδιαίτερη προσοχή στην αλληλοεπικαλυπτόμενη ή άκρως μεταναστευτική φύση των σχετικών αποθεμάτων·

·στην επιδίωξη επαρκούς μεριδίου από τους αλιευτικούς πόρους που να ανταποκρίνεται πλήρως στα συμφέροντα των στόλων της ΕΕ, όταν για τα αποθέματα αυτά ενδιαφέρονται και άλλοι αλλοδαποί στόλοι, καθώς και της εφαρμογής των ίδιων τεχνικών όρων για όλους τους αλλοδαπούς στόλους·

·στη διασφάλιση του ότι η πρόσβαση στην αλιεία βασίζεται στη δραστηριότητα του στόλου της ΕΕ στην περιοχή, σύμφωνα με τις πλέον επικαιροποιημένες και βέλτιστες διαθέσιμες επιστημονικές εκτιμήσεις·

·στην καθιέρωση διαλόγου για την ενίσχυση της τομεακής πολιτικής ώστε να ενθαρρυνθεί η εφαρμογή υπεύθυνης αλιευτικής πολιτικής, σύμφωνης με τους αναπτυξιακούς στόχους της χώρας, ιδίως όσον αφορά τη διακυβέρνηση στον τομέα της αλιείας, την καταπολέμηση της παράνομης, λαθραίας και άναρχης αλιείας, τον έλεγχο, την παρακολούθηση και την εποπτεία των αλιευτικών δραστηριοτήτων και την παροχή επιστημονικών συμβουλών.

·στην προσθήκη ρήτρας σχετικά με τις συνέπειες των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών αρχών·

·στη συμπερίληψη κατάλληλων μηχανισμών οι οποίοι να διασφαλίζουν την επαρκή ενημέρωση της Επιτροπής και τη συμμετοχή της στη γεωγραφική κατανομή βάσει της οποίας λαμβάνεται η τομεακή στήριξη που προβλέπεται δυνάμει του Πρωτοκόλλου, ώστε η Επιτροπή να εξασφαλίσει ευλόγως ότι το πρωτόκολλο είναι επωφελές για τον πληθυσμό του μη αυτόνομου εδάφους της Δυτικής Σαχάρας.

·Ειδικότερα, το πρωτόκολλο θα πρέπει να καθορίζει:

·τις αλιευτικές δυνατότητες, ανά κατηγορία, που θα χορηγηθούν στα σκάφη της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

·την χρηματική αντιπαροχή και τους όρους καταβολής της, και

·τους μηχανισμούς για την αποτελεσματική εφαρμογή της τομεακής στήριξης και την τακτική παρακολούθησή της.

–Προκειμένου να αποφευχθεί η διακοπή των αλιευτικών δραστηριοτήτων, το νέο πρωτόκολλο θα πρέπει να περιλαμβάνει ρήτρα προσωρινής εφαρμογής.