ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 20.12.2017

COM(2017) 798 final

Σύσταση για

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

με την οποία εγκρίνεται η έναρξη διαπραγματεύσεων για συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και των αρχών της Ιορδανίας που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο όπου το σοβαρό έγκλημα και η τρομοκρατία αποκτούν όλο και πιο διακρατικό και πολύμορφο χαρακτήρα, οι αρχές επιβολής του νόμου θα πρέπει να είναι πλήρως εξοπλισμένες για τη συνεργασία με εξωτερικούς εταίρους ώστε να διασφαλίζουν την ασφάλεια των πολιτών τους. Κατά συνέπεια, η Ευρωπόλ θα πρέπει να μπορεί να ανταλλάσσει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα με αρχές επιβολής του νόμου τρίτων χωρών, στον βαθμό που αυτό είναι αναγκαίο για την εκτέλεση των καθηκόντων της.

Από την έναρξη ισχύος του κανονισμού 2016/794, την 1η Μαΐου 2017 1 , και σύμφωνα με τη Συνθήκη, η Επιτροπή είναι αρμόδια, εξ ονόματος της Ένωσης, για τη διαπραγμάτευση διεθνών συμφωνιών με τρίτες χώρες σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με την Ευρωπόλ. Στον βαθμό που είναι αναγκαίο για την εκτέλεση των καθηκόντων της, η Ευρωπόλ δύναται να συνάπτει και να διατηρεί σχέσεις συνεργασίας με εξωτερικούς εταίρους μέσω εργασιακών και διοικητικών ρυθμίσεων οι οποίες δεν μπορούν αφ’ εαυτές να αποτελέσουν νομική βάση για την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Λαμβάνοντας υπόψη την πολιτική στρατηγική όπως περιγράφεται στο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για την ασφάλεια 2 , τα συμπεράσματα του Συμβουλίου 3 και τη συνολική στρατηγική 4 , τις επιχειρησιακές ανάγκες των αρχών επιβολής του νόμου σε ολόκληρη την ΕΕ, καθώς και τα δυνητικά οφέλη από τη στενότερη συνεργασία στον εν λόγω τομέα, η Επιτροπή θεωρεί αναγκαίο να ξεκινήσουν στο εγγύς μέλλον διαπραγματεύσεις με οκτώ χώρες, όπως αναφέρεται στην 11η έκθεση προόδου προς μια αποτελεσματική και πραγματική Ένωση Ασφάλειας 5 .

Η Επιτροπή προέβη στην αξιολόγησή της των χωρών προτεραιότητας λαμβάνοντας υπόψη τις επιχειρησιακές ανάγκες της Ευρωπόλ. Η στρατηγική της Ευρωπόλ 2016-2020 δίνει προτεραιότητα στην περιοχή της Μεσογείου για ενισχυμένες εταιρικές σχέσεις 6 . Η εξωτερική στρατηγική της Ευρωπόλ 2017-2020 τονίζει επίσης την ανάγκη στενότερης συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπόλ και των χωρών της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής (MENA) λόγω της τρέχουσας τρομοκρατικής απειλής και των προκλήσεων που συνδέονται με τη μετανάστευση 7 .

Η Ευρωπόλ δεν έχει συνάψει συμφωνίες με καμία από τις χώρες της εν λόγω περιοχής.

Η παρούσα σύσταση αφορά ειδικά τις διαπραγματεύσεις με την Ιορδανία, αν και η συνεργασία με οποιαδήποτε χώρα της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής πρέπει να εξετάζεται στο πλαίσιο της περιοχής στο σύνολό της. Η σημερινή αστάθεια στην περιοχή, ιδίως όσον αφορά την κατάσταση στη Συρία και το Ιράκ, συνιστά σημαντική μακροπρόθεσμη απειλή για την ασφάλεια της ΕΕ, η οποία πρέπει να αντιμετωπισθεί επειγόντως. Τούτο αφορά τόσο την αποτελεσματική καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του συναφούς οργανωμένου εγκλήματος 8 , όσο και σχετικές με τη μετανάστευση προκλήσεις όπως η διευκόλυνση της παράνομης μετανάστευσης και η εμπορία ανθρώπων. Η συνεργασία με τις τοπικές αρχές επιβολής του νόμου είναι καθοριστικής σημασίας για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων.

Εν τω μεταξύ, με βάση τεχνικούς διαλόγους σχετικά με τον καθορισμό κοινών δράσεων για τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών και κοινών επιχειρησιακών δράσεων επιβολής του νόμου κατά της διακίνησης πυροβόλων όπλων, η ΕΕ έχει ήδη συμφωνήσει με την Ιορδανία κατάλογο δράσεων με σκοπό την ενίσχυση της συνεργασίας στο επίπεδο των αρμόδιων αρχών επιβολής του νόμου, τη διασφάλιση συνδρομής για την ανάπτυξη ικανοτήτων στο πλαίσιο σχετικών περιφερειακών και/ή διμερών προγραμμάτων και την ανάπτυξη επιχειρησιακών δράσεων βάσει από κοινού συμφωνηθέντος πλαισίου 9 . Η Ιορδανία έχει επιδείξει ενδιαφέρον να συνεργαστεί για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας με τις αρχές επιβολής του νόμου της ΕΕ, ιδίως μέσω της κατάρτισης που παρέχει η CEPOL και της συνεργασίας στον τομέα της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.. Ωστόσο, οι ανταλλαγές αυτές δεν καλύπτουν τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Πολιτικό πλαίσιο

Η Ιορδανία είναι ένας από τους βασικούς εταίρους για την ΕΕ, ιδίως για τον ρόλο της στην προαγωγή της σταθερότητας, της μετριοπάθειας και της διαθρησκευτικής ανοχής στη Μέση Ανατολή. Η ΕΕ και η Ιορδανία έχουν συνάψει ισχυρή εταιρική σχέση σε πολλούς τομείς και έχουν συνδεθεί με συμφωνία σύνδεσης από το 2002 («προηγμένο καθεστώς» από το 2010).

Η Ιορδανία αντιμετωπίζει δύσκολες οικονομικές, κοινωνικές και σχετικές με την ασφάλεια προκλήσεις. Ειδικότερα, η Ιορδανία φιλοξενεί πάνω από 650 000 καταγεγραμμένους πρόσφυγες από τη Συρία (περίπου το 10 % του πληθυσμού της Ιορδανίας πριν από την κρίση στη Συρία), καθώς και άλλους πληθυσμούς προσφύγων.

Η ΕΕ και η Ιορδανία ενέκριναν τον Δεκέμβριο του 2016 τις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας και το σύμφωνο ΕΕ-Ιορδανίας 2016-2018. Μέσω των προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης, η ΕΕ και η Ιορδανία έχουν επιβεβαιώσει τη φιλοδοξία τους να ενισχύσουν περαιτέρω τις αμοιβαίες δεσμεύσεις τους, με τον καθορισμό στρατηγικού θεματολογίου ένας από τους πυλώνες του οποίου αφορά την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της περιφερειακής σταθερότητας και ασφάλειας, περιλαμβανομένης της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Ειδικότερα, η ΕΕ και η Ιορδανία δεσμεύτηκαν να εντατικοποιήσουν την απτή συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της τρομοκρατίας, του βίαιου εξτρεμισμού και της ριζοσπαστικοποίησης στο πλαίσιο του κράτους δικαίου.

Το σύμφωνο ΕΕ-Ιορδανίας περιλαμβάνει αμοιβαίες δεσμεύσεις με τις οποίες οι δύο πλευρές εκπληρώνουν τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν τον Φεβρουάριο του 2016 στη διάσκεψη του Λονδίνου σχετικά με τη στήριξη προς τη Συρία και την ευρύτερη περιοχή. Οι δεσμεύσεις αυτές ενισχύθηκαν στη Διάσκεψη των Βρυξελλών της 5ης Απριλίου 2017 με θέμα «Στηρίζοντας το μέλλον της Συρίας και της ευρύτερης περιοχής», μεταξύ άλλων για να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα της Ιορδανίας υπό το πρίσμα των επιπτώσεων της κρίσης της Συρίας.

Στο πλαίσιο του εργαστηρίου ΕΕ-Ιορδανίας με θέμα την καταπολέμηση της τρομοκρατίας/ενίσχυση της ασφάλειας που πραγματοποιήθηκε στις 15 Μαρτίου 2016, η ΕΕ και η Ιορδανία συμφώνησαν να προχωρήσουν τις εργασίες τους στους ακόλουθους τρεις τομείς: καταπολέμηση του βίαιου εξτρεμισμού· καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας· ασφάλεια της αεροπορίας και των συνόρων, μεταξύ άλλων με τη συμμετοχή των ειδικευμένων οργανισμών της ΕΕ. Η ΕΕ και η Ιορδανία συμφώνησαν επίσης να εντείνουν τη συνεργασία τους προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της εμπορίας ανθρώπων, των αλλοδαπών τρομοκρατών μαχητών και του λαθρεμπορίου πυροβόλων όπλων.

Η ΕΕ και η Ιορδανία είναι επίσης εταίροι του Παγκόσμιου Φόρουμ κατά της τρομοκρατίας (GCTF) 10 και της Παγκόσμιας Συμμαχίας κατά της Ντάες. Ένα από τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ περιφερειακά κέντρα αριστείας ΧΒΡΠ φιλοξενείται στο Αμμάν.

Επιχειρησιακές ανάγκες

Λαμβάνοντας υπόψη στοιχεία από την αξιολόγηση απειλής όσον αφορά το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα (SOCTA 2017) 11 και την έκθεση για την κατάσταση και τις τάσεις της τρομοκρατίας στην ΕΕ (TE-SAT 2017) 12 , τις προαναφερόμενες συζητήσεις, καθώς και, μεταξύ άλλων, την εσωτερική εμπειρογνωμοσύνη της Ευρωπόλ, η συνεργασία με την Ιορδανία κρίνεται απαραίτητη κυρίως για να αντιμετωπιστούν τα ακόλουθα εγκληματικά φαινόμενα:

Τρομοκρατία: Η αποσταθεροποίηση της Συρίας και του Ιράκ, η εξάπλωση της Ντάες και άλλων τρομοκρατικών ομάδων συνιστούν άμεση απειλή για την ασφάλεια της Ιορδανίας και της ΕΕ, καθώς έχουν αποτελέσει και οι δύο στόχο τρομοκρατικών ομάδων. Ιδίως, Ευρωπαίοι και Ιορδανοί τρομοκράτες έχουν ταξιδέψει στη Συρία, το Ιράκ και σε άλλες εμπόλεμες περιοχές για να εκπαιδευθούν εκεί και να πολεμήσουν. Η στενότερη συνεργασία των αρχών επιβολής του νόμου, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, θα συμβάλει στον εντοπισμό και τη δίωξη των ύποπτων τρομοκρατικών ενεργειών, στην αποτροπή των μετακινήσεων τρομοκρατών (μεταξύ άλλων του κινδύνου διείσδυσης στις μεταναστευτικές ροές ή της μετεγκατάστασης σε άλλες περιοχές συγκρούσεων) και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (συμπεριλαμβανομένης της σχέσης με το οργανωμένο έγκλημα).

Παράνομη διακίνηση πυροβόλων όπλων: Η ΕΕ και η Ιορδανία έχουν καθιερώσει συνεργασία στον τομέα των πυροβόλων όπλων και συμφώνησαν πρόγραμμα εργασίας που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, την κατάρτιση και τη δημιουργία ικανοτήτων. Καθώς η συνεργασία αυξάνει, η ανάγκη για βελτιωμένη ανταλλαγή πληροφοριών και επακόλουθες έρευνες καθίσταται ακόμη πιο πιεστική. Η Ιορδανία, δεδομένου ότι συνορεύει με τη Συρία, μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της εισόδου πυροβόλων όπλων σε περιοχές ένοπλων συγκρούσεων και στην εξασφάλιση του εντοπισμού παράνομων φορτίων, ιδίως κατά την πορεία επιστροφής τους στην ΕΕ.

Προκλήσεις που σχετίζονται με τη μετανάστευση: Υπάρχει σειρά σχετικών με τη μετανάστευση προκλήσεων που συνδέονται με τη συνεχιζόμενη σύγκρουση στη Συρία. Οι περιοχές γύρω από τους καταυλισμούς προσφύγων και κοντά στα συριακά σύνορα είναι εκτεθειμένες σε διακίνηση όπλων, εμπορία ανθρώπων και σωματεμπορία. Υπάρχουν ανησυχίες ότι σημαντικός αριθμός παιδιών από τη Συρία βρίσκονται σε κίνδυνο, και, ως εκ τούτου, είναι ευάλωτα σε εκμετάλλευση από το οργανωμένο έγκλημα, καθώς η πρόσβασή τους σε βασικές εγκαταστάσεις, όπως σχολεία, είναι ανεπαρκής.

Διακίνηση ναρκωτικών: Η περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής (MENA) αποτελεί σημαντική πηγή, σημείο διαμετακόμισης και κατανάλωσης παράνομων ναρκωτικών. Με σταθερή βάση πελατείας προς τον βορρά, και με τον «δρόμο της ηρωίνης» να τη διασχίζει από τα ανατολικά προς τα δυτικά, η περιοχή επηρεάζει αλλά και επηρεάζεται αρνητικά όσον αφορά την κατάχρηση και παραγωγή παράνομων ουσιών. Το 2016, το χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ πρόγραμμα για τον «δρόμο της κοκαΐνης» (συνιστώσα AIRCOP) δρομολόγησε στην Ιορδανία νομική βάση για την κοινή ειδική ομάδα δράσης για τον εντοπισμό ναρκωτικών στους αερολιμένες (JAITF).

2.ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΣΤΑΣΗΣ

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2016/794 για τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) ορίζει ένα νομικό πλαίσιο για την Ευρωπόλ, και ιδίως τους στόχους, τα καθήκοντα, το πεδίο αρμοδιοτήτων, τις εγγυήσεις για την προστασία δεδομένων και μεθόδους συνεργασίας με εξωτερικούς εταίρους της.

Η παρούσα σύσταση είναι σύμφωνη με τις διατάξεις του κανονισμού της Ευρωπόλ.

Ο στόχος της παρούσας σύστασης είναι να ληφθεί εξουσιοδότηση από το Συμβούλιο ώστε η Επιτροπή να διαπραγματευθεί τη μελλοντική συμφωνία εξ ονόματος της ΕΕ. Η νομική βάση προκειμένου το Συμβούλιο να επιτρέψει την έναρξη διαπραγματεύσεων είναι το άρθρο 218 παράγραφοι 3 και 4 της ΣΛΕΕ.

Σύμφωνα με το άρθρο 218 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Επιτροπή ορίζεται διαπραγματευτής της Ένωσης για τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ιορδανίας σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και των αρμόδιων αρχών της Ιορδανίας για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας.

Σύσταση για

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

με την οποία εγκρίνεται η έναρξη διαπραγματεύσεων για συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και των αρχών της Ιορδανίας που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), και ιδίως το άρθρο 218 παράγραφοι 3 και 4,

Έχοντας υπόψη τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Ο κανονισμός (ΕΕ) 2016/794 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 13 εκδόθηκε στις 11 Μαΐου 2016 και εφαρμόζεται από την 1η Μαΐου 2017.

(2)Ο εν λόγω κανονισμός, ιδίως το άρθρο 25, ορίζει τους κανόνες για τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) προς τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς. Η Ευρωπόλ μπορεί να διαβιβάζει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα σε αρχή τρίτης χώρας βάσει διεθνούς συμφωνίας συναφθείσας μεταξύ της Ένωσης και της εν λόγω τρίτης χώρας, σύμφωνα με το άρθρο 218 της ΣΛΕΕ, η οποία παρέχει επαρκείς εγγυήσεις όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των ελευθεριών των φυσικών προσώπων.

(3)Θα πρέπει να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με σκοπό τη σύναψη σχετικής συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας.

(4)Η συμφωνία θα πρέπει να σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και να τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και συγκεκριμένα το δικαίωμα στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή, που αναγνωρίζεται στο άρθρο 7 του Χάρτη, το δικαίωμα στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, που αναγνωρίζεται στο άρθρο 8 του Χάρτη, και το δικαίωμα σε ουσιαστική προσφυγή και δίκαιη δίκη, που αναγνωρίζεται στο άρθρο 47 του Χάρτη. Η συμφωνία θα πρέπει να εφαρμόζεται σύμφωνα με τις εν λόγω αρχές και δικαιώματα.

(5)

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να διαπραγματευθεί, εξ ονόματος της Ένωσης, συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και των αρχών της Ιορδανίας που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας.

Άρθρο 2

Οι οδηγίες διαπραγμάτευσης παρατίθενται στο παράρτημα.

Άρθρο 3

Οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται σε διαβούλευση με την [η ονομασία της ειδικής επιτροπής εισάγεται από το Συμβούλιο].

Άρθρο 4

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Επιτροπή.

Βρυξέλλες,

(1)    Κανονισμός (ΕΕ) 2016/794 της 11ης Μαΐου 2016, ΕΕ L 135 της 24.5.2016, σ. 53.

(2)    COM(2015) 185 final.

(3)    Έγγραφο 10384/17 του Συμβουλίου, της 19ης Ιουνίου 2017.

(4)    Κοινό όραμα, κοινές δράσεις: Μια ισχυρότερη Ευρώπη - Μια συνολική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας  http://europa.eu/globalstrategy/en  

(5)    COM(2017) 608 final.

(6)    Στρατηγική της Ευρωπόλ 2016-2020, εγκριθείσα από το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπόλ την 1η Δεκεμβρίου 2015, https://www.europol.europa.eu/publications-documents/europol-strategy-2016-2020  

(7)    Εξωτερική στρατηγική της Ευρωπόλ 2017-2020, εγκριθείσα από το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπόλ την 13η Δεκεμβρίου 2016, EDOC#865852v3.

(8)    Σύμφωνα με την Ευρωπόλ, στα σχετικά με το οργανωμένο έγκλημα αδικήματα στην περιοχή περιλαμβάνονται η παράνομη διακίνηση πυροβόλων όπλων, η διακίνηση ναρκωτικών, τα οικονομικά εγκλήματα όπως η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, και το έγκλημα στον κυβερνοχώρο.

(9)    Στο πλαίσιο αυτό έχουν συμπεριληφθεί διάφορες πρωτοβουλίες στην προτεραιότητα για τα πυροβόλα όπλα στο πλαίσιο του κύκλου πολιτικής της ΕΕ για το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα, καθώς και στην ανακοίνωση με τίτλο «Εφαρμογή του ευρωπαϊκού θεματολογίου για την ασφάλεια: Σχέδιο δράσης ΕΕ για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και της χρήσης πυροβόλων όπλων και εκρηκτικών» της 2.12.2015, COM(2015) 624 final.

(10)    Η Ιορδανία είναι ο συμπρόεδρος της ομάδας εργασίας για τους αλλοδαπούς τρομοκράτες μαχητές.

(11)     https://www.europol.europa.eu/socta/2017  

(12)     https://www.europol.europa.eu/sites/default/files/documents/tesat2017.pdf  

(13)    Κανονισμός (ΕΕ) 2016/794 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, για τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και την αντικατάσταση και κατάργηση των αποφάσεων του Συμβουλίου 2009/371/ΔΕΥ, 2009/934/ΔΕΥ, 2009/935/ΔΕΥ, 2009/936/ΔΕΥ και 2009/968/ΔΕΥ (ΕΕ L 135 της 24.5.2016, σ. 53).

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες,20.12.2017

COM(2017) 798 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

στη

σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

με την οποία εγκρίνεται η έναρξη διαπραγματεύσεων για συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και των αρχών της Ιορδανίας που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Οδηγίες για τη διαπραγμάτευση συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και των αρχών της Ιορδανίας που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας

Κατά τις διαπραγματεύσεις η Επιτροπή θα πρέπει να αποσκοπεί στην επίτευξη των στόχων που εκτίθενται λεπτομερώς κατωτέρω.

(1)Στόχος της συμφωνίας είναι να παρέχει τη νομική βάση για τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ της Ευρωπόλ και των αρμόδιων αρχών της Ιορδανίας, αντίστοιχα, με σκοπό τη στήριξη και την ενίσχυση της δράσης των αρμόδιων αρχών της εν λόγω χώρας και των κρατών μελών, καθώς και της αμοιβαίας συνεργασίας τους για την πρόληψη και την καταπολέμηση των σοβαρών μορφών διεθνικού εγκλήματος και της τρομοκρατίας, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα τις κατάλληλες εγγυήσεις σε σχέση με την προστασία της ιδιωτικής ζωής, των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των φυσικών προσώπων.

(2)Για να εξασφαλισθεί ο περιορισμός του σκοπού, η συνεργασία στο πλαίσιο της συμφωνίας αφορά μόνο εγκλήματα και συναφείς αξιόποινες πράξεις που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Ευρωπόλ σύμφωνα με το άρθρο 3 του κανονισμού 2016/794 (από κοινού «αξιόποινες πράξεις»). Ειδικότερα, η συνεργασία θα πρέπει να αποσκοπεί στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης, την πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος και ιδίως της παράνομης διακίνησης πυροβόλων όπλων, μεταναστών και ναρκωτικών, καθώς και στην καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο.

(3)Η συμφωνία προσδιορίζει σαφώς και επακριβώς τις απαραίτητες διασφαλίσεις και ελέγχους σε σχέση με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες των φυσικών προσώπων, ανεξαρτήτως ιθαγένειας και τόπου διαμονής, κατά την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ της Ευρωπόλ και των αρμόδιων αρχών της Ιορδανίας.

Ειδικότερα:

α)Οι σκοποί της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα μέρη στο πλαίσιο της συμφωνίας καθορίζονται με σαφήνεια και ακρίβεια και δεν υπερβαίνουν σε μεμονωμένες περιπτώσεις ό,τι είναι αναγκαίο για την πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και των αξιόποινων πράξεων που αναφέρονται στη συμφωνία.

β)Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που διαβιβάζονται από την Ευρωπόλ σύμφωνα με την παρούσα συμφωνία υποβάλλονται σε θεμιτή επεξεργασία, σε νόμιμη βάση και μόνο για τους σκοπούς για τους οποίους αυτά έχουν διαβιβαστεί. Η συμφωνία προβλέπει για την Ευρωπόλ τη δυνατότητα να υποδεικνύει, κατά τον χρόνο της διαβίβασης δεδομένων, τυχόν περιορισμούς στην πρόσβαση ή τη χρήση, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη διαβίβαση, τη διαγραφή ή την καταστροφή τους. Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα πρέπει να είναι κατάλληλα, συναφή και να περιορίζονται σε ό, τι είναι αναγκαίο ως προς τον συγκεκριμένο σκοπό. Τα εν λόγω δεδομένα είναι ακριβή και επικαιροποιημένα. Δεν πρέπει να διατηρούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό, τι είναι αναγκαίο για τους σκοπούς για τους οποίους διαβιβάστηκαν.

γ)Η διαβίβαση από την Ευρωπόλ δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που αποκαλύπτουν τη φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, τα πολιτικά φρονήματα, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, τη συμμετοχή σε συνδικαλιστική οργάνωση, καθώς και γενετικά δεδομένα και δεδομένα που αφορούν την υγεία και τη σεξουαλική ζωή προσώπου απαγορεύεται, εκτός εάν είναι απολύτως αναγκαία και αναλογική σε μεμονωμένες περιπτώσεις για την πρόληψη ή την καταπολέμηση αξιόποινων πράξεων, όπως αναφέρονται στη συμφωνία και με την επιφύλαξη των κατάλληλων διασφαλίσεων. Η συμφωνία θα πρέπει επίσης να περιέχει ειδικές διασφαλίσεις όσον αφορά τη μεταφορά δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των θυμάτων αξιόποινων πράξεων, μαρτύρων ή άλλων προσώπων που μπορούν να δώσουν πληροφορίες για αξιόποινες πράξεις, καθώς και ανηλίκων.

δ)Η συμφωνία εξασφαλίζει εκτελεστά δικαιώματα για τα φυσικά πρόσωπα των οποίων τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα υποβάλλονται σε επεξεργασία, θεσπίζοντας κανόνες σχετικά με το δικαίωμα πρόσβασης, διόρθωσης και διαγραφής, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών λόγων που μπορούν να επιτρέψουν τυχόν περιορισμούς που είναι απαραίτητοι και αναλογικοί. Η συμφωνία εξασφαλίζει επίσης εκτελεστά δικαιώματα διοικητικής και δικαστικής προσφυγής για κάθε πρόσωπο τα δεδομένα του οποίου υφίστανται επεξεργασία στο πλαίσιο της συμφωνίας και διασφαλίζει αποτελεσματικά μέσα προσφυγής.

ε)Η συμφωνία ορίζει τους κανόνες σχετικά με την αποθήκευση, την επανεξέταση, τη διόρθωση και τη διαγραφή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την τήρηση αρχείων για σκοπούς καταχώρισης και τεκμηρίωσης, καθώς και για πληροφορίες που τίθενται στη διάθεση των προσώπων. Θα πρέπει επίσης να προβλέπει διασφαλίσεις όσον αφορά την αυτοματοποιημένη επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

στ)Η συμφωνία προσδιορίζει τα κριτήρια βάσει των οποίων αναφέρονται η αξιοπιστία της πηγής και η ακρίβεια των δεδομένων.

ζ)Η συμφωνία περιλαμβάνει την υποχρέωση διασφάλισης της ασφάλειας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με τα κατάλληλα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα, μεταξύ άλλων, επιτρέποντας μόνο σε εξουσιοδοτημένα πρόσωπα να έχουν πρόσβαση σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα. Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης την υποχρέωση κοινοποίησης σε περίπτωση παραβίασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα η οποία επηρεάζει δεδομένα που διαβιβάζονται στο πλαίσιο της συμφωνίας.

η)Περαιτέρω διαβιβάσεις πληροφοριών από αρμόδιες αρχές της Ιορδανίας σε άλλες αρχές στην Ιορδανία επιτρέπονται μόνο για τους σκοπούς της συμφωνίας και πραγματοποιούνται υπό τις κατάλληλες προϋποθέσεις και διασφαλίσεις.

θ)Οι ίδιες προϋποθέσεις που προβλέπονται στο στοιχείο η) εφαρμόζονται στις περαιτέρω διαβιβάσεις πληροφοριών από αρμόδιες αρχές της Ιορδανίας σε αρχές τρίτης χώρας, με την πρόσθετη απαίτηση οι περαιτέρω αυτές διαβιβάσεις να επιτρέπονται μόνο προς τρίτες χώρες στις οποίες η Ευρωπόλ δικαιούται να διαβιβάζει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα βάσει του άρθρου 25 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794.

ι)Η συμφωνία εξασφαλίζει ένα σύστημα εποπτείας από μία ή περισσότερες ανεξάρτητες δημόσιες αρχές που είναι αρμόδιες για την προστασία των δεδομένων με ουσιαστικές εξουσίες έρευνας και παρέμβασης για την άσκηση εποπτείας επί των δημόσιων αρχών της Ιορδανίας που χρησιμοποιούν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα/ανταλλαγής πληροφοριών, και την κίνηση νομικών διαδικασιών. Ειδικότερα, οι ανεξάρτητες αρχές έχουν εξουσία να εξετάζουν τις καταγγελίες προσώπων σχετικά με τη χρήση των προσωπικών τους δεδομένων. Οι δημόσιες αρχές που χρησιμοποιούν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα είναι υπόλογες για τη συμμόρφωση προς τους κανόνες προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα δυνάμει της συμφωνίας.

(4)Η συμφωνία προβλέπει αποτελεσματικό μηχανισμό διευθέτησης των διαφορών όσον αφορά την ερμηνεία και εφαρμογή της, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι τα μέρη τηρούν τους από κοινού συμφωνηθέντες κανόνες.

(5)Η συμφωνία περιλαμβάνει διάταξη για την έναρξη ισχύος και την εγκυρότητα και διάταξη σύμφωνα με την οποία ένα από τα μέρη δύναται να την καταγγείλει ή να την αναστείλει.

(6)Η συμφωνία μπορεί να περιλαμβάνει ρήτρα για την εδαφική της εφαρμογή, εφόσον είναι αναγκαίο.

(7)Η συμφωνία μπορεί να περιλαμβάνει διατάξεις σχετικά με την παρακολούθηση και την περιοδική αξιολόγηση της συμφωνίας.

(8)Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, η Επιτροπή προωθεί την προσχώρηση της Ιορδανίας στη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Προστασία των Ατόμων σε σχέση με την Αυτοματοποιημένη Επεξεργασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα («Σύμβαση 108»).

(9)Η συμφωνία είναι εξίσου αυθεντική στην αγγλική, βουλγαρική, γαλλική, γερμανική, δανική, ελληνική, εσθονική, ισπανική, ιταλική, κροατική, λετονική, λιθουανική, μαλτέζικη, ολλανδική, ουγγρική, πολωνική, πορτογαλική, ρουμανική, σλοβακική, σλοβενική, σουηδική, τσεχική και φινλανδική γλώσσα και περιλαμβάνει σχετική γλωσσική ρήτρα.