EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52017AR4989
Opinion of the European Committee of the Regions — European Citizens’ Initiative
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών»
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών»
COR 2017/04989
ΕΕ C 247 της 13.7.2018, p. 62–70
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
- Date of document:
- 23/03/2018; ημερομηνία ψήφισης
- Date of vote:
- 22/03/2018
- Date lodged:
- 02/10/2017
- Author:
- Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών, Επιτροπή «Ιθαγένεια, διακυβέρνηση, θεσμικές και εξωτερικές υποθέσεις»
- Responsible body:
- COR_CIVEX
- Rapporteur:
- Luc VAN DEN BRANDE
- Form:
- Γνωμοδότηση
- Term of office:
- VI (2015-2020)
- Internal reference:
- CIVEX-VI/028
- Session:
- 128
- Procedure number:
- Link
- European Parliament - Legislative observatory
- Treaty:
- Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
- Legal basis:
-
- 12016E307 - P1
- Link
- Link
- Link
- Select all documents mentioning this document
- Earlier related instruments:
-
- 52017PC0482 COR Opinion τροποποιητική γνώμη
- 52017SC0294 COR Opinion
- Instruments cited:
- Link
- EUROVOC descriptor:
- Subject matter:
- Directory code:
-
- 20.20.00.00 Ευρώπη των πολιτών / Ευρωπαϊκή ιθαγένεια
|
13.7.2018 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 247/62 |
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών»
(2018/C 247/10)
|
I. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ
Τροπολογία 1
Άρθρο 1
|
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
|
Αντικείμενο |
Αντικείμενο |
|
Ο παρών κανονισμός θεσπίζει τις διαδικασίες και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται προκειμένου μια πρωτοβουλία να καλέσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, να υποβάλει κατάλληλες προτάσεις επί θεμάτων στα οποία οι πολίτες της Ένωσης θεωρούν ότι απαιτείται νομική πράξη της Ένωσης για την εφαρμογή των Συνθηκών (στο εξής η «Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών» ή η «πρωτοβουλία»). |
Ο παρών κανονισμός θεσπίζει τις διαδικασίες και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται προκειμένου μια πρωτοβουλία να καλέσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, να υποβάλει κατάλληλες προτάσεις επί θεμάτων στα οποία οι πολίτες της Ένωσης θεωρούν ότι, σύμφωνα με το άρθρο 288 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), απαιτείται νομική πράξη της Ένωσης για την εφαρμογή των Συνθηκών (στο εξής η «Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών» ή η «πρωτοβουλία»). |
Αιτιολογία
Παραπομπή στο άρθρο 288 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να διευκρινιστεί ότι μια νομική πράξη δεν αφορά μόνον τους δεσμευτικούς κανονισμούς, τις οδηγίες και τις αποφάσεις, αλλά και τις μη δεσμευτικές συστάσεις ή γνωμοδοτήσεις.
Τροπολογία 2
Άρθρο 1
|
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
|
Αντικείμενο |
Αντικείμενο |
|
Ο παρών κανονισμός θεσπίζει τις διαδικασίες και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται προκειμένου μια πρωτοβουλία να καλέσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, να υποβάλει κατάλληλες προτάσεις επί θεμάτων στα οποία οι πολίτες της Ένωσης θεωρούν ότι απαιτείται νομική πράξη της Ένωσης για την εφαρμογή των Συνθηκών (στο εξής η «Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών» ή η «πρωτοβουλία»). |
Ο παρών κανονισμός θεσπίζει τις διαδικασίες και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται προκειμένου μια πρωτοβουλία να καλέσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, να υποβάλει κατάλληλες προτάσεις επί θεμάτων στα οποία οι πολίτες της Ένωσης θεωρούν ότι απαιτείται νομική πράξη της Ένωσης για την εφαρμογή των Συνθηκών (στο εξής η «Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών» ή η «πρωτοβουλία»). |
|
|
Ως «εφαρμογή των Συνθηκών» θα πρέπει να νοείται επίσης ότι η Επιτροπή δύναται, βάσει του άρθρου 48 της ΣΕΕ, να καταθέτει προτάσεις τροποποίησης των Συνθηκών. |
Αιτιολογία
Το άρθρο 48 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει ότι η Επιτροπή δύναται να καταθέτει προτάσεις τροποποίησης των Συνθηκών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Δεδομένου ότι η Επιτροπή έχει την αρμοδιότητα να προτείνει παρόμοιες τροποποιήσεις των Συνθηκών, πρέπει επίσης να θεωρούνται παραδεκτές και πρωτοβουλίες πολιτών που αποσκοπούν σε ανάλογες τροποποιήσεις των Συνθηκών.
Τροπολογία 3
Άρθρο 4 παράγραφος 4
|
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
|
Πληροφορίες και βοήθεια από την Επιτροπή και από τα κράτη μέλη |
Πληροφορίες και βοήθεια από την Επιτροπή και από τα κράτη μέλη |
|
Η Επιτροπή, αφού καταχωρίσει μια πρωτοβουλία σύμφωνα με το άρθρο 6, παρέχει μετάφραση του περιεχομένου της εν λόγω πρωτοβουλίας σε όλες τις επίσημες γλώσσες της Ένωσης προς δημοσίευση στο μητρώο και προς χρήση για τη συγκέντρωση δηλώσεων υποστήριξης σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό . Η ομάδα διοργανωτών μπορεί, επιπλέον, να παρέχει μεταφράσεις του παραρτήματος σε όλες τις επίσημες γλώσσες της Ένωσης για δημοσίευσή του στο μητρώο και επίσης, κατά περίπτωση, του σχεδίου της νομικής πράξης που αναφέρεται στο παράρτημα II και που υποβάλλεται σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2. |
Η Επιτροπή, αφού καταχωρίσει μια πρωτοβουλία σύμφωνα με το άρθρο 6, παρέχει μετάφραση του περιεχομένου της εν λόγω πρωτοβουλίας σε όλες τις επίσημες γλώσσες της Ένωσης προς δημοσίευση στο μητρώο και προς χρήση για τη συγκέντρωση δηλώσεων υποστήριξης σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό , συμπεριλαμβανομένων των μεταφράσεων του παραρτήματος για δημοσίευσή του στο μητρώο και , εφόσον συντρέχει περίπτωση, του σχεδίου της νομικής πράξης που αναφέρεται στο παράρτημα II και που υποβάλλεται σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2. |
Αιτιολογία
Κρίνεται εύλογο η Επιτροπή, μόλις καταχωρίσει μια πρωτοβουλία, να παρέχει επίσης μεταφράσεις του παραρτήματος, και ιδίως του σχεδίου της νομικής πράξης, εφόσον αυτό αποτελεί μέρος της πρωτοβουλίας.
Τροπολογία 4
Άρθρο 6
|
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
||||
|
Καταχώριση |
Καταχώριση |
||||
|
1. Δηλώσεις υποστήριξης για μια πρωτοβουλία μπορούν να συγκεντρώνονται μόνο μετά την καταχώριση της πρωτοβουλίας από την Επιτροπή. |
1. Δηλώσεις υποστήριξης για μια πρωτοβουλία μπορούν να συγκεντρώνονται μόνο μετά την καταχώριση της πρωτοβουλίας από την Επιτροπή. |
||||
|
2. Η ομάδα διοργανωτών υποβάλλει την αίτηση καταχώρισης στην Επιτροπή μέσω του μητρώου. |
2. Η ομάδα διοργανωτών υποβάλλει την αίτηση καταχώρισης στην Επιτροπή μέσω του μητρώου. |
||||
|
Όταν υποβάλλει την αίτηση, η ομάδα διοργανωτών επίσης: |
Όταν υποβάλλει την αίτηση, η ομάδα διοργανωτών επίσης: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
Με την επιφύλαξη των παραγράφων 5 και 6, η Επιτροπή αποφασίζει για την αίτηση εντός δύο μηνών από την υποβολή της. |
Με την επιφύλαξη των παραγράφων 5 και 6, η Επιτροπή αποφασίζει για την αίτηση εντός δύο μηνών από την υποβολή της. |
||||
|
|
Η Επιτροπή υποβάλλει την αίτηση καταχώρισης σε επταμελή ανεξάρτητη επιτροπή αποτελούμενη από δικηγόρους, ακαδημαϊκούς και εκπροσώπους της ευρωπαϊκής κοινωνίας πολιτών. Τα μέλη της εν λόγω επιτροπής αξιολογούν το παραδεκτό της αίτησης καταχώρισης. Δύνανται δε να δεχτούν σε ακρόαση την ομάδα των διοργανωτών. Η ανεξάρτητη επιτροπή διαβιβάζει στην Επιτροπή αιτιολογημένη απόφαση, η οποία και αποφασίζει οριστικά βάσει της εν λόγω απόφασης. |
||||
|
3. Η Επιτροπή καταχωρίζει την πρωτοβουλία εάν: […] |
3. Η Επιτροπή καταχωρίζει την πρωτοβουλία εάν: |
Αιτιολογία
Ένα από τα βασικά προβλήματα στον νέο κανονισμό εξακολουθεί να είναι η σύγκρουση συμφερόντων και η αποκλειστική αρμοδιότητα της Επιτροπής σε όλα τα στάδια της διαδικασίας. Ως εκ τούτου, προτείνεται —σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της ΕτΠ του 2015— να ανατεθεί η απόφαση σχετικά με την καταχώριση σε ανεξάρτητη επιτροπή αποτελούμενη από δικηγόρους, πανεπιστημιακούς και εκπροσώπους της ευρωπαϊκής κοινωνίας πολιτών.
Τροπολογία 5
Άρθρο 8
|
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
|
Περίοδος συγκέντρωσης |
Περίοδος συγκέντρωσης |
|
1. Όλες οι δηλώσεις υποστήριξης συγκεντρώνονται εντός χρονικής περιόδου η οποία δεν υπερβαίνει τους 12 μήνες από την ημερομηνία που επιλέγεται από την ομάδα διοργανωτών (η «περίοδος συγκέντρωσης»), με την επιφύλαξη του άρθρου 11 παράγραφος 6. Η ημερομηνία αυτή πρέπει να οριστεί εντός τριών μηνών το αργότερο από την καταχώριση της πρωτοβουλίας σύμφωνα με το άρθρο 6. |
1. Όλες οι δηλώσεις υποστήριξης συγκεντρώνονται εντός χρονικής περιόδου η οποία δεν υπερβαίνει τους 18 μήνες από την ημερομηνία που επιλέγεται από την ομάδα διοργανωτών (η «περίοδος συγκέντρωσης»), με την επιφύλαξη του άρθρου 11 παράγραφος 6. Η ημερομηνία αυτή πρέπει να οριστεί εντός τριών μηνών το αργότερο από την καταχώριση της πρωτοβουλίας σύμφωνα με το άρθρο 6. |
|
Η ομάδα διοργανωτών ενημερώνει την Επιτροπή σχετικά με την επιλεγείσα ημερομηνία το αργότερο 10 εργάσιμες ημέρες πριν από την ημερομηνία αυτή. |
Η ομάδα διοργανωτών ενημερώνει την Επιτροπή σχετικά με την επιλεγείσα ημερομηνία το αργότερο 10 εργάσιμες ημέρες πριν από την ημερομηνία αυτή. |
|
Εάν η ομάδα διοργανωτών επιθυμεί να περατώσει τη συγκέντρωση δηλώσεων υποστήριξης προτού παρέλθουν 12 μήνες από την έναρξη της περιόδου συγκέντρωσης, ενημερώνει την Επιτροπή για την ημερομηνία κατά την οποία πρόκειται να περατωθεί η περίοδος συγκέντρωσης. |
Εάν η ομάδα διοργανωτών επιθυμεί να περατώσει τη συγκέντρωση δηλώσεων υποστήριξης προτού παρέλθουν 18 μήνες από την έναρξη της περιόδου συγκέντρωσης, ενημερώνει την Επιτροπή για την ημερομηνία κατά την οποία πρόκειται να περατωθεί η περίοδος συγκέντρωσης. |
Αιτιολογία
Η συγκέντρωση 1 εκατομμυρίου υπογραφών είναι μια ολόκληρη επιχείρηση και προϋποθέτει υψηλό επίπεδο ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών. Για να επιτευχθεί ο τελικός στόχος εντός ενός έτους, οι διοργανωτές πρέπει να είναι πολύ καλά οργανωμένοι. Θα πρέπει να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να είναι μόνο οι μεγάλες και διεθνικά οργανωμένες ΜΚΟ που θα μπορούν να δρομολογήσουν μια ΕΠΠ. Προτείνεται, κατά συνέπεια, να παραταθεί η διάρκεια της περιόδου στους 18 μήνες. Αυτή η μέθοδος θα είναι λιγότερο αποτρεπτική για τους ενδεχόμενους φορείς πρωτοβουλιών.
Τροπολογία 6
Άρθρο 14
|
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
|
Δημοσίευση και δημόσια ακρόαση |
Δημοσίευση και δημόσια ακρόαση |
|
1. […] |
1. […] |
|
2. Εντός τριών μηνών από την υποβολή της πρωτοβουλίας, δίδεται στην ομάδα διοργανωτών η ευκαιρία να παρουσιάσει την πρωτοβουλία σε δημόσια ακρόαση. |
2. Εντός τριών μηνών από την υποβολή της πρωτοβουλίας, δίδεται στην ομάδα διοργανωτών η ευκαιρία να παρουσιάσει την πρωτοβουλία σε δημόσια ακρόαση. |
|
Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνδιοργανώνουν τη δημόσια ακρόαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η δυνατότητα συμμετοχής στην ακρόαση δίδεται επίσης σε αντιπροσώπους των άλλων θεσμικών και συμβουλευτικών οργάνων της Ένωσης, καθώς και σε ενδιαφερόμενους φορείς. |
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διοργανώνει τη δημόσια ακρόαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η δυνατότητα συμμετοχής στην ακρόαση δίδεται επίσης σε αντιπροσώπους των άλλων θεσμικών και συμβουλευτικών οργάνων της Ένωσης, των εθνικών κοινοβουλίων καθώς και σε ενδιαφερόμενους φορείς. |
|
Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξασφαλίζουν την ισόρροπη εκπροσώπηση των σχετικών δημόσιων και ιδιωτικών συμφερόντων. |
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξασφαλίζει την ισόρροπη εκπροσώπηση των σχετικών δημόσιων και ιδιωτικών συμφερόντων στην ακρόαση . |
|
3. Η Επιτροπή εκπροσωπείται στην ακρόαση στο κατάλληλο επίπεδο. |
3. Η Επιτροπή εκπροσωπείται στην ακρόαση στο κατάλληλο επίπεδο. |
|
|
4 . Σε συνέχεια της ακρόασης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εγκρίνει σύσταση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με το πώς θα πρέπει να ανταποκριθεί η Επιτροπή στην προτεινόμενη ΕΠΠ (Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών). |
Αιτιολογία
Ο καλύτερος τόπος στον οποίο μπορούν οι διοργανωτές να εξηγήσουν την πρωτοβουλία είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Θα ήταν συνεπώς λογικό να αναλαμβάνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την πλήρη διοργάνωση της ακρόασης αυτής. Δεν υπάρχει κανένας θεσμικός λόγος για τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να συμμετέχει στην εν λόγω διοργάνωση. Επιπλέον, αυτό θα αυξήσει την εμπιστοσύνη των διοργανωτών σε μια διαφανή και ανεξάρτητη διαδικασία. Η συμμετοχή των εθνικών κοινοβουλίων στη διαδικασία αυτή θα αυξήσει τις πιθανότητες δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού διαλόγου.
Εξάλλου, θα ήταν χρήσιμο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να υιοθετεί τη δική του θέση επί της πρωτοβουλίας, μετά την ακρόαση.
Τροπολογία 7
Να προστεθεί το ακόλουθο νέο άρθρο μετά το άρθρο 15.
|
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
|
|
Οι πρωτοβουλίες που δεν λαμβάνουν το πιστοποιητικό που προβλέπεται στο άρθρο 12 παράγραφος 5, αλλά συγκεντρώνουν το 75 % των απαραίτητων υπογραφών εντός της περιόδου συλλογής, διαβιβάζονται από την Επιτροπή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών προς ενημέρωση. |
Αιτιολογία
Η εμπειρία του παρελθόντος έχει καταδείξει ότι ορισμένες πρωτοβουλίες δεν μπόρεσαν μεν να συγκεντρώσουν τον απαιτούμενο αριθμό δηλώσεων υποστήριξης ήταν όμως καινοτόμες για την ευρωπαϊκή πολιτική. Συνεπώς, θα ήταν λυπηρό να χαθεί το πολιτικό μήνυμα αυτών των πρωτοβουλιών. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπορεί, για λόγους κοινωνικής και πολιτικής σημασίας των εν λόγω πρωτοβουλιών, να αποφασίσει να αναπτύξει δικές του πρωτοβουλίες.
Τροπολογία 8
Άρθρο 24
|
Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
|
Επανεξέταση |
Επανεξέταση |
|
Η Επιτροπή επανεξετάζει ανά τακτά χρονικά διαστήματα τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών και υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού το αργότερο εντός πέντε ετών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού και στη συνέχεια ανά πενταετία . Οι εκθέσεις δημοσιοποιούνται. |
Η Επιτροπή επανεξετάζει ανά τακτά χρονικά διαστήματα τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών και υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού το αργότερο εντός τριών ετών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού και στη συνέχεια ανά τριετία . Οι εκθέσεις δημοσιοποιούνται. |
Αιτιολογία
Είναι σημαντικό να αξιολογείται σε τακτά χρονικά διαστήματα η λειτουργία της ΕΠΠ, όχι μόνο για την αναθεώρηση των διαδικασιών, αλλά και σχετικά με τον πολιτικό της αντίκτυπο και την αποτελεσματική συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία χάραξης πολιτικών. Χρειάζεται έγκαιρη αξιολόγηση προκειμένου να λαμβάνονται διορθωτικά μέτρα. Συνεπώς, η τριετής περίοδος ετών φαίνεται περισσότερο κατάλληλη. Τυχόν αποτυχία αυτού του νέου κανονισμού θα σημάνει το τέλος της ΕΠΠ.
II. ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ
|
1. |
Στις 13 Οκτωβρίου 2015, η Επιτροπή των Περιφερειών υιοθέτησε γνωμοδότηση σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών (ΕΠΠ) (1). Αφορμή για την κατάρτιση της γνωμοδότησης ήταν η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού αριθ. 211/2011. Λόγω του σημαντικού όγκου και του περιεχομένου των απαντήσεων που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια της τρέχουσας διαδικασίας, η Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε την αναθεώρηση του προαναφερθέντος κανονισμού. |
|
2. |
Οι Ευρωπαίοι πολίτες βρίσκονται στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Η συμμετοχική δημοκρατία πρέπει να νοείται ως στοιχείο ενθάρρυνσης των Ευρωπαίων πολιτών να συμμετέχουν στη χάραξη των ευρωπαϊκών πολιτικών και στη διαμόρφωση του μέλλοντος της Ευρώπης. Η Συνθήκη (άρθρο 10, παράγραφος 3) παρέχει σε κάθε πολίτη το δικαίωμα να συμμετέχει στον δημοκρατικό βίο της Ένωσης. |
|
3. |
Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών αποτελεί δικαίωμα κάθε Ευρωπαίου πολίτη. Μπορεί να συμβάλει στο να αντιμετωπιστεί η αίσθηση «δημοκρατικού ελλείμματος» εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ των πολιτών της ΕΕ και των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και των υπεύθυνων χάραξης πολιτικής. Λόγω της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης και της κρίσης εμπιστοσύνης στην ΕΕ, είναι πάρα πολύ σημαντικό να δοθούν ευκαιρίες για ανοικτό διάλογο μεταξύ των πολιτών της ΕΕ , ώστε να προληφθεί η περαιτέρω απογοήτευσή τους όσον αφορά την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Αυτό αποτελεί επίσης μια ευκαιρία για να αποκατασταθεί και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των νέων Ευρωπαίων που , ενδεχομένως, έχασαν την πίστη τους στο εγχείρημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Προσφέροντας στους πολίτες το δικαίωμα νομοθετικής πρωτοβουλίας, η ΕΠΠ , ως υπερεθνικό μέσο, παρέχει δυνατότητα συμμετοχής στην πολιτική ατζέντα της ΕΕ και έχει ως στόχο να ενθαρρύνει έναν πανευρωπαϊκό διάλογο για θέματα που απασχολούν τους Ευρωπαίους πολίτες. |
|
4. |
Σύμφωνα με το άρθρο 11 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα θεσμικά όργανα αυτής έχουν την υποχρέωση να ενημερώνουν τους πολίτες και τις αντιπροσωπευτικές ενώσεις και να τους παρέχουν τη δυνατότητα να γνωστοποιούν και να ανταλλάσσουν δημόσια τις γνώμες τους σε όλους τους τομείς δράσης της Ένωσης. Το ίδιο άρθρο περιέχει ρητή εντολή προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διαβουλεύεται με τα ενδιαφερόμενα μέρη, προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι ενέργειες της Ένωσης είναι συνεκτικές και διαφανείς. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να λαμβάνει σοβαρά υπόψη τη βασική απαίτηση της «λογοδοσίας» ως προαπαιτούμενου για τη δημοκρατία και την ορθή διακυβέρνηση, σύμφωνα με των πνεύμα των Συνθηκών. |
|
5. |
Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η ΕΠΠ μπορεί να εξελιχθεί σε επιτυχημένο κομμάτι του δημοκρατικού ιστού, είναι ζωτικής σημασίας οι επιτυχημένες ΕΠΠ να κινητοποιούν γνήσιες πολιτικές συζητήσεις και να λαμβάνουν ουσιαστικότερη πολιτική συνέχεια από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. |
|
6. |
Η ΕΠΠ δεν υποκαθιστά το δικαίωμα πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που οδήγησε στην πρόοδο της εμβάθυνσης της Ένωσης και πρέπει να διατηρηθεί. Η ΕΠΠ αποτελεί πρόσθετο δίαυλο αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ των πολιτών και παρέχει μια διεθνική διάσταση στις συζητήσεις της ΕΕ, η οποία είναι επωφελής για το θεσμικό σύστημα της ΕΕ στο σύνολό του, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής· η ΕΠΠ έχει συνεπώς τη δυνατότητα να αποτελέσει ένα πολύ καλό παράδειγμα «δημοκρατίας σε δράση». |
|
7. |
Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών δίνει τη δυνατότητα στους Ευρωπαίους πολίτες να συμμετέχουν στην ευρωπαϊκή διαδικασία λήψης αποφάσεων και να επηρεάζουν την ευρωπαϊκή πολιτική ατζέντα. Ωστόσο, η Επιτροπή πρέπει να αναπτύξει περαιτέρω πρωτοβουλίες για να ενισχύσει το δημόσιο διάλογο και να φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά στις ευρωπαϊκές πολιτικές. Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών θα πρέπει να θεωρείται ένα από τα μέσα επίτευξης των στόχων της συμμετοχικής δημοκρατίας, δεν θα πρέπει όμως να προσδοκάται ότι με την πρωτοβουλία αυτή θα εξασφαλιστεί αυτομάτως η συμμετοχή των πολιτών στην ευρωπαϊκή διαδικασία λήψης αποφάσεων. |
|
8. |
Πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στις δυνατότητες που προβλέπονται στη Συνθήκη σχετικά με τη συμμετοχική δημοκρατία και ιδίως για τον κάθετο διάλογο με τους πολίτες (2). Προκειμένου «να διατηρηθεί ένας ανοικτός, διαφανής και τακτικός διάλογος με τις αντιπροσωπευτικές οργανώσεις και την κοινωνία των πολιτών» (άρθρο 11 παράγραφος 2 της ΣΕΕ), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να δρομολογήσει ένα «καθεστώς διαλόγου», στο οποίο τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα εστιάζουν στην προσφορά ουσίας και όχι στις διαδικασίες. Η ΕΠΠ δεν αποτελεί μέσο συναπόφασης: πρέπει να θεωρηθεί ως βασικός πυλώνας της συμμετοχικής δημοκρατίας, αφιερωμένος στη διαβούλευση, τη σύμπραξη, τη συνεργασία και τον κοινό σχεδιασμό, καθώς και ως παράθυρο ευκαιρίας για την κινητοποίηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έναντι των σοβαρών ανησυχιών που επικρατούν, με απώτερο στόχο τη συνειδητοποίηση και την αμοιβαία κατανόηση. |
|
9. |
Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών είναι η έκφραση της συμμετοχικής δημοκρατίας που συμπληρώνει την έννοια της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. ενισχύει το σύνολο των δικαιωμάτων που σχετίζονται με την ιθαγένεια της Ένωσης και τη δημόσια συζήτηση για τις ευρωπαϊκές πολιτικές· θα πρέπει να ενισχύσει την αίσθηση του ανήκειν και την ταύτιση των πολιτών με την Ένωση. |
|
10. |
Κρίνεται σκόπιμο να ενισχυθούν τα νομικά και τα πολιτικά συμμετοχικά μέσα για την ανάπτυξη μιας ανανεωμένης αρχιτεκτονικής διακυβέρνησης που θα βασίζεται στην αρχή της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης. Η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση είναι, κατά βάση, πολυδιαυλική και, συνεπώς, επιτρέπει την πιο «δραστήρια» συμμετοχή των Ευρωπαίων πολιτών στα κοινά. Το ζητούμενο είναι να θεσπιστεί ένα καινοτόμο σύστημα εκπροσώπησης συμφερόντων, στο οποίο οι πολίτες θα νιώθουν ότι εκπροσωπούνται σε ισότιμη βάση όποιοι και αν είναι. |
|
11. |
Η καθιέρωση ενός πανευρωπαϊκού δημοσίου βήματος διαλόγου μεταξύ των πολιτών και των υπεύθυνων λήψης αποφάσεων είναι σημαντική για τη νομιμοποίηση και τη λογοδοσία της ΕΕ. Το δημοκρατικό έλλειμμα δεν μπορεί να εξαλειφθεί παρά μόνο με τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού δημόσιου χώρου ο οποίος θα ενσωματώνει τη δημοκρατική διαδικασία. |
|
12. |
Οι συστάσεις πολιτικής σχετικά με τη συμμετοχική δημοκρατία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως διατυπώνονται στη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών της 13ης Οκτωβρίου 2015, εξακολουθούν να ισχύουν πλήρως. |
Ο νέος κανονισμός σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών
|
13. |
Στη γνωμοδότηση που εξέδωσε το 2015, η Επιτροπή των Περιφερειών δήλωσε ότι η ΕΠΠ, στην τρέχουσα μορφή της, δεν προάγει τη συμμετοχική δημοκρατία, καθώς η διαδικασία και οι διάφοροι κανόνες ενέχουν υπερβολικούς διοικητικούς και τεχνικούς περιορισμούς, φραγμούς και εμπόδια που θα μπορούσαν να αποθαρρύνουν τους πολίτες από τη συμμετοχή τους στην ευρωπαϊκή δημοκρατική διαδικασία. Επιπλέον, η τρέχουσα πρωτοβουλία πολιτών δεν επιτρέπει στους πολίτες να επηρεάζουν το ευρωπαϊκό θεματολόγιο πολιτικής και την πολιτική διαδικασία λήψης αποφάσεων. |
|
14. |
Σε συμφωνία με τις απόψεις που έχουν ήδη διατυπωθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή, η Επιτροπή των Περιφερειών θεωρεί ότι ο νέος κανονισμός αποτελεί σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση για τη βελτίωση των διαδικασιών της ΕΠΠ. |
Διαδικαστικές και διοικητικές βελτιώσεις στον νέο κανονισμό
|
15. |
Η Επιτροπή των Περιφερειών επιδοκιμάζει τις ακόλουθες διαδικαστικές και διοικητικές βελτιώσεις στον νέο κανονισμό που προτείνει η Επιτροπή:
|
Η πολιτική προσέγγιση εξακολουθεί να απουσιάζει.
|
16. |
Παρά τις ως άνω προτάσεις και τα μέτρα που περιλαμβάνονται στον νέο κανονισμό με σκοπό τη βελτίωση της διαδικασίας της ΕΠΠ και την εξάλειψη πολλών από τα εμπόδια που υπήρχαν, εξακολουθεί να επικρατεί η εντύπωση ότι η Επιτροπή τηρεί μια ανεπαρκώς ανοικτή και υπερβολικά επιφυλακτική στάση. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στις πιο πολιτικές πτυχές της πρωτοβουλίας πολιτών:
|
Αύξηση της ευαισθητοποίησης και της ενημέρωσης του κοινού σχετικά με τις ΕΠΠ
|
17. |
Η ευαισθητοποίηση του κοινού για τις ΕΠΠ είναι σημαντική. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να αναληφθούν εκστρατείες προβολής και προώθησης με στόχο να καταστεί η ΕΠΠ ευρύτερα γνωστή στα μέσα ενημέρωσης και στο κοινό. |
|
18. |
Η ΕΠΠ θα μπορούσε να αποτελέσει αποτελεσματικό μέσο δημοκρατικής συμμετοχής. Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει, ως εκ τούτου, να μεγιστοποιήσουν τις επικοινωνιακές τους προσπάθειες σχετικά με το μέσο αυτό, προκειμένου να επιστήσουν την προσοχή στην ύπαρξή του σε όσο το δυνατόν περισσότερους Ευρωπαίους και να ενθαρρύνουν την ενεργό τους συμμετοχή σε αυτό. |
Η συμβολή της Επιτροπής των Περιφερειών και των τοπικών και των περιφερειακών αρχών
|
19. |
Η Επιτροπή θα πρέπει να ενθαρρύνει και να υποστηρίξει τους εκλεγμένους εκπροσώπους των τοπικών και των περιφερειακών αρχών να πρωτοστατήσουν στις προσπάθειες που καταβάλλονται για την ενημέρωση των πολιτών τους σχετικά με το μέσο της ΕΠΠ. |
|
20. |
Η ΕΠΠ παρέχει στους πολίτες ένα μέσο που τους επιτρέπει να συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία χάραξης των ευρωπαϊκών πολιτικών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών αναγνωρίζει το ρόλο και τις ευθύνες της και, στο πλαίσιο αυτό, υπογραμμίζει την απόφαση του Προεδρείου (3) της σχετικά με τη συμμετοχή της ΕτΠ στις Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών. Επαναλαμβάνει τη δέσμευσή της να υποστηρίζει τις ΕΠΠ που εμπίπτουν στην πολιτική της αρμοδιότητα και θεωρούνται πολιτικά ενδιαφέρουσες μέσω, παραδείγματος χάρη: της υποστήριξης του έργου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά την εξέταση των προτεινόμενων ΕΠΠ από την άποψη της τοπικής/περιφερειακής τους συνάφειας και της επικουρικότητας· της φιλοξενίας εκδηλώσεων σχετικών με την ΕΠΠ· της υποστήριξης αποκεντρωμένων δράσεων επικοινωνιακής προβολής της ΕΠΠ· της κατάρτισης —όπου αυτό κρίνεται σκόπιμο— γνωμοδοτήσεων πρωτοβουλίας με θέμα την ΕΠΠ· της ενεργού συμμετοχής της σε ακροάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της παρακολούθησης της πολιτικής συνέχειας που δίνεται σε αυτές· της ενίσχυσης των προσπαθειών υλοποίησης των επιτυχών ΕΠΠ και, όπου ενδείκνυται, της νομοθεσίας που θεσπίζεται για να ανταποκριθεί σε αυτές. |
Βρυξέλλες, 23 Μαρτίου 2018.
Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών
Karl-Heinz LAMBERTZ
(1) ΕΕ C 423 της 17.12.2015, σ. 1.
(2) «Άνοιγμα προς τους Ευρωπαίους πολίτες, Μια νέα ευκαιρία “Σχετικά με εμάς, μαζί μας, για εμάς”», έκθεση του κ. Luc Van den Brande, ειδικού συμβούλου του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Jean-Claude Juncker, Οκτώβριος 2017.
(3) 144η συνεδρίαση του Προεδρείου της Επιτροπής των Περιφερειών, 10 Απριλίου 2013, σημείο 8 — CDR1335-2013_11_00_TRA_Σημείωση-item 8.
