52014PC0151

2011/0310 (COD)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 6 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη

θέση του Συμβουλίου ως προς την έκδοση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 428/2009 περί κοινοτικού συστήματος ελέγχου των εξαγωγών, της μεταφοράς, της μεσιτείας και της διαμετακόμισης ειδών διπλής χρήσης

Ημερομηνία διαβίβασης της πρότασης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο [έγγραφο COM(2011)704 τελικό - 2011/0310 COD]: || 7 Νοεμβρίου 2011

Ημερομηνία καθορισμού της θέσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση: || 23 Οκτωβρίου 2012

Ημερομηνία καθορισμού της θέσης του Συμβουλίου: || 3 Μαρτίου 2014

2.           Αντικείμενο της πρότασης της Επιτροπής

H πρόταση προβλέπει τροποποιήσεις του κανονισμού (EΚ) αριθ. 428/2009 του Συμβουλίου όσον αφορά τη διαδικασία επικαιροποίησης του καταλόγου ελέγχου της ΕΕ.

Ο στόχος είναι να εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή να επικαιροποιεί τον ενωσιακό κατάλογο ελεγχόμενων ειδών διπλής χρήσης ο οποίος αναφέρεται στο παράρτημα I του κανονισμού (EΚ) αριθ. 428/2009 μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, σύμφωνα με το άρθρο 290 της ΣΛΕΕ, προκειμένου να εξασφαλίζεται η πλήρης τήρηση των διεθνών υποχρεώσεων ασφάλειας και να διατηρείται η ανταγωνιστικότητα των οικονομικών φορέων της ΕΕ. Η πρόταση της Επιτροπής αποσκοπεί, επίσης, στην εξουσιοδότηση της Επιτροπής να καταργεί «προορισμούς» (δηλ. χώρες) από τον κατάλογο των χωρών που διαθέτουν ενωσιακές γενικές άδειες εξαγωγής (EU General Export Authorisations - EUGEA) του παραρτήματος II, προκειμένου να καθίσταται δυνατή η άμεση αντίδραση της ΕΕ σε διεθνείς συγκυρίες.

3.           Παρατηρήσεις για τη θέση του Συμβουλίου

Η θέση του Συμβουλίου περιλαμβάνει τα κύρια σημεία της πρότασης της Επιτροπής, αλλά προβλέπει μερικές τροποποιήσεις της αρχικής πρότασης της Επιτροπής όσον αφορά την κατάργηση ορισμένων προορισμών (χωρών) για τις οποίες ισχύουν διαδικασίες διευκόλυνσης των εξαγωγών και όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

Η θέση του Συμβουλίου συνιστά την ευθυγράμμιση του ελέγχου των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων από το Κοινοβούλιο με τη συμφωνία περί γενικού νόμου για το εμπόριο ΙΙ («Trade Omnibus II»). Στον κανονισμό θα επισυναφθεί «Δήλωση της Επιτροπής σχετικά με τις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις», η οποία θα υπενθυμίζει τη δέσμευση της Επιτροπής βάσει της συμφωνίας-πλαισίου, για παροχή στο Κοινοβούλιο πληροφοριών σχετικά με τις ομάδες εμπειρογνωμόνων.

Η θέση του Συμβουλίου προβλέπει, επίσης, ορισμένες τροποποιήσεις όσον αφορά την επανεξέταση και τη διάρκεια ισχύος των διαδικασιών εξουσιοδότησης που θα περιορίζονται σε 5 έτη και θα παρατείνεται σιωπηρώς εφόσον υποβάλλεται έκθεση, εκτός αν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο αντιταχθεί στην εν λόγω παράταση το αργότερο εντός 3 μηνών πριν από τη λήξη της περιόδου.

Τέλος, η θέση του Συμβουλίου περιλαμβάνει μια συνοδευτική «Kοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για την επανεξέταση του συστήματος ελέγχου των εξαγωγών ειδών διπλής χρήσης», καθώς και «Δήλωση της Επιτροπής για την επικαιροποίηση του κανονισμού» (βλέπε κατωτέρω).

4.           Συμπέρασμα

Η Επιτροπή αποδέχεται τη θέση του Συμβουλίου.

_______________________

ΔΗΛΩΣΕΙΣ

Κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για την επανεξέταση του συστήματος ελέγχου των εξαγωγών ειδών διπλής χρήσης

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή αναγνωρίζουν ότι είναι σημαντικό να επιτείνεται συνεχώς η αποτελεσματικότητα και συνοχή του συστήματος ελέγχου στρατηγικών εξαγωγών της ΕΕ, διασφαλίζοντας υψηλό επίπεδο ασφάλειας και την αρμόζουσα διαφάνεια χωρίς να παρεμποδίζεται η ανταγωνιστικότητα και το νόμιμο εμπόριο ειδών διπλής χρήσης.

Τα τρία θεσμικά όργανα θεωρούν ότι απαιτούνται εκσυγχρονισμός και περαιτέρω σύγκλιση του συστήματος προκειμένου να συμβαδίζει με την εμφάνιση νέων απειλών και τις ταχείες τεχνολογικές αλλαγές, να μειώνει τις στρεβλώσεις, να δημιουργεί γνήσια κοινή αγορά για είδη διπλής χρήσης (ομοιόμορφους ίσους όρους ανταγωνισμού για τους εξαγωγείς) και να εξακολουθήσει να χρησιμεύει ως πρότυπο ελέγχου των εξαγωγών για τρίτες χώρες.

Για τον σκοπό αυτό, έχουν βασική σημασία ο εξορθολογισμός της διαδικασίας για την ενημέρωση των καταλόγων ελέγχου (παραρτήματα του κανονισμού)· η ενίσχυση της εκτίμησης κινδύνων και της ανταλλαγής πληροφοριών, η ανάπτυξη βελτιωμένων βιομηχανικών προτύπων και η μείωση των ανισοτήτων κατά την εφαρμογή.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή αναγνωρίζουν τα προβλήματα όσον αφορά την εξαγωγή ορισμένων τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ICT) που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε σύνδεση με τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και να υπονομεύσουν την ασφάλεια της ΕΕ, ιδίως δε προκειμένου για τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για μαζική παρακολούθηση, εποπτεία, ανίχνευση, εντοπισμό και λογοκρισία, καθώς και για τρωτότητες λογισμικών.

Έχουν ξεκινήσει σχετικές διαβουλεύσεις τεχνικής φύσης, μεταξύ άλλων στα πλαίσια των επισκέψεων ομοτίμων για τη διπλή χρήση της ΕΕ, της συντονιστικής ομάδας για τη διπλή χρήση και των καθεστώτων ελέγχου των εξαγωγών, εξακολουθούν δε να αναλαμβάνονται δράσεις για την αντιμετώπιση καταστάσεων κατεπείγοντος μέσω κυρώσεων (δυνάμει του άρθρου 215 της ΣΛΕΕ), ή εθνικών μέτρων. Θα εντατικοποιηθούν επίσης οι προσπάθειες για την προώθηση πολυμερών συμφωνιών στα πλαίσια των καθεστώτων ελέγχου των εξαγωγών και θα διερευνηθούν εναλλακτικές λύσεις για την αντιμετώπιση του θέματος, στα πλαίσια της εν εξελίξει επανεξέτασης από την ΕΕ της πολιτικής ελέγχου των εξαγωγών ειδών διπλής χρήσης και της προετοιμασίας ανακοίνωσης της Επιτροπής. Στο πλαίσιο αυτό τα τρία θεσμικά όργανα σημείωσαν την συμφωνία, στις 4 Δεκεμβρίου 2013, των συμμετεχόντων στον Διακανονισμό του Wassenaar κρατών όσον αφορά την έγκριση ελέγχων σχετικά με σύνθετα εργαλεία παρακολούθησης τα οποία παρέχουν τη δυνατότητα πρόσβασης χωρίς εξουσιοδότηση σε ηλεκτρονικά συστήματα, και σχετικά με συστήματα επιτήρησης δικτύων IP.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή αναλαμβάνουν επίσης τη δέσμευση να αναπτύξουν περαιτέρω τον υφιστάμενο περισυλλεκτικό («catch-all») μηχανισμό για είδη διπλής χρήσης που δεν εμπίπτουν στο πεδίο του παραρτήματος I του κανονισμού, προκειμένου να επιτείνουν περαιτέρω το σύστημα ελέγχου των εξαγωγών και την εφαρμογή του στα πλαίσια της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς.

Δήλωση της Επιτροπής σχετικά με τις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις

Στο πλαίσιο αυτού του κανονισμού, η Επιτροπή υπενθυμίζει τη δέσμευση που έχει αναλάβει στην παράγραφο 15 της συμφωνίας πλαισίου για τις σχέσεις μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά την παροχή στο Κοινοβούλιο πλήρους ενημέρωσης και τεκμηρίωσης σχετικά με τις συναντήσεις της με εθνικούς εμπειρογνώμονες στα πλαίσια των εργασιών της για την προετοιμασία κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

Δήλωση της Επιτροπής για τα σχέδια επικαιροποίησης του κανονισμού

Προκειμένου να διασφαλισθεί πιο ολοκληρωμένη, αποτελεσματική και συνεκτική ευρωπαϊκή προσέγγιση της κυκλοφορίας (εξαγωγή, μεταφορά, μεσιτεία και διαμετακόμιση) στρατηγικών αγαθών, η Επιτροπή θα υποβάλει, το ταχύτερο δυνατό, νέα πρόταση για την επικαιροποίηση του κανονισμού.

_______________________