52013PC0134

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.           ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Η Σύμβαση της Στοκχόλμης για τους έμμονους οργανικούς ρύπους (Persistent Organic Pollutants/POP)[1] εγκρίθηκε τον Μάιο του 2001 στο πλαίσιο του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (United Nations Environment Programme/UNEP). Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της[2] είναι συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης[3], της οποίας οι διατάξεις ενσωματώθηκαν στο ενωσιακό δίκαιο με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 850/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για τους έμμονους οργανικούς ρύπους και την τροποποίηση της οδηγίας 79/117/EOK[4] («ο κανονισμός POP»).

Γενικός στόχος της σύμβασης της Στοκχόλμης είναι η προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος από τους POP. Γίνεται ειδική αναφορά στην αρχή της προφύλαξης, όπως αυτή διατυπώνεται στην Αρχή 15 της Διακήρυξης του Ρίο του 1992 για το περιβάλλον και την ανάπτυξη. Η αρχή αυτή τίθεται σε εφαρμογή με το άρθρο 8 της Σύμβασης, το οποίο ορίζει τους κανόνες καταχώρισης πρόσθετων χημικών ουσιών στα παραρτήματά της.

Κατά την έκτη διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών, τον Μάιο του 2013, προβλέπεται ότι θα ληφθεί απόφαση σχετικά με την προσθήκη στο παράρτημα Α της σύμβασης της Στοκχόλμης, το οποίο περιλαμβάνει κατάλογο των προς εξάλειψη ουσιών, μιας νέας ουσίας, του εξαβρωμοκυκλοδωδεκανίου (HBCDD)[5], που υπέδειξε η Νορβηγία το 2008. Κατά την ίδια διάσκεψη προβλέπεται ότι θα ληφθεί απόφαση σχετικά με την απαλοιφή ορισμένων ειδικών εξαιρέσεων και αποδεκτών σκοπών που προβλέπονται για την παραγωγή, τη διάθεση στην αγορά και τη χρήση υπερφθοροκτανοσουλφονικού οξέος (PFOS) και των παραγώγων του.

            Το HBCDD και το ενωσιακό δίκαιο

Το HBCDD χρησιμοποιείται αποκλειστικά ως πρόσθετο (επιβραδυντής καύσης) σε διογκωμένο πολυστυρένιο (EPS), εξελασμένο πολυστυρένιο (XPS) και υψηλής αντοχής πολυστυρένιο (HIPS), καθώς και σε διαλύματα διασποράς πολυμερών για κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα.

Το HBCDD είναι ανθεκτική, βιοσυσσωρεύσιμη και τοξική ουσία (ΑΒΤ). Για τον λόγο αυτό χαρακτηρίστηκε ουσία που προκαλεί πολύ μεγάλη ανησυχία (ΟΠΜΑ) βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH)[6]. Το 2011 το HBCDD καταχωρίστηκε[7] στο παράρτημα XIV του κανονισμού REACH και, ως εκ τούτου, έχει υπαχθεί στη διαδικασία αδειοδότησης βάσει του εν λόγω κανονισμού. Συνεπώς, εάν ένα πρόσωπο επιθυμεί να διαθέσει στην αγορά και/ή να χρησιμοποιήσει το HBCDD μετά τις 21 Αυγούστου 2015 (τη λεγόμενη ημερομηνία απόσυρσης), οφείλει να υποβάλει στον Ευρωπαϊκό Οργανισμών Χημικών Προϊόντων (ECHA), έως τις 21 Φεβρουαρίου 2014, αίτηση αδειοδότησης για τη σχετική χρήση. Μετά τις 21 Αυγούστου 2015, η διάθεση στην αγορά και η χρήση HBCDD θα απαγορεύονται, εκτός εάν έχει χορηγηθεί άδεια σε συγκεκριμένο πρόσωπο και για συγκεκριμένη χρήση.

Μετά τις 21 Αυγούστου 2015, οι παραγωγοί EPS, XPS, HIPS και κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων που περιέχουν HBCDD στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) θα μπορούν να παράγουν αυτά τα υλικά μόνον εάν διαθέτουν σχετική άδεια. Τα εισαγόμενα είδη που περιέχουν HBCDD δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της αδειοδότησης βάσει του κανονισμού REACH.

Οι ουσίες που περιλαμβάνονται στα παραρτήματα Α, Β και/ή Γ της σύμβασης της Στοκχόλμης[8] θα πρέπει να υπάγονται στον κανονισμό POP, ώστε να εξασφαλιστεί ότι ο τρόπος ενσωμάτωσης στο δίκαιο της ΕΕ αντιστοιχεί στις διεθνείς δεσμεύσεις της.

            Το PFOS και το ενωσιακό δίκαιο

Κατά την τέταρτη διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών της Σύμβασης, στις 4-8 Μαΐου 2009, συμφωνήθηκε να καταχωριστούν στο παράρτημα Β της Σύμβασης, μεταξύ άλλων, το PFOS και τα παράγωγά του, με ορισμένες ειδικές εξαιρέσεις και αποδεκτούς σκοπούς. Η ενωσιακή νομοθεσία εφαρμογής είναι αυστηρότερη από τη σύμβαση της Στοκχόλμης, δεδομένου ότι δεν περιλαμβάνει τις εξαιρέσεις και τους αποδεκτούς σκοπούς που είχαν ήδη απαγορευθεί βάσει του κανονισμού REACH, ώστε να τηρηθεί η υπέρτατη αρχή της μη υποβάθμισης της προστασίας του περιβάλλοντος στην ΕΕ.

            Διαδικασία προσθήκης νέων ουσιών POP στα παραρτήματα της Σύμβασης και τροποποίησης των παραρτημάτων της

Σύμφωνα με το άρθρο 8 της Σύμβασης, τα συμβαλλόμενα μέρη μπορούν να υποβάλλουν στη Γραμματεία προτάσεις καταχώρισης χημικών ουσιών στα παραρτήματα Α, Β και/ή Γ. Οι προτάσεις αυτές εξετάζονται από την Επιτροπή Εξέτασης Έμμονων Οργανικών Ρύπων (επιτροπή POP).

Εάν η εν λόγω εξέταση καταλήξει στο συμπέρασμα ότι, λόγω μεταφοράς σε μεγάλες αποστάσεις στο περιβάλλον, η χημική ουσία ενδέχεται να έχει τόσο σοβαρές δυσμενείς επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία και/ή στο περιβάλλον ώστε να δικαιολογούνται παγκόσμια μέτρα, η πρόταση προωθείται και διενεργείται αξιολόγηση της διαχείρισης κινδύνων, η οποία περιλαμβάνει ανάλυση των πιθανών μέτρων ελέγχου. Με βάση τα στοιχεία αυτά, η επιτροπή POP διατυπώνει σύσταση για το αν πρέπει η όχι να εξετάσει η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών (COP) το ενδεχόμενο καταχώρισης της χημικής ουσίας στα παραρτήματα Α, Β και/ή Γ. Η τελική απόφαση λαμβάνεται από την COP.

Οι τροποποιήσεις των παραρτημάτων Α, Β και/ή Γ αρχίζουν να ισχύουν για την ΕΕ μετά ένα έτος από την ημερομηνία γνωστοποίησης από τον θεματοφύλακα της έγκρισής τους από την COP.

            Συστάσεις της επιτροπής POP

Κατά την όγδοη συνεδρίασή της, τον Οκτώβριο του 2012, η επιτροπή POP αποφάσισε να συστήσει την καταχώριση του HBCDD στο παράρτημα Α της Σύμβασης, με ειδικές εξαιρέσεις για την παραγωγή και τη χρήση του σε EPS και XPS στον κατασκευαστικό κλάδο. Η σύσταση της επιτροπής POP βασίζεται στην ύπαρξη εναλλακτικών ουσιών αντί του HBCDD. Ωστόσο, αμφισβητούνται η διαθεσιμότητα των ουσιών αυτών σε επαρκείς ποσότητες και η πιθανή ανάγκη προσαρμογής, σε σύντομο χρονικό διάστημα, του συστήματος παραγωγής των EPS και EXP που χρησιμοποιούνται στον κατασκευαστικό κλάδο, ιδίως όσον αφορά ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες.

Η επιτροπή POP επισημαίνει επίσης στην απόφασή της ότι η διάθεση των προϊόντων και ειδών που περιέχουν HBCDD στο τέλος του κύκλου ζωής τους θα αποτελεί μακροχρόνια πηγή εκπομπών στο περιβάλλον και ότι, εάν καταχωριστεί το HBCDD στο παράρτημα Α της Σύμβασης, τα μέτρα διαχείρισης αποβλήτων σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο δ) της Σύμβασης θα διασφαλίζουν την τελική διάθεση των προϊόντων και ειδών που περιέχουν HBCDD κατά τρόπο ώστε οι περιεχόμενοι έμμονοι οργανικοί ρύποι να καταστρέφονται ή να διατίθενται με άλλη, αβλαβή για το περιβάλλον μέθοδο.

Σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 9 της Σύμβασης, η επιτροπή POP αποφάσισε να υποβάλει τη σύσταση αυτή προς εξέταση από την COP κατά τη σύνοδο της τελευταίας, τον Μάιο του 2013.

Η επιτροπή POP διατύπωσε επίσης ορισμένες συστάσεις σχετικά με εναλλακτικές λύσεις αντί της χρήσης PFOS σε εφαρμογές ανοικτού συστήματος. Η επιτροπή POP κρίνει στις συστάσεις της ότι υπάρχουν πλέον στοιχεία σχετικά με την εμπορική διαθεσιμότητα και την αποτελεσματικότητα ασφαλέστερων έναντι του PFOS ουσιών για τις ακόλουθες εφαρμογές και παροτρύνει τα συμβαλλόμενα μέρη να παύσουν τη χρήση PFOS στις συγκεκριμένες εφαρμογές: πυροσβεστικοί αφροί, εντομοκτόνα για την καταπολέμηση των επείσακτων κόκκινων μυρμηγκιών και των τερμιτών, διακοσμητική επιμετάλλωση, τάπητες, δέρμα και είδη ένδυσης, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και ταπετσαρίες επίπλων. Επιπλέον, η επιτροπή POP παροτρύνει τα συμβαλλόμενα μέρη να περιορίσουν αποκλειστικά σε συστήματα κλειστού βρόχου τη χρήση PFOS στη λειτουργική επιμετάλλωση.

            Οι συστάσεις της επιτροπής POP και το ενωσιακό δίκαιο

Η σύσταση της επιτροπής POP, εφόσον υιοθετηθεί από την COP τον Μάιο του 2013, θα έχει ως αποτέλεσμα τη διεθνή απαγόρευση της παραγωγής, της διάθεσης στην αγορά και της χρήσης HBCDD, με εξαίρεση τη χρήση του σε EPS και XPS για κατασκευαστικές εφαρμογές. Η ειδική αυτή εξαίρεση θα έχει πενταετή διάρκεια ισχύος, με δυνατότητα παράτασης, εάν κριθεί απαραίτητο, για μία ακόμη πενταετία.

Η καταχώριση του HBCDD στο παράρτημα Α της Σύμβασης θα απαιτήσει τροποποιήσεις του κανονισμού POP. Σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 1 του εν λόγω κανονισμού, όταν προστίθενται ουσίες στη Σύμβαση, είναι δυνατόν να τροποποιηθούν τα παραρτήματα του κανονισμού με τις συνήθεις διαδικασίες επιτροπής που καθορίζονται στο άρθρο 5α της απόφασης 1999/468/EK[9], τηρουμένων των διατάξεων των άρθρων 10 και 11 του κανονισμού (EΕ) αριθ. 182/2011[10]. Ο χρόνος υπαγωγής του HBCDD στη Σύμβαση θα πρέπει να είναι ο κατάλληλος ώστε η συνακόλουθη τροποποίηση του κανονισμού POP να μπορεί να εφαρμοστεί από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της διαδικασίας αδειοδότησης για το HBCDD βάσει του κανονισμού REACH. Προς τούτο ενδέχεται να πρέπει να επιτραπεί στα συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης να αναβάλουν την ενσωμάτωση της σχετικής απόφασης της COP στην εσωτερική έννομη τάξη τους έως τον Φεβρουάριο του 2016.

Ο στόχος της εξαίρεσης με περιορισμένη χρονική ισχύ βάσει της Σύμβασης είναι ανάλογος με εκείνον της διαδικασίας αδειοδότησης βάσει του κανονισμού REACH. Και οι δύο διατάξεις επιβάλλουν στις επιχειρήσεις την υποχρέωση να εξαλείψουν σταδιακά τις προβληματικές ουσίες, ενώ ταυτόχρονα τους παρέχουν εύλογα χρονικά περιθώρια για να το επιτύχουν. Στην περίπτωση του HBCDD οι δύο πράξεις θα συμπέσουν χρονικά και, ως εκ τούτου, θα έχουν παρόμοια αποτελέσματα στο μεγαλύτερο μέρος[11] της αγοράς της ΕΕ. Οι παραγωγοί, έμποροι και χρήστες HBCDD για κατασκευαστικές εφαρμογές του EPS και του XPS, οι οποίες καλύπτονται από την εξαίρεση, θα μπορούν να υποβάλλουν αίτηση αδειοδότησης και να λαμβάνουν άδεια βάσει του κανονισμού REACH. Οι παραγωγοί, έμποροι και χρήστες HBCDD για εφαρμογές σε HIPS και κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, καθώς και για άλλες εφαρμογές των EPS και XPS πλην των κατασκευαστικών, πρέπει να στραφούν προς εναλλακτικές λύσεις. Ωστόσο, λόγω των διαθέσιμων εναλλακτικών ουσιών, του μικρού μεγέθους των σχετικών αγορών και, στην περίπτωση των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, με βάση τις τρέχουσες τάσεις της αγοράς, που δείχνουν σημαντική μείωση της χρήσης HBCDD τα τελευταία έτη, είναι απίθανο να επενδύσουν οι ενδιαφερόμενοι οικονομικοί παράγοντες σε αιτήσεις αδειοδότησης. Συνεπώς, ακόμη και αν δεν υπαχθεί το HBCDD στη Σύμβαση, αναμένεται ότι αυτές οι χρήσεις θα καταργηθούν σταδιακά και θα απαγορεύονται στην ΕΕ μετά τις 21 Αυγούστου 2015.

Έστω και αν τα δύο μέτρα έχουν σε μεγάλο βαθμό παρόμοιες επιδράσεις στην ενωσιακή αγορά, η υπαγωγή του HBCDD στη Σύμβαση και η ενσωμάτωσή της στο δίκαιο της ΕΕ θα προσδώσουν σημαντική προστιθέμενη αξία. Το HBCDD είναι έμμονος οργανικός ρύπος, ικανός να μεταφέρεται σε μεγάλες αποστάσεις στο περιβάλλον. Ως εκ τούτου, η διαδικασία αδειοδότησης στο πλαίσιο του REACH μπορεί να μην αρκεί για την προστασία των πολιτών και του περιβάλλοντος της ΕΕ από τις δυσμενείς επιδράσεις της ουσίας, δεδομένου ότι δεν επηρεάζει την παραγωγή και τη χρήση της σε τρίτες χώρες. Είναι επομένως απαραίτητο να ληφθούν παγκόσμια μέτρα. Επιπλέον, με την υπαγωγή του HBCDD στη Σύμβαση θα εξισωθούν οι όροι ανταγωνισμού μεταξύ των χρηστών στην ΕΕ και σε τρίτες χώρες. Ενώ η πρώτη κατηγορία χρηστών υποχρεούται βάσει του κανονισμού REACH να επενδύσει πόρους για τη μετάβαση σε εναλλακτικές ουσίες και/ή την προετοιμασία της υποβολής αιτήσεων αδειοδότησης, η δεύτερη κατηγορία δεν δέχεται επί του παρόντος τέτοιες πιέσεις, δεδομένου ότι τα εισαγόμενα είδη δεν υπόκεινται σε αδειοδότηση REACH. Με την υπαγωγή του HBCDD στη Σύμβαση, συνοδευόμενη από την περιορισμένης χρονικής ισχύος εξαίρεση, οι επιχειρήσεις των τρίτων χωρών θα αναγκαστούν να επενδύσουν για τη μετάβαση σε εναλλακτικές ουσίες, όπως ακριβώς η αδειοδότηση REACH αναγκάζει τους χρήστες στην ΕΕ να το πράξουν.

Η σύσταση της επιτροπής POP σχετικά με το HBCDD, μετά την υιοθέτησή της από την COP, θα πρέπει να ενσωματωθεί στο δίκαιο της ΕΕ κατά τρόπο ώστε οι κανονισμοί για το REACH και για τους POP να αλληλοσυμπληρώνονται και όχι να αντιφάσκουν. Αυτό συνεπάγεται ότι η εξαίρεση για χρήσεις στον κατασκευαστικό κλάδο, εφαρμοζόμενη μέσω του κανονισμού POP, θα περιορίζεται στις χρήσεις που επιτρέπονται στο πλαίσιο του REACH. Η προσέγγιση αυτή συνάδει με την υπέρτατη αρχή της μη υποβάθμισης της προστασίας του περιβάλλοντος στην ΕΕ. Εξασφαλίζει επίσης την προστασία των επενδύσεων των παραγόντων της αγοράς οι οποίοι υπέβαλαν με επιτυχία αιτήσεις αδειοδότησης στο πλαίσιο του REACH. Η εξαίρεση βάσει του κανονισμού POP θα πρέπει να είναι χρονικά περιορισμένη, δηλαδή να λήξει πέντε έτη μετά την έναρξη ισχύος της (Φεβρουάριος του 2021), εκτός εάν παραταθεί. Εάν όμως, παρά τα στοιχεία που έχει υποβάλει η βιομηχανία, χρειαστεί περισσότερος χρόνος για την υποκατάσταση του HBCDD, η ΕΕ μπορεί να προτείνει την παράταση της ισχύος της εξαίρεσης βάσει της Σύμβασης για μία ακόμη πενταετία (Φεβρουάριος του 2026).

Όσον αφορά το PFOS και τα παράγωγά του, η απαλοιφή των ειδικών εξαιρέσεων που απαριθμούνται στην απόφαση της επιτροπής POP δεν θα έχει επιπτώσεις στο ενωσιακό δίκαιο, δεδομένου ότι οι συγκεκριμένες εξαιρέσεις είτε δεν ενσωματώθηκαν ποτέ στον κανονισμό POP ή έχουν ήδη παύσει να ισχύουν. Η μόνη εξαίρεση για την οποία δεν ισχύει αυτό είναι εκείνη που αφορά τη χρήση PFOS στη λειτουργική επιμετάλλωση σε ανοικτά συστήματα: βάσει του κανονισμού POP εξαιρείται επί του παρόντος η χρήση PFOS ως διαβρέκτη σε συστήματα ελεγχόμενης ηλεκτροεπιμετάλλωσης. Ωστόσο, ο κανονισμός POP επιτρέπει αυτή την εξαίρεση μόνο έως τις 26 Αυγούστου 2015.

            Η θέση της ΕΕ

Με βάση τα ανωτέρω, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να υποστηρίξει, κατά την έκτη διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών της σύμβασης της Στοκχόλμης, την προσθήκη του HBCDD στο παράρτημα Α της Σύμβασης (εξαιρουμένης της παραγωγής και της χρήσης της ουσίας σε EPS και XPS στον κατασκευαστικό κλάδο). Θα πρέπει να επιτραπεί στα συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης να αναβάλουν έως τον Φεβρουάριο του 2016 την ενσωμάτωση της καταχώρισης του HBCDD στην εσωτερική έννομη τάξη τους. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να υποστηρίξει την απαλοιφή των ειδικών εξαιρέσεων και των αποδεκτών σκοπών που αφορούν το PFOS και τα παράγωγά του, εκτός από την εξαίρεση της χρήσης τους ως διαβρεκτών σε συστήματα ελεγχόμενης ηλεκτροεπιμετάλλωσης. Η εξαίρεση αυτή θα πρέπει να διατηρηθεί μέχρι τη λήξη της ισχύος της, το 2015, και να μην παραταθεί.

2.           ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

Οι κίνδυνοι και τα κοινωνικοοικονομικά ζητήματα που σχετίζονται με τη χρήση HBCDD σε ενωσιακό και παγκόσμιο επίπεδο διερευνήθηκαν από τον ECHA το 2008 και από την επιτροπή POP την περίοδο 2009-2012. Στο πλαίσιο και των δύο διερευνήσεων πραγματοποιήθηκαν διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη.

            Οι διαβουλεύσεις

Όταν διατυπώθηκε η σύσταση για καταχώριση του HBCDD στο παράρτημα XIV του κανονισμού REACH, ο ECHA συνέταξε έγγραφο τεκμηρίωσης[12] με το οποίο υποστήριζε τη σύσταση. Το έγγραφο τεκμηρίωσης βασιζόταν σε έκθεση με τον τίτλο «Data on Manufacture, Import, Export, Uses and Releases of HBCDD as well as Information on Potential Alternatives to its Use» (Στοιχεία για την παραγωγή, τις εισαγωγές, τις εξαγωγές, τις χρήσεις και την έκλυση HBCDD, καθώς και για τις δυνητικές εναλλακτικές λύσεις αντί της χρήσης του)[13]. Πραγματοποιήθηκε δημόσια διαβούλευση και για τα δύο αυτά έγγραφα.

Τα στοιχεία για την παραγωγή, τις εισαγωγές, τις εξαγωγές, τις χρήσεις και την οφειλόμενη στις χρήσεις έκλυση HBCDD, τα οποία παρουσιάζονται στα ανωτέρω δύο έγγραφα, βασίζονται στην έκθεση εκτίμησης κινδύνων με συμπληρωματικά δεδομένα που υποβλήθηκαν από την ομάδα χρηστών του βιομηχανικού κλάδου του HBCD τον Οκτώβριο του 2008. Στα εν λόγω συμπληρωματικά δεδομένα περιλαμβάνονται συνοπτικά στοιχεία σχετικά με τις συνολικές πωλήσεις και τη συνολική κατανάλωση στην ΕΕ για κάθε έτος της περιόδου 2003-2007. Τα στοιχεία για τις πιθανές εναλλακτικές λύσεις αντί του HBCDD αντλήθηκαν από ένα ευρύ φάσμα πηγών, μεταξύ των οποίων εκθέσεις επισκόπησης, τόσο από τη βιομηχανία όσο και από τις ρυθμιστικές αρχές, οι οποίες αποσκοπούσαν στον εντοπισμό υποψήφιων ουσιών/τεχνικών.

Η αξιολόγηση της διαχείρισης κινδύνων για το HBCDD εγκρίθηκε από την επιτροπή POP κατά την έβδομη συνεδρίασή της[14] και αποτέλεσε το αντικείμενο διαβουλεύσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων της βιομηχανίας, κατά την περίοδο 2010 – 2012. Η επιτροπή POP ζήτησε από την ειδική ομάδα εργασίας για το HBCDD, η οποία συνέταξε την αξιολόγηση της διαχείρισης κινδύνων, να συγκεντρώσει περισσότερα στοιχεία για το HBCDD. Η επιτροπή POP συμφώνησε να μελετήσει τα συμπληρωματικά στοιχεία και να εξετάσει, κατά την όγδοη συνεδρίασή της, αν θα προσδιορίσει ή όχι το παράρτημα της Σύμβασης και πιθανές εξαιρέσεις όσον αφορά την καταχώριση του HBCDD, προκειμένου να εξεταστούν από την COP. Υπέβαλλαν στοιχεία 26 συμβαλλόμενα μέρη και χώρες με καθεστώς παρατηρητή[15] και, επιπλέον, επτά μη κυβερνητικοί παρατηρητές[16].

            Αποτελέσματα των διαβουλεύσεων

Με την υπαγωγή του HBCDD στη Σύμβαση, κατά τη σύσταση της επιτροπής POP, και με τη συνακόλουθη εφαρμογή στην ΕΕ μέσω του κανονισμού POP, θα απαγορευθεί η παραγωγή, διάθεση στην αγορά και χρήση HBCDD σε HIPS και κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, καθώς και σε εφαρμογές των EPS και XPS εκτός του κατασκευαστικού κλάδου.

            HIPS

Σύμφωνα με τα έγγραφα που έχει δημοσιεύσει ο ECHA, το HIPS με HBCDD χρησιμοποιείται κυρίως σε εξοπλισμό βίντεο και στερεοφωνικό, σε ηλεκτρικούς πίνακες διανομής για τον κλάδο των κατασκευών και σε επενδύσεις ψυγείων. Η περιεκτικότητα του HIPS με επιβραδυντή καύσης σε HBCDD υπολογίζεται από διαφορετικές πηγές σε 1-7 % κατά βάρος, ενώ στην έκθεση εκτίμησης κινδύνων της ΕΕ χρησιμοποιήθηκε ως ρεαλιστική χείριστη περίπτωση η υπόθεση ότι το HIPS περιέχει 7 % HBCDD. Η χρησιμοποιούμενη ποσότητα παραμένει αμετάβλητη κατά τα τελευταία έτη στην Ευρώπη και υπολογίζεται σε 210 τόνους/έτος (ποσοστό 1,81 % της συνολικής χρήσης HBCDD στην ΕΕ).

Το HBCDD δεν χρησιμοποιείται ευρέως σε HIPS και μπορεί εύλογα να υποτεθεί ότι υπάρχουν εναλλακτικοί επιβραδυντές καύσης για τη συγκεκριμένη εφαρμογή. Οι ακόλουθες χημικές ουσίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντί του HBCDD σε HIPS: αιθυλενοδις(τετραβρωμοφθαλιμίδιο)/EBTPI (τεχνικά εφικτό, διαθέσιμο στο εμπόριο και ευρέως χρησιμοποιούμενο)· δεκαβρωμοδιφαινυλαιθάνιο/DBDPE (τεχνικά εφικτό, διαθέσιμο στο εμπόριο και ευρέως χρησιμοποιούμενο), το οποίο χρησιμοποιείται συνήθως σε HIPS και κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, παρέχοντας καλύτερα αποτελέσματα από εκείνα του HBCDD με την ίδια σχεδόν τιμή· φωσφορικό τριφαινύλιο (τεχνικά εφικτό, διαθέσιμο στο εμπόριο και ευρέως χρησιμοποιούμενο)· δις(διφαινυλοφωσφορική) δισφαινόλη Α / BDP (τεχνικά εφικτή, διαθέσιμη στο εμπόριο και ευρέως χρησιμοποιούμενη)· φωσφορικό διφαινυλοκρεσύλιο (τεχνικά εφικτό, διαθέσιμο στο εμπόριο και ευρέως χρησιμοποιούμενο).

Άλλες χημικές ουσίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντί του HBCDD σε HIPS είναι διάφοροι βρωμιωμένοι επιβραδυντές καύσης, χρησιμοποιούμενοι σε συνδυασμό με τριοξείδιο του αντιμονίου (ATO), μεταξύ των οποίων οι εξής: φωσφορικό τρις(τριβρωμονεοπεντύλιο), τετραβρωμοδισφαινόλη Α-δις(2,3-διβρωμοπροπυλαιθέρας) / TBBPA‑DBPE, 2,4,6-τρις(2,4,6-τριβρωμοφαινοξυ)-1,3,5-τριαζίνη, 1,2-δις(πενταβρωμοφαινυλ)αιθάνιο και αιθυλενοδις(τετραβρωμοφθαλιμίδιο).

Κυκλοφορούν επίσης στην αγορά εναλλακτικά έναντι του HIPS υλικά. Ειδικότερα, το HIPS μπορεί να αντικατασταθεί σε ηλεκτρικά προϊόντα από διάφορα εναλλακτικά υλικά, στα οποία περιλαμβάνονται τα μείγματα πολυανθρακικού πολυμερούς με πολυμερές ακρυλονιτριλίου-βουταδιενίου-στυρολίου (PC/ABS), πολυστυρενίου με πολυφαινυλαιθέρα (PS/PPE) και πολυφαινυλαιθέρα με πολυστυρένιο υψηλής αντοχής (PPE/HIPS), χωρίς επιβραδυντές καύσης ή με μη αλογονωμένους φωσφορούχους επβραδυντές καύσης.

            Κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα

Σύμφωνα με τα έγγραφα που έχει δημοσιεύσει ο ECHA, το HBCDD χρησιμοποιείται σε κλωστοϋφαντουργικές εφαρμογές για τη συμμόρφωση με τα πρότυπα του Ηνωμένου Βασιλείου και τα πρότυπα DIN της Γερμανίας που αφορούν τους επιβραδυντές καύσης, κυρίως για ταπετσαρισμένα έπιπλα και καθίσματα οχημάτων, υφάσματα, θήκες στρωμάτων κρεβατιών (στρωματσόπανα), υφάσματα επιπλώσεων και αυτοκινήτων. Η πιθανή συγκέντρωση HBCDD στο τελικό προϊόν υπολογίζεται σε 10-15 %. Μετά τη σημαντική μείωση της χρήσης αυτής τα τελευταία έτη, εκτιμάται ότι χρησιμοποιούνται επί του παρόντος για την επίστρωση κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων μόνο 210 τόνοι/έτος περίπου (ποσοστό 1,81 % της συνολικής χρήσης HBCDD στην ΕΕ).

Η σχετικά χαμηλή ποσότητα HBCDD που χρησιμοποιείται για την επίστρωση κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και η μεγάλη μείωση της χρήσης του που σημειώθηκε τα τελευταία έτη θεωρείται ότι αντικατοπτρίζουν τη διαθεσιμότητα εξίσου αποτελεσματικών εναλλακτικών λύσεων. Η χρήση επιβραδυντών καύσης σε κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα είναι δυνατόν να αποφευχθεί αν το ίδιο το υλικό είναι άφλεκτο ή έχει χαμηλή ευφλεκτότητα. Συνεπώς, ορισμένα φυσικά υλικά, όπως το μαλλί, μπορούν να χρησιμοποιούνται ως αντιπυρικοί φραγμοί στα έπιπλα. Άλλα υλικά με εγγενείς ιδιότητες επιβραδυντή καύσης είναι η βισκόζη (Rayon) με φωσφορούχο πρόσθετο, οι πολυεστερικές ίνες και τα αραμίδια (Kevlar). Υπάρχουν επίσης διάφορες χημικές ουσίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως έτοιμες εναλλακτικές ουσίες (drop-in alternatives) αντί του HBCDD σε κλωστοϋφαντουργικές εφαρμογές.

Μεταξύ των εναλλακτικών έναντι του HBCDD χημικών ουσιών συγκαταλέγονται το δεκαβρωμοδιφαινυλαιθάνιο/DBDPE (τεχνικά εφικτό, διαθέσιμο στο εμπόριο και ευρέως χρησιμοποιούμενο), το αιθυλενοδις(τετραβρωμοφθαλιμίδιο) (τεχνικά εφικτό, διαθέσιμο στο εμπόριο και ευρέως χρησιμοποιούμενο), οι χλωριωμένες παραφίνες (τεχνικά εφικτές, διαθέσιμες στο εμπόριο και ευρέως χρησιμοποιούμενες) και το πολυφωσφορικό αμμώνιο (τεχνικά εφικτό, διαθέσιμο στο εμπόριο και ευρέως χρησιμοποιούμενο). Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι, εκτός από το πολυφωσφορικό αμμώνιο, πρόκειται για αλογονωμένες και ανθεκτικές ουσίες που είναι πιθανόν να καταταχθούν και αυτές αργότερα στους POP. Επιπλέον, οι χλωριωμένες παραφίνες μικρής ανθρακικής αλυσίδας (SCCP) υπόκεινται ήδη σε περιορισμούς[17] βάσει του κανονισμού POP.

Πυρασφάλεια στα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα είναι επίσης δυνατόν να επιτευχθεί με τη χρήση πυροδιογκούμενων συστημάτων. Πυροδιόγκωση είναι ο σχηματισμός αφρώδους απανθρακώματος το οποίο δρα ως θερμομονωτικό υλικό. Τα πυροδιογκούμενα συστήματα είναι συνήθως συνδυασμοί μιας πηγής άνθρακα για τη συσσώρευση απανθρακώματος, μιας οξεογόνου χημικής ένωσης και μιας διασπώμενης χημικής ένωσης ως πηγής διογκωτικών αερίων για τον σχηματισμό αφρώδους απανθρακώματος.

            Εφαρμογές των EPS και XPS εκτός του κατασκευαστικού κλάδου

Σύμφωνα με την έκθεση του 2011 με τον τίτλο «Assessment of the consumption of HBCDD in EPS and XPS in conjunction with national fire requirements» (εκτίμηση της κατανάλωσης HBCDD σε EPS και XPS σε συνάρτηση με τις εθνικές απαιτήσεις πυροπροστασίας)[18], στην ΕΕ το 70 % του EPS χρησιμοποιείται σε κατασκευαστικές εφαρμογές, το 25 % σε συσκευασίες (βιομηχανικών προϊόντων και τροφίμων) και το 5% σε άλλες εφαρμογές. Θεωρείται γενικά ότι τα υλικά συσκευασίας δεν περιέχουν HBCDD. Η κυριότερη χρήση του EPS με HBCDD εκτός του κατασκευαστικού κλάδου είναι η χρήση σε καλύμματα καθισμάτων αυτοκινήτου για παιδιά, ώστε να πληρούν τις απαιτήσεις του προτύπου FMVSS 302. Κατά τα φαινόμενα δεν χρησιμοποιείται στην ΕΕ XPS με HBCDD εκτός του κατασκευαστικού κλάδου.

Κατά τη διετία των διαβουλεύσεων, ούτε οι κυβερνήσεις ούτε η βιομηχανία ζήτησαν ειδική εξαίρεση για χρήσεις των EPS και XPS εκτός του κατασκευαστικού κλάδου. Θεωρείται επομένως ότι είτε χρησιμοποιούνται εναλλακτικές χημικές ουσίες στις εφαρμογές αυτές είτε υπάρχουν εξ ολοκλήρου εναλλακτικά υλικά.

            Κατασκευαστικές εφαρμογές των EPS και XPS.

Στην ΕΕ το HBCDD χρησιμοποιείται κυρίως στην παραγωγή EPS και XPS. EPS με HBCDD χρησιμοποιείται κυρίως σε κατασκευαστικές εφαρμογές και, κατά τα φαινόμενα, το ίδιο ισχύει για το XPS που περιέχει HBCDD.

Επί του παρόντος, υπάρχουν μεν κατάλληλοι επιβραδυντές καύσης για την αντικατάσταση του HBCDD στις περισσότερες χρήσεις του XPS ή του EPS στον κατασκευαστικό κλάδο, αλλά σε ανεπαρκείς ποσότητες, δεδομένου ότι θα χρειάζονται πολύ υψηλότερα επίπεδα συγκέντρωσης μη αλογονούχων επιβραδυντών καύσης (το EPS και το XPS περιέχουν 0,7 % και 2,5 % HBCDD, αντίστοιχα). Τον Μάρτιο του 2011 η Great Lakes Solutions ανακοίνωσε ότι θα κλιμακώσει την παραγωγή ενός επιβραδυντή καύσης από βρωμιωμένο συμπολυμερές στυρολίου-βουταδιενίου μεγάλου μοριακού βάρους (Polymeric FR) που είναι κατάλληλος για τα EPS και XPS. Ωστόσο, προβλέπεται ότι θα χρειαστούν αρκετά έτη για την πλήρη στροφή της βιομηχανίας στην τεχνολογία αυτή. Κατά την εκτίμηση επικινδυνότητας που διενεργήθηκε από τη βιομηχανία, πρόκειται για ουσία ανθεκτική, αλλά όχι βιοσυσσωρεύσιμη ούτε τοξική.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν κατά την όγδοη συνεδρίαση της επιτροπής POP, οι ποσότητες Polymeric FR που παράγονται σε πιλοτική κλίμακα παραδίδονται επί του παρόντος σε χρήστες επόμενου σταδίου για τη διεξαγωγή δοκιμών. Έχουν διεξαχθεί επιτυχείς δοκιμές παραγωγής σε βιομηχανική κλίμακα και το Polymeric FR της Great Lakes Solutions-Chemtura Corporation θα κυκλοφορεί στο εμπόριο το 2012. Η ICL-Industrial Products ανακοίνωσε πρόσφατα ότι στοχεύει σε εμπορική παραγωγή (10 000 MT) από το 2014. Η Albemarle (ΗΠΑ) θα διαθέσει τη χημική ουσία στην αγορά το 2014. Συνεπώς, προβλέπεται ότι θα επιτευχθεί επαρκής δυναμικότητα για την αντικατάσταση του HBCDD εντός 3-5 ετών.

Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω, θα πρέπει να υποστηριχθεί η περιορισμένης χρονικής ισχύος εξαίρεση της χρήσης HBCDD σε κατασκευαστικές εφαρμογές των EPS και XPS ώστε να υπάρξει επαρκής χρόνος για τη μετάβαση της βιομηχανίας στις εναλλακτικές λύσεις.

3.           ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Πρόκειται για πρόταση απόφασης του Συμβουλίου, η οποία βασίζεται στο άρθρο 192 παράγραφος 1 και στο άρθρο 218 παράγραφος 9 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και ορίζει τη θέση που θα πρέπει να ληφθεί, εξ ονόματος της ΕΕ, στην 6η διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών της σύμβασης της Στοκχόλμης για τους έμμονους οργανικούς ρύπους, όσον αφορά την πρόταση τροποποίησης των παραρτημάτων Α και Β.

Το άρθρο 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ είναι η ενδεδειγμένη νομική βάση, δεδομένου ότι η πράξη που καλείται να εκδώσει η 6η COP είναι απόφαση για την τροποποίηση παραρτήματος της σύμβασης της Στοκχόλμης, η οποία έχει νομική ισχύ.

2013/0075 (NLE)

Πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη θέση που θα ληφθεί, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην έκτη διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών της σύμβασης της Στοκχόλμης για τους έμμονους οργανικούς ρύπους, όσον αφορά την πρόταση τροποποίησης των παραρτημάτων Α και Β

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 192 παράγραφος 1, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 9,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)       Η Ευρωπαϊκή Ένωση κύρωσε τη σύμβαση της Στοκχόλμης για τους έμμονους οργανικούς ρύπους (εφεξής «Σύμβαση») στις 16 Νοεμβρίου 2004, βάσει της απόφασης 2006/507/EK του Συμβουλίου, της 14ης Οκτωβρίου 2004, σχετικά με τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, της σύμβασης της Στοκχόλμης για τους έμμονους οργανικούς ρύπους[19].

(2)       Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενσωμάτωσε στο δίκαιό της τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Σύμβαση μέσω του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 850/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για τους έμμονους οργανικούς ρύπους και την τροποποίηση της οδηγίας 79/117/ΕΟΚ[20] (εφεξής «κανονισμός POP»).

(3)       Η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει μεγάλη έμφαση στην ανάγκη βαθμιαίας επέκτασης των παραρτημάτων Α, Β και/ή Γ της Σύμβασης σε νέες ουσίες που πληρούν τα κριτήρια κατάταξης στους έμμονους οργανικούς ρύπους (POP), λαμβανομένης υπόψη της αρχής της προφύλαξης, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της Σύμβασης και να τηρηθεί η δέσμευση που ανέλαβαν όλες τις κυβερνήσεις στη Σύνοδο Κορυφής του Γιοχάνεσμπουργκ, το 2002, για ελαχιστοποίηση των δυσμενών επιδράσεων των χημικών προϊόντων έως το 2020.

(4)       Σύμφωνα με το άρθρο 22 της Σύμβασης, η διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών (COP) μπορεί να εκδίδει αποφάσεις για την τροποποίηση των παραρτημάτων Α, Β και Γ της Σύμβασης. Οι αποφάσεις αυτές αρχίζουν να ισχύουν μετά ένα έτος από την ημερομηνία γνωστοποίησης της τροποποίησης από τον θεματοφύλακα, για όλα τα συμβαλλόμενα μέρη πλην εκείνων που επιλέγουν να μην αποδεχθούν την τροποποίηση.

(5)       Μετά από πρόταση που υπέβαλε η Νορβηγία το 2008 για το εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (HBCDD)[21], η Επιτροπή Εξέτασης Έμμονων Οργανικών Ρύπων (επιτροπή POP), η οποία έχει συσταθεί στο πλαίσιο της Σύμβασης, ολοκλήρωσε τις εργασίες της όσον αφορά τη συγκεκριμένη ουσία. Η επιτροπή POP διαπίστωσε ότι το HBCDD πληροί τα κριτήρια της Σύμβασης που αφορούν την καταχώριση στο παράρτημα Α αυτής. Η προσεχής διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών της Σύμβασης αναμένεται να αποφασίσει σχετικά με την προσθήκη του HBCDD στο παράρτημα Α αυτής.

(6)       Το 2011 το HBCDD καταχωρίστηκε[22] στο παράρτημα XIV του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH)[23]. Ως εκ τούτου, το HBCDD υπόκειται στη διαδικασία αδειοδότησης βάσει του εν λόγω κανονισμού. Η διάθεση στην αγορά και η χρήση HBCDD θα απαγορεύονται, εκτός εάν έχει χορηγηθεί άδεια σε συγκεκριμένο πρόσωπο και για συγκεκριμένη χρήση. Δεδομένης της ικανότητας του HBCDD να μεταφέρεται σε μεγάλες αποστάσεις στο περιβάλλον, η σταδιακή κατάργηση της χρήσης της ουσίας σε παγκόσμιο επίπεδο θα είναι επωφελέστερη για τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) από τη σταδιακή κατάργηση στο σύνολο της ΕΕ βάσει του κανονισμού REACH.

(7)       Για να συμπίπτει η υπαγωγή στον κανονισμό POP με την αντίστοιχη προθεσμία που καθορίζεται στο παράρτημα XIV του κανονισμού REACH, θα πρέπει να επιτραπεί στα συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης να αναβάλουν έως τον Φεβρουάριο του 2016 την ενσωμάτωση της σχετικής με την καταχώριση του HBCDD απόφασης της COP στην εσωτερική έννομη τάξη τους.

(8)       Η επιτροπή POP συνιστά να υπαχθεί το HBCDD στη Σύμβαση, με μια ειδική εξαίρεση περιορισμένης χρονικής ισχύος για την παραγωγή και τη χρήση του σε κατασκευαστικές εφαρμογές των προϊόντων EPS (διογκωμένο πολυστυρένιο) και XPS (εξελασμένο πολυστυρένιο). Οι εφαρμογές αυτές αντιπροσωπεύουν τη συντριπτική πλειονότητα των χρήσεων του HBCDD στην ΕΕ. Χρειάζονται τρία έως πέντε έτη για να επιτευχθεί στην ΕΕ επαρκής δυναμικότητα για την αντικατάσταση του HBCDD στο έδαφός της. Συνεπώς, η ΕΕ θα πρέπει να υποστηρίξει την προτεινόμενη ειδική εξαίρεση κατά την 6η COP.

(9)       Η επιτροπή POP επισημαίνει ότι εάν καταχωριστεί το HBCDD στο παράρτημα Α, τα μέτρα διαχείρισης αποβλήτων σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο δ) της Σύμβασης θα διασφαλίζουν την τελική διάθεση των προϊόντων και ειδών που περιέχουν HBCDD κατά τρόπο ώστε οι περιεχόμενοι έμμονοι οργανικοί ρύποι να καταστρέφονται ή να διατίθενται με άλλη, αβλαβή για το περιβάλλον μέθοδο.

(10)     Επί του παρόντος, τα απόβλητα που περιέχουν HBCDD, ειδικότερα το EPS και το XPS που χρησιμοποιούνται σε κατασκευαστικές εφαρμογές, ανακυκλώνονται σε ορισμένες χώρες οι οποίες είναι συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης. Τα εν λόγω μέρη ενδέχεται να προτείνουν εξαίρεση, βάσει της οποίας θα επιτρέπεται προσωρινά η ανακύκλωση των αποβλήτων που περιέχουν HBCDD, κατ’ αναλογία προς τη διάταξη που συμπεριελήφθη στο παράρτημα Α μέρος IV της Σύμβασης κατά την 4η COP και η οποία επιτρέπει την ανακύκλωση των αποβλήτων που περιέχουν τετραβρωμοδιφαινυλαιθέρα και πενταβρωμοδιφαινυλαιθέρα υπό σαφώς καθορισμένους όρους.

(11)     Το υπερφθοροκτανοσουλφονικό οξύ (PFOS) και τα παράγωγά του καταχωρίστηκαν[24] στο παράρτημα Ι του κανονισμού POP το 2010.

(12)     Η επιτροπή POP παροτρύνει τα συμβαλλόμενα μέρη να παύσουν τη χρήση PFOS σε πυροσβεστικούς αφρούς, σε εντομοκτόνα για την καταπολέμηση των επείσακτων κόκκινων μυρμηγκιών και των τερμιτών, στη διακοσμητική επιμετάλλωση, σε τάπητες, δέρμα και είδη ένδυσης, και σε κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και ταπετσαρίες επίπλων. Παροτρύνει επίσης τα συμβαλλόμενα μέρη να περιορίσουν τη χρήση PFOS στη λειτουργική επιμετάλλωση, την οποία επιτρέπει επί του παρόντος η Σύμβαση ως ειδική εξαίρεση, αποκλειστικά σε συστήματα κλειστού βρόχου, τα οποία επιτρέπονται επί του παρόντος ως αποδεκτός σκοπός βάσει της Σύμβασης.

(13)     Το PFOS και τα παράγωγά του καταχωρίστηκαν στο παράρτημα Ι του κανονισμού POP με λίγες μόνο εξαιρέσεις που προβλέπονται στη Σύμβαση. Λαμβανομένης υπόψη της απόφασης της επιτροπής POP, θα πρέπει να απαλειφθούν οι ειδικές εξαιρέσεις και οι αποδεκτοί σκοποί που αφορούν το PFOS και τα παράγωγά του, εκτός από την εξαίρεση της χρήσης τους ως διαβρεκτών σε συστήματα ελεγχόμενης ηλεκτροεπιμετάλλωσης. Η εξαίρεση αυτή θα πρέπει να διατηρηθεί μέχρι τη λήξη της ισχύος της, το 2015, και να μην παραταθεί,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

1          Η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην έκτη διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών της σύμβασης της Στοκχόλμης θα είναι ότι υποστηρίζει

-           την καταχώριση του εξαβρωμοκυκλοδωδεκανίου (HBCDD)[25] στο παράρτημα Α της Σύμβασης, με μια εξαίρεση περιορισμένης χρονικής ισχύος για την παραγωγή και τη χρήση HBCDD σε κατασκευαστικές εφαρμογές·

-           την απαλοιφή των ακόλουθων εξαιρέσεων και αποδεκτών σκοπών από την εγγραφή του παραρτήματος Β της Σύμβασης που αφορά το υπερφθοροκτανοσουλφονικό οξύ (PFOS) και τα παράγωγά του: πυροσβεστικοί αφροί, εντομοκτόνα για την καταπολέμηση των επείσακτων κόκκινων μυρμηγκιών και των τερμιτών, διακοσμητική επιμετάλλωση, τάπητες, δέρμα και είδη ένδυσης, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και ταπετσαρίες επίπλων,

σύμφωνα με τις συστάσεις της Επιτροπής Εξέτασης Έμμονων Οργανικών Ρύπων[26].

Οι αντιπρόσωποι της Ένωσης στην έκτη διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών της σύμβασης της Στοκχόλμης μπορούν να συμφωνήσουν με ήσσονος σημασίας αλλαγές έναντι των συστάσεων της Επιτροπής Εξέτασης Έμμονων Οργανικών Ρύπων, χωρίς άλλη απόφαση του Συμβουλίου.

2          Θα πρέπει να επιτραπεί στα συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης να αναβάλουν έως τον Φεβρουάριο του 2016 την ενσωμάτωση, στην εσωτερική έννομη τάξη τους, της καταχώρισης του HBCDD στο παράρτημα Α της Σύμβασης.

3          Σε περίπτωση που προταθεί η εισαγωγή διάταξης στο παράρτημα Α, η οποία θα επιτρέπει προσωρινά την ανακύκλωση των αποβλήτων που περιέχουν HBCDD υπό σαφώς καθορισμένους ειδικούς όρους, η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να υποστηρίξει τη σχετική τροποποίηση.

Άρθρο 2

Η απόφαση της διάσκεψης των συμβαλλομένων μερών της σύμβασης της Στοκχόλμης δημοσιεύεται μετά την έκδοσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βρυξέλλες,

                                                                       Για το Συμβούλιο

                                                                       Ο Πρόεδρος

[1]               http://www.pops.int/documents/convtext/convtext_en.pdf

[2]               Δύο κράτη μέλη της ΕΕ δεν έχουν ακόμη κυρώσει τη Σύμβαση (Ιταλία και Μάλτα).

[3]               ΕΕ L 209 της 31.7.2006, σ. 1.

[4]               ΕΕ L 158 της 30.4.2004, σ. 7.

[5]               Εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 25637-99-4), 1,2,5,6,9,10-εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 3194-55-6) και τα κυριότερα διαστερεομερή του: α-εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 134237-50-6), β-εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 134237-51-7) και γ-εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 134237-52-8).

[6]               ΕΕ L 396 της 30.12.2006, σ. 1.

[7]               Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 143/2011 της Επιτροπής, της 17ης Φεβρουαρίου 2011, για την τροποποίηση του παραρτήματος XIV του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων («REACH»), L 44 της 18.2.2011, σ. 2.

[8]               Το ίδιο ισχύει για τις ουσίες που προστίθενται στα παραρτήματα Ι, ΙΙ και/ή ΙΙΙ του πρωτοκόλλου της UN-ECE για τους POP.

[9]               Απόφαση 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 1999 για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή, ΕΕ L 184 της 17.7.1999, σ. 23.

[10]             Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή, ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13.

[11]             Το 2008 η χρήση HBCDD σε EPS και XPS αντιπροσώπευε το 96,3 % της συνολικής χρήσης HBCDD στην ΕΕ. Σύμφωνα με την εκτίμηση της κατανάλωσης HBCDD σε EPS και XPS σε συνάρτηση με τις εθνικές απαιτήσεις πυροπροστασίας, που διενεργήθηκε το 2011 (βλ. http://www.klif.no/publikasjoner/2819/ta2819.pdf), στην Ευρώπη το 70 % του EPS χρησιμοποιείται σε κτιριακές εφαρμογές, το 25 % σε συσκευασίες και το 5 % σε άλλες εφαρμογές. Θεωρείται γενικά ότι τα υλικά συσκευασίας δεν περιέχουν HBCDD. Συνεπώς, το EPS που περιέχει HBCDD χρησιμοποιείται στη συντριπτική πλειονότητά του σε κτιριακές εφαρμογές. Θεωρείται ότι XPS με HBCDD χρησιμοποιείται μόνο σε κτιριακές εφαρμογές.

[12]             http://echa.europa.eu/documents/10162/42ddec00-863a-4cff-abd2-6d4b39abe114

[13]             http://echa.europa.eu/documents/10162/eb5129cf-38e3-4a25-a0f7-b02df8ca4532.

[14]             Έγγραφο UNEP/POPS/POPRC.7/19/Add.1, διαθέσιμο στην ιστοσελίδα: http://chm.pops.int/Convention/POPsReviewCommittee/POPRCMeetings/POPRC7/POPRC7Documents/tabid/2267/language/en-US/Default.aspx.

[15]             Αργεντινή, Αζερμπαϊτζάν, Βραζιλία, Βουλγαρία, Καμπότζη, Καμερούν, Καναδάς, Κίνα, Γερμανία, Γουατεμάλα, Ινδονησία, Ιρλανδία, Ισραήλ, Ιταλία, Κιριμπάτι, Λετονία, Μάλι, Μεξικό, Μονακό, Μιανμάρ (Βιρμανία), Κάτω Χώρες, Νορβηγία, Πολωνία, Ρουμανία, Ταϊλάνδη και Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.

[16]             Great Lakes Solutions, Green Chemicals Srl, International POPs Elimination Network (IPEN), PS Foam Industry, Extruded Polystyrene Foam Association και, από κοινού, οι ενώσεις βιομηχανιών EXIBA (κλαδική ομάδα του συμβουλίου Cefic) και EPS (PlasticsEurope), καθώς και ένα πρώην μέλος της επιτροπής POP.

[17]             Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 519/2012 της Επιτροπής, της 19ης Ιουνίου 2012, σχετικά με τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 850/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τους έμμονους οργανικούς ρύπους, όσον αφορά το παράρτημα I, ΕΕ L 159 της 20.6.2012, σ. 1.

[18]             http://www.klif.no/publikasjoner/2819/ta2819.pdf

[19]             ΕΕ L 209 της 31.7.2006, σ. 1.

[20]             ΕΕ L 158 της 30.4.2004, σ. 7.

[21]             Εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 25637-99-4), 1,2,5,6,9,10-εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 3194-55-6) και τα κυριότερα διαστερεομερή του: α-εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 134237-50-6), β-εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 134237-51-7) και γ-εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 134237-52-8).

[22]             Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 143/2011 της Επιτροπής, της 17ης Φεβρουαρίου 2011, για την τροποποίηση του παραρτήματος XIV του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων («REACH»), L 44 της 18.2.2011, σ. 2.

[23]             ΕΕ L 396 της 30.12.2006, σ. 1.

[24]             Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 757/2010 της Επιτροπής, της 24ης Αυγούστου 2010, για τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 850/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τους έμμονους οργανικούς ρύπους, όσον αφορά τα παραρτήματα I και III, ΕΕ L 223 της 25.8.2010, σ. 29.

[25]             Εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 25637-99-4), 1,2,5,6,9,10-εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 3194-55-6) και τα κυριότερα διαστερεομερή του: α-εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 134237-50-6), β-εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 134237-51-7), και γ-εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο (αριθ. CAS: 134237-52-8).

[26]             Αποφάσεις POPRC-8/3: Εξαβρωμοκυκλοδωδεκάνιο και POPRC-8/8: Υπερφθοροκτανοσουλφονικό οξύ, τα άλατά του, υπερφθοροκτανοσουλφονυλοφθορίδιο και οι συγγενείς τους χημικές ουσίες σε εφαρμογές ανοικτού συστήματος (μέρος της απόφασης POPRC-8/16), διαθέσιμες στην ιστοσελίδα: http://chm.pops.int/Convention/POPsReviewCommittee/LatestMeeting/POPRC8/MeetingDocuments/tabid/2801/Default.aspx.