52013DC0458

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Ποιότητα της βενζίνης και του ντίζελ που χρησιμοποιούνται για τις οδικές μεταφορές στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Δέκατη ετήσια έκθεση (Έκθεση για το έτος 2011)

1.           Εισαγωγή

H παρούσα έκθεση αποτελεί ενοποίηση των εκθέσεων για το ενδέκατο έτος των κρατών μελών δυνάμει της οδηγίας 98/70/ΕΚ[1]  (η «οδηγία»), όπου συνοψίζεται η ποιότητα της βενζίνης και του ντίζελ στην ΕΕ για το 2011. Οι προδιαγραφές για τη βενζίνη και το ντίζελ που πωλούνται στην ΕΕ συμπεριλαμβάνονται στην οδηγία: η πρώτη τέθηκε σε εφαρμογή την 1η Ιανουαρίου 2000, η δεύτερη την 1η Ιανουαρίου 2005 και η τρίτη την 1η Ιανουαρίου 2009, με την οποία περιορίζεται η περιεκτικότητα σε θείο όλων των καυσίμων κίνησης στην ΕΕ στα 10 ppm. Στο ευρωπαϊκό πρότυπο για τα συστήματα παρακολούθησης της ποιότητας των καυσίμων («FQMS»), EN 14274:2003, ορίζονται πρόσθετες απαιτήσεις, οι οποίες απαιτούνται από το 2004 σύμφωνα με την οδηγία 2003/17/ΕΚ. Τα κράτη μέλη είχαν την υποχρέωση, βάσει της οδηγίας, να υποβάλουν για πρώτη φορά έκθεση έως τις 30 Ιουνίου 2002 για το προηγούμενο ημερολογιακό έτος (δηλαδή το 2001).

Στην οδηγία περιλαμβάνεται επίσης η απαίτηση υποβολής, εκ μέρους των κρατών μελών, συνοπτικών εκθέσεων σχετικά με την ποιότητα των πωλούμενων στην επικράτειά τους καυσίμων. Η αρχική μορφή έκθεσης για τον σκοπό αυτό καθορίστηκε στην απόφαση 2002/159/ΕΚ της Επιτροπής, της 18ης Φεβρουαρίου 2002[2]. Οι απαιτήσεις της οδηγίας έχουν μεταβληθεί με την εισαγωγή νέων προδιαγραφών για τα καύσιμα και απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων. Όλα τα κράτη μέλη λαμβάνουν ένα υπόδειγμα υποβολής εκθέσεων που επικαιροποιείται σε ετήσια βάση προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι περιλαμβάνονται όλες οι χρήσιμες πληροφορίες για να δοθεί η δυνατότητα ευρείας ανάλυσης και σύγκρισης των αποτελεσμάτων της παρακολούθησης της ποιότητας των καυσίμων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το υπόδειγμα αυτό ακολουθεί τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων που παρουσιάζονται στην απόφαση 2002/159/ΕΚ της Επιτροπής και αναθεωρείται και εγκρίνεται σε ετήσια βάση από την Επιτροπή. Το 2011, όλα τα κράτη μέλη συμμορφώθηκαν με τις προδιαγραφές καυσίμων που απαιτούν τα καύσιμα οδικών μεταφορών να περιέχουν λιγότερο από 10ppm θείου. Επιπλέον, τα κράτη μέλη έχουν αρχίσει να αναφέρουν καύσιμα με προσθήκη αιθανόλης, γεγονός που αποτελεί υποχρεωτική απαίτηση αναφοράς από την 1η Ιανουαρίου 2011, σύμφωνα με την τροποποίηση της οδηγίας 2009/30/ΕΚ.

Δύο κράτη μέλη (Πολωνία και Γερμανία) δεν υπέβαλαν την έκθεσή τους κατά το υπόδειγμα που παρέχεται. Οι Κάτω Χώρες δεν χρησιμοποίησαν τον πρότυπο πίνακα στην αρχική τους έκθεση, αλλά τον μετέφεραν κατόπιν αιτήματος. Από τις 27 ετήσιες εκθέσεις FQMS, οι 21 ελήφθησαν εντός της προθεσμίας υποβολής της 30ής Ιουνίου, 4 ελήφθησαν με καθυστέρηση μικρότερη από ένα μήνα και δύο εκθέσεις υποβλήθηκαν εγκαίρως, αλλά απαιτήθηκε η μεταφορά τους στο τυποποιημένο υπόδειγμα. Υπάρχει σαφής βελτίωση όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων που παρελήφθησαν εντός της προθεσμίας σε σύγκριση με το 2010 και το 2009.

2.           Πωλήσεις καυσίμων στην Ευρώπη

Οι πωλήσεις καυσίμων στην ΕΕ το 2011 ήταν εξαιρετικά ετεροβαρείς προς το ντίζελ με πωλήσεις 245 227 εκατομμυρίων λίτρων ντίζελ έναντι πωλήσεων 116 893 εκατομμυρίων λίτρων συνδυασμένων βαθμών βενζίνης.

Στους βαθμούς βενζίνης, ο RON 91 εξακολουθεί να χάνει μερίδιο αγοράς και επί του παρόντος πωλείται μόνο σε μικρές ποσότητες, με τις πωλήσεις για το 2011  να ανέρχονται στα 645 εκατομμύρια λίτρα. Οι πωλήσεις του RON 98 ανήλθαν συνολικά σε 9 196 εκατ. λίτρα ενώ ο RON 95 αντιπροσώπευε το μεγαλύτερο τμήμα των πωλήσεων καυσίμων βενζίνης με 107 052 εκατομμυρίων λίτρων. Όσον αφορά το ντίζελ, ο βαθμός B7 αντιπροσώπευσε το μεγαλύτερο τμήμα των πωλήσεων με 121 545 εκατ. λίτρα που πωλήθηκαν. Το ντίζελ Β5 και το ντίζελ πωλήθηκαν καθένα περίπου στο ήμισυ της ποσότητας (64 523 και 58 498 εκατ. λίτρα αντίστοιχα). Στο διάγραμμα 1 κατωτέρω παρουσιάζονται ανά τύπο καυσίμου οι πωλήσεις των διαφόρων καυσίμων σε όλη την Ευρώπη.

Διάγραμμα 1: Πωλήσεις καυσίμων στην ΕΕ ανά τύπο καυσίμου το 2011

Βενζίνη Ντίζελ ||  

|| Εκατομμύρια λίτρα

|| Αμόλυβδη βενζίνη < 10 ppm S || Ντίζελ < 10ppm s

|| || || Κατ’ ελάχιστον RON=91 || || || Κατ’ ελάχιστον RON=95 || || || RON 95=<RON<98 || || || RON>=98 || || || Ντίζελ

|| || || Κατ’ ελάχιστον RON = 91 E5 || || || Κατ’ ελάχιστον RON = 95 E5 || || || RON 95=<RON<98 E5 || || || RON>=98 E5 || || || Ντίζελ B5

|| || || Κατ’ ελάχιστον RON = 91 E10 || || || Κατ’ ελάχιστον RON = 95 E10 || || || RON 95=<RON<98 E10 || || || RON>=98 E10 || || || Ντίζελ B7

|| || || Κατ’ ελάχιστον RON = 91 Ε + || || || Κατ’ ελάχιστον RON = 95 Ε + || || || RON 95=<RON<98 E+ || || || RON>=98 E+ || || || Ντίζελ B +

Οι συνολικές πωλήσεων καυσίμων στην ΕΕ το 2011 και τα προηγούμενα έτη φαίνονται στο διάγραμμα 2.

Οι πωλήσεις καυσίμων το 2011 παραμένουν παρόμοιες με τις πωλήσεις το 2010, με μείωση πωλήσεων βενζίνης (μείωση 4 338 εκατ. λίτρα) και ντίζελ (μείωση 1 614 εκατ. λίτρα) που είχαν ως αποτέλεσμα μια συνολική μείωση κατά 5 952 εκατ. λίτρα των καυσίμων κίνησης που διατέθηκαν προς πώληση.

Διάγραμμα 2: Όγκος των καυσίμων που πωλήθηκαν στην ΕΕ το διάστημα 2001-2011

Έτος ||

|| Εκατομμύρια λίτρα

|| || || || Ντίζελ || || || || || || Βενζίνη || || || || || ||

*Χωρίς τη Γαλλία για το διάστημα 2003-2005, η οποία δεν διαβίβασε πληροφορίες∙ Χωρίς το Λουξεμβούργο για το διάστημα 2007-2009 και τη Μάλτα για τα έτη 2006 και 2009, έτη για τα οποία δεν υπέβαλαν εκθέσεις. Επιπλέον, η ΕΕ διευρύνθηκε το 2004 και το 2007 από 15 σε 27 κράτη μέλη.

3.           Διαθεσιμότητα καυσίμων για το 2011

Ένα από τα κύρια γεγονότα του 2011 είναι ότι ο βαθμός RON 91 έχει σχεδόν εξαφανιστεί από την αγορά και πωλείται σε 4 μόνο χώρες, με πωλήσεις συνολικού ύψους 645 εκατομμυρίων λίτρων. Ο πίνακας 1 παρουσιάζει την κατανομή και τις ποσότητες των καυσίμων που πωλούνται σε όλη την ΕΕ 27 ανά κράτος μέλος και τύπο καυσίμου.

Πίνακας 1: Πωλήσεις καυσίμων το 2011 στην ΕΕ των 27 ανά τύπο

Κατηγορία καυσίμου || Πωλήσεις βενζίνης (εκατομμύρια λίτρα) || Πωλήσεις ντίζελ (εκατομμύρια λίτρα)

Κράτος μέλος || κατ’ ελάχιστον RON=91 || κατ’ ελάχιστον RON=95 || κατ’ ελάχιστον RON=98 || RON ≥98 || Σύνολο βενζίνης || Σύνολο ντίζελ

Αυστρία || 48 || - || 2 274 || 56 || 2 378 || 7 248

Βέλγιο || - || 1405 || - || 355 || 1 760 || 8 738

Βουλγαρία || - || 763 || 3 || 39 || 805 || 2 184

Κύπρος || - || 473 || - || 38 || 511 || 391

Τσεχική Δημοκρατία || 30 || 2 342 || - || 39 || 2 411 || 4 820

Δανία || 390 || 1 596 || 2 || - || 1 988 || 3 249

Εσθονία || - || 387 || 20 || - || 407 || 678

Φινλανδία || - || 1 035 || - || 1,127 || 2 162 || 2 872

Γαλλία || - || 8397 || - || 1,988 || 10 385 || 40 327

Γερμανία || 177 || - || 23 100 || 3,261 || 26 538 || 39 417

Ελλάδα || - || 4 268 || 90 || 143 || 4 501 || 2 628

Ουγγαρία || - || 1 651 || - || 42 || 1 693 || 3 293

Ιρλανδία || - || 1 856 || - || - || 1 856 || 2 675

Ιταλία1 || - || 11 678 || - || - || 11 678 || 30 231

Λετονία || - || - || 310 || 24 || 334 || 807

Λιθουανία || - || 336 || - || 7 || 343 || 1 225

Λουξεμβούργο || - || 378 || - || 92 || 470 || 2 054

Μάλτα || - || - || 99 || - || 99 || 105

Κάτω Χώρες || - || 5 625 || 71 || - || 5 696 || 7 783

Πολωνία || - || 4 964 || - || 412 || 5 376 || 14 905

Πορτογαλία || - || - || 1 538 || 139 || 1 677 || 5 505

Ρουμανία || - || - || 1 748 || 161 || 1 909 || 4 149

Σλοβακία || - || 706 || - || 12 || 718 || 1 263

Σλοβενία || - || - || 83 || 653 || 736 || 1 580

Ισπανία || - || - || 6 559 || 608 || 7 167 || 26 712

Σουηδία || - || 4 223 || 152 || - || 4 375 || 5 324

Ηνωμένο Βασίλειο || - || 18 157 || 763 || - || 18 920 || 25 064

1: Τα στοιχεία που παρέσχε η Ιταλία δείχνουν την ίδια τιμή με εκείνη που αναφέρθηκε το 2010, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ερωτήματα ως προς την ακρίβειά τους.

Επισημαίνονται ορισμένες γενικές τάσεις:

· Το ντίζελ κυριαρχεί στις αγορές όλων των κρατών μελών εκτός από δύο, με τη βενζίνη να αντιπροσωπεύει το 63,1 % του μεριδίου των ελληνικών πωλήσεων καυσίμων και το 56,6 % των κυπριακών πωλήσεων.

· Το Βέλγιο, από την άλλη πλευρά, καταδεικνύει τη σημαντικότερη εξάρτηση από το ντίζελ, καθώς το ντίζελ κυριαρχεί στις βελγικές πωλήσεις καυσίμων με 83,2 % του μεριδίου της αγοράς — το υψηλότερο ποσοστό σε όλα τα κράτη μέλη.

· Ο μεγαλύτερος όγκος πωλήσεων καυσίμων το 2011 σημειώθηκε στη Γερμανία, με συνολικά το 18,2 % των πωλήσεων καυσίμων και ένα εθνικό μίγμα βενζίνης/ντίζελ, το 40,2 % των πωλήσεων καυσίμων βενζίνης και το 59,8 % των πωλήσεων ντίζελ. Η επόμενη μεγαλύτερη αγορά στην ΕΕ ήταν η Γαλλία με το 14,0 % του μεριδίου των πωλήσεων καυσίμων και με εθνικό μείγμα βενζίνης/ντίζελ πωλήσεων της τάξης του 20,5 % και 79,5 % αντίστοιχα, ενώ η τρίτη μεγαλύτερη αγορά της ΕΕ ήταν το Ηνωμένο Βασίλειο με πωλήσεις που ανήλθαν στο 12,1 % των καυσίμων που πωλούνται στην ΕΕ, με μείγμα για τη χώρα 43 % για τη βενζίνη και 57 % για το ντίζελ.

· Εξακολουθεί να υπάρχει χαμηλή διείσδυση στην αγορά του E10, με τρεις μόνον χώρες (Γερμανία, Γαλλία και Φινλανδία) να το πωλούν επί του παρόντος.

4.           Παρακολούθηση της ποιότητας των καυσίμων το 2011

4.1.        Περιγραφή των συστημάτων που χρησιμοποιούνται από τα διάφορα κράτη μέλη

Χρησιμοποιήθηκαν διάφορες προσεγγίσεις για την εφαρμογή της FQMS σε ολόκληρη την ΕΕ, μολονότι η συνοχή μεταξύ των κρατών μελών βελτιώθηκε ελαφρά από το ένα έτος στο άλλο. Οι προσεγγίσεις αυτές ποικίλλουν από τις βασιζόμενες στο ευρωπαϊκό πρότυπο EN 14274[3], με δειγματοληψίες σε ευρύ φάσμα πρατηρίων λιανικής πώλησης καυσίμων, έως τα εθνικά συστήματα.

Εναλλακτικά συστήματα παρακολούθησης επιτρέπονται από την οδηγία, εφόσον αυτά εξασφαλίζουν αποτελέσματα ισοδύναμης αξιοπιστίας με το EN 14274, παρά το γεγονός ότι τα κριτήρια της εν λόγω αξιολόγησης δεν έχουν προσδιοριστεί. Ως εκ τούτου, δεν είναι σαφές κατά πόσον τα υφιστάμενα συστήματα που δεν βασίζονται στο EN 14274 πληρούν αυτό το κριτήριο.

Το 2011, τα περισσότερα κράτη μέλη υπέβαλαν πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με την επιλογή του συστήματος παρακολούθησης (εάν χρησιμοποιούν στατιστικό μοντέλο από το πρότυπο EN 14274) ή παρείχαν πληροφορίες σχετικά με την επιλογή ενός εθνικού συστήματος παρακολούθησης.

Από τα συστήματα παρακολούθησης της ποιότητας των καυσίμων των 27 κρατών μελών που χρησιμοποιήθηκαν το 2011:

· 5 επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν το στατιστικό μοντέλο A του  EN 14274 (Αυστρία,  Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία και Φινλανδία)

· 5 χρησιμοποίησαν το στατιστικό μοντέλο B του EN 14274 (Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Πολωνία και Ρουμανία)

· 9 επέλεξαν το στατιστικό μοντέλο C του EN 14274 (Εσθονία, Ιρλανδία, Κύπρος, Λιθουανία, Ουγγαρία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σλοβενία και Τσεχική Δημοκρατία) και·

· τα υπόλοιπα 8 χρησιμοποίησαν ένα εθνικό σύστημα παρακολούθησης.

4.2.        Δειγματοληψία και υποβολή εκθέσεων

Ένα από τα βασικά στοιχεία για τη μέτρηση της ποιότητας των καυσίμων είναι το πώς γίνεται η δειγματοληψία τους. Η εν λόγω δειγματοληψία πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις που ορίζονται στο πρότυπο EN 14274.

Αυτό το πρότυπο αναφέρει τον αριθμό και την τοποθεσία των δειγμάτων που πρέπει να λαμβάνονται και να αναφέρονται στις εκθέσεις των κρατών μελών για την ποιότητα των καυσίμων. Στο ευρωπαϊκό πρότυπο καθορίζεται, επίσης, ο κατώτατος αριθμός δειγμάτων ανά βαθμό καυσίμου χωριστά για τη χειμερινή και τη θερινή περίοδο. Στον πίνακα 2 παρέχονται στατιστικά στοιχεία σχετικά με τη διαδικασία δειγματοληψίας και την υποβολή εκθέσεων ανά κράτος μέλος για το 2011. Υπολογίζεται το συνολικό ελάχιστο μέγεθος δείγματος το οποίο απαιτείται στις περιπτώσεις στις οποίες το κράτος μέλος έχει χρησιμοποιήσει στατιστικό μοντέλο βάσει του ευρωπαϊκού προτύπου EN 14274, δεδομένου ότι οι απαιτήσεις ελάχιστης δειγματοληψίας είναι γνωστές για κάθε μοντέλο (Α, Β και C).

Επιπλέον, στον πίνακα 2 παρέχονται στοιχεία σχετικά με τον συνολικό αριθμό των ληφθέντων δειγμάτων και τη διαδικασία δειγματοληψίας σε πρατήρια καυσίμων. Όλα τα κράτη μέλη παρείχαν τα εν λόγω στοιχεία το 2011, εκτός από τη Γερμανία. Η Γερμανία παρείχε αποτελέσματα από τη δειγματοληψία με δύο χωριστές μεθοδολογίες, αλλά δεν ανέφερε τον συνολικό αριθμό των δειγμάτων που ελήφθησαν (δεδομένου ότι ορισμένα δείγματα υποβλήθηκαν σε δοκιμή και με τις δύο μεθοδολογίες, ορισμένα άλλα μόνο με τη μία) και ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί ο βαθμός συμμόρφωσης με τις ποσότητες δειγμάτων. Στο ευρωπαϊκό πρότυπο EN 14274 διευκρινίζεται ότι οι ελάχιστες απαιτήσεις σχετικά με τη δειγματοληψία αφορούν πρατήρια καυσίμων, τα οποία ορίζονται ως «χώροι, λιανικής ή εμπορευματικής, διάθεσης καυσίμων για την προώθηση οδικών οχημάτων». Ως εκ τούτου, πέραν κάθε δείγματος το οποίο λαμβάνεται σε τερματικούς σταθμούς διανομής ή διυλιστήρια, πρέπει να λαμβάνονται δείγματα από πρατήρια καυσίμων, ώστε να τηρούνται οι ελάχιστες απαιτήσεις σχετικά με τη δειγματοληψία.

Υπάρχει θετική μεταβολή το 2011 στα κράτη μέλη όσον αφορά τη βελτίωση της FQMS και τις διαδικασίες δειγματοληψίας, όπως, για παράδειγμα, η Δανία, η οποία εφαρμόζει ένα νέο σύστημα για να είναι σύμφωνη με τις απαιτήσεις της οδηγίας.

Η μη συμμόρφωση επιμέρους δειγματοληπτικών δοκιμών με η βενζίνη βάσει του EN 228 μειώθηκε το 2011 σε σύγκριση με το 2010, με τη μη συμμόρφωση για το ντίζελ βάσει του  EN 590 επίσης να μειώνεται το 2011. Η πλήρης έκθεση διατίθεται στην Παρακολούθηση της ποιότητας των καυσίμων στην ΕΕ — Συνοπτική έκθεση για το 2011 — Τελική έκθεση στη ΓΔ «Δράση για το κλίμα» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα της ΓΔ Δράση για το Κλίμα.

Πίνακας 2: Συνοπτικός πίνακας για τη διαδικασία δειγματοληψίας και την υποβολή εκθέσεων των κρατών μελών βάσει των απαιτήσεων της οδηγίας 98/70/EΚ και του ευρωπαϊκού προτύπου EN 14274

Κράτη μέλη || Μοντέλο FQMS (1) || Μέγεθος (2) || Διάκριση θερινής-χειμερινής περιόδου (3) || Δείγματα ανά διαβάθμιση καυσίμου ανά χρονική περίοδο (4) || Σύνολο απαιτούμενων δειγμάτων (5) || Ληφθέντα δείγματα (6) || Δείγματα ληφθέντα σε πρατήρια καυσίμων (7) || Δειγματοληψία συμμόρφωσης (8)

Βενζίνη || Ντίζελ || Βενζίνη || Ντίζελ || Βενζίνη || Ντίζελ || Βενζίνη || Ντίζελ

Αυστρία || AT || A || S || ü || 50 || 104 || 100 || 153 || 150 || 153 || 150 || ü || ü

Βέλγιο || BE || N || S || ü || (50) || (200) || (100) || 2006 || 5325 || 2006 || 5325 || (ü) || (ü)

Βουλγαρία || BG || B || S || ü || 100 || 410 || 200 || 473 || 496 || 461 || 482 || ü || ü

Κύπρος || CY || C || S || ü || 50 || 108 || 100 || 233 || 140 || 233 || 140 || ü || ü

Τσεχική Δημοκρατία || CZ || C || S || ü || 50 || 102 || 104 || 944 || 955 || 944 || 1015 || ü || ü

Δανία || DK || N || S || ü || (50) || (200) || (100) || 41 || 21 || 41 || 9 || (×) || (×)

Εσθονία || EE || C || S || ü || 50 || 104 || 100 || 350 || 210 || 350 || 210 || ü || ü

Φινλανδία || FI || A || S || ü || 50 || 200 || 100 || 224 || 126 || 224 || 126 || ü || ü

Γαλλία || FR || B || L || ü || 200 || 800 || 400 || 487 || 420 || 395 || 420 || × || ü

Γερμανία || De || B || L || ü || 200 || 802 || 400 || 520 || 363 || 0 || 0 || × || ×

Ελλάδα || EL || A || S || ü || 50 || 106 || 100 || 112 || 100 || 33 || 20 || × || ×

Ουγγαρία || HU || C || S || ü || 50 || 102 || 100 || 120 || 120 || 120 || 120 || ü || ü

Ιρλανδία || IE || C || S || ü || 50 || 100 || 100 || 149 || 136 || 94 || 97 || × || ×

Ιταλία || IT || A || L || ü || 100 || 200 || 200 || 200 || 200 || 200 || 200 || ü || ü

Λετονία || LV || N || S || ü || (50) || (108) || (200) || 202 || 307 || 173 || 160 || (ü) || (ü)

Λιθουανία || LT || C || S || ü || 50 || 102 || 100 || 104 || 100 || 92 || 91 || × || ×

Λουξεμβούργο || LU || N || S || ü || (50) || (200) || (100) || 89 || 98 || 81 || 98 || (×) || (×)

Μάλτα || MT || N || S || ü || (50) || (100) || (100) || 32 || 27 || 21 || 18 || (×) || (×)

Κάτω Χώρες || NL || N || S || ü || (50) || (100) || (100) || 100 || 100 || 100 || 100 || (ü) || (ü)

Πολωνία || PL || B || S || ü || 200 || 216 || 206 || 265 || 295 || 265 || 295 || ü || ü

Πορτογαλία || PT || C || S || ü || 50 || 108 || 100 || 254 || 122 || 200 || 100 || ü || ü

Ρουμανία || RO || B || S || ü || 100 || 216 || 200 || 224 || 222 || 224 || 222 || ü || ü

Σλοβακία || SK || C || S || ü || 50 || 102 || 100 || 155 || 123 || 155 || 123 || ü || ü

Σλοβενία || SI || C || S || ü || 50 || 200 || 100 || 145 || 178 || 142 || 115 || × || ü

Ισπανία || ES || A || L || ü || 100 || 216 || 200 || 634 || 330 || 0 || 0 || × || ×

Σουηδία || SE || N || S || ü || (50) || (104) || (100) || 672 || 756 || 0 || 0 || (×) || (×)

Ηνωμένο Βασίλειο || UK || N || L || ü || (100) || (208) || (200) || 1369 || 2298 || 68 || 65 || (×) || (×)

# || Στήλη || Επεξηγηματικές σημειώσεις

(1) Μοντέλο FQMS || N = εθνικό σύστημα παρακολούθησης της ποιότητας των καυσίμων (FQMS) A= EN 14274 Στατιστικό Μοντέλο A B= EN 14274 Στατιστικό Μοντέλο Β C = EN 14274 Στατιστικό Μοντέλο C

(2) Μέγεθος — μέγεθος της χώρας || S = μικρό (συνολικές πωλήσεις καυσίμων κίνησης < 15 εκατ. τόνοι ανά έτος) L = μεγάλο (συνολικές πωλήσεις καυσίμων κίνησης > 15 εκατ. τόνοι ανά έτος)

(3) Διάκριση θερινής και χειμερινής περιόδου || P Διακριτή αναφορά μεταξύ καλοκαιρινής & χειμερινής περιόδου. Το σύμβολο O δείχνει αναφορά μόνο για ένα πλήρες έτος.

(4) Δείγματα ανά διαβάθμιση καυσίμου ανά χρονική περίοδο || EN 14274: Υπάρχουν μειωμένες απαιτήσεις δειγματοληψίας για τις διαβαθμίσεις που αποτελούν  λιγότερο από το 10 % των συνολικών πωλήσεων. Για τα κράτη μέλη που χρησιμοποιούν εθνικό FQMS, τα προβλεπόμενα αντίστοιχα ελάχιστα δείγματα (με βάση τις πωλήσεις καυσίμων) παρατίθενται εντός παρενθέσεων ().

(5) Σύνολο απαιτούμενων δειγμάτων || Υπολογισμός του απαιτούμενου ελάχιστου δείγματος βάσει του ευρωπαϊκού προτύπου EN 14274 ανάλογα με το μοντέλο FQM και το μέγεθος της χώρας. Η απαίτηση για το ελάχιστο δείγμα είναι ότι πρέπει να λαμβάνεται από το «σημείο χρήσης» σε πρατήρια καυσίμων. Για τα κράτη μέλη που χρησιμοποιούν εθνικό FQMS, τα προβλεπόμενα αντίστοιχα ελάχιστα δείγματα (με βάση τις πωλήσεις καυσίμων) παρατίθενται εντός παρενθέσεων ().

(6) Δείγματα που ελήφθησαν || Ο συνολικός αριθμός των δειγμάτων που ελήφθησαν ανά τύπο καυσίμου σε όλες τις τοποθεσίες (πρατήρια καυσίμων, τερματικούς σταθμούς και διυλιστήρια).

(7) Δείγματα ληφθέντα σε πρατήρια καυσίμων || Ο συνολικός αριθμός των δειγμάτων που λαμβάνονται στα πρατήρια καυσίμων· σταθμούς  διανομής καυσίμων (δημόσιους και ιδιωτικούς). Τούτο αναφέρεται χωριστά στο τυποποιημένο υπόδειγμα· όπου τα δείγματα που λαμβάνονται στα πρατήρια καυσίμων δεν ανταποκρίνονται στα συνολικά δείγματα που έχουν ληφθεί, αυτό οφείλεται σε διαφορές στην αρχική έκθεση που υποβλήθηκε (ιδίως στην περίπτωση της Γαλλίας και της Τσεχικής Δημοκρατίας, όπου τα δείγματα που ελήφθησαν σε πρατήρια καυσίμων είναι μεγαλύτερα από τα δείγματα που ελήφθησαν).

(8) Συμμόρφωση δειγματοληψίας || ü δηλώνει συμμόρφωση με την απαίτηση αριθμού δειγματοληψίας βάσει του προτύπου EN 14274 και το × δηλώνει μη συμμόρφωση. Σημειώστε ότι αυτό δείχνει συνολική συμμόρφωση της δειγματοληψίας σε όλες τις διαβαθμίσεις καυσίμων· βλέπε έκθεση των κρατών μελών για τη συμμόρφωση της δειγματοληψίας για κάθε διαβάθμιση καυσίμου χωριστά. Όπου χρησιμοποιείται εθνικό σύστημα FQM, αναφέρεται εντός παρενθέσεων () η εκτιμώμενη συμμόρφωση για να αποδειχθεί η ισοδυναμία με το πρότυπο ΕΝ14274. Στις περιπτώσεις που τα κράτη μέλη δεν έχουν παράσχει στοιχεία για τους τόπους της δειγματοληψίας, δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί η συμμόρφωση της δειγματοληψίας.

|| Βενζίνη || Βενζίνη

|| Ντίζελ || Ντίζελ

|| || ||

5.           Συμμόρφωση με τις οριακές τιμές της οδηγίας

5.1.        Υποβολή έκθεσης για τη βενζίνη

Τα περισσότερα κράτη μέλη διέθεσαν πλήρη στοιχεία για το 2011 όσον αφορά την τήρηση των διατάξεων για τα δείγματα βενζίνης. Προκειμένου να προσδιοριστεί ο βαθμός συμμόρφωσης, πρέπει να είναι γνωστή η μέθοδος δοκιμής η οποία χρησιμοποιήθηκε για τον έλεγχο ορισμένων παραμέτρων (δεδομένου ότι η αναπαραγωγιμότητα και τα επίπεδα ανοχής διαφέρουν ανάλογα με τη μέθοδο δοκιμής). Έχει προβλεφθεί τα κράτη μέλη να παρέχουν τις εν λόγω πληροφορίες με το υπόδειγμα υποβολής των εκθέσεων (αν και δεν πρόκειται για υποχρεωτικό τμήμα της έκθεσης, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τον προσδιορισμό των επιπέδων συμμόρφωσης).

Οι παράμετροι για τις οποίες διαπιστώθηκαν οι συχνότερες παραβιάσεις των προδιαγραφών εντός της ΕΕ το 2011 ήταν οι εξής:

· Σημειώθηκαν 106 υπερβάσεις της πίεσης ατμών κατά τη θερινή περίοδο το 2011. Ωστόσο, καθίσταται εμφανές ότι πολλές υπερβάσεις οφείλονται στις μεταβατικές περιόδους, όταν οι προμηθευτές περνούν από τις σχετικές με τα καύσιμα προδιαγραφές της θερινής περιόδου στις προδιαγραφές της χειμερινής περιόδου και αντιστρόφως.

· Τα δείγματα RON/MON τα οποία δεν τηρούσαν τις προδιαγραφές το 2011 ανήλθαν σε 38.

Ορισμένα κράτη μέλη δεν παρείχαν πλήρη στοιχεία σχετικά με δείγματα που διαπιστώθηκε ότι δεν συμμορφώνονταν με τα όρια ανοχής.

5.2.        Υποβολή έκθεσης για το ντίζελ

Το 2011 ορισμένα κράτη μέλη δεν παρείχαν πλήρη στοιχεία σχετικά με δείγματα που διαπιστώθηκε ότι δεν συμμορφώνονταν με τα όρια ανοχής. Από τις 6 παραμέτρους που απαιτούνταν να ελεγχθούν για το ντίζελ το 2011, παράμετροι που δεν τηρούσαν τις προδιαγραφές ήταν:

· Υπήρξε υπέρβαση της μέγιστης περιεκτικότητας σε θείο των 10 ppm σε συνολικά 126 δείγματα. Ωστόσο, η μέση περιεκτικότητα σε θείο για όλα τα κράτη μέλη παραμένει κάτω από το υποχρεωτικό όριο των 10 ppm, στα 5,8 ppm.

· Παραβίαση των ορίων διύλισης διαπιστώθηκε συνολικά σε 19 δείγματα.

5.3.        Περίληψη

Στον πίνακα 3 συνοψίζεται η συμμόρφωση των κρατών μελών με τις διατάξεις της οδηγίας όσον αφορά τις εκθέσεις για το έτος 2011, με βάση τα αποτελέσματα της ανάλυσης των δειγμάτων ως προς τις οριακές τιμές και τη μορφή και το περιεχόμενο των εκθέσεων που υποβλήθηκαν. Μετά την τροποποίηση της οδηγίας, παρεμβλήθηκε παράγραφος στην οποία ορίζεται ότι «Τα κράτη μέλη καθορίζουν τις κυρώσεις που εφαρμόζονται σε περιπτώσεις παραβίασης των εθνικών διατάξεων που εκδίδονται κατ' εφαρμογή της παρούσας οδηγίας. Οι καθοριζόμενες κυρώσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές.» Ορισμένα κράτη μέλη έχουν αιτιολογήσει τις διορθωτικές ενέργειες και τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από εθνικές αρχές στις περιπτώσεις στις οποίες τα δείγματα δεν τηρούσαν τις προδιαγραφές. Αυτές και άλλες σημειώσεις που σχετίζονται με τα συστήματα παρακολούθησης των κρατών μελών έχουν τονιστεί και να παρασχεθεί επίσης λεπτομερέστερα στα κεφάλαια για τα επιμέρους κράτη μέλη της παρούσας έκθεσης.

Γενικά, από τα 10.257 δείγματα βενζίνης τα οποία ελέγχθηκαν το 2011, τα 211 δεν τηρούσαν τις προδιαγραφές σχετικά με τις οριακές τιμές για μία ή περισσότερες παραμέτρους, γεγονός που αντιστοιχεί σε ποσοστό μη συμμόρφωσης της τάξης του 2,0%. Από τα 13.718 δείγματα ντίζελ τα οποία ελέχθηκαν ως προς τις 6 υποχρεωτικές παραμέτρους το 2011, 203 δεν τηρούσαν τα καθορισμένα όρια, ήτοι 1,5% του συνόλου των δειγμάτων που αναφέρθηκαν.

Η αναλογία των δειγμάτων τα οποία δεν τηρούσαν τις προδιαγραφές εξαρτάται από τον αριθμό των ληφθέντων δειγμάτων, ο οποίος πρέπει να σχετίζεται με τον όγκο των πωλήσεων καυσίμων και την προέλευσή τους. Ωστόσο, από τη στιγμή που τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν εθνικά συστήματα που δεν μπορούν να αποδείξουν ισοδυναμία με τα στατιστικά μοντέλα Α, Β ή C και ολοκληρωμένα μοντέλα που ενδέχεται να μην είναι τα πλέον κατάλληλα, είναι αναγκαίο να εξεταστούν, επίσης, οι περιπτώσεις μη συμμόρφωσης εντός της ΕΕ με βάσει τον όγκο και τον αριθμό δειγμάτων.

Πίνακας 3: Σύνοψη της συμμόρφωσης των κρατών μελών για τις εκθέσεις του 2011

||  Κράτη μέλη || Μη συμμόρφωση με τις οριακές τιμές Μη συμμορφούμενα δείγματα (ΜΣ) / σύνολο δειγμάτων || Ελλιπή υποβληθέντα στοιχεία Πλήθος παραμέτρων που δεν μετρήθηκαν (δΜ) / σύνολο || Καθυστέρηση υποβολής  εκθέσεων

|| || (1) || (2) || (3)

|| || Βενζίνη || Ντίζελ || Βενζίνη || Ντίζελ ||

|| || ΜΣ || Σύνολο || ΜΣ || Σύνολο || δΜ || Σύνολο || δΜ || Σύνολο || (μήνες)

|| AT || 6 || 153 || 8 || 150 || 0 || 19 || 0 || 6 || <1 μήνα

|| BE || 70 || 2006 || 89 || 5325 || 1 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| BG || 27 || 473 || 19 || 496 || 5 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| CY || 21 || 233 || 6 || 140 || 0 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| CZ || 22 || 944 || 19 || 955 || 0 || 19 || 1 || 6 || Εγκαίρως

|| DK || 0 || 41 || 0 || 21 || 0 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| EE || 9 || 350 || 0 || 210 || 0 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| FI || 1 || 224 || 0 || 126 || 1 || 19 || 1 || 6 || Εγκαίρως

|| FR || 17 || 487 || 39 || 420 || 0 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| DE || 3 || 520 || 7 || 363 || 1 || 19 || 0 || 6 || <2 μηνών

|| EL || 0 || 112 || 0 || 100 || 1 || 19 || 0 || 6 || <1 μήνα

|| HU || 4 || 120 || 1 || 120 || 1 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| IE || 1 || 149 || 1 || 136 || 0 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| IT || 0 || 200 || 0 || 200 || 7 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| LV || 0 || 202 || 0 || 307 || 0 || 19 || 0 || 6 || <1 μήνα

|| LT || 0 || 104 || 0 || 100 || 1 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| LU || 5 || 89 || 1 || 98 || 1 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| MT || 5 || 32 || 3 || 27 || 1 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| NL || 0 || 100 || 0 || 100 || 1 || 19 || 1 || 6 || Εγκαίρως

|| PL || 5 || 265 || 2 || 295 || 1 || 19 || 2 || 6 || Εγκαίρως

|| PT || 5 || 254 || 2 || 122 || 0 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| RO || 1 || 224 || 0 || 222 || 1 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| SK || 3 || 155 || 4 || 123 || 1 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| SI || 0 || 145 || 2 || 178 || 1 || 19 || 1 || 6 || Εγκαίρως

|| ES || 0 || 634 || 0 || 330 || 0 || 19 || 0 || 6 || <1 μήνα

|| SE || 1 || 672 || 0 || 756 || 8 || 19 || 1 || 6 || Εγκαίρως

|| UK || 5 || 1369 || 0 || 2298 || 0 || 19 || 0 || 6 || Εγκαίρως

|| Αριθ. χωρών || || || || || 27

||

|| || ||

(1) Μη συμμόρφωση με τις οριακές τιμές (95% όρια εμπιστοσύνης) || Δεν είναι δυνατό να επιβεβαιωθεί κατά πόσο τηρήθηκαν οι οριακές τιμές σε όλα τα δείγματα στις περιπτώσεις για τις οποίες δεν έχουν υποβληθεί πλήρη στοιχεία. Στις περιπτώσεις που ήταν αδύνατον να διαπιστωθεί από τα υποβληθέντα στοιχεία το πλήθος των δειγμάτων τα οποία υπερέβησαν την οριακή τιμή, αναγράφεται το σύμβολο ‘>’ με το οποίο δηλώνεται ότι το αναφερόμενο πλήθος δειγμάτων που υπερέβησαν τις οριακές τιμές είναι ελάχιστο και δεν αποκλείεται να είναι μεγαλύτερο. ||

(2) Ελλιπή υποβληθέντα στοιχεία || Ορισμένες παράμετροι ενδέχεται να εξετάζονται βάσει μικρότερου αριθμού δειγμάτων, ωστόσο όλες οι παράμετροι εξετάζονται με τρόπο ώστε η ποιότητα του καυσίμου να αξιολογείται με ακρίβεια. Τα κράτη μέλη πρέπει να καθιστούν σαφή τον χρόνο δειγματοληψίας και να παρέχουν τα σχετικά με τα δείγματα στοιχεία. ||

(3) Καθυστέρηση υποβολής  εκθέσεων || Στην οδηγία 98/70/ΕΚ ορίζεται ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να υποβάλλουν την έκθεση παρακολούθησης το αργότερο μέχρι την 30ή Ιουνίου κάθε έτους. ||

Ένα άλλο σημαντικό μέρος της αξιολόγησης της ποιότητας των καυσίμων που διατίθενται στην αγορά σε κάθε κράτος μέλος είναι η συμμόρφωση με ειδικές παραμέτρους που πρέπει να ελέγχονται. Επί του παρόντος υπάρχει απόκλιση σε ορισμένα κράτη μέλη σχετικά με το θέμα αυτό. Στην πλήρη έκθεση για το 2011 στον «Πίνακα που αφορά τη σύνοψη των παραμέτρων που δεν αναφέρθηκαν από τα κράτη μέλη για κάθε διαβάθμιση καυσίμου, της συνολικής παρακολούθησης της ποιότητας των καυσίμων στην ΕΕ — Συνοπτική έκθεση για το 2011 — Τελική έκθεση προς τη ΓΔ 'Δράση για το Κλίμα' της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», αναφέρεται, ανά κράτος μέλος, ο αριθμός των παραμέτρων που δεν μετρώνται.

Ακόμη και αν θεωρηθεί ότι η κατάσταση αυτή δεν αποτελεί πρόβλημα για την αξιολόγηση της συνολικής ποιότητας των καυσίμων στην Ευρώπη, είναι ένας τομέας που χρειάζεται να βελτιωθεί το 2012.

6. Συμπεράσματα

Η ποιότητα των καυσίμων σχετίζεται τόσο με τις εκπομπές CO2 και την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα όσο και με την ευκολία και το κόστος με τα οποία οι κατασκευαστές οχημάτων είναι σε θέση να τηρούν τα όρια εκπομπών ρύπων και αερίων του θερμοκηπίου.

Από την παρακολούθηση της ποιότητας των καυσίμων το 2011, προκύπτει ότι οι προδιαγραφές που ορίζει η οδηγία 98/70/ΕΚ για την βενζίνη και το ντίζελ τηρούνται σε γενικές γραμμές, ενώ διαπιστώθηκαν ελάχιστες υπερβάσεις.

Η αναθεώρηση του προτύπου EN 14274 θα παρέχει περαιτέρω διευκρινίσεις στα κράτη μέλη, γεγονός που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη συνοχή των διαθέσιμων δεδομένων για την αξιολόγηση των διαφόρων παραμέτρων της ποιότητας των καυσίμων.

Υπάρχει επίσης δεδομένη βούληση από τα κράτη μέλη να καταβάλουν προσπάθειες για να βελτιωθεί η κατανόηση των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων και των FQMS.

Επειδή οι υπερβάσεις είναι σχετικά σπάνιες και τα περισσότερα κράτη μέλη λαμβάνουν μέτρα για να αποσύρουν από την αγορά τα καύσιμα που δεν τηρούν τις απαιτήσεις, η Επιτροπή δεν γνωρίζει ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις στις εκπομπές των οχημάτων ή τη λειτουργία των κινητήρων που να οφείλονται στις εν λόγω υπερβάσεις. Ωστόσο, η Επιτροπή προτρέπει τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να λαμβάνουν μέτρα για να εξασφαλίσουν πλήρη συμμόρφωση, ώστε να μην προκύψουν παρόμοια προβλήματα στο μέλλον.

[1]               ΕΕ L 350 της 28.12.1998, σ. 58.

[2]               ΕΕ L 53 της 23.2.2002, σ. 30.

[3]               EN 14274:2003 – Καύσιμα για αυτοκίνητα – Αξιολόγηση της ποιότητας της βενζίνης και του ντίζελ – Σύστημα παρακολούθησης της ποιότητας των καυσίμων (FQMS).