52010DC0135

[pic] | ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ |

Βρυξέλλες, 31.3.2010

COM(2010) 135 τελικό VOL. I

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Πρόγραμμα εργασιών της Επιτροπής για το 2010Ώρα για δράση

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

1. Εισαγωγή: μια νέα εποχή 3

2. Η αντιμετώπιση της κρίσης και η διατήρηση της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς στην Ευρώπη 4

2.1. Η έξοδος από την κρίση 4

2.2. Η προώθηση των εμβληματικών πρωτοβουλιών «Ευρώπη 2020» 5

2.3. Η αντιμετώπιση των εμποδίων και η κάλυψη των κενών στην Ευρώπη 7

3. Ένα πρόγραμμα δράσης με βάση τα αιτήματα των πολιτών : οι πολίτες στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών ενεργειών 8

3.1. Η οικοδόμηση της Ευρώπης των πολιτών 8

3.2. Η διασφάλιση μιας ανοικτής και ασφαλούς Ευρώπης 9

3.3. Η αντιμετώπιση μακροπρόθεσμων κοινωνικών προκλήσεων 9

4. Το πρόγραμμα εξωτερικών σχέσεων: μια συνεπής Ευρωπαϊκή Ένωση που ασκεί επιρροή 10

4.1. Ισχυρή και συνεπής εξωτερική εκπροσώπηση - η ΕΕ ως παγκόσμιος παράγοντας 10

4.2. Διεύρυνση της εμπορικής ατζέντας της Ευρώπης 11

4.3. Εφαρμογή των ευρωπαϊκών πολιτικών γειτονίας, διεύρυνσης και ανάπτυξης 11

5. Εκσυγχρονισμός των μηχανισμών και μεθόδων εργασίας 11

5.1. «Έξυπνη νομοθεσία» – διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών 12

5.2. Eπικοινωνιακή προβολή των ευρωπαϊκών θεμάτων 13

5.3. Προσαρμογή του δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ για την εφαρμογή πολιτικών προτεραιοτήτων 13

6. Συμπέρασμα: τα μελλοντικά βήματα 15

Εισαγωγή: μια νέα εποχή

Το 2010 σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εποχής για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η κρίση έπληξε έντονα: κοινότητες, πολίτες και επιχειρήσεις δέχθηκαν τεράστιες πιέσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη τέθηκε σε δοκιμασία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση συνειδητοποίησε τις σχέσεις αλληλεξάρτησης που την χαρακτηρίζουν και ένωσε τις δυνάμεις της για να αντιμετωπίσει την κρίση: θα πρέπει πλέον να επιδείξει και στο μέλλον την ίδια αποφασιστικότητα και ενότητα.

Η αντιμετώπιση του τύπου "επιστροφή στα συνηθισμένα" δεν αποτελεί πλέον δόκιμη επιλογή. Οι προκλήσεις τις οποίες αντιμετωπίζει η Ένωσή μας είναι μεγαλύτερες από εκείνες που υπήρχαν πριν από την ύφεση. Το περιθώριο ελιγμών που έχουμε είναι πιο περιορισμένο και στον υπόλοιπο κόσμο οι εξελίξεις είναι διαρκείς. Πρέπει να αντλήσουμε διδάγματα και να χαράξουμε εκ νέου τις πολιτικές μας.

Ένα από τα διδάγματα από την κρίση είναι ότι η Ευρώπη μπορεί να επιτύχει εφόσον δράσει συλλογικά, σαν Ένωση. Η Ευρώπη δεν έχει άλλη επιλογή εκτός από την άμεση αντιμετώπιση της κρίσης καθώς και μακροπρόθεσμων προκλήσεων όπως της παγκοσμιοποίησης, της δράσης για το κλίμα, της γήρανσης, έτσι ώστε να αντισταθμίσει τις πρόσφατες απώλειες, να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της και να επαναφέρει την ΕΕ στο δρόμο της βιώσιμης ανάπτυξης.

Με την έναρξη της ισχύος της συνθήκης της Λισαβόνας, την εκλογή νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και το διορισμό νέου Σώματος Επιτρόπων, η ΕΕ απέκτησε τα απαραίτητα μέσα.

Είναι πλέον ζήτημα πολιτικής βούλησης: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει την πρόκληση. Ο πολιτικός προσανατολισμός που καθορίστηκε από τον Πρόεδρο Barroso τον Σεπτέμβριο του 2009 προκάλεσε μια συζήτηση σχετικά με την κατεύθυνση την οποία η Ευρώπη θα πρέπει να ακολουθήσει, καθώς και τα συγκεκριμένα μέτρα τα οποία θα πρέπει να προωθήσει. Οι ακροάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και η επακόλουθη ψήφος έγκρισης αποτέλεσαν απτό παράδειγμα ευρωπαϊκής δημοκρατικής έκφρασης, αναδεικνύοντας κοινές αξίες και διασφαλίζοντας την ευρεία ανάληψη μελλοντικών πρωτοβουλιών της ΕΕ. Η στενή συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και με άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ συνέβαλε επίσης στην οικοδόμηση συναίνεσης σχετικά με την μελλοντική πορεία.

Η νέα Επιτροπή θα αναλάβει δράση με βάση τέσσερις κύριους άξονες:

- αντιμετώπιση της κρίσης και διατήρηση της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς στην Ευρώπη·

- κατάρτιση προγράμματος δράσης με βάση τα αιτήματα των πολιτών, το οποίο θα θέτει τους πολίτες στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών ενεργειών·

- ανάπτυξη φιλόδοξου και συνεπούς προγράμματος εξωτερικών σχέσεων με παγκόσμια επιρροή·

- εκσυγχρονισμός των μηχανισμών και μεθόδων εργασίας της ΕΕ.

Το πρώτο αυτό πρόγραμμα εργασιών επικεντρώνεται στην υλοποίηση στρατηγικών πρωτοβουλιών κατά το 2010. Επισημαίνει επίσης, με μη εξαντλητικό τρόπο, τις υπό εξέταση πρωτοβουλίες για τα επόμενα έτη, συνδυάζοντας κατά τον τρόπο αυτό προβλεψιμότητα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο – καθώς και για τα ενδιαφερόμενα μέρη – και την αναγκαία ευελιξία για την προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες καταστάσεις. Οι εν λόγω πρωτοβουλίες αποσκοπούν αφενός στην αντιμετώπιση των άμεσων προκλήσεων και την ταχεία παραγωγή αποτελεσμάτων και, αφετέρου, στη διαμόρφωση του μέλλοντος της Ευρώπης προς το μακροπρόθεσμο συμφέρον των πολιτών της. Προωθώντας τις, η Επιτροπή θα χαράξει την κατεύθυνση που θα ακολουθήσει η ΕΕ κατά την επόμενη δεκαετία, όπως τονίζεται στη στρατηγική της «Ευρώπη 2020» και στις εργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη για το μέλλον του προϋπολογισμού της ΕΕ.

Η αντιμετώπιση της κρίσης και η διατήρηση της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς στην Ευρώπη

Η πρώτη πολιτική πράξη της νέας Επιτροπής ήταν η άμεση προώθηση της βασικής πρωτοβουλίας της «Ευρώπη 2020 – Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη»[1]. Η πρόταση καταδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί η ΕΕ να εξέλθει από την κρίση και να προχωρήσει στο δρόμο της δυναμικότερης και περισσότερο βιώσιμης ανάπτυξης, επιτυγχάνοντας υψηλά επίπεδα απασχόλησης, παραγωγικότητας και κοινωνικής συνοχής.

Το εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επικύρωσε την τελευταία εβδομάδα τα βασικά στοιχεία της στρατηγικής του προγράμματος «Ευρώπη 2020». Έκανε έκκληση για ισχυρή ευρωπαϊκή ηγεσία και συμμετοχή στη στρατηγική από όλους τους φορείς. Η επιλεγείσα προσέγγιση βασίζεται σε σαφείς ευρωπαϊκούς και εθνικούς στόχους, μια νέα οικονομική διακυβέρνηση και την ανάπτυξη εμβληματικών πρωτοβουλιών που θα καθοδηγήσουν το κοινό έργο της ΕΕ και των κρατών μελών σε βασικούς τομείς[2]. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου αναμένεται να επιβεβαιώσει τα βασικά στοιχεία της στρατηγικής και η Επιτροπή θα συνεργαστεί ακολούθως με τα κράτη μέλη προκειμένου να παραχθούν αποτελέσματα. Κατά τους επόμενους μήνες και έτη θα ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για την υλοποίηση της νέας αυτής στρατηγικής, ενώ οι εργασίες της Επιτροπής κατά το 2010 στρέφονται γύρω από τρεις βασικούς άξονες.

Η έξοδος από την κρίση

Για την αντιμετώπιση της τρέχουσας οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κατάστασης, η Επιτροπή προώθησε στρατηγικές λύσεις με σκοπό:

- την ενίσχυση της οικονομικής επιτήρησης και του συντονισμού, καθώς και τη βελτίωση της διακυβέρνησης εντός της ευρωζώνης: ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου, η Επιτροπή θα υποβάλει τις προτάσεις της για τον αυξημένο συντονισμό των πολιτικών με σκοπό την ενίσχυση του πλαισίου δημοσιονομικής επιτήρησης στο σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης, την αντιμετώπιση των μακροοικονομικών ανισορροπιών, συμπεριλαμβανομένων των αποκλίσεων ως προς την ανταγωνιστικότητα, με αυστηρότερες συστάσεις πολιτικής, καθώς και για τον περιορισμό του χρηματοοικονομικού προβλήματος στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης (στρατηγική πρωτοβουλία 1).

- τη συμβολή στην αποκατάσταση της βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών: η Επιτροπή υπέβαλε πρόσφατα την αξιολόγηση των εθνικών προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης στο πλαίσιο του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης, επισημαίνοντας τους τρόπους διασφάλισης της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Η εποπτεία αυτή θα συνεχιστεί και θα ευθυγραμμιστεί περισσότερο με την παρακολούθηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» κατά το φθινόπωρο·

- τη διασφάλιση σταθερών, υπεύθυνων χρηματοπιστωτικών αγορών στην υπηρεσία της ευρύτερης οικονομίας: η Επιτροπή καταβάλλει, με άλλα όργανα της ΕΕ, έντονες προσπάθειες για να διασφαλιστεί η θέσπιση, μέχρι τις αρχές του 2011, νέου ευρωπαϊκού πλαισίου εποπτείας, έτσι ώστε οι διασυνοριακές χρηματοπιστωτικές αγορές να καλύπτονται κατάλληλα και να εντοπίζονται ταχέως οι συστημικοί κίνδυνοι. Αναμένεται επίσης να εγκριθούν, μέχρι το θέρος, από τους συννομοθέτες προτάσεις σχετικά με τα τραπεζικά κεφάλαια και τους διαχειριστές εναλλακτικών επενδυτικών κεφαλαίων. Οι προσπάθειες αυτές θα πρέπει να συνοδεύονται από νέες προτάσεις για την ολοκλήρωση των εργασιών σε τομείς όπως στις αγορές παραγώγων (στρατηγική πρωτοβουλία 2), την ακάλυπτη πώληση και τη συμφωνία ανταλλαγής κινδύνων αθέτησης (στρατηγική πρωτοβουλία 3), τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων (στρατηγική πρωτοβουλία 4), την καταχρηστική συμπεριφορά στην αγορά (στρατηγική πρωτοβουλία 5), τα αποτελεσματικά μέσα διαχείρισης των κρίσεων (στρατηγική πρωτοβουλία 6) και τις συμπληρωματικές κεφαλαιακές απαιτήσεις (στρατηγική πρωτοβουλία 7). Επιπλέον, η Επιτροπή θα προτείνει γενικές κατευθύνσεις σχετικά με τη θέσπιση ταμείου εξυγίανσης τραπεζών ως πιθανού μέσου διαχείρισης κρίσεων. Οι εν λόγω γενικές κατευθύνσεις θα περιλαμβάνουν επιλογές όπως την εισφορά χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (στρατηγική πρωτοβουλία 8). Παράλληλα, η Επιτροπή θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα για τη σταδιακή κατάργηση των έκτακτων μέτρων στο βαθμό που θα παγιωθεί η ανάκαμψη.

Η προώθηση των εμβληματικών πρωτοβουλιών «Ευρώπη 2020»

Κατά τους επόμενους μήνες θα ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για τη διευκρίνιση των εμβληματικών πρωτοβουλιών του προγράμματος «Ευρώπη2020», σε στενή συνεργασία με τις συναφείς με το αντικείμενο συνθέσεις του Συμβουλίου και ενδιαφερόμενα μέρη.Η Επιτροπή θα υποβάλει τις προτάσεις της με τις ακόλουθες ανακοινώσεις:

- «Ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη» (στρατηγική πρωτοβουλία 9): η πρωτοβουλία αυτή θα ορίζει τις προτεραιότητες που θα επιτρέψουν την επιτάχυνση της πρόσβασης σε διαδίκτυο υψηλών ταχυτήτων και θα διερευνηθούν οι δυνατότητες τις οποίες προσφέρουν οι ψηφιακές τεχνολογίες σε ιδιώτες και επιχειρήσεις.

- «Μια βιομηχανική πολιτική για την εποχή της παγκοσμιοποίησης» (στρατηγική πρωτοβουλία 10): η πρωτοβουλία αυτή θα ορίζει τις προτεραιότητες που θα επιτρέψουν τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ιδίως για τις ΜΜΕ, και να στηριχθεί η ανάπτυξη ισχυρής και βιώσιμης βιομηχανικής βάσης, ικανής να ασκεί ανταγωνισμό σε διεθνές επίπεδο.

- «Ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την έρευνα και την καινοτομία» (στρατηγική πρωτοβουλία 11): η εν λόγω εμβληματική πρωτοβουλία «Ένωση καινοτομίας» θα ορίζει τις προτεραιότητες που θα επιτρέψουν τη βελτίωση των βασικών προϋποθέσεων για την ευρωπαϊκή έρευνα και τις δυνατότητες δημιουργίας και καινοτομίας, συμπεριλαμβανομένης της καινοτομίας στον οικολογικό τομέα. Τούτο θα συμβάλει στην προγραμματισμένη για το φθινόπωρο συζήτηση στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

- «Νεολαία σε κίνηση» (στρατηγική πρωτοβουλία 12): η πρωτοβουλία αυτή θα ορίζει τις προτεραιότητες προκειμένου να ενισχυθεί η απόδοση των εκπαιδευτικών συστημάτων, να αυξηθεί η ελκυστικότητα της ευρωπαϊκής ανώτατης εκπαίδευσης και να δημιουργηθούν για τους νέους περισσότερα προγράμματα κινητικότητας. Η νεώτερη γενιά έχει πληγεί ιδιαίτερα από την κρίση. Σε ανακοίνωση για την «απασχόληση των νέων» (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 13) θα εκτίθεται η στρατηγική ανταπόκριση για την αύξηση των δυνατοτήτων απασχόλησης των νέων, την προώθηση προγραμμάτων μαθητείας και κατάρτισης, καθώς και τη διευκόλυνση της μετάβασης από την εκπαίδευση στην επαγγελματική ζωή.

- «Ατζέντα για νέες δεξιότητες και θέσεις εργασίας» (στρατηγική πρωτοβουλία 14): η πρωτοβουλία αυτή θα ορίζει τις προτεραιότητες που θα επιτρέψουν τον εκσυγχρονισμό των αγορών εργασίας έτσι ώστε να τονωθεί η κινητικότητα στην αγορά εργασίας και τη δια βίου ανάπτυξη δεξιοτήτων και προσόντων με σκοπό την αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας και την καλύτερη προσαρμογή μεταξύ προσφοράς και ζήτησης.

- «Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της φτώχειας» (στρατηγική πρωτοβουλία 15): στην πρωτοβουλία αυτή θα καθορίζονται τα μέτρα με τα οποία θα διασφαλιστεί ότι από τα οφέλη που θα προκύψουν από την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης θα επωφεληθούν ευρέως οι πολίτες, έτσι ώστε εκείνοι που ζουν σε συνθήκες φτώχειας να διευκολυνθεί η ενεργός συμμετοχή τους στην κοινωνία. Η πρωτοβουλία θα βασιστεί ιδίως στα διδάγματα από το ευρωπαϊκό έτος 2010 για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.

- Θα καταβληθούν επίσης προσπάθειες για την προώθηση της εμβληματικής πρωτοβουλίας «Μια Ευρώπη που χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους». Στόχος είναι να αποσυνδεθεί η ανάπτυξη από τη χρήση των πόρων, γεγονός που θα εξασφαλίσει στην Ευρώπη ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Μια τέτοια προσέγγιση θα βοηθήσει την ΕΕ να ευημερεί σε έναν κόσμο με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και περιορισμένους πόρους αντιμετωπίζοντας παράλληλα την κλιματική μεταβολή, εμποδίζοντας την περιβαλλοντική υποβάθμιση, την απώλεια βιοποικιλότητας και ενισχύοντας τη βιώσιμη κινητικότητα. Η Επιτροπή θα επεξεργαστεί ένα πρόγραμμα που θα καθορίζει τις βασικές δράσεις που απαιτούνται για την εξοικονόμηση ενέργειας κατά 20%, στους τομείς της οικοδομής και των μεταφορών και θα χαράξει μια στρατηγική για τη διασφάλιση του ασφαλούς, βιώσιμου και ανταγωνιστικού ενεργειακού εφοδιασμού νοικοκυριών και επιχειρήσεων . Η Επιτροπή θα επεξεργαστεί επίσης την αναθεώρηση της οδηγίας για την φορολόγηση της ενέργειας έτσι ώστε να φορολογούνται τα ενεργειακά προϊόντα για το ενεργειακό τους περιεχόμενο και το επίπεδο εκπομπών τους σε διοξείδιο του άνθρακα. Κατά το 2010, η Επιτροπή πρόκειται να:

- αναπτύξει την θεώρησή της περί της μετάβασης της Ευρώπης, μέχρι το 2050, σε μια οικονομία με χαμηλή κατανάλωση άνθρακα, με αποδοτική αξιοποίηση των πόρων και προσαρμοσμένη στην αλλαγή του κλίματος, ιδίως για την απεξάρτηση των τομέων της ενέργειας και των μεταφορών από τον άνθρακα, έτσι ώστε να παρασχεθεί ένα μακροπρόθεσμο πλαίσιο για την πολιτική και τις επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένης της ανάλυσης των πρακτικών πολιτικών που θα απαιτούνταν προκειμένου να εφαρμοστεί κατά το 2020 μείωση των εκπομπών κατά 30%, καθώς και των απαραίτητων σεναρίων για το 2030·

- καταβάλλει προσπάθειες για να διασφαλιστεί η δυνατότητα να έχει η βιώσιμη, παραγωγική και ανταγωνιστική γεωργία σημαντική συμβολή στη στρατηγική «Ευρώπη 2020», λαμβάνοντας υπόψη το δυναμικό των αγροτικών περιοχών από άποψη ανάπτυξης και απασχόλησης, με παράλληλη διασφάλιση του υγιούς ανταγωνισμού. Πρόκειται για βασική συνιστώσα της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, καθώς και για την εγγύηση της επισιτιστικής ασφάλειας. Με τις εν λόγω προσπάθειες θα αντιμετωπιστούν ζητήματα όπως η παραγωγική βάση στους τομείς των τροφίμων και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και ο δυναμισμός αγροτικών περιοχών και θα αποτελέσουν βάση προβληματισμού όσον αφορά το μέλλον της κοινής γεωργικής πολιτικής (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 33)·

- προετοιμάσει την μελλοντική μεταρρύθμιση της πολιτικής συνοχής με σκοπό την επίτευξη οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, σύμφωνα με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020», για τον εκσυγχρονισμό της ευρωπαϊκής οικονομίας στο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης με εθνικούς, περιφερειακούς και τοπικούς φορείς· στο πλαίσιο αυτό, η πέμπτη έκθεση για τη συνοχή θα διερευνήσει τις επιλογές για το μέλλον της πολιτικής συνοχής μετά το 2013 (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 34)·

- η Επιτροπή προετοιμάζει επίσης το έδαφος για μια ριζική μεταρρύθμιση της κοινής αλιευτικής πολιτικής, προκειμένου να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μια αληθινά βιώσιμη και αειφόρο αλιευτική βιομηχανία της ΕΕ και για την ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης ναυτιλιακής πολιτικής.

Η αντιμετώπιση των εμποδίων και η κάλυψη των κενών στην Ευρώπη

Για να διευκολυνθεί η πρόοδος των εμβληματικών πρωτοβουλιών του προγράμματος «Ευρώπη 2020» και ανταποκριθεί στα κελεύσματα του εαρινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Επιτροπή δεσμεύεται να καλύψει τα κενά και να αντιμετωπίσει τις εμπλοκές. Το 2010, τούτο εκφράζεται ιδίως με τις ακόλουθες στρατηγικές πρωτοβουλίες:

- έκδοση ανακοίνωσης σχετικά με την επαναδρομολόγηση της ενιαίας αγοράς (στρατηγική πρωτοβουλία 16): η ανακοίνωση αυτή θα βασίζεται στα πορίσματα της έκθεσης την εκπόνηση της οποίας έχει αναθέσει ο Πρόεδρος Barroso στον καθηγητή κ. Monti και θα θέτει τις βάσεις για τη δημιουργία μιας δέσμης σημαντικών μέτρων για την ενιαία αγορά του αύριο, με την ευκαιρία της εικοστής επετείου της ενιαίας αγοράς, το 2012·

- έκδοση κανονισμού για τις μεταφραστικές απαιτήσεις όσον αφορά το μελλοντικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ΕΕ, με σκοπό την επίλυση του κρίσιμου ζητήματος της μετάφρασης που απαιτείται προκειμένου να γίνει πραγματικότητα το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ΕΕ (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 17)·

- εκπόνηση λευκής βίβλου για τις μεταφορές (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 18): στο έγγραφο αυτό θα περιγράφονται συνοπτικά μια στρατηγική και ένα πρόγραμμα δράσης για την πολιτική μεταφορών και τις υποδομές μεταφορών κατά την επόμενη δεκαετία. Στόχος είναι η επίτευξη βιωσιμότητας στις μεταφορές, γεγονός που απαιτεί τη λήψη μέτρων για την άρση των εμποδίων στην ανταγωνιστικότητα, την επίτευξη προόδου προς την κατεύθυνση ενός συστήματος μεταφορών που θα εξαρτάται λιγότερο από τα ορυκτά καύσιμα και τη βελτίωση της ασφάλειας, της προστασίας και των συνθηκών εργασίας·

- εκπόνηση δέσμης μέτρων για τις ενεργειακές υποδομές (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 19): τα μέτρα αυτά θα θέτουν προτεραιότητες για τις διασυνδέσεις και την ανάπτυξη έξυπνων δικτύων στην ΕΕ.

Παράλληλα, η Επιτροπή θα καταβάλλει προσπάθειες προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα μέσα που διαθέτει θα χρησιμοποιούνται για να συμβάλλουν στην υλοποίηση του οράματος για το 2020. Παράλληλα, η ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ είναι αναγκαία για την υλοποίηση των πολιτικών της ΕΕ και την ισότιμη προστασία των δικαιωμάτων πολιτών και επιχειρήσεων της ΕΕ. Η βελτίωση της εφαρμογής και επιβολής της σχετικής με την ενιαία αγορά νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους εφαρμογής «οδηγίας για τις υπηρεσίες», αποτελεί συνεπώς πρωταρχικό στόχο.

Ένα πρόγραμμα δράσης με βάση τα αιτήματα των πολιτών : οι πολίτες στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών ενεργειών

Η ΕΕ έχει ως “ λόγο ύπαρξης ” τη βελτίωση της ευημερίας των πολιτών της και την προώθηση των συμφερόντων τους. Οι ανάγκες, οι ανησυχίες και τα ερωτήματα των πολιτών ποικίλλουν και εξελίσσονται ταχέως στον σημερινό κόσμο. Πολλές διατάξεις της συνθήκης της Λισαβόνας θα βοηθήσουν ώστε τα συμφέροντα των πολιτών να βρίσκονται στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων της ΕΕ και να καταστεί περισσότερο συγκεκριμένη η έννοια της ευρωπαϊκής ιθαγένειας.

Βασικό στοιχείο της εν λόγω πολιτικής ατζέντας είναι το πρόγραμμα της Στοκχόλμης για «μια ανοικτή και ασφαλή Ευρώπη που θα υπηρετεί και θα προστατεύει τον πολίτη» το οποίο εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη σύνοδο του Δεκεμβρίου 2009. Η Επιτροπή θα υποβάλει (στρατηγική πρωτοβουλία 20) πλήρες σχέδιο δράσης για την υλοποίηση του εν λόγω προγράμματος (2010-2014) προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα καταστούν περισσότερο απτά για τους πολίτες τα οφέλη στους τομείς της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης.

Η οικοδόμηση της Ευρώπης των πολιτών

Η νέα Επιτροπή έχει ήδη αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες βάσει της συνθήκης της Λισαβόνας: προτείνοντας την εφαρμογή μιας « πρωτοβουλίας πολιτών » που θα επιτρέπει στους πολίτες να ζητούν την παρέμβαση των οργάνων της ΕΕ, και προετοιμάζοντας το δρόμο ώστε να ενταχθεί η ΕΕ στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ενισχύοντας κατά τον τρόπο αυτό την επιβολή του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων σε ολόκληρη την Ένωση. Επιπλέον, θα εκδοθεί κατά το 2010 ανακοίνωση σχετικά με την πολιτική της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η Επιτροπή θα συμπληρώσει τις πρόσφατες προτάσεις της με νέες προτάσεις για τη βελτίωση των δικονομικών δικαιωμάτων των πολιτών.

Κατά το 2010, η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να προωθεί υφιστάμενες προτάσεις στο νομοθέτη της ΕΕ και θα συμπληρώσει το πρόγραμμά της για την ανάληψη δράσης με βάση τα αιτήματα των πολιτών, με τις ακόλουθες πρωτοβουλίες:

- πρόταση για τη διεθνή δικαιοδοσία και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις (στρατηγική πρωτοβουλία 21): Τούτο θα βελτιώσει την αναγνώριση διασυνοριακών δικαστικών αποφάσεων·

- πρόταση για την αναθεώρηση της οδηγίας για το χρόνο εργασίας (στρατηγική πρωτοβουλία 22): στο πλαίσιο αυτό, θα εξαχθούν τα διδάγματα από την εν εξελίξει διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους για την αποσαφήνιση και την τροποποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας·

- ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού δικαστικού χώρου, συμπεριλαμβανομένου ενός πλαισίου αναφοράς για το δίκαιο των συμβάσεων (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 23), και την ανάλυση των εμποδίων στην ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 24)·

Θα υποβληθούν επίσης προτάσεις προκειμένου να αποσαφηνιστεί η εφαρμογή της οδηγίας για την απόσπαση εργαζομένων και να αντιμετωπιστούν νέες προκλήσεις, όπως είναι η προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 25). Παράλληλα, η Επιτροπή θα προβεί, αρχής γενομένης από το 2010, σε εμπεριστατωμένη ανάλυση του ζητήματος της συνοχής των πολιτικών στον τομέα της συλλογικής προσφυγής και θα διεξαγάγει δημόσια διαβούλευση σχετικά με τους κοινούς νομικούς κανόνες και συγκεκριμένες πτυχές που πρέπει να διέπουν τυχόν μελλοντικές νομοθετικές προτάσεις της ΕΕ στον τομέα της συλλογικής προσφυγής . Η Επιτροπή θα εκπονήσει επίσης προτάσεις για τη βελτίωση της προστασίας των θυμάτων εγκληματικών πράξεων.

Η διασφάλιση μιας ανοικτής και ασφαλούς Ευρώπης

Το σχέδιο δράσης για την εφαρμογή του προγράμματος της Στοκχόλμης θα εστιάζεται ειδικότερα στην αντιμετώπιση της διασυνοριακής εγκληματικότητας και θα ενοποιεί την κοινή πολιτική για τη μετανάστευση και την παροχή ασύλου. Συγκεκριμένα, θα καλύπτει τομείς όπως:

- καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, της τρομοκρατίας και άλλων απειλών μέσω της βελτίωσης της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένης της στρατηγικής εσωτερικής ασφάλειας της ΕΕ (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 26)·

- επικέντρωση στην ένταξη των μεταναστών, με παράλληλη αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης και βελτίωση της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών, συμπεριλαμβανομένης της ολοκληρωμένης προσέγγισης για τη διαχείριση των συνόρων της ΕΕ.

Η αντιμετώπιση μακροπρόθεσμων κοινωνικών προκλήσεων

Η ευρωπαϊκή κοινωνία αντιμετωπίζει πολλές μακροπρόθεσμες τάσεις που θα έχουν άμεση επίπτωση στην καθημερινή ζωή των πολιτών: οι τάσεις αυτές περιλαμβάνουν την εξάπλωση των νέων τεχνολογιών, τη μετανάστευση και την πίεση την οποία ασκεί η δημογραφική γήρανση, τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τις περιβαλλοντικές απειλές. Η πολιτική των κρατικών αρχών θα πρέπει να αντιμετωπίζει τις εν λόγω τάσεις, αφενός μετριάζοντας τους σχετικούς κινδύνους και αφετέρου μετατρέποντας τις προοπτικές τους σε μελλοντικές πρωτοβουλίες. Οι τάσεις αυτές απαιτούν προσεκτική ανάλυση, καθώς και τη συμβολή ευρέος φάσματος ενδιαφερομένων μερών. Η Επιτροπή θα εγκαινιάσει το δημόσιο διάλογο και θα μεριμνήσει για τα ακόλουθα ζητήματα:

- Το μέλλον των συντάξεων, με την υποβολή πράσινης βίβλου (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 27): στο πλαίσιο του θέματος αυτού θα διερευνηθούν οι επιλογές για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας και της επάρκειας των συνταξιοδοτικών συστημάτων λαμβανομένης υπόψη της γήρανσης του πληθυσμού και των χαρακτηριστικών της κινητικότητας στην Ευρώπη, καθώς και η λειτουργία των χρηματοπιστωτικών αγορών.

- Η ανάγκη να αναπτυχθούν περαιτέρω πολιτικές για τη νόμιμη μετανάστευση, έτσι ώστε να μετριαστούν οι πιέσεις της δημογραφικής γήρανσης και να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, σε συνδυασμό με ανανεωμένες μεταναστευτικές πολιτικές.

- Μια νέα στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα, με την έκδοση ανακοίνωσης (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 28): στο πλαίσιο του θέματος αυτού θα καθοριστούν συγκεκριμένες ενέργειες την ανάληψη των οποίων θα πρέπει η ΕΕ να εξετάσει προκειμένου να ανταποκριθεί στις διεθνείς της υποχρεώσεις και με βάση τις πιέσεις στο οικοσύστημα.

- Δυνατότητα ταχείας απόκρισης της ΕΕ, με την έκδοση ανακοίνωσης σχετικά με την ικανότητα επέμβασης της ΕΕ για την αντιμετώπιση των καταστροφών, (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 29) με σκοπό τη βελτίωση της αντιμετώπισης καταστροφών.

Δημόσιος διάλογος θα εγκαινιαστεί επίσης με βάση την επιστημονική πρόοδο σε ζητήματα όπως η κλωνοποίηση ζώων, η βιοτεχνολογία και η νανοτεχνολογία.

Το πρόγραμμα εξωτερικών σχέσεων: μια συνεπής Ευρωπαϊκή Ένωση που ασκεί επιρροή

Ως σημαντική πολιτική, οικονομική και εμπορική δύναμη, η ΕΕ πρέπει να διαδραματίζει πλήρως το ρόλο της στη διεθνή σκηνή. Απαιτείται ιδιαίτερη φιλοδοξία, συντονισμός και πειθαρχία έτσι ώστε η ΕΕ να εκφράζεται με μία φωνή και να ακούγεται. Η συνθήκη της Λισαβόνας παρέχει νέα μέσα για την αποτελεσματικότερη προώθηση των ευρωπαϊκών συμφερόντων σε ολόκληρο τον κόσμο και η ΕΕ θα πρέπει να εκμεταλλευτεί πλήρως τα μέσα αυτά.

Ισχυρή και συνεπής εξωτερική εκπροσώπηση - η ΕΕ ως παγκόσμιος παράγοντας

Οι νέες ρυθμίσεις που προβλέπονται από τη συνθήκη της Λισαβόνας όσον αφορά την εξωτερική εκπροσώπηση θα είναι το 2010 απολύτως λειτουργικές. Η νέα θέση της Ύπατης Εκπροσώπου, η νέα σαφής εξωτερική εκπροσώπηση της ΕΕ και η σύσταση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης θα δώσει στις εξωτερικές πολιτικές της ΕΕ ένα νέο δυναμισμό και στόχο. Ως εξωτερική εκπρόσωπος της ΕΕ εκτός ΚΕΠΠΑ/ΕΠΑΑ και ως υπεύθυνη για την πρόταση και την υλοποίηση ευρέος φάσματος πολιτικών, η Επιτροπή θα πρέπει να διαδραματίσει κύριο ρόλο στην υλοποίηση των φιλοδοξιών της ΕΕ στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής.

Ένα από τα βασικά διδάγματα από την παγκόσμια κρίση είναι ότι το μέγεθος της ΕΕ και της ζώνης ευρώ ασκούν επιρροή στις πολιτικές λύσεις που δίδονται σε παγκόσμια κλίμακα. Η συνθήκη της Λισαβόνας προβλέπει συνεπέστερη εξωτερική εκπροσώπηση της ΕΕ προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα ανταποκρίνεται ο διεθνής ρόλος της ΕΕ με το οικονομικό της βάρος. Η Επιτροπή θα προτείνει την παγίωση της ευρωπαϊκής εκπροσώπησης σε διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Διεύρυνση της εμπορικής ατζέντας της Ευρώπης

Το διεθνές εμπόριο αποτελεί μία κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης, της απασχόλησης και των επενδύσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ως εκ τούτου είναι ιδιαίτερα επωφελές για τους Ευρωπαίους πολίτες. Η ΕΕ έχει δεσμευτεί για ανοικτές κοινωνίες και αγορές και είναι αποφασισμένη να υπερασπίζεται τα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Θα συνεχιστεί η καταβολή προσπαθειών για τον περιορισμό των εμποδίων στις διεθνείς εμπορικές ροές και επενδύσεις.

Η Επιτροπή θα εκδώσει ανακοίνωση στην οποία θα καθορίζεται μια εμπορική στρατηγική για την Ευρώπη του 2020 (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 30). Θα δοθεί ιδίως έμφαση στην ολοκλήρωση των εν εξελίξει πολυμερών και διμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων, καθώς και στην αποτελεσματικότερη εφαρμογή των υφιστάμενων συμφωνιών και στις πρωτοβουλίες για το άνοιγμα του εμπορίου σε τομείς του μέλλοντος, όπως σε προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής τεχνολογίας, περιβαλλοντικές τεχνολογίες και υπηρεσίες, καθώς και τη διεθνή τυποποίηση. Θα δοθεί επίσης προτεραιότητα σε προτάσεις διενέργειας στρατηγικού διαλόγου υψηλού επιπέδου, προκειμένου να συζητηθούν ζητήματα που καλύπτουν την πρόσβαση στην αγορά, το ρυθμιστικό πλαίσιο, τις παγκόσμιες ανισορροπίες, τη δράση για το κλίμα και την ενέργεια, το περιβάλλον, καθώς και την πρόσβαση σε πρώτες ύλες τη διεθνή τυποποίηση. Η Επιτροπή θα καταβάλει επίσης προσπάθειες για την ενίσχυση των διμερών της σχέσεων με βασικούς εμπορικούς εταίρους όπως τις ΗΠΑ, την Κίνα, την Ιαπωνία και τη Ρωσία.

Εφαρμογή των ευρωπαϊκών πολιτικών γειτονίας, διεύρυνσης και ανάπτυξης

Δυνάμει της συνθήκης παρέχεται στην ΕΕ συγκεκριμένη αρμοδιότητα για την προώθηση της ελευθερίας, της σταθερότητας και της ευημερίας στις γειτνιάζουσες περιοχές. Η Επιτροπή αναλαμβάνει τη δέσμευση να αναπτύξει την ειδική σχέση της ΕΕ με γειτονικές χώρες, με βάση τον σεβασμό των αξιών της Ένωσης και με σκοπό την προώθηση έντονης οικονομικής συνεργασίας. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα συνεργάζονται στενά με την ΕΥΕΔ στα θέματα αυτά.

Η Επιτροπή έχει επίσης αναλάβει τη δέσμευση να κατευθύνει τη διαδικασία διεύρυνσης. Η πρόοδος των διαπραγματεύσεων θα συνδέεται με την πρόοδο που επιτυγχάνεται από τις υποψήφιες για ένταξη χώρες, με ειδική έμφαση στο σεβασμό του κράτους δικαίου.

Η εφαρμογή της διεθνούς ατζέντας για την ανάπτυξη θα αποτελέσει βασική προτεραιότητα για την Επιτροπή: θα προτείνει ένα πρόγραμμα δράσης της ΕΕ ενόψει της συνόδου κορυφής του 2015 για τους αναπτυξιακούς στόχους της Χιλιετίας (στρατηγική πρωτοβουλία αριθ. 31). Η Επιτροπή παραμένει προσηλωμένη στους στόχους του Monterrey σχετικά με τη δημόσια αναπτυξιακή βοήθεια και τη διακήρυξη του Παρισιού και το πρόγραμμα της Άκρα για την ανάληψη δράσης σχετικά με την αποτελεσματικότητα της βοήθειας. Ειδικά μέτρα έχουν ληφθεί για τη διασφάλιση της επάρκειας της βοήθειας, τη λογοδοσία και τις συνεκτικές συνέργιες μεταξύ της αναπτυξιακής πολιτικής και πολιτικών όπως εκείνων για τη μετανάστευση, την ασφάλεια, τη δράση για το κλίμα και την ενέργεια, την επισιτιστική ασφάλεια, την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και την εκπαίδευση.

Εκσυγχρονισμός των μηχανισμών και μεθόδων εργασίας

Το παρόν πρόγραμμα εργασιών χρησιμεύει για την ανάδειξη νέων πρωτοβουλιών, ο βασικός όμως άξονας των εργασιών της Επιτροπής κατά το 2010 θα αφορά την αποτελεσματική χρησιμοποίηση των μέσων πολιτικής και στην προετοιμασία για τον εκσυγχρονισμό τους.

«Έξυπνη νομοθεσία» – διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών

Η διασφάλιση ρυθμιστικού πλαισίου υψηλής ποιότητας για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις αποτελεί κοινή ευθύνη όλων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των κρατών μελών. Οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται σε ευρωπαϊκή κλίμακα πρέπει να καταδεικνύουν σαφώς την προστιθέμενη αξία της ΕΕ και να είναι ανάλογες ως προς το εύρος και τη φύση τους. Για να διασφαλιστεί ότι τούτο επιτυγχάνεται πράγματι, η Επιτροπή έχει θεσπίσει πολλά μέσα «έξυπνης νομοθεσίας». Ήρθε πλέον η στιγμή να κάνουμε ένα επιπλέον καινοτόμο βήμα προς την κατεύθυνση της πρακτικής εφαρμογής των εν λόγω μέσων, συνδέοντας και ενσωματώνοντάς τα στον κανονιστικό κύκλο, με σκοπό την επίτευξη πραγματικών αποτελεσμάτων πολιτικής. Για την προετοιμασία στρατηγικών πρωτοβουλιών, ο εσωτερικός συντονισμός θα υποστηρίζεται από ενδοϋπηρεσιακές ομάδες εργασίας που θα παρακολουθούν την εκπόνησή τους, από την εκτίμηση των επιπτώσεων έως τη σύλληψη και την τελική επεξεργασία της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας.

Εκτίμηση επιπτώσεων

Το σύστημα που χρησιμοποιούμε για την εκτίμηση των επιπτώσεων υπερτερεί συγκριτικά σε σχέση με τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές από άποψη διαφάνειας και αποτελεσματικότητας. Θα δίδεται πλέον προτεραιότητα στη διασφάλιση της πλήρους αξιοποίησης των δυνατοτήτων του εν λόγω συστήματος, τόσο από άποψη εύρους όσο και περιεχομένου. Όλες οι πρωτοβουλίες της Επιτροπής με σημαντικές επιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων των προτάσεων για κατ’ εξουσιοδότηση και εκτελεστικές πράξεις, θα πρέπει να υποστηρίζονται από εκτίμηση επιπτώσεων. Στην τρέχουσα οικονομική κατάσταση, οι εργασιακές και κοινωνικές επιπτώσεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές και, επομένως, η Επιτροπή θα μεριμνήσει ώστε να ενισχυθούν οι αναλύσεις της σχετικά με τις εν λόγω επιπτώσεις.

Για τη βελτίωση της διαφάνειας του έργου της εκτίμησης των επιπτώσεων, η Επιτροπή θα καταρτίσει χάρτες πορείας για όλες τις πρωτοβουλίες που ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις. Ενθαρρύνει δε τα ενδιαφερόμενα μέρη να κάνουν χρήση των χαρτών πορείας κατά την προετοιμασία της συμμετοχής τους στη διαδικασία χάραξης πολιτικής.

Εκ των υστέρων αξιολόγηση και ρυθμιστικοί «έλεγχοι καταλληλότητας»

Η συστηματική εκ των υστέρων αξιολόγηση της υφιστάμενης νομοθεσίας είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση ότι οι πολιτικές μας διαμορφώνουν ένα συνεκτικό πλαίσιο και επιτυγχάνουν αποτελεσματικά τους στόχους τους. Με την πάροδο του χρόνου, μια πλήρης εκ των υστέρων αξιολόγηση θα αποτελέσει προϋπόθεση για την αναθεώρηση σημαντικών νομοθετικών πράξεων που θα συμπεριληφθούν σε μελλοντικά προγράμματα εργασίας της Επιτροπής.

Για να εξακολουθήσει να ανταποκρίνεται η ισχύουσα νομοθεσία στους προβλεπόμενους σκοπούς, η Επιτροπή θα αρχίσει, από το τρέχον έτος, την επανεξέταση ολόκληρου του νομοθετικού πλαισίου σε επιλεγμένους τομείς πολιτικής, με "ελέγχους καταλληλότητας". Στόχος είναι ο εντοπισμός υπερβολικών βαρών, αλληλεπικαλύψεων, αποκλίσεων, ανακολουθιών και/ή παρωχημένων μέτρων που ενδέχεται να εμφανιστούν με την πάροδο του χρόνου. Τα πιλοτικά προγράμματα θα ξεκινήσουν κατά το 2010 σε τέσσερις τομείς: περιβάλλον, μεταφορές, απασχόληση και κοινωνική πολιτική, καθώς και βιομηχανική πολιτική.

Απλούστευση, μείωση του διοικητικού φόρτου και ανάκληση προτάσεων

Η απλούστευση της νομοθεσίας και η μείωση των διοικητικών βαρών θα εξακολουθήσουν να αποτελούν προτεραιότητες και να είναι πλήρως ενσωματωμένες στη διαδικασία της «έξυπνης νομοθεσίας». Η Επιτροπή έχει ήδη υποβάλει προτάσεις που υπερβαίνουν τον στόχο του 2012 για τη μείωση των διοικητικών βαρών κατά 25 τοις εκατό, και δεσμεύεται να εξακολουθήσει να καταβάλλει προσπάθειες κατά τα προσεχή έτη. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην παρακολούθηση των εργασιών με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη, δεδομένου ότι οι επιχειρήσεις θα αισθανθούν τα οφέλη των εν λόγω προσπαθειών μόνο όταν ο νομοθέτης εγκρίνει τις προτάσεις και όταν εφαρμοστούν οι προτάσεις σε εθνική κλίμακα. Παράλληλα, η Επιτροπή θα υποβάλει κατά τα επόμενα έτη 46 προτάσεις απλούστευσης (βλ. παράρτημα III). Επιπλέον, η Επιτροπή προτίθεται να αποσύρει ορισμένες προτάσεις που απαριθμούνται στο παράρτημα IV.

Εφαρμογή

Η πλήρης εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ σε ολόκληρη την Ένωση αποτελεί βασική ευθύνη της Επιτροπής. Εφόσον κρίνεται αναγκαίο, η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρεμβαίνει, και με νομικά μέσα, για τη διασφάλιση της πλήρους και ορθής εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας. Επιπλέον, η Επιτροπή θα εντείνει τις προσπάθειες για την ενίσχυση των κρατών μελών προκειμένου να εφαρμόζουν τη νέα νομοθεσία εγκαίρως και ορθά.

Eπικοινωνιακή προβολή των ευρωπαϊκών θεμάτων

Η επικοινωνιακή προβολή των ευρωπαϊκών θεμάτων με διαφάνεια και σε ευπρόσιτη μορφή αποτελεί προϋπόθεση για τη συμμετοχή των πολιτών στη δημοκρατική ζωή στην Ένωση, καθώς και για να είναι οι Ευρωπαίοι πλήρως ενημερωμένοι για τις δυνατότητες τις οποίες παρέχουν οι πολιτικές της ΕΕ. Πρόκειται για κοινή ευθύνη όλων των παραγόντων σε διάφορα επίπεδα, ενώ η Επιτροπή διαδραματίζει πρόθυμα το ρόλο της. Εκτός από τις γενικές δραστηριότητες πληροφόρησης και επικοινωνίας, η Επιτροπή θα δώσει ιδιαίτερη έμφαση σε τρεις κοινές επικοινωνιακές προτεραιότητες: την προώθηση της οικονομικής ανάκαμψης και την κινητοποίηση νέων πηγών ανάπτυξης· τη δράση για το κλίμα και την ενέργεια· τη θέση τη συνθήκης της Λισαβόνας στην υπηρεσία των πολιτών.

Προσαρμογή του δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ για την εφαρμογή πολιτικών προτεραιοτήτων

Ο προϋπολογισμός της ΕΕ πρέπει να χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση των βασικών προκλήσεων στις οποίες πρέπει να ανταποκριθεί η Ευρώπη και παρέχει πραγματική προστιθέμενη αξία στο πλαίσιο της προώθησης των βασικών πολιτικών στόχων της Ένωσης. Στο πλαίσιο του ευρύτερου πολιτικού της οράματος, η Επιτροπή θα προωθήσει κατά το τρέχον έτος αναθεώρηση του προϋπολογισμού (στρατηγική πρωτοβουλία 32) προκειμένου να διερευνηθεί ο τρόπος με τον οποίο οι αλλαγές στη δημοσιονομική κατάσταση, οι σχετικές προτεραιότητες και διαδικασίες μπορούν να διασφαλίσουν τη βέλτιστη απόδοση για τους Ευρωπαίους φορολογούμενους και να διαμορφώσουν τη διαδικασία που οδηγεί στο επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο.

Στο γενικό πλαίσιο της προετοιμασίας για το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, η Επιτροπή θα πραγματοποιήσει, κατά το 2010, εκτενείς διαβουλεύσεις με ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με τη μελλοντική κατεύθυνση βασικών πολιτικών της ΕΕ για τις δαπάνες, όπως της κοινής γεωργικής πολιτικής, της πολιτικής συνοχής και της πολιτικής στην έρευνα. Ο στόχος θα είναι η εκτίμηση των επιτευγμάτων μέχρι σήμερα και των προκλήσεων για την περίοδο μετά το 2013, η κατάθεση των απόψεων των ενδιαφερομένων μερών σχετικά με τη μελλοντική κατεύθυνση της πολιτικής και η αξιολόγηση του ρόλου τον οποίο διαδραματίζει ο προϋπολογισμός της ΕΕ στην παραγωγή απτών αποτελεσμάτων στους εν λόγω τομείς πολιτικής, σε ολόκληρη την Ένωση. Το έργο αυτό θα βασιστεί στις γενικές κατευθύνσεις της αναθεώρησης του προϋπολογισμού και θα χρησιμεύσει στην εκπόνηση των προτάσεων τις οποίες θα υποβάλει η Επιτροπή το 2011 για το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο.

Τούτο θα πρέπει να περιλαμβάνει τον προβληματισμό σχετικά με τα υφιστάμενα μέσα οικονομικής ανάπτυξης στο πλαίσιο της προετοιμασίας δέσμης προτάσεων για το επόμενο δημοσιονομικό πλαίσιο, καθώς και τη διερεύνηση νέων τρόπων μόχλευσης των ιδιωτικών και δημοσίων επενδύσεων της ΕΕ, για παράδειγμα μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.

Παράλληλα με την στρατηγική αυτή προσέγγιση, η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να βελτιώνει την χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, απλουστεύοντας το πλαίσιο εφαρμογής, δίδοντας έντονη έμφαση στην απόδοση, την προστιθέμενη αξία και την αξιοποίηση των χρημάτων που επιτυγχάνεται στο πλαίσιο των δαπανών της ΕΕ. Θα εξακολουθήσει να δίδεται προσοχή στη βελτίωση και την εφαρμογή των συστημάτων χρηστής, αποτελεσματικής, συνεπούς και οικονομικά αποδοτικής διαχείρισης και ελέγχου, τόσο εντός της Επιτροπής όσο και στα κράτη μέλη. Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει επίσης τον προβληματισμό σχετικά με το μέλλον της OLAF.

Συμπέρασμα: τα μελλοντικά βήματα

Το πρώτο πρόγραμμα εργασιών της νέας Επιτροπής καθορίζει τις φιλοδοξίες και δεσμεύσεις της για το έτος 2010 και πέραν αυτού. Εξετάζονται ζητήματα άμεσου ενδιαφέροντος και καθορίζεται ο πολιτικός προσανατολισμός για την αντιμετώπιση των επερχόμενων προκλήσεων, θεμελιώνοντας το περαιτέρω έργο της στο υπόλοιπο της θητείας της.

Για τη διευκόλυνση του διαλόγου, την παροχή προβλεψιμότητας και τη διασφάλιση της διαφάνειας επισυνάπτονται στο πρόγραμμα εργασιών τα ακόλουθα:

- κατάλογος στρατηγικών πρωτοβουλιών τις οποίες η Επιτροπή δεσμεύεται να υλοποιήσει κατά το 2010 (παράρτημα Ι)·

- βασικές προτάσεις στο στάδιο της μελέτης κατά το 2010 και μετέπειτα, οι οποίες αποτελούν διαφαινόμενες προοπτικές για το υπόλοιπο της θητείας (παράρτημα ΙΙ)·

- κατάλογος των προτάσεων απλούστευσης και των ανακληθεισών προτάσεων (παραρτήματα ΙΙΙ και IV).

Κάθε χρόνο, η Επιτροπή θα επανεξετάζει το πρόγραμμα εργασιών της, καθορίζοντας νέες ετήσιες στρατηγικές πρωτοβουλίες και προσαρμόζοντας, εφόσον παρίσταται ανάγκη, το πολυετές πλαίσιο με βάση την εξέλιξη της κατάστασης και ιδίως τα αποτελέσματα των προπαρασκευαστικών εργασιών και της επανεξέτασης της εφαρμογής.

Η Επιτροπή θα συνεργάζεται στενά με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, καθώς και με τα ενδιαφερόμενα μέρη, προκειμένου να διασφαλιστεί η ευρεία αποδοχή τόσο για τη συνολική προσέγγιση όσο και για τις επιμέρους πρωτοβουλίες. Η παρούσα Επιτροπή θα επιθυμούσε να αποτελέσει το πρόγραμμα εργασιών της τον ακρογωνιαίο λίθο για τον κοινό διοργανικό προγραμματισμό που προτείνεται στο άρθρο 17 παράγραφος 1 της συνθήκης της Λισαβόνας. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να έχει μόνιμο διάλογο με θεσμικά όργανα της ΕΕ και με ενδιαφερόμενα μέρη, με σκοπό την ανάπτυξη και την υλοποίηση του προγράμματος εργασιών 2010.

[1] COM(2010) 2020, της 3.3.2010.

[2] Στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» προωθήθηκαν επτά εμβληματικές πρωτοβουλίες: «Ένωση καινοτομίας», «Νεολαία σε κίνηση», «Ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη», «Μια Ευρώπη που χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους», «Μια βιομηχανική πολιτική για την εποχή της παγκοσμιοποίησης», «Στρατηγική για τις νέες δεξιότητες και τις νέες θέσεις απασχόλησης», «Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της φτώχειας».