52008DC0319

[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ |

Βρυξέλλες, 20.5.2008

COM(2008) 319 τελικό

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Διαδικασία της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Διαδικασία της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο

1. Όλοι οι μεσογειακοί εταίροι της ΕΕ έχουν στενούς ιστορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς με την Ευρώπη. Η ευρωμεσογειακή εταιρική σχέση υπήρξε ένα μέσο για την αντιμετώπιση πολλών περιφερειακών στρατηγικών θεμάτων που αφορούν την ασφάλεια, την προστασία του περιβάλλοντος, τη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων, τις οικονομικές σχέσεις μέσω των συναλλαγών επί των εμπορευμάτων, υπηρεσιών και επενδύσεων, τον ενεργειακό εφοδιασμό (χώρες παραγωγής και διαμετακόμισης), τις μεταφορές, τα μεταναστευτικά ρεύματα (προέλευση και διέλευση), τη σύγκλιση των κανονιστικών ρυθμίσεων, την πολιτιστική και θρησκευτική ποικιλομορφία και την αμοιβαία κατανόηση. Ωστόσο, ο κεντρικός ρόλος της Μεσογείου για την Ευρώπη, η σημασία των δεσμών μας, το βάθος των πολιτιστικών και ιστορικών σχέσεών μας και ο επιτακτικός χαρακτήρας των κοινών στρατηγικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε, πρέπει να επανεξεταστούν και να τους δοθεί μεγαλύτερη πολιτική σημασία.

2. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 13ης και 14ης Μαρτίου 2008 ενέκρινε την αρχή μιας ένωσης για τη Μεσόγειο και κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις που να καθορίζουν τις λεπτομέρειες της «Διαδικασίας της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο».

3. Η Επιτροπή αξιολόγησε τα επιτεύγματα της διαδικασίας της Βαρκελώνης και της συμβολής της στο διάλογο, στην ειρήνη, τη σταθερότητα και την ευημερία σε αυτή την περιοχή τις οποίες απολαύουν η ΕΕ και ορισμένοι από τους στενότερους εταίρους της. Επίσης, ελήφθησαν υπόψη οι ελλείψεις και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζονται σ’ αυτή τη διαδικασία της πολυμερούς συνεργασίας την οποία διεξάγει η ΕΕ από το 1995. Η παρούσα ανακοίνωση λαμβάνει υπόψη αυτούς τους παράγοντες και παρουσιάζει τις προτάσεις της Επιτροπής για την ανάπτυξη της «Διαδικασίας της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο».

4. Η Επιτροπή διαβουλεύτηκε με όλους τους εταίρους τους οποίους αφορά η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Μεσόγειος, για να σχηματίσει σαφέστερη εικόνα των προτεραιοτήτων τους και για να προσδιορίσει τον καλύτερο δυνατό τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να δώσει νέα πολιτική και πρακτική ώθηση στη διαδικασία.

Πάνω από μία δεκαετία ευρωμεσογειακής συνεργασίας

5. Η περιοχή της Μεσογείου έχει ζωτική στρατηγική σημασία για την Ευρωπαϊκή Ένωση τόσο από πολιτική όσο και από οικονομική άποψη. Η διαδικασία της Βαρκελώνης ήταν το βασικό μέσο των ευρωμεσογειακών σχέσεων από το 1995. Αντιπροσωπεύοντας εταιρική σχέση 39 κυβερνήσεων και άνω των 700 εκατ. πολιτών, αποτέλεσε ένα πλαίσιο συνεχών δεσμεύσεων και ανάπτυξης.

6. Η διαδικασία της Βαρκελώνης είναι το μοναδικό βήμα όπου όλοι οι μεσογειακοί εταίροι ανταλλάσσουν απόψεις και συμμετέχουν σε εποικοδομητικό διάλογο· και ο πολιτικός διάλογος περιλαμβάνεται τακτικά στην ημερήσια διάταξη των συνεδριάσεων των υπουργών και των ανωτέρων υπαλλήλων της ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης. Αντιπροσωπεύει μία ισχυρή δέσμευση, όσον αφορά τη σταθερότητα και τη δημοκρατία της περιοχής μέσω της περιφερειακής συνεργασίας και ολοκλήρωσης και σκοπεύει να βασιστεί σ’ αυτή την κοινή αντίληψη για να συνεχίσει το δρόμο της προς την κατεύθυνση της πολιτικής και κοινωνικο-οικονομικής μεταρρύθμισης και του εκσυγχρονισμού. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή έθεσε την εταιρική σχέση σε δοκιμασία και οδήγησε σε οριακό σημείο τις δυνατότητές της να διατηρήσει ανοιχτούς τους διαύλους του διαλόγου μεταξύ όλων των εταίρων.

7. Η εταιρική σχέση υποστήριξε επίσης προσπάθειες για την ενίσχυση της δημοκρατίας και του πολιτικού πλουραλισμού με τη διεύρυνση της συμμετοχής στον πολιτικό βίο και συνεχίζει να προωθεί το σεβασμό όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών. Εντούτοις, ο στόχος της προόδου και των μεταρρυθμίσεων και η αποφασιστικότερη δέσμευση στη διαδικασία της ενίσχυσης της διακυβέρνησης και της συμμετοχικής δημοκρατίας μετριάστηκαν από παγκόσμια και περιφερειακά γεγονότα.

8. Ένα πολύ θετικό χαρακτηριστικό της τελευταίας δεκαετίας ήταν ο τρόπος με τον οποίο ο διάλογος με διαφόρους πολιτικούς και οικονομικούς φορείς - κοινωνία των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των γυναικείων οργανώσεων και των μαζικών μέσων επικοινωνίας - άρχισε να καταλαμβάνει σημαντικότερη θέση στη διαδικασία.

9. Οι διάφορες συμφωνίες και προγράμματα συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης συνέβαλαν στην ανάπτυξη της ικανότητας των εν λόγω χωρών και αποτελούν ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για την ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου και την προώθηση των πολιτιστικών και των κοινωνικών αξιών. Το ίδρυμα Anna Lindh για το διάλογο μεταξύ των πολιτισμών, ο μόνος θεσμός που χρηματοδοτείται από όλους τους εταίρους, είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα της κοινής δέσμευσης για την καθιέρωση διαλόγου και την προώθηση της αμοιβαίας κατανόησης των πολιτιστικών θεμάτων και αναγνωρίζει το θεμελιώδη ρόλο που διαδραματίζει ο διαπολιτιστικός διάλογος στην προώθηση της ειρηνικής συνύπαρξης.

10. Η ΕΕ παραμένει ο κύριος εταίρος των μεσογειακών χωρών στις συναλλαγές τόσον όσον αφορά τα προϊόντα όσο και τις υπηρεσίες. Έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος προς την καθιέρωση μιας ευρωμεσογειακής ζώνης ελευθέρων συναλλαγών έως το 2010. Η σταδιακή ελευθέρωση των συναλλαγών με την ΕΕ ήταν ευνοϊκή για τις εξαγωγές και τις επενδύσεις, αλλά οι υπηρεσίες και, σε μικρότερο βαθμό, η γεωργία, η οποία αντιπροσωπεύει τα δύο τρίτα του Α.Εγχ.ΕΠ., μόλις αρχίζουν να περιλαμβάνονται στην ευρωμεσογειακή ζώνη ελευθέρων συναλλαγών. Επίσης έχει πραγματοποιηθεί αργή αλλά σταθερή πρόοδος στην οικονομική ολοκλήρωση νότου-νότου, η οποία όμως παραμένει κατώτερη των δυνατοτήτων της. Έχει σημειωθεί βελτίωση όσον αφορά τη μακροοικονομική σταθερότητα, ο πληθωρισμός σημείωσε σημαντική πτώση κατά τα τελευταία 10 έτη, ενώ οι δείκτες της ανθρώπινης ανάπτυξης δείχνουν βελτίωση των υγειονομικών συνθηκών και του συνολικού προσδόκιμου επιβίωσης.

11. Εντούτοις, είναι επίσης αλήθεια ότι χρειάζονται περαιτέρω και ταχύτερες μεταρρυθμίσεις, αν οι μεσογειακοί εταίροι θέλουν να επωφεληθούν από τα δυνάμει πλεονεκτήματα της παγκοσμιοποίησης και των ελευθέρων συναλλαγών με την ΕΕ και την περιφερειακή ολοκλήρωση. Οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις, η βαθμιαία ελευθέρωση του εμπορίου και των συναλλαγών βιομηχανικών προϊόντων με την ΕΕ και οι βελτιώσεις της οικονομικής διακυβέρνησης δεν ήταν αρκετές για να προσελκύσουν τις εγχώριες και ξένες επενδύσεις που είναι απαραίτητες για την αύξηση του βιοτικού επιπέδου στην περιοχή. Η αύξηση ήταν καλή αλλά ανεπαρκής. Οι μεταρρυθμίσεις ήταν ενθαρρυντικές αλλά υπολείπονται σε σχέση με τις αρχικές προσδοκίες. Οι ελεύθερες συναλλαγές με την ΕΕ προώθησαν τις εξαγωγές και τις επενδύσεις. Το συνδυασμένο αποτέλεσμα αυτών των ελλείψεων ήταν να προχωρήσει η διαδικασία με βραδύτερο από τον προβλεπόμενο ρυθμό. Η ανεπάρκεια της οικονομικής μεγέθυνσης και η συνεχής δημογραφική αύξηση είχαν ως αποτέλεσμα να μεγαλώσει η διαφορά του επιπέδου ευημερίας μεταξύ της ΕΕ και της πλειονότητας των μεσογειακών χωρών και δεν παρατηρήθηκε πραγματική οικονομική σύγκλιση. Ο τύπος «εμπόριο, επενδύσεις και συνεργασία» παραμένει πάντα επίκαιρος, όπως και το 1995. Αν η ΕΕ μπορεί, από την πλευρά της, να κάνει περισσότερα για να προωθήσει το εμπόριο, τις επενδύσεις και τη συνεργασία στην περιοχή, οι χώρες της περιοχής πρέπει να εκμεταλλευτούν οπωσδήποτε αυτές τις δυνατότητες που τους προσφέρονται στο πλαίσιο των εθνικών οικονομικών πολιτικών τους.

12. Συνοπτικά, η εταιρική σχέση επέτρεψε όμως πλέον την ισχυρή προώθηση των πολυμερών και διμερών σχέσεων, χρειάζεται όμως πλέον ποιοτική και ποσοτική αλλαγή, για να δοθεί ώθηση στις επενδύσεις και στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και για να προωθηθεί η βέλτιστη χρησιμοποίηση των ανθρώπινων πόρων.

13. Πρέπει να καλυφθούν ορισμένες ελλείψεις, εάν η εταιρική σχέση πρόκειται να παράσχει πολυμερή υποστήριξη σε από κοινού συμφωνημένες πολιτικές στον τομέα της πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής, εκπαιδευτικής και πολιτιστικής συνεργασίας καθώς και της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας. Πρέπει να επιβεβαιωθεί και πάλι από πολιτική άποψη η θεμελιώδης σημασία της Μεσογείου στην πολιτική ατζέντα όλων των συμμετεχόντων. Η προφανής έλλειψη συνοικειοποίησης εκ μέρους των μεσογειακών εταίρων αποτελεί πηγή ανησυχιών για όλους. Ένας άλλος τομέας που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι η έλλειψη θεσμικής ισορροπίας μεταξύ της ΕΕ από τη μία πλευρά και των μεσογειακών εταίρων από την άλλη. Μία ακόμη έλλειψη της διαδικασίας της Βαρκελώνης ήταν η ανεπαρκής προβολή της και η αίσθηση που έχουν οι πολίτες ότι δεν γίνονται πολλά πράγματα για την επίλυση των καθημερινών τους προβλημάτων και των πραγματικών αναγκών τους. Χρειάζονται τώρα περισσότερες δεσμεύσεις και νέοι καταλύτες για να μετατραπούν οι στόχοι της δήλωσης της Βαρκελώνης σε απτή πραγματικότητα.

Πεδίο εφαρμογής και κύριοι στόχοι

14. Η πρόκληση μιας νέας πρωτοβουλίας είναι να ενισχύσει τις πολυμερείς σχέσεις, να αυξήσει τη συνοικειοποίηση της διαδικασίας και να την προβάλει στους πολίτες. Ήρθε η στιγμή να δοθεί νέα πνοή στη διαδικασία της Βαρκελώνης.

15. Τα επιτυχή στοιχεία της υφιστάμενης διαδικασίας της Βαρκελώνης θα πρέπει να χρησιμεύσουν ως βάση και να ενισχυθούν. Έτσι, η δήλωση της Βαρκελώνης, οι στόχοι της και οι τομείς συνεργασίας εξακολουθούν να ισχύουν και τα «τρία κεφάλαια συνεργασίας» (πολιτικός διάλογος, οικονομική συνεργασία και ελεύθερο εμπόριο και ανθρώπινος, κοινωνικός και πολιτιστικός διάλογος) θα συνεχίσουν να αποτελούν τον κύριο κορμό των ευρωμεσογειακών σχέσεων. Το 5ετές πρόγραμμα εργασίας που εγκρίθηκε από τη σύνοδο κορυφής της Βαρκελώνης του 2005, (συμπεριλαμβανομένου του τέταρτου κεφαλαίου της συνεργασίας για τη «Μετανάστευση, κοινωνική ένταξη, δικαιοσύνη και ασφάλεια» που εισήχθη σ’ εκείνο το στάδιο), το ετήσιο πρόγραμμα εργασίας 2008 που εγκρίθηκε από τους υπουργούς εξωτερικών στη Λισαβόνα, το Νοέμβριο 2007, και τα συμπεράσματα των τομεακών υπουργικών συνεδριάσεων θα εξακολουθήσουν να ισχύουν.

16. Με βάση τις απόψεις που εκφράστηκαν από τα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ και τους μεσογειακούς εταίρους, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι σημερινές δομές της διαδικασίας της Βαρκελώνης και, ιδίως, οι συναντήσεις των ευρωμεσογειακών ανωτέρων υπαλλήλων, οι συνεδριάσεις της ευρωμεσογειακής επιτροπής και οι συναντήσεις των εμπειρογνωμόνων πρέπει να διατηρηθούν και να ενισχυθούν όπου αυτό είναι δυνατό. Ο πολιτικός και οικονομικός διάλογος είναι ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό της πολυμερούς διάστασης των ευρωμεσογειακών σχέσεων και θα πρέπει να συνεχιστεί.

17. Η «Διαδικασία της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο» θα είναι μια πολυμερής εταιρική σχέση. Εστιάζοντας σε περιφερειακά και διακρατικά προγράμματα, θα αυξήσει το δυναμικό για την περιφερειακή ολοκλήρωση και συνοχή. Θα συμπεριλάβει όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς και τα άλλα μέλη και παρατηρητές της διαδικασίας της Βαρκελώνης (Μαυριτανία, Μαρόκο, Αλγερία, Τυνησία, Λιβύη, Αίγυπτο, Ιορδανία, Παλαιστινιακή Αρχή, Ισραήλ, Λίβανο, Συρία, Τουρκία και Αλβανία) και τα άλλα μεσογειακά παράκτια κράτη (Κροατία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο και Μονακό).

18. Η «Διαδικασία της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο» θα συμπληρώσει τις διμερείς σχέσεις που διατηρεί η ΕΕ με αυτές τις χώρες, οι οποίες θα συνεχιστούν στο πλαίσιο των υφιστάμενων πλαισίων πολιτικής, όπως η ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας και, στην περίπτωση της Μαυριτανίας, στο πλαίσιο των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού. Θα συμπληρώσει επίσης την περιφερειακή διάσταση της πολιτικής διεύρυνσης της ΕΕ, η οποία περιλαμβάνει τις διαπραγματεύσεις προσχώρησης και την προενταξιακή διαδικασία. Εξάλλου, θα διασφαλιστεί η συνοχή και η συμπληρωματικότητα της με τη στρατηγική ΕΕ-Αφρικής.

19. Αυτή η νέα πρωτοβουλία θα δώσει νέα ώθηση στη διαδικασία της Βαρκελώνης με τουλάχιστον τρεις πολύ σημαντικούς τρόπους:

- αναβαθμίζοντας το πολιτικό επίπεδο της σχέσης της ΕΕ με τους μεσογειακούς εταίρους της,

- αυξάνοντας τη συνοικειοποίηση στις διμερείς μας σχέσεις, και

- καθιστώντας αυτές τις σχέσεις πιο συγκεκριμένες και δίνοντάς τους μεγαλύτερη προβολή μέσω πρόσθετων περιφερειακών και υποπεριφερειακών έργων που θα αφορούν τους πολίτες της περιοχής.

Όλες οι διαστάσεις της διαδικασίας θα είναι ανοικτές σε όλους τους συμμετέχοντες σε ισότιμη βάση.

Αναβάθμιση των σχέσεων

20. Η προτεινόμενη απόφαση να διοργανώνονται διετείς σύνοδοι κορυφής των αρχηγών κυβερνήσεων θα αποτελέσει σαφή ένδειξη της πρόθεσης για αναβάθμιση των σχέσεων. Η πρώτη σύνοδος κορυφής, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Παρίσι, στις 13 Ιουλίου 2008 στο πλαίσιο της προσεχούς γαλλικής προεδρίας, θα λάβει την επίσημη απόφαση έναρξης της «Διαδικασίας της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο», και θα καθορίσει τη δομή της, τη λειτουργία της και τους κύριους στόχους της. Τα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής θα περιλαμβάνουν και μία πολιτική δήλωση και, ενδεχομένως, ένα σύντομο κατάλογο συγκεκριμένων περιφερειακών προγραμμάτων που πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή. Τα συμπεράσματα θα πρέπει να εγκριθούν με διαδικασία συναίνεσης.

21. Οι επόμενες σύνοδοι κορυφής θα έχουν την ίδια μορφή: έκδοση πολιτικής δήλωσης, έγκριση ευρέως διετούς προγράμματος εργασίας για τη «Διαδικασία της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο» και συμφωνία για ορισμένα συγκεκριμένα περιφερειακά έργα. Επίσης. στα διαστήματα που μεσολαβούν μεταξύ των συνόδων κορυφής θα πραγματοποιούνται διασκέψεις των υπουργών εξωτερικών οι οποίοι θα προβαίνουν σε απολογισμό της προόδου που σημειώνεται στην εφαρμογή των συμπερασμάτων των συνόδων κορυφής και θα προετοιμάζουν την επόμενη σύνοδο.

22. Κατά κανόνα, ο σύνοδοι κορυφής θα πραγματοποιούνται εκ περιτροπής στην ΕΕ και στις μεσογειακές χώρες εταίρους. Οι χώρες υποδοχής της συνόδου ή των υπουργικών διασκέψεων της «Διαδικασίας της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο» θα προσκαλούν όλες τις χώρες που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία.

23. Η Ευρωμεσογειακή Κοινοβουλευτική Συνέλευση (ΕΜΚΣ) απέδειξε ότι αποτελεί την κοινοβουλευτική διάσταση της διαδικασίας της Βαρκελώνης, παρέχοντας ένα πλαίσιο συζήτησης, ανοιχτού διαλόγου και ελεύθερης ανταλλαγής απόψεων. Η ΕΜΚΣ δίνει ώθηση στην εταιρική σχέση εκδίδοντας ψηφίσματα και συστάσεις. Ο ρόλος της Ευρωμεσογειακής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης θα είναι η νόμιμη κοινοβουλευτική εκπροσώπηση της Ένωσης για τη Μεσόγειο. Η Επιτροπή υποστηρίζει θερμά την ενίσχυση του ρόλου της ΕΜΚΣ στις σχέσεις της με τους μεσογειακούς εταίρους

Αυξημένη συνοικειοποίηση

24. Κατά τις διαβουλεύσεις και τις επαφές που πραγματοποιήθηκαν από την Επιτροπή, κατέστη σαφές ότι όλες οι χώρες συμφωνούν όσον αφορά την ανάγκη να οικοδομηθεί ισχυρότερη εταιρική σχέση που θα είναι αποτέλεσμα της μεγαλύτερης συνοικειοποίησης των διαφόρων διαδικασιών. Δύο προτάσεις έτυχαν της γενικής υποστήριξης των εταίρων: η καθιέρωση συμπροεδρίας και η δημιουργία κοινής γραμματείας.

Συμπροεδρία

25. Η καθιέρωση συμπροεδρίας θα αυξήσει και θα βελτιώσει την ισορροπία και τη συνοικειοποίηση της συνεργασίας μας. Η συμπροεδρία θα ασκείται στην εταιρική σχέση στο σύνολό της. Ένας από τους συμπροέδρους θα προέρχεται από την ΕΕ και ο άλλος από τις μεσογειακές χώρες εταίρους.

26. Η εγκαθίδρυση της συμπροεδρίας από την πλευρά της ΕΕ πρέπει να είναι συμβατή με τις διατάξεις που διέπουν την εξωτερική εκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες περιλαμβάνονται στη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Για την πρώτη σύνοδο κορυφής, η εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ θα ασκήσει και την προεδρία από την πλευρά της ΕΕ. Από τη θέση σε ισχύ της συνθήκης της Λισαβόνας, η προεδρία της ΕΕ θα ασκείται από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τον πρόεδρο της Επιτροπής (σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων) και από τον Ύπατο Εκπρόσωπο/Αντιπρόεδρο της Επιτροπής, σε επίπεδο υπουργών εξωτερικών.

27. Δεδομένου του σύνθετου περιφερειακού περιβάλλοντος, η επιλογή του συμπροέδρου από την πλευρά των μεσογειακών χωρών εταίρων θα πραγματοποιείται με συναίνεση. Η διάρκεια της εντολής του θα είναι διετής. Η χώρα που θα ασκεί την συμπροεδρία από την πλευρά των μεσογειακών εταίρων θα φιλοξενεί τη σύνοδο κορυφής της «Διαδικασίας της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο».

Θεσμική διακυβέρνηση και γραμματεία

28. Ένα άλλο βασικό μέσο για την ενίσχυση της συνοικειοποίησης και την προώθηση πιο ισορροπημένης εταιρικής σχέσης θα είναι η βελτίωση του συστήματος θεσμικής διακυβέρνησης και η δημιουργία νέας γραμματείας. Για να αποκτήσει μεγαλύτερη προβολή και να προσαρμοστεί καλύτερα στην πραγματικότητα, η «Διαδικασία της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο», θα πρέπει να επικεντρωθεί σαφώς στα προγράμματα.

29. Βελτίωση της θεσμικής διακυβέρνησης: η ενισχυμένη και περισσότερο ισόρροπη διακυβέρνηση θα επιτευχθεί με τη δημιουργία επιτροπής που θα απαρτίζεται από ειδικά διορισμένους αντιπροσώπους από όλα τα κράτη μέλη, τους μεσογειακούς εταίρους και την Επιτροπή. Θα συγκροτήσουν μία επιτροπή με βάση τις Βρυξέλλες που θα καλείται «μόνιμη κοινή επιτροπή» που θα αποτελείται από τους μόνιμους αντιπροσώπους των αντίστοιχων αποστολών στις Βρυξέλλες.

30. Η μόνιμη κοινή επιτροπή :

- θα διευθύνεται από τους αντιπροσώπους των συμπροεδριών

- θα προετοιμάζει τις συνεδριάσεις των ανωτέρων υπαλλήλων και τις συνεδριάσεις της ευρωμεσογειακής επιτροπής και θα διασφαλίζει την κατάλληλη συνέχεια,

- θα επικουρεί τις συμπροεδρίες στην προετοιμασία των συνόδων κορυφής και των τομεακών συναντήσεων των υπουργών εξωτερικών,

- μπορεί επίσης να λειτουργεί ως μηχανισμός ταχείας απόκρισης, αν προκύψει κάποια κατάσταση κρίσης στην περιοχή η οποία απαιτεί τη διαβούλευση των ευρωμεσογειακών εταίρων,

- τα μέλη και οι συμπροεδρίες της μόνιμης επιτροπής θα είναι τα ίδια με αυτά που συμμετέχουν στις συνεδριάσεις των ανωτέρων υπαλλήλων/της ευρωμεσογειακής επιτροπής,

- η δημιουργία μόνιμης ευρωμεσογειακής επιτροπής που θα συνεδριάζει τακτικά θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της συχνότητας των συναντήσεων των ανωτέρων υπαλλήλων/της ευρωμεσογειακής επιτροπής.

31. Γραμματεία : Υπό το φως των διαφόρων απόψεων που εκφράστηκαν, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να ζητηθεί από τη γραμματεία της «Διαδικασίας της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο» να αναλάβει την υποβολή προτάσεων για κοινές πρωτοβουλίες που θα αποφασίζονται από τους πολιτικούς φορείς καθώς και να διασφαλίζει τη συνέχεια που θα πρέπει να δίδεται στις αποφάσεις που λαμβάνονται από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων όσον αφορά τα προγράμματα.

32. Η γραμματεία θα μπορούσε να έχει χωριστή νομική προσωπικότητα με αυτόνομο καθεστώς. Οι σχετικές λεπτομέρειες θα υποβληθούν για έγκριση από τους ευρωμεσογειακούς υπουργούς εξωτερικών, το Νοέμβριο του 2008.

- Καθήκοντα: η γραμματεία θα πρέπει να συγκεντρώνει τις πρωτοβουλίες για έργα (από διάφορες πηγές, όπως τις τομεακές υπουργικές συνεδριάσεις, τις εθνικές ή περιφερειακές αρχές, τις περιφερειακές ομάδες, τον ιδιωτικό τομέα, την κοινωνία των πολιτών), να τις εξετάζει και να υποδεικνύει έργα στην ευρωμεσογειακή επιτροπή η οποία θα παίζει το ρόλο του φορέα συγκέντρωσης. Μόλις τα έργα γίνουν αποδεκτά από την ευρωμεσογειακή επιτροπή θα υποβάλλονται για έγκριση, μέσω των διασκέψεων των υπουργών εξωτερικών, στους συμμετέχοντες στη σύνοδο κορυφής. Σε περίπτωση έγκρισης, οι συμμετέχοντες στη σύνοδο κορυφής θα αναθέτουν στη γραμματεία να δώσει την αναγκαία συνέχεια όσον αφορά την προώθησή τους και την αναζήτηση εταίρων με σκοπό την εκτέλεσή τους. Η χρηματοδότηση και η εκτέλεση των έργων θα εξασφαλίζονται κατά περίπτωση από τους διαφόρους ενδιαφερόμενους εταίρους και σύμφωνα με τις οικείες διαδικασίες. Η γραμματεία θα υποβάλλει εκθέσεις στην επιτροπή Euromed.

- Σύνθεση: η γραμματεία θα απαρτίζεται από αποσπασμένους υπαλλήλους από όλους τους συμμετέχοντες στη διαδικασία. Ο στόχος είναι να επιτευχθεί επαρκώς υψηλό επίπεδο συμμετοχής των μεσογειακών εταίρων για να αυξηθεί ο βαθμός συνοικειοποίησης και η συμμετοχή. Θα υπάρχει ένας γενικός γραμματέας από τη μία πλευρά και ένα αναπληρωματικός γραμματέας από την άλλη που θα επιλέγονται με συναίνεση. Ο γενικός γραμματέας θα διορίζει το προσωπικό της γραμματείας βάσει κριτηρίων αρμοδιότητας και γεωγραφικής ισορροπίας. Η οργάνωση της γραμματείας και η σύνθεση του προσωπικού της πρέπει να εγκρίνονται από την ευρωμεσογειακή επιτροπή.

- Χρηματοδότηση: Η αμοιβή των αποσπασμένων υπαλλήλων θα εξασφαλίζεται από τις αντίστοιχες διοικήσεις τους. Τα τρέχοντα έξοδα της γραμματείας (βοηθητικό προσωπικό, εξοπλισμός κ.λπ) θα αναλαμβάνονται σε ίση βάση από την ΕΕ και τους μεσογειακούς εταίρους της.

- Ο τόπος εγκατάστασης της έδρας θα αποφασιστεί με συναίνεση. Η χώρα υποδοχής θα θέσει τους χώρους δωρεάν στη διάθεση της γραμματείας.

Έργα

33. Η διάσταση των έργων θα πρέπει να αποτελεί τον πυρήνα της «Διαδικασίας της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο». Τα προγράμματα που θα καταρτιστούν στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας θα πρέπει να μπορούν να προωθούν την περιφερειακή συνοχή και την οικονομική ολοκλήρωση και να αναπτύσσουν τις διασυνδέσεις μεταξύ των υποδομών. Θα πρέπει να εξασφαλίζουν την προβολή και να είναι κατάλληλα για τους πολίτες της περιοχής.

34. Στη διαδικασία επιλογής θα λαμβάνονται υπόψη:

- ο περιφερειακός, υποπεριφερειακός και διακρατικός χαρακτήρας των προτεινόμενων έργων, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας συνεργασίας μεταξύ περιορισμένου αριθμού χωρών,

- το μέγεθός τους, η καταλληλότητά τους και το ενδιαφέρον που παρουσιάζουν για όλους τους εταίρους,

- η δυνατότητά τους να προωθήσουν την ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη, την περιφερειακή ολοκλήρωση, τη συνοχή και τις διασυνδέσεις,

- η οικονομική τους σκοπιμότητα και ιδίως η μεγιστοποίηση της χρηματοδότησης και της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα, και

- η ωριμότητά τους ή ο βαθμός προετοιμασίας τους για την ταχεία έναρξή τους.

35. Ορισμένες προτάσεις έργων προσαρμοσμένων στις ανάγκες της περιοχής και που πληρούν τα προαναφερόμενα κριτήρια πρέπει να είναι έτοιμες προς εξέταση κατά τη σύνοδο κορυφής που προβλέπεται για τις 13 Ιουλίου. Η Επιτροπή εντόπισε τέσσερα τέτοια έργα τα οποία θεωρεί ότι παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον για την προώθηση της ανάπτυξης, της απασχόλησης, της αυξημένης περιφερειακής συνοχής και της βιωσιμότητας για τη Μεσόγειο. Τα έργα αυτά επισυνάπτονται το παράρτημα Ι της παρούσας ανακοίνωσης και υποβάλλονται προς εξέταση από τους εταίρους.

36. Οι προτεραιότητες που καθορίζονται στο περιφερειακό ενδεικτικό πρόγραμμα θα συνεχίσουν να εφαρμόζονται και κάθε ενδεχόμενη κοινοτική συμμετοχή στα νέα περιφερειακά προγράμματα δεν θα χρηματοδοτηθεί εις βάρος των υφιστάμενων διμερών χορηγήσεων στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού μηχανισμού γειτονίας και εταιρικής σχέσης ή του προενταξιακού μηχανισμού (ή, στην περίπτωση της Μαυριτανίας, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης).

Χρηματοδότηση

37. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της παρέχουν ήδη σημαντική χρηματοδότηση στην περιοχή της Μεσογείου (βλ. παράρτημα II για περισσότερες λεπτομέρειες). Για να εξασφαλίσει προστιθέμενη αξία στις υφιστάμενες ρυθμίσεις, η «Διαδικασία της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο» πρέπει να σχεδιαστεί κατά τρόπον ώστε να κινητοποιηθεί πρόσθετη χρηματοδότηση για την περιοχή, κυρίως μέσω περιφερειακών έργων. Η προστιθέμενη αξία της θα εξαρτηθεί πολύ από την ικανότητά της να προσελκύσει περισσότερους χρηματοδοτικούς πόρους για περιφερειακά έργα.

38. Ενώ δεν μπορούν να αφιερωθούν εκ των προτέρων συγκεκριμένοι πόροι της ΕΕ, μπορούν να ληφθούν υπόψη για χρηματοδότηση ορισμένα έργα τα οποία ανταποκρίνονται στους στόχους των περιφερειακών προγραμμάτων της ΕΕ. Όσον αφορά τη χρηματοδότηση από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, θα συνεχίσουν να εφαρμόζονται οι συνήθεις κανόνες και οι συνήθεις διαδικαστικοί κανόνες.

39. Η Επιτροπή πιστεύει ότι η πρόσθετη χρηματοδότηση για περιφερειακά έργα και δραστηριότητες πρέπει να προέλθει κυρίως από τις ακόλουθες πηγές:

- συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα,

- διμερή συνεργασία των κρατών μελών της ΕΕ,

- συνεισφορές από τους μεσογειακούς εταίρους,

- διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, και άλλα διμερή ταμεία,

- τον ευρωμεσογειακό φορέα επενδύσεων και εταιρικής σχέσης (FEMIP) που δημιουργήθηκε το 2002 ως εργαλείο και προορίζεται να ενθαρρύνει την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα στην περιοχή της Μεσογείου για να διευκολύνει την ισχυρότερη οικονομική μεγέθυνση. Ο FEMIP συνδύασε δάνεια της ΕΤΕ με πόρους από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για να παράσχει τεχνική βοήθεια, διαχείριση των επισφαλών κεφαλαίων και των επιδοτήσεων επιτοκίου. Το 2005, ο φορέας αποτέλεσε αντικείμενο επανεξέτασης και ενισχύθηκε.

- Ο ENPI (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης) (έχουν ήδη προγραμματιστεί για την περίοδο 2007-2010 περίπου 50 εκατ. ευρώ ετησίως), η επενδυτική διευκόλυνση στο πλαίσιο της πολιτικής γειτονίας και το μέσο διασυνοριακής συνεργασίας στο πλαίσιο του ENPI, καθώς και τα άλλα μέσα που εφαρμόζονται για τις χώρες που καλύπτονται από την πρωτοβουλία.

Συμπεράσματα και επόμενα στάδια

40. Η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να εξετάσει και να εγκρίνει, κατά την επόμενη σύνοδο του Ιουνίου 2008, τις προτάσεις που περιλαμβάνονται στην παρούσα ανακοίνωση. Οι προτάσεις αυτές μπορούν έτσι να καταλήξουν σε κοινή θέση της ΕΕ που θα παρουσιαστεί κατά την εναρκτήρια συνάντηση της «Διαδικασίας της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο» που έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στο Παρίσι, στις 13 Ιουλίου. Η Επιτροπή θα συμπεριλάβει πλήρως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την ΕΜΚΣ στις διεξαγόμενες συζητήσεις σχετικά με αυτή τη νέα πρωτοβουλία.

* * *

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΡΓΩΝ

Διαδικασία της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο.

Παραδείγματα πρωτοβουλιών.

Η Επιτροπή εντόπισε τέσσερα παραδείγματα πρωτοβουλιών που πληρούν τους όρους που καθορίζονται στην ανακοίνωση. Πρόκειται για ενδεικτικό και όχι για πλήρη κατάλογο, ανοιχτό σε άλλες υποδείξεις και προτάσεις. Οι πρωτοβουλίες ανταποκρίνονται στην ανάγκη να διασφαλιστεί ενισχυμένη συνεργασία τόσο σε περιφερειακό όσο και σε υποπεριφερειακό επίπεδο, έχουν πραγματική δυνατότητα για περιφερειακή ολοκλήρωση, είναι γενικού χαρακτήρα και δεν εισάγουν διακρίσεις. Οι πρωτοβουλίες αυτές συνάδουν και συμπληρώνουν ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων και προγραμμάτων που εφάρμοσε η Επιτροπή σε περιφερειακό και διμερές επίπεδο στο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης EuroMed. Όλα τα έργα, εκτός από ένα (πολιτική προστασία ), έχουν μεγάλες δυνατότητες να κινητοποιήσουν χρηματοδότηση από διάφορα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, να ενθαρρύνουν τη δημιουργία εταιρικών σχέσεων του ιδιωτικού/δημοσίου τομέα και να προσελκύσουν επενδύσεις από τον ιδιωτικό τομέα.

Θαλάσσιες αρτηρίες. Ο τομέας των μεταφορών καθορίστηκε ως μία από τις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης EuroMed. Η ιδέα των θαλάσσιων αρτηριών προέκυψε στο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης EuroMed ως συνδυασμός ενοποιημένων υπηρεσιών εμπορευματικών μεταφορών σε μεγάλους άξονες που περιλαμβάνουν και θαλάσσιες μεταφορές και έχει ως σκοπό να διασφαλίσει την ομαλότερη ροή του διαμεσογειακού εμπορίου. Η πρωτοβουλία της «Διαδικασίας της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο» θα επιτρέψει να προβλεφθεί επιτάχυνση της διαδικασίας, να διευκολυνθεί η κινητοποίηση των φορέων και της χρηματοδότησης και να ξεκινήσει η ανάπτυξη άλλων αξόνων/συνδέσμων/λιμένων/αγορών. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να υποστηριχτούν οι ομάδες εργασίας της EuroMed για τις μεταφορές «θαλάσσιες αρτηρίες» και «υποδομές» για να συνεχίσουν τις εργασίες τους σχετικά με τον καθορισμό των λιμένων προτεραιότητας. Μόλις επιλεγούν αυτοί οι λιμένες θα πρέπει να κινητοποιηθούν οι χρηματοδοτικοί πόροι για την υλοποίησή τους (συνδυασμός εθνικών, πολυμερών και ιδιωτικών κεφαλαίων και κοινοτικών κεφαλαίων, ιδίως του επενδυτικού μέσου γειτονίας). Διασύνδεση του αυτοκινητόδρομου του Αραβικού Μαγκρέμπ (AMA). Η κατασκευή του αυτοκινητόδρομου του Αραβικού Μαγκρέμπ (ΑMA) είναι μία από τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες στον τομέα των έργων υποδομής της Ένωσης του Αραβικού Μαγκρέμπ (UMA). Αποσκοπεί στη δημιουργία μιας ζώνης περιφερειακής οικονομικής ολοκλήρωσης μεταξύ των πέντε χωρών μελών της UMA (Μαυριτανία, Μαρόκο, Αλγερία, Τυνησία και Λιβύη). Τρεις από αυτές τις χώρες (Μαρόκο, Αλγερία, Τυνησία) έχουν ήδη σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά την κατασκευή του, σε εθνική βάση. Για να ολοκληρωθεί αυτό το έργο και για να αποκτήσει όλο του το εύρος και το νόημα, οι τρεις αυτές χώρες πρέπει να αποφασίσουν για τη διασύνδεση των αντίστοιχων κλάδων τους σε ήδη καθορισμένη χάραξη. Εντούτοις, η κατασκευή αυτή των διεθνών δικτύων μπορεί να επιτύχει το στόχο της που έγκειται στη διευκόλυνση της κυκλοφορίας των εμπορευμάτων και των προσώπων μόνον εφόσον συνοδεύεται από κυβερνητικά μέτρα ελευθέρωσης των συναλλαγών και άρσης των διαφόρων μη δασμολογικών εμποδίων που τις παρακωλύουν. Η δυνατότητα εφαρμογής ενός καθεστώτος παραχωρήσεων θα μπορούσε να παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον για τον ιδιωτικό τομέα.

Απορρύπανση της Μεσογείου και χρηστή διακυβέρνηση. Η ποιότητα του μεσογειακού περιβάλλοντος υφίσταται όλο και περισσότερο τις επιπτώσεις της μη βιώσιμης ανάπτυξης. Οι υπουργοί περιβάλλοντος της EuroMed αποφάσισαν, το 2006, να ξεκινήσουν την πρωτοβουλία Ορίζοντας 2020 και ενέκριναν σχετικό χρονοδιάγραμμα για την περίοδο 2007-2013. Ο κύριος στόχος του προγράμματος αυτού είναι να επιταχυνθούν οι διεξαγόμενες πρωτοβουλίες για την απορρύπανση της Μεσογείου. Θα αναπτυχθούν τρεις βασικές συνιστώσες: στήριξη της εφαρμογής της πρωτοβουλίας Ορίζοντας 2020 και προώθηση της χρηστής περιβαλλοντικής διακυβέρνησης, στήριξη των επενδύσεων για τη μείωση της ρύπανσης και δημιουργία ενός κοινού συστήματος πληροφοριών για το περιβάλλον στη Μεσόγειο. Πολλά περιφερειακά και διμερή προγράμματα βρίσκονται στο στάδιο της προετοιμασίας ή της εφαρμογής στο πλαίσιο του ENPI και θα συμβάλουν άμεσα στην υλοποίηση των στόχων της απορρύπανσης της Μεσογείου. Στο πλαίσιο αυτό, η προστιθέμενη αξία της «Διαδικασίας της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο» είναι διττή: πρώτον, θα ενισχύσει την πολιτική διάσταση αυτής της απορρύπανσης της Μεσογείου· δεύτερον, θα λειτουργήσει ως χρηματοδοτικός μοχλός για επενδύσεις που προορίζονται για τη μείωση της μόλυνσης και για έργα ενίσχυσης των ικανοτήτων.

Πολιτική προστασία. Το 2001, δημιουργήθηκε, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ένα κέντρο παρακολούθησης και πληροφοριών, με σκοπό να ευνοήσει την ενισχυμένη συνεργασία στο πλαίσιο των παρεμβάσεων βοήθειας που αφορούν την πολιτική προστασία. Η ενίσχυση αυτού του είδους συνεργασίας στην περιοχή της Μεσογείου είναι ιδιαίτερα σημαντική διότι η Λεκάνη της Μεσογείου είναι εκτεθειμένη σε σοβαρούς και αυξανόμενους κινδύνους καταστροφών, ιδίως λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Μία ειδική διάσταση αυτού του θέματος είναι η θαλάσσια ασφάλεια και ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια της Θάλασσας . Σε περιφερειακό επίπεδο, το πρόγραμμα Euromed για την πρόληψη, την προετοιμασία και την αντίδραση στις καταστροφές είχε ως στόχους την ανάπτυξη της ενδελεχούς γνώσης της έκθεσης σε καταστροφές και των ικανοτήτων αντίδρασης στην περιοχή, την ενίσχυση των μέτρων πρόληψης των υφιστάμενων κινδύνων σε διεθνές, εθνικό και τοπικό επίπεδο καθώς και τη βελτίωση των ικανοτήτων αντίδρασης των σχετικών φορέων. Το πρόγραμμα αυτό αποσκοπεί, λοιπόν, στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ βασικών φορέων της πολιτικής προστασίας και στην προοδευτική σύγκλιση των μεσογειακών χωρών εταίρων του ΚΠΠ. Το πρόγραμμα αυτό θα λειτουργήσει σε στενή συνεργασία με τον ευρωπαϊκό οργανισμό πολιτικής προστασίας και θα μεριμνήσει ώστε να υπάρξει συνέργεια με τις δραστηριότητες της Επιτροπής, του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΗΕ. Συνεπώς, πρόκειται για ένα μέτρο πολιτικής ενίσχυσης της εταιρικής σχέσης Euromed, με πραγματική περιφερειακή προστιθέμενη αξία, που διαδραματίζει ομοσπονδιακό ρόλο από πολιτική άποψη, που γίνεται αντιληπτό από τους πολίτες και που έχει τη δυνατότητα να συμβάλει στην υποπεριφερειακή ολοκλήρωση. Η νέα πολιτική ώθηση που δίνεται από τη «Διαδικασία της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο» θα διευρύνει σημαντικά την έκταση αυτού του προγράμματος και, ενδεχομένως, θα προσελκύσει πρόσθετα κεφάλαια.

Μεσογειακό σχέδιο ηλιακής ενέργειας. Οι υπουργοί ενέργειας της EuroMed επανέλαβαν το 2007 τους γενικούς στόχους της συνεργασίας, δηλ. τη μεγαλύτερη ολοκλήρωση των ενεργειακών αγορών, την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της ηλιακής ενέργειας. Η ανάπτυξη και η εφαρμογή ενός μεσογειακού σχεδίου για την ηλιακή ενέργεια πρέπει να εγγραφεί σε αυτό το πλαίσιο. Η δραστική προώθηση της ηλιακής ενέργειας στην περιοχή είναι προς το συμφέρον όλων των μερών. Η ΕΕ έχει το προβάδισμα ως προς τις σχετικές τεχνολογίες και επιθυμεί να τις αναπτύξει περαιτέρω. Αργότερα, η ΕΕ θα μπορεί να εισάγει ηλεκτρισμό ηλιακής προέλευσης. Το εν λόγω σχέδιο θα πρέπει, σε ένα πρώτο στάδιο, να διασφαλίσει την κινητοποίηση των πολιτικών αρχών σε ανώτερο επίπεδο, των πολυμερών και χρηματοπιστωτικών οργανισμών στο πλαίσιο μιας περιφερειακής διάσκεψης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορούσε να συμβάλει στην προετοιμασία του σχεδίου και να παράσχει ένα πλαίσιο για να διατηρήσει, αφενός, τον αναγκαίο διάλογο για τις ενεργειακές πολιτικές και τις τομεακές στρατηγικές και, αφετέρου, να διασφαλίσει την παρακολούθηση της εφαρμογής του σχεδίου. Οι εργασίες αυτές θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν από κοινού με τη γραμματεία της «Διαδικασίας της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο» χρησιμοποιώντας, για παράδειγμα, τους πόρους του προγράμματος τεχνικής βοήθειας MED-EMIP[1]. Επίσης, θα μπορούσαν να προβλεφθούν και άλλες συμμετοχές.

***

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II Κοινοτική χρηματοδοτική στήριξη της διαδικασίας της Βαρκελώνης

Μεταξύ του 2000 και του 2006 η ΕΕ στήριξε τη διαδικασία της Βαρκελώνης μέσω της γραμμής του προϋπολογισμού της MEDA. Από το 2007, η στήριξη παρεσχέθη από τη γραμμή του προϋπολογισμού για τον μηχανισμό ευρωπαϊκής πολιτικής γειτονίας για τις χώρες που αφορά η διαδικασία της Βαρκελώνης.

Κατά το διάστημα 2000-2006, η Επιτροπή διέθεσε 4,6 δισεκατ. ευρώ για τις οκτώ χώρες εταίρους της διαδικασίας της Βαρκελώνης* μέσω προγραμμάτων διμερούς συνεργασίας και περιφερειακών προγραμμάτων. Το 2007, στο πλαίσιο του ENPI, η Επιτροπή διέθεσε 1,3 δισεκατ. ευρώ σε δέκα** χώρες εταίρους.

Η συνολική χρηματοδοτική στήριξη για το 2000-2007 ανέρχεται σε 5,9 δισεκατ. ευρώ.

Λεπτομέρειες ανά χώρα:

Ανάληψη δεσμεύσεων σε εκατ. ευρώ

2000-2006 στο πλαίσιο της MEDA | 2007 στο πλαίσιο του ENPI |

Διμερής συνεργασία |

Αλγερία | 339 | 57 |

Δυτική Όχθη και Γάζα | 522 | 453 |

Αίγυπτος | 593 | 137 |

Ιορδανία | 331 | 62 |

Λίβανο | 133 | 50 |

Μαρόκο | 980 | 190 |

Συρία | 180 | 20 |

Τυνησία | 518 | 103 |

Ισραήλ | 0 | 2 |

Λιβύη | 0 | 2 |

Σύνολο για τη διμερή συνεργασία | 3595 | 1076 |

Περιφερειακή συνεργασία | 1052 | 178 |

ΣΥΝΟΛΟ | 4647 | 1254 |

* Αλγερία, Δυτική Όχθη και Γάζα, Αίγυπτος, Ιορδανία, Λίβανο, Μαρόκο, Συρία, Τυνησία

** Το Ισραήλ και η Λιβύη άρχισαν να λαμβάνουν διμερή βοήθεια το 2007.

[pic] Στήριξη υπέρ των Παλαιστινίων

Εκτός από τη χρηματοδοτική βοήθεια που λαμβάνουν από τις γραμμές του προϋπολογισμού MEDA και ENPI, οι Παλαιστίνιοι λαμβάνουν χρηματοδότηση από διάφορες άλλες γραμμές του προϋπολογισμού, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν την ειρηνευτική διαδικασία, το UNRWA (για την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών για 4,5 εκατομμύρια πρόσφυγες), ECHO (ανθρωπιστική βοήθεια) και τη γραμμή του προϋπολογισμού για την επισιτιστική βοήθεια και την επισιτιστική ασφάλεια.

Από αυτές τις διάφορες γραμμές του προϋπολογισμού, από το 2000-2007 διατέθηκαν 2,4 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιπροσωπεύει κατά μέσο όρο 300 εκατ. ευρώ ετησίως.

Η χρηματοδοτική στήριξη υπέρ των Παλαιστινίων αυξήθηκε έντονα κατά τα τελευταία έτη, λόγω των αυξανόμενων αναγκών και της εξέλιξης της πολιτικής κατάστασης.

Ενώ ο ετήσιος μέσος όρος της στήριξη της ΕΚ ανήλθε σε 245 εκατ. ευρώ κατά την περίοδο 2000 έως 2004, το 2005 η στήριξη της ΕΚ έφθασε σε 280 εκατ. ευρώ, σε 340 εκατ. ευρώ το 2006 και 550 εκατ. ευρώ το 2007. Τα κράτη μέλη είναι επίσης σημαντικοί χορηγοί και συνέβαλαν με 315 εκατ. ευρώ το 2005, 385 εκατ. ευρώ το 2006 και 405 εκατ. ευρώ το 2007.

Η συνολική στήριξη της ΕΕ υπέρ των Παλαιστινίων έφθασε συνεπώς, σε 955 εκατ. ευρώ το 2007 (725 εκατ. ευρώ το 2006 και 595 εκατ. το 2005).

[1] «Euro-Mediterranean Energy Market Integration Project», το οποίο ξεκίνησε το 2008 με κεφάλαια ΕΜΕΣ.