52006PC0338

[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ |

Βρυξέλλες, 26.6.2006

COM(2006) 338 τελικό

2006/0113 (CNS)

Πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, τροποποίησης της σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για θέματα περιβάλλοντος

(υποβληθείσα από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. Η σύμβαση ΟΕ/ΗΕ του Ώρχους (Ώρχους) για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε θέματα περιβάλλοντος (εφεξής αναφερόμενη ως η σύμβαση), υπεγράφη από την Κοινότητα και τα κράτη μέλη της στις 25 Ιουνίου 1998. Η σύμβαση ετέθη σε ισχύ στις 30 Οκτωβρίου 2001 και εγκρίθηκε από την Κοινότητα στις 17 Φεβρουαρίου 2005, μετά από την απόφαση 2005/370/EΚ[1] του Συμβουλίου.

2. Το άρθρο 6 παράγραφος 11 της σύμβασης αντιμετωπίζει ειδικά τη συμμετοχή του κοινού σε θέματα που αφορούν τη λήψη αποφάσεων για τη σκόπιμη ελευθέρωση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών (εφεξής ΓΤΟ) στο περιβάλλον και καλεί τα συμβαλλόμενα μέρη να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του άρθρου 6, στο μέτρο που αυτό κρίνεται θεμιτό και εφικτό, στο πλαίσιο της εθνικής τους νομοθεσίας.

3. Οι εν λόγω απαιτήσεις αντιμετωπίζονται στην Κοινότητα μέσω των αντιστοίχων διατάξεων της οδηγίας 2001/18/ΕΚ της 12ης Μαρτίου 2001 για τη σκόπιμη ελευθέρωση ΓΤΟ[2] στο περιβάλλον και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 της 22ας Σεπτεμβρίου 2003 για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές[3].

4. Οι υπογράψαντες τη σύμβαση ζήτησαν, κατά την 1η σύνοδο των συμβαλλομένων μερών, να αναπτυχθεί περαιτέρω η εφαρμογή της στις περιπτώσεις σκόπιμης ελευθέρωσης ΓΤΟ. Η 1η σύνοδος των μερών (που πραγματοποιήθηκε στη Lucca της Ιταλίας στις 21-23 Οκτωβρίου 2002) συγκρότησε εν συνεχεία ομάδα εργασίας για τους ΓΤΟ, στην οποία εδόθη εντολή να εντοπίσει και να αναπτύξει πιθανές εναλλακτικές δυνατότητες για την ενίσχυση των ήδη υφιστάμενων διατάξεων της σύμβασης του Ώρχους για το εν λόγω θέμα. Οι εναλλακτικές δυνατότητες που προέκυψαν από το έργο της συγκεκριμένης ομάδας εξετάστηκαν κατά τη 2η σύνοδο των συμβαλλομένων μερών (στο Almaty του Καζακστάν στις 27 Μαΐου 2005).

5. Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξουσιοδότησε την Επιτροπή να προβεί σε διαπραγματεύσεις, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, σχετικά με την ενδεχόμενη τροποποίηση των υφιστάμενων διατάξεων της σύμβασης του Ώρχους για τους ΓΤΟ, σύμφωνα με τις οδηγίες διαπραγμάτευσης που εξεδόθησαν στις 10 Μαρτίου 2005. Στο πλαίσιο των εν λόγω οδηγιών, η Επιτροπή εκαλείτο να εξασφαλίσει την έκδοση σχετικών αποφάσεων από τη 2η σύνοδο των συμβαλλομένων μερών οι οποίες να συνάδουν προς την αντίστοιχη κοινοτική νομοθεσία, ιδίως σε ό,τι αφορά τη σκόπιμη ελευθέρωση στο περιβάλλον και τη διάθεση στην αγορά ΓΤΟ.

6. Η 2η σύνοδος των συμβαλλομένων μερών κατέληξε σε τροποποίηση της σύμβασης με στόχο να εξειδικευθούν οι υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν τα συμβαλλόμενα μέρη σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τους ΓΤΟ. Οι αντίστοιχοι κοινοτικοί κανόνες που διέπουν τους ΓΤΟ, περιέχουν διατάξεις για την πρόσβαση στις σχετικές πληροφορίες και τη συμμετοχή του κοινού, ιδίως με τις απαιτήσεις που θεσπίζονται στα άρθρα 9 και 24 της οδηγίας 2001/18/EΚ[4] και στα άρθρα 6, 18 και 29 του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1829/2003[5]. Οι εν λόγω διατάξεις συμφωνούν με την τροποποίηση της σύμβασης του Ώρχους, η οποία, ως εκ τούτου, δεν θα οδηγήσει σε αναθεώρηση της κείμενης νομοθεσίας.

7. Ο επιτυχής κοινοτικός συντονισμός σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας των ως άνω διαπραγματεύσεων θα πρέπει επίσης να εξασφαλιστεί και σε ό,τι αφορά τη σύναψη της τροποποίησης της σύμβασης του Ώρχους, ώστε να επιτευχθεί, η κατά το δυνατό ταυτόχρονη κατάθεση των πράξεων κύρωσης, αποδοχής ή έγκρισης εκ μέρους της Κοινότητας και των κρατών μελών. Τα ολιγάριθμα κράτη μέλη που δεν έχουν εισέτι επικυρώσει τη σύμβαση καλούνται να εντείνουν τις προσπάθειες που καταβάλλουν για την επίτευξη του εν λόγου στόχου.

8. Η Κοινότητα καλείται να εγκρίνει τη συγκεκριμένη τροποποίηση της σύμβασης του Ώρχους.

2006/0113 (CNS)

Πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, τροποποίησης της σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για θέματα περιβάλλοντος

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και ιδίως το άρθρο 175 παράγραφος 1, σε συνδυασμό με την πρώτη πρόταση του πρώτου εδαφίου του άρθρου 300 παράγραφος 2 και το πρώτο εδάφιο του άρθρου 300 παράγραφος 3,

την πρόταση της Επιτροπής,

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

Εκτιμώντας τα εξής:

(1) Η σύμβαση ΟΕΕ/ΗΕ για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε θέματα περιβάλλοντος (εφεξής αναφερόμενη ως σύμβαση του Ώρχους) αποσκοπεί στην απόδοση δικαιωμάτων στο κοινό και επιβάλλει στα συμβαλλόμενα μέρη και τις δημόσιες αρχές υποχρεώσεις σε ό,τι αφορά την πρόσβαση σε πληροφορίες και την συμμετοχή του κοινού, καθώς και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για θέματα σχετικά με το περιβάλλον.

(2) Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα, σύμφωνα με την συνθήκη ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και ιδίως το άρθρο 175 παράγραφος 1, είναι αρμόδια για τη σύναψη διεθνών συμφωνιών και την εφαρμογή των εξ αυτών απορρεουσών υποχρεώσεων που συμβάλλουν στην πραγμάτωση των στόχων οι οποίοι αναφέρονται στο άρθρο 174 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ.

(3) Η σύμβαση του Ώρχους υπεγράφη από την Κοινότητα στις 25 Ιουνίου 1998 και ετέθη σε ισχύ στις 30 Οκτωβρίου 2001. Η σύμβαση εγκρίθηκε από την Κοινότητα στις 17 Φεβρουαρίου 2005, σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου 2005/370/EΚ[6].

(4) Η 2η σύνοδος των συμβαλλομένων μερών, που συνήλθε το Μάιο του 2005, αποφάσισε την τροποποίηση της σύμβασης του Ώρχους, ώστε να διευκρινιστούν περαιτέρω οι υποχρεώσεις που επωμίζονται τα συμβαλλόμενα μέρη σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή του κοινού στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τους ΓΤΟ. Οι αντίστοιχες νομοθετικές πράξεις της Κοινότητας που διέπουν τους ΓΤΟ και ιδίως η οδηγία 2001/18/ΕΚ και ο κανονισμός (EΚ) αριθ. 1829/2003, περιλαμβάνουν διατάξεις για τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη των αποφάσεων σχετικά με τους ΓΤΟ οι οποίες συνάδουν με την τροποποίηση της σύμβασης του Ώρχους.

(5) Η τροποποίηση της σύμβασης του Ώρχους έχει κατατεθεί για επικύρωση, αποδοχή ή έγκριση εκ μέρους των συμβαλλομένων μερών από τις 27 Σεπτεμβρίου 2005. Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα και τα κράτη μέλη οφείλουν να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να επιτευχθεί η κατά το δυνατόν ταυτόχρονη κατάθεση των πράξεων κύρωσης, αποδοχής ή έγκρισης.

(6) Η Κοινότητα επιβάλλεται να εγκρίνει τη συγκεκριμένη τροποποίηση της σύμβασης του Ώρχους.

ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ:

Άρθρο 1

Εγκρίνεται εξ ονόματος της Κοινότητας η τροποποίηση της σύμβασης του Ώρχους σχετικά με τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη των αποφάσεων για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, που επισυνάπτεται στο παράρτημα της παρούσας απόφασης.

Άρθρο 2

1. Εξουσιοδοτείται ο Πρόεδρος του Συμβουλίου να ορίσει το πρόσωπο ή τα πρόσωπα που δύνανται να καταθέσουν την πράξη έγκρισης της τροποποίησης στο Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, υπό την ιδιότητά του ως θεματοφύλακας, σύμφωνα με το άρθρο 14 της σύμβασης του Ώρχους.

2. Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα και τα κράτη μέλη που συγκαταλέγονται μεταξύ των συμβαλλομένων μερών της σύμβασης του Ώρχους θα επιδιώξουν να καταθέσουν ταυτόχρονα και ει δυνατόν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2006, τις πράξεις κύρωσης, αποδοχής ή έγκρισης της εν λόγω τροποποίησης.

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βρυξέλλες,

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΛΗΦΟΡΟΡΙΕΣ, ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΣΤΗ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Άρθρο 6, παράγραφος 1

Το υφιστάμενο κείμενο υποκαθίσταται από το εξής:

11. Υπό την επιφύλαξη του άρθρου 3 παράγραφος 5, οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν ισχύουν για αποφάσεις σχετικά με το κατά πόσον θα επιτραπεί η σκόπιμη ελευθέρωση στο περιβάλλον και η διάθεση στην αγορά γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών.

Άρθρο 6 bis

Προστίθεται το εξής νέο άρθρο:

Άρθρο 6 bis

ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΚΟΠΙΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΓΕΝΕΤΙΚΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

1. Σύμφωνα με τις πρακτικές διαδικασίες που προβλέπονται στο παράρτημα I bis, έκαστο των συμβαλλομένων μερών μεριμνά για την έγκαιρη και αποτελεσματική ενημέρωση και συμμετοχή του κοινού πριν από τη λήψη αποφάσεων σχετικά με το κατά πόσον επιτρέπεται η σκόπιμη ελευθέρωση στο περιβάλλον και η διάθεση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών στην αγορά.

2. Οι απαιτήσεις των συμβαλλομένων μερών σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου είναι συμπληρωματικές και αλληλοϋποστηρίζονται με τις διατάξεις του εθνικού πλαισίου για τη βιολογική ασφάλεια, σύμφωνα με τους στόχους του πρωτοκόλλου της Καρθαγένης για τη βιοασφάλεια.

Παράρτημα I bis

Μετά από το παράρτημα I, προστίθεται το εξής νέο παράρτημα

Παράρτημα I bis

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ 6 bis

1. Έκαστο των συμβαλλομένων μερών θεσπίζει, στο κανονιστικό του πλαίσιο, ρυθμίσεις για την αποτελεσματική ενημέρωση και συμμετοχή του κοινού στη διαδικασία λήψη αποφάσεων που διέπονται από τις διατάξεις τους άρθρου 6 bis, προβλέποντας εύλογα χρονικά περιθώρια, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα στο κοινό να τοποθετηθεί έναντι ανάλογων προτεινόμενων αποφάσεων.

2. Στο κανονιστικό του πλαίσιο, κάθε συμβαλλόμενο μέρος δύναται, εφόσον είναι σκόπιμο, να προβλέπει εξαιρέσεις από τη διαδικασία για τη συμμετοχή του κοινού, την οποία καθορίζει το παρόν παράρτημα:

(α) Σε περίπτωση σκόπιμης ελευθέρωσης γενετικά τροποποιημένων οργανισμών (ΓΤΟ) στο περιβάλλον για την εξυπηρέτηση οιουδήποτε άλλου σκοπού πλην της διάθεσής τους στην αγορά, εφόσον:

(i) ανάλογη ελευθέρωση υπό συγκρίσιμες βιογεωγραφικές συνθήκες έχει ήδη εγκριθεί βάσει του κανονιστικού πλαισίου του συγκεκριμένου συμβαλλομένου μέρους· και

(ii) έχει συγκεντρωθεί επαρκής πείρα από την ελευθέρωση του συγκεκριμένου ΓΤΟ σε συγκρίσιμα οικοσυστήματα·

(β) Σε περίπτωση διάθεσης ΓΤΟ στην αγορά, εφόσον :

(i) είχε ήδη εγκριθεί βάσει του κανονιστικού πλαισίου του αντιστοίχου συμβαλλομένου μέρους, ή

(ii) προορίζεται για ερευνητικές δραστηριότητες ή για καλλιεργητικές συλλογές.

3. Υπό την επιφύλαξη της ισχύουσας νομοθεσίας για θέματα εμπιστευτικότητας σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4, έκαστο των συμβαλλομένων μερών διαθέτει στο κοινό, με κατάλληλο, έγκαιρο και αποτελεσματικό τρόπο, σύνοψη της κοινοποίησης που έχει κατατεθεί για την έκδοση αδείας σχετικά με την σκόπιμη ελευθέρωση στο περιβάλλον ή τη διάθεση στην αγορά ΓΤΟ στην επικράτειά του, καθώς και την τυχόν διαθέσιμη έκθεση εκτίμησης των επιπτώσεων και σύμφωνα με το εθνικό του πλαίσιο για τη βιοασφάλεια.

4. Απαγορεύεται τα συμβαλλόμενα μέρη να θεωρούν ως εμπιστευτικές τις εξής πληροφορίες:

(α) τη γενική περιγραφή του υπό εξέταση γενετικά τροποποιημένου οργανισμού ή γενετικά τροποποιημένων οργανισμών, το όνομα και τη διεύθυνση του αιτούντος, την άδεια σκόπιμης ελευθέρωσης, τις προβλεπόμενες χρήσεις και ενδεχομένως, τον τόπο της ελευθέρωσης·

(β) τις μεθόδους και τα προγράμματα παρακολούθησης του υπό εξέταση γενετικά τροποποιημένου οργανισμού ή τροποποιημένων οργανισμών και την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων·

(γ) την εκτίμηση των περιβαλλοντικών κινδύνων.

5. Έκαστο των συμβαλλόμενων μερών εξασφαλίζει τη διαφάνεια των διαδικασιών λήψης αποφάσεων και την πρόσβαση του κοινού στις αντίστοιχες διαδικαστικές πληροφορίες. Για παράδειγμα, οι συγκεκριμένες πληροφορίες μπορεί να περιλαμβάνουν για παράδειγμα:

(i) τη φύση των πιθανών αποφάσεων·

(ii) τη δημόσια αρχή που είναι αρμόδια για τη λήψη της απόφασης·

(iii) τις ρυθμίσεις για τη συμμετοχή του κοινού που έχουν θεσπιστεί σύμφωνα με την παράγραφο 1·

(iv) αναφορά στη δημόσια αρχή από την οποία επιτρέπεται να ζητηθούν σχετικές πληροφορίες·

(v) αναφορά στη δημόσια αρχή στην οποία προβλέπεται η υποβολή αντιστοίχων σχολίων και στο χρονοδιάγραμμα για τη διαβίβαση των εν λόγω σχολίων.

6. Οι διατάξεις που θεσπίζονται βάσει της παραγράφου 1 πρέπει να επιτρέπουν στο κοινό να υποβάλλει σχόλια, πληροφορίες, αναλύσεις ή απόψεις που θεωρεί σχετικές με την προτεινόμενη σκόπιμη ελευθέρωση, συμπεριλαμβανόμενης της διάθεσης στην αγορά, με οποιονδήποτε κατάλληλο τρόπο.

7. Έκαστο των συμβαλλόμενων μερών μεριμνά ώστε, κατά τη λήψη αποφάσεων σχετικά με την έγκριση της σκόπιμης ελευθέρωσης ΓΤΟ στο περιβάλλον, μεταξύ άλλων και για τη διάθεσή τους στην αγορά, να λαμβάνεται δεόντως υπόψη το αποτέλεσμα της διαδικασίας για τη συμμετοχή του κοινού που έχει οργανωθεί σύμφωνα με την παράγραφο 1.

8. Τα συμβαλλόμενα μέρη μεριμνούν ώστε, όταν μια δημόσια αρχή λαμβάνει απόφαση που διέπεται από τις διατάξεις του παρόντος παραρτήματος, το κείμενο της απόφασης να δημοσιοποιείται ταυτόχρονα με το σκεπτικό και τα επιχειρήματα στα όποία βασίζεται.

[1] Απόφαση του Συμβουλίου της 17ης Φεβρουαρίου 2005 για τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, της σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε θέματα περιβάλλοντος.

[2] ΕΕ L 106 της 17/04/2001 σ. 01-39.

[3] ΕΕ L 268 της 18/10/2003 σ. 01-23.

[4] Τα άρθρα 7, 8, 16, 19, 20, 23 και 31 της οδηγίας 2001/18/EΚ περιλαμβάνουν ειδικές διατάξεις για τις πληροφορίες που πρέπει να είναι προσπελάσιμες από το κοινό. Επιπλέον, το άρθρο 25 της οδηγίας 2001/18/EΚ αναφέρει ποιες πληροφορίες δεν θεωρούνται εμπιστευτικές.

[5] Το άρθρο 30 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 αντιμετωπίζει ειδικά το θέμα των πληροφοριών που θεωρούνται εμπιστευτικές.

[6] ΕΕ L 124 της 17/05/2005, σ. 01-03.