52003TA1230(03)

Εκθεση

σχετική με τις οικονομικές καταστάσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος για το οικονομικό έτος 2002, συνοδευόμενη από τις απαντήσεις του Οργανισμού

(2003/C 319/03)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

1. Η παρούσα έκθεση απευθύνεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, δυνάμει του άρθρου 185 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002(1) του Συμβουλίου.

2. Το Συνέδριο εξέτασε τις οικονομικές καταστάσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος για το οικονομικό έτος που έκλεισε στις 31 Δεκεμβρίου 2002. Σύμφωνα με το άρθρο 14 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1210/90 του Συμβουλίου, ο προϋπολογισμός εκτελέστηκε υπό την ευθύνη του διευθυντή. Στο πλαίσιο αυτής της αρμοδιότητας εμπίπτει η κατάρτιση και η υποβολή των οικονομικών καταστάσεων(2), σύμφωνα με τις εσωτερικές δημοσιονομικές διατάξεις που εγκρίθηκαν κατ' εφαρμογή του άρθρου 14 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1210/90. Δυνάμει του άρθρου 248 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, το Συνέδριο υποχρεούται να προβαίνει στην εξέταση των λογαριασμών αυτών.

3. Το Συνέδριο διενήργησε τον έλεγχό του σύμφωνα με τις μεθόδους και τα πρότυπα ελέγχου που εφαρμόζει. Αυτά αποτελούν προσαρμογή των γενικώς παραδεκτών διεθνών ελεγκτικών προτύπων, έτσι ώστε να αντικατοπτρίζουν τον ειδικό χαρακτήρα του κοινοτικού πλαισίου. Το Συνέδριο εξέτασε τα λογιστικά έγγραφα και εφάρμοσε τις ελεγκτικές διαδικασίες που κρίθηκαν αναγκαίες στο πλαίσιο αυτό. Με τον έλεγχο αυτό, το Συνέδριο συγκέντρωσε επαρκή στοιχεία προκειμένου να τεκμηριώσει τη γνώμη που διατυπώνεται κατωτέρω.

4. Με εξαίρεση τα γεγονότα που αναφέρονται στα σημεία 12 και 13, η εξέταση αυτή έδωσε στο Συνέδριο τη δυνατότητα να αποκομίσει την εύλογη βεβαιότητα ότι οι ετήσιοι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έκλεισε στις 31 Δεκεμβρίου 2002 είναι αξιόπιστοι και ότι οι υποκείμενες πράξεις είναι, στο σύνολό τους, νόμιμες και κανονικές.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Εισαγωγή

5. Ο Οργανισμός ιδρύθηκε με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 1210/90 του Συμβουλίου της 7ης Μαΐου 1990(3). Η κύρια αποστολή του Οργανισμού συνίσταται στην έγκαιρη συλλογή, επεξεργασία και διάδοση στοχοθετημένων, ενδεδειγμένων και αξιόπιστων πληροφοριών σχετικά με την κατάσταση και την εξέλιξη του περιβάλλοντος σε ευρωπαϊκό επίπεδο κατά την ευρεία έννοια. Πράγματι, από την ίδρυση του Οργανισμού συμμετέχουν σε αυτόν τρίτες χώρες(4). Η αποστολή αυτή διεκπεραιώνεται μέσω ενός δικτύου θεματικών κέντρων, των οποίων τις δραστηριότητες χρηματοδοτεί ο Οργανισμός, και καταλήγει στην τακτική δημοσίευση εκθέσεων σχετικά με την κατάσταση του περιβάλλοντος.

Εκτέλεση του προϋπολογισμού

6. Η εκτέλεση των πιστώσεων του οικονομικού έτους 2002 καθώς και των πιστώσεων που μεταφέρθηκαν από το προηγούμενο οικονομικό έτος παρουσιάζεται στον πίνακα 1.

7. Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους, ύψους 25,2 εκατομμυρίων ευρώ, ανελήφθησαν 24,6 εκατομμύρια, ενώ οι πληρωμές ανήλθαν σε 18 εκατομμύρια. Οι μεταφερθείσες πιστώσεις, μολονότι σημειώνουν μείωση, παραμένουν υψηλές, 7,2 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων 5,8 εκατομμύρια για τις επιχειρησιακές δραστηριότητες, ήτοι το 50 % περίπου των πιστώσεων που χορηγήθηκαν σε αυτές (12,1 εκατομμύρια). Όπως είχε ήδη υπογραμμίσει το Συνέδριο στην έκθεσή του σχετικά με το οικονομικό έτος 2001(5), ο Οργανισμός θα πρέπει να εξακολουθήσει τις προσπάθειές του προκειμένου να αξιολογεί αυστηρότερα το βάσιμο των μεταφορών που πραγματοποιεί.

8. Από τον Ιανουάριο του 2002, ο Οργανισμός έχει αποκεντρώσει τα χρηματοπιστωτικά ζητήματα στις επιχειρησιακές υπηρεσίες. Στόχος της αποκέντρωσης αυτής είναι η ενίσχυση των διαχειριστικών ικανοτήτων σε επίπεδο επιχειρησιακών υπηρεσιών, η μείωση των αναγκαίων προθεσμιών και η ελαχιστοποίηση του διασκορπισμού των δικαιολογητικών. Θα μπορούσαν να είχαν ληφθεί μέτρα προκειμένου να παρασχεθεί η δυνατότητα στις οικονομικές υπηρεσίες να παρακολουθούν τις δραστηριότητες και τα προγράμματα του Οργανισμού, για τα οποία η αρμοδιότητα εκτέλεσης συχνά κατανέμεται μεταξύ διαφόρων υπηρεσιών.

Οικονομικές καταστάσεις

9. Ο λογαριασμός διαχείρισης και ο ισολογισμός που δημοσιεύθηκαν από τον Οργανισμό στην έκθεση δραστηριότητάς του για το οικονομικό έτος 2002 παρουσιάζονται συνοπτικά στους πίνακες 2 και 3.

Νομιμότητα και κανονικότητα των υποκειμένων πράξεων

10. Με απόφαση του διευθυντή της 4ης Μαρτίου 2002, συστάθηκε πάγια προκαταβολή ύψους 200000 DKK για τις δαπάνες σχετικά με τις αποστολές και συσκέψεις που διοργανώνει ο Οργανισμός. Ο τρόπος διαχείρισης της εν λόγω πάγιας προκαταβολής θα πρέπει να διευκρινιστεί και, σύμφωνα με το δημοσιονομικό κανονισμό, θα πρέπει να αποτελεί το αντικείμενο ειδικής λογιστικής. Επίσης, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για τη μείωση του κόστους και των κινδύνων που συνδέονται με την εν λόγω πάγια προκαταβολή (μεταφορά σημαντικών ποσών σε ρευστό).

11. Στις ετήσιες εκθέσεις του για τα έτη 1999, 2000 και 2001(6), το Συνέδριο είχε επισημάνει ανεπάρκειες στα δικαιολογητικά των αιτήσεων πληρωμών. Με την ανάλυση των φακέλων πληρωμών που πραγματοποιήθηκε το 2002 διαπιστώθηκε ότι η κατάσταση αυτή συνεχίζεται.

12. Στις 5 Φεβρουαρίου 2002, ο Οργανισμός συνήψε σύμβαση με έναν οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών "ανώτατου ύψους" 345000 ευρώ, η οποία προέβλεπε την καταβολή του 100 % έπειτα από την υπογραφή της σύμβασης. Η εντολή πληρωμής δεν εκτελέστηκε κατόπιν της άρνησης θεώρησης του δημοσιονομικού ελεγκτή, ο οποίος θεωρούσε ότι τέτοια προκαταβολή ήταν υπερβολική. Η σύμβαση ακυρώθηκε και αντικαταστάθηκε από 5 νέες συμβάσεις που υπεγράφησαν τον Δεκέμβριο του 2002. Οι νέες συμβάσεις προβλέπουν την πληρωμή προκαταβολής του 95 % έπειτα από την υπογραφή. Είναι εξίσου κατακριτέες τόσο η λύση που χρησιμοποίησε ο Οργανισμός προκειμένου να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της άρνησης θεώρησης του δημοσιονομικού ελεγκτή όσο και η πρακτική που αυτός είχε αρνηθεί να εγκρίνει.

13. Το ίδρυμα "Royal Awards Foundation", του οποίου στόχος είναι η προώθηση δράσεων υπέρ του περιβάλλοντος, ιδρύθηκε το 1997 από τον Οργανισμό και τρεις άλλους οργανισμούς. Για τη λειτουργία του χρησιμοποιεί χαριστικώς χώρους και εξοπλισμό του Οργανισμού. Ωστόσο, ούτε ο ιδρυτικός κανονισμός του Οργανισμού ούτε ο δημοσιονομικός κανονισμός του προβλέπουν τη δυνατότητα να προβαίνει ο Οργανισμός στη συγκρότηση τέτοιων ιδρυμάτων, ούτε να τους επιδοτεί υπό οποιαδήποτε μορφή. Η συμμετοχή του Οργανισμού μπορεί να εκτιμηθεί σε 30000 ευρώ περίπου για το αρχικό κόστος συγκρότησης του ιδρύματος και σε 34000 ευρώ ετησίως για το κόστος λειτουργίας του.

Χρηστή δημοσιονομική διαχείριση

14. Τα ημερήσια έξοδα που καταβάλλονται στους συμβούλους είναι πολύ υψηλά. Το 2002, ο Οργανισμός κατέβαλε σε μία εταιρεία συμβούλων πληροφορικής περίπου 1,4 εκατομμύρια ευρώ συνολικά, ήτοι περίπου 116000 ευρώ μηνιαίως, ποσό που αντιστοιχεί σε περίπου οκτώ ή εννέα συμβούλους πλήρους απασχόλησης. Με την ανάλυση των φακέλων επισημάνθηκε ότι ορισμένοι από τους συμβούλους αυτούς εργάζονται στον Οργανισμό από πολλών ετών και εκτελούν καθήκοντα μόνιμου χαρακτήρα. Ενόψει μιας οικονομικότερης διαχείρισης των πόρων του, ο Οργανισμός θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο απευθείας πρόσληψης των εμπειρογνωμόνων που χρειάζεται σχεδόν επί μονίμου βάσεως.

Αποστολή και μέσα του Οργανισμού

15. Ο ιδρυτικός κανονισμός του Οργανισμού του αναθέτει ως στόχο την παροχή πληροφοριών, στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη, σχετικά με το περιβάλλον σε ορισμένους τομείς προτεραιότητας. Για το σκοπό αυτό, ο Οργανισμός πρέπει να διεκπεραιώνει διάφορα καθήκοντα, τα κυριότερα από τα οποία είναι η συλλογή και η αξιολόγηση των δεδομένων, η διάδοση των αναγκαίων δεδομένων για την επεξεργασία και την παρακολούθηση περιβαλλοντικών μέτρων, καθώς και η δημοσίευση εκθέσεων σχετικά με την κατάσταση του περιβάλλοντος. Η εκτέλεση των εν λόγω καθηκόντων πραγματοποιείται βάσει προγράμματος εργασίας. Η σύνδεση του προγράμματος αυτού, καθώς και της γενικής διάρθρωσης του προϋπολογισμού, με τους στόχους και τα καθήκοντα του Οργανισμού θα πρέπει να καταστεί σαφέστερη, προκειμένου, αφενός, η δράση του Οργανισμού να αποκτήσει περισσότερη διαφάνεια και, αφετέρου, να βελτιωθεί η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της διαχείρισής του.

16. Έτσι, τα προγράμματα που έχουν ανατεθεί στα θεματικά κέντρα χρηματοδοτούνται από διάφορα κονδύλια του προϋπολογισμού, για των οποίων τη διαχείριση και την παρακολούθηση είναι αρμόδιοι διάφοροι διατάκτες. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την πολλαπλότητα των τρόπων χρηματοδότησης δράσεων (πιστώσεις του οικονομικού έτους, μεταφερθείσες πιστώσεις, επαναχρησιμοποιήσεις και καταλογισθέντα έσοδα) έχει ως αποτέλεσμα να μην έχουν συνολική άποψη των δραστηριοτήτων του Οργανισμού ούτε οι διάφοροι συμμετέχοντες ούτε καν οι ίδιες οι οικονομικές υπηρεσίες (βλέπε επίσης σημείο 8). Επομένως, δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί συμφωνία μεταξύ των στόχων του Οργανισμού και των διαφόρων προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται.

Η παρούσα έκθεση εγκρίθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο στο Λουξεμβούργο κατά τη συνεδρίασή του της 15ης και 16ης Οκτωβρίου 2003.

Για το Ελεγκτικό Συνέδριο

Juan Manuel Fabra Vallés

Πρόεδρος

(1) ΕΕ L 248 της 16.9.2002, σ. 1.

(2) Κατ' εφαρμογή του άρθρου 13 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1210/90 του Συμβουλίου, οι οριστικοί λογαριασμοί για το σύνολο των εσόδων και των δαπανών του Οργανισμού για το οικονομικό έτος 2002 καταρτίστηκαν στις 20 Αυγούστου 2003 και κατόπιν διαβιβάστηκαν στο Ελεγκτικό Συνέδριο, στο οποίο περιήλθαν στις 6 Οκτωβρίου 2003. Στους πίνακες που επισυνάπτονται στην παρούσα έκθεση παρουσιάζονται συνοπτικά οι εν λόγω οικονομικές καταστάσεις.

(3) ΕΕ L 120 της 11.5.1990.

(4) Το 2002, εκτός από την Ισλανδία, τη Νορβηγία και το Λιχτενστάιν, το σύνολο σχεδόν των υποψηφίων χωρών συμμετέσχαν στις δραστηριότητες του Οργανισμού.

(5) ΕΕ C 326 της 27.12.2002, σ. 18.

(6) ΕΕ C 373 της 27.12.2000, σ. 7.

ΕΕ C 372 της 28.12.2001, σ. 9.

ΕΕ C 326 της 27.12.2002, σ. 17.

Πίνακας 1

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Εκτέλεση του προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2002Σημείωση:

Τα σύνολα ενδέχεται να εμφανίζουν αποκλίσεις οφειλόμενες στις στρογγυλοποιήσεις.

Πηγή:

Στοιχεία του Οργανισμού - Οι παρόντες πίνακες συγκεφαλαιώνουν τα στοιχεία που παρουσίασε ο Οργανισμός στις οικονομικές καταστάσεις του.

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

Πίνακας 2

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Λογαριασμός διαχείρισης των οικονομικών ετών 2002 και 2001

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

Σημείωση:

Τα σύνολα ενδέχεται να εμφανίζουν αποκλίσεις οφειλόμενες στις στρογγυλοποιήσεις.

Πηγή:

Στοιχεία του Οργανισμού.

Πίνακας 3

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Ισολογισμός στις 31 Δεκεμβρίου 2002 και στις 31 Δεκεμβρίου 2001Σημείωση:

Τα σύνολα ενδέχεται να εμφανίζουν αποκλίσεις οφειλόμενες στις στρογγυλοποιήσεις.

Πηγή:

Στοιχεία του Οργανισμού.

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

Απαντησεις του Οργανισμου

7. Tα ποσά των πιστώσεων σε μεταφορά, σε απόλυτους αριθμούς και σε αναλογία, έχουν μειωθεί σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Ο ΕΟΠ θα συνεχίσει να καταβάλει προσπάθειες για να μειώσει τη μεταφορά πιστώσεων πληρωμών στο επόμενο έτος.

Πρέπει να σημειωθεί ότι από τις αναφερόμενες μεταφερθείσες πιστώσεις ύψους 7,2 εκατ. ευρώ, τα 2,2 εκατ. ευρώ συνδέονται με τα σχέδια του ΕΟΠ που χρηματοδοτούνται από τις συμφωνίες επιχορήγησης μεταξύ του ΕΟΠ και της Επιτροπής. Ο κύκλος προϋπολογισμού αυτών των σχεδίων διέπεται από τους όρους της συμφωνίας επιχορήγησης και είναι ως επί το πλείστον πολυετής.

Λόγω των διαδικασιών διασφάλισης ποιότητας, οι τελικές πληρωμές των συμβάσεων των ΕΘΚ θα εμφανιστούν κυρίως στο έτος που έπεται της επιχορήγησης και επομένως αιτιολογείται η μεταφορά των πιστώσεων πληρωμών.

8. Ο ΕΟΠ θέτει αυστηρότερους όρους για το αποκεντρωμένο σύστημα αρχειοθέτησης για το οποίο έχουν καθιερωθεί ενιαία πρότυπα. Δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί τα απαραίτητα για την υποστήριξή του, τα οποία εξακολουθούν να αποτελούν προτεραιότητα: θα περιληφθούν εξαιρέσεις, κίνδυνοι και μητρώα προμηθειών.

10. Δεδομένης της διεύρυνσης του ΕΟΠ από το 2002 και λόγω αρκετών σχεδίων στα οποία συμμετέχουν εμπειρογνώμονες από χώρες εκτός ΕΕ, είναι απαραίτητο να προκαταβάλλεται η πληρωμή σε όσους συμμετέχουν σε συνεδριάσεις και προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ. Έχουν ληφθεί μέτρα από τον ΕΟΠ, προκειμένου να μειωθούν οι κίνδυνοι των προκαταβολών σε μετρητά, τα οποία θα εξεταστούν περαιτέρω. Από την 1η Ιανουαρίου 2003, η λογιστική σχετικά με τις πάγιες προκαταβολές τροποποιήθηκε ώστε να ανταποκρίνεται στις παρατηρήσεις του Συνεδρίου.

11. Ο ΕΟΠ συνεχίζει να εντείνει την τεκμηρίωση και την καταχώριση των δικαιολογητικών για τα τιμολόγια και θα συνεχίσει αυτή την πρακτική στο πλαίσιο του συστήματος υποβολής φακέλων, αρχειοθέτησης και καταχώρισης αλληλογραφίας.

12. Το ποσοστό των πληρωμών προκαταβολών θα μειωθεί στο μέλλον. Οι συμφωνίες επιχορήγησης με διεθνείς οργανισμούς καταργούνται σταδιακά στο πλαίσιο του νέου δημοσιονομικού κανονισμού.

13. Από το 2003, ο ΕΟΠ εκδίδει τιμολόγια για το σύνολο των δαπανών που συνδέονται με αυτή τη δραστηριότητα. Η συνεχιζόμενη στέγαση των γραφείων στις εγκαταστάσεις του ΕΟΠ επανεξετάζεται σήμερα από το διοικητικό συμβούλιο του οργανισμού.

14. Ο ΕΟΠ συνάπτει συμβάσεις με τους συμβούλους, κατόπιν ανοιχτού διαγωνισμού και σε σχέση με τις αγοραίες τιμές. Η χρησιμοποίηση συμβούλων εντός του Οργανισμού εξετάζεται και θα ληφθεί υπόψη η φύση των εργασιών καθώς και οι μακροπρόθεσμες ανάγκες και απαιτήσεις.

15 και 16. Ο ΕΟΠ γνωρίζει ότι οι δομές προγραμματισμού, όπως έχουν εξελιχθεί κατά τη διάρκεια των ετών, δεν είναι πλέον οι ενδεδειγμένες. Ένα νέο πρόγραμμα εργασίας και μια αντίστοιχη διάρθρωση προϋπολογισμού πρόκειται να εφαρμοστούν από 1ης Ιανουαρίου 2004 και εξής. Το νέο πρόγραμμα θα εστιάζει στον καθορισμό σαφών στόχων και στη σύνδεσή τους με προϋπολογισμό βάσει δραστηριοτήτων. Το εν λόγω οικονομικό έτος θα έχει ως αποτέλεσμα ένα σαφέστερο και συνεπέστερο δημοσιονομικό πλαίσιο, τόσο για τις επιχειρησιακές δραστηριότητες του ΕΟΠ όσο και για το έργο των θεματικών κέντρων.