52003PC0440

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1406/2002 , σχετικά με τη σύσταση Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας

(υποβληθείσα από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Το 2001, μετά το ναυάγιο του πετρελαιοφόρου Erika, η Επιτροπή πρότεινε κανονισμό για την ίδρυση Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας (στο εξής καλούμενος «Οργανισμός»), ενός τεχνικού οργάνου με σκοπό τη διασφάλιση υψηλού, ομοιόμορφου και αποτελεσματικού επιπέδου ασφάλειας της ναυσιπλοΐας και την πρόληψη της ρύπανσης από πλοία στην Κοινότητα. Ο κανονισμός 1406/2002, με τον οποίο ιδρύεται ο Οργανισμός, εκδόθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στις 27 Ιουνίου 2002 και τέθηκε σε ισχύ μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα, τον Αύγουστο του ιδίου έτους. Ο νέος αυτός κοινοτικός φορέας έχει την ευθύνη παροχής στα κράτη μέλη και την Επιτροπή τεχνικής και επιστημονικής συνδρομής για την ορθή εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας στον τομέα της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας και της πρόληψης της ρύπανσης από πλοία, την παρακολούθηση της εφαρμογής της εν λόγω νομοθεσίας και την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των υφιστάμενων μέτρων.

Μετά και τη νέα οικολογική καταστροφή στα ευρωπαϊκά ύδατα, που προκλήθηκε τον Νοέμβριο του 2002 από το ναυάγιο του δεξαμενόπλοιου Prestige, κατέστη προφανής η ανάγκη λήψης συμπληρωματικών μέτρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όχι μόνον όσον αφορά την πρόληψη της ρύπανσης από πλοία αλλά και την αντίδραση σε περίπτωση τέτοιου είδους μόλυνσης. Τα σχεδιαζόμενα μέτρα έπρεπε να συμπληρώνουν τις δράσεις των κρατών μελών και να παρέχουν προστιθέμενη αξία στις δράσεις που έχουν ήδη αναληφθεί σε κοινοτικό επίπεδο στους τομείς της ακούσιας ή εκούσιας θαλάσσιας ρύπανσης και της πολιτικής προστασίας. Ο νεοσυσταθείς Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας παρείχε το κατάλληλο πλαίσιο για την ανάπτυξη συγκεκριμένων δράσεων καταπολέμησης της ρύπανσης σε κοινοτικό επίπεδο. Για να παρασχεθούν στον Οργανισμό η αναγκαία αρμοδιότητα και τα μέσα δράσης, η Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση του κανονισμού 1406/2002 με τον οποίο ιδρύθηκε ο Οργανισμός.

Επί του παρόντος, ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στον τομέα της αντίδρασης σε περίπτωση θαλάσσιας ρύπανσης ορίζεται σε δύο κοινοτικές πράξεις: (α) στην απόφαση 2850/2002/EΚ [1] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση κοινοτικού πλαισίου συνεργασίας στον τομέα της εκούσιας ή ακούσιας θαλάσσιας ρύπανσης και (β) στην απόφαση 2001/792/EΚ [2] του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2001, περί θέσπισης κοινοτικού μηχανισμού για τη διευκόλυνση της ενισχυμένης συνεργασίας στις επεμβάσεις βοήθειας της πολιτικής προστασίας. Στο πλαίσιο των ανωτέρω κοινοτικών πράξεων, η κοινοτική δράση έχει ως στόχο: να στηρίξει και να συμπληρώσει τις προσπάθειες των κρατών μελών. να συμβάλει στη βελτίωση της ικανότητας ανταπόκρισης των κρατών μελών σε περίπτωση ατυχημάτων. να δημιουργήσει κατάλληλες συνθήκες που θα διευκολύνουν την αποτελεσματική αμοιβαία συνδρομή και συνεργασία. να προωθήσει τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών για την παροχή αποζημίωσης σε περίπτωση βλάβης σύμφωνα με την αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει".

[1] EE L 332 της 28.12.2000, σ. 1

[2] ΕΕ L 297 της 15.11.2001, σ. 7

Ο κοινοτικός μηχανισμός για τη διευκόλυνση της συνεργασίας σε επεμβάσεις βοήθειας πολιτικής προστασίας λειτουργεί παράλληλα με ορισμένες περιφερειακές συμφωνίες και συμβάσεις για την «ατυχηματική» θαλάσσια ρύπανση, όπως η Συμφωνία Συνεργασίας της Βόννης [3], οι οποίες διευκολύνουν την αμοιβαία συνδρομή και συνεργασία μεταξύ κρατών μελών σε περιφερειακό επίπεδο.

[3] Συμφωνία συνεργασίας για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από πετρέλαιο και άλλες επιβλαβείς ουσίες στη Βόρεια Θάλασσα, 1983

Ο Οργανισμός θα υποστηρίξει το ανωτέρω κοινοτικό πλαίσιο και τον κοινοτικό μηχανισμό, συμπληρώνοντας τα αναγκαία πρακτικά μέσα, μεταξύ των οποίων τα ειδικευμένα πλοία επέμβασης σε περίπτωση ρύπανσης και ο εξοπλισμός συλλογής πετρελαίου και άλλων επιβλαβών ουσιών στη θάλασσα. Με τη δράση αυτή, θα συμπληρώνει τους μηχανισμούς των κρατών μελών για την καταπολέμηση της ρύπανσης. Σε περίπτωση περιστατικού ρύπανσης, ο Οργανισμός θα συνδράμει το πληγέν κράτος μέλος, υπό την αιγίδα του οποίου θα διεξαχθούν οι δραστηριότητες καθαρισμού.

Παράλληλα, ο Οργανισμός θα παρέχει στα κράτη μέλη και στην Επιτροπή τεχνική και επιστημονική συνδρομή στον τομέα της ατυχηματικής ή εσκεμμένης ρύπανσης που προκαλείται από πλοία.

Στην προτεινόμενη αναθεώρηση του κανονισμού για τη σύσταση του Οργανισμού έπρεπε να ληφθεί επίσης υπόψη η θεσμοθέτηση κοινοτικής αρμοδιότητας σε έναν τομέα που είναι στενά συνδεδεμένος με την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, την ασφάλεια έναντι κακόβουλων πράξεων. Οι εντεινόμενες ανησυχίες έναντι απειλών για τρομοκρατικές και άλλου είδους παράνομες ενέργειες με στόχο πλοία και λιμενικές εγκαταστάσεις οδήγησαν στην έγκριση ειδικών διεθνών μέσων. Στη διπλωματική διάσκεψη που οργάνωσε ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΔΝΟ - IMO) στις 12 Δεκεμβρίου 2002, εγκρίθηκαν τροποποιήσεις της σύμβασης SOLAS [4] και ένας νέος διεθνής κώδικας (Διεθνής Κώδικας Ασφάλειας Πλοίων και Λιμενικών Εγκαταστάσεων - International Ship and Port Facility Security Code), όπου προβλέπεται μια σειρά μέτρα τα οποία αφορούν την ασφάλεια στις θαλάσσιες μεταφορές. Ενόψει της έναρξης ισχύος των μέτρων αυτών τον Ιούλιο του 2003, η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση κανονισμού για την βελτίωση της ασφάλειας πλοίων και λιμένων [5], ο οποίος επιβάλλει με εναρμονισμένο τρόπο την εφαρμογή σε ολόκληρη την Κοινότητα των διεθνών μέτρων που αναφέρθηκαν ανωτέρω. Με την ίδια πρόταση συγκροτείται μηχανισμός επιθεωρήσεων με αντικείμενο την ορθή εφαρμογή των μέτρων ασφάλειας από τα κράτη μέλη, οι οποίες θα διενεργούνται από την Επιτροπή με τη βοήθεια του Οργανισμού. Κατά συνέπεια, ο κανονισμός 1406/2003 για την ίδρυση του Οργανισμού πρέπει να τροποποιηθεί, ώστε να αντικατοπτρίζει το ρόλο του Οργανισμού στο συγκεκριμένο τομέα.

[4] Διεθνής Σύμβαση για την Ασφάλεια της Ανθρώπινης Ζωής στη Θάλασσα, 1974

[5] Ανακοίνωση της Επιτροπής για την ενίσχυση της ασφάλειας στις θαλάσσιες μεταφορές. Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη βελτίωση της ασφάλειας στα πλοία και τις λιμενικές εγκαταστάσεις, COM (2003) 229 τελικό της 2ας Μαΐου 2003

Πρόσφατη πρόταση της Επιτροπής περί τροποποιήσεως της οδηγίας 2001/25/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το ελάχιστο επίπεδο εκπαίδευσης των ναυτικών [6] προβλέπει ενισχυμένο ρόλο του Οργανισμού στη διαδικασία κοινοτικής αναγνώρισης της κατάρτισης και των προσόντων των ναυτικών από τρίτες χώρες. Μολονότι τα καθήκοντα του Οργανισμού ήδη περιλαμβάνουν τον τομέα της κατάρτισης των ναυτικών, η παρούσα αναθεώρηση του κανονισμού 1406/2003 παρέχει τη δυνατότητα να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στον εν λόγω τομέα και να ληφθούν υπόψη οι αυξημένες απαιτήσεις που απορρέουν από την προτεινόμενη τροποποίηση της οδηγίας 2001/25/ΕΚ.

[6] COM (2003) 1 τελικό της 13.01.2003

2. ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ ΜΕΤΡΟΥ

Ο στόχος του προτεινόμενου μέτρου είναι να τροποποιηθεί ο κανονισμός 1406/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Η αιτιολόγηση βασίζεται σε δύο κύριους άξονες. Αρχικά, στην ανάγκη να δοθεί στον Οργανισμό η νομική αρμοδιότητα και τα κατάλληλα μέσα για την καταπολέμηση της "ατυχηματικής" και παράνομης ρύπανσης που προκαλείται από τα πλοία και δεύτερον την ανάγκη διευκρίνισης του ρόλου του Οργανισμού στους τομείς της ασφάλειας στις θαλάσσιες μεταφορές και της κατάρτισης των ναυτικών, σύμφωνα με τις πρόσφατες πρωτοβουλίες της Επιτροπής στους εν λόγω τομείς.

Με την ανακοίνωση της Επιτροπής της 5/3/2003, η οποία αφορά έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση των συνεπειών του ναυαγίου του Prestige [7], γνωστοποιείται η πρόθεση της Επιτροπής για περαιτέρω προσδιορισμό και επέκταση της αρμοδιότητας του Οργανισμού, ώστε να καταστεί δυνατή η εκ μέρους του ναύλωση σκαφών εξοπλισμένων με προηγμένη τεχνολογία ή άλλου είδους εξοπλισμό αντιμετώπισης της ρύπανσης, τα οποία θα χρησιμοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

[7] Ανακοίνωση της Επιτροπής "Έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση των συνεπειών του ναυαγίου του Prestige" της 5.3.2003, COM(2003) 105 τελικό

2.1. Αντιμετώπιση της ρύπανσης

Ο συντονισμός της κοινοτικής αντιμετώπισης της ρύπανσης βελτιώθηκε σημαντικά με τη δημιουργία του μηχανισμού συντονισμού πολιτικής προστασίας (απόφαση 2001/792/ΕΚ), που αναφέρεται τώρα ως Κέντρο Επεμβάσεων Πολιτικής Προστασίας. Ωστόσο, η εμπειρία από τα πρόσφατα ατυχήματα στα ευρωπαϊκά ύδατα, έδειξε ότι υπάρχει ανάγκη συμπληρωματικής κοινοτικής δράσης στον τομέα καταπολέμησης της ρύπανσης. Η Επιτροπή αναγνωρίζει την σπουδαιότητα του εγχειρήματος παρέχοντας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας την αναγκαία αρμοδιότητα και τα μέσα για την συμπλήρωση των σχεδίων των κρατών μελών για την αντιμετώπιση της ρύπανσης.

Για να εφοδιαστεί ο Οργανισμός με τα απαραίτητα μέσα καταπολέμησης της ρύπανσης, θεωρείται αναγκαία η διάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού, τα έσοδα του οποίου θα προέλθουν αρχικά από την Κοινότητα. Ωστόσο, η Επιτροπή θα μελετήσει κατάλληλους τρόπους αναχρηματοδότησης της δράσης αυτής, λαμβάνοντας υπόψη την αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει", με προοπτική να υποβάλει προτάσεις στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εφόσον το κρίνει αναγκαίο.

Για να συμβάλει ενεργά στον κοινοτικό μηχανισμό συντονισμού των επεμβάσεων πολιτικής προστασίας, ο Οργανισμός πρέπει να διαθέτει τα κατάλληλα μέσα που θα του επιτρέπουν να επεμβαίνει, υπό την αιγίδα του κράτους μέλους το οποίο ζητεί συνδρομή, σε περιπτώσεις "ατυχηματικής" ή εσκεμμένης θαλάσσιας ρύπανσης. Για το σκοπό αυτό, ο Οργανισμός πρέπει να έχει τη δυνατότητα να ναυλώνει ειδικευμένα ή πολυδύναμα πλοία, με το συναφή τεχνικό εξοπλισμό, για επέμβαση σε περίπτωση ρύπανσης.

Με την παρούσα πρόταση επαφίεται στο Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού να εγκρίνει, με τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής, λεπτομερές σχέδιο αντιμετώπισης της ρύπανσης, όπου θα προσδιορίζεται η καλύτερη δυνατή χρήση των χρηματοοικονομικών πόρων που διατίθενται από τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Στο πλαίσιο αυτό, ο Οργανισμός θα πρέπει να λάβει υπόψη την προστιθέμενη αξία των δραστηριοτήτων του σε σχέση με εκείνες των κρατών μελών, καθώς επίσης και τον καλύτερο δυνατό συνδυασμό κόστους και αποτελεσματικότητας. Η γραμμή αυτή δράσης λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι ο Οργανισμός χρειάζεται ευελιξία τόσο στη συνεχή αξιολόγηση των κενών που παρουσιάζουν τα σχέδια αντιμετώπισης περιστατικών ρύπανσης των κρατών μελών όσο και για την θέσπιση του δικού του σχεδίου επέμβασης σε περίπτωση ρύπανσης.

Στο λεπτομερές σχέδιο του Οργανισμού για την αντιμετώπιση της ρύπανσης θα λαμβάνονται υπόψη οι δράσεις που αναλαμβάνονται βάσει του κοινοτικού μηχανισμού για τη διευκόλυνση της ενισχυμένης συνεργασίας στις επεμβάσεις παροχής βοήθειας στο πλαίσιο της πολιτικής προστασίας.

Η Επιτροπή και ο Οργανισμός μελετούν τώρα τους αποτελεσματικότερους τρόπους άσκησης των δραστηριοτήτων του Οργανισμού για την αντιμετώπιση της ρύπανσης. Η ανάλυση αυτή, που θα ολοκληρωθεί με τα πορίσματα ανεξάρτητης μελέτης, θα επιτρέψει στον Οργανισμό να καταρτίσει λεπτομερές σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση της ρύπανσης, το οποίο θα εγκριθεί από το Διοικητικό του Συμβούλιο.

Δεν έχει αποφασιστεί ακόμη αν η ναύλωση των πλοίων πρέπει να είναι διαρκής ή περιστασιακή. Ένας άλλος καθοριστικός παράγοντας για την αποτελεσματική επέμβαση εκ μέρους του Οργανισμού είναι ο αριθμός των πλοίων που πρόκειται να ναυλωθούν. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι πετρελαιοκηλίδες δημιουργούνται πλησίον της ακτής και ο χρόνος επέμβασης προτού η μόλυνση φθάσει στην ακτή είναι πολύ βραχύς. Ως εκ τούτου, η γειτνίαση των ναυλωμένων πλοίων με τον τόπο του συμβάντος είναι καθοριστικής σημασίας για την επέμβαση. Λαμβανομένου υπόψη του μήκους των ακτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδιαίτερα μετά τη διεύρυνση, πρέπει να ληφθεί απόφαση σχετικά με το πόσα πλοία δικαιολογείται να ναυλωθούν από οικονομική άποψη και κάτω από ποιες προϋποθέσεις. Η επιλογή αυτή αποτελεί μέρος του λεπτομερούς σχεδίου επέμβασης σε περίπτωση μόλυνσης που θα καταρτίσει το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού, με τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής. Εν προκειμένω, υπενθυμίζεται ότι η κοινοτική δράση συμπληρώνει, αλλά δεν αντικαθιστά τις δραστηριότητες των κρατών μελών. Την κύρια ευθύνη για την αντιμετώπιση της ρύπανσης αναλαμβάνουν τα κράτη μέλη.

Τα πλοία που θα ενταχθούν στο σχέδιο του Οργανισμού για την αντιμετώπιση της ρύπανσης πρέπει να είναι εξοπλισμένα με όλα τα αναγκαία μέσα για την αντιμετώπιση ενός ευρέος φάσματος πετρελαιοειδών και χημικών ουσιών, μετά από κάποιο περιστατικό ρύπανσης.

Ο Οργανισμός θα πρέπει να προβεί σε λεπτομερή έρευνα και ανάλυση σχετικά με την εξεύρεση καταλλήλων πλοίων επέμβασης σε περίπτωση ρύπανσης. Δεδομένου ότι ο σημερινός στόλος των εν λόγω πλοίων στην Ευρώπη ανήκει κυρίως ή ναυλώνεται από τα κράτη μέλη, ο Οργανισμός θα πρέπει να διερευνήσει την υφιστάμενη χωρητικότητα στον ιδιωτικό τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, θα διερευνηθεί η διαθέσιμη τεχνική εμπειρογνωμοσύνη από τον ναυπηγικό τομέα στην ΕΕ και εκτός αυτής, για τη ναυπήγηση προηγμένης τεχνολογίας πλοίων αντιμετώπισης περιστατικών ρύπανσης. Για όλες τις συμβάσεις ναύλωσης πλοίων και εξοπλισμού που θα συνάψει ο Οργανισμός θα προκηρυχθούν διαγωνισμοί.

Όπως σαφώς αναφέρεται στην πρόταση, ο Οργανισμός συμπληρώνει και δεν αντικαθιστά τους μηχανισμούς επέμβασης των κρατών μελών σε περίπτωση ρύπανσης. Για την επίτευξη του αποτελέσματος αυτού, η καλύτερη λύση φαίνεται να είναι η καθιέρωση στενότερης συνεργασίας μεταξύ κρατών μελών και του Οργανισμού εντός του υφιστάμενου πλαισίου που προσφέρει ο μηχανισμός συνεργασίας πολιτικής προστασίας της Κοινότητας.

Πέραν της παροχής των κατάλληλων μέσων για την καταπολέμηση της ρύπανσης που προκαλείται από τα πλοία, ο Οργανισμός θα προσφέρει τεχνική και επιστημονική στήριξη στα κράτη μέλη και την Επιτροπή στον ίδιο τομέα. Θα πρέπει, κατά συνέπεια, να αναπτύξει και να διατηρήσει επιστημονικές γνώσεις στον εν λόγω τομέα. Απαιτείται επίσης η σταθερή αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των δράσεων που αναλαμβάνονται και/ή πρόταση προσαρμογών ή εναλλακτικών λύσεων. Η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας πρέπει να διενεργείται σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη.

2.2. Ασφάλεια των θαλάσσιων μεταφορών και εκπαίδευση των ναυτικών

Η πρόταση της Επιτροπής για την έκδοση κανονισμού σχετικά με τη βελτίωση της ασφάλειας στα πλοία και στις λιμενικές εγκαταστάσεις ορίζει τις υποχρεώσεις των κρατών μελών όσον αφορά τη διαχείριση, την παρακολούθηση και την παροχή των αναγκαίων πόρων για την επίτευξη των στόχων του κανονισμού, και απαιτεί από αυτά να θεσπίσουν εθνικό σχέδιο για την εφαρμογή των διατάξεων του.

Ο προτεινόμενος κανονισμός εισάγει μια διαδικασία διενέργειας επιθεωρήσεων υπό την εποπτεία της Επιτροπής, για την εξακρίβωση της αποτελεσματικότητας των μηχανισμών ελέγχου της εφαρμογής κάθε εθνικού συστήματος. Βάσει της διαδικασίας αυτής, ο Οργανισμός καλείται να συνδράμει την Επιτροπή στα καθήκοντα που της ανατίθενται από τον εν λόγω κανονισμό.

Κατόπιν των ανωτέρω, ο κανονισμός 1406/2002 για την ίδρυση του Οργανισμού πρέπει να τροποποιηθεί, ώστε να αναφέρει σαφώς την ασφάλεια έναντι κακόβουλων πράξεων μεταξύ των καθηκόντων του Οργανισμού.

Η πρόταση της Επιτροπής για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/25/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με το ελάχιστο επίπεδο εκπαίδευσης των ναυτικών, προβλέπει νέες διαδικασίες αναγνώρισης των πιστοποιητικών επάρκειας των ναυτικών που εκδίδονται από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, προβλέπει μια κεντρική και εναρμονισμένη διαδικασία αναγνώρισης σε κοινοτική κλίμακα τρίτων χωρών που συμμορφώνονται με τη σύμβαση STCW [8].

[8] Διεθνής Σύμβαση για τα Πρότυπα Εκπαίδευσης, Πιστοποίησης και Εκτέλεσης Φυλακών των Ναυτικών, 1978

Η εν λόγω κεντρική διαδικασία κοινοτικής αναγνώρισης εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Επιτροπής και απαιτεί πρόσθετους κοινοτικούς πόρους για τη διεκπεραίωση ενός καθήκοντος το οποίο προηγουμένως ασκούσαν τα κράτη μέλη. Η πρόταση αναφέρει σαφώς ότι ο Οργανισμός πρέπει να συμβάλει στην διευρυμένη αυτή αποστολή που ανατίθεται στην Κοινότητα.

Ενώ ο κανονισμός 1406/2002 για την ίδρυση του Οργανισμού προβλέπει ήδη στο άρθρο 2 ότι ο Οργανισμός συνδράμει την Επιτροπή στην εκτέλεση οιουδήποτε καθήκοντος της ανατίθεται σε σχέση με την ασφάλεια στη θάλασσα, την εκπαίδευση, την έκδοση πιστοποιητικών και την εκτέλεση φυλακών των ναυτικών, είναι αναγκαίο να προσαρμοστεί η διάταξη αυτή στο διευρυμένο καθήκον που ανατίθεται στην Επιτροπή και στον Οργανισμό στο συγκεκριμένο πεδίο.

3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Η πρόταση περιλαμβάνει ένα άρθρο το οποίο προσδιορίζει τις προτεινόμενες τροποποιήσεις των ισχυουσών διατάξεων του κανονισμού και ένα άρθρο σχετικό με την έναρξη της ισχύος του κανονισμού.

4. ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

4.1. Προσθήκη της ασφάλειας έναντι κακόβουλων πράξεων και της αντιμετώπισης της ρύπανσης στους στόχους του Οργανισμού (άρθρο 1 παράγραφος 1)

Το άρθρο 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1406/2002 τροποποιείται ώστε να αντικατοπτρίζει την επέκταση της δικαιοδοσίας του Οργανισμού στους τομείς της ασφάλειας έναντι κακόβουλων πράξεων και της αντιμετώπισης της ρύπανσης. Στο άρθρο 1 προστίθεται μια νέα παράγραφος 3 η οποία προβλέπει την τεχνική και επιστημονική συνδρομή του Οργανισμού προς τα κράτη μέλη και την Επιτροπή στον τομέα της αντιμετώπισης της ρύπανσης. Η ίδια παράγραφος προβλέπει ότι ο Οργανισμός συνδράμει τα κράτη μέλη με κατάλληλα μέσα, συμπληρώνοντας τη δράση τους σε περιπτώσεις συμβάντων θαλάσσιας ρύπανσης. Σε τέτοιες περιπτώσεις, ο Οργανισμός θα παρέχει στήριξη στον κοινοτικό μηχανισμό συνεργασίας για θέματα πολιτικής προστασίας, που καθιερώθηκε με την απόφαση 2001/792/EΚ του Συμβουλίου.

4.2. Προσθήκη της ασφάλειας έναντι κακόβουλων πράξεων και της αντιμετώπισης της ρύπανσης στα ειδικά καθήκοντα του Οργανισμού (άρθρο 1 παράγραφος 2)

Το άρθρο 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1406/2002, που αναφέρεται στα καθήκοντα του Οργανισμού, τροποποιείται ώστε να εισαχθούν σε όλα τα σχετικά σημεία ρητές παραπομπές στους νέους στόχους του Οργανισμού. Οι τροποποιήσεις αυτές αφορούν:

- τη συνδρομή εκ μέρους της Επιτροπής στην ενημέρωση, στην κατάρτιση και στην εξακρίβωση της εφαρμογής της κοινοτικής νομοθεσίας στους τομείς της ασφάλειας έναντι κακόβουλων πράξεων και της αντιμετώπισης της ρύπανσης,

- την υποστήριξη, με τα κατάλληλα μέσα, των δράσεων επέμβασης των κρατών μελών σε περίπτωση ρύπανσης,

- τη συλλογή, καταχώριση και αξιολόγηση των πληροφοριών και δεδομένων σχετικά με την ασφάλεια έναντι κακόβουλων πράξεων (το ίδιο καθήκον σχετικά με την πληροφόρηση και τα στοιχεία για τη ρύπανση από πλοία ήδη περιλαμβάνεται μεταξύ των καθηκόντων του Οργανισμού),

- την ενδεχόμενη τεχνική βοήθεια προς τις προσχωρούσες χώρες τόσο για την ασφάλεια έναντι κακόβουλων πράξεων όσο και για την αντιμετώπιση της ρύπανσης.

Βάσει του ιδίου άρθρου, προστίθεται στο στοιχείο (β)(iii) ρητή παραπομπή στη διευρυμένη κοινοτική αρμοδιότητα για την εκπαίδευση και τα προσόντα των ναυτικών τρίτων χωρών, που περιλαμβάνει την εξακρίβωση της συμμόρφωσης των τρίτων χωρών με τις διατάξεις της σύμβασης STCW.

4.3. Κατάρτιση σχεδίου δράσης από το Διοικητικό Συμβούλιο με αντικείμενο τις δραστηριότητες επέμβασης του Οργανισμού για την αντιμετώπιση της ρύπανσης (άρθρο 1 παράγραφος 3).

Στο άρθρο 10 του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1406/2002, που αναφέρεται στη σύνθεση και στις εξουσίες του Διοικητικού Συμβουλίου, προστίθεται νέα παράγραφος, ώστε να συμπεριληφθεί μεταξύ των εξουσιών του η έγκριση λεπτομερούς προγράμματος των δραστηριοτήτων επέμβασης του Οργανισμού για την αντιμετώπιση της ρύπανσης, το οποίο θα εκπονεί ο Εκτελεστικός Διευθυντής. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την προστιθέμενη αξία των δραστηριοτήτων του Οργανισμού σε σχέση με εκείνες των κρατών μελών, καθώς και την καλύτερη δυνατή σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας. Το εν λόγω σχέδιο πρέπει να έχει τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής ώστε να εξασφαλιστεί η πλήρης συμμόρφωσή του με τον κοινοτικό μηχανισμό συνεργασίας σε θέματα πολιτικής προστασίας και το κοινοτικό πλαίσιο συνεργασίας στον τομέα της "ατυχηματικής" ή εσκεμμένης θαλάσσιας ρύπανσης.

4.4. Προσθήκη απαιτήσεων ειδίκευσης των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου και του Εκτελεστικού Διευθυντή στα νέα καθήκοντα του Οργανισμού (άρθρο 1 παράγραφοι 4 και 5)

Τα άρθρα 11 και 16 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1406/2002, που αναφέρονται στη σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου και στον διορισμό του Εκτελεστικού Διευθυντή, αντίστοιχα, τροποποιούνται ώστε να προστεθεί στον κατάλογο των απαιτούμενων προσόντων η ειδίκευση στους τομείς της ασφάλειας έναντι των κακόβουλων πράξεων και της αντιμετώπισης της ρύπανσης. Η διάταξη αυτή θα ισχύσει για τους νέους διορισμούς στη διοικητική διάρθρωση του Οργανισμού.

4.5. Προσαρμογή των προϋποθέσεων συμμετοχής τρίτων χωρών στον Οργανισμό (άρθρο 1 παράγραφος 6)

Το άρθρο 17 του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1406/2002, που αναφέρεται στη συμμετοχή τρίτων χωρών στον Οργανισμό, τροποποιείται ώστε να συμπεριληφθεί μεταξύ των προϋποθέσεων της συμμετοχής αυτής η υιοθέτηση και εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου στους τομείς της ασφάλειας έναντι κακόβουλων πράξεων και της πρόληψης της ρύπανσης. Η διάταξη αυτή δεν μπορεί να έχει αναδρομική ισχύ για τις τρίτες χώρες που συμμετέχουν ήδη στον Οργανισμό πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού. Οι χώρες αυτές, ωστόσο, οφείλουν κατ' αρχήν να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για να προσαρμόσουν τη νομοθεσία τους στους ανωτέρω δύο τομείς στην αντίστοιχη κοινοτική νομοθεσία, το συντομότερο δυνατόν.

2003/0159 (COD)

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1406/2002 , σχετικά με τη σύσταση Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδιαίτερα το άρθρο 80 παράγραφος 2,

την πρόταση της Επιτροπής [9],

[9] ΕΕ C , , σ. .

την γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής [10],

[10] ΕΕ C , , σ. .

την γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών [11],

[11] ΕΕ C , , σ. .

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζει το άρθρο 251 της Συνθήκης [12],

[12] ΕΕ C , , σ. .

Εκτιμώντας τα εξής:

(1) Με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1406/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου συστάθηκε Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Ναυσιπλοΐας [13] (ο Οργανισμός) με σκοπό να εξασφαλιστεί υψηλό, ομοιόμορφο και αποτελεσματικό επίπεδο ασφάλειας της ναυσιπλοΐας και πρόληψης της ρύπανσης από πλοία.

[13] ΕΕ L 208 της 5.8.2002, σ. 1

(2) Είναι σημαντικό να ληφθούν τα αναγκαία μέτρα για την εγγύηση της ασφάλειας της κοινοτικής ναυτιλίας και των κοινοτικών λιμένων καθώς επίσης και της ασφάλειας των επιβατών, των πληρωμάτων και του προσωπικού των λιμένων έναντι των απειλών από εσκεμμένες κακόβουλες πράξεις.

(3) Στις 12 Δεκεμβρίου 2002, η Διπλωματική Διάσκεψη του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ - IMO) ενέκρινε μια σειρά τροποποιήσεις της Διεθνούς Σύμβασης για την Ασφάλεια της Ανθρώπινης Ζωής στη Θάλασσα (SOLAS), καθώς και διεθνή κώδικα για τα πλοία και τις λιμενικές εγκαταστάσεις (ISPS), που προβλέπουν δέσμη μέτρων για την ασφάλεια έναντι κακόβουλων πράξεων στη θάλασσα. Ενδείκνυται συνεπώς να προσδιοριστεί ο ρόλος του Οργανισμού στον εν λόγω τομέα.

(4) Η ανακοίνωση της Επιτροπής της 2ας Μαΐου 2003 προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή τω Περιφερειών σχετικά με την βελτίωση της ασφάλειας στις θαλάσσιες μεταφορές [14], περιλαμβάνει πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ο οποίος επιβάλλει την εφαρμογή των ανωτέρω διεθνών πράξεων στην Κοινότητα. Ο προτεινόμενος κανονισμός για την ασφάλεια και λιμενικών εγκαταστάσεων αναθέτει σημαντική αποστολή στον Οργανισμό για την εφαρμογή των εν λόγω μέτρων ασφάλειας από τα κράτη μέλη.

[14] COM (2003) 229 τελικό

(5) Τα πρόσφατα ατυχήματα σε ευρωπαϊκά ύδατα, κυρίως τα ναυάγια των δεξαμενόπλοιων Erika και Prestige, κατέδειξαν την ανάγκη πρόσθετης κοινοτικής δράσης, όχι μόνο για την πρόληψη της ρύπανσης, αλλά και για την επέμβαση σε περίπτωση ρύπανσης.

(6) Η απόφαση 2850/2000/ΕΚ [15]του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, ορίζει κοινοτικό πλαίσιο συνεργασίας στον τομέα της ακούσιας ή εκούσιας θαλάσσιας ρύπανσης για την περίοδο από 1 Ιανουαρίου 2000 έως 31 Δεκεμβρίου 2006.

[15] ΕΕ L 332 της 28.12.2000, σ.1

(7) Η απόφαση 2001/792/EΚ [16] του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2001 καθιέρωσε ένα κοινοτικό μηχανισμό για τη διευκόλυνση της ενισχυμένης συνεργασίας στις επεμβάσεις βοήθειας της πολιτικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένης της "ατυχηματικής" θαλάσσιας ρύπανσης. Ο εν λόγω μηχανισμός περιλαμβάνει ένα κέντρο παρακολούθησης και ενημέρωσης στο πλαίσιο της Επιτροπής που να χρησιμοποιείται σε όλες τις περιπτώσεις επεμβάσεων βοήθειας πολιτικής προστασίας.

[16] ΕΕ L 297 της 15.11.2001, σ. 7

(8) Ο Οργανισμός θα πρέπει να διαθέτει την κατάλληλη δομή για να αναλαμβάνει δράσεις αντιμετώπισης περιστατικών ρύπανσης, που θα συμπληρώνουν τους μηχανισμούς των κρατών μελών για την αντιμετώπιση τέτοιου είδους περιστατικών. Θα προσφέρει στήριξη στον κοινοτικό μηχανισμό συνεργασίας σε θέματα πολιτικής προστασίας.

(9) Η πρόταση της Επιτροπής για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/25/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τα ελάχιστα επίπεδα εκπαίδευσης των ναυτικών [17], εισάγει νέες διαδικασίες όσον αφορά την αναγνώριση των πιστοποιητικών επάρκειας των ναυτικών που εκδίδονται από χώρες εκτός της ΕΕ. Ο Οργανισμός θα επικουρεί την Επιτροπή στην αξιολόγηση της συμμόρφωσης τω χωρών αυτών με τις υποχρεώσεις της Διεθνούς Σύμβασης του 1978 για τα Πρότυπα Εκπαίδευσης, Πιστοποίησης και Εκτέλεσης Φυλακών των Ναυτικών (Σύμβαση STCW).

[17] COM (2003) 1 τελικό της 13.01.2003

(10) Το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού θα πρέπει να είναι αρμόδιο για τον καθορισμό, με τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής, σχεδίου δράσης με αντικείμενο τις δραστηριότητες επέμβασης του Οργανισμού σε περιστατικά ρύπανσης. Κατά την

κατάρτιση του σχεδίου, το Διοικητικό Συμβούλιο θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την προστιθέμενη αξία των δραστηριοτήτων επέμβασης του Οργανισμού σε περίπτωση ρύπανσης σε σχέση με εκείνες των κρατών μελών, καθώς επίσης και την καλύτερη δυνατή σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας.

(11) Για τους μελλοντικούς διορισμούς στη διοικητική διάρθρωση του Οργανισμού (Διοικητικό Συμβούλιο, Εκτελεστικός Διευθυντής), θα πρέπει να ληφθεί δεόντως υπόψη η απαιτούμενη εμπειρία και ειδίκευση στους νέους τομείς αρμοδιότητας του Οργανισμού: αντιμετώπιση περιστατικών ρύπανσης που προκαλείται από πλοία και ασφάλεια έναντι κακόβουλων πράξεων.

(12) Οι τρίτες χώρες που επιθυμούν να συμμετάσχουν στον Οργανισμό πρέπει να υιοθετήσουν και να εφαρμόζουν το κοινοτικό δίκαιο σε όλους τους τομείς αρμοδιότητας του Οργανισμού, συμπεριλαμβανομένης της επέμβασης σε περίπτωση ρύπανσης που προκαλείται από πλοία και της ασφάλειας έναντι κακόβουλων πράξεων.

(13) Ως εκ τούτου, θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1406/2002,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Ο κανονισμός (ΕΚ) 1406/2002 τροποποιείται ως εξής:

1) Το άρθρο 1, τροποποιείται ως εξής:

(α) οι παράγραφοι 1 και 2 αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο:

«1. Με τον παρόντα κανονισμό ιδρύεται Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Ναυσιπλοΐας (ο "Οργανισμός") με στόχο τη διασφάλιση υψηλού, ομοιόμορφου και αποτελεσματικού επιπέδου ασφάλειας της ναυσιπλοΐας, προστασίας από κακόβουλες πράξεις, πρόληψης της ρύπανσης και αντιμετώπισης της ρύπανσης από πλοία εντός της Κοινότητας.

2. Ο Οργανισμός παρέχει στα κράτη μέλη και την Επιτροπή την αναγκαία τεχνική και επιστημονική βοήθεια, καθώς και εμπειρογνωμοσύνη υψηλού επιπέδου, για να συνδράμει στην ορθή εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας στους τομείς της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας, της προστασίας από κακόβουλες πράξεις, της πρόληψης της ρύπανσης που προκαλείται από πλοία, της παρακολούθησης της εφαρμογής και της αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας των ισχυόντων μέτρων.»

(β) προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος 3:

«3. Ο Οργανισμός παρέχει στα κράτη μέλη και την Επιτροπή τεχνική και επιστημονική συνδρομή στον τομέα της ακούσιας ή εκούσιας ρύπανσης από πλοία και συμπληρώνει με κατάλληλα μέσα τους μηχανισμούς επέμβασης των κρατών μελών σε περίπτωση ρύπανσης. Παρέχει στήριξη στο κοινοτικό πλαίσιο συνεργασίας στον τομέα της ακούσιας ή εκούσιας θαλάσσιας ρύπανσης που καθιερώθηκε με την απόφαση 2850/2000/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και στον κοινοτικό μηχανισμό συνεργασίας για θέματα πολιτικής προστασίας που καθιερώθηκε με την απόφαση 2001/792/EΚ του Συμβουλίου.»

2) Το άρθρο 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Για να διασφαλιστεί η προσήκουσα υλοποίηση των στόχων που αναφέρονται στο παράρτημα 1, ανατίθενται στον Οργανισμό τα κάτωθι καθήκοντα:

(α) Να παρέχει συνδρομή στην Επιτροπή, όπου απαιτείται, στις προπαρασκευαστικές εργασίες ενημέρωσης και κατάρτισης της κοινοτικής νομοθεσίας στους τομείς της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας και της προστασίας από κακόβουλες πράξεις στη θάλασσα, της πρόληψης της ρύπανσης και της αντιμετώπισης της ρύπανσης που προκαλείται από πλοία, ειδικότερα σε συνάρτηση με την ανάπτυξη διεθνούς νομοθεσίας στον εν λόγω τομέα. Αυτό περιλαμβάνει την ανάλυση των ερευνητικών σχεδίων που υλοποιούνται στον τομέα της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας και της προστασίας από κακόβουλες πράξεις στη θάλασσα, της πρόληψης της ρύπανσης και της αντιμετώπισης της ρύπανσης που προκαλείται από πλοία.

(β) Να συνδράμει την Επιτροπή στην αποτελεσματική εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και την προστασία από κακόβουλες πράξεις στη θάλασσα, την πρόληψη της ρύπανσης και την επέμβαση σε περίπτωση ρύπανσης που προκαλείται από πλοία σε ολόκληρη την Κοινότητα. Ειδικότερα, ο Οργανισμός:

(i) παρακολουθεί τη συνολική λειτουργία του κοινοτικού καθεστώτος ελέγχου από κράτος του λιμένα, ενδεχομένως και με τη διενέργεια επιθεωρήσεων στα κράτη μέλη, και προτείνει στην Επιτροπή πιθανές βελτιώσεις στον τομέα αυτό.

(ii) παρέχει στην Επιτροπή την αναγκαία τεχνική βοήθεια για συμμετοχή στις εργασίες των τεχνικών οργανισμών του μνημονίου συνεννόησης των Παρισίων για τον έλεγχο των πλοίων από την χώρα του λιμένα.

(iii) παρέχει συνδρομή στην Επιτροπή στην εκτέλεση οιουδήποτε καθήκοντος της ανατίθεται από την υφιστάμενη και μελλοντική κοινοτική νομοθεσία για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και την προστασία από κακόβουλες πράξεις στη θάλασσα, την πρόληψη ρύπανσης από πλοία και την επέμβαση σε περίπτωση τέτοιου είδους ρύπανσης και ιδίως τη νομοθεσία που εφαρμόζεται στους νηογνώμονες, στην ασφάλεια των επιβατηγών πλοίων, καθώς και στα πρότυπα ασφάλειας, εκπαίδευσης, πιστοποίησης και εκτέλεσης φυλακών των ναυτικών, συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης της συμμόρφωσης τρίτων χωρών με τις απαιτήσεις της σύμβασης STCW.

(γ) Να συνεργάζεται με τα κράτη μέλη:

(i) για την οργάνωση, όταν υπάρχει ανάγκη, σχετικών δραστηριοτήτων κατάρτισης σε τομείς που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του κράτους του λιμένα και του κράτους της σημαίας.

(ii) για την ανάπτυξη τεχνικών λύσεων και την παροχή τεχνικής βοήθειας όσον αφορά την εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας.

(iii) για την συμπλήρωση με κατάλληλα μέτρα, μέσω του κοινοτικού μηχανισμού συνεργασίας για θέματα πολιτικής προστασίας που καθιερώθηκε με την απόφαση 2001/792/EΚ του Συμβουλίου, των δράσεών τους για την αντιμετώπιση περιστατικών ακούσιας ή εκούσιας θαλάσσιας ρύπανσης που προκαλείται από πλοία.

(δ) Να διευκολύνει τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής στον τομέα που καλύπτεται από την οδηγία 2002/59/EΚ. Ειδικότερα, ο Οργανισμός:

(i) προάγει τη συνεργασία μεταξύ παράκτιων κρατών στις περιοχές ναυτιλίας τις οποίες αφορούν οι τομείς που καλύπτονται από την εν λόγω οδηγία.

(ii) εκπονεί και θέτει σε λειτουργία οιοδήποτε σύστημα πληροφοριών απαιτείται για την επίτευξη των στόχων της εν λόγω οδηγίας.

(ε) Να διευκολύνει τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής στην ανάπτυξη κοινής μεθοδολογίας, συνεκτιμώντας δεόντως τα διαφορετικά νομικά συστήματα στα κράτη μέλη για την έρευνα ναυτικών ατυχημάτων δυνάμει των συμφωνημένων διεθνών αρχών, στη στήριξη των κρατών μελών για τη διερεύνηση σοβαρών ναυτικών ατυχημάτων και στην ανάλυση υφιστάμενων εκθέσεων διερεύνησης ατυχημάτων.

(στ) Να παρέχει στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη αντικειμενικές, αξιόπιστες και συγκρίσιμες πληροφορίες και δεδομένα που αφορούν την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, την προστασία από κακόβουλες πράξεις στη θάλασσα και τη ρύπανση από πλοία ώστε να μπορέσουν να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για την βελτίωση των ενεργειών τους στους εν λόγω τομείς και να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων μέτρων. Στα καθήκοντα αυτά περιλαμβάνεται η συλλογή, καταγραφή και αξιολόγηση τεχνικών δεδομένων στους τομείς της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας, της ασφάλειας από κακόβουλες πράξεις στη θάλασσα και της θαλάσσιας κυκλοφορίας, καθώς και στον τομέα της θαλάσσιας ρύπανσης, ακούσιας ή εκούσιας, η συστηματική αξιοποίηση των υφιστάμενων βάσεων δεδομένων, συμπεριλαμβανομένου του αμφίδρομου εμπλουτισμού τους και, όπου είναι αναγκαίο, η ανάπτυξη συμπληρωματικών βάσεων δεδομένων. Βάσει των στοιχείων που έχει συλλέξει, ο Οργανισμός συνδράμει την Επιτροπή στη δημοσίευση, σε εξαμηνιαία βάση, πληροφοριών που αφορούν πλοία στα οποία απαγορεύτηκε η πρόσβαση σε κοινοτικούς λιμένες κατ'εφαρμογή της οδηγίας για τον έλεγχο από την χώρα του λιμένα. Ο Οργανισμός συνεπικουρεί επίσης την Επιτροπή και τα κράτη μέλη στη δράση τους με στόχο τη βελτίωση του εντοπισμού και τη δίωξη των πλοίων που προβαίνουν σε παράνομες απορρίψεις.

(ζ) Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με τα υποψήφια προς ένταξη κράτη, ο Οργανισμός δύναται να παρέχει τεχνική βοήθεια για την εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας στον τομέα της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας, της προστασίας από κακόβουλες πράξεις στη θάλασσα και την πρόληψη της ρύπανσης από πλοία. Ο Οργανισμός δύναται επίσης να παρέχει βοήθεια σε περίπτωση ακούσιας ή εκούσιας θαλάσσιας ρύπανσης η οποία πλήττει τα κράτη αυτά, μέσω του κοινοτικού μηχανισμού συνεργασίας για θέματα πολιτικής προστασίας που καθιερώθηκε με την απόφαση 2001/792/EΚ του Συμβουλίου. Το έργο αυτό επιτελείται σε συντονισμό με τα υφιστάμενα προγράμματα περιφερειακής συνεργασίας και περιλαμβάνει, κατά περίπτωση, την οργάνωση κατάλληλων δραστηριοτήτων κατάρτισης.»

3) Στο άρθρο 10 παράγραφος 2, προστίθεται το ακόλουθο στοιχείο ια):

«(ια) εγκρίνει, μετά από πρόταση του Εκτελεστικού Διευθυντή και με τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής, λεπτομερές σχέδιο δράσης του Οργανισμού για την αντιμετώπιση της ρύπανσης, με στόχο την άριστη χρήση των χρηματοοικονομικών πόρων που διατίθενται στον Οργανισμό.»

4) Το άρθρο 11 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου διορίζονται με βάση την πείρα και τις ειδικές γνώσεις τους στον τομέα της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας, της προστασίας από κακόβουλες πράξεις στη θάλασσα, της πρόληψης της ρύπανσης και της αντιμετώπισης της ρύπανσης που προκαλείται από πλοία.»

5) Το άρθρο 16 παράγραφος 1 πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο´κείμενο:

«1. Ο Εκτελεστικός Διευθυντής του Οργανισμού διορίζεται από το Διοικητικό Συμβούλιο με βάση τα προσόντά του και τις τεκμηριωμένες διοικητικές και διευθυντικές του ιδιότητες, καθώς και την επάρκεια και πείρα στον τομέα της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας, της πρόληψης της ρύπανσης και της αντιμετώπισης της ρύπανσης που προκαλείται από πλοία. Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφασίζει με πλειοψηφία τεσσάρων πέμπτων όλων των μελών του με δικαίωμα ψήφου. Η Επιτροπή δύναται να προτείνει έναν ή περισσότερους υποψηφίους.»

6) Το άρθρο 17 παράγραφος 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«1. Ο Οργανισμός είναι ανοικτός στη συμμετοχή τρίτων χωρών οι οποίες έχουν συνάψει συμφωνίες με την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, βάσει των οποίων έχουν εγκρίνει και εφαρμόζουν την κοινοτική νομοθεσία στον τομέα της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας, της προστασίας από κακόβουλες πράξεις στη θάλασσα, της πρόληψης της ρύπανσης και της αντιμετώπισης της ρύπανσης που προκαλείται από πλοία.»

Άρθρο 2

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος Ο Πρόεδρος

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

Τομέας (-είς) πολιτικής: Πολιτική χερσαίων, αεροπορικών και θαλάσσιων μεταφορών

Δρατηριότητα (ες): Εφαρμογή των διατάξεων σχετικά με τις δραστηριότητες αντιμετώπισης της ρύπανσης, ασφάλειας έναντι κακόβουλων πράξεων και εκπαίδευσης των ναυτικών από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας.

Ονομασία της Δράσης: κανονισμοσ του Ευρωπαϊκου Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμου (ΕΚ) 1406/2002 σχετικά με τη σύσταση Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειασ της Ναυσιπλοΐας.

1. ΓΡΑΜΜΗ(ΕΣ) ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΎ + ΟΝΟΜΑΣΙΑ(ΕΣ)

06020201 και 06020202: Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας (Επιδότηση για τους τίτλους 1, 2 και 3),

06020203: Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας (Επιδότηση για μέτρα καταπολέμησης της ρύπανσης)

2. ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

2.1. Συνολικό κονδύλιο της δράσης (Μέρος Β): Βλ. σημείο 6.1

2.2. Περίοδος υλοποίησης:

(Αορίστου διαρκείας, έναρξη το 2004)

2.3. Συνολική πολυετής εκτίμηση των δαπανών:

(α) Χρονοδιάγραμμα των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων (ΠΑΥ)/πιστώσεων πληρωμών (ΠΠ) (δημοσιονομική παρέμβαση) / γραμμή προϋπολογισμού 06020203(βλ. σημείο 6.1.1)

σε εκατ. ευρώ (μέχρι τρίτου δεκαδικού ψηφίου)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

(1) Έχουν προβλεφθεί από την Επιτροπή 20 εκατ. ευρώ ετησίως για την περίοδο 2004-2006, με την επιφύλαξη αναθεώρησης σύμφωνα με τις μελλοντικές αποφάσεις της νομοθετικής αρχής. (SEC (2003) 492 σημείο 1.1.1).

(2) Τα ποσά θα αποφασιστούν με βάση τα πορίσματα της αξιολόγησης που προβλέπεται στο σημείο 8.2.

(β) Χρονοδιάγραμμα πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων/πιστώσεων πληρωμών (δημοσιονομική παρέμβαση) / γραμμή προϋπολογισμού 06020202 (βλ. σημείο 6.1.2)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Οι δαπάνες για το 2004 έχουν προβλεφθεί στο προσχέδιο προϋπολογισμού του 2004.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

(γ) Συνολικές δημοσιονομικές επιπτώσεις των ανθρώπινων πόρων και των άλλων δαπανών διοικητικής και επιχειρησιακής λειτουργίας (γραμμές προϋπολογισμού 06020201 και 06020202 ) (βλ. σημεία 7.2 και 7.3)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Οι δαπάνες για το 2004 έχουν προβλεφθεί στο προσχέδιο προϋπολογισμού του 2004.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

2.4. Συμβατότητα με τον δημοσιονομικό προγραμματισμό και τις δημοσιονομικές προοπτικές:

[X] Η πρόταση είναι συμβατή με τον υφιστάμενο δημοσιονομικό προγραμματισμό για την περίοδο 2004-2006.

2.5. Δημοσιονομικές επιπτώσεις επί των εσόδων:

[X] Η πρόταση δεν έχει δημοσιονομικές επιπτώσεις (αφορά τεχνικές πτυχές της εφαρμογής ενός μέτρου)

3. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

4. ΝΟΜΙΚΗ ΒΆΣΗ

Άρθρο 80 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ, κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1406/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 2002, για τη σύσταση Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας.

5. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

5.1. Αναγκαιότητα κοινοτικής παρέμβασης

5.1.1. Επιδιωκόμενοι στόχοι

Οι οικολογικές καταστροφές που προκλήθηκαν από πετρελαιοφόρα στα ευρωπαϊκά ύδατα κατέστησαν εμφανή την ανάγκη λήψης πρόσθετων μέτρων από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την αντιμετώπιση της ρύπανσης που προκάλεσαν τα πλοία. Ο κοινοτικός φορέας που βρίσκεται στην καλύτερη θέση για την δρομολόγηση συγκεκριμένων μέτρων κατά της ρύπανσης που προκαλείται από πλοία είναι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας, ο οποίος συστάθηκε με τον κανονισμό 1406/2002. Τα μέτρα θα συμπληρώσουν τις προσπάθειες των κρατών μελών και θα παρέχουν προστιθέμενη αξία στο κοινοτικό πλαίσιο συνεργασίας για την καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης και την πολιτική προστασία και στον κοινοτικό μηχανισμό συνεργασίας για θέματα πολιτικής προστασίας.

- Για να αποκτήσει ο Οργανισμός τα αναγκαία μέσα που απαιτούνται για την εκπλήρωση του στόχου αντιμετώπισης της ρύπανσης, κρίνεται αναγκαία η διάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού, τα έσοδα του οποίου θα προέρθουν αρχικά από την Κοινότητα. Για τη δράση αυτή, διατέθηκε ποσό 20 εκατ. ευρώ στο σχέδιο του κοινοτικού προϋπολογισμού το 2004.

- Οι εντεινόμενες ανησυχίες για τις απειλές τρομοκρατικών και άλλου είδους παράνομων πράξεων με στόχο πλοία και λιμενικές εγκαταστάσεις οδήγησαν στη θέσπιση από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό ειδικών μέτρων για την αντιμετώπιση της απειλής αυτής. Ενόψει της έναρξης ισχύος των μέτρων αυτών τον Ιούλιο 2003, η Επιτροπή εξέδωσε πρόταση κανονισμού για την βελτίωση της ασφάλειας πλοίων και λιμένων, (COM(2003) 229 τελικό, ο οποίος επιβάλλει την εναρμονισμένη εφαρμογή σε ολόκληρη την Κοινότητα των διεθνώς συμφωνηθέντων μέτρων. Η ίδια πρόταση συστήνει μηχανισμό ελέγχου της ορθής εφαρμογής των μέτρων ασφάλειας από τα κράτη μέλη, που πρόκειται να διενεργεί η Επιτροπή με την συνδρομή του Οργανισμού.

- Η πρόσφατη πρόταση της Επιτροπής στον τομέα της εκπαίδευσης των ναυτικών προβλέπει αυξημένο ρόλο για τον Οργανισμό στη διαδικασία κοινοτικής αναγνώρισης της εκπαίδευσης και των προσόντων ναυτικών από τρίτες χώρες. Ενώ στα καθήκοντα του Οργανισμού ήδη περιλαμβάνεται η συνδρομή στον τομέα της εκπαίδευσης ναυτικών, η παρούσα αναθεώρηση του κανονισμού 1406/2003 προσφέρει τη δυνατότητα να δοθεί περαιτέρω έμφαση στον εν λόγω τομέα.

Σύμφωνα με τα ανωτέρω, ο κανονισμός 1406/2002 σχετικά με την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας πρέπει να τροποποιηθεί ώστε:

- να δοθεί στον Οργανισμό η νομική αρμοδιότητα και τα κατάλληλα μέσα για την καταπολέμηση της ακούσιας και παράνομης ρύπανσης που προκαλείται από πλοία. Οι δράσεις που πρόκειται να αναλάβει ο Οργανισμός θα συμπληρώνουν τις προσπάθειες των κρατών μελών και θα παρέχουν προστιθέμενη αξία στο κοινοτικό πλαίσιο συνεργασίας στον τομέα της θαλάσσιας ρύπανσης και της πολιτικής προστασίας και στον κοινοτικό μηχανισμό συνεργασίας σε θέματα πολιτικής προστασίας.

- να διευρυνθούν οι στόχοι του Οργανισμού με σκοπό να καλύψουν τον τομέα της ασφάλειας έναντι των κακόβουλων πράξεων, επιτρέποντας τον Οργανισμό να συμπληρώσει την κοινοτική πολιτική στον εν λόγω τομέα, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής για την ενίσχυση της ασφάλειας στις θαλάσσιες μεταφορές.

- να προσδιοριστεί περαιτέρω η αρμοδιότητα του Οργανισμού στον τομέα της εκπαίδευσης των ναυτικών ώστε να αντικατοπτρίζει τον διευρυμένο ρόλο της Επιτροπής και του Οργανισμού σύμφωνα με την αναθεώρηση της οδηγίας 2001/25/EΚ σχετικά με τα ελάχιστα επίπεδα εκπαίδευσης των ναυτικών.

5.1.2. Μέτρα σχετικά με την εκ των προτέρων αξιολόγηση

Μετά το ατύχημα του πετρελαιοφόρου Prestige, το οποίο προκάλεσε την έκχυση σημαντικών ποσοτήτων βαρέως μαζούτ που έπληξαν τις ακτογραμμές της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Γαλλίας, κατέστη εμφανής η ανάγκη λήψης πρόσθετων μέτρων σε κοινοτικό επίπεδο για την αντιμετώπιση της κρίσης αυτής. Η ελαχιστοποίηση των σοβαρών επιπτώσεων από την ρύπανση που προκαλούν πλοία απαιτεί πρόσθετη ικανότητα σε μέσα καταπολέμησης της ρύπανσης (τόσο πλοία όσο και εξοπλισμό) στην Ευρώπη.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι, επί του παρόντος, οι επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της ρύπανσης αποτελούν άμεση ευθύνη των κρατών μελών, η Επιτροπή αξιολόγησε την κατάσταση λαμβάνοντας τη γνώμη των αρχών των κρατών μελών. Περαιτέρω, η Επιτροπή πραγματοποίησε διαβουλεύσεις με εκπροσώπους του ναυτιλιακού κλάδου, οι οποίοι διαθέτουν πείρα σε μεθόδους επέμβασης για την αντιμετώπιση της ρύπανσης.

Από τις διαβουλεύσεις αυτές προέκυψε ότι υπάρχουν εμφανή κενά στα σχέδια επέμβασης των κρατών μελών για την αντιμετώπιση της ρύπανσης, τόσο από πλευράς εξοπλισμού, όσο και από πλευράς τεχνολογίας. Επιπλέον, εφαρμόζονται διαφορετικές προσεγγίσεις, οι οποίες συνεπάγονται σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των δομών διεύθυνσης επιχειρήσεων και ελέγχου. Διαπιστώθηκε επίσης ότι χρησιμοποιούνται διαφορετικά οργανωτικά σχήματα όσον αφορά το βαθμό παρέμβασης του κράτους μέλους, από τη χρήση των κρατικών μέσων από το ίδιο το κράτος μέχρι την ανάθεση των εργασιών συνδρομής και καθαρισμού σε τρίτους.

Ο Οργανισμός πρέπει να έχει ως κύρια αποστολή να διευκολύνει τη συνεχή αξιολόγηση των αναλαμβανόμενων δράσεων για την αντιμετώπιση της ρύπανσης, τόσο από πλευράς διαχείρισης , όσο και από πλευράς διαθέσιμης τεχνικής δυναμικότητας. Για την πληρέστερη κατανόηση της κατάστασης, είναι σημαντικό να διαμορφώνεται σαφής εικόνα της αποτελεσματικότητας των μέτρων που λαμβάνουν οι ενδιαφερόμενες Αρχές, ιδίως σε σχέση με το κόστος τους, και να αξιολογείται ο βαθμός επιτυχίας των εργασιών αντιμετώπισης της ρύπανσης και καθαρισμού των πληττόμενων τοποθεσιών. Η δημιουργία φόρουμ ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και καινοτόμων τεχνολογιών μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου, που είναι η βελτίωση της αντιμετώπισης της ρύπανσης. Ο Οργανισμός αναμένεται να διαδραματίσει πρωτεύοντα ρόλο στο σημείο αυτό, θέτοντας στη διάθεση των κρατών μελών την καλύτερη διαθέσιμη τεχνική ειδίκευση, μέσω συνεδριάσεων εμπειρογνωμόνων, οργανώνοντας ασκήσεις σχεδιασμού επί χάρτου για να εξελιχθεί η εκπόνηση μοντέλων αντιμετώπισης της ρύπανσης και μελετώντας τα ζητήματα διακρατικής ευθύνης και συνδρομής.

Τέλος, η ενίσχυση της συμβολής του Οργανισμού στο κοινοτικό σύστημα αντιμετώπισης της ρύπανσης, με τη διάθεση μέσων επέμβασης, συμβιβάζεται απόλυτα με το αποτέλεσμα των προαναφερόμενων διαβουλεύσεων. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για τη συμπλήρωση των υφισταμένων κενών στα επιχειρησιακά συστήματα των κρατών μελών, δεδομένου ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος επίτευξης αυτού του στόχου.

5.2. Προβλεπόμενες ενέργειες και ρυθμίσεις για τη δημοσιονομική παρέμβαση

Ο προτεινόμενος κανονισμός θα παράσχει στο νεοσυσταθέντα Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας νέα αρμοδιότητα η οποία απαιτείται για να καταστεί ενεργός στον τομέα της επέμβασης για την αντιμετώπιση της ρύπανσης. Η αποστολή του Οργανισμού θα περιλαμβάνει τη μίσθωση ειδικευμένων πλοίων και εξοπλισμού για την καταπολέμηση της ρύπανσης. Στο πλαίσιο αυτό, προτάθηκε μια νέα γραμμή του προϋπολογισμού (06020203) εντός της συνολικής επιδότησης προς τον Οργανισμό, ώστε να συμπεριλάβει τα κεφάλαια που προορίζονται για το νέο αυτό καθήκον του Οργανισμού. Ενώ η νέα αυτή γραμμή του προϋπολογισμού θα περιλαμβάνει μόνο το επιχειρησιακό κόστος των μέσων καταπολέμησης της ρύπανσης, η νέα αποστολή του Οργανισμού συνεπάγεται την σταδιακή αύξηση του προσωπικού του, που θα υπαχθεί στις δαπάνες διοικητικής λειτουργίας του Οργανισμού. Περαιτέρω, συνεπάγεται συμπληρωματική δαπάνη για συναφείς δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων των μελετών, συνεδριάσεων και δημοσιεύσεων.

Το δεύτερο νέο καθήκον του Οργανισμού που προβλέπεται στην πρόταση κανονισμού έχει σχέση με την ασφάλεια έναντι κακόβουλων πράξεων και θα απαιτήσει αύξηση του προσωπικού ώστε να είναι σε θέση ο Οργανισμός να ασκεί καθήκοντα ελέγχου σε κράτη μέλη σύμφωνα με τον προτεινόμενο κανονισμό για την ασφάλεια πλοίων και λιμενικών εγκαταστάσεων. Επιπλέον, η αποστολή αυτή συνεπάγεται συμπληρωματικές δαπάνες για συναφείς δραστηριότητες συμπεριλαμβανομένων των μελετών, συνεδριάσεων και δημοσιεύσεων.

Ο προτεινόμενος κανονισμός αντικατοπτρίζει επίσης τον ενισχυμένο ρόλο του Οργανισμού στον τομέα της αναγνώρισης προσόντων ναυτικών από τρίτες χώρες. Θα χρειαστεί πρόσθετο προσωπικό για την παροχή συνδρομής στην Επιτροπή κατά την άσκηση της διευρυμένης κοινοτικής αρμοδιότητας στον εν λόγω τομέα. Επιπλέον, ο ενισχυμένος ρόλος του Οργανισμού στον έλεγχο εκπαιδευτικών ιδρυμάτων τρίτων χωρών για ναυτικούς συνεπάγεται πρόσθετη δαπάνη για συναφείς δραστηριότητες στήριξης, ιδιαίτερα δαπάνες αποστολών και συνεδριάσεων.

Η ενεργοποίηση του Οργανισμού στους ανωτέρω τομείς συνάδει με τις πολιτικές πλαίσιο της ΕΕ και θα παράσχει στην Κοινότητα πρόσθετη αρμοδιότητα και τα κατάλληλα μέσα επιβολής και ελέγχου της κοινοτικής νομοθεσίας.

5.3. Μέθοδοι εφαρμογής

Οι στόχοι και η αποστολή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας και η ικανότητά του να συγκεντρώσει ταχέως την απαιτούμενη πείρα στους νέους τομείς αρμοδιότητάς του τον καθιστά τον κατάλληλο κοινοτικό φορέα για την άσκηση των καθηκόντων που απορρέουν από τον προτεινόμενο κανονισμό.

Ο Οργανισμός θα ασκεί την άμεση διαχείριση των σχεδιαζόμενων δράσεων. Η λεπτομερής δραστηριότητα στους τρεις τομείς που αναφέρονται ανωτέρω θα καθοριστεί στο πρόγραμμα εργασίας του Οργανισμού το οποίο θα καταρτίζεται ετησίως, σε στενή συνεργασία με την Επιτροπή.

Ο Οργανισμός, σύμφωνα με τον ιδρυτικό του κανονισμό, υποβάλλει ετησίως γενική έκθεση των δραστηριοτήτων του προηγούμενου έτους, η οποία διαβιβάζεται στα κράτη μέλη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή. Η έκθεση αυτή θα περιλαμβάνει όλες τις ειδικές δράσεις που αναλαμβάνονται από τον Οργανισμό και θα παρέχει στοιχεία για την αξιολόγηση των δράσεων οι οποίες αναλαμβάνονται βάσει της προτεινόμενης αναθεώρησης του κανονισμού του Οργανισμού.

Όσον αφορά την εφαρμογή της δραστηριότητας αντιμετώπισης της ρύπανσης, η Επιτροπή και ο Οργανισμός μελετούν τους αποτελεσματικότερους τρόπους για την άσκηση της δραστηριότητας αυτής. Αυτό περιλαμβάνει (α) την αξιολόγηση των υφιστάμενων μηχανισμών από πλευράς αποτελεσματικότητας και κόστους, (β) τον εντοπισμό των βέλτιστων πρακτικών και μεθόδων για την προώθηση της ναυπήγησης καινοτόμων τύπων πλοίων για την καταπολέμηση της ρύπανσης. Η ανάλυση αυτή, που πρόκειται να συμπληρωθεί με τα πορίσματα ανεξάρτητης μελέτης, θα επιτρέψει στον Οργανισμό να καταρτίσει το δικό του λεπτομερές σχέδιο επέμβασης σε περίπτωση ρύπανσης, το οποίο θα εγκριθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο. Από την πρώτη εκτίμηση φαίνεται ότι ο Οργανισμός πρέπει καταρχήν να χρησιμοποιήσει δύο είδη πλοίων για τις επεμβάσεις σε περιστατικά ρύπανσης: (α) σκάφη για την άντληση υδρογονανθράκων ή χημικών ουσιών και για την σταθεροποίηση πλοίων που βρίσκονται σε κατάσταση κινδύνου, ώστε να μειωθεί η απειλή ρύπανσης και (β) σκάφη καθαρισμού στη θάλασσα (αφαίρεση του πετρελαίου από τη θάλασσα, χρήση διαλυτικών ουσιών ή άλλες μέθοδοι) προτού η ρύπανση φθάσει στην ακτή. Ο Οργανισμός θα συνάψει συμβάσεις με ιδιώτες για την παροχή των εν λόγω ειδικευμένων ή πολυδύναμων πλοίων, συμπεριλαμβανομένου του πληρώματος και για τις λοιπές επιχειρησιακές δαπάνες.

Ο Οργανισμός θα μελετά σε τακτά χρονικά διαστήματα την πορεία των μηχανισμών αντιμετώπισης της ρύπανσης με σκοπό την προσαρμογή του σχεδίου του Οργανισμού στις μεταβολές της αγοράς (διαθεσιμότητα και τεχνικά χαρακτηριστικά πλοίων και εξοπλισμών για την καταπολέμηση της ρύπανσης).

6. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

6.1. Συνολικές δημοσιονομικές επιπτώσεις στο Μέρος Β - (για το σύνολο της περιόδου προγραμματισμού)

Το κόστος της δράσης του Οργανισμού υπολογίζεται με την άθροιση των επιμέρους στοιχείων του κόστους σε ετήσια βάση, ξεκινώντας από το 2004, όταν τεθεί σε ισχύ η προτεινόμενη τροποποίηση του κανονισμού 1406/2002/EΚ.

Μελετώνται τρία είδη δραστηριοτήτων, που ισούνται με τον αριθμό των διευρυμένων καθηκόντων του Οργανισμού: Δραστηριότητα 1 (αντιμετώπιση της ρύπανσης), Δραστηριότητα 2 (ασφάλεια έναντι κακόβουλων πράξεων), Δραστηριότητα 3 (προσόντα των ναυτικών).

6.1.1. Δημοσιονομική παρέμβαση

Ο κατωτέρω πίνακας εμφανίζει αποκλειστικά το κόστος της Δραστηριότητας 1 (επέμβαση σε περίπτωση ρύπανσης) και λόγω της σπουδαιότητάς του θα συμπεριληφθεί στο κονδύλιο του κοινοτικού προϋπολογισμό που είναι ειδικά αφιερωμένο στα πλοία για την καταπολέμηση της ρύπανσης που πρέπει να χρησιμοποιηθούν από τον Οργανισμό. Εντός της δραστηριότητας αυτής πραγματοποιείται διαχωρισμός των πιστώσεων σε δύο κύριες κατηγορίες δράσεων από τον Οργανισμό στον τομέα της επέμβασης για την καταπολέμηση της ρύπανσης: (α) τη λειτουργία ειδικευμένων πλοίων καινοτόμου τύπου για την καταπολέμηση της ρύπανσης, ικανών να πραγματοποιήσουν ενέργειες καθαρισμού σε συνθήκες θαλασσοταραχής (σταθεροποίηση και άντληση πετρελαίου από πλοίο το οποίο κινδυνεύει) και (β) τη λειτουργία μικρότερων πλοίων πολλαπλών σκοπών, με κατάλληλο εξοπλισμό, ικανών να επεμβαίνουν ταχέως και να περιορίζουν τις επιπτώσεις της ρύπανσης (αφαίρεση πετρελαίου από την επιφάνεια της θάλασσας, χρήση χημικών διαλυτικών ουσιών ή άλλες μέθοδοι), προτού η πετρελαιοκηλίδα φθάσει στην ακτή. Το ενδεικτικό κόστος που εμφαίνεται στον επόμενο πίνακα αντιστοιχεί στην ναύλωση πλοίων αυτού του είδους από τον Οργανισμό.

Αν και το ακριβές σχέδιο επέμβασης του Οργανισμού για την αντιμετώπιση της ρύπανσης εγκρίνεται από το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού, με τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής, κρίνεται αναγκαίο να προβλεφθεί ένα ποσό επαρκές για τη λειτουργία ειδικευμένων πλοίων που θα προσδίδουν προστιθέμενη αξία στην υφιστάμενη ικανότητα των κρατών μελών. Τα ποσά που διατίθενται και για τις δύο δράσεις ανέρχονται σε 20 εκατ. ευρώ για τα έτη 2004, 2005 και 2006.

Ενώ ο οριστικός αριθμός των πλοίων και οι χωρητικότητές τους θα εξαρτηθούν από τις καλύτερες προσφορές και τιμές της αγοράς, το κόστος ναύλωσης ανά πλοίο για τη δράση (α) υπολογίζεται σε 10 εκατ. ευρώ ετησίως, όπου συμπεριλαμβάνονται η επάνδρωση και όλες οι λειτουργικές δαπάνες. το κόστος ναύλωσης ανά πλοίο για τη δράση (β), της επάνδρωσης και όλων των λειτουργικών δαπανών συμπεριλαμβανομένων, υπολογίζεται σε 3 εκατ. ευρώ ετησίως κατά μέσον όρο.

Τα ποσά που διατίθενται στη δραστηριότητα αντιμετώπισης της ρύπανσης για το 2004 είναι σύμφωνα με τις διατάξεις του προσχεδίου προϋπολογισμού (γραμμή 06020203).

Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων, σε εκατ. ευρώ (μέχρι τρίτου δεκαδικού ψηφίου)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

1) Οι δαπάνες για το 2004 έχουν προβλεφθεί στο προσχέδιο προϋπολογισμού του 2004.

2) Τα ποσά θα αποφασιστούν με βάση τα πορίσματα της αξιολόγησης που προβλέπεται στο σημείο 8.2.

7. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ

7.1. Επιπτώσεις στους ανθρώπινους πόρους (2004-2006)

Η επίπτωση των τριών νέων καθηκόντων/δραστηριοτήτων στους ανθρώπινους πόρους του Οργανισμού παρατίθενται κατωτέρω σε τρεις χωριστές στήλες. Λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόκειται για καθήκοντα/δραστηριότητες επιπλέον εκείνων που έχουν ήδη ανατεθεί στον Οργανισμό δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1406/2002, ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει τους πρόσθετους ανθρώπινους πόρους που απαιτούνται για την άσκηση των νέων καθηκόντων του Οργανισμού κατά την περίοδο 2004-2006. Οι πόροι αυτοί έχουν ήδη προβλεφθεί στο προσχέδιο προϋπολογισμού του 2004 (γραμμή προϋπολογισμού 06020201).

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

7.2. Συνολικές δημοσιονομικές επιπτώσεις των ανθρώπινων πόρων (2004-2006)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Τα ποσά αντιστοιχούν στις συνολικές δαπάνες δώδεκα μηνών κατά τα τρία πρώτα έτη (2004-2006). Οι δαπάνες για το 2004 έχουν προβλεφθεί στο προσχέδιο προϋπολογισμού του 2004.

7.3. Λοιπές διοικητικές και επιχειρησιακές δαπάνες που απορρέουν από τη δράση

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

1) Οι δαπάνες για το 2004 έχουν προβλεφθεί στο προσχέδιο προϋπολογισμού του 2004.

Τα ποσά αυτά αντιστοιχούν στις συνολικές δαπάνες δώδεκα μηνών για τη δράση.

1 Να προσδιοριστεί το είδος της επιτροπής και η ομάδα στην οποία ανήκει.

I. Ετήσιο σύνολο (7.2 + 7.3)

II. Διάρκεια της δράσης

III. Συνολικό κόστος της δράσης (I x II) // 3.240.000 ευρώ

Αόριστη

8. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

8.1. Παρακολούθηση

Η Επιτροπή και ο Οργανισμός θα θέσουν σε εφαρμογή συστήματα παρακολούθησης που θα περιλαμβάνουν αξιολόγηση των δράσεων του Οργανισμού σε όλους τους τομείς της διευρυμένης αρμοδιότητάς του (βλ. επίσης σημείο 8.2).

8.2. Τρόπος και συχνότητα διενέργειας της προβλεπόμενης αξιολόγησης

Ο Οργανισμός θα αναθέσει την εκπόνηση μελέτης μετά τρία έτη από την έναρξη των δραστηριοτήτων του για την αντιμετώπιση της ρύπανσης και, στη συνέχεια, ανά τριετία. Οι δράσεις αντιμετώπισης της ρύπανσης θα αξιολογούνται επίσης στο πλαίσιο του μηχανισμού κοινοτικής συνεργασίας στην αντιμετώπιση της ρύπανσης, στον οποίο θα συμμετέχει εξαρχής ο Οργανισμός.

Οι δράσεις που αναλαμβάνονται από τον Οργανισμό στους τρεις τομείς της διευρυμένης αρμοδιότητάς του αποτελούν αντικείμενο ετήσιας γενικής έκθεσης του Οργανισμού για το προηγούμενο έτος.

9. ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΤΗΣ

Οι δραστηριότητες του Οργανισμού στον τομέα της αντιμετώπισης της ρύπανσης υπόκεινται στις συνήθεις διαδικασίες ελέγχου που προβλέπονται στον δημοσιονομικό κανονισμό του Οργανισμού, καθώς και σε έλεγχο εκ μέρους του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΕΛΤΙΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΜΕ ΕΙΔΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ (ΜΜΕ)

Τίτλος της πρότασης

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1406/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2002, περί ιδρύσεως του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας

Αριθμός αναφοράς του εγγράφου

COM(2003)XXX

Η Προταση

1. Λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της επικουρικότητας, γιατί είναι απαραίτητη η κοινοτική νομοθεσία στονσυγκεκριμένο τομέα και ποιοι είναι οι κύριοι στόχοι της;

Ο κύριος στόχος της πρότασης είναι η τροποποίηση του κανονισμού 1406/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ώστε να διευρυνθεί η αρμοδιότητα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας στον τομέα της αντιμετώπισης της ρύπανσης που προκαλείται από πλοία. Περαιτέρω, η πρόταση διευκρινίζει τον ρόλο του Οργανισμού στους τομείς της ασφάλειας έναντι κακόβουλων πράξεων και της εκπαίδευσης των ναυτικών, σύμφωνα με τις πρόσφατες πρωτοβουλίες της Επιτροπής στους εν λόγω τομείς.

Η δράση του Οργανισμού στον τομέα της αντιμετώπισης της ρύπανσης έχει ένα προφανές στοιχείο επικουρικότητας, δεδομένου ότι η κοινοτική δράση θα προσφέρει προστιθέμενη αξία και θα συμπληρώσει τις προσπάθειες των κρατών μελών στον εν λόγω τομέα. Τα μέσα που παρέχονται από τον Οργανισμό (ειδικευμένα πλοία και εξοπλισμός) θα προσφέρουν πρόσθετη ικανότητα παράλληλα με τα μέσα που είναι διαθέσιμα στα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση περιστατικών ρύπανσης (ακούσιας ή εσκεμμένης) που προκαλείται από πλοία. Ο στόχος της δράσης αυτής, που είναι η ελαχιστοποίηση των συνεπειών περιστατικών θαλάσσιας ρύπανσης, θα έχει ένα σαφή θετικό αντίκτυπο για τους ευρωπαίους πολίτες και το περιβάλλον.

Οι επιπτώσεις στις επιχειρήσεις

2. Ποιοι θίγονται από την πρόταση;

- ποιοι επιχειρηματικοί κλάδοι;

Δεδομένου ότι ο Οργανισμός θα πρέπει να αποκτήσει ειδικευμένα μέσα δράσης, η παρούσα πρόταση θα έχει θετικές επιπτώσεις στην αγορά των πλοίων και του εξοπλισμού αντιμετώπισης της ρύπανσης. Εφόσον το μεγαλύτερο μέρος αυτών των ειδικευμένων μέσων ουσιαστικά ανήκει στα κράτη μέλη ή μισθώνεται από αυτά, ο Οργανισμός θα πρέπει να διερευνήσει την υφιστάμενη δυναμικότητα στον ιδιωτικό τομέα ή να προωθήσει την ναυπήγηση νέων πλοίων.

- ποια μεγέθη επιχειρήσεων (αναλογία των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων);

Οι θετικές επιπτώσεις της ζήτησης μέσων αντιμετώπισης της ρύπανσης από τον Οργανισμό θα εκτείνονται τόσο στις μεγάλες επιχειρήσεις (εταιρείες ναυπήγησης και εταιρείες ναύλωσης πλοίων) όσο και στις μικρότερες, καθώς και στους κατασκευαστές ειδικευμένου εξοπλισμού για τη συλλογή πετρελαίου και άλλων επιβλαβών ουσιών από τη θάλασσα.

- οι επιχειρήσεις αυτές είναι συγκεντρωμένες σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές της Κοινότητας;

Οι επιχειρήσεις που ειδικεύονται στις ανωτέρω δραστηριότητες είναι εγκατεστημένες σε ολόκληρη την Ευρώπη, με τάση συγκέντρωσης στα βόρεια κράτη μέλη.

3. Τι μέτρα πρέπει να λάβουν οι επιχειρήσεις για να συμμορφωθούν με την πρόταση;

Δεν υπάρχει άμεσος αντίκτυπος στις επιχειρήσεις. Όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, οι επιπτώσεις από τις δραστηριότητες αντιμετώπισης της ρύπανσης εκ μέρους του Οργανισμού θα είναι έμμεσες. Σύμφωνα με την καθιερωμένη κοινοτική πολιτική για τις δημόσιες συμβάσεις, όλες οι συμβάσεις του Οργανισμού για την αγορά ή ναύλωση πλοίων και εξοπλισμού θα συναφθούν μετά από δημόσιο διαγωνισμό.

4. Ποιες οικονομικές επιπτώσεις είναι πιθανό να έχει η πρόταση;

- στην απασχόληση

- στις επενδύσεις και τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων

- στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων

Η πρόσθετη ζήτηση από τον Οργανισμό στην ειδικευμένη αγορά πλοίων και εξοπλισμού για την αντιμετώπιση της ρύπανσης αναμένεται να έχει θετικές επιπτώσεις τόσο στις επενδύσεις όσο και στην απασχόληση. Θα απαιτηθεί η δημιουργία επιπλέον ικανότητας από τις ειδικευμένες επιχειρήσεις ώστε να ανταποκριθούν στη ζήτηση αυτή. Η ανταγωνιστικότητα των ειδικευμένων αναμένεται επίσης να αυξηθεί.

5. Περιλαμβάνει η πρόταση μέτρα ώστε να ληφθεί υπόψη η ειδική κατάσταση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (μειωμένες ή διαφορετικές απαιτήσεις, κ.λπ.);

Όχι. Δεν είναι αναγκαία τέτοιου είδους μέτρα.

Διαβούλεύσεις

6. Κατάλογος των φορέων με τους οποίους πραγματοποιήθηκαν διαβουλεύσεις σχετικά με την πρόταση και περιγραφή των κυριότερων απόψεών τους.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι, επί του παρόντος, οι δράσεις αντιμετώπισης της ρύπανσης εμπίπτουν στην άμεση αρμοδιότητα των κρατών μελών, η Επιτροπή εκτίμησε την κατάσταση πραγματοποιώντας διαβουλεύσεις με πολλές Αρχές κρατών μελών που διαθέτουν σημαντικά μέσα αντιμετώπισης της ρύπανσης και σχετική πείρα. Η Επιτροπή παρουσίασε επίσης τις ιδέες της σχετικά με τη δραστηριότητα του Οργανισμού για την αντιμετώπιση της ρύπανσης στο Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού, στο οποίο εκπροσωπούνται όλες οι αρμόδιες για τη ναυτιλία Αρχές των κρατών μελών.

Περαιτέρω, η Επιτροπή συμβουλεύθηκε πολλές οργανώσεις που αντιπροσωπεύουν επιχειρήσεις ειδικευμένες στις μεθόδους και στους μηχανισμούς αντιμετώπισης της ρύπανσης, μεταξύ των οποίων τη Διεθνή Ομοσπονδία Πλοιοκτητών Δεξαμενοπλοίων για τη Ρύπανση (International Tanker Owners Pollution Federation - ITOPF).

Από τις διαβουλεύσεις αυτές κατέστη εμφανής η ύπαρξη κενών στα σχέδια των κρατών μελών για την αντιμετώπιση της ρύπανσης, τόσο από πλευράς εξοπλισμού, όσο και από πλευράς τεχνολογίας. Πρέπει επίσης να καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες στο πεδίο του συντονισμού, για την συγκέντρωση των κατάλληλων μέσων αντιμετώπισης της ρύπανσης σε περίπτωση σοβαρών περιστατικών ρύπανσης.