52002PC0750

Πρόταση ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τον περιορισμό των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων που οφείλονται στη χρήση οργανικών διαλυτών σε χρώματα διακόσμησης και βερνίκια και σε προϊόντα φανοποιίας αυτοκινήτων και για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/13/EΚ

(υποβληθείσα από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. Εισαγωγή

Το Έκτο Πρόγραμμα Δράσης

Στο Έκτο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον [1] (6ο ΠΔΠ) αναγνωρίζεται ότι πρέπει να καταβληθούν σημαντικές ακόμη προσπάθειες για μείωση των εκπομπών προκειμένου όλοι οι πολίτες της Κοινότητας να αναπνέουν αέρα απαλλαγμένο από ρύπους. Για το λόγο αυτό, η ποιότητα του αέρα αποτελεί ένα από τα πεδία για τα οποία το 6ο ΠΔΠ προβλέπει τη θέσπιση θεματικής στρατηγικής. Αυτή θα αναπτυχθεί στο πλαίσιο του προγράμματος «Clean Air For Europe (CAFE)» το οποίο εξήγγειλε η Επιτροπή το 2001 [2].

[1] ΕΕ L 242, 10.9.2002, σ.1

[2] COM (2001) 245, 4.5.2001

Κύριοι στόχοι είναι να προσδιοριστούν οι ελλείψεις στις πολιτικές που ήδη εφαρμόζονται και οι προτεραιότητες για λήψη πρόσθετων μέτρων, ιδίως για τα αιωρούμενα σωματίδια και το τροποσφαιρικό όζον («φωτοχημικό νέφος»), λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους για τις ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού. Το πρόγραμμα CAFE θα επανεξετάσει και, εάν είναι αναγκαίο, θα προσαρμόσει τα υφιστάμενα πρότυπα ποιότητας του αέρα και τα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών και θα αναπτύξει καλύτερα συστήματα συλλογής πληροφοριών, μοντελοποίησης και πρόγνωσης. Επιδιώκεται να επιτευχθούν επίπεδα ποιότητας του αέρα που δεν δημιουργούν απαράδεκτες επιπτώσεις και κινδύνους για την υγεία του ανθρώπου και το περιβάλλον.

Η παρούσα πρόταση υποβάλλεται σε συνάρτηση με το πρόγραμμα CAFE. Από τα ανωτέρω προκύπτει σαφώς ότι, αφού οι πτητικές οργανικές ενώσεις συμβάλλουν στο σχηματισμό τροποσφαιρικού όζοντος, θα πρέπει να μειωθούν περισσότερο οι εκπομπές τους ώστε να επιτευχθούν οι περιβαλλοντικοί στόχοι που έχουν τεθεί και να προωθηθεί, μακροπρόθεσμα, η περαιτέρω βελτίωση του περιβάλλοντος. Η ανάγκη αυτή αναγνωρίστηκε επίσης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το οποίο, κατά την έγκριση της κοινής θέσης για οδηγία σχετικά με τα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών, [3] κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετικές προτάσεις οι οποίες θα βοηθήσουν την επίτευξη των σημερινών και μελλοντικών υποχρεώσεων μείωσης των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων.

[3] H ουσιαστική μείωση των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων θα είναι απαραίτητη για να επιτευχθoύν, έως το 2010, οι ενδιάμεσοι περιβαλλοντικοί στόχοι που προβλέπονται στο άρθρο 5 της οδηγίας για τα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών για ορισμένους ρύπους. Για τον λόγο αυτό, το Συμβούλιο Περιβάλλοντος παροτρύνει την Επιτροπή να προτείνει κοινοτικούς κανόνες για τα προϊόντα, ώστε να μειωθούν οι εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων. Αυτοί οι κανόνες θα πρέπει να αρχίσουν να ισχύουν έως το 2004, ώστε η εν λόγω μείωση να ληφθεί υπόψη κατά την αξιολόγηση της οδηγίας για τα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών (δήλωση του Συμβουλίου στο παράρτημα 4 της έκθεσης για την 2278η συνεδρίαση του Συμβουλίου "Περιβάλλον", Λουξεμβούργο, 22 Ιουνίου 2000).

Ιστορικό

Επιστημονική βάση

Οι πτητικές οργανικές ενώσεις εκπέμπονται στον αέρα από τις διαδικασίες κατά τις οποίες χρησιμοποιούνται ή παράγονται: στις μεταφορές δημιουργούνται εκπομπές από την εξάτμιση των καυσίμων που περιέχουν υδρογονάνθρακες και από τα καυσαέρια των οχημάτων καθώς και από τη χρήση προϊόντων που περιέχουν διαλύτες. Αυτές οι εκπομπές λαμβάνουν μέρος στην ατμόσφαιρα σε χημικές αντιδράσεις οι οποίες έχουν ορισμένες έμμεσες επιπτώσεις, ιδίως το σχηματισμό φωτοχημικών οξειδωτικών παραγόντων όπως το τροποσφαιρικό όζον. Σε υψηλές συγκεντρώσεις στον ατμοσφαιρικό αέρα, το όζον μπορεί να βλάψει την υγεία του ανθρώπου και να προκαλέσει ζημίες στα δάση, στη βλάστηση και στις καλλιέργειες, μειώνοντας την απόδοσή τους. Το όζον αποτελεί επίσης ισχυρό αέριο «θερμοκηπίου». Οι πτητικές οργανικές ενώσεις προκαλούν επεισόδια σχηματισμού όζοντος σε τοπική και περιφερειακή κλίμακα στα οποία ενέχονται πρόδρομοι ουσίες και φωτοχημικοί οξειδωτικοί παράγοντες που μεταφέρονται σε μεγάλες αποστάσεις.

Ρύπανση από τροποσφαιρικό όζον στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα

Η ρύπανση από τροποσφαιρικό όζον συνιστά εκτεταμένο και χρόνιο πρόβλημα στην Κοινότητα. Τα στοιχεία που υποβάλλουν τα κράτη μέλη στην Επιτροπή στο πλαίσιο της οδηγίας 92/72/ΕΟΚ [4] δείχνουν ότι, κατά τους θερινούς μήνες, σημειώνεται σε όλα τα κράτη μέλη υπέρβαση της τιμής κατωφλίου για την προστασία της υγείας του ανθρώπου (110ϴgm-3, υπολογιζόμενη ως μέση τιμή οκταώρου) και ότι, στις αστικές περιοχές, υπολογίζεται σε περισσότερα από 40 εκατομμύρια ο αριθμός των ατόμων που εκτίθενται σε εν δυνάμει επιβλαβείς συγκεντρώσεις αυτού του απειλητικού ρύπου. Παρομοίως, τα στοιχεία παρακολούθησης δείχνουν ότι υπάρχει υπέρβαση της τιμής κατωφλίου για την προστασία της βλάστησης (65ϴgm-3, υπολογιζόμενη ως μέση τιμή 24ώρου) σε όλα τα κράτη μέλη. Η οδηγία 2002/3/ΕΚ [5] θέτει ακόμη πιο φιλόδοξες τιμές κατωφλίου και τιμές στόχου. Τα κράτη μέλη πρέπει να έχουν μεταφέρει την εν λόγω οδηγία έως τον Σεπτέμβριο του 2003.

[4] ΕΕ L 297, 13.10.1992, σ.1

[5] ΕΕ L 67, 9.3.2002, σ.14

Ως αποτέλεσμα της ρύπανσης από όζον, τα ευαίσθητα άτομα του πληθυσμού είναι δυνατόν να αισθανθούν συμπτώματα όπως ερεθισμό των ματιών και του λαιμού και να αντιμετωπίσουν αναπνευστικά προβλήματα. Στο περιβάλλον, η ρύπανση από όζον επιδρά στη φωτοσύνθεση, προκαλώντας αλλοιώσεις και αποχρωματισμό των φύλλων, επηρεάζοντας επομένως αρνητικά την απόδοση ορισμένων καλλιεργειών.

Επιπλέον της οδηγίας πλαισίου για την εκτίμηση και τη διαχείριση της ποιότητας του αέρα του περιβάλλοντος, πρόσφατα εγκρίθηκε νέα οδηγία η οποία θεσπίζει στόχους για την ποιότητα του αέρα και τιμές στόχους για το όζον [6]. Τα κράτη μέλη οφείλουν να θεσπίσουν προγράμματα διαχείρισης της ποιότητας του αέρα στα οποία να καθορίζουν τα μέτρα που πρόκειται να λάβουν για να επιτύχουν τις τιμές στόχου και τους στόχους που θέτει η οδηγία. Παρόλο που τα κράτη μέλη θα επωφεληθούν από την ισχύουσα κοινοτική νομοθεσία για τη μείωση των εκπομπών οργανικών πτητικών ενώσεων, είναι σαφές ότι είναι αναγκαίο να ληφθούν περαιτέρω μέτρα σε κοινοτικό επίπεδο.

[6] ΕΕ L 67, 9.3.2002, σ.14

Κοινοτική νομοθεσία για τη μείωση των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων

Υπάρχει ήδη πλούσια νομοθεσία στην Κοινότητα για τη μείωση των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων στον αέρα. Η οδηγία 96/61/ΕΚ [7] για την ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης ασχολείται με τη μείωση των εκπομπών σε όλα τα μέσα από μεγάλο αριθμό βιομηχανικών κλάδων. Η οδηγία 1999/13/EK [8] για τον περιορισμό των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων που οφείλονται στη χρήση οργανικών διαλυτών σε ορισμένες δραστηριότητες και εγκαταστάσεις, ασχολείται συγκεκριμένα με τις εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων από βιομηχανικούς κλάδους που είναι σημαντικοί χρήστες διαλυτών θέτοντας οριακές τιμές για τις εκπομπές μέσω καπνοδόχου και τις ανεξέλεγκτες εκπομπές. Επιπλέον, η οδηγία προωθεί τη μετάβαση σε καθαρότερες διαδικασίες παραγωγής προτείνοντας σχέδια μείωσης των εκπομπών διαλυτών ως εναλλακτική μέθοδο συμμόρφωσης σε σχέση με τη συμβατική μέθοδο, δηλαδή τη χρήση εξοπλισμού μείωσης της ρύπανσης.

[7] ΕΕ L 257, 10.10.1996, σ.26

[8] ΕΕ L 85, 29.3.1999, σ.1

Στον τομέα των μεταφορών, το πρόγραμμα Auto Oil I οδήγησε σε αυστηρότερα πρότυπα εκπομπών από τα οχήματα (οδηγία 98/69/ΕΚ) [9], σε συνδυασμό με τις βελτιώσεις της ποιότητας των καυσίμων [10] που ήταν απαραίτητες για να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα του προηγμένου εξοπλισμού μείωσης των εκπομπών από τις εξατμίσεις οχημάτων. Η οδηγία 94/63/ΕΚ [11] επίσης επιδιώκει τη μείωση των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων από τον κλάδο των μεταφορών επιβάλλοντας απαιτήσεις ανάκτησης του ατμού σε διάφορα σημεία της αλυσίδας διανομής καυσίμων.

[9] Οδηγία 98/69/EΚ (ΕΕ L 350, 28.12.1998, σ.1) σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν κατά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τις εκπομπές μηχανοκίνητων οχημάτων

[10] Οδηγία 98/70/EΚ (ΕΕ L 350, 28.12.1998, σ.58) σχετικά με την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντήζελ. Τροποποιήθηκε από την οδηγία 2000/71/EΚ της Επιτροπής (ΕΕ L 287, 28.11.2000, σ.46) για να προσαρμοστούν οι μέθοδοι μέτρησης.

[11] ΕΕ L 365, 31.12.1994, σ.24

Στον πίνακα 1 δίνεται η αναλυτική κατανομή των εκπομπών της ΕΕ για το 2010 κατά κατηγορία πηγής. Η ισχύουσα κοινοτική νομοθεσία έχει συμβάλει στη μείωση κατά 50% όλων των προβλεπόμενων ανθρωπογενών εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων το 2010 σε σύγκριση με την τιμή αναφοράς του 1990.

Οδηγία για τα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών

Επειδή ο σχηματισμός τροποσφαιρικού όζοντος έχει διασυνοριακή διάσταση, η Επιτροπή πρότεινε οδηγία που προβλέπει εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών, σύμφωνα με την οποία οι εθνικές εκπομπές διοξειδίου του θείου, οξειδίων του αζώτου, πτητικών οργανικών ενώσεων και αμμωνίας θα πρέπει να έχουν περιοριστεί σε συγκεκριμένα ανώτατα όρια σε κάθε κράτος μέλος κατά το έτος 2010. Η ανάλυση πάνω στην οποία στηρίζεται η εν λόγω πρόταση έλαβε υπόψη τη γεωγραφική κατανομή των πηγών εκπομπών σε όλη την Κοινότητα, την πτυχή της μεταφοράς σε μεγάλες αποστάσεις, την αποτελεσματικότητα ως προς το κόστος της μείωσης των εκπομπών για κάθε ρύπο σε κάθε κράτος μέλος και την ανάγκη της ταυτόχρονης επίτευξης περιβαλλοντικών στόχων τόσο για την οξίνιση όσο και για το τροποσφαιρικό όζον (επειδή το οξείδιο του αζώτου συμβάλλει τόσο στο σχηματισμό τροποσφαιρικού όζοντος όσο και στο φαινόμενο της οξίνισης).

Παρόλο που οι εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων στην Κοινότητα προβλέπεται να ελαττωθούν από 14,1 εκατ. τόνους το 1990 σε 7,1 εκατ. τόνους έως το 2010, η ανάλυση της Επιτροπής [12] έδειξε ότι θα είναι απαραίτητο να μειωθούν οι εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων σε 5,5 εκατ. τόνους το 2010 προκειμένου να επιτευχθούν έστω και οι ενδιάμεσοι περιβαλλοντικοί στόχοι για τον ρύπο αυτό. Σύμφωνα με τις σχετικές μελέτες (βλ. υποσημείωση 12), για να εξασφαλιστεί πλήρης προστασία της δημόσιας υγείας και της βλάστησης, θα πρέπει οι εκπομπές να μειωθούν ακόμη περισσότερο μακροπρόθεσμα.

[12] Cost-effective control of acidification and ground-level ozone (reports 1 to 8, IIASA)

Μετά από μακροχρόνιες και δύσκολες διαπραγματεύσεις στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα κράτη μέλη κατόρθωσαν να δεσμευθούν σε εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών για το 2010 τα οποία συνδυαζόμενα δίνουν ένα κοινοτικό ανώτατο όριο εκπομπών 6,5 εκατ. τόνους [13]. Με τον τρόπο, αυτό τα κράτη μέλη έκαναν φανερή τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν για τη μείωση των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων και ζήτησαν από την Επιτροπή να υποβάλει περαιτέρω προτάσεις σε αυτόν τον τομέα, ιδίως σχετικά με την περιεκτικότητα των προϊόντων σε πτητικές οργανικές ενώσεις (βλέπε πίνακα 2).

[13] Οδηγία 2001/81/EΚ σχετικά με εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών για ορισμένους ατμοσφαιρικούς ρύπους, ΕΕ L 309, 27.11.1999, σ.22

2. Προϊόντα που περιέχουν πτητικές οργανικές ενώσεις

Οι εκπομπές από προϊόντα χρησιμοποιούμενα στη βιομηχανία τα οποία περιέχουν πτητικές οργανικές ενώσεις καλύπτονται εν μέρει από την κοινοτική νομοθεσία. Η οδηγία 1999/13/EK - για τον περιορισμό των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων που οφείλονται στη χρήση οργανικών διαλυτών σε ορισμένες δραστηριότητες και εγκαταστάσεις - έχει εφαρμογή για σειρά κλάδων που χρησιμοποιούν διαλύτες. Η οδηγία καλύπτει επίσης τις εκπομπές από τη χρήση προϊόντων που περιέχουν πτητικές οργανικές ενώσεις και χρησιμοποιούνται στη φανοποιία αυτοκινήτων. Ωστόσο, καθώς η οδηγία 1999/13/EK βασίζεται σε σύστημα χορήγησης αδείας για τη μείωση των εκπομπών από εγκαταστάσεις, υπήρχαν πρακτικοί περιορισμοί σχετικά με την εφαρμογή και την επιβολή της λόγω του μικρού μεγέθους και του μεγάλου αριθμού των εγκαταστάσεων που θα έπρεπε να ενταχθούν στο σύστημα χορήγησης αδείας. Για το λόγο αυτό καθορίστηκαν κατώφλια κατανάλωσης κάτω από τα οποία δεν έχει εφαρμογή η οδηγία ώστε να αποφευχθεί ο υπερβολικός διοικητικός φόρτος για μικρό περιβαλλοντικό όφελος. Η Επιτροπή κλήθηκε λοιπόν να διερευνήσει τη δυνατότητα εφαρμογής προσεγγίσεων βασιζόμενων στα προϊόντα, ιδίως ως εναλλακτικής λύσης για τον κλάδο της φανοποιίας αυτοκινήτων [14].

[14] "Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υποβάλει, ως εναλλακτική λύση για τον έλεγχο του τμήματος 6 του παραρτήματος ΙΙΑ της παρούσας οδηγίας, ως πρώτο βήμα, την πρότασή της για κανονισμό μέσω προσέγγισης βασιζόμενης στο προϊόν, το συντομότερο δυνατόν, και, κατά συνέπεια, την προσαρμογή ή απάλειψη αυτού του τμήματος από το πεδίο της οδηγίας." - Προσθήκη στα πρακτικά του 2165ης συνεδρίασης του Συμβουλίου για το περιβάλλον η οποία πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις 11 Μαρτίου 1999.

Βασιζόμενη σε μια σειρά μελετών, [15], [16], [17] η Επιτροπή προσδιόρισε τους ακόλουθους κλάδους ως μεγάλους χρήστες πτητικών οργανικών ενώσεων και ως κλάδους οι οποίοι, προς το παρόν, είτε πλήρως είτε εν μέρει, δεν εμπίπτουν στο πεδίο της κοινοτικής νομοθεσίας περιορισμού των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων:

[15] Study on the potential for reducing emissions of volatile organic compounds (VOC) due to the use of decorative paints and varnishes for professional and non-professional use (Chemiewinkel, Enterprise Ireland and Wetenschappelijk instituut voor milieu-management, June 2000).

[16] Reducing VOC emissions from the vehicle-refinishing sector (Entec UK Limited and the paint research Association, August 2000).

[17] Study to identify reductions in VOC emissions due to the restrictions in the VOC content of products (Bipro, AFC consult and DFIU-IFARE, February 2002)

- Βιομηχανία χρωμάτων: η ετήσια χρήση διαλυτών εκτιμάται σε 1,5 εκατομμύρια τόνους. Περίπου 50% αυτών των προϊόντων είναι «χρώματα διακόσμησης» τα οποία πωλούνται στη λιανική σε ιδιώτες ή επαγγελματίες διακοσμητές. Οι εκπομπές από τη χρήση αυτών των προϊόντων δεν ελέγχονται από την οδηγία 1999/13/ΕΚ του Συμβουλίου.

- Βιομηχανία μελάνης: η ετήσια χρήση διαλυτών εκτιμάται σε 125 κιλοτόνους, κυρίως σε εγκαταστάσεις που καλύπτονται από την οδηγία του Συμβουλίου 1999/13/ΕΚ.

- Καλλυντικά, προϊόντα περιποίησης, αρώματα: η ετήσια χρήση διαλυτών εκτιμάται σε 200 κιλοτόνους ανά έτος. Οι εκπομπές από τη χρήση αυτών των προϊόντων δεν ελέγχονται από την οδηγία 1999/13/ΕΚ του Συμβουλίου.

- Προϊόντα καθαρισμού και στίλβωσης: το φάσμα αυτών των προϊόντων ποικίλλει σημαντικά, αλλά ορισμένα ενδέχεται να περιέχουν μεγάλες ποσότητες πτητικών οργανικών ενώσεων. Η ετήσια χρήση διαλυτών εκτιμάται σε 300 κιλοτόνους ανά έτος.

- Προϊόντα που χρησιμοποιούνται στον κλάδο φανοποιίας αυτοκινήτων: η ετήσια χρήση διαλυτών εκτιμάται σε 45 κιλοτόνους ανά έτος.

Είναι φανερό από τα ανωτέρω ότι τα χρώματα και τα σχετικά προϊόντα που πωλούνται στη λιανική αντιπροσωπεύουν σημαντική πηγή εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων παρόλο που, ακόμη και χωρίς νομοθεσία, έχει ήδη σημειωθεί σημαντική μετατόπιση από τα χρώματα με διαλύτη στα υδατοχρώματα.

Δύο μελέτες της Επιτροπής εξέτασαν ειδικότερα τα προϊόντα «χρώματα διακόσμησης» [18] και τα προϊόντα φανοποιίας αυτοκινήτων [19]. Και οι δύο μελέτες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι, βάσει των διαγραφόμενων τάσεων σε αυτούς τους κλάδους για χρήση προϊόντων μικρότερης περιεκτικότητας σε διαλύτες, θα ήταν τεχνικά και οικονομικά δυνατό να μειωθεί περισσότερο η περιεκτικότητα σε πτητικές οργανικές ενώσεις εντός ρεαλιστικού χρονικού πλαισίου και χωρίς να διακυβευθεί η ποιότητα των προϊόντων. Στις μελέτες αναφέρεται ότι, μειώνοντας την περιεκτικότητα σε διαλύτη των χρωμάτων διακόσμησης και των βερνικιών, οι εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων θα μειώνονταν κατά 280 κιλοτόνους περίπου έως το 2010 (βλέπε πίνακα 3 - φάση ΙΙ), και μειώνοντας την περιεκτικότητα σε διαλύτη των προϊόντων φανοποιίας αυτοκινήτων οι εκπομπές θα μειώνονταν κατά 15 κιλοτόνους περίπου έως το 2010. Αυτές οι μελέτες επισήμαναν κάποιες αβεβαιότητες σχετικά με την τεχνική σκοπιμότητα και την οικονομική βιωσιμότητα για σημαντική βελτίωση σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων. Το στοιχείο αυτό αντανακλάται στις οριακές τιμές για τη μέγιστη περιεκτικότητα που προβλέπονται στην πρόταση.

[18] Study on the potential for reducing emissions of volatile organic compounds (VOC) due to the use of decorative paints and varnishes for professional and non-professional use (Chemiewinkel, Enterprise Ireland and Wetenschappelijk instituut voor milieu-management, June 2000).

[19] Reducing VOC emissions from the vehicle-refinishing sector (Entec UK Limited and the paint research Association, August 2000).

Η δυνατότητα μείωσης της περιεκτικότητας σε διαλύτη άλλων ομάδων προϊόντων είναι, προς το παρόν, μικρότερη. Για ορισμένες ομάδες προϊόντων, οι πτητικές οργανικές ενώσεις χρησιμοποιούνται στα συστήματα προώθησης για να αντικαταστήσουν ουσίες που ελαττώνουν τη στοιβάδα του στρατοσφαιρικού όζοντος. Η Επιτροπή επομένως αποφάσισε ότι απαιτείται μεγαλύτερη εξέταση πριν προταθούν μέτρα για τις εν λόγω ομάδες προϊόντων, προκειμένου να εξασφαλιστεί η συνέπεια μεταξύ των μέτρων που αποβλέπουν στην επίτευξη αυτών των συγκεκριμένων στόχων περιβαλλοντικής πολιτικής.

Κλάδος φανοποιίας αυτοκινήτων

Η οδηγία 1999/13/EK θέτει οριακές τιμές εκπομπών για τον κλάδο φανοποιίας αυτοκινήτων οι οποίες εφαρμόζονται στις μονάδες των οποίων η κατανάλωση διαλυτών υπερβαίνει τους 0,5 τόνους ετησίως. Η προτεινόμενη προσέγγιση βασίζεται στο προϊόν και θα μειώσει τις εκπομπές από τον κλάδο στο σύνολό του, ενώ οι ισχύουσες διατάξεις της οδηγίας 1999/13/EK επιτρέπουν την εξαίρεση μονάδων που χρησιμοποιούν ποσότητες μικρότερες των 0,5 τόνων διαλυτών ανά έτος. Ωστόσο, θα αποτελούσε αλληλεπικάλυψη να θέτει η Κοινότητα μέγιστα επίπεδα περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις για τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται στον εν λόγω κλάδο και ταυτοχρόνως να θέτει οριακές τιμές εκπομπών για τις εγκαταστάσεις όπου χρησιμοποιούνται αυτά τα προϊόντα. Προτείνεται επομένως η κατάργηση των σχετικών διατάξεων της οδηγίας 1999/13/EK.

3. Περιγραφή της νομοθετικής κατάστασης στα κράτη μέλη

Αυστρία

Η νομοθεσία περιορίζει την περιεκτικότητα σε πτητικές οργανικές ενώσεις για τα επιχρίσματα διακόσμησης, τις λάκες και τα βερνίκια που χρησιμοποιούνται για την επίχριση ξύλινων πατωμάτων. Επιβάλλει απαγόρευση της πώλησης ορισμένων καταναλωτικών προϊόντων και απαγόρευση της χρήσης άλλων προϊόντων που προορίζονται για επαγγελματίες χρήστες.

Δανία

Υπάρχει ήδη νομοθεσία για την προστασία της υγείας των εργαζομένων η οποία βασίζεται στο σύστημα επισήμανσης «MAL-code» και απαγορεύει την πώληση ορισμένων προϊόντων. Ετοιμάζεται νομοθεσία για την περιεκτικότητα σε πτητικές οργανικές ενώσεις των χρωμάτων που προορίζονται για τους καταναλωτές.

Κάτω Χώρες

Έχουν απαγορευθεί τα χρώματα υψηλής περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις για χρήση σε εσωτερικούς χώρους από επαγγελματίες βαφείς από την 1/1/2000 λόγω ανησυχιών για την υγεία των εργαζομένων.

Σουηδία

Παρόμοιοι περιορισμοί με αυτούς των Κάτω Χωρών ισχύουν από το 1987.

Γαλλία

Στη Γαλλία έχει εισαχθεί το οικολογικό σήμα «NF Environnement» για χρώματα και βερνίκια.

Γερμανία

Είναι υπό εξέταση η εκπόνηση νομοθεσίας σχετικά με την περιεκτικότητα σε πτητικές οργανικές ενώσεις των χρωμάτων. Υπάρχει ένα εθνικό οικολογικό σήμα, το «Blaue Engel» για τα χρώματα.

Ισπανία

Στην Ισπανία υπάρχει οικολογικό σήμα για χρώματα και βερνίκια, το «AENOR medio ambiente», από το 1994.

Η Ελλάδα, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία, η Φινλανδία και το Βέλγιο δεν διαθέτουν ειδική νομοθεσία για τον έλεγχο της περιεκτικότητας των προϊόντων σε πτητικές οργανικές ενώσεις για περιβαλλοντικούς σκοπούς, παρόλο που το Βέλγιο πρόσφατα κοινοποίησε στην Επιτροπή την πρόθεσή του να θεσπίσει σχετική νομοθεσία.

Αιτιολόγηση της κοινοτικής δράσης

Μια απόφαση της Επιτροπής [20] ορίζει ήδη οικολογικά κριτήρια, τα οποία περιλαμβάνουν την περιεκτικότητα σε πτητικές οργανικές ενώσεις, για την απονομή του κοινοτικού οικολογικού σήματος σε χρώματα και βερνίκια. Το κοινοτικό οικολογικό σήμα απονέμεται βάσει ανάλυσης του κύκλου ζωής η οποία περιλαμβάνει την παραγωγή, τον περιορισμό των επιβλαβών για το περιβάλλον και την υγεία ουσιών, τη μείωση της ρύπανσης του αέρα, τον περιορισμό του δυναμικού παραγωγής επικίνδυνων αποβλήτων και την επισήμανση σε θέματα υγείας και περιβάλλοντος προς ενημέρωση των καταναλωτών. Το κριτήριο του οικολογικού σήματος για την περιεκτικότητα σε πτητικές οργανικές ενώσεις είναι πιο φιλόδοξο από τις υποχρεωτικές τιμές που προβλέπονται στο παρόν, αλλά η συμμόρφωση είναι εθελοντική.

[20] C(1998) 4257. ΕΕ L 5, 9.1.1999, σ.77

Όπως προαναφέρεται, οι εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων μπορούν να συμβάλουν στο σχηματισμό τροποσφαιρικού όζοντος, τόσο στα κράτη μέλη όπου εκπέμπονται όσο και σε άλλα, λόγω της διασυνοριακής μεταφοράς τους σε μεγάλες αποστάσεις. Επομένως, ενώ τα κράτη μέλη είναι σε θέση να λάβουν, σε εθνικό επίπεδο, ορισμένα μέτρα μείωσης των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων για να αντιμετωπίσουν τον σχηματισμό τροποσφαιρικού όζοντος, κανένα κράτος μέλος δεν μπορεί να ελέγξει συνολικά την έκθεσή του σε αυτόν τον ρύπο. Και το κυριότερο, η νομοθεσία σε κοινοτικό επίπεδο που είναι προσανατολισμένη προς τα προϊόντα αποτελεί την καλύτερη εγγύηση για την επίτευξη του προτεινόμενου περιβαλλοντικού στόχου με αποτελεσματικό ως προς το κόστος τρόπο και με προστασία της εσωτερικής αγοράς.

Η διασυνοριακή διάσταση και η ανάγκη συντονισμένης δράσης καλύπτονται σαφώς από το πρόσφατα εγκριθέν πρωτόκολλο του Γκέτεμποργκ, στο πλαίσιο της Σύμβασης της Γενεύης για τη διασυνοριακή ρύπανση της ατμόσφαιρας σε μεγάλες αποστάσεις στην οποία είναι συμβαλλόμενα μέρη τα κράτη μέλη και η Κοινότητα [21]. Συνεπώς, η Επιτροπή θεωρεί ότι αιτιολογείται η λήψη μέτρων σε κοινοτικό επίπεδο προκειμένου να εξασφαλιστεί συντονισμένη απάντηση εντός της Κοινότητας και να καταστεί δυνατό στην Κοινότητα να συμβάλει στην καταπολέμηση αυτού του ρύπου στο ευρύτερο γεωγραφικό πεδίο που καλύπτει η Οικονομική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη, στην οποία είναι συμβαλλόμενα μέρη πολλές υποψήφιες για προσχώρηση χώρες.

[21] Πρωτόκολλο για την καταπολέμηση της οξίνισης, του ευτροφισμού και του τροποσφαιρικού όζοντος, όπως τροποποιήθηκε στο Γκέτεμποργκ στις 30 Νοεμβρίου 1999 από το εκτελεστικό γραφείο της Σύμβασης για τη διασυνοριακή ρύπανση της ατμόσφαιρας σε μεγάλες αποστάσεις.

Επιλογή νομικού μέσου

Παρόλο που, όπως προαναφέρθηκε, υπάρχουν επείγοντες λόγοι για λήψη κοινοτικών μέτρων στο πεδίο αυτό, εξετάστηκε σειρά προσεγγίσεων πριν αποφασιστεί ποιο θα ήταν το αποτελεσματικότερο μέσο.

Οι εθελούσιες δεσμεύσεις των παραγόντων της βιομηχανίας, παρόλο που είχαν ήδη ως αποτέλεσμα να υπάρξει μετατόπιση προς προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις, θεωρήθηκε ότι δεν επαρκούν για να εξασφαλιστεί η επίτευξη των στόχων, καθώς ο αριθμός των παραγωγών στον κλάδο είναι μεγάλος και υπάρχουν ορισμένες δυσκολίες για την παρακολούθηση και την επιβολή της συμμόρφωσης. Αντιστοίχως, ένας κοινοτικός κανονισμός, ενώ θα εξασφάλιζε ότι η εφαρμογή θα ήταν ενιαία σε όλα τα κράτη μέλη, δεν θεωρήθηκε πρακτικά δυνατός, λόγω των υφιστάμενων δομών και σχετικών κανόνων στα κράτη μέλη.

Καθώς η τιμή των διαλυτών αποτελεί μικρό ποσοστό της συνολικής τιμής των χρωμάτων, η αποτελεσματικότητα των φορολογικών κινήτρων θα ήταν περιορισμένη, δεδομένου ότι οι καταναλωτές θεωρούν σημαντικούς πολλούς άλλους παράγοντες, επιπλέον της τιμής (π.χ. ποιότητα του προϊόντος).

Μια οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου επομένως αποτελεί τη μέση οδό, καθώς εξασφαλίζει την εναρμονισμένη και συνεκτική προσέγγιση σε όλη την Κοινότητα, ενώ ταυτοχρόνως επιτρέπει στα κράτη μέλη κάποια ευελιξία όσον αφορά τις λεπτομέρειες που απαιτούνται για να εξασφαλιστεί η κατάλληλη εφαρμογή και τους επιτρέπει να στηριχθούν στα μέτρα που εφαρμόζουν ήδη.

4. Επιλογή και Αιτιολόγηση τησ νομικής βάσης

Καθώς η βασική προτεινόμενη οδηγία αποβλέπει κυρίως στον περιορισμό των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων μέσω της προσέγγισης των τεχνικών προδιαγραφών, ως νομική βάση για την προτεινόμενη οδηγία χρησιμοποιήθηκε το άρθρο 95 λόγω της διάστασης της εσωτερικής αγοράς. Στόχος των διατάξεων της πρότασης είναι η προσέγγιση της νομοθεσίας. Παρόλο που στην οδηγία περιλαμβάνονται τιμές για την μέγιστη περιεκτικότητα ορισμένων προϊόντων σε πτητικές οργανικές ενώσεις, τα κράτη μέλη μπορούν να διατηρήσουν ή να επιβάλλουν αυστηρότερες οριακές τιμές εάν μπορούν να αιτιολογήσουν τους λόγους γι'αυτά τα μέτρα, όπως προβλέπεται στο άρθρο 95 παράγραφοι 4 και 5 της Συνθήκης.

5. Κόστος και οφέλη της προτεινόμενης οδηγίας

Η μείωση των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων έχει ήδη αιτιολογηθεί, σε οικονομικούς όρους, στην πρόταση της Επιτροπής για οδηγία για τα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών (NEC). [22] Η οικονομική ανάλυση που διενεργήθηκε για την εν λόγω πρόταση [23] έδειξε ότι τα οφέλη από τη μείωση των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων σε 5,5 εκατομμύρια τόνους το 2010 υπερκεράζουν το κόστος, ακόμη και χωρίς να περιληφθεί η αποφευχθείσα ζημιά στα οικοσυστήματα. Καθώς τα κράτη μέλη έχουν δεσμευθεί να μειώσουν τις εκπομπές μόνο σε 6,5 εκατομμύρια τόνους έως το 2010, αυτή η διαφορά του 1 εκατομμυρίου τόνων εμπίπτει στο εύρος μείωσης που έχει ήδη θεωρηθεί ως αιτιολογημένο από άποψη κόστους/οφέλους.

[22] COM (1999) 125 τελικό

[23] Στη μελέτη «Economic evaluation of air quality targets for tropospheric ozone» που εκτελέστηκε από τις IIASA, AEA, DNMI και RIVM, τα συμπεράσματα δείχνουν ότι οι εκτιμήσεις των συνολικών ωφελειών φαίνεται να υπερβαίνουν το κόστος, σε όλα τα σενάρια που εξετάστηκαν.

Για να αξιολογηθεί η τεχνική δυνατότητα μείωσης των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων από τα χρώματα διακόσμησης και τα προϊόντα φανοποιίας αυτοκινήτων, οι υπηρεσίες της Επιτροπής διενέργησαν δυο μελέτες (βλ. υποσημειώσεις 13 και 14). Αυτές οι μελέτες έδειξαν ότι το κόστος μείωσης των εκπομπών με μέτρα όπως αυτά που προτείνονται στη συνέχεια εμπίπτει στο εύρος του κόστους των μέτρων μείωσης των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων που προβλέπονται για όλα τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της οδηγίας για τα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών.

Οι μελέτες αυτές χρησιμοποιήθηκαν ως βάση για την ανάλυση κόστους/οφέλους [24] της προτεινόμενης οδηγίας. Η συνολική ετήσια μείωση των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων εκτιμάται σε 280 χιλιάδες τόνους το 2010, και το κόστος μεταξύ 108 εκατομ. ευρώ και 157 εκατομ. ευρώ ετησίως το 2010. Το μέσο κόστος μείωσης της περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις των χρωμάτων εκτιμάται ότι κυμαίνεται μεταξύ 387EUR και 563EUR ανά τόνο μείωσης πτητικών οργανικών ενώσεων. Η διαφορά στις εκτιμήσεις κόστους προέρχεται από την αβεβαιότητα για το πρόσθετο κόστος για τα χρώματα εξωτερικής χρήσης [25]. Το εύρος του κόστους μείωσης ανά τόνο μειωθέντων πτητικών οργανικών ενώσεων (από 387EUR έως 563EUR) είναι μικρότερο από το μέσο όρο των αποτελεσματικών ως προς το κόστος επιλογών για την επίτευξη των στόχων της οδηγίας για τα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών (687EUR ανά μειωθέντα τόνο πτητικών οργανικών ενώσεων).

[24] Για λεπτομέρειες, βλ. "The costs and benefits of the reduction of volatile organic compounds from paints". Εκπονήθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος, Μονάδα "Αέρας και θόρυβος", 2 Μαΐου 2002.

[25] Το υψηλότερο κόστος αναφέρεται ως «απαισιόδοξη» περίπτωση. Σε αυτήν θεωρείται ότι οι τιμές όλων των κατηγοριών χρωμάτων για εξωτερικούς τοίχους ορυκτού υποστρώματος, για εσωτερικής/εξωτερικής χρήσης χρώματα για τελειώματα και επενδύσεις από ξύλο και μέταλλο θα αυξηθούν λόγω της τεχνολογικής μετατόπισης η οποία, μεταξύ άλλων, θα αυξήσει την τιμή των πρώτων υλών. Στην «αισιόδοξη» περίπτωση, ως μοναδικό πρόσθετο κόστος θεωρούνται οι αυξημένες δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη.

Έχει εκτιμηθεί ότι η αφαίρεση 280 χιλιάδων τόνων πτητικών οργανικών ενώσεων στην ΕΕ θα επέφερε οφέλη σχετικά με την υγεία ανερχόμενα σε 582 εκατομμύρια EUR ανά έτος. Πρέπει να σημειωθεί ότι ορισμένα οφέλη δεν έχουν αποτιμηθεί σε χρηματική αξία [26]. Στον πίνακα 4 παρουσιάζονται συνοπτικά το κόστος και τα οφέλη ανά κράτος μέλος.

[26] Οι επενέργειες που δεν έχουν αποτιμηθεί σε χρηματική αξία είναι η υγεία των βαφέων (λόγω μικρότερης έκθεσης σε διαλύτες) και τα οφέλη για το οικοσύστημα (λόγω χαμηλότερων συγκεντρώσεων όζοντος).

Τα οφέλη από την προτεινόμενη οδηγία εκτιμήθηκαν σε τέσσερις έως πέντε φορές υψηλότερα από το κόστος σε όλα τα κράτη μέλη. Συνολικά, η προτεινόμενη οδηγία θα επιφέρει σημαντικά οφέλη, ακόμη και εάν έχει κάπως υποτιμηθεί το κόστος ή έχουν υπερτιμηθεί τα οφέλη.

Λόγω έλλειψης στοιχείων, δεν είναι δυνατό να περιληφθούν οι υποψήφιες χώρες στην ανάλυση κόστους/οφέλους. Ωστόσο, το δυναμικό μείωσης των πτητικών οργανικών ενώσεων που περιέχονται στα χρώματα δεν είναι πιθανό να διαφέρει από αυτό των κρατών μελών. Εάν υπάρχουν τυχόν διαφορές, αυτές πιθανώς θα συνίστανται σε μειωμένο κόστος σε αυτές τις χώρες σε σύγκριση με το κόστος στα κράτη μέλη. Σε κάθε περίπτωση, το πρόβλημα του σχηματισμού όζοντος απασχολεί εξίσου. Επομένως, η σχέση κόστους/οφέλους για τη λήψη των μέτρων που προτείνονται στην οδηγία είναι κατά πάσα πιθανότητα τουλάχιστον εξίσου ευνοϊκή στις υποψήφιες χώρες.

6. Επεξήγηση των διατάξεων της πρότασης

Η πρόταση αποσκοπεί στον περιορισμό των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων μέσω της θέσπισης μέγιστων τιμών περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις ορισμένων κατηγοριών χρωμάτων διακόσμησης και προϊόντων φανοποιίας αυτοκινήτων, τιμές οι οποίες θα αποτελούν τις οριακές τιμές που δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τα εν λόγω προϊόντα για να επιτρέπεται η εμπορική κυκλοφορία τους στην ΕΕ. Ωστόσο, βάσει της αρχής της επικουρικότητας, παρέχεται κάποια ευελιξία, για παράδειγμα, επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών ο σχεδιασμός και η εφαρμογή των μηχανισμών επιτήρησης της αγοράς. Τα κύρια χαρακτηριστικά της πρότασης έχουν ως εξής:

Άρθρο 1

Στο πρώτο άρθρο προβλέπεται ο σκοπός και το πεδίο της πρότασης. Σκοπός της προτεινόμενης οδηγίας είναι η προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος από τις άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις των εκπομπών οργανικών διαλυτών. Η προστασία της υγείας κατά την εργασία δεν αποτελεί κύριο στόχος της πρότασης, αλλά εξετάστηκαν τα σχετικά με την υγεία οφέλη από τη μείωση των επιπέδων τροποσφαιρικού όζοντος.

Άρθρο 2

Το άρθρο περιέχει τους απαραίτητους ορισμούς. Εξετάστηκαν τρεις τρόποι ορισμού της «πτητικής οργανικής ένωσης». Ο πρώτος αντανακλά το γεγονός ότι οι πτητικές οργανικές ενώσεις είναι πρόδρομες ουσίες του τροποσφαιρικού όζοντος και αυτός ο ορισμός θα ευθυγραμμιζόταν με αυτόν της οδηγίας για τα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών (2001/81/EΚ). Ο δεύτερος μετρά την πτητικότητα χρησιμοποιώντας τη φυσική ιδιότητα της πίεσης του ατμού και είναι αυτός που χρησιμοποιείται στην οδηγία 1999/13/EΚ για τον περιορισμό των εκπομπών διαλυτών από ορισμένες βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Ο τρίτος βασίζεται σε μια άλλη φυσική ιδιότητα, το σημείο βρασμού. Λαμβάνοντας υπόψη τη βασική απαίτηση της οδηγίας, η Επιτροπή επέλεξε να βασίσει τον ορισμό στο σημείο βρασμού, το οποίο παρέχει μια απλή και αποτελεσματική μέθοδο για την έλεγχο της συμμόρφωσης.

Οι ορισμοί των κατηγοριών προϊόντων περιέχονται στο παράρτημα Ι.

Άρθρο 3

Το άρθρο αυτό υποχρεώνει τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι οι κατηγορίες προϊόντων που εμπίπτουν στο πεδίο της οδηγίας μπορούν να τεθούν σε εμπορική κυκλοφορία μόνο εάν συμμορφώνονται προς τις προδιαγραφές του παραρτήματος ΙΙ.

Άρθρο 4

Προβλέπεται απαίτηση επισήμανσης για να εξασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές είναι επαρκώς πληροφορημένοι για τα περιβαλλοντικά εχέγγυα του προϊόντος όταν το αγοράζουν. Δεδομένου ότι για το σχεδιασμό του σήματος και την εφαρμογή του πρέπει να εξεταστεί σημαντικός αριθμός λεπτομερειών, προτείνεται να ανατεθεί αυτό το καθήκον στην επιτροπή που θεσπίζεται στο πλαίσιο του άρθρο 12 της οδηγίας.

Άρθρα 5, 6 και 7

Αυτά τα άρθρα απαιτούν από τα κράτη μέλη να αναπτύξουν σύστημα επιτήρησης της αγοράς προκειμένου να εκτιμηθεί και να ελεγχθεί η αποτελεσματική εφαρμογή της οδηγίας. Θα απαιτηθεί επίσης από τα κράτη μέλη να συνοψίζουν τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων επιτήρησης που αναπτύσσουν ανά τριετία και να υποβάλλουν επίσημες ετήσιες εκθέσεις αποτελεσμάτων στην Επιτροπή μόνον εφόσον τους ζητείται. Για να διευκολυνθεί η υποβολή εκθέσεων, θα αναπτύξει η Επιτροπή κοινό σχήμα έκθεσης μέσω μιας διαδικασίας επιτροπής.

Άρθρο 8

Αυτό το άρθρο δηλώνει ότι πρέπει να τηρείται η αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας για τα προϊόντα που καλύπτονται από την οδηγία τα οποία είναι σε συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις της.

Άρθρο 9

Το άρθρο εισάγει μια ρήτρα επανεξέτασης για να αποφασισθεί η επιτρεπόμενη περιεκτικότητα σε πτητικές οργανικές ενώσεις για το 2010, για την ειδική υποκατηγορία «επιχρίσματα εσωτερικής/εξωτερικής χρήσης για τελειώματα και επενδύσεις από ξύλο και μέταλλο» (παράρτημα ΙΙ.Α). Προς το παρόν οι τεχνικού και οικονομικού χαρακτήρα θεωρήσεις δεν καθιστούν απολύτως σαφή τη σχέση των πλεονεκτημάτων ως προς τα μειονεκτήματα ώστε να προβλεφθούν αυστηρότερα όρια για το 2010 για την εν λόγω κατηγορία. Η Επιτροπή θα εκτελέσει την επανεξέταση πριν το τέλος του 2006 ώστε να υποβάλει πρόταση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο το 2006 για την τιμή που θα πρέπει να εφαρμοστεί από το 2010. Η επανεξέταση θα βασιστεί σε μελέτη η οποία θα λάβει υπόψη όλα τα στοιχεία που άπτονται της αειφόρου ανάπτυξης: το επιπρόσθετο περιβαλλοντικό όφελος σε σχέση με την οριακή τιμή του 2007, αλλά και τις οικονομικές επιπτώσεις, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται ο αντίκτυπος στις ΜΜΕ, οι συνέπειες για την απασχόληση και η τεχνική σκοπιμότητα.

Άρθρο 10

Πρόκειται για επαναλαμβανόμενο άρθρο το οποίο απαιτεί από τα κράτη μέλη να θεσπίσουν κατάλληλες κυρώσεις για τη μη συμμόρφωση.

Άρθρο 11

Η κανονιστική επιτροπή που συστήνεται βάσει του άρθρου 12 θα βοηθά την Επιτροπή να αποφασίζει σχετικά με την επιβολή της χρήσης των μεθόδων ISO ή CEN, μόλις καθίστανται διαθέσιμες, για τη δοκιμή της περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις των προϊόντων που καλύπτονται από την οδηγία.

Άρθρο 12

Στο άρθρο προτείνεται η σύσταση κανονιστικής επιτροπής η οποία θα λειτουργήσει σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή [27]. Θα παρέχει τεχνική βοήθεια στην Επιτροπή και θα βοηθά στη λήψη αποφάσεων για την εφαρμογή της οδηγίας, όπως το κοινό σχήμα υποβολής στοιχείων.

[27] Απόφαση 1999/468 του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 1999, ΕΕ L 184, 17.7.1999, σ.23

Άρθρο 13

Το άρθρο καταργεί τις διατάξεις της οδηγίας 99/13/EΚ που θέτουν οριακές τιμές εκπομπών για τον κλάδο της φανοποιίας αυτοκινήτων προς όφελος της βασισμένης στο προϊόν προσέγγισης που περιέχεται στην παρούσα πρόταση. Πρέπει να καταστεί σαφές ότι η πρόταση δεν καταργεί τις διατάξεις που αφορούν τους διαλύτες που χρησιμοποιούνται στην επίστρωση νέων οχημάτων. Για τον λόγο αυτό, καταργείται μόνο η πρώτη υποπαράγραφος του παραρτήματος Ι της οδηγίας 1999/13/EΚ: «η επίστρωση οδικών οχημάτων όπως ορίζονται στην οδηγία 70/156/EΟΚ, ή μέρους αυτών, που πραγματοποιείται ως μέρος της επισκευής του οχήματος, της συντήρησής του ή της διακόσμησής του, εκτός των εγκαταστάσεων παραγωγής, ή». Στο παράρτημα II A.I, οι λέξεις «φανοποιία αυτοκινήτων» αφαιρούνται επίσης από το τμήμα 6 της στήλης "Δραστηριότητα".

Άρθρα 14, 15 και 16

Τα άρθρα αυτά περιέχουν τις συνήθεις διατάξεις για την έναρξη ισχύος και τη μεταφορά στην εθνική νομοθεσία.

Παράρτημα I

Στο παράρτημα ορίζονται οι κατηγορίες και υποκατηγορίες χρωμάτων διακόσμησης και προϊόντων φανοποιίας αυτοκινήτων που καλύπτονται από την πρόταση.

Παράρτημα II

Στο παράρτημα αυτό προβλέπονται οι προτεινόμενες οριακές τιμές περιεκτικότητας.

Η μέγιστη οριακή τιμή για την υποκατηγορία A.δ στο παράρτημα II: Εσωτερικής/εξωτερικής χρήσης για τελειώματα και επενδύσεις από ξύλο και μέταλλο, σε διαλύτη δεν έχει συμπληρωθεί για το 2010. Βλ. σχετικό σχόλιο στο άρθρο 7.

7. Εκτίμηση των επιπτώσεων στις επιχειρήσεις: Η επίπτωση της πρότασης στις επιχειρήσεις, ιδίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις

7.1. Πρόταση:

- Περιορισμός της περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις ορισμένων κατηγοριών προϊόντων

Η κοινοτική νομοθεσία σε αυτό το πεδίο είναι απαραίτητη για την προστασία της δημόσιας υγείας, ιδίως μέσω της μείωσης των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων ώστε να μειωθεί η έκθεση του πληθυσμού και της βλάστησης σε φωτοχημικούς οξειδωτικούς παράγοντες. Προτείνεται μια προσέγγιση σε δυο φάσεις για τη μείωση της περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις των χρωμάτων διακόσμησης που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας, ώστε να δοθεί επαρκής χρόνος στους σχετικούς κλάδους για να προσαρμοστούν χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο το μακροπρόθεσμο περιβαλλοντικό όφελος. Η πρώτη φάση θα αρχίσει να ισχύει την 1η Ιανουαρίου 2007 και η δεύτερη την 1η Ιανουαρίου 2010. Στην περίπτωση των προϊόντων φανοποιίας αυτοκινήτων, ισχύουν μόνο οι προβλεπόμενες για το 2007 τιμές.

7.2. Επίπτωση στις επιχειρήσεις

- Ποιος θίγεται από την πρόταση;

Οι παραγωγοί χρωμάτων διακόσμησης και η αλυσίδα παραγωγής αυτών των προϊόντων

Η πρόταση επηρεάζει την παραγωγή χρωμάτων διακόσμησης και την αλυσίδα παραγωγής αυτών των προϊόντων. Αυτή περιλαμβάνει την ίδια τη βιομηχανία χρωμάτων καθώς και τη βιομηχανία ρητίνης, τη βιομηχανία διαλυτών και την παραγωγή συγκολλητικών ουσιών και πιγμέντων.

Παρά τη συνεχιζόμενη συγκέντρωση στον κλάδο, αυτός περιλαμβάνει περίπου 1.300 μεγάλους παραγωγούς χρωμάτων και πάνω από 3.200 μικρότερες επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων σε έξι υποψήφιες για προσχώρηση χώρες [28]. Ο κλάδος απασχολεί περίπου 120.000 άτομα. Οι δέκα μεγαλύτεροι παραγωγοί χρωμάτων αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 50% της συνολικής παραγωγής. Ο μεγαλύτερος αριθμός μικρών επιχειρήσεων παραγωγής βρίσκεται στη νότια Ευρώπη.

[28] Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία, Σλοβενία, Τουρκία και Τσεχική Δημοκρατία

Πάνω από 200 προμηθευτές πρώτων υλών προμηθεύουν την ευρωπαϊκή βιομηχανία χρωμάτων. Οι πολυεθνικές χημικές εταιρείες κυριαρχούν στις αγορές συνδετικών ουσιών, πιγμέντων και διαλυτών, ενώ η αγορά ρητινών αλκυδίων περιλαμβάνει πολύ μεγάλο αριθμό μικρών κατασκευαστών.

Κλάδος φανοποιίας αυτοκινήτων

Η πρόταση επηρεάζει επίσης τις μονάδες φανοποιίας αυτοκινήτων. Οι μονάδες των οποίων η ετήσια κατανάλωση διαλυτών υπερβαίνει τα 500 χιλιόγραμμα ανά έτος καλύπτονται ήδη από την οδηγία 1999/13/EΚ του Συμβουλίου. Ωστόσο, από την εποχή έγκρισης της εν λόγω οδηγίας, έχει γίνει αποδεκτό ότι για τον υπόψη κλάδο η νέα, στηριζόμενη στο προϊόν προσέγγιση είναι καταλληλότερη για την επίτευξη μείωσης των εκπομπών σε σύγκριση με μια προσέγγιση στηριζόμενη στην οριακή τιμή εκπομπών η οποία απαιτεί τη χρήση εξοπλισμού μετριασμού των εκπομπών. Από τις διαβουλεύσεις με τους παράγοντες της βιομηχανίας έχει προκύψει ότι αυτή η αλλαγή κανονιστικού καθεστώτος (η παρούσα πρόταση σε συνδυασμό με την κατάργηση των σχετικών διατάξεων της οδηγίας 99/13/EK) δεν σημαίνει ότι οι επενδύσεις για συμμόρφωση προς την οδηγία 99/13/EΚ ήταν περιττές, δεδομένου ότι τα προϊόντα χαμηλότερης περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις είχαν ήδη θεωρηθεί από τον κλάδο ως το καλύτερο μέσο για συμμόρφωση με την ισχύουσα ήδη νομοθεσία.

Η πρόταση θα μπορούσε να επηρεάσει περίπου 50 000 βιομηχανικές μονάδες στην Κοινότητα, πολλές εκ των οποίων απασχολούν λιγότερους από 5 εργαζομένους. Η πρόταση θα επηρεάσει επίσης την αγορά τροφοδότησης με προϊόντα, παρόλο που αυτή φαίνεται κατάλληλα προετοιμασμένη για την πρόταση. Επτά εταιρείες καλύπτουν το 90% της αγοράς, ενώ το υπόλοιπο 10% καλύπτεται από μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

- Τι θα πρέπει να κάνουν οι επιχειρήσεις για να συμμορφωθούν με την πρόταση;

Κόστος συμμόρφωσης

Τα προϊόντα που πωλούνται στην αγορά της Ευρωπαϊκής Κοινότητας θα πρέπει να τηρούν τη μέγιστη περιεκτικότητα σε πτητικές οργανικές ενώσεις που καθορίζεται στην πρόταση. Αυτό σε μερικές περιπτώσεις σημαίνει κόστος εξοπλισμού (π.χ. για τους παραγωγούς χρωμάτων και τους πωλητές λιανικής. Οι τελευταίοι θα πρέπει να τροποποιήσουν ή να αλλάξουν τα μηχανήματα μίξης που χρησιμοποιούν), δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης (π.χ. στον κλάδο των ρητινών) ή έξοδα συνδεόμενα με την υποχρέωση χρησιμοποίησης προϊόντων υποκατάστασης (π.χ. για τον κλάδο φανοποιίας αυτοκινήτων). Αυτές οι δαπάνες θα κατανεμηθούν σε σειρά ετών, δεδομένου ότι το χρονοδιάγραμμα συμμόρφωσης φθάνει έως το 2010.

Όσον αφορά τον συνολικό όγκο πωλήσεων, η αγορά χρωμάτων δεν θα μεταβληθεί αλλά είναι αβέβαιο εάν θα σημειωθεί αναδιανομή μεταξύ των επαγγελματιών και των ερασιτεχνών χρηστών. Στα καταστήματα λιανικής οι πωλήσεις ενδέχεται να αυξηθούν ή να μειωθούν. Για τους επαγγελματίες χρήστες, η επίπτωση πιθανώς θα σχετίζεται με την αλλαγή του τρόπου εφαρμογής των νέων προϊόντων στην προς βαφή επιφάνεια.

Διοικητικός φόρτος

Η παρακολούθηση και η υποβολή εκθέσεων είναι απαραίτητα στοιχεία για την επιτυχή εφαρμογή της πρότασης. Ωστόσο, τα κράτη μέλη θα διαθέτουν κάποια διακριτική ευχέρεια να καθορίζουν τις πρακτικές λεπτομέρειες εφαρμογής. Η Επιτροπή θα παρακολουθήσει την εξέλιξη της κατάστασης σε αυτόν τον τομέα και, όπου χρειάζεται, θα υποβάλει μελλοντικά προτάσεις για μεγαλύτερη εναρμόνιση της προσέγγισης.

- Ποιες ενδέχεται να είναι οι οικονομικές επιπτώσεις της πρότασης;

Κλάδος χρωμάτων διακόσμησης

Γενικά, το κόστος μείωσης των εκπομπών έχει εκτιμηθεί σε 500EUR ανά κιλοτόνο μείωσης. Ως προς την κατανάλωση, η αγορά χρωμάτων αναμένεται να παραμείνει σταθερή. Δεν αναμένεται καμία σημαντική εξέλιξη στον κλάδο των χρωμάτων, παρόλο το προβλεπόμενο κόστος για έρευνα, για αλλαγή της σύστασης των προϊόντων και για επενδύσεις σε εξοπλισμό από ανοξείδωτο χάλυβα καθώς και το κόστος ανάπτυξης νέων ρητινών. Το κόστος των χρωμάτων θα αυξηθεί πιθανώς κατά 1-1,5% για τον τελικό καταναλωτή. Η βιομηχανία έχει ήδη επιτύχει μεγάλη μετατόπιση από τα προϊόντα με διαλύτη στα υδατοχρώματα και η παρούσα πρόταση επωφελείται από αυτή τη διαδικασία.

Η μείωση της κατανάλωσης διαλυτών θα μειώσει τις εισπράξεις της βιομηχανίας διαλυτών κατά 65 εκατομμύρια EUR ετησίως. Ωστόσο, αυτή η επίπτωση είναι σχετικά περιορισμένη σε σχέση με την οικονομική ισχύ των σχετικών επιχειρήσεων, αλλά οι σταθερές δαπάνες θα πρέπει να κατανεμηθούν σε περιορισμένο όγκο παραγωγής εάν δεν αναπτυχθούν προϊόντα υποκατάστασης.

Τα καταστήματα λιανικής πώλησης χρωμάτων και οι επαγγελματίες του κλάδου ενδεχομένως φοβούνται ότι η αύξηση των τιμών μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των πωλήσεων. Ωστόσο, αυτό δεν είναι πιθανό να συμβεί δεδομένου ότι το κόστος των υλικών δεν επηρεάζει σημαντικά την απόφαση των χρηστών να ξεκινήσουν ή όχι εργασίες βαφής (το κόστος των υλικών αντιπροσωπεύει μόνο το 15-25% του συνολικού κόστους των εργασιών). Ωστόσο, ορισμένοι πωλητές λιανικής θα πρέπει να προσαρμόσουν τον εξοπλισμό τους και οι επαγγελματίες βαφείς θα πρέπει να προσαρμόσουν τις μεθόδους εργασίας και το πρόγραμμά τους στα νέα προϊόντα.

Δεν αναμένεται σημαντική επίπτωση στην απασχόληση, καθώς η συνολική ζήτηση της αγοράς δεν αναμένεται να μεταβληθεί. Ωστόσο, θα υπάρξει εσωτερική ανακατανομή. η ελάττωση της ζήτησης προϊόντων με διαλύτη θα αντισταθμιστεί από την αύξηση της ζήτησης υδατοχρωμάτων.

Ενώ η πρόταση δεν αναμένεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στο σύνολο της αλυσίδας παραγωγής, ίσως να έχει σοβαρή επίπτωση στον κλάδο των ΜΜΕ, ιδίως αυτών που στηρίζονται μόνον στην παραγωγή προϊόντων με διαλύτη. Η ανάγκη για επενδύσεις, επανεκπαίδευση και προσαρμογή θα είναι μεγαλύτερη για τις ΜΜΕ, δεδομένου ότι λειτουργούν σε μικρότερη κλίμακα. Ωστόσο, τα προτεινόμενα χρονικά πλαίσια θα πρέπει να τους επιτρέψουν να προσαρμοστούν δεδομένου ότι το επιπλέον κόστος θα καταβληθεί τελικά από τον τελικό καταναλωτή.

- Περιέχει η πρόταση μέτρα με τα οποία να λαμβάνεται υπόψη η ειδική κατάσταση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων;

Οι μεταβατικές περίοδοι που προβλέπονται στην πρόταση επιτρέπουν στις διάφορες παραγωγικές μονάδες του κλάδου να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις όσον αφορά την τεχνολογία και τη χρηματοδότηση. Οι βαφές με διαλύτη θα εξακολουθήσουν να επιτρέπονται για ένα μεγάλο αριθμό εφαρμογών ώστε η αλλαγή να γίνει με πιο σταδιακό τρόπο από αυτόν που θα απαιτούνταν εάν δινόταν μεγαλύτερη έμφαση στις τεχνολογίες υδατοχρωμάτων.

Οι οριακές τιμές περιεκτικότητας που προβλέπονται στην πρόταση δεν λαμβάνουν υπόψη τις τελευταίες εξελίξεις στην τεχνολογία. Ο λόγος για τον οποίο δεν εφαρμόζονται οι αυστηρότερες προδιαγραφές που υπάρχουν διαθέσιμες στην αγορά είναι για να διευκολυνθούν οι ΜΜΕ να προχωρήσουν στην αλλαγή. Η πρόταση επίσης προβλέπει την επανεξέταση, το 2010, μιας από τις οριακές τιμές περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις καθώς, προς το παρόν, δεν είναι επαρκώς σαφής η σχέση κόστους/οφέλους για αυτήν. Η επανεξέταση θα λάβει υπόψη την ιδιαιτερότητα των ΜΜΕ.

Απόψεις των κρατών μελών και των ενδιαφερομένων φορέων

Υπήρξε εκτεταμένη διαβούλευση με τους παράγοντες της βιομηχανίας κατά τη διάρκεια της εκπόνησης της πρότασης, η οποία διήρκεσε σχεδόν δύο έτη. Αυτοί γενικά υποστηρίζουν τη λήψη περαιτέρω μέτρων με σκοπό τη μείωση των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων, αλλά εξέφρασαν αμφιβολίες ως προς το εάν όλες οι τιμές που προτείνονται για το 2010, για τη μέγιστη περιεκτικότητα των χρωμάτων σε διαλύτη, είναι πράγματι δυνατό να επιτευχθούν σε εμπορική κλίμακα (CEPE, [29] ERMA [30]). Οι φορείς της βιομηχανίας εξέφρασαν επίσης ανησυχίες σχετικά με την ανάλυση κόστους οφέλους κατά την οποία, κατά τη γνώμη τους, δεν λήφθηκαν καταλλήλως υπόψη ορισμένοι παράγοντες και υποτιμήθηκαν ορισμένες δαπάνες. Άλλοι (ESIG [31]) αναρωτιούνται εάν αυτός ο κλάδος είναι ο καταλληλότερος, από άποψη σχέσης κόστους/αποδοτικότητας, για την εφαρμογή νομοθετικής ρύθμισης για τη μείωση των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων. Φοβούνται ότι η πρόταση είναι πρώιμη και θεωρούν ότι θα ήταν προτιμότερο να υπάρξει μια περίοδος αναμονής των αποτελεσμάτων του προγράμματος CAFE.

[29] Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία των ενώσεων κατασκευαστών βαφών, χρωμάτων τυπογραφίας, μελάνης και καλλιτεχνικών χρωμάτων

[30] European Resin Manufacturers Association (Ευρωπαϊκή Ένωση Παραγωγών Ρητίνης)

[31] European Solvent Industry Group (Ευρωπαϊκός Όμιλος Βιομηχανιών Διαλυτών)

Η επίπτωση της πρότασης στις ΜΜΕ ανησυχεί ορισμένες ενώσεις εκπροσώπησης του κλάδου. Η UNIEP [32], η UEAPME [33] και η Union Chimica-Confapi [34] ανέφεραν τις δυσκολίες που συνάντησαν τα μέλη τους για να συμμορφωθούν προς την προτεινόμενη νομοθεσία, λόγω της έλλειψης πόρων, της έλλειψης ικανότητας έρευνας και ανάπτυξης και της οξύτητας που λαμβάνουν αυτά τα προβλήματα λόγω του περιορισμένου μεγέθους των σχετικών βιομηχανιών.

[32] Union Internationale des Entrepreneurs de Peinture (Διεθνής Ένωση Επιχειρηματιών Βαφέων)

[33] European Association of craft, small and medium-sized enterprises (Ευρωπαϊκή Ένωση μικρομεσαίων επιχειρήσεων χειροτεχνίας)

[34] Unione nazionale piccola e media industria chimica, conciaria, materie plastiche, gomma, vetro, ceramica e prodotti affini (Εθνική ένωση μικρομεσαίων επιχειρήσεων χημικών προϊόντων, δέρματος, πλαστικών υλών, καουτσούκ, γυαλιού, κεραμικών και σχετικών ειδών)

Η ιδέα του περάσματος σε μια προσέγγιση βασιζόμενη στο προϊόν στον κλάδο της φανοποιίας αυτοκινήτων έτυχε καλής υποδοχής εκ μέρους των εκπροσώπων της βιομηχανίας.

Γενικά, τα κράτη μέλη διάκεινται ευνοϊκά στην πρόταση, αλλά η Ιταλία και η Ισπανία διατύπωσαν επιφυλάξεις όσον αφορά τις ΜΜΕ (Ιταλία) και την αύξηση του κανονιστικού φορτίου (Ισπανία).

Πίνακας 1: Εκτιμήσεις εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων (2010) κατά κλάδο (καταμερισμός SNAP) Πηγή: Εκτιμήσεις βασιζόμενες σε ανεξάρτητες μελέτες που εκπονήθηκαν για την Επιτροπή

Εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων στην ΕΕ - 15 (%) Εκτιμήσεις 2010

Χρήση διαλυτών και άλλων προϊόντων // 26%

Οδικές μεταφορές // 22%

Παραγωγικές διεργασίες // 14%

Εξόρυξη και διανομή ορυκτών καυσίμων/γεωθερμική ενέργεια // 12%

Άλλες κινητές πηγές και μηχανήματα // 12%

Μη βιομηχανικές μονάδες καύσης // 8%

Επεξεργασία και διάθεση αποβλήτων // 3%

Καύση στις βιομηχανίες ενέργειας και μεταποίησης // 2%

Καύση στην κατασκευαστική βιομηχανία // 1%

Πίνακας 2: Εκτιμώμενες εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων το 2010 ανά κράτος μέλος

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Πίνακας 3. Εκτιμώμενη μείωση ως αποτέλεσμα της πρότασης για το 2010 Πηγή: Εκτίμηση των υπηρεσιών της Επιτροπής

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Πίνακας 4: Κόστος και οφέλη από την προτεινόμενη οδηγία στα κράτη μέλη το 2010 Πηγή: "The costs and benefits of the reduction of volatile organic compounds from paints" εκπονήθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος, Μονάδα "Αέρας και θόρυβος", 2 Μαΐου 2002

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

2002/0301 (COD)

Πρόταση ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τον περιορισμό των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων που οφείλονται στη χρήση οργανικών διαλυτών σε χρώματα διακόσμησης και βερνίκια και σε προϊόντα φανοποιίας αυτοκινήτων και για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/13/EΚ

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 95,

την πρόταση της Επιτροπής, [35]

[35] ΕΕ C , , σ. .

τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, [36]

[36] ΕΕ C , , σ. .

Ενεργώντας σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 251 της Συνθήκης, [37]

[37] Γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της ... (ΕΕ ...) , Κοινή θέση του Συμβουλίου της ... (ΕΕ ...).

Εκτιμώντας τα εξής:

(1) Η Κοινότητα και τα κράτη μέλη της αποτελούν συμβαλλόμενα μέρη στο Πρωτόκολλο του Γκέτεμποργκ της 1ης Δεκεμβρίου 1999 της Σύμβασης για τη Διασυνοριακή Ρύπανσης της Ατμόσφαιρας σε μεγάλες αποστάσεις της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη των Ηνωμένων Εθνών (UNECE) η οποία αποσκοπεί στη μείωση της οξίνισης, του ευτροφισμού και του τροποσφαιρικού όζοντος. Το Πρωτόκολλο του Γκέτεμποργκ προβλέπει ανώτατα όρια εκπομπών για τις πτητικές οργανικές ενώσεις, καθώς και οριακές τιμές εκπομπών για τις πτητικές οργανικές ενώσεις από σταθερές πηγές.

(2) Οι πτητικές οργανικές ενώσεις μεταφέρονται στην ατμόσφαιρα σε μεγάλες αποστάσεις και αντιπροσωπεύουν μια από τις κύριες πηγές διασυνοριακής ρύπανσης του αέρα. Ειδικά όσον αφορά το όζον στον αέρα του περιβάλλοντος, οι πτητικές οργανικές ενώσεις συνιστούν «πρόδρομη ουσία του όζοντος» κατά την έννοια της οδηγίας 2002/3/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Φεβρουαρίου 2002 σχετικά με το όζον στον ατμοσφαιρικό αέρα [38], η οποία καλεί την Επιτροπή να εξετάσει εάν χρειάζεται να ληφθούν περαιτέρω μέτρα σε κοινοτικό επίπεδο για τη μείωση των εκπομπών των ουσιών που αποτελούν προδρόμους του όζοντος.

[38] ΕΕ L 67, 9.3.2002, σ. 14.

(3) Δεδομένου ότι οι στόχοι του προτεινόμενου μέτρου, δηλαδή η μείωση των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων, είναι αδύνατον να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη επειδή οι εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων σε ένα κράτος μέλος επηρεάζουν την ποιότητα του αέρα σε άλλα κράτη μέλη και δύνανται συνεπώς, λόγω των διαστάσεων ή των αποτελεσμάτων του προβλεπόμενου μέτρου, να επιτευχθούν καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα μπορεί να εγκρίνει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας όπως προβλέπεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως προβλέπεται στο υπόψη άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των ως άνω στόχων.

(4) Η οδηγία 2001/81/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2001 σχετικά με εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών για ορισμένους ατμοσφαιρικούς ρύπους [39] προβλέπει εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών για ορισμένους ρύπους, συμπεριλαμβανομένων των πτητικών οργανικών ενώσεων, τα οποία θα πρέπει να έχουν επιτευχθεί έως το 2010 ως τμήμα της ολοκληρωμένης στρατηγικής της Κοινότητας για την καταπολέμηση της οξίνισης και του τροποσφαιρικού όζοντος, αλλά δεν περιλαμβάνει οριακές τιμές για τις εκπομπές αυτών των ρύπων από συγκεκριμένες πηγές.

[39] ΕΕ L 309, 27.11.2001, σ. 22.

(5) Λόγω των χαρακτηριστικών τους, οι οργανικοί διαλύτες που χρησιμοποιούνται σε ορισμένα προϊόντα προκαλούν έκλυση στον ατμοσφαιρικό αέρα οργανικών ενώσεων οι οποίες συντελούν στον τοπικό και διασυνοριακό σχηματισμό φωτοχημικών οξειδωτικών παραγόντων στην οριακή στοιβάδα της τροπόσφαιρας οι οποίοι, σε ορισμένες συνθήκες έκθεσης, έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου.

(6) Πρέπει επομένως να αποφευχθούν ή να περιοριστούν οι εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων, δεδομένου ότι διατίθενται ήδη ή πρόκειται να διατεθούν συντόμως λιγότερο βλαβερά πιθανώς υποκατάστατα.

(7) Η χρήση οργανικών διαλυτών και οι εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων θα πρέπει να περιοριστούν στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό από τεχνική και οικονομική άποψη.

(8) Για υψηλού επιπέδου προστασία του περιβάλλοντος απαιτείται να προβλεφθούν και να εφαρμοστούν οριακές τιμές περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις για ορισμένες κατηγορίες προϊόντων.

(9) Για την υποκατηγορία προϊόντων (δ) που περιλαμβάνεται στο παράρτημα ΙΙ σημείο Α «Εσωτερικής/εξωτερικής χρήσης για τελειώματα και επενδύσεις από ξύλο και μέταλλο» δεν είναι επαρκώς σαφής ακόμη η σχέση μεταξύ τεχνικής σκοπιμότητας και οικονομικής επίπτωσης. Επομένως, είναι απαραίτητο να διενεργηθεί μια άλλη μελέτη για να καθοριστεί η οικονομική και τεχνική ευστάθεια μιας βέλτιστης μέγιστης οριακής τιμής για το 2010 σε σύγκριση με την τιμή που θα καθοριστεί για το 2007.

(10) Οι οριακές τιμές περιεκτικότητας πρέπει να υπόκεινται σε παρακολούθηση για να προσδιοριστεί εάν οι συγκεντρώσεις μάζας των πτητικών οργανικών ενώσεων που διαπιστώνονται σε κάθε κατηγορία προϊόντων η οποία καλύπτεται από την παρούσα οδηγία εμπίπτουν στα επιτρεπόμενα όρια.

(11) Η οδηγία 1999/13/EΚ του Συμβουλίου της 11ης Μαρτίου 1999 για τον περιορισμό των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων που οφείλονται στη χρήση οργανικών διαλυτών σε ορισμένες δραστηριότητες και εγκαταστάσεις [40] πρέπει επομένως να τροποποιηθεί αντιστοίχως.

[40] ΕΕ L 85, 29.3.1999, σ. 1.

(12) Οι εθνικοί νόμοι και διατάξεις στο πεδίο αυτό πρέπει να εναρμονιστούν ώστε να εξασφαλιστεί ότι δεν υπάρχει περιορισμός της ελεύθερης κυκλοφορίας των προϊόντων που καλύπτονται από την παρούσα οδηγία.

(13) Τα κράτη μέλη οφείλουν να καθορίσουν κανόνες για τις κυρώσεις που εφαρμόζονται σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων της παρούσας οδηγίας και να εξασφαλίσουν την επιβολή τους. Οι εν λόγω κυρώσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές.

(14) Η παρούσα οδηγία δεν αντιβαίνει στα μέτρα που έχουν ληφθεί σε κοινοτικό ή εθνικό επίπεδο για την προστασία της υγείας των εργαζομένων και του περιβάλλοντος εργασίας τους.

(15) Τα αναγκαία μέτρα για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας πρέπει να εκδοθούν σύμφωνα με την απόφαση 1999/468/EΚ του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 1999 για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών εξουσιών που ανατίθενται στην Επιτροπή [41].

[41] ΕΕ L 184, 17.7.1999, σ. 23.

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Σκοπός και πεδίο εφαρμογής

1. Η παρούσα οδηγία αποσκοπεί στην πρόληψη ή τον περιορισμό των άμεσων και έμμεσων επιπτώσεων που έχουν στο περιβάλλον οι εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων που οφείλονται στη χρήση οργανικών διαλυτών σε χρώματα διακόσμησης και βερνίκια και σε προϊόντα φανοποιίας αυτοκινήτων καθώς και των πιθανών κινδύνων που συνεπάγονται για την υγεία του ανθρώπου, μέσω του περιορισμού της μέσης περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις.

2. Στο βαθμό που είναι απαραίτητο για την επίτευξη του στόχου της παραγράφου 1, η παρούσα οδηγία προσεγγίζει τις τεχνικές προδιαγραφές για τα χρώματα διακόσμησης και τα προϊόντα φανοποιίας αυτοκινήτων.

3. Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα προϊόντα του παραρτήματος Ι.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, νοούνται ως:

1. αρμόδια αρχή: η αρχή (ή αρχές) ή οι οργανισμοί που, βάσει των νομοθετικών διατάξεων των κρατών μελών, είναι υπεύθυνοι για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την παρούσα οδηγία.

2. οριακή τιμή περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις: η μέγιστη μάζα πτητικών οργανικών ενώσεων, εκφρασμένη με τη βοήθεια ορισμένων συγκεκριμένων παραμέτρων, όπως η συγκέντρωση εκφρασμένη σε g/l, η οποία είναι δυνατό να περιέχεται στη σύνθεση του προϊόντος.

3. ουσίες: τα χημικά στοιχεία και οι ενώσεις τους, στη φυσική τους κατάσταση ή κατόπιν βιομηχανικής παραγωγής, σε στερεά, υγρή ή αέρια μορφή.

4. οργανική ένωση: κάθε ένωση που περιέχει τουλάχιστον ένα άτομο άνθρακα και ένα ή περισσότερα άτομα υδρογόνου, αλογόνου, οξυγόνου, θείου, φωσφόρου, πυριτίου ή αζώτου, εκτός από τα οξείδια του άνθρακα και τα ανόργανα ανθρακικά και όξινα ανθρακικά άλατα.

5. πτητική οργανική ένωση: κάθε οργανική ένωση της οποίας το σημείο βρασμού, μετρούμενο σε σταθερή πίεση 101.3 kPa, είναι κατώτερο ή ίσο με 250ΊC.

6. οργανικός διαλύτης: κάθε πτητική οργανική ένωση που χρησιμοποιείται, μόνη ή σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες και χωρίς να υφίσταται χημική μετατροπή, για τη διάλυση πρώτων υλών, προϊόντων ή απορριμμάτων ή ως μέσο καθαρισμού για τη διάλυση ξένων προσμείξεων ή ως μέσο διασποράς ή ως ρυθμιστής του ιξώδους ή της επιφανειακής τάσης ή ως πλαστικοποιητής ή ως συντηρητικό

7. επίχρισμα: κάθε παρασκεύασμα, συμπεριλαμβανομένων όλων των απαραίτητων για την ορθή εφαρμογή του οργανικών διαλυτών ή παρασκευασμάτων που περιέχουν οργανικούς διαλύτες, το οποίο χρησιμοποιείται για να επιφέρει διακοσμητικό, προστατευτικό ή άλλο λειτουργικό αποτέλεσμα σε μία επιφάνεια

8. επιχρίσματα σε υδατική φάση (Υ): επιχρίσματα των οποίων το ιξώδες προσαρμόζεται με χρήση ύδατος.

9. επιχρίσματα με διαλύτη (Δ): επιχρίσματα των οποίων το ιξώδες προσαρμόζεται με χρήση οργανικού διαλύτη.

Άρθρο 3

Απαιτήσεις

Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε, μετά τις ημερομηνίες που προβλέπονται στο παράρτημα ΙΙ, να κυκλοφορούν στην αγορά της επικράτειάς τους μόνο τα προϊόντα που προβλέπονται στο παράρτημα Ι με περιεκτικότητα σε πτητικές οργανικές ενώσεις η οποία να μην υπερβαίνει τις προβλεπόμενες στο παράρτημα ΙΙ τιμές.

Άρθρο 4

Επισήμανση

Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι τα προϊόντα που προβλέπονται στο παράρτημα Ι επισημαίνονται πριν τεθούν σε εμπορική κυκλοφορία. Οι απαιτούμενες για το σήμα ενδείξεις καθορίζονται σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 12.

Άρθρο 5

Αρμόδια αρχή

1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσουν τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις των άρθρων 3 και 4 και του παραρτήματος ΙΙ.

2. Για τους σκοπούς της παραγράφου 1, τα κράτη μέλη υποδεικνύουν αρμόδια αρχή υπεύθυνη για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που προβλέπονται στην οδηγία, και ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά το πολύ ένα έτος μετά την προβλεπόμενη στο άρθρο 15 ημερομηνία.

Άρθρο 6

Παρακολούθηση

Τα κράτη μέλη προβλέπουν πρόγραμμα παρακολούθησης για τους σκοπούς παρακολούθησης της περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις των προϊόντων του παραρτήματος Ι.

Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν εθνικές μεθόδους προσδιορισμού της περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις εάν δεν υπάρχουν διαθέσιμες κατάλληλες μέθοδοι CEN ή ISO.

Άρθρο 7

Εκθέσεις

Τα κράτη μέλη υποβάλλουν έκθεση, ανά τριετία, το αργότερο την 30η Ιουνίου του επομένου έτους της περιόδου τριών ετών που θα αρχίσει να υπολογίζεται για πρώτη φορά την [30η Ιουνίου 200...], σχετικά με τα αποτελέσματα του προγράμματος παρακολούθησης, για να αποδείξουν τη συμμόρφωσή τους με την οδηγία. Τα ετήσια δεδομένα τίθενται στη διάθεση της Επιτροπής κατόπιν αιτήματός της. Η Επιτροπή επεξεργάζεται ένα κοινό μοντέλο παρουσίασης των στοιχείων παρακολούθησης, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 12.

Άρθρο 8

Ελεύθερη κυκλοφορία

Τα κράτη μέλη δεν μπορούν να απαγορεύσουν, να περιορίσουν ή να παρεμποδίσουν την εμπορική κυκλοφορία προϊόντων τα οποία βρίσκονται σε συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας.

Άρθρο 9

Επανεξέταση

Έως την 31η Δεκεμβρίου 2006 το αργότερο, η Επιτροπή επανεξετάζει την τεχνική και οικονομική σκοπιμότητα για την εφαρμογή, από το 2010, της οριακής τιμής περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις για τα προϊόντα με διαλύτη της υποκατηγορίας (δ) του σημείου Α του παραρτήματος ΙΙ και υποβάλλει πρόταση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με την τιμή που πρέπει να εφαρμοστεί από το έτος 2010.

Άρθρο 10

Κυρώσεις

Τα κράτη μέλη καθορίζουν τις κυρώσεις που επιβάλλονται σε περίπτωση παράβασης των εθνικών διατάξεων που θεσπίζονται κατ'εφαρμογή της παρούσας οδηγίας και λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την επιβολή τους. Οι προβλεπόμενες κυρώσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν τις σχετικές διατάξεις στην Επιτροπή το αργότερο την ημερομηνία που προβλέπεται στο άρθρο 15 και την ενημερώνουν εγκαίρως για κάθε μεταγενέστερη τροποποίησή τους.

Άρθρο 11

Προσαρμογή στην τεχνική πρόοδο

Όλες οι αναγκαίες τροποποιήσεις για την προσαρμογή της παρούσας οδηγίας στην τεχνική πρόοδο, όσον αφορά τις μεθόδους μέτρησης που επιτρέπουν τον προσδιορισμό της περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις των προϊόντων, εγκρίνονται από την Επιτροπή σύμφωνα με την κανονιστική διαδικασία της παραγράφου 2 του άρθρου 12.

Άρθρο 12

Επιτροπή

1. Η Επιτροπή επικουρείται από την επιτροπή η οποία έχει συσταθεί με βάση το άρθρο 13 της οδηγίας 1999/13/EΚ του Συμβουλίου, εφεξής καλούμενη "επιτροπή".

2. Στις περιπτώσεις όπου γίνεται αναφορά στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζονται τα άρθρα 5 και 7 της απόφασης 1999/468/EΚ, λαμβανομένων υπόψη των διατάξεων του άρθρου 8. Η προβλεπόμενη στο άρθρο 5 παράγραφος 6 της απόφασης 1999/468/EΚ περίοδος ορίζεται σε τρεις μήνες.

3. Η επιτροπή εγκρίνει τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας της.

Άρθρο 13

Τροποποίηση της οδηγίας 1999/13/EΚ

Η οδηγία 1999/13/EΚ τροποποιείται ως εξής:

1. Το πρώτο εδάφιο του τίτλου «φινίρισμα οχημάτων» του παραρτήματος Ι καταργείται.

2. Οι λέξεις «και φανοποιία αυτοκινήτων» της έκτης σειράς της πρώτης στήλης του παραρτήματος ΙΙΑ καταργούνται.

Άρθρο 14

Μεταφορά

1. Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις που είναι αναγκαίες για τη συμμόρφωση προς την παρούσα οδηγία στις [...}το αργότερο. ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή σχετικά. Όταν τα κράτη μέλη θεσπίζουν τις εν λόγω διατάξεις, αυτές περιέχουν αναφορά στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από παρόμοια αναφορά κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Οι λεπτομέρειες της εν λόγω αναφοράς αποφασίζονται από τα κράτη μέλη.

2. Τα κράτη μέλη διαβιβάζουν στην Επιτροπή το κείμενο των διατάξεων εσωτερικού δικαίου που θεσπίζουν στο πεδίο που διέπεται από την παρούσα οδηγία καθώς και έναν πίνακα που δείχνει τις αντιστοιχίες μεταξύ των διατάξεων της παρούσας οδηγίας και των εθνικών διατάξεων.

Άρθρο 15

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Άρθρο 16

Αποδέκτες

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος Ο Πρόεδρος

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

I.1.- Χρώματα διακόσμησης και βερνίκια: προϊόντα που περιλαμβάνονται στις υποκατηγορίες που ακολουθούν. Πρόκειται για επιχρίσματα που εφαρμόζονται για διακοσμητικούς σκοπούς, για λειτουργικούς σκοπούς και για σκοπούς προστασίας σε κτίρια, στα τελειώματα και τις επενδύσεις και στις σχετικές δομές. Ο ορισμός δεν συμπεριλαμβάνει τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται για επίχριση προς βαφή επιφανειών στον τόπο αρχικής κατασκευής τους.

I.1.1.- Υποκατηγορίες:

- α) Εσωτερικής χρήσης ματ για τοίχους και οροφές: επιχρίσματα για εφαρμογή σε εσωτερικούς τοίχους και οροφές με στιλπνότητα<25@60Ί.

- β) Εσωτερικής χρήσης στιλπνά για τοίχους και οροφές: επιχρίσματα για εφαρμογή σε εσωτερικούς τοίχους και οροφές με στιλπνότητα >25@60Ί.

- γ) Για εξωτερικούς τοίχους ορυκτού υποστρώματος: επιχρίσματα για εφαρμογή σε εξωτερικούς τοίχους από τούβλα ή γυψομαρμαροκονίαμα (στόκο).

- δ) Εσωτερικής/εξωτερικής χρήσης για τελειώματα και επενδύσεις από ξύλο και μέταλλο: επιχρίσματα για εφαρμογή σε τελειώματα και επενδύσεις τα οποία σχηματίζουν αδιαφανές υμένιο. Αυτά τα επιχρίσματα εφαρμόζονται σε προς βαφή επιφάνειες από ξύλο ή μέταλλο. Στην υποκατηγορία αυτή περιλαμβάνονται οι αδιαφανείς βαφές ξύλου. Αδιαφανείς βαφές ξύλου είναι τα επιχρίσματα που δημιουργούν αδιαφανές υμένιο για τη διακόσμηση και προστασία του ξύλου κατά της διάβρωσης, όπως ορίζεται στο πρότυπο EN 927-1 στην κατηγορία των ημισταθερών προϊόντων.

- ε) Εσωτερικής/εξωτερικής χρήσης βερνίκια και προϊόντα χρώσης ξύλου για τελειώματα: επιχρίσματα για εφαρμογή στα τελειώματα τα οποία σχηματίζουν διαφανές ή ημιδιαφανές υμένιο για διακόσμηση και προστασία ξύλου, μετάλλου ή πλαστικού.

- στ) Eσωτερικής/εξωτερικής χρήσης προϊόντα χρώσης ξύλου χωρίς σχηματισμό υμενίου: προϊόντα χρώσης τα οποία, σύμφωνα με το πρότυπο EN 927 - 1:1996, σχηματίζουν υμένιο μέσου πάχους κατώτερου των 5ϴm, καθοριζόμενο σύμφωνα με τη μέθοδο 5Α του προτύπου ISO 2808: 1997.

- ζ) Αστάρια: επιχρίσματα με στεγανοποιητικές/μονωτικές ιδιότητες για χρήση σε ξύλο ή τοίχους και οροφές.

- η) Συνδετικά αστάρια: επιχρίσματα προοριζόμενα να σταθεροποιήσουν ελεύθερα σωματίδια της προς βαφή επιφάνειας ή να προσδώσουν υδρόφοβες ιδιότητες ή/και να προστατεύσουν το ξύλο από την κυάνωση.

- θ) Ειδικά επιχρίσματα ενός συστατικού: ειδικά επιχρίσματα βασιζόμενα σε υμενογενές υλικό. Προορίζονται για εφαρμογές ειδικού τύπου, όπως για αστάρωμα ή τελική στρώση πλαστικού, αστάρωμα σιδηρούχων υποστρωμάτων, αστάρωμα δραστικών μετάλλων όπως ο ψευδάργυρος και το αλουμίνιο, αντισκωριακό φινίρισμα, επίχριση δαπέδων, περιλαμβανομένων των ξύλινων και τσιμεντένιων δαπέδων, προστασία κατά της αναγραφής συνθημάτων (graffiti), επιβράδυνση φλόγας, και για συμμόρφωση με τα πρότυπα υγιεινής στη βιομηχανία τροφίμων και ποτών ή στον τομέα των υπηρεσιών υγείας.

- ι) Ειδικά επιχρίσματα δυο συστατικών: επιχρίσματα για τις ίδιες χρήσεις με τα ειδικά επιχρίσματα ενός συστατικού τα οποία όμως περιλαμβάνουν ένα δεύτερο συστατικό (π.χ. τριτοταγείς αμίνες) το οποίο προστίθεται πριν την εφαρμογή.

- ια) Επιχρίσματα πολλών χρώσεων: επιχρίσματα τα οποία δίνουν αποτέλεσμα δυο ή πολλών χρωμάτων, απευθείας από την πρώτη εφαρμογή.

- ιβ) Επιχρίσματα διακοσμητικού αποτελέσματος: επιχρίσματα τα οποία δίνουν ειδικό αισθητικό αποτέλεσμα όταν εφαρμόζονται σε προς βαφή επιφάνειες οι οποίες έχουν υποστεί ειδική προετοιμασία και προβαφή ή σε μια αρχική στρώση και στη συνέχεια υφίστανται ειδική επεξεργασία με διάφορα εργαλεία κατά τη φάση ξήρανσης.

I.2.- Προϊόντα φανοποιίας αυτοκινήτων: προϊόντα χρησιμοποιούμενα για επίχριση οδικών οχημάτων ή μέρους αυτών, η οποία πραγματοποιείται είτε ως μέρος της επισκευής του οχήματος είτε για την επίχριση του οχήματος με υλικά φανοποιίας όταν αυτή η εργασία πραγματοποιείται μακριά από την αρχική γραμμή παραγωγής.

I.2.1.- Υποκατηγορίες:

- α) Προετοιμασίας και καθαρισμού: προϊόντα για εφαρμογή, με βιομηχανικό ή χημικό τρόπο, για την απομάκρυνση παλαιών επιχρισμάτων και σκωρίας ή για να καταστεί δυνατή η πρόσφυση νέων επιχρισμάτων.

- Καθαριστικά για πιστολάκι: προϊόντα καθαρισμού για χρήση με πιστόλια ψεκασμού βαφής και άλλο εξοπλισμό. Περιλαμβάνονται τα προϊόντα απόξυσης χρωματισμένων επιφανειών, τα προϊόντα απολίπανσης (συμπεριλαμβανομένου του αντιστατικού τύπου για πλαστικό) και τα προϊόντα αφαίρεσης σιλικόνης.

- Προκαθαριστικά: προϊόντα καθαρισμού για την αφαίρεση των ρύπων από την προς βαφή επιφάνεια, κατά την προετοιμασία και πριν την εφαρμογή των επιχρισμάτων.

- β) Μαστίχες πλήρωσης πόρων και πλήρωσης πόρων αμαξώματος/προϊόντα στεγανοποίησης: ουσίες πυκνής υφής προοριζόμενες για ψεκασμό ή για εφαρμογή με σπάτουλα για την κάλυψη των βαθιών ατελειών της επιφανείας, πριν την εφαρμογή του συστήματος βαφής.

- γ) Αστάρια: κάθε επίχρισμα για εφαρμογή σε γυμνό μέταλλο ή σε υφιστάμενα φινιρίσματα με σκοπό να παρέχει προστασία κατά της διάβρωσης πριν την εφαρμογή ενός ασταριού επιφανείας.

- Αστάρια επιφανείας: επιχρίσματα για εφαρμογή πριν την εφαρμογή τελικής στρώσης με σκοπό την αντίσταση στη διάβρωση, την αύξηση της πρόσφυσης της τελικής στρώσης και το σχηματισμό ομοιόμορφης επιφανείας καλύπτοντας τις μικρές ατέλειες της επιφανείας.

- Αστάρια μετάλλου γενικής φύσης: επιχρίσματα για αστάρωμα, όπως υποβοηθητικά πρόσφυσης, προϊόντα στεγανοποίησης, βελτιωτικά επιφανείας, υποστρώματα, αστάρια για πλαστικό, μαστίχες υγρού σε υγρό που δεν απαιτούν λείανση και μαστίχες ψεκασμού.

- Αστάρια αντίδρασης: κάθε επίχρισμα που περιέχει τουλάχιστον 0,5% κατά βάρος φωσφορικού οξέος προοριζόμενο να εφαρμοστεί απευθείας σε επιφάνειες γυμνού μετάλλου για να αποδώσει αντισκωριακές ιδιότητες και πρόσφυση. Περιλαμβάνει επιχρίσματα χρησιμοποιούμενα ως αστάρια επιδεχόμενα ηλεκτροσυγκόλλησης ή διαβρωτικά διαλύματα (γαλβανισμένο μέταλλο και ψευδάργυρος).

- δ) Επικαλυπτικά: επιχρίσματα με χρώση τα οποία εφαρμόζονται σε μία ή πολλές στρώσεις για να προσδώσουν στιλπνότητα και αντοχή. Περιλαμβάνουν όλα τα σχετικά προϊόντα όπως επιχρίσματα βάσης και άχρωμα επιχρίσματα..

- Επιχρίσματα βάσης: επιχρίσματα με χρώση τα οποία δίνουν χρώμα ή άλλο επιθυμητό οπτικό αποτέλεσμα αλλά όχι στιλπνότητα ή επιφανειακή αντοχή του συστήματος επίχρισης.

- Άχρωμα επιχρίσματα: διαφανή επιχρίσματα τα οποία δίνουν την τελική στιλπνότητα και αντοχή του συστήματος επίχρισης.

- ε) Ειδικά προϊόντα φινιρίσματος: επιχρίσματα για εφαρμογή ως τελικές στρώσεις τα οποία προσδίδουν ειδικές ιδιότητες, όπως μεταλλική ή περλέ όψη, σε μονή στρώση, επιχρίσματα υψηλών επιδόσεων ενιαίας χρώσης ή άχρωμα (όπως μη χαρασσόμενα και φθοριωμένα βερνίκια), ανακλώντα επιχρίσματα βάσης, τελική στρώση ειδικής υφής (π.χ. σφυρηλατημένο), αντιολισθητικά, στεγανοποιητικά για το κάτω μέρος του αμαξώματος, επιχρίσματα ανθεκτικά στα χτυπήματα, και για εσωτερικό φινίρισμα.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II

A. ΟΡΙΑΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΠΤΗΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗΣ ΚΑΙ ΒΕΡΝΙΚΙΑ

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

*g/l έτοιμου προς χρήση χρώματος

B. ΟΡΙΑΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΠΤΗΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΦΑΝΟΠΟΙΙΑΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

*g/l έτοιμου προς χρήση χρώματος, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη τυχόν περιεκτικότητα σε ύδωρ του επιχρίσματος