52001SA0004

Ειδικη έκθεσή αριθ. 4/2001

σχετικά με τον έλεγχο του ΕΓΤΠΕ - Εγγυήσεις - εφαρμογή του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ) συνοδευόμενη από την απάντηση της Επιτροπής

(υποβαλλόμενη δυνάμει του άρθρου 248 παράγραφος 4 δεύτερο εδάφιο της συνθήκης ΕΚ)

(2001/C 214/01)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

ΣΥΝΟΨΗ

Ι. Προκειμένου να εξασφαλιστεί καλύτερη ισορροπία των αγορών, η μεταρρύθμιση της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ), το 1992, προσανατολίστηκε σε ένα σύστημα άμεσων ενισχύσεων προς τους γεωργούς, γεγονός που αύξησε σημαντικά τον αριθμό των δικαιούχων αλλά και τον κίνδυνο παρατυπίας και απάτης. Συνεπώς, το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ) θεσπίστηκε με στόχο την αντιμετώπιση των κινδύνων αυτών. Το σύστημα αποτελείται από πέντε στοιχεία - μηχανογραφημένη βάση δεδομένων, σύστημα αναγνώρισης των αγροτεμαχίων, σύστημα αναγνώρισης και καταγραφής των ζώων, αιτήσεις ενίσχυσης, καθώς και ολοκληρωμένο σύστημα διοικητικών ελέγχων και επιτόπιων επιθεωρήσεων.

ΙΙ. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το σύνολο των αιτήσεων ενίσχυσης του ΟΣΔΕ, περίπου 6 εκατομμύρια ετησίως, υφίσταται επεξεργασία και διοικητικό έλεγχο (περίπου 3,2 εκατομμύρια αιτήσεις ενίσχυσης που αφορούν εκτάσεις και 2,8 εκατομμύρια αιτήσεις που αφορούν ζώα). Το 1999, διοχετεύτηκε μέσω του ΟΣΔΕ, άμεσα ή έμμεσα, το 63,6 % των δαπανών του ΕΓΤΠΕ - Εγγυήσεις, ήτοι 25 353,6 εκατομμύρια ευρώ περίπου. Οι έλεγχοι αυτοί συμπληρώνονται από επιτόπιους ελέγχους (5 % κατ' ελάχιστο των αιτήσεων ενίσχυσης που αφορούν εκτάσεις και 10 % του συνόλου των αιτήσεων που αφορούν ζώα στο πλαίσιο του ΟΣΔΕ), που επιλέγονται βάσει ανάλυσης κινδύνου. Το σύνολο των εν λόγω ελέγχων οδηγεί σε σημαντικές μειώσεις των κοινοτικών δαπανών. Το Συνέδριο θεωρεί ότι το ΟΣΔΕ παρέχει αξιόπιστη βάση ελέγχου των δαπανών για τις αροτραίες καλλιέργειες και τις πριμοδοτήσεις για τα ζώα, καθώς και ότι αποτελεί βασικό μέσο περιορισμού και μείωσης του κινδύνου για το Ταμείο (βλέπε σημεία 3-6 και 9-32).

ΙΙΙ. Το Συνέδριο, κατά τις αποστολές ελέγχου που πραγματοποίησε το 1999 και το 2000, εξέτασε το βαθμό εφαρμογής του ΟΣΔΕ το 1998, το δεύτερο έτος έπειτα από το πέρας της μεταβατικής περιόδου (1993 έως 1996· 1997 για τα τρία νέα κράτη μέλη), σε επίπεδο Επιτροπής και σε έξι κράτη μέλη (Γερμανία, Ισπανία, Γαλλία, Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ηνωμένο Βασίλειο). Η εξέταση αφορούσε ιδίως το καθεστώς ενίσχυσης για τις εκτάσεις και τις πριμοδοτήσεις για τα βοοειδή. Όπου ήταν διαθέσιμες αξιόπιστες πληροφορίες για μεταγενέστερα έτη, το Συνέδριο ενημέρωσε τα πορίσματά του βάσει των πληροφοριών αυτών (βλέπε σημεία 7-8).

IV. Η Επιτροπή είναι κυρίως επιφορτισμένη με το σχεδιασμό του ΟΣΔΕ (που συγχρηματοδοτήθηκε μεταξύ 1992 και 1997), καθώς και με την εποπτεία, το συντονισμό και τον έλεγχο της εφαρμογής του ΟΣΔΕ σε όλα τα κράτη μέλη. Τον ρόλο αυτό διαδραματίζει η Διεύθυνση Εκκαθάρισης των Λογαριασμών της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας. Επιπλέον, υπάρχουν άλλες υπηρεσίες της Επιτροπής που ασχολούνται επίσης με το ΟΣΔΕ (όπως τα τμήματα αγορών της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας και της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή, που είναι αρμόδια για κτηνιατρικά θέματα), αλλά ορισμένα προβλήματα πιθανόν να είχαν αποφευχθεί εάν υπήρχε αποτελεσματικότερος συντονισμός (βλέπε σημείο 41).

V. Οι κανονισμοί του ΟΣΔΕ και οι κανονισμοί σχετικά με τις αγορές είναι εκ φύσεως πολύπλοκοι και δεν είναι αρκετά σαφείς ώστε να παρέχουν λεπτομερείς εξηγήσεις για όλα τα ενδεχόμενα σχετικά με την ερμηνεία τους. Συνεπώς, η Επιτροπή εξέδωσε ορισμένες ερμηνείες και συστάσεις. Παρά το γεγονός αυτό, οι πρακτικές στα κράτη μέλη εξακολουθούν να διαφέρουν. Οι κύριοι κανονισμοί τροποποιήθηκαν 80 φορές μεταξύ 1992 και 1999 (βλέπε σημεία 37 και 38, καθώς και 43-53).

VI. Η έκταση και η ποιότητα των πληροφοριών που παρέχουν τα κράτη μέλη χρήζει βελτίωσης. Η Επιτροπή θα πρέπει να εξακολουθήσει να καταβάλλει προσπάθειες προκειμένου να βελτιώσει την ποιότητα των πληροφοριών που ζητεί και λαμβάνει από τα κράτη μέλη, καθώς και να αξιολογεί και να χρησιμοποιεί τις εν λόγω πληροφορίες έτσι ώστε να διαχειρίζεται καλύτερα την εφαρμογή του ΟΣΔΕ από τα κράτη μέλη (βλέπε σημεία 39 και 54-66).

VII. Η ευθύνη για την συγκεκριμένη εφαρμογή του ΟΣΔΕ βαρύνει τα κράτη μέλη. Μολονότι η τελική προθεσμία για την πλήρη εφαρμογή του ΟΣΔΕ καθορίστηκε για την 1η Ιανουαρίου 1997, ο έλεγχος του Συνεδρίου αποκάλυψε συνεχιζόμενες αδυναμίες στα κράτη μέλη στα οποία πραγματοποίησε επισκέψεις. Αυτές αφορούν, κυρίως, τη μερική ή τη μη διενέργεια διασταυρωμένων ελέγχων σχετικά με τις εκτάσεις και τα ζώα, την έλλειψη, σε ορισμένες περιπτώσεις, στοιχείων και ενημέρωσης των βάσεων δεδομένων για τις εκτάσεις και τα βοοειδή, καθώς και τη χαμηλή ποιότητα των επιτόπιων επιθεωρήσεων (βλέπε σημεία 68-71).

VIIΙ. Οι κύριες συστάσεις του Συνεδρίου προς την Επιτροπή αφορούν την ανάπτυξη αποδοτικού συστήματος ενημέρωσης των διαχειριστών, καθώς και την απλούστευση και την εναρμόνιση του κανονιστικού πλαισίου (βλέπε σημείο 81).

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Γενικό πλαίσιο

1. Προκειμένου να εξασφαλιστεί καλύτερη ισορροπία των αγορών, το 1992 θεσπίστηκε σημαντική μεταρρύθμιση της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ), ιδίως στον τομέα των αροτραίων καλλιεργειών (σιτηρά, ελαιούχοι σπόροι, πρωτεϊνούχοι σπόροι και μη υφαντικός λίνος) και στον τομέα του κρέατος (βόειο, πρόβειο και αίγειο κρέας). Μειώθηκαν οι θεσμικές τιμές και θεσπίστηκαν οι άμεσες αντισταθμιστικές πληρωμές προς τους γεωργούς. Οι πληρωμές αυτές βασίζονται στην επιλέξιμη έκταση (για τις αροτραίες καλλιέργειες) και τα επιλέξιμα ζώα (για την πριμοδότηση για τα ζώα)(1) που δηλώνουν οι γεωργοί.

2. Πριν από τη μεταρρύθμιση, οι δαπάνες επικεντρώνονταν στην παρέμβαση υπό μορφή αποθεματοποίησης και τις επιστροφές κατά την εξαγωγή. Ενώ η μετάβαση σε σύστημα άμεσης ενίσχυσης προς τους κατόχους εκμεταλλεύσεων(2) κατέστησε την ΚΓΠ περισσότερο συμβατή με τις δεσμεύσεις της GATT και του ΠΟΕ, ο αριθμός των δικαιούχων αυξήθηκε αισθητά και η διαχείριση των ενισχύσεων κατέστη σημαντικά πολυπλοκότερη. Συνεπώς, δεδομένης της αναγκαιότητας αποτελεσματικού και πλήρους συστήματος ελέγχου, το Συμβούλιο αποφάσισε, το 1992, τη θέσπιση του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ)(3).

3. Το ΟΣΔΕ επεξεργάζεται και ελέγχει ετησίως περίπου έξι εκατομμύρια αιτήσεις ενίσχυσης (περίπου 3,2 εκατομμύρια αιτήσεις ενίσχυσης που αφορούν εκτάσεις και 2,8 εκατομμύρια αιτήσεις ενίσχυσης που αφορούν ζώα)(4). Κάθε αίτηση ενίσχυσης περιέχει, κατά γενικό κανόνα, λεπτομέρειες σχετικά με πολυάριθμα μεμονωμένα γεωτεμάχια ή βοοειδή, καθώς και διάφορες λεπτομέρειες προς στήριξη της αίτησης. Προκειμένου να εντοπίζονται και να διορθώνονται οι ανακριβείς δηλώσεις, διενεργούνται αυτόματοι διοικητικοί έλεγχοι σε όλες τις αιτήσεις ενίσχυσης. Επιπλέον, διενεργούνται ετησίως περίπου 387000 επιτόπιες επιθεωρήσεις σχετικά με τις αιτήσεις ενίσχυσης που αφορούν εκτάσεις και περίπου 333000 επιτόπιες επιθεωρήσεις σχετικά με τα βοοειδή. Χωρίς ένα σύστημα όπως το ΟΣΔΕ, θα ήταν αδύνατη η διενέργεια κατάλληλων δειγματοληπτικών ελέγχων εξακρίβωσης προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί ο αριθμός των εσφαλμένων αιτήσεων που υφίστανται επεξεργασία.

Εφαρμογή του ΟΣΔΕ

4. Τα κράτη μέλη υποχρεώθηκαν να θεσπίσουν κατάλληλα συστήματα προκειμένου να εφαρμόσουν το ΟΣΔΕ, και ιδίως ισχυρά συστήματα πληροφορικής που καθιστούν δυνατή τη διαχείριση βάσεων δεδομένων οι οποίες περιλαμβάνουν εκατοντάδες εκατομμύρια στοιχεία.

5. Το ΟΣΔΕ τέθηκε σε εφαρμογή το 1993, και οι σχετικές πληρωμές για την νέα ΚΓΠ άρχισαν κατά το οικονομικό έτος 1994. Υπήρχαν διαφορετικές προθεσμίες για την ολοκλήρωση των διαφόρων σταδίων του ΟΣΔΕ. Η προθεσμία για την τελική εφαρμογή είχε οριστεί για την 1η Ιανουαρίου 1997(5) (εξαιρουμένων των τριών νέων κρατών μελών - Αυστρία, Φινλανδία και Σουηδία - τα οποία διέθεταν ένα επιπλέον έτος).

6. Το ΟΣΔΕ αποτελεί το βασικό μέσο για τον έλεγχο των δαπανών του ΕΓΤΠΕ - Εγγυήσεις και η σημασία του αυξάνεται συν τω χρόνω, καθώς προοδευτικά η διαχείριση και ο έλεγχος περισσότερων μέτρων και δαπανών πραγματοποιείται, άμεσα ή έμμεσα, μέσω του εν λόγω συστήματος (οσπριοειδή, ρύζι, αποξηραμένες ζωοτροφές, κλωστικός λίνος και κάνναβη, βαμβάκι, λυκίσκος και γεωργοπεριβαλλοντικά καθεστώτα): 42,6 % των δαπανών του ΕΓΤΠΕ - Εγγυήσεις το 1994 και 63,6 % το 1999 (βλέπε πίνακα 1 και παράσταση 1). Κατά το οικονομικό έτος 2004, το ΟΣΔΕ θα επεξεργαστεί άνω του 80 % των δαπανών του ΕΓΤΠΕ - Εγγυήσεις, ως συνέπεια της μεταρρύθμισης του Προγράμματος Δράσης 2000 και της απόφασης του Συμβουλίου να συμπεριλάβει και άλλα καθεστώτα, όπως τον καπνό, το ελαιόλαδο, τη σταφίδα, τα εσπεριδοειδή και τις ντομάτες προς μεταποίηση, καθώς και τον οίνο από το έτος 2003 και εξής(6).

Πίνακας 1

Εξέλιξη των δαπανών του ΕΓΤΠΕ - Εγγυήσεις που καλύπτει το ΟΣΔΕ από το 1994 και εξής (σύμφωνα με την ονοματολογία του προϋπολογισμού του 1999)

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

Πηγή:

1994-1999: Δημοσιονομική έκθεση σχετκά με το ΕΓΤΠΕ - Εγγυήσεις.

2000: Έγγραφο της Επιτροπής AGRI/72α/2000 της 18.1.2001.

2001: Γενικός προϋπολογισμός του 2001.

Παράσταση 1

Εξέλιξη του ποσοστού των δαπανών του ΕΓΤΠΕ που καλύπτει το ΟΣΔΕ

>PIC FILE= "C_2001214EL.000601.EPS">

Σημείωση:

Η μείωση κατά το 2000 οφείλεται σε αλλαγή της χρονικής στιγμής καταβολής της ενίσχυσης για τους ελαιούχους σπόρους, και όχι σε μείωση της κάλυψης από το ΟΣΔΕ.

Πηγή:

Εξέλιξη των δαπανών του ΕΓΤΠΕ, ΓΔ AGRI της Επιτροπής (βλέπε πίνακα 1).

Ο έλεγχος του Συνεδρίου

7. Το 1995 και το 1996, το Συνέδριο εξέτασε το επίπεδο εφαρμογής ορισμένων τμημάτων του ΟΣΔΕ κατά την ανάλυση του καθεστώτος ενίσχυσης για τις εκτάσεις και του καθεστώτος πριμοδοτήσεων για το βόειο κρέας. Τα αποτελέσματα του ελέγχου δημοσιεύτηκαν στην ετήσια έκθεση για το οικονομικό έτος 1996(7). Για τον παρόντα έλεγχο, το Συνέδριο εξέτασε, μέσω επισκέψεων ελέγχου στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη το 1999 και το 2000, το επίπεδο εφαρμογής του ΟΣΔΕ το 1998 (κυρίως τις δαπάνες του ΕΓΤΠΕ - Εγγυήσεις κατά το 1999 για τις αιτήσεις ενίσχυσης που υποβλήθηκαν το 1998), το οποίο ήταν το δεύτερο έτος για το οποίο απαιτούνταν η πλήρης εφαρμογή του. Οι κύριοι στόχοι του ελέγχου ήταν να επιβεβαιωθεί, αφενός, ότι το ΟΣΔΕ εφαρμοζόταν πλήρως και είχε περάσει στο λειτουργικό στάδιο και, αφετέρου, ότι τα στοιχεία που περιείχαν οι βάσεις δεδομένων ήταν πλήρη, έγκυρα και ενημερώνονταν εγκαίρως, καθώς και να εκτιμηθεί ο ρόλος της Επιτροπής (έως τα μέσα του 2000) στην εφαρμογή του ΟΣΔΕ.

8. Ο έλεγχος βασίστηκε στα έγγραφα της Επιτροπής, συμπεριλαμβανομένων των πορισμάτων που προέκυψαν από επιθεωρήσεις της Επιτροπής σε επίπεδο κρατών μελών. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις σε κεντρικές και περιφερειακές/τοπικές αρχές που ασχολούνταν με τη διαχείριση καθεστώτων του ΟΣΔΕ σε έξι κράτη μέλη, ήτοι Γερμανία(8), Ισπανία(9), Γαλλία(10), Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ηνωμένο Βασίλειο(11). Στα εν λόγω κράτη μέλη αντιστοιχεί το 76 % των δαπανών του ΕΓΤΠΕ - Εγγυήσεις τις οποίες επεξεργάστηκε το ΟΣΔΕ, για τις αροτραίες καλλιέργειες και τα βοοειδή (βλέπε παράσταση 2).

Παράσταση 2

Μερίδιο των δαπανών που συνδέονται με το ΟΣΔΕ για τα κράτη μέλη το 1999

>PIC FILE= "C_2001214EL.000701.EPS">

Πηγή:

Βασικά στοιχεία προερχόμενα από τις εκθέσεις δαπανών της DG AGRI της Επιτροπής.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Εισαγωγή

9. Ο κανονισμός του Συμβουλίου για τη θέσπιση του ΟΣΔΕ ζητεί από τα κράτη μέλη να καθιερώσουν τα ακόλουθα πέντε στοιχεία(12):

α) μηχανογραφημένη βάση δεδομένων, προκειμένου να καταγράφονται τα στοιχεία που περιλαμβάνουν οι αιτήσεις ενίσχυσης για κάθε γεωργική εκμετάλλευση·

β) σύστημα αναγνώρισης των αγροτεμαχίων, δηλαδή σύστημα που να παρέχει τη δυνατότητα εντοπισμού των δηλωθεισών εκτάσεων, έτσι ώστε να μπορούν να παρακολουθούνται συν τω χρόνω και να είναι δυνατή η διοργάνωση τόσο ηλεκτρονικών διασταυρωμένων ελέγχων όσο και επιτόπιων ελέγχων·

γ) σύστημα αναγνώρισης και καταγραφής των ζώων, το οποίο να καθιστά δυνατή τη διενέργεια διασταυρωμένων καθώς και επιτόπιων ελέγχων σχετικά με τις δηλώσεις·

δ) αιτήσεις ενίσχυσης για τις ενισχύσεις που αφορούν εκτάσεις, εκτάσεις καλλιέργειας ζωοτροφών και ζώα·

ε) ολοκληρωμένο σύστημα ελέγχου για τους διοικητικούς ελέγχους και τις επιτόπιες επιθεωρήσεις.

10. Το διάγραμμα του πίνακα 2 παρουσιάζει επισκόπηση της θεωρητικής επεξεργασίας των αιτήσεων ενίσχυσης μέσω του ΟΣΔΕ, με τους κύριους ελέγχους. Η παράσταση 3 παρουσιάζει τον αριθμό των αιτήσεων που διαβιβάστηκαν για τις αροτραίες καλλιέργειες και τις αντίστοιχες εκτάσεις για το 1998. Οι ανάλογες πληροφορίες σχετικά με τις αιτήσεις ενίσχυσης για τα βοοειδή παρουσιάζονται στην παράσταση 4.

Πίνακας 2

Επισκόπηση των κύριων ελέγχων του ΟΣΔΕ

>PIC FILE= "C_2001214EL.000801.EPS">

Σημείωση:

Σε περίπτωση αποκεντρωμένων βάσεων δεδομένων, πρέπει να διενεργούνται διασταυρωμένοι έλεγχοι σε κεντρικό επίπεδο, παραδείγματος χάρη διασταυρωμένοι έλεγχοι του αριθμού των ζώων ή των εκτάσεων για τα οποία υποβλήθηκαν αιτήσεις σε άλλες περιφέρειες.

Πηγή:

Εξέταση των σχετικών κανονισμών από το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Παράσταση 3

Αιτήσεις ενίσχυσης που αφορούν εκτάσεις το 1998

>PIC FILE= "C_2001214EL.000901.EPS">

Πηγή:

Βασικά στοιχεία που παρασχέθηκαν από την ΓΔ AGRI της Επιτροπής (στατιστικές του ΟΣΔΕ για το 1998).

Παράσταση 4

Αιτήσεις ενίσχυσης για τα βοοειδή το 1998

(1) Αιτήσεις ειδικής πριμοδότησης για το βόειο κρέας το 1998

>PIC FILE= "C_2001214EL.001001.EPS">

(2) Αιτήσεις για τη θηλάζουσα αγελάδα το 1998

>PIC FILE= "C_2001214EL.001002.EPS">

(1 + 2) Αιτήσεις ενίσχυσης για τα βοοειδή το 1998

>PIC FILE= "C_2001214EL.001003.EPS">

Πηγή:

Βασικά στοιχεία που παρασχέθηκαν από την ΓΔ AGRI (στατιστικές του ΟΣΔΕ για το 1998).

Μηχανογραφημένες βάσεις δεδομένων

11. Στη μηχανογραφημένη βάση δεδομένων καταγράφονται, για κάθε γεωργική εκμετάλλευση, τα στοιχεία που προκύπτουν από τις αιτήσεις ενίσχυσης, προκειμένου να καθίσταται δυνατή η απευθείας και άμεση πρόσβαση στα στοιχεία. Τα κράτη μέλη μπορούν να επιλέξουν το σύστημα ή τα συστήματα μηχανογράφησης που θα εφαρμόσουν. Μπορούν να δημιουργούν αποκεντρωμένες βάσεις δεδομένων, υπό τον όρο ότι οι βάσεις αυτές, καθώς και οι διοικητικές διαδικασίες που αφορούν την καταγραφή των δεδομένων και την πρόσβαση σε αυτά, είναι ομοιογενείς σε ολόκληρη την επικράτεια του κράτους μέλους και συμβατές μεταξύ τους(13).

12. Στη Γερμανία, την Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι εθνικές αρχές επέλεξαν να προβούν σε αποκέντρωση του ΟΣΔΕ, προσαρμοσμένη στα διοικητικά τους συστήματα, ήτοι στη δημιουργία 16, 17 και 4 βάσεων δεδομένων αντίστοιχα. Η έλλειψη αμοιβαίας συμβατότητας μεταξύ των βάσεων δεδομένων υποχρέωσε τις αρμόδιες αρχές να καθιερώσουν διαδικασίες ad hoc για τους εθνικούς διασταυρωμένους ελέγχους των αγροτεμαχίων και των ζώων. Στη Γερμανία και την Ισπανία, η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται μέσω ηλεκτρονικής ανταλλαγής πληροφοριών, οι οποίες εισάγονται στις αντίστοιχες βάσεις δεδομένων προκειμένου να υποστούν επεξεργασία. Όσον αφορά τα αγροτεμάχια, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει προβλέψει την επεξεργασία των στοιχείων χωρίς ηλεκτρονικά μέσα.

13. Μια "εκμετάλλευση" περιλαμβάνει όλες τις μονάδες παραγωγής που διαχειρίζεται ένας γεωργός στο ίδιο κράτος μέλος. Ενώ ορισμένα κράτη μέλη ήδη διέθεταν σύστημα αναγνώρισης των εκμεταλλεύσεων, σε άλλα κράτη μέλη δεν υπήρχαν τέτοια συστήματα όταν θεσπίστηκε το ΟΣΔΕ και, επομένως, χρειάστηκε να καθιερωθούν. Επίσης, τα κράτη μέλη υποχρεώθηκαν να λάβουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να αποφευχθεί η τεχνητή διαίρεση των υπαρχουσών εκμεταλλεύσεων ή η δημιουργία εκμεταλλεύσεων έπειτα από τις 30 Ιουνίου 1992, με στόχο την παράκαμψη των ατομικών περιορισμών που επιβάλλονται δυνάμει των ειδικών καθεστώτων ενίσχυσης.

Σύστημα αναγνώρισης των αγροτεμαχίων

14. Το σύστημα αναγνώρισης των αγροτεμαχίων επρόκειτο να βασιστεί σε κτηματολογικούς χάρτες, άλλες χαρτογραφικές αναφορές, αεροφωτογραφίες, εικόνες από δορυφόρο ή άλλα ισοδύναμα παραστατικά. Τα κράτη μέλη μπορούσαν επίσης να βασίσουν το σύστημα στα ενταγμένα στο κτηματολόγιο αγροτεμάχια ή στα αγροτεμάχια καλλιέργειας. Το εν λόγω σύστημα πρέπει, αφενός, να καθιστά δυνατή την αδιαμφισβήτητη αναγνώριση όλων των αγροτεμαχίων και, αφετέρου, να καθιστά δυνατό τον εντοπισμό της γεωγραφικής τους θέσης. Το στοιχείο αυτό είναι ζωτικής σημασίας για τη διενέργεια αποτελεσματικών διασταυρωμένων ελέγχων (βλέπε σημείο 23).

15. Μεταξύ των κρατών μελών στα οποία πραγματοποιήθηκε επίσκεψη, η Γερμανία, η Ισπανία και η Γαλλία επέλεξαν εξαρχής να χρησιμοποιήσουν τη χαρτογράφηση του κτηματολογίου ως σύστημα αναγνώρισης των αγροτεμαχίων. Η εν λόγω χαρτογράφηση δεν είναι κατ' ανάγκη πλήρως ενημερωμένη όσον αφορά τη χρήση της γης, αλλά είναι καλής ποιότητας όσον αφορά την έκταση των αγροτεμαχίων. Άλλα κράτη μέλη, παραδείγματος χάρη η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και, στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Σκωτία, επέλεξαν σύστημα με αεροφωτογραφίες ή/και εικόνες από δορυφόρο [σύστημα γεωγραφικών πληροφοριών(14)], ακόμη και σε περιπτώσεις όπου είχε χρησιμοποιηθεί άλλο σύστημα αρχικά. Στο υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο χρησιμοποιείται σύστημα αναγνώρισης βασισμένο στους επίσημους χάρτες της χώρας (που καταρτίζει η Ordnance Survey, η επίσημη υπηρεσία χαρτογράφησης).

Σύστημα αναγνώρισης και καταγραφής των ζώων

16. Οι κανόνες σχετικά με την αναγνώριση και καταγραφή των ζώων ορίζονται από ειδική οδηγία του 1992(15) και από μεταγενέστερους κανονισμούς, στους οποίους παραπέμπουν οι κανονισμοί του ΟΣΔΕ. Η οδηγία όριζε ότι οι γεωργοί έπρεπε να τηρούν λεπτομερή μητρώα ζωικού κεφαλαίου και ότι στα βοοειδή έπρεπε να επιτίθεται αναγνωριστικό ενώτιο με μοναδικό κωδικό αναγνώρισης. Αυτά θα έπρεπε να έχουν εφαρμοστεί το αργότερο έως την 1η Ιουλίου 1994. Όπως και στην περίπτωση των αγροτεμαχίων, το σύστημα αυτό είναι ζωτικής σημασίας για τη διενέργεια αποτελεσματικών διασταυρωμένων ελέγχων. Θα πρέπει να καθιστά δυνατή την αδιαμφισβήτητη αναγνώριση όλων των ζώων που αναφέρονται στις αιτήσεις ενίσχυσης.

17. Η κρίση της ΣΕΒ αποκάλυψε ότι το ισχύον σύστημα παρουσίαζε πολυάριθμες αδυναμίες, γεγονός που τόνισε την ανάγκη θέσπισης λεπτομερέστερων κανόνων σχετικά με την αναγνώριση και καταγραφή των βοοειδών. Αυτό πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο του 1997 με την αντικατάσταση της οδηγίας του 1992 από νέο κανονισμό του Συμβουλίου(16), ο οποίος τροποποίησε τους κανόνες σχετικά με την τοποθέτηση αναγνωριστικών ενωτίων(17) και τα μητρώα ζωικού κεφαλαίου, και θέσπισε διατάξεις σχετικά με τη μηχανογραφημένη βάση δεδομένων(18) και τα διαβατήρια των ζώων. Το 1998, ο έλεγχος του Συνεδρίου(19) σχετικά με την κρίση της ΣΕΒ υπογράμμισε τη σπουδαιότητα της κατάρτισης πλήρων και αξιόπιστων μητρώων ζώων στα κράτη μέλη.

18. Σύμφωνα με τον εν λόγω νέο κανονισμό, τα κράτη μέλη πρέπει να διενεργούν επιτόπιες επιθεωρήσεις ώστε να εξακριβώνουν εάν οι κάτοχοι ζωικού κεφαλαίου συμμορφώνονται με τις σχετικές διατάξεις. Τουλάχιστον το 10 % του ζωικού κεφαλαίου θα πρέπει να επιθεωρείται ετησίως βάσει ανάλυσης κινδύνου(20). Εάν η Επιτροπή έχει αναγνωρίσει τη μηχανογραφημένη βάση δεδομένων ως πλήρως λειτουργική, τα κράτη μέλη δεν χρειάζεται να εκδίδουν διαβατήρια για όλα τα βοοειδή αλλά μόνον για όσα προορίζονται για το ενδοκοινοτικό εμπόριο, και το ετήσιο ποσοστό επιθεωρήσεων μπορεί να μειωθεί από το 10 % στο 5 %.

19. Εάν κατά τη διάρκεια τέτοιας επιθεώρησης διαπιστωθεί ότι τα ζώα δεν έχουν αναγνωριστεί και καταγραφεί ορθά, επιβάλλονται κυρώσεις που κυμαίνονται από περιορισμούς στη μετακίνηση έως τη σφαγή και την καύση των σχετικών ζώων, ανάλογα με τη σοβαρότητα του εντοπισθέντος προβλήματος(21). Οι κυρώσεις αυτές προστίθενται στις οικονομικές κυρώσεις που επιβάλλονται δυνάμει των κανονισμών του ΟΣΔΕ (βλέπε σημείο 32).

Αιτήσεις ενίσχυσης

20. Οι γεωργοί μπορούν να υποβάλουν κατ' έτος μία και μόνη αίτηση ενίσχυσης που αφορά εκτάσεις (συμπεριλαμβανομένης της έκτασης καλλιέργειας ζωοτροφών) και μία ή περισσότερες αιτήσεις ενίσχυσης που αφορούν ζώα. Όλες οι αιτήσεις ενίσχυσης πρέπει να εμφαίνουν την ταυτότητα του γεωργού και να περιέχουν τη γραπτή του δέσμευση ότι θα τηρήσει τους ειδικούς κανόνες των σχετικών καθεστώτων. Το σύνολο των αναγκαίων πληροφοριών για τη διενέργεια όλων των ελέγχων επιλεξιμότητας πριν από την καταβολή της ενίσχυσης πρέπει να περιλαμβάνεται στις αιτήσεις ενίσχυσης ή να έχει επισυναφθεί σε αυτές.

21. Οι αιτήσεις ενίσχυσης που αφορούν εκτάσεις πρέπει να αναφέρουν όλα τα αγροτεμάχια, την έκταση, τη θέση, τη χρήση τους, καθώς και το σχετικό καθεστώς ενίσχυσης. Τα κράτη μέλη ενδέχεται να απαιτήσουν να δηλώνονται οι χρήσεις εκτάσεων για καλλιέργειες που δεν είναι επιλέξιμες για καθεστώτα ενίσχυσης που διέπει το ΟΣΔΕ σε ειδική στήλη "άλλες χρήσεις" στην αίτηση ενίσχυσης.

22. Οι αιτήσεις πριμοδότησης για τα βοοειδή πρέπει να αναφέρουν τους αριθμούς των αναγνωριστικών ενωτίων των ζώων για τα οποία ζητείται ενίσχυση και πρέπει να παραπέμπουν στην αίτηση ενίσχυσης που αφορά εκτάσεις, στην οποία δηλώθηκε η έκταση καλλιέργειας ζωοτροφών(22).

Το ολοκληρωμένο σύστημα ελέγχου

Διοικητικοί έλεγχοι

23. Κύριος στόχος των διοικητικών ελέγχων του ΟΣΔΕ είναι να διασφαλιστεί ότι η ενίσχυση υπολογίζεται ορθά και ότι δεν διενεργούνται διπλές πληρωμές. Για το σκοπό αυτό, ελέγχονται οι εκμεταλλεύσεις για τις οποίες ζητείται ενίσχυση, διενεργούνται διασταυρωμένοι έλεγχοι των δηλωθεισών εκτάσεων (συμπεριλαμβανομένων των εκτάσεων καλλιέργειας ζωοτροφών), καθώς και διασταυρωμένοι έλεγχοι των δηλωθέντων ζώων.

24. Οι εν λόγω διοικητικοί έλεγχοι είναι δύο ειδών: με ηλεκτρονικά μέσα και χωρίς ηλεκτρονικά μέσα. Οι διοικητικοί έλεγχοι χωρίς ηλεκτρονικά μέσα διενεργούνται σε όλα τα στάδια της εξέτασης των αιτήσεων, εφόσον αποδειχθεί αναγκαία η ανθρώπινη παρέμβαση. Οι διοικητικοί έλεγχοι με ηλεκτρονικά μέσα περιλαμβάνουν όλες τις διαδικασίες που διεξάγονται με τη βοήθεια υπολογιστών, προκειμένου να ελεγχθούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας όσον αφορά τις αιτήσεις ενίσχυσης. Οι κύριοι έλεγχοι με ηλεκτρονικά μέσα είναι οι διασταυρωμένοι έλεγχοι των αγροτεμαχίων και των ζώων. Δεδομένου του όγκου των σχετικών πράξεων και της πολυπλοκότητας των απαιτούμενων διασταυρωμένων ελέγχων, τέτοιου είδους διασταυρωμένοι έλεγχοι δεν μπορούν να διενεργηθούν αποδοτικά χωρίς ηλεκτρονικά μέσα.

25. Η αποδοτικότητα των διοικητικών ελέγχων χωρίς ηλεκτρονικά μέσα εξαρτάται άμεσα από την ποιότητα των διαθέσιμων ανθρωπίνων πόρων και των εφαρμοζόμενων διαδικασιών. Όσον αφορά τους ελέγχους με ηλεκτρονικά μέσα, η αποδοτικότητα εξαρτάται από την ποιότητα των βασικών δεδομένων (αλφαριθμητικό σύστημα αναγνώρισης των αγροτεμαχίων και των βοοειδών), από το πλήθος των διαθέσιμων πληροφοριών στις αιτήσεις και από το βαθμό ανάπτυξης των προγραμμάτων πληροφορικής.

26. Όσον αφορά τις εκτάσεις, οι κύριοι έλεγχοι με ηλεκτρονικά μέσα είναι οι έλεγχοι επιλεξιμότητας των αγροτεμαχίων, έλεγχοι προκειμένου να εξακριβώνεται η υπόσταση και η έκτασή τους, καθώς και ότι δεν υπάρχουν διπλογραφίες, ήτοι επαλήθευση του ότι η ίδια έκταση δεν εμφανίζεται σε περισσότερες από μία αιτήσεις. Οι έλεγχοι επιλεξιμότητας των αγροτεμαχίων περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την εξακρίβωση του ότι τα αγροτεμάχια για τα οποία υποβάλλονται αιτήσεις πληρωμής δεν είναι εκτάσεις που, στις 31 Δεκεμβρίου 1991, χρησιμοποιούνταν για μόνιμη βοσκή, μόνιμες καλλιέργειες (ήτοι καλλιέργειες που δεν χρειάζονται φύτευση ετησίως), δάση ή μη γεωργικούς σκοπούς(23).

27. Για τα βοοειδή, οι κύριοι έλεγχοι με ηλεκτρονικά μέσα είναι οι έλεγχοι επιλεξιμότητας του ζώου (ηλικία, φύλο, φυλή στην περίπτωση της θηλάζουσας αγελάδας, ύπαρξη του χορηγηθέντος αριθμού) και έλεγχοι προκειμένου να εξακριβώνεται ότι δεν υπάρχουν αδικαιολόγητες διπλογραφίες, ήτοι επαλήθευση του ότι κάποιο ζώο δεν τυγχάνει της ίδιας ενίσχυσης περισσότερες από μία φορές ή και διαφορετικών ειδών ενίσχυσης.

28. Έπειτα από το πέρας της μεταβατικής περιόδου, θα πρέπει να είναι αδύνατη η διενέργεια πληρωμής για κάποια αίτηση, προτού αυτή διέλθει από όλα τα ηλεκτρονικά φίλτρα και προτού επιλυθούν τυχόν προβλήματα ανωμαλιών. Επίσης, είναι σημαντικό να καταγράφουν τα κράτη μέλη τις ανωμαλίες που διαπιστώθηκαν κατά τη διάρκεια προγενέστερων διοικητικών ελέγχων και επιτόπιων επιθεωρήσεων, προκειμένου να βεβαιώνονται ότι δεν επαναλαμβάνονται τα σφάλματα των προηγουμένων ετών(24).

Επιτόπιες επιθεωρήσεις

29. Κύριος ρόλος των επιτόπιων επιθεωρήσεων είναι να επαληθεύουν εάν όσα δήλωσαν οι γεωργοί στις αιτήσεις τους για ενίσχυση συμπίπτουν με την πραγματικότητα. Οι επιτόπιες επιθεωρήσεις πρέπει να καλύπτουν τουλάχιστον το 5 % των αιτήσεων ενίσχυσης που αφορούν εκτάσεις και το 10 % των αιτήσεων ενίσχυσης που αφορούν ζώα(25). Η επιλογή για την επιθεώρηση θα πρέπει να πραγματοποιείται βάσει ανάλυσης κινδύνου, σε συνδυασμό με ένα στοιχείο αντιπροσωπευτικότητας των αιτήσεων ενίσχυσης που υποβλήθηκαν(26). Το ποσοστό των ελέγχων θα πρέπει να αυξηθεί εάν οι επιτόπιοι έλεγχοι αποκαλύψουν σημαντικές παρατυπίες σε κάποια περιφέρεια ή σε τμήμα περιφέρειας. Οι επιθεωρήσεις πρέπει να είναι αιφνιδιαστικές και να καλύπτουν όλα τα αγροτεμάχια και τα ζώα που δηλώνονται σε μία ή περισσότερες αιτήσεις(27). Η παράσταση 5 παρουσιάζει το ποσοστό των επιθεωρήσεων που πραγματοποιήθηκαν σχετικά με κάθε καθεστώς ενίσχυσης στα κράτη μέλη το 1998.

30. Οι φυσικοί έλεγχοι ή οι συνήθεις επιτόπιες επιθεωρήσεις σχετικά με τις αιτήσεις ενίσχυσης που αφορούν εκτάσεις μπορούν να αντικατασταθούν από την τηλεανίχνευση. Στην περίπτωση αυτή, τα κράτη μέλη ερμηνεύουν εικόνες από δορυφόρο ή αεροφωτογραφίες, προκειμένου να αναγνωρίσουν την καλλιέργεια και να μετρήσουν την έκταση. Οι καθιερωμένες επιτόπιες επιθεωρήσεις θα πρέπει να πραγματοποιούνται εάν η τηλεανίχνευση εντοπίσει δυνητικές ανακρίβειες στις δηλώσεις.

31. Η ποιότητα των επιτόπιων επιθεωρήσεων εξαρτάται άμεσα από την ποιότητα της ανάλυσης κινδύνου, την ποιότητα των ελεγκτών, την εμβέλεια των διενεργούμενων ελέγχων και την χρησιμοποιούμενη τεχνική μέτρησης (στην περίπτωση των αγροτεμαχίων).

Παράσταση 5

Ποσοστά επιθεωρήσεων το 1998

>PIC FILE= "C_2001214EL.001401.EPS">

Σημείωση:

Η Ελλάδα, για να αντισταθμίσει τις σοβαρές αδυναμίες που εμφανίζει σε άλλα στοιχεία του ΟΣΔΕ, αύξησε το ποσοστό επιθεωρήσεων στις πριμοδοτήσεις βοοειδών.

Πηγή:

Βασικά στοιχεία από τη ΓΔ AGRI της Επιτροπής (στατιστικές του ΟΣΔΕ για το 1998).

Κυρώσεις

32. Αν οι αιτήσεις ενίσχυσης υποβληθούν με καθυστέρηση, πρέπει να επιβάλλονται κυρώσεις. Εάν διαπιστωθούν αποκλίσεις κατά τη διάρκεια διοικητικού ή επιτόπιου ελέγχου, οι κανονισμοί προβλέπουν είτε απλή τροποποίηση της αίτησης, εάν η απόκλιση είναι μικρότερη από ορισμένο κατώτατο όριο, είτε επιβολή κλιμακούμενων κυρώσεων, εάν η απόκλιση υπερβαίνει το εν λόγω όριο (βλέπε παράρτημα). Οι κανόνες σχετικά με τις κυρώσεις για τα βοοειδή τροποποιήθηκαν σημαντικά το 1999, με την καθιέρωση κυρώσεων για ζώα για τα οποία δεν είχε ζητηθεί πριμοδότηση, και με την αύξηση της εμβέλειας των κυρώσεων προκειμένου να συμπεριληφθούν δηλώσεις κατόπιν των οποίων είχε χορηγηθεί πριμοδότηση κατά τους προηγούμενους 12 μήνες(28). Επιπλέον, εάν μετά από έλεγχο αποκαλυφθεί ότι η ενίσχυση καταβλήθηκε αχρεωστήτως για ένα ή περισσότερα προηγούμενα έτη, τα ποσά πρέπει να ανακτώνται αναδρομικά(29) από την πρώτη ψευδή δήλωση και εξής.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Εισαγωγή

33. Κύριος ρόλος της Επιτροπής είναι, αφενός, να διασφαλίζει ότι τα κράτη μέλη εφαρμόζουν ορθά τους κανονισμούς του ΟΣΔΕ και, αφετέρου, να προτείνει τροποποιήσεις των κανονισμών εάν παραστεί ανάγκη. Αυτό σημαίνει: ερμηνεία των κανονισμών και παροχή καθοδήγησης στα κράτη μέλη, συλλογή πληροφοριών σχετικά με την εφαρμογή του ΟΣΔΕ από τα κράτη μέλη, αξιολόγηση και ενίσχυση της εφαρμογής του ΟΣΔΕ από τα κράτη μέλη.

Γενικό οργανωτικό υπόβαθρο

Η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας (ΓΔ AGRI)

34. Μεταξύ 1993 και 1996, όταν τα κράτη μέλη όφειλαν να υλοποιήσουν την πλήρη εφαρμογή του ΟΣΔΕ, υπεύθυνη για την παρακολούθηση της εφαρμογής του ΟΣΔΕ ήταν ειδική μονάδα της ΓΔ AGRI, με τη συνδρομή της Διεύθυνσης Εκκαθάρισης των Λογαριασμών. Από το 1997 και εξής, το καθήκον αυτό ανατέθηκε στη Διεύθυνση Εκκαθάρισης των Λογαριασμών. Η αρμοδιότητα για τις τεχνικές πτυχές σχετικά με την τηλεανίχνευση και τα συστήματα ηλεκτρονικής αναγνώρισης μεταβιβάστηκε στο Κοινό Κέντρο Ερευνών της Ίσπρα (Ινστιτούτο Συστημάτων, Πληροφορικής και Ασφάλειας).

35. Τα τμήματα της ΓΔ AGRI που είναι υπεύθυνα για τις αγορές στους τομείς του βοείου κρέατος και των σιτηρών συμμετέχουν επίσης έμμεσα στην εφαρμογή του ΟΣΔΕ, διότι ζητείται η γνώμη τους σχετικά με τις τροποποιήσεις του κανονιστικού πλαισίου και παρέχουν συνδρομή στην ερμηνεία των ειδικών κανονισμών για κάθε αγορά, οι οποίοι ασκούν άμεση επίδραση στη λειτουργία του ΟΣΔΕ. Μία επιτροπή εμπειρογνωμόνων για το ΟΣΔΕ, αποτελούμενη από εκπροσώπους των κρατών μελών και της Επιτροπής, συνεδριάζει δύο ή τρεις φορές ετησίως. Κύριος ρόλος της επιτροπής είναι να συζητεί σχετικά με τις τροποποιήσεις που αφορούν τους κανονισμούς του ΟΣΔΕ.

Η Γενική Διεύθυνση Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή (ΓΔ SANCO)

36. Κατόπιν της κρίσης της ΣΕΒ, η ευθύνη για τα μέτρα στον κτηνιατρικό τομέα μεταβιβάστηκε στη ΓΔ SANCO το 1997. Θεσπίστηκαν λεπτομερείς κανόνες αναγνώρισης και καταγραφής των βοοειδών (βλέπε σημεία 16-19). Οι κανονισμοί του ΟΣΔΕ ορίζουν την τήρηση των εν λόγω κανόνων ως προϋπόθεση επιλεξιμότητας για τις πριμοδοτήσεις για τα ζώα, και υπάρχουν πολλές παραπομπές και ομοιότητες μεταξύ των δύο ομάδων κανονισμών. Παραδείγματος χάρη, οι κανονισμοί απαιτούν τα σφάλματα που διαπιστώνονται στις επιθεωρήσεις που πραγματοποιούν οι εθνικές κτηνιατρικές υπηρεσίες σχετικά με την αναγνώριση και καταγραφή των βοοειδών να κοινοποιούνται στις αρμόδιες αρχές για τις επιθεωρήσεις του ΟΣΔΕ, και αντιστρόφως.

Καθοδήγηση από την Επιτροπή και κανονιστικά ζητήματα

37. Οι κανονισμοί του ΟΣΔΕ και οι κανονισμοί σχετικά με τις αγορές είναι εκ φύσεως πολύπλοκοι και όχι αρκετά ακριβείς ώστε να παρέχουν λεπτομερείς εξηγήσεις για όλα τα ενδεχόμενα σχετικά με την ερμηνεία τους. Συνεπώς, η Επιτροπή παρέχει στα κράτη μέλη ερμηνείες των κανονισμών και, περιστασιακά, γενικότερη καθοδήγηση και συστάσεις(30).

38. Οι κανονισμοί έχουν τροποποιηθεί επανειλημμένα προκειμένου να καλύψουν αυξήσεις της εμβέλειας του ΟΣΔΕ, τροποποιήσεις στις διατάξεις των καθεστώτων ενίσχυσης που διέπει και μεταβολές στο ίδιο το σύστημα ελέγχου. Όλες αυτές οι μεταβολές περιπλέκουν το έργο όσων ασχολούνται με το ΟΣΔΕ (γεωργοί και εθνικές αρχές, συμπεριλαμβανομένων όσων αναπτύσσουν συστήματα πληροφοριών και των επιθεωρητών). Η παράσταση 6 εμφαίνει ότι οι κύριοι κανονισμοί τροποποιήθηκαν 80 φορές μεταξύ 1992 και 1999.

Παράσταση 6

Τροποποιήσεις των κανονισμών μεταξύ 1992 και 1999

>PIC FILE= "C_2001214EL.001501.EPS">

Πηγή:

Βάση δεδομένων CELEX της ΕΕ.

Πληροφορίες προς τους διαχειριστές

39. Για την παρακολούθηση της αποτελεσματικής εφαρμογής του ΟΣΔΕ από τα κράτη μέλη, η Επιτροπή χρειάζεται εγκαίρως κατάλληλες και αξιόπιστες πληροφορίες εκ μέρους των κρατών μελών, που να καλύπτουν θέματα όπως οι στατιστικές των αιτήσεων ενίσχυσης, οι στατιστικές των διοικητικών και επιτόπιων ελέγχων, καθώς και οι εκθέσεις σχετικά με την πρόοδο της εφαρμογής. Τέτοιου είδους πληροφορίες, αφενός, παρέχουν τη δυνατότητα στην Επιτροπή να στοχοθετεί καλύτερα τις αποστολές στα κράτη μέλη και, αφετέρου, είναι ουσιώδεις για τη διαχείριση του προϋπολογισμού και των αγορών. Εκτός των συνομιλιών της στην επιτροπή εμπειρογνωμόνων για το ΟΣΔΕ και των πληροφοριών που συγκεντρώνει κατά τη διάρκεια επισκέψεων ελέγχου, η Επιτροπή λαμβάνει από τα κράτη μέλη κυρίως τις εξής πληροφορίες:

α) ενημέρωση σχετικά με τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την εφαρμογή του ΟΣΔΕ(31). Στόχος ήταν να παρασχεθούν στην Επιτροπή ενημερωμένες πληροφορίες σχετικά με τα εθνικά μέτρα που ελήφθησαν για την εφαρμογή του ΟΣΔΕ·

β) στατιστικές σχετικά με τις πριμοδοτήσεις για τα βοοειδή(32) και τις δηλωθείσες εκτάσεις(33)·

γ) μη κανονιστικές στατιστικές σχετικά με τις αιτήσεις ενίσχυσης, τους διοικητικούς και επιτόπιους ελέγχους, το καθεστώς ενίσχυσης για τις εκτάσεις και το καθεστώς πριμοδοτήσεων για τα ζώα, που αποκαλούνται στατιστικές ΟΣΔΕ [κατέστησαν υποχρεωτικές από το 2000 και εξής(34)]·

δ) ετήσιες εκθέσεις οργανισμών πιστοποίησης σχετικά με οργανισμούς πληρωμών, οι οποίες πρέπει να υποβάλλονται στην Επιτροπή έως τις 10 Φεβρουαρίου του επόμενου έτους(35)·

ε) εκθέσεις σχετικά με τις επιθεωρήσεις για την αναγνώριση και καταγραφή των βοοειδών(36): η πρώτη έκθεση έπρεπε να είχε καταρτιστεί έως την 1η Ιουλίου 1999.

Αξιολόγηση του ΟΣΔΕ και επιβολή της εφαρμογής του

40. Τα κύρια μέσα που χρησιμοποιεί η Διεύθυνση Εκκαθάρισης των Λογαριασμών προκειμένου να αξιολογήσει και να επιβάλει την εφαρμογή του ΟΣΔΕ είναι οι επιθεωρήσεις στα κράτη μέλη, καθώς και η επιβολή κυρώσεων στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών, όταν εντοπίζονται κίνδυνοι για το ΕΓΤΠΕ. Δυνάμει της αναμορφωμένης διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών [όπως αξιολογήθηκε από το Συνέδριο στην ειδική έκθεσή του αριθ. 22/2000(37)], μπορούν να επιβληθούν κυρώσεις με αναδρομική ισχύ για δύο έτη, κατ' ανώτατο όριο, πριν από τη γραπτή κοινοποίηση στο ενδιαφερόμενο κράτος μέλος.

Κύριες διαπιστώσεις σε επίπεδο Επιτροπής

Γενικό οργανωτικό υπόβαθρο

Η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας (ΓΔ AGRI)

41. Παρά το ότι η γενική ευθύνη για το ΟΣΔΕ έχει ανατεθεί στη Διεύθυνση Εκκαθάρισης των Λογαριασμών, συμμετέχουν και άλλες υπηρεσίες της Επιτροπής (βλέπε σημεία 35 και 36). Ορισμένα προβλήματα που διαπίστωσε το Συνέδριο πιθανόν να μην είχαν προκύψει, εάν υπήρχε αποτελεσματικότερος συντονισμός μεταξύ των υπηρεσιών [βλέπε σημείο 42 στοιχείο γ) σχετικά με τον έλεγχο των βάσεων δεδομένων για τα ζώα και σημείο 68 σχετικά με την υπέρβαση των ανώτατων ορίων στην πριμοδότηση για το βόειο κρέας].

Η Γενική Διεύθυνση Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή (ΓΔ SANCO)

42. Είναι λογικό να υπάρχουν παραπομπές και ομοιότητες μεταξύ των κανονισμών του ΟΣΔΕ και των κανονισμών σχετικά με την αναγνώριση και καταγραφή των βοοειδών. Εντούτοις, η εφαρμογή παρουσιάζει προβλήματα:

α) η Επιτροπή δεν παρακολουθούσε συστηματικά το συντονισμό, σε επίπεδο κρατών μελών, της αναγνώρισης και καταγραφής των βοοειδών με τις επιθεωρήσεις του ΟΣΔΕ. Παραδείγματος χάρη, η Επιτροπή δεν ήταν βέβαιη για το κατά πόσον οι κτηνιατρικές αρχές ενημερώνουν τις αρμόδιες αρχές του ΟΣΔΕ σχετικά με τα προβλήματα που διαπιστώνουν κατά τις επιθεωρήσεις, και αντιστρόφως·

β) μολονότι η προθεσμία για τη θέση σε εφαρμογή της βάσης δεδομένων για την αναγνώριση και καταγραφή των βοοειδών είχε καθοριστεί για την 1η Ιανουαρίου 2000, οκτώ κράτη μέλη διέθεταν βάσεις δεδομένων οι οποίες δεν είχαν εγκριθεί ως πλήρως λειτουργικές κατά την ημερομηνία εκείνη (Γερμανία, Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Ιρλανδία, Ιταλία, Πορτογαλία και Ηνωμένο Βασίλειο εξαιρουμένης της Βορείου Ιρλανδίας)(38)·

γ) η διαδικασία έγκρισης από τη ΓΔ SANCO της βάσης δεδομένων για την αναγνώριση και καταγραφή των βοοειδών δεν είναι ικανοποιητική. Η έγκριση βασίζεται σε σύντομη επίσκεψη στο ενδιαφερόμενο κράτος μέλος, κατά την οποία δεν διενεργείται λεπτομερής δοκιμή του συστήματος. Επί του παρόντος, η Επιτροπή δεν διαθέτει κανένα πρόγραμμα επίσημης παρακολούθησης ώστε να ελέγχει εάν οι εγκεκριμένες βάσεις δεδομένων παραμένουν πλήρως λειτουργικές και πληρούν τις προϋποθέσεις έγκρισης. Πιο συγκεκριμένα, τον Ιούλιο του 2000 δεν είχε καταρτιστεί κανένα πρόγραμμα αποστολών στα κράτη μέλη, μολονότι η Επιτροπή είχε αρχίσει να εγκρίνει τις βάσεις δεδομένων των κρατών μελών τον Απρίλιο του 1999·

δ) μια βάση δεδομένων ενδέχεται να θεωρείται πλήρως λειτουργική και εγκεκριμένη δυνάμει των κανονισμών σχετικά με την αναγνώριση και καταγραφή των βοοειδών, γεγονός που οδηγεί σε μείωση του ποσοστού επιθεωρήσεων στο 5 %, ενώ ταυτόχρονα ενδέχεται να μην θεωρείται πλήρως λειτουργική από τη Διεύθυνση Εκκαθάρισης των Λογαριασμών δυνάμει των κανονισμών του ΟΣΔΕ, γεγονός που απαιτεί υψηλότερο ποσοστό επιθεωρήσεων (10 %)(39).

Καθοδήγηση από την Επιτροπή και κανονιστικά ζητήματα

Καθοδήγηση από την Επιτροπή

43. Η Διεύθυνση Εκκαθάρισης των Λογαριασμών είναι υπεύθυνη για το διαχειριστικό και λογιστικό έλεγχο των δαπανών και την παρακολούθηση της εκτέλεσής τους, καθώς και για την επιβολή οικονομικών κυρώσεων στα κράτη μέλη στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών. Επίσης, είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση και τη διοίκηση των υπηρεσιών του ΟΣΔΕ, την οργάνωση της τροποποίησης των κανονισμών και την έκδοση κατευθυντήριων οδηγιών προς τα κράτη μέλη. Εντούτοις, για τον τελευταίο αυτό ρόλο έχουν διατεθεί σχετικά λίγοι πόροι και οι υπηρεσίες της Επιτροπής δεν έχουν δώσει αρκετή προσοχή στον ρόλο του καθορισμού της πολιτικής για το ΟΣΔΕ και στην καθοδήγηση των κρατών μελών σχετικά με την εφαρμογή της, λόγω του ότι επικεντρώθηκαν στην εκτίμηση της απόδοσης των κρατών μελών στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών.

44. Ακόμη και σε τομείς για τους οποίους η Επιτροπή έχει εκδώσει ορισμένες ερμηνείες και συστάσεις, εξακολουθούν να υπάρχουν διαφορές στην πρακτική μεταξύ κρατών μελών. Παραδείγματος χάρη:

α) όσον αφορά τα τεχνικά όρια ανοχής που χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση των εκτάσεων κατά τις επιτόπιες επιθεωρήσεις - τα οποία αποτελούν βασικό παράγοντα για τον καθορισμό του εάν θα επιβληθούν κυρώσεις ή όχι (βλέπε πίνακα 3). Το Συνέδριο έχει ήδη αναφερθεί στο πρόβλημα αυτό, στην ετήσια έκθεσή του για το οικονομικό έτος 1999(40). Η Επιτροπή αναθεώρησε τις κατευθυντήριες οδηγίες της θεσπίζοντας ανώτατο όριο επιτρεπόμενων τεχνικών ορίων ανοχής, με ισχύ από το 2000 και εξής(41)·

β) σχετικά με την ερμηνεία των περιπτώσεων "προφανούς σφάλματος(42)" - όταν η απόκλιση σε αίτηση ενίσχυσης θεωρείται προφανές σφάλμα, η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους μπορεί να προβεί σε διόρθωση χωρίς να επιβάλει κυρώσεις στον αιτούντα·

γ) όσον αφορά την επιβολή κυρώσεων με αναδρομική ισχύ.

45. Με τον έλεγχο του Συνεδρίου, διαπιστώθηκε ότι ήταν αναγκαίες ερμηνείες και συστάσεις από την Επιτροπή σε διάφορους τομείς, όπως:

α) το παραδεκτό των συνήθων κανόνων που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη για τη μέτρηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων(43). Το Συνέδριο έχει ήδη αναφερθεί στο πρόβλημα αυτό, στην ετήσια έκθεσή του για το οικονομικό έτος 1999(44). Η Επιτροπή αντιμετώπισε το πρόβλημα το 2000(45)·

β) ο ορισμός των επιλέξιμων εκτάσεων για παύση καλλιέργειας(46). Η Επιτροπή κατήργησε το εν λόγω κριτήριο επιλεξιμότητας από την περίοδο 2001-2002 και εξής·

Πίνακας 3

Μέθοδοι μέτρησης και τεχνικά όρια ανοχής που εφαρμόστηκαν για τις συνήθεις επιτόπιες επιθεωρήσεις το 1998 στα έξι κράτη μέλη στα οποία πραγματοποιήθηκε επίσκεψη

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

Πηγή:

Έγγραφα κρατών μελών.

γ) ο υπολογισμός των παραγόντων πυκνότητας, για τον οποίο παραμένει αναγκαία η έκδοση ερμηνείας από την Επιτροπή. Οι κανόνες είναι περίπλοκοι και διαπιστώθηκαν πολλές διαφορετικές πρακτικές στα κράτη μέλη στα οποία πραγματοποιήθηκε επίσκεψη.

46. Σε άλλους τομείς, ακόμη και όταν οι κανονισμοί είναι αρκετά σαφείς, οι πρακτικές διαφέρουν μεταξύ κρατών μελών. Η Επιτροπή θα πρέπει να εξακολουθήσει να εξασφαλίζει την ορθή εφαρμογή από τα κράτη μέλη και, εάν παραστεί ανάγκη, να δρα μέσω της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών, σε περιπτώσεις όπως:

α) οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν σχετικά με τις κύριες πριμοδοτήσεις για τα βοοειδή στην Πορτογαλία και δεν αντικατοπτρίζονται σε μειωμένες πριμοδοτήσεις εκτατικοποίησης·

β) η απουσία εθνικού διασταυρωμένου ελέγχου των αιτήσεων πριμοδότησης για τις θηλάζουσες αγελάδες προκειμένου να εντοπιστούν μη αιτιολογημένες δηλώσεις (Ισπανία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο)·

γ) ο ελάχιστος αριθμός αγροτεμαχίων ή ζώων προς έλεγχο κατά τη διάρκεια επιτόπιου ελέγχου.

47. Όσον αφορά τις μετακινήσεις των βοοειδών μεταξύ κρατών μελών, η Επιτροπή δεν έχει λάβει κατάλληλα μέτρα προκειμένου να εξασφαλιστεί η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών δυνάμει του άρθρου 15 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92 [βλέπε σημείο 71 στοιχείο β)].

Κανονιστικά ζητήματα

48. Μία από τις κύριες κανονιστικές προϋποθέσεις επιλεξιμότητας των ενισχύσεων που αφορούν εκτάσεις είναι η χρήση της γης για αροτραίες καλλιέργειες στις 31 Δεκεμβρίου 1991(47). Η προϋπόθεση αυτή είναι εφαρμοστέα ακόμη και για τα τρία κράτη μέλη που εντάχθηκαν στην ΕΕ το 1995. Εντούτοις, η πλήρωση της εν λόγω προϋπόθεσης συνεπάγεται πολύ υψηλές δαπάνες, καθώς την εποχή εκείνη δεν λειτουργούσαν στα κράτη μέλη συστήματα που να παρέχουν τη δυνατότητα ικανοποιητικού ελέγχου αναδρομικά.

49. Οι κανόνες σχετικά με την παύση της καλλιέργειας γαιών, μια από τις βασικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση ενισχύσεων που αφορούν εκτάσεις, όριζαν ότι, για να ληφθούν υπόψη, οι εκτάσεις που έχουν παύσει να καλλιεργούνται πρέπει να έχουν καλλιεργηθεί από τον αιτούντα κατά τη διάρκεια των δύο ετών που προηγούνται της αίτησης(48). Ο έλεγχος σχετικά με το αν πληρούται η προϋπόθεση αυτή παρουσίαζε δυσκολίες και κατέστη περιττός έπειτα από την εγκατάλειψη, το 1996, του κανόνα υποχρεωτικής εναλλαγής για την παύση της καλλιέργειας. Για τη διενέργεια αποτελεσματικών ελέγχων, τα κράτη μέλη θα έπρεπε να είχαν αναπτύξει ειδικό πρόγραμμα ελέγχου. Ενώ η Γερμανία το έπραξε, δεν συνέβη το ίδιο με την Ισπανία, τη Γαλλία και την Πορτογαλία.

50. Τον Σεπτέμβριο του 1998, στο πλαίσιο μιας απόπειρας απλούστευσης των κοινοτικών κανόνων, το κριτήριο των "δύο ετών" εγκαταλείφθηκε, χωρίς όμως να διευκρινίζεται από ποιο έτος και εξής θα ίσχυε η εν λόγω τροποποίηση(49). Τον Νοέμβριο του 1998, εκδόθηκε νέος κανονισμός που όριζε ότι η κατάργηση του εν λόγω κριτηρίου ίσχυε για τις εκτάσεις στις οποίες έπαυσε η καλλιέργεια κατά την περίοδο 1999/2000 και εξής(50). Κατόπιν της διευκρίνισης αυτής, η Γερμανία διατήρησε τον εν λόγω έλεγχο για την περίοδο 1998/99, ενώ η Ισπανία, η Γαλλία και η Πορτογαλία δεν τον έλαβαν υπόψη, σύμφωνα με τη νομική αρχή της μη αναδρομικής ισχύος αυστηρότερων κανόνων.

51. Δυνάμει των κανονισμών σχετικά με την αγορά στον τομέα του βοείου κρέατος(51), οι πριμοδοτήσεις για τις θηλάζουσες αγελάδες δεν καταβάλλονται βάσει μεμονωμένων ζώων, αλλά για τη διατήρηση αγέλης με συγκεκριμένο αριθμό θηλαζουσών αγελάδων. Εντούτοις, οι κανονισμοί του ΟΣΔΕ απαιτούν λεπτομερείς ελέγχους για όλα τα βοοειδή και όχι μόνον σε επίπεδο αγέλης (βλέπε σημείο 27). Η Iσπανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο δεν διενεργούν κατάλληλους διασταυρωμένους ελέγχους σχετικά με τις μεμονωμένες θηλάζουσες αγελάδες για τις οποίες έχουν υποβληθεί αιτήσεις, υποστηρίζοντας ότι ο κανονισμός σχετικά με την αγορά προβλέπει ενισχύσεις για την αγέλη και όχι για μεμονωμένα ζώα. Εντούτοις, οι ανεπαρκείς διασταυρωμένοι έλεγχοι αυξάνουν τον κίνδυνο της καταβολής ποσών αχρεωστήτως.

52. Στην περίπτωση των ενισχύσεων που αφορούν εκτάσεις, ο υπολογισμός του ποσοστού σφάλματος έπειτα από επιτόπιο έλεγχο πραγματοποιείται διαιρώντας τη διαπιστωθείσα απόκλιση με το σύνολο της δηλωθείσας έκτασης και όχι με την έκταση του ελεγχθέντος δείγματος. Η μέθοδος αυτή ελαχιστοποιεί τις ανωμαλίες και, επομένως, μειώνει τις κυρώσεις. Η επίδραση της μεθόδου αυτής είναι εντονότατη στη Γαλλία, όπου το δείγμα των αγροτεμαχίων προς έλεγχο δεν αυξανόταν συστηματικά όταν διαπιστώνονταν ανωμαλίες. Το 2000, η Επιτροπή θέσπισε σαφείς κανόνες σχετικά με την αύξηση του δείγματος προς έλεγχο όταν διαπιστώνονται σφάλματα(52).

53. Οι γεωργοί ενδέχεται να αποκλειστούν από τα καθεστώτα ενίσχυσης που αφορούν εκτάσεις ή ζώα για δύο έτη, εάν υποβάλουν εσκεμμένα ψευδή δήλωση (βλέπε παράρτημα). Εντούτοις, οι γεωργοί που επιθυμούν να τύχουν ενισχύσεων που αφορούν εκτάσεις μπορούν να αποφύγουν την κύρωση αυτή, εάν συμφωνήσουν με άλλο γεωργό να συμπεριλάβει τις εν λόγω εκτάσεις στη δική του αίτηση ενίσχυσης για τα σχετικά έτη, καθώς τα ίδια τα αγροτεμάχια δεν αποκλείονται από την πληρωμή. Κατ' αυτόν τον τρόπο, οι γεωργοί αποπειρώνται, στην καλύτερη των περιπτώσεων, να παρακάμψουν τις διατάξεις του ΟΣΔΕ σχετικά με τις κυρώσεις και, στη χειρότερη, να διαπράξουν απάτη.

Πληροφορίες προς τους διαχειριστές

54. Είναι αναγκαίο να βελτιωθεί η έκταση και η ποιότητα των πληροφοριών που παρέχουν τα κράτη μέλη (βλέπε σημείο 40). Η Επιτροπή θα πρέπει να εξακολουθήσει να καταβάλλει προσπάθειες προκειμένου να βελτιώσει και να αξιολογήσει τις εν λόγω πληροφορίες, έτσι ώστε να διαχειρίζεται καλύτερα την εφαρμογή του ΟΣΔΕ από τα κράτη μέλη. Κατά τη διάρκεια του ελέγχου το Συνέδριο διαπίστωσε τα εξής:

α) οι πληροφορίες σχετικά με τα μέτρα που ελήφθησαν για την εφαρμογή του ΟΣΔΕ δεν διαβιβάζονταν συστηματικά από τα κράτη μέλη ούτε ζητούνταν από την Επιτροπή. Οι υποχρεώσεις των κρατών μελών σχετικά με την παροχή πληροφοριών ενισχύθηκαν κανονιστικά από το 2000 και εξής(53)·

β) οι στατιστικές σχετικά με τις πριμοδοτήσεις για τα βοοειδή χρησιμοποιούνται από το αρμόδιο τμήμα για την αγορά του βοείου κρέατος στο πλαίσιο της γενικής επισκόπησής του σχετικά με την κατάσταση της αγοράς, καθώς και προκειμένου να ελέγξει ότι οι διενεργηθείσες πληρωμές δεν υπερβαίνουν τα ανώτατα όρια σχετικά με τα ζώα. Εντούτοις, οι στατιστικές δεν ελήφθησαν υπόψη από τη Διεύθυνση Εκκαθάρισης των Λογαριασμών ούτε αποτέλεσαν αντικείμενο διασταυρωμένων ελέγχων με τις μη κανονιστικές στατιστικές ΟΣΔΕ. Η Επιτροπή σχεδιάζει την πραγματοποίηση πλήρους επισκόπησης των ποσοστώσεων και των πριμοδοτήσεων που καταβλήθηκαν για τα έτη από το 1997 και εξής, στο πλαίσιο του ετήσιου προγράμματός της για το 2001·

γ) οι στατιστικές του ΟΣΔΕ σχετικά με τις αιτήσεις ενίσχυσης, τους διοικητικούς ελέγχους και τις επιθεωρήσεις αποτελούν βασικό μέσο για την πραγματοποίηση αναλύσεων. Οι θεμελιώδεις αυτές στατιστικές πραγματοποιούνταν μόνον σε μη κανονιστική βάση, και αποτελούν ειδική κανονιστική απαίτηση από το 2000 και εξής(54). Συχνά, τα κράτη μέλη καθυστερούν να διαβιβάσουν τις στατιστικές. Παραδείγματος χάρη, τον Ιούνιο του 2000 εξακολουθούσαν να απουσιάζουν ή ήταν ελλιπή τα στοιχεία σχετικά με τους ελέγχους των βοοειδών από την Ισπανία, την Ιρλανδία και την Ιταλία για το 1998. Επιπλέον, ενώ η Επιτροπή αξιολογούσε τακτικά τις στατιστικές σχετικά με τις ενισχύσεις που αφορούν εκτάσεις σε συνοπτικές εκθέσεις, δεν έχει καταρτιστεί τέτοιου είδους έκθεση σχετικά με τις πριμοδοτήσεις για τα ζώα από το 1994·

δ) η νομοθεσία ορίζει ότι οι ετήσιες εκθέσεις των οργανισμών πιστοποίησης παρέχουν τις πληροφορίες και τις εγγυήσεις που απαιτούνται στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών, και δεν είναι απαραίτητες για την ανάλυση του ΟΣΔΕ. Συνεπώς, η έκταση των πληροφοριών στις εκθέσεις σχετικά με το ΟΣΔΕ ποικίλλει(55) και έτσι χάνεται μια σημαντική δυνητική πηγή πληροφοριών προς τους διαχειριστές σχετικά με την εφαρμογή του ΟΣΔΕ. Το Συνέδριο έχει ήδη επικρίνει επανειλημμένα την κατάσταση αυτή. Στην ετήσια έκθεσή του για το οικονομικό έτος 1998(56), το Συνέδριο τόνισε ότι οι οργανισμοί πιστοποίησης δεν αναφέρονται συστηματικά στα αποτελέσματα των επιθεωρήσεων του ΟΣΔΕ. Στην ειδική έκθεσή του αριθ. 22/2000(57) σχετικά με την αναθεωρημένη διαδικασία εκκαθάρισης των λογαριασμών, το Συνέδριο τόνισε ότι οι οργανισμοί πιστοποίησης δεν ήλεγξαν επαρκώς τη διαδικασία των επιτόπιων επιθεωρήσεων ούτε ανέλυσαν τις πληροφορίες σχετικά με τα ποσοστά σφάλματος και τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν κατόπιν των ελέγχων του ΟΣΔΕ.

55. Ο έλεγχος διαπίστωσε πολύ μεγάλες διακυμάνσεις στις στατιστικές που διαβιβάζουν τα κράτη μέλη, γεγονός που δυσχεραίνει την ερμηνεία τους. Η έκταση των διακυμάνσεων είναι υπερβολικά μεγάλη ώστε να εξηγηθεί από τη διαφορά στα ποσοστά των εσφαλμένων αιτήσεων ενίσχυσης που υποβλήθηκαν στα διάφορα κράτη μέλη.

56. Οι κύριες διαπιστώσεις προερχόμενες από ανάλυση των στατιστικών του 1998 είναι οι εξής:

α) το ποσοστό των επιτόπιων επιθεωρήσεων (τόσο για τις ενισχύσεις που αφορούν ζώα όσο και για τις ενισχύσεις που αφορούν εκτάσεις) κατά τις οποίες εντοπίστηκαν σφάλματα κυμαίνεται μεταξύ άνω του 80 % και ουσιαστικά 0 %, ανάλογα με το καθεστώς ενίσχυσης και το κράτος μέλος (βλέπε παράσταση 7)·

β) το ποσοστό των αιτήσεων ενίσχυσης στις οποίες οι διοικητικοί έλεγχοι εντόπισαν αποκλίσεις κυμαίνεται μεταξύ άνω του 35 % και ουσιαστικά 0 %, ανάλογα με το καθεστώς ενίσχυσης και το κράτος μέλος (βλέπε παράσταση 8)·

γ) όσον αφορά τα αποτελέσματα των επιτόπιων επιθεωρήσεων σχετικά με τις ενισχύσεις που αφορούν εκτάσεις, ορισμένα κράτη μέλη αναφέρουν κυρίως ήσσονα σφάλματα και σχεδόν κανένα σοβαρό σφάλμα(58) (ιδίως η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο), ενώ άλλα αναφέρουν πολύ σοβαρότερα σφάλματα (ιδίως, η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία) και σχετικά ολιγάριθμα σφάλματα ήσσονος σημασίας (βλέπε παράσταση 9)·

δ) όσον αφορά τα αποτελέσματα των επιτόπιων επιθεωρήσεων σχετικά με τις πριμοδοτήσεις για τα ζώα, ορισμένα κράτη μέλη δεν ανέφεραν σχεδόν κανένα σοβαρό σφάλμα (ιδίως η Ιρλανδία, η Αυστρία και η Πορτογαλία) ενώ άλλα ανέφεραν πολύ περισσότερα (ιδίως η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία) (βλέπε παράσταση 10).

Παράσταση 7

Ποσοστό των επιθεωρήσεων κατά τις οποίες διαπιστώθηκαν σφάλματα το 1998

>PIC FILE= "C_2001214EL.002101.EPS">

Πηγή:

Βασικά στοιχεία που παρασχέθηκαν από τη ΓΔ AGRI της Επιτροπής (στατιστικές του ΟΣΔΕ για το 1998).

Παράσταση 8

Σφάλματα που διαπιστώθηκαν από διοικητικούς ελέγχους το 1998

>PIC FILE= "C_2001214EL.002102.EPS">

Σημείωση:

Η Αυστρία και η Σουηδία δεν παρέσχον όλες τις πληροφορίες σχετικά με τις αιτήσεις ενίσχυσης που αφορούν εκτάσεις και τη θηλάζουσα αγελάδα αντίστοιχα.

Πηγή:

Βασικά στοιχεία που παρέσχε η ΓΔ AGRI της Επιτροπής (στατιστικές του ΟΣΔΕ για το 1998).

Παράσταση 9

Είδη σφαλμάτων που διαπιστώθηκαν κατά τις επιτόπιες επιθεωρήσεις σχετικά με τις ενισχύσεις που αφορούσαν εκτάσεις το 1998

>PIC FILE= "C_2001214EL.002201.EPS">

Πηγή:

Βασικά στοιχεία που παρασχέθηκαν από τη ΓΔ AGRI της Επιτροπής (στατιστικές του ΟΣΔΕ για το 1998).

Παράσταση 10

Είδη σφαλμάτων που διαπιστώθηκαν κατά τις επιτόπιες επιθεωρήσεις σχετικά με τα βοοειδή το 1998

>PIC FILE= "C_2001214EL.002202.EPS">

Σημείωση:

Η Ιταλία δεν παρέσχε πληροφορίες για τις απορριφθείσες αιτήσεις.

Πηγή:

Βασικά στοιχεία που παρασχέθηκαν από τη ΓΔ AGRI της Επιτροπής (στατιστικές του ΟΣΔΕ για το 1998).

57. Οι κύριες διαπιστώσεις που προκύπτουν από ανάλυση της εξέλιξης των στατιστικών σχετικά με τις επιτόπιες επιθεωρήσεις από το 1997 έως το 1999 είναι οι εξής:

α) όσον αφορά τις επιθεωρήσεις σχετικά με τις ενισχύσεις που αφορούν εκτάσεις, το ποσοστό απόκλισης που διαπιστώθηκε είναι χαμηλό (με εξαίρεση την Ιταλία) και παρουσιάζει πτωτική τάση. Το 1999, επτά κράτη μέλη παρουσίαζαν αποκλίσεις κάτω του 1 % των εκτάσεων που επιθεωρήθηκαν (βλέπε παράσταση 11). Το μέσο ποσοστό απόκλισης που διαπιστώθηκε κατά την επιθεώρηση, με εξαίρεση την Ιταλία, ήταν 1,3 % το 1998 και το 1999·

β) όσον αφορά τις επιθεωρήσεις σχετικά με τα βοοειδή, οι στατιστικές είναι ελλιπείς και, για ορισμένα κράτη μέλη, ασυνεπείς. Στην πλειονότητα των κρατών μελών που διαβίβασαν στοιχεία, το ποσοστό απόκλισης είναι υψηλότερο του 5 %. Ορισμένα κράτη μέλη ανέφεραν ποσοστά άνω του 100 % - γεγονός που υπογραμμίζει την ασυνέπεια των δεδομένων (βλέπε παραστάσεις 12 και 13).

Παράσταση 11

Εξέλιξη των αποκλίσεων στις εκτάσεις που διαπιστώθηκαν κατά τις επιτόπιες επιθεωρήσεις (%)

>PIC FILE= "C_2001214EL.002301.EPS">

Σημείωση:

Η Ελλάδα, έως την 1η Φεβρουαρίου 2001, δεν είχε παράσχει στατιστικές για το 1999.

Πηγή:

Εξέταση από το Ελεγκτικό Συνέδριο των στατιστικών της Επιτροπής σχετικά με το ΟΣΔΕ.

Παράσταση 12

Ειδική πριμοδότηση για το βόειο κρέας - Εξέλιξη των αποκλίσεων που διαπιστώθηκαν κατά τις επιτόπιες επιθεωρήσεις (%)

>PIC FILE= "C_2001214EL.002401.EPS">

Σημείωση:

Η Ελλάδα δεν παρέσχε στατιστικές για το 1997 και η Ιταλία για το 1999. Η Δανία δεν παρέσχε πλήρεις στατιστικές για κανένα από τα τρία έτη και η Γαλλία για το 1997. Τα αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την Φινλανδία για το 1997 στερούνται συνέπειας, διότι εμφανίζουν ποσοστά απόκλισης άνω του 100 %.

Πηγή:

Εξέταση από το Ελεγκτικό Συνέδριο των στατιστικών της Επιτροπής σχετικά με το ΟΣΔΕ.

Παράσταση 13

Πριμοδότηση για τη θηλάζουσα αγελάδα - Εξέλιξη των αποκλίσεων που διαπιστώθηκαν κατά τις επιτόπιες επιθεωρήσεις (%)

>PIC FILE= "C_2001214EL.002402.EPS">

Σημείωση:

Η Ελλάδα δεν παρέσχε στατιστικές για το 1997 και η Ιταλία για το 1999. Η Δανία δεν παρέσχε πλήρεις στατιστικές για το 1998. Τα αριθμητικά στοιχεία που αφορούν τη Δανία για το 1999 και τη Φινλανδία για το 1997 στερούνται συνέπειας, διότι εμφανίζουν ποσοστό απόκλισης άνω του 100 %.

Πηγή:

Εξέταση από το Ελεγκτικό Συνέδριο των στατιστικών της Επιτροπής σχετικά με το ΟΣΚΕ.

58. Συμπερασματικά, τα τεκμήρια υποδηλώνουν ότι η εφαρμογή των διοικητικών ελέγχων και των επιτόπιων επιθεωρήσεων, καθώς και η κατάρτιση σχετικών εκθέσεων, διαφέρουν σε κάθε κράτος μέλος.

59. Επιπλέον, ορισμένες από τις πληροφορίες που ζήτησε η Επιτροπή από τα κράτη μέλη δεν είναι προσαρμοσμένες στις ειδικές απαιτήσεις των καθεστώτων. Παραδείγματος χάρη, οι στατιστικές του ΟΣΔΕ δεν περιλαμβάνουν την επιλογή σφαγής για το καθεστώς της ειδικής πριμοδότησης για το βόειο κρέας. Συνεπώς, η ενσωμάτωση τέτοιων αριθμητικών στοιχείων οδηγεί σε λανθασμένη ανάλυση των ενοποιημένων στατιστικών.

60. Είναι αναγκαίο να υπάρχουν υγιή συστήματα αναγνώρισης και καταγραφής των βοοειδών, προκειμένου να ελέγχονται οι πριμοδοτήσεις για τα βοοειδή και να εντοπίζονται τα ζώα και το βόειο κρέας. Εντούτοις, τον Ιούνιο του 2000, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, η Αυστρία και η Σουηδία δεν είχαν διαβιβάσει εκθέσεις σχετικά με τις επιθεωρήσεις που αφορούσαν την αναγνώριση και καταγραφή των βοοειδών το 1998, ήτοι το πρώτο έτος λειτουργίας. Το Βέλγιο διαβίβασε μόνον σχέδιο της διάρθρωσης της έκθεσης. Το περιεχόμενο των εκθέσεων που διαβιβάστηκαν ποικίλλει σημαντικά μεταξύ κρατών μελών, γεγονός που δυσχεραίνει την ανάλυση του βαθμού εφαρμογής(59) (βλέπε επίσης το σημείο 43 για τις αδυναμίες σχετικά με την αναγνώριση και καταγραφή των βοοειδών).

Αξιολόγηση του ΟΣΔΕ και επιβολή της εφαρμογής του

61. Η αξιολόγηση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας του ΟΣΔΕ είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς αποτελεί το κύριο μέσο ελέγχου του μεγαλύτερου μέρους των δαπανών στο πλαίσιο της ΚΓΠ. Οι πληροφορίες που συλλέγονται είναι συχνά είτε ανακριβείς είτε καθυστερημένες είτε μη συγκρίσιμες, γεγονός που περιπλέκει τις εν λόγω αξιολογήσεις (βλέπε σημεία 54-59).

62. Ορισμένες ενδεδειγμένες πληροφορίες για την εν λόγω αξιολόγηση δεν ζητήθηκαν, παραδείγματος χάρη οι διοικητικές δαπάνες του ΟΣΔΕ στα κράτη μέλη ή οι οικονομίες που πραγματοποιήθηκαν χάρη στο ΟΣΔΕ λόγω της μείωσης της ενίσχυσης σε περιπτώσεις εσφαλμένων αιτήσεων. Στην ειδική έκθεσή του αριθ. 22/2000(60), το Συνέδριο τόνισε ότι η Επιτροπή δεν απαιτούσε από τους οργανισμούς πληρωμών να προσδιορίζουν ποσοτικά τις επιβαλλόμενες κυρώσεις, με αποτέλεσμα να μην υπολογιστεί η αξία των σφαλμάτων που εντοπίστηκαν μέσω του ΟΣΔΕ.

63. Οι διαθέσιμες πληροφορίες δεν αξιοποιήθηκαν συστηματικά στο πλαίσιο της εν λόγω αξιολόγησης. Επιπλέον, η Επιτροπή δεν καταρτίζει συστηματικά εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή του ΟΣΔΕ καθεαυτή. Η τελευταία φορά που η Επιτροπή εκπόνησε κείμενο σχετικά με την αξιολόγηση της συνολικής εφαρμογής του ΟΣΔΕ ήταν τον Ιούλιο του 1998, με την ευκαιρία της υποβολής έκθεσης στο Κοινοβούλιο στο πλαίσιο της διαδικασίας χορήγησης απαλλαγής για το 1996(61).

64. Οι εκθέσεις που καταρτίζονται κατόπιν των αποστολών της Επιτροπής στα κράτη μέλη σχετικά με τα καθεστώτα ενίσχυσης για τις εκτάσεις και πριμοδοτήσεων για τα ζώα, στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών, δεν αναφέρονται συστηματικά στην εφαρμογή όλων των στοιχείων του ΟΣΔΕ, μολονότι εντοπίζονται αδυναμίες σε βασικούς και δευτερεύοντες ελέγχους. Στον πίνακα 4 παρουσιάζονται συνοπτικά οι εν λόγω αδυναμίες που εντόπισε η Επιτροπή στα κράτη μέλη. Ωστόσο, ορισμένες εκθέσεις ενδέχεται να περιλαμβάνουν γενική εκτίμηση του βαθμού εφαρμογής του ΟΣΔΕ, και στο πλαίσιο αυτό οι υπηρεσίες της Επιτροπής κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το ΟΣΔΕ δεν έχει εφαρμοστεί στην Ελλάδα, ενώ έχει εφαρμοστεί στη Γερμανία, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιρλανδία, την Ιταλία, την Αυστρία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Εντούτοις, εξακολουθούν να υπάρχουν αδυναμίες σε όλα τα κράτη μέλη (πίνακας 4).

65. Οι διαπιστώσεις του Συνεδρίου επιβεβαιώνουν, εν μέρει, τις διαπιστώσεις της Επιτροπής κατά τη διάρκεια των ελέγχων της στα κράτη μέλη (βλέπε πίνακα 5, καθώς και σημεία 69-70). Εντούτοις, αυτό δεν συμβαίνει πάντοτε, για διάφορους λόγους, οι κυριότεροι από τους οποίους είναι οι εξής:

α) οι στόχοι των ελέγχων στα κράτη μέλη ή στις περιφέρειες όπου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις δεν ήταν οι ίδιοι. Το 1998, η Επιτροπή επικεντρώθηκε κυρίως στους επιτόπιους ελέγχους και την επιβολή κυρώσεων, ενώ το Συνέδριο ανέλυσε το σύστημα στο σύνολό του·

β) στα κράτη μέλη με αποκεντρωμένες βάσεις δεδομένων (ιδιαίτερα στη Γερμανία, την Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο), σε ορισμένες περιφέρειες πραγματοποιούνται επισκέψεις μόλις ανά τριετία ή τετραετία.

66. Όσον αφορά το τελευταίο αυτό σημείο, η Επιτροπή αποφάσισε να μην πραγματοποιήσει λεπτομερή επιθεώρηση των ενισχύσεων που αφορούν εκτάσεις στην Αυτόνομη Κοινότητα της Καταλονίας το 1998 και 1999. Με τον έλεγχο του Συνεδρίου, τον Οκτώβριο του 1999, διαπιστώθηκε μεταξύ άλλων ότι η Αυτόνομη Κοινότητα της Καταλονίας δεν διενέργησε κανέναν διοικητικό έλεγχο των εκτάσεων με ηλεκτρονικά μέσα έως το 1999, γεγονός που αποτελεί αδυναμία σε βασικό έλεγχο [βλέπε σημείο 70 στοιχείο β)]. Η Επιτροπή ανέλαβε αμέσως δράση προκειμένου να αποφύγει ζημίες για το ΕΓΤΠΕ, καθώς, δυνάμει της αναμορφωμένης διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών, η Επιτροπή διαθέτει προθεσμία μόλις 24 μηνών για να προτείνει διορθώσεις. Εκτιμάται ότι μπορεί να ανακτηθεί τουλάχιστον 1 εκατομμύριο ευρώ για το 1997.

Πίνακας 4

Σύνοψη των αδυναμιών που εντόπισε η Επιτροπή στα κράτη μέλη για το οικονομικό έτος 1998 (εκθέσεις ελέγχου από το 1998 έως τον Ιούνιο του 2000)

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

Σημείωση:

Ο καθορισμός των αδυναμιών όσον αφορά τους "βασικούς" και "δευτερεύοντες" ελέγχους είναι σύμφωνος με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Επιτροπής για την επιβολή των κυρώσεων στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών, εκτός από το γεγονός ότι οι έλεγχοι όσον αφορά τις διπλοπληρωμές και την ορθή εφαρμογή των κυρώσεων θεωρούνται στον παρόντα πίνακα ως "βασικοί" έλεγχοι.

Εντοπίστηκαν αδυναμίες σε βασικούς ελέγχους

Εντοπίστηκαν αδυναμίες σε δευτερεύοντες ελέγχους

Δεν εντοπίστηκαν αδυναμίες ελέγχου

Μη εξετασθείς τομέας

Πηγή:

Εξέταση από το Ελεγκτικό Συνέδριο των εκθέσεων αποστολών της Επιτροπής στα κράτη μέλη.

Πίνακας 5

Σύνοψη των αδυναμιών που εντόπισε το Ελεγκτικό Συνέδριο στα κράτη μέλη στα οποία πραγματοποίησε επίσκεψη (σχετικά με τις αιτήσεις το 1998 - κυρίως προϋπολογισμός του 1999)

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

Δεν εφαρμόζεται σε αυτό το επίπεδο

Καλά - λειτουργεί χωρίς προβλήματα

Μέτρια - λειτουργεί με ορισμένα προβλήματα

Ανεπαρκώς - δεν λειτουργεί σε αποδεκτό επίπεδο

Πηγή:

Ελεγκτικό Συνέδριο.

Λοιπές διαπιστώσεις

67. Σχετικά με την ενίσχυση που αφορά εκτάσεις, οι υπολογισμοί των κρατών μελών σχετικά με τις υπερβάσεις των βασικών εκτάσεων ελέγχονται σε επίπεδο Επιτροπής από τις Διευθύνσεις Αγορών και Εκκαθάρισης των Λογαριασμών. Το Συνέδριο άσκησε κριτική στους εν λόγω ελέγχους στην ετήσια έκθεσή του για το οικονομικό έτος 1996(62) και η Επιτροπή προέβη σε ενέργειες με στόχο την ενίσχυση των πληροφοριών που παρέχουν τα κράτη μέλη, καθιστώντας δυνατή τη διενέργεια ικανοποιητικότερων ελέγχων. Από το 2000(63), η Επιτροπή βελτίωσε εκ νέου τις διαδικασίες στις οποίες πρέπει να προσφεύγουν τα κράτη μέλη για τον υπολογισμό των υπερβάσεων. Η διαδικασία αυτή, μολονότι δεν εγγυάται ακόμη ακρίβεια κατά 100 %, μπορεί να αντιπαραβληθεί με τα ανώτατα όρια της ειδικής πριμοδότησης για το βόειο κρέας, όπου δεν υφίσταται παρόμοιο πλαίσιο για τη δήλωση και τον έλεγχο της υπέρβασης [βλέπε σημείο 54 στοιχείο β)]. Επομένως, υφίσταται ο κίνδυνος να διαλάθει της προσοχής της Επιτροπής ο λανθασμένος υπολογισμός της υπέρβασης από κάποιο κράτος μέλος, με συνέπεια την καταβολή ποσών καθ' υπέρβαση. Το Συνέδριο εντόπισε κίνδυνο τέτοιων σφαλμάτων στην Ισπανία, τη Γαλλία και την Πορτογαλία.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ

68. Τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για τη δημιουργία του ΟΣΔΕ(64). Η συνολική διαχείριση των αιτήσεων ενίσχυσης, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών συστημάτων και βάσεων δεδομένων, πραγματοποιείται σε επίπεδο κράτους μέλους. Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, η Επιτροπή μπορούσε να ζητήσει από τα κράτη μέλη να προβούν σε τροποποιήσεις των μέτρων που λάμβαναν σχετικά με την εφαρμογή του ΟΣΔΕ(65). Από το 1997 και εξής, οι παρεμβάσεις της Επιτροπής ήταν πιο περιορισμένες (βλέπε σημείο 35).

Κύριες διαπιστώσεις σε επίπεδο κρατών μελών

69. Κατά τη διάρκεια του ελέγχου των αιτήσεων ενίσχυσης του 1998 στα έξι κράτη μέλη, το Συνέδριο διαπίστωσε ότι, δύο έτη έπειτα από την προθεσμία για την εισαγωγή του ΟΣΔΕ, δεν είχαν τεθεί πλήρως σε εφαρμογή όλα τα στοιχεία του σε όλα τα κράτη μέλη: διαπιστώθηκαν πολυάριθμες αδυναμίες και είχαν σημειωθεί σημαντικές καθυστερήσεις. Ο πίνακας 5 παρουσιάζει συνοπτικά την κατάσταση που διαπιστώθηκε, συνοδευόμενη από αξιολόγηση σύμφωνα με τρεις κατηγορίες: καλή, μέτρια και ανεπαρκής.

70. Όπως εμφαίνει ο εν λόγω πίνακας, ο έλεγχος διαπίστωσε τα εξής:

α) μόνον στη Γερμανία και την Ιρλανδία δεν διαπιστώθηκαν μείζονες αδυναμίες σχετικά με την εφαρμογή του ΟΣΔΕ το 1998·

β) στην Ισπανία, ο βαθμός ανάπτυξης ποίκιλλε σημαντικά μεταξύ της Αυτόνομης Κοινότητας της Ναβάρρας, η οποία δεν παρουσίαζε μείζονες αδυναμίες, και της Αυτόνομης Κοινότητας της Καταλονίας, όπου ιδίως δεν διενεργούνταν διασταυρωμένοι έλεγχοι για τα αγροτεμάχια. Επιπλέον, οι εθνικές οδηγίες δεν ήταν σύμφωνες σε ορισμένες περιπτώσεις με τον κοινοτικό κανονισμό. Πιο συγκεκριμένα, δεν επιβάλλονταν κυρώσεις για ανωμαλίες που αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια διοικητικών ελέγχων σχετικά με τις πριμοδοτήσεις για τα βοοειδή. Ακόμη, οι εθνικοί διασταυρωμένοι έλεγχοι σχετικά με τα βοοειδή ήταν ιδιαίτερα ελλιπείς·

γ) στη Γαλλία, διαπιστώθηκαν αδυναμίες στην ποιότητα των επιτόπιων ελέγχων για τις αιτήσεις ενίσχυσης που αφορούν εκτάσεις, κυρίως λόγω του ότι οι έλεγχοι διενεργούνταν κατά μεγάλο μέρος από έκτακτους υπαλλήλους, που εργάζονταν μόνοι και αμείβονταν κατ' αποκοπή για κάθε ελεγχθείσα αίτηση. Επιπλέον, στις περιπτώσεις όπου οι διοικητικοί έλεγχοι ή οι επιτόπιες επιθεωρήσεις αποκάλυπταν ανωμαλίες που αφορούσαν προηγούμενα έτη, δεν επιβάλλονταν κυρώσεις με αναδρομική ισχύ·

δ) στην Πορτογαλία, οι διασταυρωμένοι έλεγχοι για τα ζώα πόρρω απείχαν από το να είναι πλήρεις [έλλειψη επαλήθευσης αρκετών κριτηρίων επιλεξιμότητας, παραδείγματος χάρη της ύπαρξης του αριθμού αναγνωριστικού ενωτίου που είχε χορηγηθεί· έλλειψη διασταυρωμένων ελέγχων μεταξύ του φακέλου της πληρωμής για τα αρσενικά βοοειδή και του φακέλου της πληρωμής για τις θηλάζουσες αγελάδες(66)] και η επιβολή των κυρώσεων δεν χαρακτηριζόταν από συνέπεια·

ε) στο Ηνωμένο Βασίλειο (Σκωτία και Ουαλία) οι διασταυρωμένοι έλεγχοι για τα ζώα ήταν ελλιπείς, ιδίως όσον αφορά τις θηλάζουσες αγελάδες, σχετικά με τις οποίες δεν είχε διενεργηθεί εθνικός διασταυρωμένος έλεγχος.

71. Επιπλέον, ο έλεγχος αποκάλυψε τα εξής:

α) όπου υπάρχει υποψία απάτης, και έπειτα από την επιβολή των κυρώσεων που προβλέπουν οι κανονισμοί του ΟΣΔΕ, μπορεί να ασκηθεί δίωξη για την υπόθεση ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων. Οι πρακτικές αντιμετώπισης των καταστάσεων αυτών διέφεραν σημαντικά εντός και μεταξύ των κρατών μελών. Η Γερμανία άσκησε δίωξη για πολλές υποθέσεις (ομόσπονδα κρατίδια της Βαυαρίας και Κάτω Σαξονίας), ενώ τα λοιπά κράτη μέλη στα οποία πραγματοποιήθηκε επίσκεψη δεν απέκλεισαν πολλές περιπτώσεις από την ενίσχυση για το ακόλουθο έτος και άσκησαν δίωξη για ελάχιστες υποθέσεις. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει ίση μεταχείριση των γεωργών σε όλη την επικράτεια της ΕΕ. Όπου ασκήθηκε δίωξη για λίγες μόνον υποθέσεις, χάθηκε ένα σημαντικό αποτρεπτικό μέσο·

β) το 1998, το εμπόριο των ζώντων βοοειδών μεταξύ των κρατών μελών ανήλθε σε 1,6 εκατομμύρια τόνους [περίπου το 20 % της παραγωγής της ΕΕ(67)]. Μολονότι οι κανονισμοί ορίζουν ότι τα κράτη μέλη συνεργάζονται μεταξύ τους για την εφαρμογή του ΟΣΔΕ(68), σημειώθηκε συχνά έλλειψη συνεργασίας όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τη μετακίνηση των βοοειδών μεταξύ των κρατών μελών. Αυτό οδήγησε σε ανεπαρκείς ελέγχους σχετικά με την αναγνώριση και την επιλεξιμότητα των ζώων για ενίσχυση στο κράτος μέλος εισαγωγής·

γ) υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ της νομοθεσίας σχετικά με το ΟΣΔΕ και της νομοθεσίας στον κτηνιατρικό τομέα, οι οποίες προκύπτουν από τη διυπηρεσιακή συνεργασία κατά την περίοδο της σύνταξης. Όσον αφορά τους ελέγχους που απαιτεί ο νέος κανονισμός σχετικά με την αναγνώριση και την καταγραφή των βοοειδών, όπως περιγράφονται στο σημείο 18, παρατηρήθηκε γενική έλλειψη συντονισμού μεταξύ των κτηνιατρικών επιθεωρήσεων (ήτοι αναγνώριση και καταγραφή των βοοειδών) και των επιθεωρήσεων του ΟΣΔΕ, με κίνδυνο άσκοπης επανάληψης των ίδιων εργασιών. Και οι δύο κανονισμοί απαιτούν ελέγχους του 10 % (του ζωικού κεφαλαίου για τις κτηνιατρικές επιθεωρήσεις και των αιτήσεων ενίσχυσης για τις επιθεωρήσεις του ΟΣΔΕ), αλλά είναι απολύτως εφικτή η διενέργεια των εν λόγω ελέγχων με τη χρησιμοποίηση όμοιων δειγμάτων, καθώς τα κριτήρια της ανάλυσης κινδύνου παρουσιάζουν έντονες ομοιότητες. Επιπλέον, όπου παρατηρείται απουσία συντονισμού, τα σφάλματα που εντοπίζονται σε ένα είδος επιθεώρησης υπάρχει κίνδυνος να μην κοινοποιούνται αυτόματα στην αρμόδια αρχή για το άλλο είδος επιθεώρησης [βλέπε σημείο 42 στοιχείο α)].

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Συμπέρασμα

72. Το 1999, το ΟΣΔΕ επεξεργάστηκε το 63,6 % των δαπανών του ΕΓΤΠΕ - Εγγυήσεις, είτε άμεσα είτε έμμεσα. Το 2004, το ποσοστό αυτό αναμένεται να υπερβεί το 80 % (βλέπε σημείο 6). Επομένως, είναι σημαντικό το σύστημα αυτό να έχει σχεδιαστεί ορθά και να εφαρμόζεται ως επί το πλείστον αποτελεσματικά, προκειμένου να ελέγχονται οι γεωργικές δαπάνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να αποφεύγεται η καταβολή αχρεωστήτων ποσών.

73. Ο γενικός σχεδιασμός του ΟΣΔΕ από την Επιτροπή είναι ικανοποιητικός. Το σύστημα στηρίζεται σε δύο πυλώνες, συγκεκριμένα, την αναγνώριση των αγροτεμαχίων και την αναγνώριση των ζώων. Και οι δύο πυλώνες πρέπει να είναι αξιόπιστοι (όλα τα αγροτεμάχια και όλα τα ζώα πρέπει να έχουν αναγνωριστεί ορθά) και όλες οι ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων και διαδικασίες πρέπει να έχουν σχεδιαστεί και εφαρμοστεί ορθά. Το ΟΣΔΕ παρέχει την κατάλληλη βάση για τον έλεγχο της πλειονότητας των δαπανών του ΕΓΤΠΕ - Εγγυήσεις.

74. Το 1998, έκτο έτος έπειτα από τη θέσπιση του ΟΣΔΕ και δεύτερο έπειτα από το πέρας της μεταβατικής περιόδου, διαπιστώθηκαν αδυναμίες στην εφαρμογή του σε όλα τα κράτη μέλη στα οποία πραγματοποιήθηκε επίσκεψη. Οι αδυναμίες αφορούσαν, αφενός, στοιχεία που σε ορισμένες περιπτώσεις δεν είχαν ακόμη φθάσει σε αποδεκτό βαθμό ολοκλήρωσης ώστε να παρέχεται η δυνατότητα αποτελεσματικών ελέγχων και, αφετέρου, ακόμη και στοιχεία του ΟΣΔΕ που δεν είχαν τεθεί ακόμη σε εφαρμογή (βλέπε σημεία 69-70).

75. Επίσης, παρατηρήθηκε έλλειψη συντονισμού μεταξύ των κτηνιατρικών επιθεωρήσεων και των επιθεωρήσεων του ΟΣΔΕ. Η αδυναμία αυτή κατέληξε σε πολλαπλασιασμό των ελέγχων στους γεωργούς και σε οικονομικά βάρη για τα κράτη μέλη. Φαίνεται ότι θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή ολοκληρωμένοι έλεγχοι στο επίπεδο αυτό (βλέπε σημείο 72).

76. Η Διεύθυνση Εκκαθάρισης των Λογαριασμών της Επιτροπής είναι υπεύθυνη για το διαχειριστικό και λογιστικό έλεγχο των δαπανών, καθώς και για την επιβολή οικονομικών κυρώσεων στα κράτη μέλη. Επίσης, είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση και τη διοίκηση των υπηρεσιών του ΟΣΔΕ, την οργάνωση της τροποποίησης των κανονισμών και την έκδοση κατευθυντήριων οδηγιών προς τα κράτη μέλη. Ενώ η Διεύθυνση επικεντρώθηκε στην εκτίμηση της απόδοσης των κρατών μελών στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών, θα πρέπει να αφιερωθεί περισσότερη προσοχή στον ρόλο του καθορισμού της πολιτικής και της καθοδήγησης των κρατών μελών. Επιπλέον, οι κανονισμοί του ΟΣΔΕ είναι περίπλοκοι και υπόκεινται σε συχνές τροποποιήσεις. Μολονότι η Επιτροπή εξέδωσε ερμηνείες, εξακολουθούν να υφίστανται διαφορές ερμηνείας μεταξύ κρατών μελών ή μεταξύ των περιοχών του ίδιου κράτους μέλους και, συνεπώς, άνιση μεταχείριση των γεωργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι αναγκαίο η Επιτροπή να καθοδηγεί περισσότερο τα κράτη μέλη, προκειμένου να διασφαλίζει ότι οι κανονισμοί γίνονται πλήρως κατανοητοί και εφαρμόζονται ορθά και με συνέπεια σε όλη την επικράτεια της Ένωσης (βλέπε σημεία 43-45).

77. Όσον αφορά τους νέους κανονισμούς σχετικά με την αναγνώριση και καταγραφή των βοοειδών, και ιδιαίτερα την έγκριση των βάσεων δεδομένων, διαπιστώθηκε γενική έλλειψη συντονισμού μεταξύ της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή και της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας το 1999. Επιπλέον, η διαδικασία έγκρισης των βάσεων δεδομένων δεν ήταν ικανοποιητική και δεν υπήρχε πρόγραμμα παρακολούθησης ώστε να ελέγχεται εάν οι εγκεκριμένες βάσεις δεδομένων παραμένουν πλήρως λειτουργικές και εξακολουθούν να πληρούν τις προϋποθέσεις έγκρισης (βλέπε σημείο 43).

78. Οι κοινοτικοί κανονισμοί εμφανίζουν ορισμένες ανωμαλίες. Η χρήση της γης στις 31 Δεκεμβρίου 1991 - ένα από τα κύρια κριτήρια επιλεξιμότητας για τις ενισχύσεις που αφορούν εκτάσεις - είναι σχεδόν αδύνατο να ελεγχθεί (σημείο 48). Επίσης, έχουν σημειωθεί ασυνέπειες μεταξύ των διαφόρων κανονισμών (σημεία 49-51).

79. Οι κοινοτικές διατάξεις σχετικά με τις κυρώσεις δεν ήταν αρκετά ακριβείς το 1998, ιδιαίτερα σχετικά με τις ενισχύσεις που αφορούν εκτάσεις (σημείο 53) και με την ανίχνευση και παρακολούθηση των περιπτώσεων εσκεμμένα ψευδών δηλώσεων (σημείο 53).

80. Είναι αναγκαίο να βελτιωθεί η έκταση και η ποιότητα των πληροφοριών που παρέχουν τα κράτη μέλη. Η Επιτροπή θα πρέπει να εξακολουθήσει να καταβάλλει προσπάθειες προκειμένου να βελτιώσει και να αξιολογήσει τις εν λόγω πληροφορίες, έτσι ώστε να διαχειρίζεται καλύτερα την εφαρμογή του ΟΣΔΕ από τα κράτη μέλη, ιδίως για τα καθεστώτα ενισχύσεων που αφορούν ζώα. Τα κράτη μέλη συχνά καθυστερούν να διαβιβάσουν τις αναγκαίες πληροφορίες στην Επιτροπή (βλέπε σημεία 54-60). Η Επιτροπή πρέπει να εντοπίσει τις πληροφορίες που πράγματι χρειάζεται, να εκδώσει σαφείς κατευθυντήριες οδηγίες προς τα κράτη μέλη σχετικά και, εάν παραστεί ανάγκη, να τις συμπεριλάβει σε κανονισμό. Πιο συγκεκριμένα, πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι πληροφορίες που διαβιβάζουν τα κράτη μέλη σχετικά με τα αποτελέσματα των διοικητικών και επιτόπιων ελέγχων είναι συνεπείς και πλήρεις. Οι ισχύοντες περιορισμοί αναστέλλουν την ικανότητα της Επιτροπής να διαχειρίζεται αποτελεσματικά την εφαρμογή του ΟΣΔΕ από τα κράτη μέλη.

Συστάσεις

81. Το Συνέδριο συνιστά τα εξής:

α) οι κανόνες που διέπουν τα διάφορα μέτρα σχετικά με το ΟΣΔΕ θα πρέπει να απλοποιηθούν, να εναρμονιστούν και να διατυπωθούν ακριβέστερα. Επίσης, θα πρέπει να απαλειφθούν από αυτούς οι ασυνέπειες και οι αντιφάσεις·

β) θα πρέπει να εκδοθεί εγχειρίδιο ερμηνείας και διαδικασιών του ΟΣΔΕ, το οποίο να ενημερώνεται και να διατίθεται τακτικά στα κράτη μέλη. Το εν λόγω εγχειρίδιο θα πρέπει να περιλαμβάνει παραδείγματα υπολογισμού της ενίσχυσης, που να επεξηγούν την αντιμετώπιση περίπλοκων περιπτώσεων·

γ) το σύνολο των αγροτεμαχίων όλων των γεωργών που τυγχάνουν κοινοτικής ενίσχυσης θα πρέπει να περιληφθεί στη βάση δεδομένων για τα αγροτεμάχια προκειμένου να καταστεί δυνατή η διενέργεια αποτελεσματικών ελέγχων, εξασφαλίζοντας κατ' αυτόν τον τρόπο ότι δεν καταβάλλονται περισσότερες από μία ενισχύσεις για το ίδιο αγροτεμάχιο·

δ) θα πρέπει να τοποθετηθούν νέα ενώτια σε όλα τα ζώα που φέρουν αριθμό αναγνώρισης ασύμβατο με τις νέες βάσεις δεδομένων - απαραίτητη προϋπόθεση για τη διενέργεια αποτελεσματικών διασταυρωμένων ελέγχων·

ε) θα πρέπει η Επιτροπή να βελτιώσει την ικανότητά της να αξιολογεί συστηματικά την εφαρμογή του ΟΣΔΕ, ιδίως διασφαλίζοντας ότι τα κράτη μέλη διαβιβάζουν ενδεδειγμένες και αξιόπιστες πληροφορίες, οι οποίες αξιοποιούνται, καθώς και καταρτίζοντας τακτικά εκθέσεις σχετικά με την πρόοδο που πραγματοποιείται·

στ) θα πρέπει η Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να απαιτήσει από τα κράτη μέλη να παρέχουν αξιόπιστα οικονομικά δεδομένα σχετικά με τις κυρώσεις, προκειμένου να καθίσταται δυνατή η εκπόνηση αναλύσεων κόστους/ωφέλειας για το ΟΣΔΕ·

ζ) θα πρέπει να καθοριστούν σαφώς οι αρμοδιότητες όλων των υπηρεσιών της Επιτροπής που συμμετέχουν στη διαχείριση και τη διοίκηση των υπηρεσιών του ΟΣΔΕ·

η) θα πρέπει η Επιτροπή να εκδώσει αποφάσεις σχετικά με τις διαδικασίες και τα προγράμματα, προκειμένου να ελέγξει εάν οι εγκεκριμένες βάσεις δεδομένων παραμένουν πλήρως λειτουργικές και πληρούν τις προϋποθέσεις έγκρισης.

Η παρούσα έκθεση εγκρίθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο στο Λουξεμβούργο κατά τη συνεδρίασή του της6ης και 7ης Ιουνίου 2001.

Για το Ελεγκτικό Συνέδριο

Jan O. Karlsson

Πρόεδρος

(1) Υπάρχουν λεπτομερείς κανόνες καθορισμού τόσο των επιλέξιμων εκτάσεων όσο και των επιλέξιμων ζώων. Προκειμένου η γη να είναι επιλέξιμη για ενισχύσεις που αφορούν εκτάσεις, πρέπει να χρησιμοποιούνταν για αροτραίες καλλιέργειες το 1991. Διάφορες ποσοστώσεις είναι εφαρμοστέες για τις ενισχύσεις που αφορούν ζώα, και η καταβολή της ενίσχυσης περιορίζεται επίσης από τις επιλέξιμες εκτάσεις για την καλλιέργεια ζωοτροφών.

(2) Όσον αφορά τον τομέα του βοείου κρέατος, υπήρχαν άμεσες ενισχύσεις πριν από το 1992. Με τη μεταρρύθμιση, οι εν λόγω ενισχύσεις υπερτριπλασιάστηκαν μεταξύ του 1992 και του 1996 για την ΕΕ των 12.

(3) Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 3508/92 του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 1992 (ΕΕ L 355 της 5.12.1992, σ. 1). Οι λεπτομερείς κανόνες εφαρμογής θεσπίστηκαν από τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92 της Επιτροπής (ΕΕ L 391 της 31.12.1992, σ. 36).

(4) Πηγή: Ενισχύσεις που αφορούν εκτάσεις - Στοιχεία της ΓΔ VI της Επιτροπής για το 1998· πριμοδοτήσεις για τα ζώα - Ελλιπή στοιχεία της ΓΔ VI της Επιτροπής για το 1998, με εκτίμηση βάσει του έτους 1994 (δεν υπάρχουν ενημερωμένες πληροφορίες διαθέσιμες στις υπηρεσίες της Επιτροπής).

(5) Αρχικά, η προθεσμία είχε οριστεί για την 1η Ιανουαρίου 1996. Τη νέα προθεσμία καθόρισε ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2466/96 του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 1996 (ΕΕ L 335 της 24.12.1996, σ. 1).

(6) Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1593/2000 του Συμβουλίου, της 17ης Ιουλίου 2000 (ΕΕ L 182 της 21.7.2000, σ. 4) για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3508/92, ορίζει ότι τα συστήματα ενισχύσεων που αφορούν εκτάσεις (όπως ο λίνος και η κάνναβη, το περιβάλλον, η δασοκομία) και ενισχύσεων στην παραγωγή (όπως ο καπνός, το ελαιόλαδο, το βαμβάκι, ο οίνος, οι ντομάτες και τα εσπεριδοειδή) πρέπει να είναι συμβατά με το ΟΣΔΕ.

(7) Ετήσια έκθεση για το οικονομικό έτος 1996, κεφάλαια 3 και 4 (ΕΕ C 348 της 18.11.1997).

(8) Πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στο Ομοσπονδιακό Υπουργείο Γεωργίας, καθώς και στα ομόσπονδα κρατίδια της Κάτω Σαξονίας και Βαυαρίας.

(9) Πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις σε κεντρικό επίπεδο, καθώς και στις Αυτόνομες Κοινότητες της Καταλονίας και της Ναβάρρας.

(10) Πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις σε κεντρικό επίπεδο και σε περιφερειακό επίπεδο στα διαμερίσματα Bouches-du-Rhône, Haute Corse και Landes.

(11) Στο Ηνωμένο Βασίλειο, πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις σε κεντρικό επίπεδο, καθώς και στη Σκωτία και την Ουαλία.

(12) Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 3508/92 του Συμβουλίου, άρθρο 2.

(13) Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 3508/92 του Συμβουλίου, άρθρο 3.

(14) Πρόσφατα, το Συμβούλιο αποφάσισε ότι από το 2005 και εξής όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να διαθέτουν σύστημα γεωγραφικών πληροφοριών. Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1593/2000 του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3508/92 για τη θέσπιση ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου σχετικά με ορισμένα καθεστώτα κοινοτικών ενισχύσεων (άρθρο 4), το σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων πρέπει να δημιουργηθεί με τη χρήση τεχνικών ηλεκτρονικού συστήματος γεωγραφικών πληροφοριών, το οποίο να περιλαμβάνει κάλυψη με ορθοεικόνιση κατά προτίμηση από τον αέρα ή από το διάστημα, με ομοιογενές κριτήριο που να διασφαλίζει ακρίβεια τουλάχιστον ισοδύναμη με αυτή της χαρτογράφησης σε κλίμακα 1:10000.

(15) Οδηγία 92/102/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 1992, για την αναγνώριση και την καταγραφή των ζώων (ΕΕ L 355 της 5.12.1992, σ. 32).

(16) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 820/97 του Συμβουλίου, της 21ης Απριλίου 1997 (ΕΕ L 117 της 7.5.1997, σ. 1). Ο κανονισμός αυτός πραγματεύεται τόσο τις διατάξεις που είναι άμεσα εφαρμοστέες στο ΟΣΔΕ όσο και τη σήμανση του βοείου κρέατος και των προϊόντων με βάση το βόειο κρέας.

(17) Όλα τα ζώα μιας εκμετάλλευσης που γεννήθηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 1998 ή που προορίζονται για το ενδοκοινοτικό εμπόριο μετά από την ημερομηνία αυτή, αναγνωρίζονται με ενώτιο το οποίο τοποθετείται σε κάθε αυτί.

(18) Η μηχανογραφημένη βάση δεδομένων θα πρέπει να λειτουργεί πλήρως στις 31 Δεκεμβρίου 1999. Από τη στιγμή που η βάση δεδομένων καταστεί λειτουργική, οι εκμεταλλεύσεις πρέπει να γνωστοποιούν στην αρμόδια αρχή όλες τις μετακινήσεις, τις γεννήσεις και τους θανάτους ζώων. Η οδηγία 97/12/ΕΚ του Συμβουλίου, της 17ης Μαρτίου 1997 (ΕΕ L 109 της 25.4.1997, σ. 1) αφορά τα κτηνιατρικά μέτρα για το ενδοκοινοτικό εμπόριο, αλλά προσδιορίζει επίσης τις απαιτήσεις σχετικά με τη μηχανογραφημένη βάση δεδομένων που ορίζει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 820/97. Το άρθρο 14 της οδηγίας αναφέρεται στις πληροφορίες που πρέπει να περιέχει το ηλεκτρονικό σύστημα. Αυτές είναι: ο κωδικός αναγνώρισης, η ημερομηνία γεννήσεως, το φύλο, η φυλή ή το χρώμα τριχώματος, ο κωδικός αναγνώρισης της μητέρας, ο αριθμός αναγνώρισης της εκμετάλλευσης γέννησης, οι αριθμοί αναγνώρισης όλων των εκμεταλλεύσεων όπου παρέμεινε το ζώο, οι ημερομηνίες κάθε κινήσεως, η ημερομηνία θανάτου ή σφαγής. Εάν τηρούνται οι εν λόγω απαιτήσεις, η βάση δεδομένων θα μπορεί να παρέχει πλήρη δικαιολογητικά για κάθε βοοειδές.

(19) Ειδική έκθεση αριθ. 19/98 σχετικά με την κοινοτική χρηματοδότηση ορισμένων μέτρων που ελήφθησαν λόγω της κρίσης της ΣΕΒ, συνοδευόμενη από τις απαντήσεις της Επιτροπής (ΕΕ C 383 της 9.12.1998).

(20) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2630/97 της Επιτροπής, της 29ης Δεκεμβρίου 1997 (ΕΕ L 354 της 30.12.1997, σ. 23). Στην ανάλυση κινδύνου λαμβάνονται υπόψη: ο αριθμός των ζώων στην εκμετάλλευση· παράμετροι που αφορούν τη δημόσια υγεία και την υγεία των ζώων, καθώς και η ύπαρξη προηγούμενων κρουσμάτων· το ποσό της πριμοδότησης για τα βοοειδή που ζητείται ή/και χορηγείται σε σύγκριση με το ποσό που χορηγήθηκε κατά το προηγούμενο έτος· λοιπές σημαντικές μεταβολές και τα αποτελέσματα των ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν κατά τα προηγούμενα έτη (παραδείγματος χάρη η ορθή τήρηση των μητρώων ζωικού κεφαλαίου και των διαβατηρίων).

(21) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 494/98 της Επιτροπής, της 27ης Φεβρουαρίου 1998 (ΕΕ L 60 της 28.2.1998) για καθορισμό λεπτομερών κανόνων για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 820/97 του Συμβουλίου, όσον αφορά τον ελάχιστο αριθμό διοικητικών κυρώσεων στο πλαίσιο του συστήματος αναγνώρισης και καταγραφής των βοοειδών.

(22) Ακόμη και αν ένας γεωργός δεν κατέχει αροτραίες καλλιέργειες, οφείλει να δηλώσει τις εκτάσεις που κατέχει για την καλλιέργεια ζωοτροφών προκειμένου να είναι επιλέξιμος για τις ενισχύσεις που αφορούν ζώα (οι κανόνες εξαίρεσης ισχύουν μόνον για τις μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις).

(23) Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 1765/92 του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 1992, για τη θέσπιση καθεστώτος στήριξης των παραγωγών ορισμένων αροτραίων καλλιεργειών, άρθρο 9 πρώτη παράγραφος.

(24) Παραδείγματος χάρη, αν κατά την επιθεώρηση διαπιστωθεί ότι γαίες που δηλώθηκαν ως αρόσιμες από τον παραγωγό είναι στην πραγματικότητα μόνιμη έκταση για την καλλιέργεια ζωοτροφών ή ακόμη και οικοδομήσιμα οικόπεδα ή λίμνες, τα εν λόγω αγροτεμάχια δεν θα είναι επιλέξιμα στο μέλλον και, επομένως, θα πρέπει να περιληφθούν σε βάση δεδομένων που να παρέχει τη δυνατότητα αποδοτικού διασταυρωμένου ελέγχου για τις μελλοντικές δηλώσεις.

(25) Σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 3α (σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2000) του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92, τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν τη μείωση του ποσοστού επιθεωρήσεων από 10 % σε 5 % σε περιπτώσεις όπου, σύμφωνα με το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 820/97, λειτουργεί πλήρως τουλάχιστον για ένα έτος μηχανογραφημένη βάση δεδομένων.

(26) Η ανάλυση κινδύνου θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη το ύψος της ενίσχυσης, τον αριθμό των αγροτεμαχίων ή των ζώων, τις μεταβολές σε σχέση με το προηγούμενο έτος, τις διαπιστώσεις των προγενέστερων ελέγχων, λοιπούς παράγοντες που καθορίζουν τα κράτη μέλη και τις παραβάσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 820/97 (σχετικά με τα βοοειδή).

(27) Όσον αφορά την επιθεώρηση των αγροτεμαχίων, πρέπει να πραγματοποιείται μέτρηση ενός δείγματος σύμφωνα με τα τεχνικά όρια ανοχής που έχει καθορίσει το κράτος μέλος, και πρέπει να ελέγχεται η επιλεξιμότητά τους. Όσον αφορά τα βοοειδή, πριν από το 1999 δεν υπήρχε έγγραφο που να εξηγεί την εμβέλεια των διενεργητέων ελέγχων. Από το 1999 και εξής, ο κανονισμός εφαρμογής της Επιτροπής συμπληρώθηκε. Έτσι, οι επιτόπιοι έλεγχοι των αιτήσεων ενίσχυσης που αφορούν ζώα πρέπει να περιλαμβάνουν έλεγχο του συνολικού αριθμού των ζώων που είναι παρόντα στην εκμετάλλευση, έλεγχο του μητρώου προκειμένου να εξακριβώνεται εάν όλα τα ζώα για τα οποία υποβλήθηκαν αιτήσεις ενίσχυσης κατά τους 12 προηγούμενους μήνες βρίσκονταν στην εκμετάλλευση καθόλη τη διάρκεια της υποχρεωτικής περιόδου/των υποχρεωτικών περιόδων παραμονής, δειγματοληπτικό έλεγχο του μητρώου σε σύγκριση με τα δικαιολογητικά, όπως τιμολόγια, κτηνιατρικά πιστοποιητικά κ.λπ., έλεγχο όλων των βοοειδών και αναγνώρισή τους βάσει των ενωτίων, των διαβατηρίων και του μητρώου.

(28) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1678/98 της Επιτροπής, της 29ης Ιουλίου 1998 (ΕΕ L 212 της 30.7.1998, σ. 23).

(29) Έγγραφο εργασίας της Επιτροπής, έγγρ. VI/629/98.

(30) Η Διεύθυνση Εκκαθάρισης των Λογαριασμών εκδίδει ερμηνείες των κανονισμών του ΟΣΔΕ. Τα τμήματα αγορών εκδίδουν ερμηνείες σχετικά με τα ειδικά καθεστώτα ενίσχυσης που αφορούν ζώα και εκτάσεις. Η πλειονότητα των αιτημάτων για ερμηνεία υποβάλλεται έπειτα από μεταβολές στους κανονισμούς. Μητρώο των ερμηνειών τηρεί η ΓΔ AGRI-B-1. Οι πρόσφατα εκδοθείσες ερμηνείες συγκεντρώνονται περιοδικά και διανέμονται σε όλα τα κράτη μέλη στους κόλπους της ομάδας εμπειρογνωμόνων του ΟΣΔΕ και της επιτροπής ΕΓΤΠΕ.

(31) Άρθρο 18 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92 της Επιτροπής.

(32) Παράρτημα V του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3886/92 της Επιτροπής (όπως τροποποιήθηκε).

(33) Παράρτημα VIII του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 658/96 της Επιτροπής (ΕΕ L 91 της 12.4.1996, σ. 46).

(34) Άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92 όπως τροποποιήθηκε τελευταία από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2801/1999.

(35) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1663/95 της Επιτροπής, της 7ης Ιουλίου 1995, για τη θέσπιση λεπτομερειών εφαρμογής του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 729/70 του Συμβουλίου όσον αφορά τη διαδικασία για την εκκαθάριση των λογαριασμών του ΕΓΤΠΕ, τμήμα Εγγυήσεων (ΕΕ L 158 της 8.7.1995, σ. 6).

(36) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2630/97 της Επιτροπής, της 29ης Δεκεμβρίου 1997, για τη θέσπιση των λεπτομερειών εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 820/97 του Συμβουλίου όσον αφορά τους στοιχειώδεις διενεργητέους ελέγχους στο πλαίσιο του συστήματος αναγνώρισης και καταγραφής των βοοειδών (ΕΕ L 354 της 30.12.1997, σ. 23). Το άρθρο 5 ζητεί από τα κράτη μέλη να καταρτίζουν ετήσιες εκθέσεις για την Επιτροπή. Οι εν λόγω εκθέσεις υποβάλλονται στη ΓΔ SANCO.

(37) Ειδική έκθεση αριθ. 22/2000 σχετικά με την αξιολόγηση της αναθεωρημένης διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών (ΕΕ C 69 της 2.3.2001).

(38) Για τα λοιπά κράτη μέλη (Βέλγιο, Δανία, Λουξεμβούργο, Κάτω Χώρες, Αυστρία, Φινλανδία, Σουηδία και περιφέρεια της Βορείου Ιρλανδίας στο Ηνωμένο Βασίλειο), έχει αναγνωριστεί ο λειτουργικός χαρακτήρας της εθνικής βάσης δεδομένων για τα βοοειδή.

(39) Στην περίπτωση του Λουξεμβούργου, ενώ η βάση δεδομένων για την αναγνώριση και καταγραφή των βοοειδών είχε εγκριθεί ως πλήρως λειτουργική στις 19 Μαΐου 1999, οι ελεγκτές σημείωσαν ότι, κατόπιν επίσκεψης το Μάιο του 2000, η Διεύθυνση Εκκαθάρισης των Λογαριασμών αμφέβαλλε εάν η βάση δεδομένων πληρούσε τις προϋποθέσεις έγκρισης.

(40) Σημεία 2.36 και 2.37 της ετήσιας έκθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 1999 (ΕΕ C 342 της 1.12.2000).

(41) Έγγρ. VI/8388/94 αναθ. 6 της 17.12.1999.

(42) Η Επιτροπή έχει εκδώσει αρκετές κατευθυντήριες οδηγίες προς τα κράτη μέλη σχετικά με το τι αποτελεί προφανές σφάλμα. Το έγγραφο VI/646/96 της 27ης Φεβρουαρίου 1996 ίσχυσε για τις αιτήσεις ενίσχυσης του 1998, και περιλάμβανε περιπτώσεις όπως ελλιπείς πληροφορίες, σφάλματα πρόσθεσης, αγροτεμάχια που εμφανίζονται δύο φορές στην ίδια αίτηση και αντιστροφή αριθμών αναγνώρισης.

(43) Το άρθρο 6 παράγραφος 7 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92 της Επιτροπής (όπως τροποποιήθηκε) ορίζει ότι η συνολική έκταση ενός αγροτεμαχίου μπορεί να ληφθεί υπόψη υπό τον όρο ότι χρησιμοποιείται εξ ολοκλήρου σύμφωνα με τους συνήθεις κανόνες του εν λόγω κράτους μέλους ή περιοχής. Στις άλλες περιπτώσεις, λαμβάνεται υπόψη η πραγματικά χρησιμοποιούμενη έκταση.

(44) Σημεία 2.36 και 2.37 της ετήσιας έκθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 1999 (ΕΕ C 342 της 1.12.2000).

(45) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2721/2000 της Επιτροπής, της 13ης Δεκεμβρίου 2000 (ΕΕ L 314 της 14.12.2000, σ. 8), για την τροποποίηση του άρθρου 6 παράγραφος 7 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92.

(46) Υπόθεση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου C-372/98 της 12ης Οκτωβρίου 2000 σχετικά με το εάν το Ηνωμένο Βασίλειο ερμήνευσε υπερβολικά περιοριστικά τη διάταξη του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 762/94, σύμφωνα με την οποία, προκειμένου να είναι επιλέξιμη για παύση καλλιέργειας, μια καλλιεργημένη έκταση πρέπει να έχει φυτευτεί κατά την προηγούμενη περίοδο. Το Ηνωμένο Βασίλειο είχε συμπεράνει ότι οι εκτάσεις για χόρτο ενσίρωσης δεν ήταν επιλέξιμες, ενώ άλλα κράτη μέλη, καθώς και οι υπηρεσίες της Επιτροπής, είχαν θεωρήσει ότι ήταν.

(47) Άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1765/92 του Συμβουλίου.

(48) Άρθρο 3 παράγραφος 4 πρώτο εδάφιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 762/94 της Επιτροπής, της 6ης Απριλίου 1994, για τις λεπτομέρειες εφαρμογής του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1765/92 του Συμβουλίου όσον αφορά την παύση της καλλιέργειας γαιών (ΕΕ L 90 της 7.4.1994, σ. 8).

(49) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1981/98 της Επιτροπής, της 17ης Σεπτεμβρίου 1998, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 762/94 (ΕΕ L 256 της 18.9.1998, σ. 8).

(50) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2490/98 της Επιτροπής, της 18ης Νοεμβρίου 1998, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1981/98 (ΕΕ L 309 της 19.11.1998, σ. 27).

(51) Μεταρρυθμίσεις προ του Προγράμματος Δράσης 2000: άρθρο 4 στοιχείο δ) του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 805/68 του Συμβουλίου (όπως τροποποιήθηκε), της 27ης Ιουνίου 1968, περί κοινής οργανώσεως αγοράς στον τομέα του βοείου κρέατος (ΕΕ L 148 της 28.6.1968, σ. 24)· μεταρρυθμίσεις μετά από το Πρόγραμμα Δράσης 2000: άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1254/1999 του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 1999, περί κοινής οργανώσεως αγοράς στον τομέα του βοείου κρέατος (ΕΕ L 160 της 26.6.1999, σ. 21).

(52) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2801/1999 της Επιτροπής, της 21ης Δεκεμβρίου 1999 (ΕΕ L 340 της 31.12.1999, σ. 29).

(53) Άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2801/1999 της Επιτροπής, της 21ης Δεκεμβρίου 1999 (ΕΕ L 340 της 31.12.1999, σ. 29).

(54) Άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2801/1999 της Επιτροπής, της 21ης Δεκεμβρίου 1999 (ΕΕ L 340 της 31.12.1999, σ. 29).

(55) Παραδείγματος χάρη, οι εκθέσεις των οργανισμών πιστοποίησης της Γαλλίας για το 1998 παρέχουν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία των συστημάτων που συνδέονται με το ΟΣΔΕ, ενώ οι εκθέσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο παρέχουν σχετικά λίγες πληροφορίες.

(56) Ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 1998, σημείο 2.92 (ΕΕ C 349 της 3.12.1999).

(57) Ειδική έκθεση αριθ. 22/2000 σχετικά με την αξιολόγηση της αναθεωρημένης διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών (ΕΕ C 69 της 2.3.2001).

(58) Στο πλαίσιο αυτό, ως σοβαρό σφάλμα ορίζεται η καθ' υπέρβαση δήλωση κατά άνω του 20 %, με αποτέλεσμα τον αποκλεισμό του συνόλου της δηλωθείσας έκτασης από την ενίσχυση.

(59) Η Γενική Διεύθυνση Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή της Επιτροπής προετοίμαζε, τον Ιούλιο του 2000, κανονισμό για την παροχή λεπτομερούς καθοδήγησης στα κράτη μέλη σχετικά με τη διάρθρωση της εν λόγω ετήσιας έκθεσης.

(60) Ειδική έκθεση αριθ. 22/2000 σχετικά με την αξιολόγηση της αναθεωρημένης διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών (ΕΕ C 69 της 2.3.2001).

(61) Έκθεση σχετικά με την κατάσταση εφαρμογής του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου στα κράτη μέλη, έγγρ. VI/6467/98 της 6ης Ιουλίου 1998.

(62) Σημείο 3.73 της ετήσιας έκθεσης για το οικονομικό έτος 1996 (ΕΕ C 348 της 18.11.1997).

(63) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2316/1999 της Επιτροπής (ΕΕ L 280 της 30.10.1999, σ. 43).

(64) Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 3508/92 του Συμβουλίου, άρθρο 1.

(65) Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92 της Επιτροπής, άρθρο 17 τελευταία παράγραφος.

(66) Λόγω της έλλειψης διασταυρωμένων ελέγχων μεταξύ της καταβολής των πριμοδοτήσεων για τα αρσενικά βοοειδή και της καταβολής των πριμοδοτήσεων για τις θηλάζουσες αγελάδες, υπάρχει κίνδυνος να καταβληθεί η ενίσχυση δύο φορές για το ίδιο ζώο, μολονότι οι πριμοδοτήσεις καταβάλλονται για ζώα διαφορετικού φύλου. Τέτοιου είδους διπλές πληρωμές πραγματοποιήθηκαν στην Πορτογαλία.

(67) Βάση δεδομένων Comext της Επιτροπής και μηνιαίες στατιστικές της Eurostat σχετικά με το κρέας (11-2000).

(68) Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92 της Επιτροπής, άρθρο 15.

Παραρτημα

ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΩΝ ΚΥΡΩΣΕΩΝ ΤΟ 1998

ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΕΝΗ ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΗΣ (άρθρο 8)

1 % μείωση της ενίσχυσης ανά εργάσιμη ημέρα καθυστερημένης υποβολής (δεν χορηγείται καμία ενίσχυση εάν η αίτηση υποβληθεί με καθυστέρηση μεγαλύτερη των 20 ημερών).

Εξαιρούνται από την υποχρέωση υποβολής αίτησης ενίσχυσης που αφορά εκτάσεις οι κάτοχοι εκμεταλλεύσεων που ζητούν μόνον τις πριμοδοτήσεις για τα βοοειδή, οι οποίοι εξαιρούνται από τον συντελεστή της πυκνότητας και δεν ζητούν πριμοδοτήσεις εκτατικοποίησης (μικροί παραγωγοί), ή ζητούν μόνο την πριμοδότηση για τις προβατίνες ή τις αίγες ή την πριμοδότηση για τη μη εποχιακή παραγωγή.

ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΕΚΤΑΣΕΙΣ (άρθρο 9)

Όταν διαπιστωθεί ότι η πράγματι καθορισθείσα έκταση είναι μεγαλύτερη από τη δηλωθείσα στην αίτηση χορήγησης ενίσχυσης για εκτάσεις, για τον υπολογισμό του ύψους της ενίσχυσης λαμβάνεται υπόψη η δηλωθείσα έκταση.

Όταν διαπιστωθεί ότι η δηλωθείσα έκταση στην αίτηση ενίσχυσης υπερβαίνει την καθορισθείσα έκταση, το ποσό της ενίσχυσης υπολογίζεται βάσει της έκτασης που έχει πράγματι καθορισθεί κατά τη διάρκεια του ελέγχου. Εντούτοις, εκτός από περιπτώσεις ανωτέρας βίας, η πράγματι καθορισθείσα έκταση μειώνεται κατά το διπλάσιο της διαπιστωθείσας υπέρβασης, όταν η εν λόγω υπέρβαση είναι μεγαλύτερη από 3 % ή κατά δύο εκτάρια αλλά όχι περισσότερο από 20 % της καθορισθείσας έκτασης.

Στην περίπτωση που η διαπιστωθείσα επιπλέον έκταση είναι μεγαλύτερη από το 20 % της καθορισθείσας έκτασης, δεν χορηγείται καμία ενίσχυση σχετική με την έκταση.

Εντούτοις, εφόσον πρόκειται για, εσκεμμένα ή λόγω σοβαρής αμέλειας, ψευδή δήλωση:

- ο εν λόγω κάτοχος της εκμετάλλευσης δεν δύναται να επωφεληθεί από το συγκεκριμένο καθεστώς χορήγησης ενίσχυσης στα πλαίσια του εν λόγω ημερολογιακού έτους και

- σε περίπτωση ψευδούς δήλωσης που έγινε εσκεμμένα, δεν δύναται να επωφεληθεί από οποιοδήποτε καθεστώς χορήγησης ενίσχυσης που περιλαμβάνεται άμεσα στο ΟΣΔΕ στα πλαίσια του επομένου ημερολογιακού έτους, για έκταση ίση με εκείνη για την οποία απορρίφθηκε η αίτησή του για χορήγηση ενίσχυσης.

Κατά την έννοια του παρόντος άρθρου, ως καθορισθείσα έκταση νοείται εκείνη για την οποία έχουν τηρηθεί όλοι οι κανονιστικοί όροι.

Λαμβάνονται υπόψη μόνο και χωριστά οι εκτάσεις για ζωοτροφές, οι εκτάσεις στις οποίες έχει παύσει προσωρινά η καλλιέργεια και εκείνες στις οποίες πραγματοποιούνται διάφορες αροτραίες καλλιέργειες, για τις οποίες εφαρμόζεται διαφορετικό ποσό ενίσχυσης.

Σημείωση:

Ο κανονισμός δεν υποδεικνύει τι θα πρέπει να θεωρείται ως σοβαρή αμέλεια και τι ως ψευδής δήλωση. Επομένως, η αντίστοιχη απόφαση βασίζεται στην κρίση των αρμόδιων αρχών, σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες.

ΖΩΑ (άρθρο 10)

Στην περίπτωση που εφαρμόζεται μεμονωμένο όριο ή μεμονωμένο ανώτατο όριο, ο αριθμός των ζώων που μνημονεύονται στις αιτήσεις ενίσχυσης περιορίζεται στο ανώτατο όριο που έχει καθορισθεί για τον εν λόγω κάτοχο εκμετάλλευσης.

Όταν διαπιστωθεί ότι ο αριθμός ζώων που έχει δηλωθεί σε μια αίτηση χορήγησης ενίσχυσης υπερβαίνει εκείνον που έχει διαπιστωθεί κατά τη διάρκεια ελέγχου, το ποσό της ενίσχυσης υπολογίζεται βάσει του αριθμού των ζώων που έχουν διαπιστωθεί. Εντούτοις, εκτός από περιπτώσεις ανωτέρας βίας και αφού αφαιρεθούν τα ζώα που απεβίωσαν με φυσικό θάνατο, το μοναδιαίο ποσό της ενίσχυσης μειώνεται:

α) στις περιπτώσεις μιας αίτησης που αφορά κατά μέγιστο 20 ζώα, το μοναδιαίο ποσό της ενίσχυσης μειώνεται:

- κατά το ποσοστό που αντιστοιχεί στο διαπιστωθέν πλεόνασμα, όταν αυτό είναι μικρότερο ή ίσο με 2 ζώα,

- κατά το διπλάσιο του ποσοστού που αντιστοιχεί στο διαπιστωθέν πλεόνασμα, όταν αυτό είναι μεγαλύτερο από 2 και μικρότερο ή ίσο με 4 ζώα.

Εάν το πλεόνασμα είναι μεγαλύτερο από 4 ζώα, δεν χορηγείται καμία ενίσχυση·

β) στις άλλες περιπτώσεις:

- κατά το ποσοστό που αντιστοιχεί στο διαπιστωθέν πλεόνασμα, όταν αυτό είναι μικρότερο ή ίσο με το 5 %,

- κατά το διπλάσιο του πλεονάσματος εφόσον το διαπιστωθέν πλεόνασμα είναι μεγαλύτερο από το 5 % αλλά δεν υπερβαίνει το 20 %.

Στην περίπτωση που το διαπιστωθέν πλεόνασμα υπερβαίνει το 20 %, δεν χορηγείται καμία ενίσχυση.

Τα ποσοστά που αναφέρονται στο στοιχείο α) υπολογίζονται με βάση τον δηλωθέντα αριθμό, αυτά που αναφέρονται στο στοιχείο β), με βάση τον διαπιστωθέντα αριθμό.

Εντούτοις, εφόσον πρόκειται για, εσκεμμένα ή λόγω σοβαρής αμέλειας, ψευδή δήλωση:

- ο εν λόγω κάτοχος της εκμετάλλευσης δεν δύναται να επωφεληθεί του συγκεκριμένου καθεστώτος χορήγησης ενίσχυσης στα πλαίσια του εν λόγω ημερολογιακού έτους και

- σε περίπτωση ψευδούς δήλωσης που έγινε εσκεμμένα, δεν δύναται να επωφεληθεί από το ίδιο καθεστώς χορήγησης ενίσχυσης στα πλαίσια του επομένου ημερολογιακού έτους.

Σημείωση:

Ο κανονισμός δεν υποδεικνύει τι θα πρέπει να θεωρείται ως σοβαρή αμέλεια και τι ως ψευδής δήλωση. Επομένως, η αντίστοιχη απόφαση βασίζεται στην κρίση των αρμόδιων αρχών, σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες.

Πηγή:

Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92 της Επιτροπής, όπως τροποποιήθηκε.

Απαντηση της επιτροπης

ΣΥΝΟΨΗ

1. Οι μεταρρυθμίσεις της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ), το 1992, αποτέλεσαν μια διαχωριστική γραμμή στον τρόπο διαχείρισης της κοινοτικής στήριξης για τη γεωργία, με τη μετάβαση από τη στήριξη των τιμών στις άμεσες πληρωμές προς τους γεωργούς. Το γεγονός αυτό αύξησε τον αριθμό των δικαιούχων, αλλά και τον κίνδυνο παρατυπίας και απάτης και, ως εκ τούτου, η δέσμη των μεταρρυθμίσεων περιλάμβανε επίσης διατάξεις για κάθε κράτος μέλος όσον αφορά τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ) για τις άμεσες πληρωμές. Το ΟΣΔΕ αποσκοπεί να καλύψει όλες τις αιτήσεις ενίσχυσης που υποβάλλουν μεμονωμένοι παραγωγοί, βελτιώνοντας τοιουτοτρόπως την αποτελεσματικότητα της επεξεργασίας των αιτήσεων ενίσχυσης και των ελέγχων των πληρωμών.

Στο πλαίσιο του ΟΣΔΕ, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να δημιουργήσουν μηχανογραφημένες βάσεις δεδομένων που θα επιτρέπουν ηλεκτρονικούς διασταυρωμένους ελέγχους και επιτόπιους ελέγχους των εκμεταλλεύσεων. Για να λειτουργήσει αυτός ο τύπος ελέγχων, κατέστη επίσης αναγκαία η δημιουργία ενός νέου συστήματος για την αναγνώριση των αγροτεμαχίων και την αναγνώριση και καταγραφή των ζώων, καθώς και για την καταχώρηση των στοιχείων που περιλαμβάνουν οι αιτήσεις ενίσχυσης κάθε δικαιούχου. Oι αεροφωτογραφίες και οι εικόνες από δορυφόρο χρησιμοποιούνται για τη χαρτογράφηση των εκτάσεων των αγροτεμαχίων και για την επαλήθευση της χρήσης της γης.

Oι παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν στη διάρκεια των επιθεωρήσεων και στις συνεδριάσεις των εμπειρογνωμόνων κατέστησαν εμφανές ότι το ΟΣΔΕ είναι αποδεδειγμένα ένα εξαίρετο μέσο για τη συγκέντρωση αξιόπιστων στοιχείων σχετικά με την επιτόπια κατάσταση και για τη διενέργεια ελέγχων των αιτήσεων ενίσχυσης.

IV. Έχοντας καθορίσει το κανονιστικό πλαίσιο για την πραγματοποίηση δαπανών βάσει του ΟΣΔΕ και παρέχοντας κατευθυντήριες οδηγίες και συμβουλές στα κράτη μέλη σχετικά με τα συστήματα ΟΣΔΕ που εφαρμόζουν, η Επιτροπή παρακολούθησε στενά τις εργασίες, γεγονός που επέτρεψε τον εντοπισμό τυχόν αδυναμιών στη λειτουργία του συστήματος, έτσι ώστε τα κράτη μέλη να λάβουν τα απαιτούμενα μέτρα για την επίλυση των εντοπισθέντων προβλημάτων. Εάν τα συστήματα ΟΣΔΕ που εφαρμόζει ένα κράτος μέλος αποδειχθούν μη ικανοποιητικά, η Επιτροπή αρνείται στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης λογαριασμών τη χρηματοδότηση του συνόλου ή μέρους των συγκεκριμένων δαπανών.

Αρμόδια για το ΟΣΔΕ είναι η Διεύθυνση Α1 της ΓΔ "Γεωργία" (ΓΔ AGRI), που λειτουργεί σε στενή συνεργασία με τις νομικές υπηρεσίες και τις υπηρεσίες αγοράς της ΓΔ AGRI, καθώς και τη ΓΔ "Υγεία και προστασία του καταναλωτή" (ΓΔ SANCO).

V. To γεγονός ότι υπάρχουν πολυάριθμοι κανονισμοί σχετικά με τις αγορές υπογραμμίζει τη σημασία του ΟΣΔΕ όσον αφορά τη διασφάλιση της εναρμόνισης των ελέγχων. Αναγνωρίζοντας ότι δεν εφαρμόζονται όλοι οι κανονισμοί με πλήρως ικανοποιητικό τρόπο, πρέπει να ληφθεί υπόψη η ποικιλομορφία των συνηθειών, παραδόσεων και ισχυόντων διοικητικών και νομικών συστημάτων των κρατών μελών. Είναι επίσης σημαντικό να επισημανθεί ότι τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν να υπερβούν τις ελάχιστες νομοθετικές διατάξεις. Ως εκ τούτου, είναι αναπόφευκτο να παρατηρούνται διαφορές στις πρακτικές μεταξύ των κρατών μελών.

Πολλές από τις τροποποιήσεις που ανέφερε το Συνέδριο είναι ήσσονος σημασίας και η πλειονότητά τους σχετίζεται με αλλαγές που επήλθαν για λόγους διαχείρισης των αγορών.

VI. Η Επιτροπή συμφωνεί ότι ορισμένα κράτη μέλη δεν διαβίβασαν πληροφορίες εγκαίρως και με ορθό τρόπο.

Σε σχέση με τους τομείς των αροτραίων καλλιεργειών και της πριμοδότησης για τα ζώα, η Επιτροπή έχει ήδη εντοπίσει τις πληροφορίες που χρειάζεται και έχει εκδώσει σαφείς κατευθυντήριες οδηγίες προς τα κράτη μέλη σχετικά. Στα μέσα του 2000 ελήφθησαν ήδη σημαντικά μέτρα για τη βελτίωση της διαβίβασης πληροφοριών στον τομέα της πριμοδότησης για τα ζώα. Από το 2000 έχει επίσης συνομολογηθεί σε κανονιστική βάση η ανάγκη της τακτικής διαβίβασης στατιστικών πληροφοριών από τα κράτη μέλη.

VII. Το Συνέδριο περιγράφει εν γένει τις βασικές ελλείψεις των ελέγχων που διαπιστώθηκαν σε ορισμένα κράτη μέλη. Η Επιτροπή συμφωνεί ότι, ακόμα και στα κράτη μέλη όπου εφαρμόζεται το ΟΣΔΕ, εξακολουθούν να υπάρχουν αδυναμίες και τυγχάνουν ανάλογης επεξεργασίας στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών.

VIII. Οι συστάσεις του Συνεδρίου σχετικά με τη διαχείριση και την απλούστευση των κανόνων λαμβάνονται υπόψη, αλλά πρέπει να αναφερθεί ότι, ως επί το πλείστον, έχει ήδη ενθαρρυνθεί η ανάληψη κατάλληλης δράσης. Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερη σημασία έχει η τρέχουσα επανεξέταση της ισχύουσας νομοθεσίας για το ΟΣΔΕ υπό το πρίσμα της κτηθείσας εμπειρίας μετά τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ που ξεκίνησε το 2000.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Σύστημα αναγνώρισης των αγροτεμαχίων

15. Το Συνέδριο περιγράφει τα διάφορα συστήματα που εφαρμόζονται στα κράτη μέλη.

Τα κράτη μέλη έχουν ποικίλες συνήθειες, παραδόσεις και ισχύοντα νομικά και διοικητικά συστήματα που οδηγούν ασφαλώς στις διαφορετικές προσεγγίσεις που σκιαγραφεί το Συνέδριο. Αναγνωρίζοντας ότι δεν εφαρμόζονται όλοι οι κανονισμοί με πλήρως ικανοποιητικό τρόπο, πρέπει να γίνει αποδεκτή η ποικιλομορφία των ισχυόντων συστημάτων στα κράτη μέλη και να ληφθεί υπόψη κατά την αξιολόγηση στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών. Επιπλέον, χωρίς μια τέτοια προσέγγιση, δεν καθίσταται δυνατή η τόσο ταχεία εφαρμογή ενός μέσου ελέγχου της ποιότητας.

Τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν να υπερβούν τις ελάχιστες νομοθετικές διατάξεις και, ως εκ τούτου, είναι αναπόφευκτο να παρατηρούνται διαφορές στις πρακτικές μεταξύ των κρατών μελών.

Το ολοκληρωμένο σύστημα ελέγχου

Κυρώσεις

32. Οι κανόνες σχετικά με την επιβολή κυρώσεων όσον αφορά τα καθεστώτα πριμοδότησης για τα βοοειδή έχουν αλλάξει και αποσαφηνιστεί σημαντικά με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1678/98, που ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 1999, προκειμένου ιδίως να ληφθούν υπόψη οι αλλαγές στην αναγνώριση και την καταγραφή των βοοειδών που εισήγαγε ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 820/97 του Συμβουλίου.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Καθοδήγηση από την Επιτροπή και κανονιστικά ζητήματα

38. Καίτοι ο συνολικός αριθμός των κανονισμών που τροποποιούν τους κανονισμούς (ΕΟΚ) αριθ. 3508/92 και (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92 σχετικά με το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου φαίνεται υψηλός, επισημαίνεται ότι, ιδίως όσον αφορά τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 3508/92, πολλές τροποποιήσεις ήσαν ήσσονος σημασίας. Επιπλέον, δεδομένου ότι οι κανόνες αγοράς αποτέλεσαν αντικείμενο τακτικών αλλαγών ανάλογα με τις πολιτικές, οι τροποποιήσεις των κανόνων ελέγχου καθοδηγήθηκαν αναπόφευκτα από τις απαιτήσεις του καθεστώτος αγοράς.

Πληροφορίες προς τους διαχειριστές

39. Τα κράτη μέλη δεν διαβιβάζουν πάντοτε εγκαίρως πλήρεις πληροφορίες, δυσχεραίνοντας τοιουτοτρόπως το σχεδιασμό των αποστολών. Όμως, η διαδικασία ανάλυσης κινδύνου στο πλαίσιο της εκκαθάρισης των λογαριασμών και το ετήσιο πρόγραμμα για τα διάφορα έτη πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις διαβιβασθείσες πληροφορίες.

α) Πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι πολύ συχνά τα κράτη μέλη διαβιβάζουν πλήρεις πληροφορίες στην Επιτροπή όσον αφορά την εφαρμογή των καθεστώτων αγοράς, ήτοι κατευθυντήριες οδηγίες προς ελεγκτές και παραγωγούς, τυποποιημένα δικαιολογητικά κ.λπ. Οι πληροφορίες αυτές υπόκεινται συστηματικά σε ενδελεχή εξέταση.

Αξιολόγηση του ΟΣΔΕ και επιβολή της εφαρμογής του

40. Υπενθυμίζεται επίσης ότι, στην ειδική έκθεσή του αριθ. 22/2000, το Συνέδριο διατύπωσε θετικές παρατηρήσεις για το ΟΣΔΕ.

Κύριες διαπιστώσεις σε επίπεδο Επιτροπής

Γενικό οργανωτικό υπόβαθρο

Η Γενική Διεύθυνση "Γεωργία" (ΓΔ AGRI)

41. Αρμόδια για το ΟΣΔΕ είναι η Διεύθυνση Α1 της ΓΔ AGRI, που λειτουργεί σε στενή συνεργασία με τις νομικές υπηρεσίες και τις υπηρεσίες αγοράς της ΓΔ AGRI, καθώς και τη ΓΔ SANCO.

Η Γενική Διεύθυνση "Υγεία και προστασία του καταναλωτή" (ΓΔ SANCO)

42. α) Η υποχρεωτική ανταλλαγή των διαπιστώσεων των επιθεωρήσεων μεταξύ των εθνικών κτηνιατρικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών του ΟΣΔΕ καλύπτεται νομοθετικά [βλέπε τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1678/98 που εφαρμόστηκε το 1999]. Η αποτελεσματικότητα αυτής της συνεργασίας ελέγχεται από την ΓΔ AGRI.

β) Το Συνέδριο επισημαίνει το διαφορετικό βαθμό προόδου που σημείωσαν τα κράτη μέλη όσον αφορά τη δημιουργία βάσεων δεδομένων για την αναγνώριση και καταγραφή των βοοειδών.

Την κατάσταση προόδου όσον αφορά τις βάσεις δεδομένων σε όλα τα κράτη μέλη παρακολουθούσαν και έλεγχαν, καθόλη τη διάρκεια του 1999 και του 2000, η ΓΔ AGRI και η ΓΔ SANCO. Οι διαπιστωθείσες αδυναμίες ή καθυστερήσεις ελήφθησαν υπόψη για δράση παρακολούθησης.

Η έκδοση του νέου κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1760/2000 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Ιουλίου 2000, δεν άλλαξε βασικά την κατάσταση· ωστόσο, διαγράφηκε η προθεσμία της 1ης Ιανουαρίου 2000, καθόσον η Επιτροπή αναγνωρίζει τον πλήρως λειτουργικό χαρακτήρα των εθνικών βάσεων δεδομένων για τα βοοειδή.

γ) Μέχρι σήμερα το σύστημα αναγνώρισης του πλήρως λειτουργικού χαρακτήρα των εθνικών βάσεων δεδομένων λειτουργεί ως ακολούθως.

Κατόπιν διεξοδικής ανάλυσης των πληροφοριών που υποβάλλουν τα κράτη μέλη, η ΓΔ SANCO πραγματοποιεί επιτόπια επίσκεψη με σκοπό την πλήρη επίδειξη και τη διεξοδική συζήτηση.

Η ΓΔ SANCO εξετάζει το βέλτιστο τρόπο ενσωμάτωσης των ελέγχων σχετικά με τον λειτουργικό χαρακτήρα των βάσεων δεδομένων στα γενικά καθήκοντα ελέγχου και επιθεώρησης που ασκεί.

δ) Το Συνέδριο σημειώνει τα διαφορετικά ελάχιστα ποσοστά επιθεωρήσεων που έγιναν αποδεκτά από την ΓΔ SANCO και τη ΓΔ AGRI. Ωστόσο, όσον αφορά τις επιθεωρήσεις που διενεργήθηκαν δυνάμει των κανονισμών σχετικά με την αναγνώριση και καταγραφή των βοοειδών, ποσοστό επιθεωρήσεων της τάξης του 5 % θεωρείται πιθανό από κράτη μέλη που διαθέτουν μια πλήρως λειτουργική βάση δεδομένων με αποτελεσματικές εγκαταστάσεις διασταυρωμένων ελέγχων. Η ΓΔ AGRI εφαρμόζει καταρχήν τα ίδια κριτήρια.

Καθοδήγηση από την Επιτροπή και κανονιστικά ζητήματα

Καθοδήγηση από την Επιτροπή

43. Το Συνέδριο υποδηλώνει ότι η Επιτροπή διέθεσε ελάχιστους πόρους για τη γενική διαχείριση και διοίκηση των υπηρεσιών του ΟΣΔΕ. Οι σημαντικές τροποποιήσεις της νομοθεσίας για το ΟΣΔΕ με τη μορφή των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1678/98 και (ΕΚ) αριθ. 2801/1999, κατόπιν των εξελίξεων όσον αφορά την αναγνώριση των βοοειδών και το Πρόγραμμα Δράσης 2000 αντιστοίχως, δείχνουν σαφώς το ρόλο που διαδραματίζει η εκκαθάριση των λογαριασμών τόσο στον καθορισμό της πολιτικής όσο και στην καθοδήγηση των κρατών μελών, ενώ οι δραστηριότητες αυτές επωφελούνται άμεσα από τη λεπτομερή και ενημερωμένη γνώση της εθνικής εφαρμογής.

Οι προαναφερόμενες σημαντικές τροποποιήσεις της νομοθεσίας για το ΟΣΔΕ κατέστησαν επιπλέον αναγκαία μια ολόκληρη σειρά ερμηνειών και κατευθυντήριων οδηγιών που εξέδωσε η Επιτροπή προς όλα τα κράτη μέλη και που διαβίβασε στο Συνέδριο.

Επιπλέον, οι επιστολές παρατηρήσεων του ελέγχου που εστάλησαν στα κράτη μέλη διατυπώνουν συστηματικά εκτενείς συστάσεις στο πλαίσιο τόσο της τήρησης των κανονισμών όσο και του πρακτικού ελέγχου.

44. α) Η Επιτροπή ζήτησε από όλα τα κράτη μέλη να διαβιβάσουν πληροφορίες σχετικά με τα όρια ανοχής για εκάστη των μεθόδων που χρησιμοποίησαν το 2000. Το συμπέρασμα της ανάλυσης των πληροφοριών ήταν ότι όλα τα κράτη μέλη εφαρμόζουν τα τεχνικά όρια ανοχής σε επίπεδο καλλιεργούμενου αγροτεμαχίου και ότι ορισμένα κράτη μέλη προσάρμοσαν τα μέγιστα όρια ανοχής τους στα συνιστώμενα από την Επιτροπή.

β) Η έννοια του "προφανούς σφάλματος" καλύπτεται από ένα έγγραφο εργασίας που έχει ήδη διαβιβαστεί στο Συνέδριο. Μια ακόμα πιο ομοιογενής προσέγγιση βρίσκεται στο στάδιο της επεξεργασίας, προκειμένου να συνεκτιμηθούν οι πρόοδοι της σύγχρονης τεχνολογίας.

γ) Ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92 της Επιτροπής, καθώς και ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1258/1999 του Συμβουλίου, ορίζουν σαφείς υποχρεώσεις για τα κράτη μέλη όσον αφορά την ανάκτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, συμπεριλαμβανομένων αυτών που καταβλήθηκαν για αιτήσεις προηγούμενων ετών. Η Επιτροπή θα μεριμνήσει περαιτέρω για μια πιο συνεπή και ομοιόμορφη εφαρμογή από τα κράτη μέλη.

46. Οι αδυναμίες που αναφέρει το Συνέδριο στα στοιχεία α), β) και γ) αποτέλεσαν αντικείμενο διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών και, σε ορισμένες περιπτώσεις, οδήγησαν σε δημοσιονομικές διορθώσεις, ενώ σε άλλες η διαδικασία συνεχίζεται.

47. Στο πλαίσιο της επανεξέτασης του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92 προβλέπεται να συζητηθεί με τα κράτη μέλη η ανάγκη εφαρμογής μιας ειδικότερης διάταξης σχετικά με την αμοιβαία συνδρομή.

Κανονιστικά ζητήματα

48. Το κατά πόσο πληρούται αυτή η προϋπόθεση επαληθεύεται με ελέγχους επιλεγμένων δορυφορικών εικόνων από την περίοδο 1986-1991, που αναγνωρίζουν τη χρήση της γης στις 31 Δεκεμβρίου 1991.

50. Στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων για τις τιμές 1998/99, η Επιτροπή είχε προωθήσει, με σκοπό την απλούστευση των κανόνων, την απόσυρση της υποχρέωσης σύμφωνα με την οποία οι εκτάσεις στις οποίες έπαυσε η καλλιέργεια έπρεπε να αποτελούν μέρος της εκμετάλλευσης από διετίας.

Η Επιτροπή δημοσίευσε σκοπίμως τον εν λόγω κανονισμό μετά το τέλος της περιόδου της προσωρινής παύσης της καλλιέργειας με σκοπό την εφαρμογή του από την επόμενη περίοδο εμπορίας, προκειμένου να μην ευνοηθούν οι παραγωγοί που είχαν υποβάλει αιτήσεις που δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις.

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2490/98 είχε, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη, αποκλειστικά και μόνο διευκρινιστικό χαρακτήρα.

51. Συμφωνώντας με τη διαπίστωση ότι οι ανεπαρκείς διασταυρωμένοι έλεγχοι αυξάνουν το δυνητικό κίνδυνο καταβολής ποσών αχρεωστήτως, μπορεί επίσης για μία αγελάδα να υποβληθούν αιτήσεις περισσότερες από μία φορές κατ' έτος, στο βαθμό που αντικαθίσταται καταλλήλως. Στην περίπτωση αυτή, πρέπει να επαληθεύεται η αντικατάσταση, διότι η πολλαπλή αίτηση δεν είναι καθαυτή παράτυπη. Παρ' όλα αυτά, η Επιτροπή εκτιμά την παρατήρηση του Συνεδρίου εν προκειμένω, και διαβεβαιώνει ότι έχει επισύρει την προσοχή των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένων των αναφερόμενων, στη συγκεκριμένη πτυχή.

52. Σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 2, οι μειώσεις εφαρμόζονται μόνο σε επίπεδο κατηγορίας καλλιεργειών. Η Επιτροπή δεν συμμερίζεται την άποψη του Συνεδρίου ότι οι κοινοτικές διατάξεις ελαχιστοποιούν τις ανωμαλίες. Το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92 ορίζει ότι, στην περίπτωση που διαπιστώνονται σφάλματα στο ελεγχθέν δείγμα, διευρύνεται το δείγμα. Σε έγγραφο εργασίας τα κράτη μέλη προτείνουν, όταν αποκαλύπτονται παρατυπίες, να μετρώνται όλα τα αγροτεμάχια στο πλαίσιο της ίδιας κατηγορίας καλλιεργειών.

53. Η Επιτροπή γνωρίζει το πρόβλημα της αποφυγής της πλήρους επίπτωσης των κυρώσεων και διευρευνά εάν πρέπει να προβλεφθούν διατάξεις κατά την κωδικοποίηση του κανονισμού για το ΟΣΔΕ της Επιτροπής. Πρέπει να ληφθούν υπόψη τα ακόλουθα:

- Η αξιολόγηση από την Επιτροπή περιπτώσεων που ταξινομούνται από τα κράτη μέλη ως εσκεμμένα υποβληθείσες ψευδείς δηλώσεις δείχνει ότι συχνά εμφανίζονται αιτούντες που δηλώνουν ανύπαρκτες εκτάσεις. Ως εκ τούτου, η κύρωση που επιβάλλεται το δεύτερο έτος είναι άνευ αποτελέσματος και απλώς είναι αδύνατο να προβλεφθεί ρήτρα σχετικά με έκταση ίση με την απορριφθείσα το πρώτο έτος. Το πραγματικό αποτέλεσμα του σκοπίμως αποτρεπτικού χαρακτήρα μιας τέτοιας διάταξης, και τοιουτοτρόπως η μείωση του κινδύνου για το Ταμείο, είναι πολύ περιορισμένης κλίμακας.

- Μία "ρήτρα αποκλεισμού" μπορεί, σε πολλές περιπτώσεις, να επιφέρει de facto επιβολή κυρώσεων σε τρίτους. Εάν το αγροτεμάχιο που αποτελεί αντικείμενο μιας τέτοιας αίτησης ενίσχυσης, και που απορρίπτεται, έχει εκμισθωθεί για το τρέχον έτος, και η συμφωνία εκμίσθωσης λήγει στο τέλος του έτους, ο κάτοχος (ή ο δικαιούχος) θίγεται άμεσα από την κύρωση. Εν προκειμένω ανακύπτουν ορισμένα νομικά προβλήματα.

Πληροφορίες προς τους διαχειριστές

54. Η Επιτροπή έχει ήδη λάβει μέτρα κανονιστικού και καθοδηγητικού χαρακτήρα για την ικανοποίηση των στόχων της για καλύτερη διαχείριση και έλεγχο.

β) Ορθώς το Συνέδριο υποστηρίζει ότι τα ανώτατα όρια στην πριμοδότηση για τα βοοειδή δεν έχουν ακόμα ελεγχθεί οριστικώς. Eξ ορισμού (οι πληρωμές γίνονται έως και δύο έτη μετά την περίοδο αναφοράς της αίτησης) οι έλεγχοι αυτοί μπορούν να διενεργηθούν με την απαιτούμενη ποιότητα μόνο δύο έτη μετά το έτος υποβολής της αίτησης.

γ) Καίτοι δεν περιλαμβάνονται σε καμία επίσημη συνοπτική έκθεση, οι στατιστικές σχετικά με τις πριμοδοτήσεις για τα ζώα αξιολογούνται και υπόκεινται σε αυστηρούς ετήσιους επιτόπιους ελέγχους, που επιφέρουν πολυάριθμες δημοσιονομικές διορθώσεις στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών στα περισσότερα κράτη μέλη. Είναι λυπηρό το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη παραλείπουν να διαβιβάσουν τις στατιστικές που τους ζητούνται, αλλά η παράλειψη αυτή διορθώθηκε με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2801/1999.

δ) Το Συνέδριο παρατηρεί ότι οι εθνικοί οργανισμοί πιστοποίησης μπορούν να χρησιμοποιούνται για την ανάλυση της εφαρμογής του ΟΣΔΕ.

Οι οργανισμοί πιστοποίησης εκπονούν εκθέσεις σχετικά με τις διαδικασίες διασφάλισης της τήρησης των κανονισμών. Ωστόσο, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1663/95 δεν προβλέπει ειδική διάταξη ούτε σχετικά με την εκπόνηση εκθέσεων για τη γενική εφαρμογή του ΟΣΔΕ ούτε σχετικά με τις στατιστικές ειδικότερα, διότι αυτό δεν άπτεται άμεσα της εκκαθάρισης των λογαριασμών, για την οποία χρησιμοποιούνται οι εργασίες του οργανισμού πιστοποίησης. Ωστόσο, λαμβάνεται υπόψη για μελλοντική δράση η παρατήρηση του Συνεδρίου ότι οι οργανισμοί πιστοποίησης μπορούν να αξιολογούν την εφαρμογή του ΟΣΔΕ.

55-59. Οι παρατηρήσεις του Συνεδρίου βασίζονται σε στατιστικές που του διαβίβασαν οι υπηρεσίες της Επιτροπής και, εν γένει, είναι παρεμφερείς με τις διατυπωθείσες στο πλαίσιο της εκκαθάρισης των λογαριασμών. Στις περιπτώσεις όπου τα κράτη μέλη δεν έχουν διαβιβάσει, ή το έχουν πράξει ανεπαρκώς, τις απαιτούμενες στατιστικές, η παράλειψη αυτή λαμβάνεται συστηματικώς υπόψη στο πλαίσιο των διαδικασιών εκκαθάρισης των λογαριασμών.

56. β) Ορισμένα κράτη μέλη είχαν ποσοστό σφάλματος 0 %, δεδομένου ότι σε όλες οι περιπτώσεις όπου διαπιστώθηκαν αποκλίσεις μετά τους διοικητικούς ελέγχους επακολούθησαν επιτόπιες επιθεωρήσεις.

γ) Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίζει ορθά την επικρατούσα κατάσταση και ο βασικός λόγος είναι οι διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των κρατών μελών και το πρότυπο υλικό χαρτογράφησης που έχουν στη διάθεσή τους.

δ) Ομοίως με το στοιχείο γ) ανωτέρω, οι διαφορές μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τον εντοπισμό και την αναφορά σοβαρών σφαλμάτων οφείλονται συχνά στα ποικίλα συστήματα ελέγχου που εφαρμόζουν. Τόσο για τον τομέα των αροτραίων καλλιεργειών όσο και για τον τομέα της πριμοδότησης για τα ζώα, οι διαφορές αυτές διερευνώνται στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών.

58-59. Οι στατιστικές σχετικά με τα αποτελέσματα των ελέγχων (διοικητικοί και επιτόπιοι έλεγχοι) ζητήθηκαν συστηματικά απ' όλα τα κράτη μέλη. Η κτηθείσα εμπειρία, δεδομένου ότι περισσότερα καθεστώτα καλύπτονταν από το ΟΣΔΕ, υποδηλώνει την αναγκαιότητα αναπροσαρμογής των πινάκων που χρησιμοποιούντο αρχικώς για τη συγκέντρωση πληροφοριών.

Σχετικά με τις ενισχύσεις που αφορούν εκτάσεις, προκειμένου να αποφεύγονται ευρείες διακυμάνσεις στις αναφερόμενες στατιστικές, εκπονήθηκε ένα ειδικό προτυπωμένο ερωτηματολόγιο με λεπτομερείς επεξηγήσεις, το οποίο τα κράτη μέλη έχουν κληθεί να συμπληρώσουν από το 1995. Ως εκ τούτου, κατέστη δυνατή η ανάλυση και η σύγκριση των αποτελεσμάτων όλων των κρατών μελών και, επιπλέον, το συμπέρασμα ότι οι διοικητικοί έλεγχοι και οι επιτόπιες επιθεωρήσεις αναφέρονται με ομοιόμορφο τρόπο.

Η ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στον ειδικό χαρακτήρα ορισμένων καθεστώτων πριμοδότησης για τα βοοειδή εξετάστηκε ήδη το 1999 και αναπτύσσεται περαιτέρω για το 2000.

60. Η έκθεση σχετικά με τους ελέγχους που διενεργήθηκαν το 1998 διαβιβάστηκε από τα περισσότερα κράτη μέλη (Δανία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Αυστρία, Πορτογαλία, Φινλανδία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο). Ωστόσο, ο βαθμός πληρότητας διέφερε σημαντικά. Η έκθεση σχετικά με τους ελέγχους που διενεργήθηκαν το 1999 διαβιβάστηκε από όλα τα κράτη μέλη εκτός της Ελλάδας. Όπως προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2630/97, η Επιτροπή καθόρισε το πρότυπο των ετήσιων εκθέσεων που θα εκπονούν τα κράτη μέλη σχετικά με τα αποτελέσματα των ελέγχων στον τομέα του βόειου κρέατος όσον αφορά τις κοινοτικές διατάξεις αναγνώρισης και καταγραφής που περιλαμβάνονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1898/2000 της Επιτροπής, της 7ης Σεπτεμβρίου 2000.

Αξιολόγηση του ΟΣΔΕ και επιβολή της εφαρμογής του

61. Η Επιτροπή αποδέχεται τη σημασία των αξιόπιστων και εγκαίρως διαβιβαζόμενων πληροφοριών από τα κράτη μέλη και λαμβάνει υπόψη την απόδοσή τους κατά την αξιολόγηση καταστάσεων στο πλαίσιο της εκκαθάρισης των λογαριασμών. Επιπλέον, τονίζεται ότι η εκκαθάριση των λογαριασμών δεν πραγματοποιείται μέχρις ότου οι στατιστικές πληροφορίες διαβιβαστούν και εξεταστούν λεπτομερώς για τυχόν ανεπάρκειες.

62. Μέχρι σήμερα η Επιτροπή δεν έχει πραγματοποιήσει κανενός είδους λεπτομερή ανάλυση κόστους/οφέλους όσον αφορά την εφαρμογή του ΟΣΔΕ.

Λαμβανομένου υπόψη του ιδιαίτερα υψηλού ποσοστού των προς έλεγχο δαπανών, η Επιτροπή ασχολήθηκε περισσότερο με την υλοποίηση του έργου του ΟΣΔΕ παρά με την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του κόστους του. Ιδιαίτερης σημασίας είναι το αποτρεπτικό/ανασταλτικό αποτέλεσμα των κανόνων του ΟΣΔΕ σχετικά με τις κυρώσεις, ένα αποτέλεσμα που δύσκολα προσδιορίζεται ποσοτικά. Επιπλέον, ο ρόλος του ΟΣΔΕ στον εντοπισμό και την απόρριψη αιτήσεων ενίσχυσης στα αρχικά στάδια (ήτοι προτού εισέλθουν στο σύστημα καθαυτό) είναι σχεδόν αφανής, καίτοι σε μεγάλο βαθμό αποτελεσματικός.

Η θεώρηση της αποτελεσματικότητας του κόστους των ελέγχων αποκλειστικά και μόνο με οικονομικούς όρους είναι μια πολύ περιορισμένη προοπτική. Οι έλεγχοι έχουν ευρύτερη σημασία, διασφαλίζοντας ότι οι δαπάνες πραγματοποιούνται σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία, και συμβάλλοντας τοιουτοτρόπως στη σίγουρη επίτευξη των οικονομικών στόχων των κοινών οργανώσεων αγοράς.

63. Το Συνέδριο αναφέρει ότι η Επιτροπή δεν εκπονεί συστηματικά εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή του ΟΣΔΕ. Πρέπει να σημειωθεί η διαβίβαση τέτοιων εκθέσεων δεν είναι υποχρεωτική, καίτοι το 1998 υποβλήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του ΟΣΔΕ, παρέχοντας ενημερωμένα στοιχεία στο πλαίσιο της διαδικασίας χορήγησης απαλλαγής.

Μεγαλύτερη σημασία έχει η τρέχουσα παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων σχετικά με την κατάσταση του ΟΣΔΕ που έχει αναλάβει η Επιτροπή. Η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη την αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα των απαιτούμενων ελέγχων και, στις επιστολές παρατηρήσεων που αποστέλλει, προτείνει συνεχώς βελτιώσεις στα ελεγχόμενα κράτη μέλη.

Επιπλέον, οι περισσότερες εκθέσεις ελέγχου που εκπόνησαν οι υπηρεσίες της Επιτροπής αξιολογούν την εφαρμογή του ΟΣΔΕ, είτε εν μέρει είτε πληρέστερα, και όλες οι διαπιστώσεις αδυναμιών ή/και μη τήρησης των κανόνων απεικονίζονται λεπτομερώς στις συνοπτικές εκθέσεις σχετικά με την εκκαθάριση των λογαριασμών που δημοσιεύονται περισσότερες από μία φορές κατ' έτος, παρουσιάζοντας τοιουτοτρόπως όχι μόνο τα εντοπισθέντα προβλήματα, αλλά και τη δράση παρακολούθησης που αναλαμβάνει η Επιτροπή.

64. Η Επιτροπή αποδέχεται το γεγονός ότι, ακόμα και στα κράτη μέλη όπου το ΟΣΔΕ εφαρμόζεται ικανοποιητικά, εξακολουθούν να υπάρχουν αδυναμίες που αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών. Κατόπιν αυτού, πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι η διαδικασία εκκαθάρισης των λογαριασμών είναι μια κανονιστική διαδικασία που αποσκοπεί στην προστασία των συμφερόντων τόσο του κοινοτικού προϋπολογισμού όσο και των κρατών μελών.

Το Συνέδριο, εστιάζοντας την προσοχή του αποκλειστικά στο 1998, δεν δίνει τη δέουσα βαρύτητα στο γεγονός ότι η διαδικασία εκκαθάρισης των λογαριασμών είναι μια διαδικασία που συνεχίζεται.

65. Η Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για τις διαπιστώσεις του Συνεδρίου που συμπίπτουν με τις δικές της. Ωστόσο, το συμπέρασμα του Συνεδρίου ότι η Επιτροπή δεν ανέλυσε τα συστήματα εφαρμογής των κρατών μελών στο σύνολό τους (το 1998) είναι παραπλανητικό. Σαφώς, επειδή ο έλεγχος και η εποπτεία του ΟΣΔΕ εκ μέρους της Επιτροπής συνεχίζεται, δεν απαιτείται διεξοδική εξέταση όλων των πτυχών κατ' έτος.

α) Ειδικότερα για το 1998, η Επιτροπή μπορεί να αποδείξει τη μέριμνά της για διάφορα άλλα θέματα εκτός των επιτόπιων ελέγχων και της επιβολής κυρώσεων.

β) Δεν κρίνεται αναγκαία η πραγματοποίηση επισκέψεων σε όλους τους οργανισμούς πληρωμών κατ' έτος, και ως εκ τούτου η χρησιμοποίηση ετήσιων αναλύσεων του κινδύνου από την Επιτροπή για τον καθορισμό του πεδίου ελέγχου της. Όταν μία περιφέρεια υπόκειται σε επιτόπιο έλεγχο στο πλαίσιο της εκκαθάρισης των λογαριασμών, ο έλεγχος καλύπτει πάντοτε περισσότερα του ενός έτη. Επιπροσθέτως, αυτοί οι περιοδικοί και ορισμένες φορές διενεργούμενοι σε περιφερειακή βάση έλεγχοι παρέχουν πάντοτε χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με την εθνική εφαρμογή.

66. Δόθηκε προσοχή σε ένα δυνάμει σοβαρό πρόβλημα όσον αφορά την έλλειψη ελέγχου σε εκτάσεις που καλλιεργούν ζωοτροφές στην Καταλονία κατά τη διάρκεια του ελέγχου εκκαθάρισης των λογαριασμών στον τομέα των πριμοδοτήσεων για τα βοοειδή το Σεπτέμβριο του 1998, απ' όπου προέκυψαν σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με τη νομιμότητα των δηλωθεισών εκτάσεων που καλλιεργούν ζωοτροφές.

Λοιπές διαπιστώσεις

67. Δυνητικές υπερβάσεις των περιφερειακών ανώτατων ορίων για την ειδική πριμοδότηση για το βόειο κρέας εξετάζονται από την Επιτροπή, η οποία ελέγχει την πτυχή αυτή στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών (βλέπε επίσης σημείο 54).

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ

Κύριες διαπιστώσεις σε επίπεδο κρατών μελών

69-70. Η Επιτροπή παραπέμπει στη διεξοδική απάντηση που έδωσε στο σημείο 64.

Όσον αφορά τον πίνακα 5 του Συνεδρίου, σχετικά με τις αδυναμίες που αναφέρονται ως "Ανεπαρκής - δεν λειτουργεί", η Επιτροπή επιβεβαιώνει ότι σχεδόν όλες οι πτυχές έχουν ήδη εξεταστεί στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών. Ομοίως, η διαδικασία εκκαθάρισης των λογαριασμών κάλυψε τις εκτάσεις που αναγνωρίζονται ως "Μέτρια - λειτουργεί με ορισμένα προβλήματα". Από ορισμένες άλλες απόψεις, οι αξιολογήσεις των υπηρεσιών της Επιτροπής είναι στην πραγματικότητα λιγότερο ευνοϊκές για τα κράτη μέλη απ' ό,τι οι αντίστοιχες του Συνεδρίου.

Όσον αφορά τις αδυναμίες που διαπιστώθηκαν σχετικά με τους διασταυρωμένους ελέγχους και τους λοιπούς ελέγχους που συνδέονται με την αναγνώριση και την καταγραφή των βοοειδών, πρέπει να σημειωθεί ότι οι βάσεις δεδομένων που προβλέπονται στο άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 820/97 δεν είχαν καταστεί λειτουργικές έως τις 31 Δεκεμβρίου 1999.

α) Η Επιτροπή εντόπισε μείζονες αδυναμίες σχετικά με την εφαρμογή του ΟΣΔΕ το 1998 τόσο στη Γερμανία όσο και στην Ιρλανδία, που αποτέλεσαν αντικείμενο παρακολούθησης στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών.

β) Όσον αφορά την Καταλονία, που προκαλεί πολλά αρνητικά σχόλια εκ μέρους του Συνεδρίου, η Επιτροπή μπορεί να επιβεβαιώσει ότι, κατόπιν της αποστολής ελέγχου που πραγματοποιήθηκε το Σεπτέμβριο του 1998, προτάθηκε/προτείνεται μία ολόκληρη σειρά δημοσιονομικών διορθώσεων, τόσο για τις περιφερειακές όσο και για τις εθνικές δαπάνες στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών.

γ) Οι διαπιστώσεις του Συνεδρίου για τη Γαλλία συμπίπτουν σε μεγάλο βαθμό με τις αντίστοιχες των υπηρεσιών της Επιτροπής και οι δημοσιονομικές επιπτώσεις εφαρμόστηκαν/εφαρμόζονται στο πλαίσιο της εκκαθάρισης των λογαριασμών. Επιπροσθέτως, η Διεύθυνση Α1 διαπίστωσε ορισμένες σοβαρές αδυναμίες όσον αφορά την αναγνώριση και την καταγραφή των βοοειδών.

δ) Για την Πορτογαλία, οι παρατηρήσεις του Συνεδρίου είναι σε μεγάλο βαθμό παρεμφερείς με τις αντίστοιχες της Επιτροπής, που πρότεινε/προτείνει δημοσιονομικές επιπτώσεις στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών.

71. α) Η Επιτροπή γνωρίζει τα διάφορα εθνικά νομικά συστήματα και πρακτικές διερεύνησης που εφαρμόζονται όταν υπάρχει υποψία απάτης, αλλά τα κράτη μέλη υποχρεούνται σαφώς να επιβάλουν τις κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 9 παράγραφος 3 και στο άρθρο 10 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 3887/92.

Η Επιτροπή πρέπει, εντούτοις, να λαμβάνει υπόψη τις αρχές του κοινοτικού δικαίου που διασφαλίζουν, μεταξύ άλλων, τα μέσα προσφυγής ενώπιον των κατάλληλων δικαιοδοτικών οργάνων, είτε διοικητικών είτε δικαστικών. Πρέπει επίσης να λαμβάνει υπόψη την ύπαρξη μη ομοιόμορφων εθνικών έννομων τάξεων.

Ορισμένα κράτη μέλη ζήτησαν από την Επιτροπή να δημιουργήσει ένα σύστημα αντικειμενικών στοιχείων σχετικά με τις αποκλίσεις για τις οποίες πρέπει να επιβάλλονται σοβαρότερες κυρώσεις. Σήμερα βρίσκονται στο στάδιο της επεξεργασίας οι δυνατότητες επίτευξής του, με σκοπό τη συμπερίληψη ενός νέου συστήματος επιβολής κυρώσεων στο νέο κωδικοποιημένο κανονισμό της Επιτροπής για το ΟΣΔΕ.

β) Βλέπε απάντηση στο σημείο 47.

γ) Η νομοθεσία για τον κτηνιατρικό τομέα και η νομοθεσία για το ΟΣΔΕ αλληλοσυνδέονται και τα κράτη μέλη μπορούν ήδη να διενεργούν συνδυασμένες επιθεωρήσεις και, όντως, το πράττουν. Δεν πρέπει όμως να παραβλέπεται το γεγονός ότι η μη συμπερίληψη στο ΟΣΔΕ όλων των βοοειδών ή "κτηνοτρόφων" που καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 820/97 και ο αποτελεσματικός συντονισμός εμπίπτουν στο πεδίο ευθύνης των κρατών μελών.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Συμπέρασμα

74. Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι τα βασικά στοιχεία του ΟΣΔΕ εφαρμόζονται σε όλα τα κράτη μέλη, με εξαίρεση την Ελλάδα και ολιγάριθμες ήσσονος σημασίας, από δημοσιονομική άποψη, Αυτόνομες Κοινότητες της Ισπανίας. Ακόμα και υπό τις συνθήκες αυτές, το σύνολο των στοιχείων του ΟΣΔΕ δεν λειτουργεί ακόμα ικανοποιητικά σε όλα τα κράτη μέλη, δεδομένου ότι εξακολουθούν να υπάρχουν αδυναμίες σχετικά με ορισμένους βασικούς και δευτερεύοντες ελέγχους. Ωστόσο, κάθε σύστημα ελέγχου είναι τελειοποιήσιμο και μία από τις ευθύνες των ελεγκτών της Επιτροπής είναι να προτείνουν βελτιώσεις.

Παρ' όλα αυτά, όταν διαπιστώνονται αδυναμίες όπως οι αναφερόμενες από το Συνέδριο, η Επιτροπή συνεχίζει να εφαρμόζει δημοσιονομικές επιπτώσεις υπό μορφή μειώσεων των προκαταβολών και διορθώσεων στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των λογαριασμών.

75. Η Επιτροπή συμβουλεύει τα κράτη μέλη να ολοκληρώνουν τους ελέγχους τους όπως προβλέπεται.

76. Το Συνέδριο εκτιμά ότι η Επιτροπή πρέπει να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στον καθορισμό της πολιτικής και της καθοδήγησης των κρατών μελών όσον αφορά το ΟΣΔΕ. Οι σημαντικές τροποποιήσεις των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1678/98 και (ΕΚ) αριθ. 2801/1999, το εκτενές διοικητικό έργο για την παροχή ερμηνειών, καθώς και η τακτική οργάνωση συνεδριάσεων ομάδων εμπειρογνωμόνων, επιβεβαιώνουν ευρέως τις προσπάθειες που καταβάλλει η Επιτροπή εν προκειμένω. Οι προκύπτουσες βελτιώσεις οφείλονταν σε μεγάλο βαθμό στη γνώση των εμπειρογνωμόνων και την ικανότητα της Επιτροπής να επιτυγχάνει ταχείες βελτιώσεις και πρακτικές λύσεις.

Όμως, η ορθή εφαρμογή των νομικών κειμένων που εκδίδει η Επιτροπή εναπόκειται καταρχήν στα κράτη μέλη. Η νομοθεσία για το ΟΣΔΕ είναι ορισμένες φορές περίπλοκη, λόγω του ρόλου που έχει αναλάβει το σύστημα όσον αφορά την παροχή εναρμονισμένων κανόνων για μια ευρεία ποικιλία καθεστώτων άμεσης ενίσχυσης, που καθαυτοί μπορεί να παρουσιάζουν διακυμάνσεις (π.χ. πρότυπο ζώντος ή σφαγέντος ζώου για την ειδική πριμοδότηση για το βόειο κρέας).

Η Επιτροπή τονίζει ότι επήλθαν πολλές αλλαγές μετά τις τροποποιήσεις των κανονισμών σχετικά με τις αγορές. Η Επιτροπή δίνει έμφαση στην τρέχουσα επανεξέταση της νομοθεσίας για το ΟΣΔΕ που, κατόπιν της δηλωθείσας πρόθεσής της για απλούστευση και αποσαφήνιση, θα οδηγήσει σε μία κωδικοποιημένη αντικατάσταση του κανονισμού του ΟΣΔΕ.

Το ΟΣΔΕ είναι αποδεδειγμένα το βασικό μέσο για τον περιορισμό και τη μείωση του κινδύνου για το Ταμείο (βλέπε τα σχόλια του Συνεδρίου για τη διαδικασία χορήγησης απαλλαγής για το 1998 και 1999).

77. Όλες οι εκθέσεις ελέγχου της εκκαθάρισης των λογαριασμών σχετικά με τα καθεστώτα πριμοδότησης για τα βοοειδή διαβιβάζονται συστηματικά στη ΓΔ SANCO, ενώ η Διεύθυνση Α1 ενημερώνεται για τις επιθεωρήσεις που διενεργεί η ΓΔ SANCO και τις εγκρίσεις των βάσεων δεδομένων. Πράγματι, η Μονάδα "Εκκαθάριση των λογαριασμών" συμμετέχει ορισμένες φορές σε αυτές τις αποστολές. Ως εκ τούτου, το συμπέρασμα ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής δεν γνωρίζουν τα γεγονότα είναι λανθασμένο.

Ορθώς το Συνέδριο επισημαίνει στο σημείο 36 τις ομοιότητες μεταξύ της νομοθεσίας για το ΟΣΔΕ και της νομοθεσίας για τον κτηνιατρικό τομέα. Αυτό οφείλεται στη στενή συνεργασία των διάφορων υπηρεσιών. Η Διεύθυνση Α1 ανέπτυξε δραστηριότητα για τη διατύπωση των κανονισμών εφαρμογής που εξέδωσε η Επιτροπή στα τέλη του 1997 ή/και αρχές του 1998 σχετικά με την αναγνώριση και την καταγραφή των βοοειδών. Ομοίως, η συμμετοχή των κτηνιατρικών υπηρεσιών ήταν επωφελής για τους κανόνες του ΟΣΔΕ σχετικά με τους ελέγχους και τις κυρώσεις που θεσπίστηκαν με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1678/98.

78. Το Συνέδριο διαπιστώνει δυσχέρειες στον έλεγχο ενός από τα βασικά κριτήρια επιλεξιμότητας, ήτοι τη χρήση της γης στις 31 Δεκεμβρίου 1991.

Η Επιτροπή επιβεβαιώνει ότι το κατά πόσον πληρούται αυτή η προϋπόθεση επαληθεύεται με ελέγχους επιλεγμένων εικόνων από δορυφόρο από την περίοδο 1986-1991. Αυτοί οι έλεγχοι με τηλεανίχνευση εντοπίζουν τη χρήση της γης στις 31 Δεκεμβρίου 1991.

79. Ως απάντηση στις παρατηρήσεις του Συνεδρίου σχετικά με την ασάφεια των κοινοτικών διατάξεων για τις κυρώσεις, η Επιτροπή παραπέμπει στις απαντήσεις που έδωσε σχετικά με τα σημεία 55, 56 και 76 στοιχείο α). Σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 2 οι μειώσεις εφαρμόζονται μόνο σε επίπεδο κατηγορίας καλλιεργειών και τα κράτη μέλη υποχρεούνται σαφώς να επιβάλουν τις κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 9 παράγραφος 3 και στο άρθρο 10 στοιχείο ε) του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92.

Όσον αφορά την παρακολούθηση και τον έλεγχο των περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας, τα κράτη μέλη υποχρεούνται, βάσει του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 595/91 του Συμβουλίου, να κοινοποιούν στην Επιτροπή σε τριμηνιαία βάση τις περιπτώσεις παρατυπίας, ενώ αυτή η κοινοποίηση συμπληρώνεται με στοιχεία σχετικά με την εξέλιξη των δικαστικών ή διοικητικών διαδικασιών.

80. Οι στατιστικές που διαβίβασε η Επιτροπή στο Συνέδριο ήσαν ελλιπείς, αλλά για την παράλειψη ευθύνονται τα συγκεκριμένα κράτη μέλη. Στον τομέα της πριμοδότησης για τα ζώα, έχουν ήδη ληφθεί μέτρα για τη βελτίωση της μελλοντικής ποιότητας των πληροφοριών που διαβιβάζουν τα κράτη μέλη, τόσο με τροποποιήσεις κανονισμών όσο και με επανασχεδιασμό των τυποποιημένων δηλώσεων (με επεξηγηματικές σημειώσεις όσον αφορά την καθοδήγηση), αντίγραφο των οποίων έχει ήδη διαβιβαστεί στο Συνέδριο. Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις που αποφασίστηκαν στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης του συνόλου των αιτήσεων των ετών από το 1993 δείχνουν ότι οι στατιστικές πληροφορίες έχουν αποτελέσει αντικείμενο σοβαρής αξιολόγησης.

Σχετικά με τον τομέα των αροτραίων καλλιεργειών, η Επιτροπή έχει ήδη εντοπίσει τις πληροφορίες που πράγματι χρειάζεται, έχει εκδώσει σαφείς κατευθυντήριες οδηγίες προς τα κράτη μέλη σχετικά και, επιπλέον, τις έχει συμπεριλάβει σε κανονισμό. Παραπέμπει επίσης στις απαντήσεις που έδωσε σχετικά με τα σημεία 58 και 66.

Συστάσεις

81. α) Η νομοθεσία για το ΟΣΔΕ επανεξετάζεται ήδη σύμφωνα με τις γραμμές που προτείνει το Συνέδριο. Προκειμένου οι κανονισμοί (ΕΟΚ) αριθ. 3508/92 και (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92 να είναι αποτελεσματικοί, πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες των καθεστώτων διαχείρισης των αγορών, στοιχείο που καθιστά τη συνιστώμενη από το Συνέδριο ακρίβεια των κανόνων του ΟΣΔΕ μάλλον δύσκολα επιτεύξιμη.

β) Η Επιτροπή έχει ήδη σημειώσει αρκετή πρόοδο όσον αφορά την ικανοποίηση της σύστασης του Συνεδρίου και διανέμει τακτικά σύνοψη ερμηνειών και επεξηγηματικών σημειώσεων που εκπονείται κατόπιν αιτήματος των κρατών μελών. Όμως, προς το παρόν, η Επιτροπή δεν προτίθεται να εκδώσει ένα γενικό εγχειρίδιο ερμηνείας και διαδικασιών του ΟΣΔΕ.

γ) Η εισαγωγή της "ρήτρας συμβατότητας" με το νέο άρθρο 9α στον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 3508/92 σχετικά με το ΟΣΔΕ διασφαλίζει ότι δεν καταβάλλονται αχρεωστήτως περισσότερες από μία ενισχύσεις για το ίδιο αγροτεμάχιο.

δ) Η Επιτροπή αναγνωρίζει τον πλήρως λειτουργικό χαρακτήρα μιας εθνικής βάσης δεδομένων για τα βοοειδή, εφόσον έχουν καταγραφεί σε αυτή όλα τα βοοειδή του συγκεκριμένου κράτους μέλους.

ε) Θα διερευνηθούν τρόποι για περαιτέρω ικανοποίηση της σύστασης του Συνεδρίου, λαμβάνοντας υπόψη και τους διαθέσιμους πόρους.

στ) Καταρχήν, διατίθενται ήδη αξιόπιστα στοιχεία σχετικά με τις κυρώσεις που επιβάλλουν τα κράτη μέλη επιτρέποντας την αξιολόγηση των άμεσων δημοσιονομικών οφελών του ΟΣΔΕ - βλέπε απάντηση σχετικά με το σημείο 62.

ζ) Η διαχείριση και η διοίκηση των υπηρεσιών του ΟΣΔΕ εναπόκειται στα κράτη μέλη. Όσον αφορά τις αρμοδιότητες της Επιτροπής, σαφής διάκριση καθηκόντων μεταξύ των διάφορων υπηρεσιών της Επιτροπής υπάρχει στο πεδίο εφαρμοσιμότητας των συγκεκριμένων νομικών βάσεων. Καίτοι οι σχετικές με τις αγορές μονάδες, ιδίως αυτές των ενισχύσεων για τα ζώα και των ενισχύσεων που αφορούν εκτάσεις, έχουν αναλάβει την παροχή ερμηνειών σχετικά με τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας μιας αίτησης ενίσχυσης, η Διεύθυνση Α1 είναι αρμόδια για την ερμηνεία των διατάξεων διαχείρισης και ελέγχου όπως προβλέπεται από τους κανονισμούς (ΕΟΚ) αριθ. 3508/92 και (ΕΟΚ) αριθ. 3887/92.

θ) Η Επιτροπή θα διερευνήσει τις δυνατότητες, λαμβάνοντας υπόψη και τους διαθέσιμους πόρους.