(1)

Ως συμβολή στην ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, με βάση ένα υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών και προστασίας του περιβάλλοντος, και προκειμένου να σημειωθεί πρόοδος στην πράσινη μετάβαση, είναι ουσιώδες οι καταναλωτές να μπορούν να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις αγοράς και, συνεπώς, να συμβάλλουν σε πιο βιώσιμα καταναλωτικά πρότυπα. Αυτό σημαίνει ότι οι έμποροι έχουν την ευθύνη να παρέχουν σαφείς, συναφείς και αξιόπιστες πληροφορίες. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να θεσπιστούν ειδικοί κανόνες στο δίκαιο της Ένωσης για την προστασία των καταναλωτών προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές που παραπλανούν τους καταναλωτές και τους εμποδίζουν να προβούν σε επιλογές βιώσιμης κατανάλωσης, όπως οι πρακτικές που συνδέονται με την πρόωρη αχρήστευση των αγαθών, οι παραπλανητικοί περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί («προβολή ψευδοοικολογικής ταυτότητας»), παραπλανητικές πληροφορίες σχετικά με τα κοινωνικά χαρακτηριστικά των προϊόντων ή των επιχειρήσεων των εμπόρων ή αδιαφανή και μη αξιόπιστα σήματα βιωσιμότητας. Οι εν λόγω κανόνες θα επιτρέψουν στους αρμόδιους εθνικούς φορείς να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τέτοιες πρακτικές. Η διασφάλιση ότι οι περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί είναι δίκαιοι, εύλογοι και αξιόπιστοι θα επιτρέψει στους εμπόρους να λειτουργούν με ισότιμους όρους ανταγωνισμού και θα δώσει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να επιλέγουν προϊόντα που είναι πραγματικά καλύτερα για το περιβάλλον σε σύγκριση με ανταγωνιστικά προϊόντα. Με τον τρόπο αυτό, θα ενθαρρυνθεί ο ανταγωνισμός που οδηγεί προς πιο βιώσιμα από περιβαλλοντική άποψη προϊόντα, και κατά συνέπεια θα μειωθούν οι αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.

(2)

Αυτοί οι νέοι κανόνες θα πρέπει να θεσπιστούν με την τροποποίηση των άρθρων 6 και 7 της οδηγίας 2005/29/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) σχετικά με τις εμπορικές πρακτικές που θεωρούνται παραπλανητικές και, ως εκ τούτου, απαγορεύονται, βάσει κατά περίπτωση αξιολόγησης, και με την τροποποίηση του παραρτήματος I της οδηγίας 2005/29/ΕΚ, με την προσθήκη συγκεκριμένων παραπλανητικών πρακτικών οι οποίες κρίνονται αθέμιτες υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και, ως εκ τούτου, απαγορεύονται. Όπως προβλέπεται ήδη στην οδηγία 2005/29/ΕΚ, θα πρέπει να εξακολουθήσει να είναι δυνατό να θεωρηθεί ότι μια εμπορική πρακτική είναι αθέμιτη βάσει των άρθρων 5 έως 9 της εν λόγω οδηγίας, ακόμη και αν η συγκεκριμένη πρακτική δεν περιλαμβάνεται ως αθέμιτη εμπορική πρακτική στο παράρτημα I της οδηγίας 2005/29/ΕΚ.

(3)

Προκειμένου οι καταναλωτές να ενδυναμωθούν ώστε να λαμβάνουν καλύτερα τεκμηριωμένες αποφάσεις και, κατά συνέπεια, να τονωθεί η ζήτηση και η προσφορά πιο βιώσιμων αγαθών, δεν θα πρέπει να παραπλανώνται σχετικά με τα περιβαλλοντικά ή κοινωνικά χαρακτηριστικά ή τις πτυχές κυκλικότητας ενός προϊόντος, όπως η ανθεκτικότητα, η δυνατότητα επισκευής ή η ανακυκλωσιμότητα, μέσω της συνολικής παρουσίασης ενός προϊόντος. Το άρθρο 6 παράγραφος 1 της οδηγίας 2005/29/ΕΚ θα πρέπει, ως εκ τούτου, να τροποποιηθεί με την προσθήκη περιβαλλοντικών και κοινωνικών χαρακτηριστικών και πτυχών κυκλικότητας στον κατάλογο των κύριων χαρακτηριστικών ενός προϊόντος, σε σχέση με τα οποία οι πρακτικές ενός εμπόρου μπορούν να θεωρηθούν παραπλανητικές, κατόπιν κατά περίπτωση αξιολόγησης. Οι πληροφορίες που παρέχονται από τους εμπόρους σχετικά με τα κοινωνικά χαρακτηριστικά ενός προϊόντος σε ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα του μπορούν να αφορούν, για παράδειγμα, την ποιότητα και τη δικαιοσύνη των συνθηκών εργασίας του εμπλεκόμενου εργατικού δυναμικού, όπως επαρκείς μισθούς, κοινωνική προστασία, την ασφάλεια του περιβάλλοντος εργασίας και κοινωνικό διάλογο. Οι εν λόγω πληροφορίες αφορούν επίσης τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την ίση μεταχείριση και τις ίσες ευκαιρίες για όλους, μεταξύ άλλων την ισότητα των φύλων, την ένταξη και την πολυμορφία, τις συνεισφορές σε κοινωνικές πρωτοβουλίες ή δεοντολογικές δεσμεύσεις, όπως η καλή μεταχείριση των ζώων. Τα περιβαλλοντικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά ενός προϊόντος μπορούν να γίνουν κατανοητά με την ευρεία έννοια, που περιλαμβάνει τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές πτυχές, επιπτώσεις και επιδόσεις ενός προϊόντος.

(4)

Οι περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί, ιδίως οι ισχυρισμοί σχετικά με το κλίμα, σχετίζονται όλο και περισσότερο με τις μελλοντικές επιδόσεις με τη μορφή της μετάβασης σε ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα ή στην κλιματική ουδετερότητα, ή παρόμοιου στόχου, έως συγκεκριμένη ημερομηνία. Μέσω αυτών των ισχυρισμών, οι έμποροι δημιουργούν την εντύπωση ότι οι καταναλωτές συμβάλλουν σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα αγοράζοντας τα προϊόντα τους. Για να διασφαλιστεί ο δίκαιος χαρακτήρας και η αξιοπιστία των εν λόγω ισχυρισμών, το άρθρο 6 παράγραφος 2 της οδηγίας 2005/29/ΕΚ θα πρέπει να τροποποιηθεί, ώστε να απαγορεύει τέτοιους ισχυρισμούς, κατόπιν κατά περίπτωση αξιολόγησης, όταν δεν υποστηρίζονται από σαφείς, αντικειμενικές, διαθέσιμες στο κοινό και επαληθεύσιμες δεσμεύσεις και στόχους που αναλαμβάνει ο έμπορος και δεν περιλαμβάνονται σε ένα λεπτομερές και ρεαλιστικό σχέδιο εφαρμογής που δείχνει τον τρόπο με τον οποίο θα επιτευχθούν οι εν λόγω δεσμεύσεις και οι στόχοι και κατανέμει πόρους για τον σκοπό αυτό. Το εν λόγω σχέδιο εφαρμογής θα πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα σχετικά στοιχεία που απαιτούνται για την εκπλήρωση των δεσμεύσεων, όπως οι δημοσιονομικοί πόροι και οι τεχνολογικές εξελίξεις, εάν ενδείκνυται και σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης. Οι εν λόγω ισχυρισμοί θα πρέπει επίσης να επαληθεύονται από τρίτο εμπειρογνώμονα, ο οποίος θα πρέπει να είναι ανεξάρτητος από τον έμπορο, απαλλαγμένος από συγκρούσεις συμφερόντων, με πείρα και ικανότητα σε περιβαλλοντικά ζητήματα και ο οποίος θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί την πρόοδο του εμπόρου τακτικά όσον αφορά τις δεσμεύσεις και τους στόχους, συμπεριλαμβανομένων των οροσήμων για την επίτευξή τους. Οι έμποροι θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα εν λόγω τακτικά πορίσματα του τρίτου εμπειρογνώμονα τίθενται στη διάθεση των καταναλωτών.

(5)

Μια άλλη δυνητικά παραπλανητική εμπορική πρακτική που θα πρέπει να προστεθεί στις συγκεκριμένες πρακτικές που αναφέρονται στο άρθρο 6 παράγραφος 2 της οδηγίας 2005/29/ΕΚ είναι τα διαφημιστικά οφέλη για τους καταναλωτές, τα οποία δεν είναι συναφή και δεν συνδέονται άμεσα με οποιοδήποτε χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου προϊόντος ή της συγκεκριμένης επιχείρησης και τα οποία θα μπορούσαν να παραπλανήσουν τους καταναλωτές ώστε να πιστεύουν ότι είναι πιο επωφελή για τους καταναλωτές, το περιβάλλον ή την κοινωνία από ό, τι άλλα προϊόντα ή επιχειρήσεις εμπόρων του ίδιου τύπου, για παράδειγμα, ο ισχυρισμός ότι μια συγκεκριμένη μάρκα εμφιαλωμένου νερού είναι χωρίς γλουτένη ή ο ισχυρισμός ότι τα φύλλα χαρτιού δεν περιέχουν πλαστικό.

(6)

Η σύγκριση προϊόντων με βάση τα περιβαλλοντικά ή κοινωνικά χαρακτηριστικά ή τις πτυχές κυκλικότητάς τους, όπως η ανθεκτικότητα, η δυνατότητα επισκευής ή η ανακυκλωσιμότητα, αποτελεί μια όλο και πιο κοινή τεχνική εμπορικής προώθησης η οποία θα μπορούσε να παραπλανεί τους καταναλωτές, που δεν είναι πάντα σε θέση να αξιολογήσουν την αξιοπιστία των εν λόγω πληροφοριών. Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τέτοιες συγκρίσεις δεν παραπλανούν τους καταναλωτές, το άρθρο 7 της οδηγίας 2005/29/ΕΚ θα πρέπει να τροποποιηθεί, ώστε να απαιτεί οι έμποροι να παρέχουν στους καταναλωτές πληροφορίες σχετικά με τη μέθοδο σύγκρισης, τα προϊόντα που αποτελούν το αντικείμενο της σύγκρισης και τους προμηθευτές των εν λόγω προϊόντων, καθώς και τα μέτρα που λαμβάνονται για την επικαιροποίηση των πληροφοριών. Αυτό θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι καταναλωτές λαμβάνουν καλύτερα τεκμηριωμένες αποφάσεις συναλλαγών όταν στηρίζονται στις εν λόγω συγκρίσεις. Θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι οι εν λόγω συγκρίσεις είναι αντικειμενικές, ιδίως με τη σύγκριση προϊόντων που εξυπηρετούν την ίδια λειτουργία, με τη χρήση κοινής μεθόδου και κοινών παραδοχών, και με τη σύγκριση των ουσιωδών και επαληθεύσιμων χαρακτηριστικών των συγκρινόμενων προϊόντων.

(7)

Τα σήματα βιωσιμότητας μπορούν να αφορούν πολλά χαρακτηριστικά ενός προϊόντος, διαδικασίας ή επιχείρησης και είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η διαφάνεια και η αξιοπιστία τους. Συνεπώς, η αναγραφή σημάτων βιωσιμότητας που δεν βασίζονται σε σύστημα πιστοποίησης ή δεν έχουν θεσπιστεί από δημόσιες αρχές θα πρέπει να απαγορεύεται με την προσθήκη των εν λόγω πρακτικών στον κατάλογο του παραρτήματος I της οδηγίας 2005/29/ΕΚ. Πριν από την αναγραφή σήματος βιωσιμότητας, ο έμπορος θα πρέπει να διασφαλίζει ότι, σύμφωνα με τους δημοσίως διαθέσιμους όρους του συστήματος πιστοποίησης, πληροί τις ελάχιστες προϋποθέσεις διαφάνειας και αξιοπιστίας, συμπεριλαμβανομένης της ύπαρξης αντικειμενικής παρακολούθησης της συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις του συστήματος. Η εν λόγω παρακολούθηση θα πρέπει να διενεργείται από τρίτο μέρος του οποίου η αρμοδιότητα και η ανεξαρτησία τόσο από τον ιδιοκτήτη του συστήματος όσο και από τον έμπορο διασφαλίζονται βάσει διεθνών, ενωσιακών ή εθνικών προτύπων και διαδικασιών, για παράδειγμα με την απόδειξη της συμμόρφωσης με τα σχετικά διεθνή πρότυπα, όπως το ISO 17065 «Αξιολόγηση της συμμόρφωσης – Απαιτήσεις για φορείς πιστοποίησης προϊόντων, διεργασιών και υπηρεσιών» ή μέσω των μηχανισμών που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4). Η αναγραφή σημάτων βιωσιμότητας παραμένει δυνατή χωρίς σύστημα πιστοποίησης σε περίπτωση που τα εν λόγω σήματα θεσπίζονται από δημόσια αρχή ή σε περίπτωση πρόσθετων μορφών έκφρασης και παρουσίασης τροφίμων σύμφωνα με το άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5).

Παραδείγματα σημάτων βιωσιμότητας που έχουν θεσπιστεί από δημόσιες αρχές είναι τα λογότυπα που απονέμονται κατά τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1221/2009 (6) ή (ΕΚ) αριθ. 66/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (7). Ορισμένα σήματα πιστοποίησης, όπως ορίζονται στο άρθρο 27 της οδηγίας (ΕΕ) 2015/2436 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (8), μπορούν επίσης να λειτουργούν ως σήματα βιωσιμότητας εάν προωθούν ένα προϊόν, διαδικασία ή επιχείρηση σε σχέση, για παράδειγμα, με τα περιβαλλοντικά ή κοινωνικά χαρακτηριστικά του ή και τα δύο. Ο έμπορος θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να αναγράφει τέτοια σήματα πιστοποίησης μόνον εάν αυτά έχουν θεσπιστεί από δημόσιες αρχές ή βασίζονται σε σύστημα πιστοποίησης. Ο εν λόγω κανόνας συμπληρώνει το παράρτημα I σημείο 4) της οδηγίας 2005/29/ΕΚ, η οποία απαγορεύει τη διατύπωση ισχυρισμού ότι ένας έμπορος, οι εμπορικές πρακτικές ενός εμπόρου ή ένα προϊόν έχουν την έγκριση, την επικύρωση ή την άδεια δημόσιου ή ιδιωτικού φορέα όταν δεν ισχύει κάτι τέτοιο, ή τη διατύπωση παρόμοιου ισχυρισμού ο οποίος δεν ανταποκρίνεται στους όρους της έγκρισης, της επικύρωσης ή της άδειας. Τα αγορακεντρικά πρότυπα προαιρετικής εφαρμογής και τα δημόσια πρότυπα προαιρετικής εφαρμογής για τα πράσινα και βιώσιμα ομόλογα δεν απευθύνονται κατά κύριο λόγο σε ιδιώτες επενδυτές και υπόκεινται σε ειδικά δίκαια. Για τους λόγους αυτούς, τα εν λόγω πρότυπα δεν θα πρέπει να θεωρούνται σήματα βιωσιμότητας βάσει της παρούσας οδηγίας. Είναι σημαντικό οι δημόσιες αρχές, στο μέτρο του δυνατού και σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης, να προωθούν μέτρα για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων σε σήματα βιωσιμότητας.

(8)

Στις περιπτώσεις που η αναγραφή σήματος βιωσιμότητας περιλαμβάνει εμπορική ανακοίνωση που υπονοεί ή δημιουργεί την εντύπωση ότι ένα προϊόν έχει θετικό ή μηδενικό αντίκτυπο στο περιβάλλον ή είναι λιγότερο επιζήμιο για το περιβάλλον σε σύγκριση με ανταγωνιστικά προϊόντα, το εν λόγω σήμα βιωσιμότητας θα πρέπει επίσης να θεωρείται ότι συνιστά περιβαλλοντικό ισχυρισμό.

(9)

Το παράρτημα I της οδηγίας 2005/29/ΕΚ θα πρέπει επίσης να τροποποιηθεί, ώστε να απαγορεύει τη διατύπωση γενικού περιβαλλοντικού ισχυρισμού χωρίς αναγνωρισμένες εξαιρετικές περιβαλλοντικές επιδόσεις που σχετίζονται με τον ισχυρισμό. Παραδείγματα γενικών περιβαλλοντικών ισχυρισμών είναι οι δηλώσεις «φιλικό προς το περιβάλλον», «πράσινο», «φιλικό προς τη φύση», «οικολογικό», «περιβαλλοντικά ορθό», «φιλικό προς το κλίμα», «ήπιο για το περιβάλλον», «ουδέτερο σε άνθρακα», «ενεργειακά αποδοτικό», «βιοαποδομήσιμο», «βιολογικό» ή παρόμοιες δηλώσεις που υποδηλώνουν ή δημιουργούν την εντύπωση εξαιρετικών περιβαλλοντικών επιδόσεων. Οι εν λόγω γενικοί περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί θα πρέπει να απαγορεύονται όταν δεν μπορούν να αποδειχθούν αναγνωρισμένες εξαιρετικές περιβαλλοντικές επιδόσεις. Όταν οι προδιαγραφές του περιβαλλοντικού ισχυρισμού παρέχονται με σαφείς και κατανοητούς όρους στο ίδιο μέσο, όπως στο ίδιο διαφημιστικό μήνυμα, στη συσκευασία του προϊόντος ή στη διεπαφή διαδικτυακής πώλησης, ο περιβαλλοντικός ισχυρισμός δεν θεωρείται γενικός περιβαλλοντικός ισχυρισμός. Για παράδειγμα, ο ισχυρισμός «φιλικές προς το κλίμα συσκευασίες» θα ήταν γενικός ισχυρισμός, ενώ ο ισχυρισμός ότι «το 100 % της ενέργειας που χρησιμοποιείται για την παραγωγή των εν λόγω συσκευασιών προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας» θα ήταν ειδικός ισχυρισμός, ο οποίος δεν θα ενέπιπτε στην εν λόγω απαγόρευση με την επιφύλαξη άλλων διατάξεων της οδηγίας 2005/29/ΕΚ που εξακολουθούν να ισχύουν για τους ειδικούς ισχυρισμούς. Επιπλέον, ένας ισχυρισμός που διατυπώνεται εγγράφως ή προφορικά σε συνδυασμό με άρρητους ισχυρισμούς, όπως χρώματα ή εικόνες, θα μπορούσε να συνιστά γενικό περιβαλλοντικό ισχυρισμό.

(10)

Οι αναγνωρισμένες εξαιρετικές περιβαλλοντικές επιδόσεις μπορούν να αποδειχθούν με τη συμμόρφωση με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 66/2010 ή με επίσημα αναγνωρισμένα συστήματα οικολογικής σήμανσης EN ISO 14024 στα κράτη μέλη ή με την ανταπόκριση σε κορυφαίες περιβαλλοντικές επιδόσεις για συγκεκριμένο περιβαλλοντικό χαρακτηριστικό σύμφωνα με άλλες ισχύουσες νομοθετικές πράξεις της Ένωσης, όπως η κατηγορία Α σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1369 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9). Οι εν λόγω αναγνωρισμένες εξαιρετικές περιβαλλοντικές επιδόσεις θα πρέπει να είναι σχετικές με ολόκληρο τον ισχυρισμό. Για παράδειγμα, ένας γενικός περιβαλλοντικός ισχυρισμός όπως «ενεργειακά αποδοτικό» θα μπορούσε να βασίζεται σε αναγνωρισμένες εξαιρετικές περιβαλλοντικές επιδόσεις σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1369. Αντιθέτως, ένας γενικός περιβαλλοντικός ισχυρισμός όπως «βιοαποδομήσιμο» δεν θα μπορούσε να βασίζεται σε αναγνωρισμένες εξαιρετικές περιβαλλοντικές επιδόσεις σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 66/2010, εφόσον δεν υπάρχουν απαιτήσεις βιοαποδομησιμότητας στα ειδικά κριτήρια απονομής του οικολογικού σήματος της ΕΕ που σχετίζονται με το εν λόγω προϊόν. Ομοίως, ένας έμπορος δεν θα πρέπει να διατυπώνει γενικό ισχυρισμό, όπως «με συνείδηση», «βιώσιμο» ή «υπεύθυνο», που βασίζεται αποκλειστικά σε αναγνωρισμένες εξαιρετικές περιβαλλοντικές επιδόσεις, διότι οι εν λόγω ισχυρισμοί σχετίζονται με άλλα χαρακτηριστικά πέραν των περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών, όπως κοινωνικά χαρακτηριστικά.

(11)

Μια άλλη παραπλανητική εμπορική πρακτική, που θα πρέπει να απαγορευτεί υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και, ως εκ τούτου, να προστεθεί στον κατάλογο του παραρτήματος I της οδηγίας 2005/29/ΕΚ, είναι η διατύπωση περιβαλλοντικού ισχυρισμού για ολόκληρο το προϊόν ή ολόκληρη την επιχείρηση του εμπόρου, όταν στην πραγματικότητα αφορά μόνο μια συγκεκριμένη πτυχή του προϊόντος ή ειδική, μη αντιπροσωπευτική δραστηριότητα της επιχείρησης του εμπόρου. Η εν λόγω απαγόρευση θα ίσχυε, για παράδειγμα, όταν ένα προϊόν διατίθεται στο εμπόριο με την ένδειξη «κατασκευάζεται με ανακυκλωμένο υλικό», που δίνει την εντύπωση ότι ολόκληρο το προϊόν είναι κατασκευασμένο από ανακυκλωμένο υλικό, ενώ στην πραγματικότητα μόνο η συσκευασία είναι κατασκευασμένη από ανακυκλωμένο υλικό ή όταν ένας έμπορος δίνει την εντύπωση ότι χρησιμοποιεί μόνο ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ενώ στην πραγματικότητα σε πολλές από τις εγκαταστάσεις της επιχείρησης του εμπόρου εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται ορυκτά καύσιμα. Αντιστοίχως, η απαγόρευση δεν θα πρέπει να εμποδίζει έναν έμπορο να διατυπώνει περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς σχετικά με ολόκληρη την επιχείρησή του, υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω ισχυρισμοί είναι ακριβείς και επαληθεύσιμοι και ότι δεν υπερεκτιμούν το περιβαλλοντικό όφελος, όπως θα συνέβαινε στο δεύτερο από τα εν λόγω παραδείγματα, εάν ο εν λόγω έμπορος ανέφερε μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων για ολόκληρη την επιχείρησή του.

(12)

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να απαγορευθεί η διατύπωση ισχυρισμών, οι οποίοι βασίζονται στην αντιστάθμιση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, σύμφωνα με τους οποίους ένα προϊόν, είτε αγαθό είτε υπηρεσία, έχει ουδέτερο, μειωμένο ή θετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Οι εν λόγω ισχυρισμοί θα πρέπει να απαγορεύονται σε κάθε περίπτωση και να προστεθούν στον κατάλογο του παραρτήματος I της οδηγίας 2005/29/ΕΚ, καθώς παραπλανούν τους καταναλωτές, κάνοντάς τους να πιστέψουν ότι οι εν λόγω ισχυρισμοί αφορούν το ίδιο το προϊόν ή την προμήθεια και την παραγωγή του, ή διότι δίνουν την εσφαλμένη εντύπωση στους καταναλωτές ότι η κατανάλωση του εν λόγω προϊόντος δεν έχει περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Παραδείγματα τέτοιων ισχυρισμών είναι, «κλιματικά ουδέτερο», «πιστοποιημένα ουδέτερο σε CO2», «με θετικό αντίκτυπο άνθρακα», «με μηδενικές καθαρές εκπομπές για το κλίμα», «με κλιματική αντιστάθμιση», «με μειωμένο κλιματικό αντίκτυπο» και «με μειωμένο αποτύπωμα CO2». Τέτοιοι ισχυρισμοί θα πρέπει να επιτρέπονται μόνο όταν βασίζονται στις πραγματικές επιπτώσεις του κύκλου ζωής του εν λόγω προϊόντος, και να μη βασίζονται στην αντιστάθμιση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου εκτός της αξιακής αλυσίδας του προϊόντος, καθώς η πρώτη περίπτωση δεν είναι ισοδύναμη με τη δεύτερη. Η εν λόγω απαγόρευση δεν θα πρέπει να εμποδίζει τις εταιρείες να διαφημίζουν τις επενδύσεις τους σε περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες, συμπεριλαμβανομένων έργων πιστωτικών μορίων εκπομπών άνθρακα, εφόσον παρέχουν τις εν λόγω πληροφορίες κατά τρόπο που δεν είναι παραπλανητικός και που συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις που ορίζονται στο ενωσιακό δίκαιο.

(13)

Σε ειδικές νομικές πράξεις της Ένωσης θα πρέπει να καθοριστούν πρόσθετες απαιτήσεις σχετικά με τους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς. Αυτές οι νέες απαιτήσεις θα συμβάλουν στον στόχο της ανακοίνωσης της Επιτροπής της 11ης Δεκεμβρίου 2019 για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία να δοθεί η δυνατότητα στους αγοραστές να λαμβάνουν πιο βιώσιμες αποφάσεις και να μειωθεί ο κίνδυνος προβολής ψευδοοικολογικής ταυτότητας μέσω αξιόπιστων, συγκρίσιμων και επαληθεύσιμων πληροφοριών.

(14)

Η εμπορική προώθηση στα κράτη μέλη αγαθών ως πανομοιότυπων, ενώ, στην πραγματικότητα, έχουν σαφώς διαφορετική σύσταση ή σημαντικά διαφορετικά χαρακτηριστικά θα μπορούσε να παραπλανήσει τους καταναλωτές και να τους οδηγήσει να λάβουν απόφαση συναλλαγής την οποία δεν θα λάμβαναν ειδάλλως. Οι εν λόγω πρακτικές εμπορικής προώθησης εξετάζονται ρητά στο άρθρο 6 παράγραφος 2 στοιχείο γ) της οδηγίας 2005/29/ΕΚ, που εισήγαγε η οδηγία (ΕΕ) 2019/2161 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (10) η οποία θα έπρεπε να εφαρμόζεται στα κράτη μέλη από τις 28 Μαΐου 2022. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει και θα υποβάλει έκθεση το 2024 σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας (ΕΕ) 2019/2161, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 6 παράγραφος 2 στοιχείο γ) της οδηγίας 2005/29/ΕΚ, και σχετικά με το κατά πόσον οι εν λόγω πρακτικές θα πρέπει να υπόκεινται σε αυστηρότερες απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης του παραρτήματος I. Οι νέες διατάξεις κατά των πρακτικών προβολής ψευδοοικολογικής ταυτότητας στην παρούσα οδηγία θα πρέπει να εφαρμόζονται επίσης σε τέτοιες πρακτικές όταν οι εκδόσεις του ίδιου προϊόντος προωθούνται εμπορικά ως πανομοιότυπες σε διαφορετικά κράτη μέλη, παρά τις σημαντικές διαφορές τους όπως αναφέρεται στο άρθρο 6 παράγραφος 2 στοιχείο γ) της οδηγίας 2005/29/ΕΚ.

(15)

Η παρουσίαση των απαιτήσεων που επιβάλλει ο νόμος σε όλα τα προϊόντα της σχετικής κατηγορίας προϊόντων στην αγορά της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των εισαγόμενων προϊόντων, ως ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της προσφοράς του εμπόρου, θα πρέπει να απαγορεύεται υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και επομένως να προστεθεί στον κατάλογο του παραρτήματος I της οδηγίας 2005/29/ΕΚ. Η απαγόρευση αυτή θα πρέπει να ισχύει, για παράδειγμα, όταν ένας έμπορος διαφημίζει ότι ένα δεδομένο προϊόν δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένη χημική ουσία, ενώ η εν λόγω ουσία απαγορεύεται ήδη από τον νόμο για όλα τα προϊόντα που εμπίπτουν στην εν λόγω κατηγορία προϊόντων στην Ένωση. Αντιστρόφως, η απαγόρευση δεν θα πρέπει να καλύπτει εμπορικές πρακτικές που προωθούν τη συμμόρφωση των εμπόρων ή των προϊόντων με νομικές απαιτήσεις που ισχύουν μόνο για ορισμένα προϊόντα, αλλά όχι για άλλα ανταγωνιστικά προϊόντα της ίδιας κατηγορίας στην αγορά της Ένωσης, όπως τα προϊόντα που προέρχονται από χώρες εκτός Ένωσης. Ενδέχεται ορισμένα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά να υποχρεούνται να συμμορφώνονται με ορισμένες νομικές απαιτήσεις, ενώ άλλα προϊόντα της ίδιας κατηγορίας προϊόντων δεν υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τις εν λόγω απαιτήσεις. Για παράδειγμα, όσον αφορά τα αλιευτικά προϊόντα που παράγονται με βιώσιμο τρόπο σύμφωνα με το ενωσιακό δίκαιο, θα επιτρέπεται να προωθείται η βιωσιμότητα των χαρακτηριστικών των εν λόγω προϊόντων που συμμορφώνονται με τις νομικές απαιτήσεις της Ένωσης, εάν αλιευτικά προϊόντα προέλευσης από τρίτη χώρα που προσφέρονται στην αγορά της Ένωσης δεν υποχρεούνται να συμμορφώνονται με αυτές.

(16)

Προκειμένου να βελτιωθεί η ευημερία των καταναλωτών, οι τροποποιήσεις της οδηγίας 2005/29/ΕΚ θα πρέπει επίσης να αφορούν διάφορες πρακτικές που συνδέονται με την πρόωρη αχρήστευση, συμπεριλαμβανομένων των πρακτικών προγραμματισμένης πρόωρης αχρήστευσης, η οποία νοείται ως η εμπορική πολιτική που συνίσταται στον εσκεμμένο προγραμματισμό ή τον σχεδιασμό ενός προϊόντος με περιορισμένη διάρκεια ζωής, ώστε αυτό να καταστεί πρόωρα άχρηστο ή μη λειτουργικό μετά την παρέλευση ορισμένου χρονικού διαστήματος ή έπειτα από προκαθορισμένη ένταση χρήσης. Η αγορά προϊόντων για τα οποία υπάρχει η προσδοκία ότι θα διαρκέσουν περισσότερο απ’ όσο διαρκούν στην πραγματικότητα προκαλεί ζημία στους καταναλωτές. Επιπλέον, οι πρακτικές πρόωρης αχρήστευσης έχουν συνολικά αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον με τη μορφή αυξημένων αποβλήτων και αυξημένης χρήσης ενέργειας και υλικών. Ως εκ τούτου, η εξέταση πληροφοριών που συνδέονται με τις πρακτικές πρόωρης αχρήστευσης αναμένεται επίσης να μειώσει την ποσότητα των αποβλήτων και να συμβάλει σε μια πιο βιώσιμη κατανάλωση.

(17)

Θα πρέπει επίσης να απαγορευτεί, βάσει του παραρτήματος I της οδηγίας 2005/29/ΕΚ, η παρακράτηση πληροφοριών από τους καταναλωτές σχετικά με το γεγονός ότι οι ενημερώσεις λογισμικού θα επηρεάσουν αρνητικά τη λειτουργία αγαθών με ψηφιακά στοιχεία ή τη χρήση ψηφιακού περιεχομένου ή ψηφιακών υπηρεσιών. Γενικά, αναμένεται ότι οι έμποροι που είναι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη ενημερώσεων λογισμικού έχουν τέτοιες πληροφορίες, ενώ σε άλλες περιπτώσεις, οι έμποροι μπορούν να βασίζονται σε αξιόπιστες πληροφορίες που παρέχονται, για παράδειγμα, από προγραμματιστές λογισμικού, προμηθευτές ή από αρμόδιες εθνικές αρχές. Για παράδειγμα, όταν ο έμπορος καλεί τους καταναλωτές να ενημερώσουν το λειτουργικό σύστημα στο κινητό τηλέφωνό τους, δεν θα πρέπει να παρακρατά από τον καταναλωτή την πληροφορία ότι η εν λόγω ενημέρωση θα επηρεάσει αρνητικά τη λειτουργία οποιουδήποτε από τα χαρακτηριστικά του τηλεφώνου, όπως η μπαταρία, οι επιδόσεις ορισμένων εφαρμογών ή ότι θα προκαλέσει μια ολική επιβράδυνση του κινητού τηλεφώνου. Η απαγόρευση αυτή θα πρέπει να ισχύει για κάθε ενημέρωση, συμπεριλαμβανομένων των ενημερώσεων ασφάλειας και λειτουργικότητας. Όσον αφορά τις ενημερώσεις, συμπεριλαμβανομένων των ενημερώσεων ασφαλείας, που είναι αναγκαίες για την τήρηση της συμμόρφωσης του αγαθού, του ψηφιακού περιεχομένου και της ψηφιακής υπηρεσίας, θα πρέπει να ισχύει επίσης το άρθρο 8 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/770 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (11) και το άρθρο 7 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (12). Τούτο δεν θίγει το άρθρο 19 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/770.

(18)

Οι ενημερώσεις λογισμικού που είναι ενημερώσεις ασφαλείας είναι απαραίτητες για την ασφαλή χρήση του προϊόντος, ενώ οι ενημερώσεις που σχετίζονται με την ενίσχυση των χαρακτηριστικών λειτουργικότητας δεν είναι απαραίτητες. Ως εκ τούτου, η οδηγία 2005/29/ΕΚ θα πρέπει να απαγορεύει την παρουσίαση ενημέρωσης λογισμικού ως απαραίτητης για την τήρηση της συμμόρφωσης του προϊόντος όταν η εν λόγω ενημέρωση απλώς ενισχύει χαρακτηριστικά λειτουργικότητας.

(19)

Οι εμπορικές ανακοινώσεις για αγαθά που περιλαμβάνουν ένα χαρακτηριστικό που εισάγεται για τον περιορισμό της ανθεκτικότητάς τους αποτελούν εμπορική πρακτική επιζήμια για τους καταναλωτές και το περιβάλλον, καθώς ενθαρρύνουν την πώληση των εν λόγω αγαθών, γεγονός που οδηγεί σε υψηλότερο κόστος για τους καταναλωτές και σε περιττή χρήση των πόρων, παραγωγή αποβλήτων και εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Ως εκ τούτου, τέτοιες εμπορικές ανακοινώσεις θα πρέπει να απαγορεύονται όταν ο έμπορος έχει στη διάθεσή του πληροφορίες σχετικά με το χαρακτηριστικό και τις επιπτώσεις του στην ανθεκτικότητα του αγαθού. Παραδείγματα τέτοιων χαρακτηριστικών θα μπορούσαν να είναι ένα λογισμικό που διακόπτει ή υποβαθμίζει τη λειτουργικότητα του αγαθού μετά από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ή κάποιο εξάρτημα που έχει σχεδιαστεί για να αχρηστευθεί μετά από συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Θα μπορούσε επίσης να πρόκειται για ελάττωμα σχεδιασμού ή κατασκευής το οποίο, αν και δεν εισάγεται ως χαρακτηριστικό για τον σκοπό αυτό, οδηγεί σε πρόωρη βλάβη του αγαθού, εάν δεν επισκευαστεί μόλις ο έμπορος έχει στη διάθεσή του πληροφορίες σχετικά με την ύπαρξη και την επίπτωση α του χαρακτηριστικού. Στο πλαίσιο της εν λόγω απαγόρευσης, οι εμπορικές ανακοινώσεις περιλαμβάνουν ανακοινώσεις που έχουν σχεδιαστεί για την άμεση ή έμμεση προώθηση των αγαθών. Η κατασκευή αγαθών και η διαθεσιμότητά τους στην αγορά δεν συνιστούν εμπορικές ανακοινώσεις. Η εν λόγω απαγόρευση θα πρέπει να έχει ως στόχο να καλύψει κυρίως τους εμπόρους που είναι επίσης οι παραγωγοί των αγαθών, καθώς αυτοί καθορίζουν την ανθεκτικότητα των αγαθών.

Ως εκ τούτου, γενικά, όταν διαπιστώνεται ότι ένα αγαθό περιέχει ένα χαρακτηριστικό που περιορίζει την ανθεκτικότητα, ο παραγωγός του εν λόγω αγαθού θα πρέπει να αναμένεται να γνωρίζει το εν λόγω χαρακτηριστικό και την επίδρασή του στην ανθεκτικότητα του εν λόγω αγαθού. Ωστόσο, οι έμποροι που δεν είναι παραγωγοί των αγαθών, όπως οι πωλητές, θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο της εν λόγω απαγόρευσης όταν έχουν στη διάθεσή τους αξιόπιστες πληροφορίες σχετικά με το χαρακτηριστικό και τις επιπτώσεις του στην ανθεκτικότητα, όπως δήλωση από αρμόδια εθνική αρχή ή πληροφορίες που παρέχονται από τον παραγωγό. Συνεπώς, μόλις ο έμπορος έχει στη διάθεσή του τέτοιες πληροφορίες, η απαγόρευση θα πρέπει να ισχύει ανεξάρτητα από το αν ο έμπορος γνωρίζει πράγματι ή αγνοεί τις εν λόγω πληροφορίες, για παράδειγμα επειδή τις παραβλέπει. Για να κριθεί μια εμπορική πρακτική αθέμιτη, δεν θα πρέπει να είναι απαραίτητο να αποδειχθεί ότι σκοπός του χαρακτηριστικού είναι η ενθάρρυνση της αντικατάστασης του αντίστοιχου αγαθού αλλά θα ήταν αρκετό να αποδειχθεί ότι το χαρακτηριστικό έχει εισαχθεί για να περιορίσει την ανθεκτικότητα του αγαθού. Αυτή η απαγόρευση συμπληρώνει και δεν θίγει τα μέσα επανόρθωσης που έχουν στη διάθεσή τους οι καταναλωτές σε περίπτωση έλλειψης συμμόρφωσης βάσει της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771. Η χρήση χαρακτηριστικών που περιορίζουν την ανθεκτικότητα των αγαθών θα πρέπει να διακρίνεται από τις κατασκευαστικές πρακτικές που χρησιμοποιούν υλικά ή διεργασίες γενικής χαμηλής ποιότητας και έχουν ως αποτέλεσμα την περιορισμένη ανθεκτικότητα των αγαθών. Η έλλειψη συμμόρφωσης ενός αγαθού που προκύπτει από τη χρήση υλικών ή διεργασιών χαμηλής ποιότητας θα πρέπει να εξακολουθεί να διέπεται από τους κανόνες σχετικά με τη συμμόρφωση των αγαθών που ορίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/771.

(20)

Μία ακόμα πρακτική που θα πρέπει να απαγορευτεί βάσει του παραρτήματος I της οδηγίας 2005/29/ΕΚ είναι η πρακτική της διατύπωσης ψευδούς ισχυρισμού ότι ένα αγαθό έχει ορισμένη ανθεκτικότητα από την άποψη του χρόνου ή της έντασης χρήσης υπό κανονικές συνθήκες χρήσης. Αυτό θα συνέβαινε, για παράδειγμα, όταν ένας έμπορος ενημερώνει τους καταναλωτές ότι ένα πλυντήριο ρούχων αναμένεται να διαρκέσει για ορισμένο αριθμό κύκλων πλύσης, σύμφωνα με τη φυσιολογική αναμενόμενη χρήση που υποδεικνύεται στις οδηγίες, ενώ η πραγματική χρήση του πλυντηρίου, υπό τις ενδεδειγμένες συνθήκες, δείχνει ότι αυτό δεν ισχύει. Τέτοιοι ισχυρισμοί διατυπώνονται σε μεγάλο βαθμό από τους παραγωγούς, καθώς εκείνοι είναι που καθορίζουν την ανθεκτικότητα των αγαθών. Συνεπώς, γενικά, αναμένεται ότι οι έμποροι που είναι επίσης παραγωγοί των αγαθών έχουν επίγνωση ψευδών ισχυρισμών σχετικά με την ανθεκτικότητα των αγαθών, ενώ άλλοι έμποροι, όπως οι πωλητές, θα πρέπει να βασίζονται σε αξιόπιστες πληροφορίες που τους διατίθενται, για παράδειγμα με βάση δήλωση αρμόδιας εθνικής αρχής ή πληροφορίες που παρέχονται από τον παραγωγό. Η έλλειψη συμμόρφωσης ενός αγαθού που προκύπτει από περιστασιακά σφάλματα στην κατασκευή ενός αγαθού θα πρέπει να εξακολουθεί να διέπεται από τους κανόνες σχετικά με τη συμμόρφωση των αγαθών που ορίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/771.

(21)

Ομοίως, το παράρτημα I της οδηγίας 2005/29/ΕΚ θα πρέπει επίσης να τροποποιηθεί, ώστε να απαγορεύεται η παρουσίαση προϊόντων με τον ισχυρισμό ότι είναι δυνατή η επισκευή τους όταν η εν λόγω επισκευή δεν είναι δυνατή.

(22)

Η απαγόρευση των εν λόγω πρακτικών όσον αφορά την ανθεκτικότητα και τη δυνατότητα επισκευής στο πλαίσιο της οδηγίας 2005/29/ΕΚ θα παρείχε στις αρχές προστασίας των καταναλωτών των κρατών μελών ένα πρόσθετο εργαλείο επιβολής για την καλύτερη προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών, σε περιπτώσεις που οι έμποροι δεν συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις σχετικά με την ανθεκτικότητα και τη δυνατότητα επισκευής των αγαθών, βάσει του ενωσιακού δικαίου ανά προϊόν.

(23)

Μια άλλη πρακτική που συνδέεται με την πρόωρη αχρήστευση, η οποία θα πρέπει να απαγορευθεί και να προστεθεί στον κατάλογο του παραρτήματος I της οδηγίας 2005/29/ΕΚ, είναι η παρότρυνση του καταναλωτή να αντικαταστήσει ή να αναπληρώσει τα αναλώσιμα ενός προϊόντος νωρίτερα απ’ όσο θα χρειαζόταν διαφορετικά για τεχνικούς λόγους. Οι εν λόγω πρακτικές παραπλανούν τον καταναλωτή να πιστεύει ότι τα αγαθά θα σταματήσουν να λειτουργούν αν δεν αντικατασταθούν τα αναλώσιμά τους, με αποτέλεσμα ο καταναλωτής να αγοράζει περισσότερα αναλώσιμα απ’ ό,τι χρειάζεται. Για παράδειγμα, η πρακτική παρότρυνσης του καταναλωτή, μέσω των ρυθμίσεων του εκτυπωτή, να αντικαταστήσει τις κασέτες μελάνης προτού όντως αδειάσουν, προκειμένου να ενθαρρυνθεί η αγορά πρόσθετων κασετών μελάνης, θα πρέπει να απαγορεύεται.

(24)

Το παράρτημα I της οδηγίας 2005/29/ΕΚ θα πρέπει επίσης να τροποποιηθεί, ώστε να απαγορευτεί η παρακράτηση πληροφοριών από τον καταναλωτή σχετικά με την υποβάθμιση της λειτουργικότητας αγαθού, όταν χρησιμοποιεί αναλώσιμα, ανταλλακτικά ή εξαρτήματα που δεν παρέχονται από τον αρχικό παραγωγό. Για παράδειγμα, εάν ένας εκτυπωτής έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να περιορίζεται η λειτουργικότητά του όταν χρησιμοποιεί κασέτες μελάνης που δεν παρέχονται από τον αρχικό παραγωγό του εκτυπωτή, οι εν λόγω πληροφορίες δεν θα πρέπει να αποκρύπτονται από τον καταναλωτή, διότι μια τέτοια πρακτική θα μπορούσε να παραπλανήσει τον καταναλωτή όσον αφορά την αγορά εναλλακτικής κασέτας μελάνης που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εν λόγω εκτυπωτή, με αποτέλεσμα να προκαλούνται περιττά απόβλητα ή πρόσθετο κόστος για τον καταναλωτή. Ομοίως, εάν μια έξυπνη συσκευή έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να περιορίζεται η λειτουργικότητά της όταν χρησιμοποιεί φορτιστές ή ανταλλακτικά που δεν παρέχονται από τον αρχικό παραγωγό, οι εν λόγω πληροφορίες δεν θα πρέπει να αποκρύπτονται από τον καταναλωτή κατά τη στιγμή της αγοράς. Θα πρέπει επίσης να απαγορεύεται η παραπλάνηση του καταναλωτή ώστε να πιστεύει ότι η χρήση αναλώσιμων, ανταλλακτικών ή εξαρτημάτων που δεν παρέχονται από τον αρχικό παραγωγό θα βλάψει τη λειτουργικότητα ενός αγαθού, όταν αυτό δεν ισχύει. Γενικά, αναμένεται ότι οι έμποροι που είναι επίσης παραγωγοί των αγαθών έχουν τις εν λόγω πληροφορίες, ενώ άλλοι έμποροι, όπως οι πωλητές, θα πρέπει να βασίζονται σε αξιόπιστες πληροφορίες που τους διατίθενται, για παράδειγμα με βάση δήλωση αρμόδιας εθνικής αρχής ή πληροφορίες που παρέχονται από τον παραγωγό.

(25)

Προκειμένου οι καταναλωτές να λαμβάνουν πιο συνειδητές αποφάσεις και να τονώνεται η ζήτηση και η προσφορά πιο ανθεκτικών αγαθών, θα πρέπει να παρέχονται ειδικές πληροφορίες σχετικά με την ανθεκτικότητα και τη δυνατότητα επισκευής ενός προϊόντος για όλα τα είδη αγαθών πριν από τη σύναψη της σύμβασης. Επιπλέον, όσον αφορά τα αγαθά με ψηφιακά στοιχεία, ψηφιακό περιεχόμενο και ψηφιακές υπηρεσίες, οι καταναλωτές θα πρέπει να ενημερώνονται σχετικά με το χρονικό διάστημα κατά το οποίο είναι διαθέσιμες δωρεάν ενημερώσεις λογισμικού. Ως εκ τούτου, η οδηγία 2011/83/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (13) θα πρέπει να τροποποιηθεί, ώστε να παρέχονται στους καταναλωτές προσυμβατικές πληροφορίες σχετικά με την ανθεκτικότητα, τη δυνατότητα επισκευής και τη διαθεσιμότητα ενημερώσεων. Οι πληροφορίες θα πρέπει να παρέχονται στους καταναλωτές με σαφή και κατανοητό τρόπο και σύμφωνα με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας της οδηγίας (ΕΕ) 2019/882 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (14). Η υποχρέωση παροχής των εν λόγω πληροφοριών στους καταναλωτές συμπληρώνει και δεν θίγει τα δικαιώματα των καταναλωτών, όπως προβλέπονται στις οδηγίες (ΕΕ) 2019/770 και (ΕΕ) 2019/771.

(26)

Ένας καλός δείκτης της ανθεκτικότητας ενός αγαθού είναι η εμπορική εγγύηση του παραγωγού όσον αφορά την ανθεκτικότητα κατά την έννοια του άρθρου 17 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771. Η εμπορική εγγύηση του παραγωγού όσον αφορά την ανθεκτικότητα συνιστά δέσμευση του παραγωγού έναντι του καταναλωτή σχετικά με την ανθεκτικότητα ενός αγαθού. Ειδικότερα, αποτελεί δέσμευση ότι ένα αγαθό θα διατηρήσει τις απαιτούμενες λειτουργίες και επιδόσεις του υπό συνήθη χρήση. Προκειμένου να ενημερώνονται οι καταναλωτές σχετικά με το γεγονός ότι παρέχεται εγγύηση ανθεκτικότητας για ένα συγκεκριμένο αγαθό, οι εν λόγω πληροφορίες θα πρέπει να παρέχονται στον καταναλωτή με τη χρήση εναρμονισμένου σήματος. Οι έμποροι που πωλούν αγαθά θα πρέπει να υποχρεούνται, όταν ο παραγωγός καθιστά τις πληροφορίες διαθέσιμες στον έμπορο, να ενημερώνουν τους καταναλωτές σχετικά με την ύπαρξη και τη διάρκεια εμπορικής εγγύησης του παραγωγού όσον αφορά την ανθεκτικότητα που προσφέρεται από τον παραγωγό χωρίς πρόσθετο κόστος, η οποία καλύπτει ολόκληρο το αγαθό, και για διάστημα μεγαλύτερο των δύο ετών. Ο έμπορος δεν θα πρέπει να υποχρεούται να αναζητεί ενεργά τις εν λόγω πληροφορίες από τον παραγωγό, για παράδειγμα, πραγματοποιώντας αναζήτηση στους δικτυακούς τόπους συγκεκριμένων προϊόντων. Για να αποφευχθεί η σύγχυση των καταναλωτών μεταξύ της εμπορικής εγγύησης όσον αφορά την ανθεκτικότητα και της νόμιμης εγγύησης συμμόρφωσης, θα πρέπει να υπενθυμίζεται στους καταναλωτές στο εναρμονισμένο σήμα ότι επωφελούνται επίσης από τη νόμιμη εγγύηση συμμόρφωσης.

(27)

Πρόσφατες εκθέσεις κατέδειξαν ότι οι καταναλωτές συχνά δεν γνωρίζουν τα νόμιμα δικαιώματά τους βάσει της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771. Ως εκ τούτου, μια εναρμονισμένη ανακοίνωση θα πρέπει να υπενθυμίζει στους καταναλωτές την ύπαρξη και τα κύρια στοιχεία της νόμιμης εγγύησης συμμόρφωσης, συμπεριλαμβανομένων της ελάχιστης διετούς διάρκειάς της και μιας γενικής αναφοράς στο ενδεχόμενο η διάρκεια της νόμιμης εγγύησης συμμόρφωσης να είναι δυνατό να είναι μεγαλύτερη βάσει του εθνικού δικαίου. Αυτό θα αποτρέψει την πιθανή σύγχυση με τις πληροφορίες που αφορούν την εμπορική εγγύηση όσον αφορά την ανθεκτικότητα.

(28)

Το εναρμονισμένο σήμα θα πρέπει να εμφανίζεται με ευδιάκριτο τρόπο και να χρησιμοποιείται κατά τρόπο που να επιτρέπει στους καταναλωτές να εντοπίζουν εύκολα ποια συγκεκριμένα αγαθά επωφελούνται από εμπορική εγγύηση όσον αφορά την ανθεκτικότητα που προσφέρεται από τον παραγωγό χωρίς πρόσθετο κόστος, η οποία καλύπτει ολόκληρο το αγαθό, και για διάστημα μεγαλύτερο των δύο ετών, για παράδειγμα με την τοποθέτηση του σήματος απευθείας στη συσκευασία ενός συγκεκριμένου αγαθού, με την τοποθέτηση του σήματος με ευδιάκριτο τρόπο στο ράφι όπου τοποθετούνται τα αγαθά που καλύπτονται από την εν λόγω εγγύηση, ή με την τοποθέτησή του ακριβώς δίπλα από την εικόνα του αγαθού στην περίπτωση πώλησης στο διαδίκτυο. Οι παραγωγοί που προσφέρουν τέτοιες εμπορικές εγγυήσεις όσον αφορά την ανθεκτικότητα μπορούν να τοποθετούν οι ίδιοι το εναρμονισμένο σήμα απευθείας πάνω στο συγκεκριμένο αγαθό ή στη συσκευασία του, ώστε να επωφελούνται από εμπορικό πλεονέκτημα. Οι έμποροι θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι το εναρμονισμένο σήμα είναι ευδιάκριτο. Εν τω μεταξύ, η εναρμονισμένη ανακοίνωση θα πρέπει να παρέχει γενική υπενθύμιση στους καταναλωτές σχετικά με τη νομική εγγύηση συμμόρφωσης που ισχύει για όλα τα αγαθά σύμφωνα με την οδηγία (ΕΕ) 2019/771. Η εναρμονισμένη ανακοίνωση θα πρέπει να εμφανίζεται με ευδιάκριτο τρόπο, για παράδειγμα, σε αφίσα με ορατό τρόπο σε τοίχο του καταστήματος, δίπλα στο ταμείο πριν από την έξοδο ή, σε περιπτώσεις πωλήσεων στο διαδίκτυο, ως γενική υπενθύμιση στον ιστότοπο του εμπόρου που πωλεί αγαθά.

(29)

Θα πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες όσον αφορά τον σχεδιασμό και το περιεχόμενο του εναρμονισμένου σήματος και της εναρμονισμένης ανακοίνωσης. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (15).

(30)

Λαμβάνοντας υπόψη την ελάχιστη διάρκεια των δύο ετών νόμιμης εγγύησης συμμόρφωσης όπως προβλέπεται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/771 και το γεγονός ότι πολλές βλάβες προϊόντων προκύπτουν μετά το διάστημα αυτό, η υποχρέωση του εμπόρου να ενημερώνει τους καταναλωτές σχετικά με την ύπαρξη και τη διάρκεια της εμπορικής εγγύησης του παραγωγού όσον αφορά την ανθεκτικότητα με τη χρήση εναρμονισμένου σήματος θα πρέπει να ισχύει μόνο για εμπορικές εγγυήσεις ανθεκτικότητας που προσφέρονται για διάστημα μεγαλύτερο των δύο ετών. Επιπλέον, το εναρμονισμένο σήμα θα πρέπει επίσης να υπενθυμίζει στους καταναλωτές την ύπαρξη της νόμιμης εγγύησης συμμόρφωσης.

(31)

Προκειμένου να διευκολυνθεί η λήψη τεκμηριωμένης απόφασης συναλλαγής από τους καταναλωτές κατά τη σύγκριση αγαθών πριν από τη σύναψη σύμβασης, οι έμποροι θα πρέπει να ενημερώνουν τους καταναλωτές σχετικά με την ύπαρξη και τη διάρκεια της εμπορικής εγγύησης του παραγωγού όσον αφορά την ανθεκτικότητα για ολόκληρο το αγαθό και όχι για συγκεκριμένα συστατικά μέρη του αγαθού.

(32)

Ο παραγωγός και ο πωλητής θα πρέπει να έχουν την ευχέρεια να προσφέρουν και άλλα είδη εμπορικών εγγυήσεων και εξυπηρέτησης μετά την πώληση. Ωστόσο, οι πληροφορίες που παρέχονται στον καταναλωτή σχετικά με λοιπές εμπορικές εγγυήσεις ή υπηρεσίες δεν θα πρέπει να δημιουργούν σύγχυση στον καταναλωτή όσον αφορά την ύπαρξη και τη διάρκεια της εμπορικής εγγύησης όσον αφορά την ανθεκτικότητα που προσφέρεται από τον παραγωγό χωρίς πρόσθετο κόστος, η οποία καλύπτει ολόκληρο το αγαθό και για διάστημα μεγαλύτερο των δύο ετών, και για την οποία χρησιμοποιείται εναρμονισμένο σήμα.

(33)

Προκειμένου οι καταναλωτές να λαμβάνουν καλύτερα τεκμηριωμένες αποφάσεις και για την προώθηση του ανταγωνισμού μεταξύ παραγωγών όσον αφορά την ανθεκτικότητα των αγαθών με ψηφιακά στοιχεία, οι έμποροι που πωλούν τα εν λόγω αγαθά θα πρέπει να ενημερώνουν τους καταναλωτές σχετικά με το ελάχιστο διάστημα κατά το οποίο ο παραγωγός δεσμεύεται να παρέχει ενημερώσεις λογισμικού για τα εν λόγω αγαθά, εκφρασμένο είτε ως χρονική περίοδο ή με αναφορά σε ημερομηνία. Ομοίως, οι έμποροι που προσφέρουν ψηφιακό περιεχόμενο και ψηφιακές υπηρεσίες θα πρέπει να ενημερώνουν τους καταναλωτές σχετικά με την ελάχιστη περίοδο κατά την οποία ο πάροχος του ψηφιακού περιεχομένου ή της ψηφιακής υπηρεσίας δεσμεύεται να παρέχει τις ενημερώσεις λογισμικού, συμπεριλαμβανομένων των ενημερώσεων ασφαλείας, που είναι αναγκαίες για τη διατήρηση της συμμόρφωσης του ψηφιακού περιεχομένου και των ψηφιακών υπηρεσιών. Η υποχρέωση αυτή θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι καταναλωτές λαμβάνουν αυτές τις πληροφορίες με απλό και σαφή τρόπο που τους επιτρέπει να συγκρίνουν διαφορετικές ελάχιστες περιόδους. Αυτό ισχύει με την επιφύλαξη των υποχρεώσεων που ορίζονται στο δίκαιο της Ένωσης, ιδίως στις οδηγίες (ΕΕ) 2019/770 και (ΕΕ) 2019/771 και, κατά περίπτωση, στο ενωσιακό δίκαιο ανά προϊόν. Οι πληροφορίες σχετικά με τις ενημερώσεις λογισμικού θα πρέπει να παρέχονται κατά τρόπο που δεν είναι παραπλανητικός με βάση την οδηγία 2005/29/ΕΚ. Ο έμπορος θα πρέπει να υποχρεούται να παρέχει τις πληροφορίες αυτές μόνον όταν ο παραγωγός ή ο πάροχος έχει καταστήσει διαθέσιμες τις εν λόγω πληροφορίες.

(34)

Δυνάμει του άρθρου 5 παράγραφος 1 στοιχείο ε) και το άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο ιγ) της οδηγίας 2011/83/ΕΕ, πριν οι καταναλωτές δεσμευθούν από σύμβαση, οι έμποροι υποχρεούνται να παρέχουν στους καταναλωτές πληροφορίες σχετικά με την ύπαρξη και τους όρους παροχής εξυπηρέτησης μετά την πώληση, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών επισκευής, όταν οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται. Επιπλέον, για να μπορούν οι καταναλωτές να λαμβάνουν τεκμηριωμένη απόφαση συναλλαγής και να επιλέγουν αγαθά που είναι ευκολότερο να επισκευαστούν, οι έμποροι θα πρέπει, κατά περίπτωση, να παρέχουν, πριν οι καταναλωτές δεσμευθούν από σύμβαση, τη βαθμολογία της δυνατότητας επισκευής του αγαθού όπως παρέχεται από τον παραγωγό και όπως έχει καθοριστεί σε ενωσιακό επίπεδο.

(35)

Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές είναι καλά ενημερωμένοι σχετικά με τη δυνατότητα επισκευής των αγαθών που αγοράζουν, όταν η βαθμολογία της δυνατότητας επισκευής δεν έχει καθοριστεί σε ενωσιακό επίπεδο, οι έμποροι θα πρέπει να παρέχουν άλλες σχετικές πληροφορίες επισκευής που διατίθενται από τον παραγωγό, όπως πληροφορίες σχετικά με τη διαθεσιμότητα, το εκτιμώμενο κόστος και τη διαδικασία παραγγελίας ανταλλακτικών που απαιτούνται για την τήρηση της συμμόρφωσης των αγαθών, τη διαθεσιμότητα οδηγιών επισκευής και συντήρησης και τους περιορισμούς επισκευής.

(36)

Οι έμποροι θα πρέπει να παρέχουν στους καταναλωτές το εναρμονισμένο σήμα, πληροφορίες σχετικά με την ελάχιστη περίοδο για τις ενημερώσεις και τις πληροφορίες επισκευής εκτός της βαθμολογίας της δυνατότητας επισκευής· ενώ, όταν ο παραγωγός ή ο πάροχος του ψηφιακού περιεχομένου ή της ψηφιακής υπηρεσίας είναι διαφορετικός από τον έμπορο, καθιστά διαθέσιμες τις σχετικές πληροφορίες. Ειδικότερα, όσον αφορά τα αγαθά, ο έμπορος θα πρέπει να διαβιβάζει στους καταναλωτές τις πληροφορίες που ο παραγωγός έχει παράσχει στον έμπορο ή έχει άλλως την πρόθεση να καταστήσει άμεσα διαθέσιμες στον καταναλωτή πριν από τη σύναψη της σύμβασης, αναγράφοντας τις πληροφορίες αυτές επί του ίδιου του προϊόντος, στη συσκευασία ή στις ετικέτες και στα σήματά του, στις οποίες θα ανέτρεχε κανονικά ο καταναλωτής πριν από τη σύναψη της σύμβασης. Ο έμπορος δεν θα πρέπει να υποχρεούται να αναζητεί ενεργά τις εν λόγω πληροφορίες από τον παραγωγό, για παράδειγμα, πραγματοποιώντας αναζήτηση στους δικτυακούς τόπους των συγκεκριμένων προϊόντων. Ταυτόχρονα, θα ήταν προς το συμφέρον των παραγωγών να παρέχουν προορατικά τέτοιες πληροφορίες προκειμένου να επωφελούνται από εμπορικό πλεονέκτημα.

(37)

Οι έμποροι θα πρέπει, κατά περίπτωση, να ενημερώνουν τους καταναλωτές σχετικά με τη διαθεσιμότητα φιλικών προς το περιβάλλον επιλογών παράδοσης, όπως η παράδοση αγαθών με ποδήλατο μεταφοράς φορτίου ή ηλεκτρικό όχημα παράδοσης ή τη δυνατότητα επιλογών ομαδοποιημένης αποστολής.

(38)

Εάν μια εξ αποστάσεως σύμβαση που πρόκειται να συναφθεί με ηλεκτρονικό μέσο επιβάλλει στον καταναλωτή την υποχρέωση να πληρώσει, ο έμπορος θα πρέπει να ενημερώσει τον καταναλωτή για το εναρμονισμένο σήμα, εφόσον παρέχεται, με σαφή και κατανοητό τρόπο, και αμέσως προτού ο καταναλωτής υποβάλει την παραγγελία του, ώστε να διασφαλιστεί ότι ο καταναλωτής λαμβάνει υπόψη τις εν λόγω πληροφορίες.

(39)

Οι οδηγίες 2005/29/ΕΚ και 2011/83/ΕΕ θα πρέπει να εξακολουθήσουν να λειτουργούν ως «δίχτυ ασφαλείας» που διασφαλίζει τη διατήρηση υψηλού επιπέδου προστασίας των καταναλωτών σε όλους τους τομείς, συμπληρώνοντας το δίκαιο της Ένωσης ανά τομέα και προϊόν, το οποίο υπερισχύει σε περίπτωση σύγκρουσης.

(40)

Δεδομένου ότι οι στόχοι της παρούσας οδηγίας, δηλαδή η παροχή δυνατότητας στους καταναλωτές να λαμβάνουν πιο τεκμηριωμένες αποφάσεις συναλλαγών για την προώθηση της βιώσιμης κατανάλωσης, η εξάλειψη πρακτικών που βλάπτουν τη βιώσιμη οικονομία και αποτρέπουν τους καταναλωτές από επιλογές βιώσιμης κατανάλωσης, καθώς και η εξασφάλιση καλύτερης και συνεπούς εφαρμογής του ενωσιακού νομικού πλαισίου για τους καταναλωτές, δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη όμως, λόγω του ενωσιακού χαρακτήρα του προβλήματος, μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η οποία μπορεί να θεσπίσει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας όπως διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των στόχων αυτών.

(41)

Σύμφωνα με την κοινή πολιτική δήλωση, της 28ης Σεπτεμβρίου 2011, των κρατών μελών και της Επιτροπής σχετικά με τα επεξηγηματικά έγγραφα (16), τα κράτη μέλη δεσμεύτηκαν να επισυνάπτουν στην κοινοποίηση των εθνικών μέτρων μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο, όταν δικαιολογείται, ένα ή περισσότερα έγγραφα που διευκρινίζουν τη σχέση ανάμεσα στα στοιχεία μιας οδηγίας και στα αντίστοιχα τμήματα των εθνικών πράξεων μεταφοράς. Για την παρούσα οδηγία ο νομοθέτης εκτιμά ότι η διαβίβαση των εγγράφων αυτών είναι δικαιολογημένη.

(42)

Για να διευκολυνθεί η ορθή εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, είναι σημαντικό η Επιτροπή να επικαιροποιήσει τα έγγραφα καθοδήγησης σχετικά με τις οδηγίες 2005/29/ΕΚ και 2011/83/ΕΕ, ώστε να λαμβάνεται υπόψη το περιεχόμενο της παρούσας οδηγίας,

1)

Στο άρθρο 2, το πρώτο εδάφιο τροποποιείται ως εξής:

2)

Το άρθρο 6 τροποποιείται ως εξής:

3)

Στο άρθρο 7, προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:

4)

Το παράρτημα I τροποποιείται σύμφωνα με το παράρτημα της παρούσας οδηγίας.

1)

Στο άρθρο 2, παρεμβάλλονται τα ακόλουθα σημεία:

2)

Στο άρθρο 5, η παράγραφος 1 τροποποιείται ως εξής:

3)

Στο άρθρο 6, η παράγραφος 1 τροποποιείται ως εξής:

4)

Στο άρθρο 8 παράγραφος 2, το πρώτο εδάφιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

5)

Στο κεφάλαιο V, παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

6)

Παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

(*4)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13).»."