28.3.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 90/22

(1)

Στις 16 Οκτωβρίου 2009, η Ισπανία κοινοποίησε ενίσχυση αναδιάρθρωσης προβλεπόμενη από την Αυτόνομη Κοινότητα της Ανδαλουσίας υπέρ της A NOVO Comlink SL. Με επιστολή της 25ης Μαρτίου 2010, η Επιτροπή γνωστοποίησε στην Ισπανία την απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία που προβλέπει το άρθρο 108 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ σε σχέση με το εν λόγω μέτρο. Η Ισπανία απάντησε στην εν λόγω απόφαση με επιστολή της 26ης Απριλίου 2010. Η Επιτροπή, με επιστολή της 22ας Σεπτεμβρίου 2010, ζήτησε από την Ισπανία πρόσθετες πληροφορίες. Οι ισπανικές αρχές απάντησαν στις 20 Οκτωβρίου 2010 αποσύροντας την κοινοποίηση δεδομένου ότι η εξέλιξη της οικονομικής κατάστασης της επιχείρησης ήταν καλύτερη από την αναμενόμενη.

(2)

Η απόφαση της Επιτροπής να κινήσει τη διαδικασία δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (2). Η Επιτροπή κάλεσε τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με την ενίσχυση. Δεν παραλήφθηκε από την Επιτροπή κανένα σχόλιο τρίτου μέρους.

(3)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης που κοινοποίησε η Ισπανία τον Οκτώβριο του 2009 προέβλεπε ενίσχυση για την αναδιάρθρωση της A NOVO Comlink SL (εφεξής «A NOVO») με βάση το διάταγμα της 5ης Νοεμβρίου 2008 με το οποίο θεσπίζονται οι κανονιστικές βάσεις του προγράμματος ενισχύσεων βιώσιμων επιχειρήσεων με συγκυριακές δυσχέρειες στην Ανδαλουσία και απευθύνεται πρόσκληση υποβολής αιτήσεων για τα έτη 2008 και 2009 (3). Η Επιτροπή ενέκρινε το εν λόγω διάταγμα τον Μάιο του 2009 ως καθεστώς ενισχύσεων διάσωσης και αναδιάρθρωσης για ΜΜΕ, στο πλαίσιο του οποίου απαιτείται η κοινοποίηση των μεμονωμένων χορηγήσεων τέτοιου είδους ενισχύσεων σε μεγάλες επιχειρήσεις (υπόθεση N608/08).

(4)

Η προβλεφθείσα από την Ανδαλουσία ενίσχυση συνίστατο σε εγγύηση κατά 80 % δεκαετούς δανείου ύψους 4 375 000 ευρώ με επιδότηση επιτοκίου 0,89 %, καθώς και σε δεκαετές κρατικό δάνειο ύψους 2 000 000 ευρώ χορηγούμενο από την υπηρεσία καινοτομίας και ανάπτυξης της Ανδαλουσίας (Agencia de Innovación y Desarrollo de Andalucía — IDEA).

(5)

Όσον αφορά τις ταμειακές ανάγκες, η Ισπανία ανέφερε στην κοινοποίηση ότι οι οφειλές που εκκρεμούσαν την εποχή που καταρτίστηκε το μέτρο αναδιάρθρωσης συνίσταντο σε:

Συνολικά, τα προαναφερόμενα ποσά αντιστοιχούσαν σε ταμειακές ανάγκες περίπου 5 εκατ. ευρώ.

(6)

Εκτός από την προαναφερόμενη εισφορά νέων κεφαλαίων, το σχέδιο αναδιάρθρωσης δεν προέβλεπε καμία αναδιάρθρωση ούτε των δραστηριοτήτων, της οργάνωσης και της διαχείρισης της επιχείρησης, ούτε και του εργατικού της δυναμικού. Όσον αφορά τη διάρθρωση της επιχείρησης, το σχέδιο περιέγραφε μόνο τους σημερινούς τομείς δραστηριότητας και τις δυνατότητες και προοπτικές επέκτασής τους.

(7)

Στο σχέδιο δεν γινόταν καμία αναφορά σε ιδία συνεισφορά του δικαιούχου ή της μητρικής εταιρείας. Όσον αφορά τα αντισταθμιστικά μέτρα, το σχέδιο δεν προέβλεπε καμία μείωση της παραγωγικής ικανότητας ούτε πώληση στοιχείων του ενεργητικού. Όσον αφορά τις προοπτικές, δεν γινόταν καμία διάκριση μεταξύ ευνοϊκότερου, ενδιάμεσου και δυσμενέστερου σεναρίου.

(8)

Κατά την αξιολόγηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης, διαπιστώθηκε ότι τον Μάιο του 2009 είχε χορηγηθεί ενίσχυση διάσωσης στην A NOVO υπό μορφή εγγύησης κατά 80 % δανείου ύψους 1 825 000 ευρώ για έξι μήνες, με ετήσια ασφάλιστρα 1,5 % και επιτόκιο 2,86 %. Η Ισπανία δεν κοινοποίησε την εν λόγω εγγύηση.

(9)

Μετά τη χορήγηση της ενίσχυσης διάσωσης, στις 21 Μαΐου 2009, η A NOVO υπέβαλε στις αρχές της Ανδαλουσίας στις 10 Σεπτεμβρίου 2009 σχέδιο αναδιάρθρωσης.

(10)

Η A NOVO είναι μεγάλη επιχείρηση που ειδικεύεται στις μετά την πώληση υπηρεσίες για υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα και άλλες ηλεκτρονικές συσκευές. Η εν λόγω εταιρεία είναι θυγατρική κατά 100 % της γαλλικής επιχείρησης A NOVO SA. Αρχικά, η A NOVO κατασκεύαζε τηλέφωνα. Κατά την περίοδο 2004-2006 η A NOVO διέκοψε τις κατασκευαστικές δραστηριότητες για να αφιερωθεί στις υπηρεσίες μετά την πώληση. Η A NOVO εδρεύει στη Μάλαγα (Ανδαλουσία), μια περιοχή επιλέξιμη για περιφερειακή ενίσχυση δυνάμει της εξαίρεσης του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ.

(11)

Όταν κοινοποιήθηκε το σχέδιο αναδιάρθρωσης, η A NOVO πληρούσε τους όρους της αφερεγγυότητας. Αντιμετώπιζε δυσχέρειες στην εξασφάλιση χρηματοδότησης από τις κεφαλαιαγορές. Από το αρχικό εγγεγραμμένο κεφάλαιο των 15 εκατ. ευρώ το 2001, απωλέσθηκαν άνω των 10 εκατ. ευρώ, ενώ μόνο το 2008 απωλέσθηκε ποσοστό μεγαλύτερο του ενός τετάρτου:

Η A NOVO παρουσίαζε επίσης μεγάλες απώλειες και φθίνοντα κύκλο εργασιών

(12)

Συνεπώς, στις αρχές του 2009 η A NOVO ήταν μια προβληματική επιχείρηση σύμφωνα με τα σημεία 10 και 11 των κοινοτικών κατευθυντηρίων γραμμών όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων (εφεξής «οι κατευθυντήριες γραμμές») (4). Πάνω από το ήμισυ του εγγεγραμμένου της κεφαλαίου είχε απωλεσθεί ενώ από το εν λόγω κεφάλαιο πάνω από το ένα τέταρτο είχε απωλεσθεί κατά τη διάρκεια των 12 προηγουμένων μηνών [σημείο 10 στοιχείο α)] των κατευθυντηρίων γραμμών). Ως εκ τούτου, η εταιρεία πληρούσε τα κριτήρια που προβλέπει η ισπανική νομοθεσία για την υπαγωγή της σε πτωχευτική διαδικασία [σημείο 10 στοιχείο γ)] των κατευθυντηρίων γραμμών). Σε κάθε περίπτωση, ο συνολικός κύκλος εργασιών παρουσίαζε πτωτική πορεία και η αξία των στοιχείων του ενεργητικού της ήταν σχεδόν μηδενική όπως προβλέπει το σημείο 11 των κατευθυντηρίων γραμμών.

(13)

Η αναδιάρθρωση της A NOVO είχε ήδη ξεκινήσει τον Ιούλιο του 2005 με στόχο την αλλαγή δραστηριότητας, από την κατασκευή τηλεφώνων στην παροχή υπηρεσιών μετά την πώληση. Η συμφωνία επί των βάσεων και δεσμεύσεων του σχεδίου βιωσιμότητας της A NOVO COMLINK S.L., του 2005, υποχρέωνε την A NOVO να συμβάλει στη χρηματοδότηση του σχεδίου βιωσιμότητάς της μέσω της πώλησης και της επανεκμίσθωσης της ακίνητης περιουσίας της στο τεχνολογικό πάρκο Ανδαλουσίας (έναντι ποσού που εκτιμάται σε 14,9 εκατ. ευρώ), για να μετατρέψει 94 συμβάσεις προσωρινής εργασίας σε συμβάσεις μόνιμης εργασίας πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2007, να συνάψει 88 νέες συμβάσεις πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2009 και να διατηρήσει το υφιστάμενο εργατικό δυναμικό μέχρι το 2015. Η συμφωνία περιελάμβανε επίσης καθεστώς μερικής συνταξιοδότησης των υπαλλήλων με τη συμπλήρωση των εξήντα ετών.

(14)

Σε αντιστάθμιση, η υπηρεσία απασχόλησης της Junta de Andalucía επέτρεψε στην A NOVO να αναστείλει 224 συμβάσεις εργασίας υπαλλήλων άνω των 54 ετών μέχρι την 31η Αυγούστου 2008. Η άδεια αυτή παρέχει στους εν λόγω υπαλλήλους το δικαίωμα να ζητήσουν επίδομα ανεργίας παρόλο που θεωρητικά είναι ακόμη εν ενεργεία. Κατά τη διάρκεια της προσωρινής αναστολής των συμβάσεων απασχόλησης, οι υπάλληλοι εξακολουθούν να αποτελούν μέρος της επιχείρησης. Στόχος του μέτρου είναι η συμπλήρωση του εισοδήματος των εργαζομένων που πλήττονται μέχρι να συμπληρώσουν την ηλικία συνταξιοδότησης.

(15)

Οι εκ του νόμου προβλεπόμενες υποχρεώσεις της επιχείρησης περιορίζονται στην καταβολή της εργοδοτικής εισφοράς στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης για τους εργαζόμενους που υπάχθηκαν σε αναστολή της σύμβασης, καθώς και των μισθολογικών δαπανών και των δαπανών κοινωνικής ασφάλισης κατά τη διάρκεια της μερικής συνταξιοδότησης (από την ηλικία των 60 έως την ηλικία των 65 ετών).

(16)

Μετά την ανάλυση των εν λόγω μέτρων κρατικών ενισχύσεων δυνάμει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ και λαμβανομένων υπόψη των κατευθυντηρίων γραμμών, η Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει τη διαδικασία δυνάμει του άρθρου 108 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ διότι διατηρούσε αμφιβολίες σχετικά με το εάν τηρήθηκαν οι όροι για την έγκριση της ενίσχυσης διάσωσης και αναδιάρθρωσης.

(17)

Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αμφότερα τα μέτρα ήταν πιθανό να συνιστούν ενίσχυση. Δυνάμει του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, ενισχύσεις που χορηγούνται από κράτος μέλος και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων και οι οποίες επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές, συνιστούν κρατική ενίσχυση. Τα υπό εξέταση μέτρα, δηλαδή οι εγγυήσεις, η επιδότηση επιτοκίου, το δάνειο της περιφέρειας της Ανδαλουσίας και οι άμεσες πληρωμές προς τους υπαλλήλους της A NOVO περιλαμβάνουν κρατικούς πόρους. Εξάλλου, παραχωρήθηκαν από την Αυτόνομη Κοινότητα της Ανδαλουσίας και καταλογίζονται στο κράτος.

(18)

Τα μέτρα πρέπει να παρέχουν στον αποδέκτη πλεονέκτημα που δεν θα μπορούσε να εξασφαλίσει υπό κανονικές συνθήκες αγοράς. Η εγγύηση δεν συνιστά τέτοιο πλεονέκτημα εάν ο δανειολήπτης αντιμετωπίζει οικονομικές δυσχέρειες (σημείο 3.2. στοιχείο α) της ανακοίνωσης της Επιτροπής για την εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ στις κρατικές ενισχύσεις με τη μορφή εγγυήσεων) (5). Το δάνειο της Ανδαλουσίας θα μπορούσε να παράσχει πλεονέκτημα. Η Επιτροπή αμφιβάλλει ότι χορηγήθηκε με επιτόκια αγοράς καθορισθέντα σύμφωνα με τους κανόνες της Επιτροπής για τον καθορισμό των επιτοκίων αγοράς που προσδιορίζονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την αναθεώρηση της μεθόδου καθορισμού των επιτοκίων αναφοράς και προεξόφλησης (6). Ως εκ τούτου, τα μέτρα ενδέχεται να συνιστούν ενίσχυση που στρεβλώνει τον ανταγωνισμό.

(19)

Παρόλο που η A NOVO αντιμετώπιζε οικονομικές δυσχέρειες στις αρχές του 2009, υπήρχαν αμφιβολίες ως προς το εάν ήταν επιλέξιμη για ενίσχυση διάσωσης ή αναδιάρθρωσης, δεδομένου ότι ήταν θυγατρική σε ποσοστό 100 % της γαλλικής επιχείρησης A NOVO SA, που είχε κύκλο εργασιών περίπου 350 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 12 εκατ. ευρώ το 2009. Σύμφωνα με το σημείο 11 των κατευθυντηρίων γραμμών, μια προβληματική επιχείρηση είναι επιλέξιμη για ενίσχυση μόνο εφόσον αδυνατεί να εξασφαλίσει την ανάκαμψή της με τη λήψη κεφαλαίων από τους ιδιοκτήτες της. Επιπλέον, σύμφωνα με το σημείο 13 των κατευθυντηρίων γραμμών, σε περίπτωση εταιρείας που ανήκει σε ευρύτερο επιχειρηματικό όμιλο, το κράτος μέλος οφείλει να αποδείξει ότι οι δυσχέρειες της εταιρείας είναι εγγενείς και πολύ σοβαρές με συνέπεια να μην μπορούν να αντιμετωπιστούν από τον ίδιο τον όμιλο. Η Ισπανία δεν έχει υποβάλει πληροφορίες από τις οποίες να προκύπτει ότι πληρούνται οι εν λόγω προϋποθέσεις.

(20)

Όσον αφορά το σχέδιο αναδιάρθρωσης, η Επιτροπή διατηρεί αμφιβολίες ως προς το εάν θα αποκαταστήσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα, όπως απαιτούν τα σημεία 35 και 36 των κατευθυντηρίων γραμμών. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης δεν περιλάμβανε περιγραφή των εσωτερικών μέτρων για τη βελτίωση της βιωσιμότητας και της διάρθρωσης της επιχείρησης. Επίσης, δεν προέβλεπε αντισταθμιστικά μέτρα τα οποία να ελαχιστοποιούν στο μέγιστο δυνατό βαθμό ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις της ενίσχυσης στους ανταγωνιστές, όπως η μείωση της παραγωγικής ικανότητας (σημεία 38 και 39 των κατευθυντηρίων γραμμών). Δεν κατέστη εξάλλου δυνατόν να αποδειχθεί ότι το ποσό και η ένταση της ενίσχυσης περιορίζονταν στα απολύτως απαραίτητα έξοδα αναδιάρθρωσης (σημεία 43 και 45 των κατευθυντηρίων γραμμών). Ειδικότερα, το σχέδιο δεν περιλαμβάνει καμία αναφορά σε ιδία συνεισφορά του αποδέκτη.

(21)

Όσον αφορά την αναδιάρθρωση του 2005, η Επιτροπή διατηρεί αμφιβολίες ως προς το εάν τηρήθηκε η αρχή της «εφάπαξ ενίσχυσης». Σύμφωνα με τα σημεία 72 και ακόλουθα των κατευθυντηρίων γραμμών, δεν επιτρέπεται κρατική παρέμβαση σε περίπτωση που έχουν παρέλθει λιγότερα από 10 έτη από την τελευταία εφαρμογή μέτρου ενίσχυσης για διάσωση ή αναδιάρθρωση. Η Επιτροπή δεν διαθέτει τις απαιτούμενες πληροφορίες για να προσδιορίσει εάν οι άμεσες πληρωμές από την αυτόνομη περιφέρεια της Ανδαλουσίας προς τους εργαζομένους συνιστούν ενίσχυση. Εάν οι πληρωμές αυτές είχαν πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο ενός γενικού καθεστώτος κοινωνικής ασφάλισης, δεν θα θεωρούνταν κρατική ενίσχυση. Εάν είχε χρειαστεί να καταβληθούν από την ίδια την επιχείρηση - δυνάμει της εργατικής νομοθεσίας ή συλλογικών συμφωνιών - οι εν λόγω πληρωμές θα αποτελούσαν μέρος των κανονικών δαπανών της επιχείρησης. Στην περίπτωση που οι πληρωμές αυτές αναλαμβάνονται από το κράτος, πρέπει να θεωρούνται ενίσχυση (7).

(22)

Κατά συνέπεια, ήταν αμφίβολο εάν η ενίσχυση διάσωσης και αναδιάρθρωσης θα μπορούσε να θεωρηθεί ως συμβατή με τις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές.

(23)

Η Ισπανία, με επιστολή της 22ας Οκτωβρίου 2010, ενημέρωσε την Επιτροπή ότι το κοινοποιηθέν μέτρο αναδιάρθρωσης δεν είχε υλοποιηθεί και ότι απέσυρε την κοινοποίηση.

(24)

Όσον αφορά την ενίσχυση διάσωσης του Μαΐου 2009, η Ισπανία δήλωσε ότι στις 19 Ιανουαρίου 2009 η υπηρεσία καινοτομίας και ανάπτυξης της Ανδαλουσίας (IDEA) είχε εγκρίνει πράξη εμπεριέχουσα κίνδυνο που συνίστατο σε εγγύηση κινδύνου ύψους 1,5 εκατ. ευρώ για περίοδο έξι μηνών η οποία επέτρεψε στην επιχείρηση να λάβει δάνειο από τις κεφαλαιαγορές ύψους 1 875 000 ευρώ. Το δάνειο αυτό εκδόθηκε στις 21 Μαΐου 2009 και συνέβαλε στην ελάφρυνση των προβλημάτων ρευστότητας της επιχείρησης τα οποία θα την είχαν οδηγήσει σε πτώχευση. Επίσης, παρείχε στην επιχείρηση το απαιτούμενο περιθώριο ελιγμών για να καταρτίσει ένα νέο σχέδιο αναδιάρθρωσης με τα απαιτούμενα για την εγγύηση της βιωσιμότητάς της μέτρα και τις ενέργειες δεδομένης της απρόβλεπτης κατάστασης που προέκυψε από τον γενικό πιστωτικό περιορισμό από τα χρηματοπιστωτικά όργανα.

(25)

Όσον αφορά το χαρακτηρισμό της εγγύησης ως ενίσχυσης, η Ισπανία ισχυρίστηκε ότι δεν θα υπήρχαν επιπτώσεις στις εμπορικές συναλλαγές. Κατ’ αυτήν, οι υπηρεσίες μετά την πώληση —τομέας δραστηριότητας του αποδέκτη— παρέχονται σε τοπικό επίπεδο και περιορίζονται στο έδαφος της Ισπανίας. Η ενίσχυση δεν θα επηρέαζε τις διασυνοριακές συναλλαγές ούτε θα εμπόδιζε κατά τρόπο που θα γινόταν αντιληπτός τους μη ισπανούς ανταγωνιστές να δραστηριοποιηθούν στην ισπανική αγορά. Δεν θα υπήρχε εξάλλου βάση για να παρέχονται υπηρεσίες μετά την πώληση εκτός ισπανικού εδάφους σε ισπανούς τελικούς καταναλωτές. Παρόλο που η A NOVO ανήκε στο γαλλικό όμιλο A NOVO SA, ό οποίος κατέχει σημαντική θέση στις υπηρεσίες μετά την πώληση στην Ευρώπη, η ενδεχόμενη έμμεση επίπτωση στις εμπορικές συναλλαγές θα ήταν μόνο θεωρητική και θα αντιπροσώπευε ένα ελάχιστο ενδεχόμενο που δεν θα επηρέαζε αισθητά τις ανταγωνιστικές σχέσεις μεταξύ ενός ομίλου όπως ο A NOVO SA και των ανταγωνιστών του εάν λαμβανόταν υπόψη η αντιπαραβολή του ποσού της ενίσχυσης με το μέγεθος ενός ομίλου όπως ο A NOVO SA του οποίου ο κύκλος εργασιών ανήλθε το 2009 σε 366 εκατ. ευρώ.

(26)

Οι ισπανικές αρχές δήλωσαν ότι το επιτόκιο του τραπεζικού δανείου ύψους 1,875 εκατ. ευρώ της 21ης Μαΐου 2009, το οποίο εγγυήθηκε η Junta de Andalucía κατά 80 % με ετήσια ασφάλιστρα 1,5 %, ήταν ανάλογο με εκείνα που εφαρμόζονται σε δάνεια προς υγιείς επιχειρήσεις. Το επιτόκιο ήταν 2,88 % ενώ το επιτόκιο αναφοράς που δημοσιεύθηκε από την Επιτροπή για τον Μάιο του 2009 ήταν 2,22 % (8). Η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την αναθεώρηση της μεθόδου καθορισμού των επιτοκίων αναφοράς και προεξόφλησης (9) καθορίζει το περιθώριο που εφαρμόζεται σε δάνεια με υψηλές εξασφαλίσεις προς υγιείς επιχειρήσεις (κατηγορία βαθμολογίας AAA – A) σε 60 μονάδες βάσης. Τούτο θα συνεπαγόταν όριο 2,82 %. Σύμφωνα με την απόφαση παροχής της εγγύησης, η τελευταία έληγε εντός έξι μηνών από τη χορήγηση του δανείου.

(27)

Οι ισπανικές αρχές δήλωσαν επίσης ότι η εγγύηση ήταν δικαιολογημένη λόγω του σοβαρού κοινωνικού αντίκτυπου και δεν προκαλούσε αθέμιτα δυσμενείς δευτερογενείς συνέπειες σε άλλα κράτη μέλη κατά την έννοια του σημείου 25 στοιχείο β) των κατευθυντηρίων γραμμών. Ο αριθμός των ατόμων που απασχολούνταν επίσημα στην επιχείρηση ανερχόταν σε 527. Η πτώχευση ή το κλείσιμο της επιχείρησης θα έπληττε τους εν λόγω εργαζόμενους καθώς και εκατοντάδες έμμεσες θέσεις εργασίας. Λαμβανομένης υπόψη της ηλικιακής διάρθρωσης των υπαλλήλων, πολλοί από αυτούς θα αντιμετώπιζαν δυσκολίες να βρουν νέα θέση απασχόλησης. Λόγω του υψηλού ποσοστού ανεργίας στην Ανδαλουσία (30 % στη Μάλαγα) το κλείσιμο της επιχείρησης θα προκαλούσε μια πολύ σοβαρή κοινωνική κατάσταση. Επιπλέον, η Ισπανία έκρινε ότι, λόγω της παροχής σε περιφερειακό επίπεδο των υπηρεσιών επισκευής μετά την πώληση, δεν ήταν πιθανόν να προκληθούν αθέμιτα δυσμενείς δευτερογενείς συνέπειες σε άλλα κράτη μέλη.

(28)

Οι ισπανικές αρχές ισχυρίστηκαν επίσης ότι επληρούντο οι προϋποθέσεις του σημείου 25 στοιχείο γ) των κατευθυντηρίων γραμμών που εφαρμόζονται στις μη κοινοποιηθείσες ενισχύσεις διάσωσης, δυνάμει των οποίων το κράτος μέλος πρέπει, το αργότερο εντός έξι μηνών από την πρώτη εφαρμογή της ενίσχυσης διάσωσης, να υποβάλει σχέδιο αναδιάρθρωσης ή αποδείξεις ότι έχει αποσβεσθεί η εγγύηση. Μετά τη χορήγηση της ενίσχυσης διάσωσης στις 21 Μαΐου 2009, η Ισπανία κοινοποίησε στις 16 Οκτωβρίου 2009 το σχέδιο αναδιάρθρωσης και την προβλεπόμενη ενίσχυση. Συνεπώς, τηρήθηκε η προθεσμία των έξι μηνών από τη χορήγηση της ενίσχυσης διάσωσης. Επιπλέον, η Ισπανία επιβεβαίωσε ότι η διάρκεια της κρατικής εγγύησης περιοριζόταν σε έξι μήνες.

(29)

Τέλος, οι ισπανικές αρχές διαβεβαίωσαν ότι η ενίσχυση περιοριζόταν στο απαιτούμενο ποσό για τη συνέχιση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης κατά την περίοδο των έξι μηνών για την οποία η ενίσχυση είχε εγκριθεί, όπως προβλέπει το σημείο 25 στοιχείο δ) των κατευθυντηρίων γραμμών. Το ποσό υπολογίστηκε με βάση τις ανάγκες σε ρευστό της επιχείρησης για έξι μήνες και το ταμειακό έλλειμμα που η ίδια υπέβαλε. Επίσης, η επιχείρηση υπέβαλε τον ακόλουθο πίνακα ταμειακών ροών ως μέρος της αίτησης διάσωσης:

(30)

Βάσει των εν λόγω δεδομένων, οι ισπανικές αρχές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το απαιτούμενο ποσό ανερχόταν σε 1 875 000 ευρώ, παρά το μεγάλο ποσό αρνητικών ταμειακών ροών (– 5 367 002 ευρώ). Για τον καθορισμό του ποσού της ενίσχυσης, οι ισπανικές αρχές έλαβαν υπόψη το αποτέλεσμα που προέκυψε μετά από την εφαρμογή του τύπου που προβλέπεται στο παράρτημα των κατευθυντηρίων γραμμών. Ο υπολογισμός πραγματοποιήθηκε ως εξής:

Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω, το ήμισυ των αρνητικών λειτουργικών ταμειακών ροών για το έτος που προηγείται της ενίσχυσης ανήλθε σε 3 662 424 ευρώ. Το δάνειο με κρατική εγγύηση από την Ισπανία θα παρέμενε αισθητά κάτω από το ανώτατο αυτό όριο και ως εκ τούτου θα περιοριζόταν στο απαραίτητο ποσό.

(31)

Όσον αφορά το εάν η A NOVO, ως θυγατρική κατά 100 % της γαλλικής επιχείρησης A NOVO SA της οποίας ο κύκλος εργασιών είναι περίπου 350 εκατ. ευρώ, μπορεί να θεωρηθεί ως προβληματική επιχείρηση επιλέξιμη για ενίσχυση διάσωσης και αναδιάρθρωσης, η Ισπανία ισχυρίστηκε ότι οι δυσχέρειες της επιχείρησης ήταν εγγενείς και ιδιαίτερα σοβαρές με συνέπεια να μην μπορούν να αντιμετωπιστούν από τον ίδιο τον όμιλο. Ήταν εγγενείς διότι συνδέονταν αποκλειστικά με τις δραστηριότητες της A NOVO και ιδίως με τη μετατροπή της από κατασκευαστική επιχείρηση σε επιχείρηση παροχής υπηρεσιών. Δεν προέκυψαν από κάποια κατανομή του κόστους εντός του ομίλου. Εξάλλου, οι οικονομικές δυσχέρειες της επιχείρησης ήταν ιδιαίτερα σοβαρές για να αντιμετωπιστούν από τον ίδιο τον όμιλο. Από τα στοιχεία του 2008 και του 2009 όσον αφορά τα αποτελέσματα εκμετάλλευσης και τις ταμειακές ροές για τον όμιλο A NOVO SA και την A NOVO Comlink España προκύπτει ότι προς το τέλος του 2008, όταν οι δυσχέρειες της A NOVO άρχισαν να καθιστούν επιτακτική μια επιχείρηση διάσωσης, η μητρική εταιρεία αντιμετώπιζε επίσης οικονομικές πιέσεις:

Οι ζημίες του ομίλου ύψους 17 εκατ. ευρώ οφείλονταν και σε μια σειρά από δεσμεύσεις έναντι της A NOVO Ισπανίας. Ο όμιλος A NOVO κατέβαλε ιδιαίτερα σημαντικές συνεισφορές στην ισπανική θυγατρική επιχείρηση: 2 123 εκατ. ευρώ το 2006 και 2 060 εκατ. ευρώ το 2009. Περαιτέρω πιέσεις προέκυψαν το 2009 λόγω της ανάγκης αναδιάρθρωσης του χρέους του γαλλικού ομίλου.

(32)

Όσον αφορά την αναδιάρθρωση του 2005 και την αρχή της εφάπαξ ενίσχυσης, σύμφωνα με τις ισπανικές αρχές 224 εργαζόμενοι επωφελήθηκαν του καθεστώτος μερικής συνταξιοδότησης μετά την αναστολή των συμβάσεων εργασίας δυνάμει σχεδίου προσωρινής ρύθμισης της απασχόλησης (ERTE). Δυνάμει του ERTE, ανεστάλησαν οι συμβάσεις απασχόλησης 224 εργαζομένων σύμφωνα με την ισχύουσα γενική εργατική νομοθεσία, ιδίως το άρθρο 45 του εργατικού νόμου που εκδόθηκε με το βασιλικό νομοθετικό διάταγμα 1/1995 της 24ης Μαρτίου 1995 (10).

(33)

Σύμφωνα με το άρθρο 45 παράγραφος 1 του εργατικού νόμου, η σύμβαση απασχόλησης μπορεί να ανασταλεί για οικονομικούς, τεχνικούς, οργανωτικούς ή παραγωγικούς λόγους. Το άρθρο 45 παράγραφος 2 προβλέπει ότι η αναστολή απαλλάσσει τα μέρη από τις αμοιβαίες υποχρεώσεις που αφορούν την εργασία και την καταβολή αμοιβής. Οι εργαζόμενοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας με βάση το άρθρο 208 παράγραφος 1 στοιχείο α) του γενικού νόμου για την κοινωνική ασφάλιση (βασιλικό νομοθετικό διάταγμα 1/1994 της 20ής Ιουνίου 1994 (11)). Σύμφωνα με το άρθρο 214 παράγραφος 2 του εν λόγω βασιλικού διατάγματος περί έγκρισης του αναθεωρημένου κειμένου του γενικού νόμου περί κοινωνικής ασφάλισης, ο εργοδότης οφείλει να καταβάλει την εργοδοτική εισφορά για την κοινωνική ασφάλιση, ενώ το ποσό της εισφοράς κοινωνικής ασφάλισης του εργαζόμενου καταβάλλεται από το Εθνικό Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (INSS).

(34)

Μετά τη λήξη της περιόδου αναστολής των ατομικών συμβάσεων που προβλέπει το ERTE, οι εργαζόμενοι επανεντάχθηκαν στην επιχείρηση αλλά με καθεστώς μερικής συνταξιοδότησης δυνάμει του οποίου ο χρόνος εργασίας τους ανερχόταν μόνο στο 15 % του προβλεπόμενου από την αρχική σύμβαση. Η επιχείρηση κατέβαλλε το 15 % των μισθών και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Σύμφωνα με τις ισπανικές αρχές, το εν λόγω μέτρο, καθώς και τα συνοδευτικά χρηματοοικονομικά μέτρα που εγκρίθηκαν από την υπηρεσία απασχόλησης της Junta de Andalucía στο πλαίσιο του ERTE του 2005 και βασίστηκαν στη συμφωνία επί των βάσεων και δεσμεύσεων του σχεδίου βιωσιμότητας της A NOVO Comlink España S.L. της 18ης Ιουλίου 2005, συμβιβάζονται με την ισχύουσα γενική εργατική νομοθεσία. Τούτο αφορά ιδίως το άρθρο 51 και ακόλουθα του εργατικού νόμου, το Βασιλικό Διάταγμα 43/1996 της 19ης Ιανουαρίου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με το οποίο εγκρίνονται οι κανόνες της διαδικασίας ρύθμισης της απασχόλησης και διοικητικών μέτρων σε θέματα συλλογικών μεταφορών (12), το Βασιλικό Διάταγμα 2064/1995, της 22ας Δεκεμβρίου με το οποίο εγκρίνεται ο γενικός κανονισμός για τις εισφορές και την εκκαθάριση άλλων δικαιωμάτων κοινωνικής ασφάλισης (13), καθώς και η σύμβαση συλλογικής ασφάλειας ζωής που συνιστά ειδικό μέτρο για την άμεση και ονομαστική στήριξη των εργαζομένων προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις που συνεπάγεται η υπαγωγή τους σε καθεστώς μερικής συνταξιοδότησης, όπως προβλέπει ο νόμος 50/1980 της 8ης Οκτωβρίου για τις ασφαλιστικές συμβάσεις (14).

(35)

Μετά την απόσυρση της κοινοποίησης, η διαδικασία σχετικά με το κοινοποιηθέν σχέδιο αναδιάρθρωσης δεν είχε πλέον αντικείμενο. Ωστόσο, η απόσυρση της κοινοποίησης δεν μπορεί να έχει επίπτωση επί της μη κοινοποιηθείσας ενίσχυσης διάσωσης η οποία είχε ήδη χορηγηθεί πριν από την κοινοποίηση της ενίσχυσης αναδιάρθρωσης.

(36)

Μετά τις απαντήσεις των ισπανικών αρχών πρέπει να διασφαλιστεί ότι η ενίσχυση διάσωσης είναι συμβατή με το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ), καθόσον πληροί τις σχετικές προϋποθέσεις που προβλέπονται στις κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων.

(37)

Το μέτρο συνιστά ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. Για να χαρακτηριστεί ένα μέτρο ως κρατική ενίσχυση πρέπει να παρέχει πλεονέκτημα στον αποδέκτη το οποίο δεν θα μπορούσε να αποκτήσει υπό κανονικές συνθήκες αγοράς και το οποίο θα μπορούσε να επηρεάσει τον ανταγωνισμό και τις συναλλαγές μεταξύ κρατών μελών. Θεωρείται ότι μία εγγύηση συνιστά ενίσχυση εάν ο δανειολήπτης αντιμετωπίζει οικονομικές δυσχέρειες σύμφωνα με το σημείο 3.2. στοιχείο α) της ανακοίνωσης της Επιτροπής για την εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ στις κρατικές ενισχύσεις με τη μορφή εγγυήσεων. Στην παρούσα περίπτωση, η Επιτροπή εκτιμά ότι η εγγύηση παρέχει πλεονέκτημα στον δανειολήπτη. Η θέση της δικαιούχου επιχείρησης ενισχύθηκε σε σύγκριση με εκείνη των ανταγωνιστών της. Κατά συνέπεια, το μέτρο δύναται να νοθεύσει τον ανταγωνισμό.

(38)

Οι ισπανικές αρχές ισχυρίστηκαν ότι δεν υπήρχε καμία επίπτωση για τις συναλλαγές μεταξύ κρατών μελών. Ωστόσο, το Δικαστήριο επιβεβαίωσε στη νομολογία του ότι ο επηρεασμός των συναλλαγών δεν εξαρτάται από τον τοπικό ή περιφερειακό χαρακτήρα των υπηρεσιών που παρέχονται ούτε από την εμβέλεια του σχετικού τομέα δραστηριοτήτων (15). Επιπλέον, οι υπηρεσίες μετά την πώληση που παρέχει η A NOVO αποτελούν αντικείμενο ελεύθερων εμπορικών συναλλαγών εντός της Ένωσης. Η ιδιοκτησία των επιχειρήσεων που παρέχουν το είδος αυτό υπηρεσιών δεν περιορίζεται σε ένα μόνο κράτος μέλος. Τούτο ισχύει ειδικότερα για τον αποδέκτη, που αποτελεί μέρος του γαλλικού ομίλου A NOVO, ο οποίος κατέχει σημαντική θέση στην αγορά υπηρεσιών μετά την πώληση στην Ευρώπη και σε άλλες αγορές. Οι παρεχόμενες από την A NOVO υπηρεσίες θα μπορούσαν κάλλιστα να παρασχεθούν από άλλες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που διαθέτουν θυγατρική στην Ισπανία. Αντίστοιχα, επιχειρήσεις από άλλα κράτη μέλη θα μπορούσαν να εξετάσουν την εγκατάστασή τους στην Ισπανία για την παροχή τέτοιων υπηρεσιών, αλλά η δυνατότητα παροχής υπηρεσιών που απέκτησε η A NOVO χάρη στην ενίσχυση θα μπορούσε να τις αποτρέψει από την ενέργεια αυτή. Οι συναλλαγές μεταξύ κρατών μελών μπορούν να επηρεαστούν και από χαμηλό ποσό ενίσχυσης, ιδίως εάν από αυτό εξαρτάται κατά πόσο η A NOVO μπορεί να εξακολουθήσει να λειτουργεί. Η ενίσχυση θα μπορούσε επίσης να καταστήσει ισχυρότερη τη γαλλική μητρική επιχείρηση. Συνεπώς, ο όρος του επηρεασμού των συναλλαγών μεταξύ κρατών μελών πληρούται και η χορήγηση ενίσχυσης διάσωσης συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. Η ενίσχυση χορηγήθηκε από την Junta de Andalucía και αποδίδεται στο κράτος.

(39)

Η A NOVO είναι προβληματική επιχείρηση κατά την έννοια του σημείου 13 των κατευθυντηρίων γραμμών, παρά το γεγονός ότι ανήκει σε έναν μεγαλύτερο όμιλο. Η Ισπανία είχε τη δυνατότητα να αποδείξει ότι οι δυσχέρειες της επιχείρησης ήταν εγγενείς και δεν προέκυψαν από αυθαίρετη κατανομή των δαπανών. Πράγματι, οι δυσχέρειες οφείλονταν στη βιομηχανική αναδιάρθρωση που υπέστη η επιχείρηση κατά τα προηγούμενα έτη. Οι δυσχέρειες αυτές ήταν ιδιαίτερα σοβαρές και δεν μπορούσαν να αντιμετωπιστούν αποκλειστικά στο πλαίσιο του ομίλου δεδομένου ότι την περίοδο της χορήγησης της ενίσχυσης διάσωσης η μητρική εταιρεία αντιμετώπιζε σημαντικές χρηματοοικονομικές πιέσεις. Είχε επενδύσει 2,123 εκατ. ευρώ στην A NOVO το 2006 και είχε παρουσιάσει και η ίδια ζημίες το 2008. Το 2009 προέβη σε εισφορά ιδίων κεφαλαίων ύψους 2,060 εκατ. ευρώ.

(40)

Η εγγύηση πληροί τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στο σημείο 25 στοιχείο α) των κατευθυντηρίων γραμμών. Το τραπεζικό δάνειο διάσωσης ύψους 1,875 εκατ. ευρώ, το οποίο εγγυήθηκε κατά 80 % η Junta de Andalucía, χορηγήθηκε με επιτόκιο συγκρίσιμο με τα αντίστοιχα που εφαρμόζονται σε δάνεια προς υγιείς επιχειρήσεις, σύμφωνα με την ανακοίνωση σχετικά με την αναθεώρηση της μεθόδου καθορισμού των επιτοκίων αναφοράς και προεξόφλησης. Επιπλέον, ο δανειολήπτης κατέβαλε ετήσια προμήθεια εγγύησης ύψους 1,5 %. Η εγγύηση έληγε εντός των έξι μηνών από την ημερομηνία χορήγησης του δανείου.

(41)

Η εγγύηση ήταν δικαιολογημένη λόγω των σοβαρών κοινωνικών λόγων που αντιμετώπιζε η A NOVO και δεν είχε ανεπίτρεπτα αρνητικές επιπτώσεις σε άλλα κράτη μέλη κατά την έννοια του σημείου 25 στοιχείο β) των κατευθυντηρίων γραμμών. Η Επιτροπή είχε ήδη αναγνωρίσει στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας ότι η οικονομική κατάσταση της A NOVO, η οποία απασχολούσε 527 άτομα, κατέστη δυσχερής κατά τη διάρκεια του 2008 (βλέπε αιτιολογικές σκέψεις 11 και 12 ανωτέρω). Η πτώχευση ή το κλείσιμο της επιχείρησης θα προκαλούσε ιδιαίτερα σοβαρή κοινωνική κατάσταση στην Ανδαλουσία, η οποία πλήττεται ήδη από υψηλό ποσοστό ανεργίας. Δεδομένου ότι οι υπηρεσίες επισκευής μετά την πώληση έχουν περιφερειακό χαρακτήρα, δεν είναι πιθανό να προκύψουν ανεπίτρεπτα αρνητικές επιπτώσεις σε άλλα κράτη μέλη.

(42)

Πληρούνται επίσης οι όροι του σημείου 25 στοιχείο γ) των κατευθυντηρίων γραμμών, που εφαρμόζονται σε περίπτωση μη κοινοποιηθείσας ενίσχυσης, σύμφωνα με τους οποίους το κράτος μέλος πρέπει, το αργότερο εντός έξι μηνών από την πρώτη εφαρμογή της ενίσχυσης διάσωσης, να υποβάλει σχέδιο αναδιάρθρωσης ή αποδείξεις ότι η εγγύηση έχει αποσβεσθεί. Μετά τη χορήγηση της ενίσχυσης διάσωσης στις 21 Μαΐου 2009, η A NOVO υπέβαλε σχέδιο αναδιάρθρωσης στις 10 Σεπτεμβρίου 2009 καθώς και αίτηση για ενίσχυση διάσωσης. Στις 16 Οκτωβρίου 2009, η Ισπανία κοινοποίησε το σχέδιο αναδιάρθρωσης. Επιπλέον, η διάρκεια της κρατικής εγγύησης περιοριζόταν σε έξι μήνες και έληξε στις 21 Νοεμβρίου 2009.

(43)

Επίσης, η ενίσχυση περιοριζόταν στο ποσό που απαιτούνταν για τη συνέχιση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης κατά την περίοδο των έξι μηνών για την οποία εγκρίθηκε η ενίσχυση, όπως προβλέπει το σημείο 25 στοιχείο δ) των κατευθυντηρίων γραμμών. Το ποσό υπολογίστηκε με βάση τις ανάγκες σε ρευστό για περίοδο έξι μηνών και το ταμειακό έλλειμμα που παρουσίασε η επιχείρηση, που κυμαίνονταν σαφώς κάτω από το ανώτατο όριο που καθορίζεται από τον τύπο υπολογισμού που προβλέπει το παράρτημα των κατευθυντηρίων γραμμών. Επομένως, γίνεται δεκτό ότι η ενίσχυση περιορίστηκε στο απαιτούμενο ποσό σύμφωνα με το σημείο 25 στοιχείο δ) των κατευθυντηρίων γραμμών.

(44)

Όσον αφορά την αρχή της εφάπαξ ενίσχυσης, οι πληροφορίες που υπέβαλε η Ισπανία επέτρεψαν στην Επιτροπή να επαληθεύσει ότι η χρησιμοποίηση κρατικών κονδυλίων στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του 2005 για τα κοινωνικά μέτρα υπέρ μέρους του εργατικού δυναμικού της A NOVO πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με το γενικό καθεστώς κοινωνικής ασφάλισης και δεν μπορεί να θεωρηθεί κρατική ενίσχυση, σύμφωνα με τα σημεία 61 και 63 των κατευθυντηρίων γραμμών.

(45)

Συνεπώς, οι πληροφορίες που υποβλήθηκαν από τις ισπανικές αρχές εξαλείφουν τις αμφιβολίες τις οποίες είχε εκφράσει η Επιτροπή στην απόφασή της για την κίνηση της διαδικασίας που προβλέπει το άρθρο 108 παράγραφος 2 της Συνθήκης, σχετικά με το εάν τα προσωρινά μέτρα που εγκρίθηκαν υπέρ της A NOVO συμβιβάζονται με το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ.

(46)

Συνεπεία των ανωτέρω, η Επιτροπή αποφάσισε να περατώσει τη διαδικασία του άρθρου 108 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ. Όσον αφορά τη μη κοινοποιηθείσα ενίσχυση διάσωσης, η Επιτροπή φρονεί ότι η Ισπανία την εφάρμοσε παράνομα κατά παράβαση του άρθρου 108 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ. Ωστόσο, η Επιτροπή οφείλει να λάβει θετική απόφαση λόγω του ότι η ενίσχυση αυτή συμβιβάζεται με την εσωτερική αγορά κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ. Η διαδικασία για την κοινοποιηθείσα ενίσχυση αναδιάρθρωσης περατώνεται δεδομένου ότι στερείται πλέον αντικειμένου από τη στιγμή που η Ισπανία απέσυρε το μέτρο.