9.9.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 237/15

(1)

Με ηλεκτρονική κοινοποίηση της 20ής Δεκεμβρίου 2006, η οποία πρωτοκολλήθηκε από την Επιτροπή αυθημερόν (A/40513), η Γερμανία, συμμορφούμενη με την σχετική υποχρέωση ατομικής κοινοποίησης που καθορίζεται στο πολυτομεακό πλαίσιο για τις περιφερειακές ενισχύσεις προς μεγάλα επενδυτικά σχέδια (2) (στο εξής «ΠΤΠ 2002»), κοινοποίησε στην Επιτροπή ότι προτίθεται να χορηγήσει κρατική περιφερειακή ενίσχυση για ένα μεγάλο επενδυτικό σχέδιο υπέρ της εταιρείας EverQ GmbH. Στις 24 Νοεμβρίου 2008 η EverQ GmbH μετατράπηκε σε ανώνυμη εταιρία και μετονομάστηκε σε Sovello AG (3).

(2)

Στις 16 Φεβρουαρίου (D/50671), 26 Απριλίου (D/51786), 10 Ιουλίου (D/52902) και 17 Σεπτεμβρίου 2007 (D/53704), η Επιτροπή ζήτησε συμπληρωματικές πληροφορίες. Η Γερμανία επανεπεξεργάστηκε την κοινοποίηση και διαβίβασε συμπληρωματικές πληροφορίες στις 29 Μαρτίου (A/32775), 9 Μαΐου (A/33866), 28 Αυγούστου (A/37024), 17 Οκτωβρίου (A/38528), 9 Νοεμβρίου (A/39223) και 12 Νοεμβρίου 2007 (A/39287) αντίστοιχα. Στις 6 Δεκεμβρίου 2007 πραγματοποιήθηκε συνεδρίαση μεταξύ εκπροσώπων των υπηρεσιών της Επιτροπής και των γερμανικών αρχών. Στις 20 Δεκεμβρίου 2007, οι γερμανικές αρχές επιβεβαίωσαν εγγράφως τις πληροφορίες που είχαν παρασχεθεί στο πλαίσιο της συνεδρίασης αυτής (A/40543). Στις 20 Φεβρουαρίου 2008, η Επιτροπή ζήτησε περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με το ερώτημα, αν πρόκειται για ενιαία επένδυση, καθώς και επικαιροποιημένα στοιχεία αγοράς. Οι ζητηθείσες πληροφορίες της διαβιβάστηκαν στις 19 Μαρτίου 2008 (A/5454).

(3)

Με επιστολή της 20ής Μαΐου 2008 [K(2008)1844 τελικό], η Επιτροπή ενημέρωσε τη Γερμανία σχετικά με την απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία του άρθρου 88 παράγραφος 2 της συνθήκης εκατ.

(4)

Η Γερμανία διαβίβασε τις παρατηρήσεις της με επιστολή της 15ης Αυγούστου 2008 που πρωτοκολλήθηκε από την Επιτροπή στις 18 Αυγούστου 2008 (A/16933).

(5)

Η απόφαση της Επιτροπής για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (4) στις 4 Σεπτεμβρίου 2008. Η Επιτροπή κάλεσε τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με την ενίσχυση

(6)

Με επιστολή της 30ής Σεπτεμβρίου 2008, που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν από την Επιτροπή (A/20002), η Επιτροπή έλαβε τις παρατηρήσεις ενός εκ των ενδιαφερομένων. Τις απόψεις αυτές η Επιτροπή διαβίβασε στη Γερμανία με επιστολή της 7ης Οκτωβρίου 2008 (D/53848). Η Γερμανία διαβίβασε συμπληρωματικές πληροφορίες με μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στις 16 και 24 Απριλίου και 15 Μαΐου 2009, τα οποία πρωτοκολλήθηκαν από την Επιτροπή αυθημερόν (A/8772, A/9822 και A/11817 αντίστοιχα).

(7)

Η ενίσχυση στοχεύει στην υποστήριξη της περιφερειακής ανάπτυξης. Τόπος εγκατάστασης της επένδυσης είναι το Thalheim, αγροτική περιφέρεια Bitterfeld της Σαξονίας-Άνχαλτ στη Γερμανία. Βάσει του γερμανικού χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων (2004–2006) (5) η περιοχή αυτή ενισχύεται σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συνθήκης ΕΚ.

(8)

Η κοινοποιηθείσα ενίσχυση πρόκειται να χορηγηθεί στην Sovello AG (στο εξής «Sovello»). Η Sovello συστήθηκε το Δεκέμβριο 2004 ως κοινοπραξία και συμμετείχαν σε αυτές η Evergreen Solar Inc. (Marlboro, MA, USA, στο εξής «Evergreen») με μερίδιο 75,1 % και η Q-Cells AG (Thalheim, Γερμανία, στο εξής «Q-Cells») με μερίδιο 24,9 %. Η Evergreen κατασκευάζει ηλιακούς συλλέκτες και είναι κάτοχος διπλώματος ευρεσιτεχνίας για την τεχνολογία String-Ribbon (6), για την οποία παρείχε στην κοινοπραξία άδεια εκμετάλλευσης. Η QCells είναι από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές ηλιακών κυττάρων στον κόσμο και συνεισέφερε τις ικανότητές της ως κατασκευαστής τέτοιων κυττάρων και την εμπειρία της στη γερμανική αγορά ηλιακής ενέργειας.

(9)

Τον Νοέμβριο του 2005 εισήλθε στην κοινοπραξία η Renewable Energy Corporation ASA (με έδρα τη Νορβηγία, στο εξής «REC») με μερίδιο 15 %, ενώ τα μερίδια της Evergreen και της Q-Cells μειώθηκαν σε 64 % και 21 % αντίστοιχα. Η REC είναι από τους μεγαλύτερους στον κόσμο κατασκευαστές εξαρτημάτων από πυρίτιο για τη βιομηχανία φωτοβολταϊκών, ενώ οι θυγατρικές της παράγουν πλακίδια πυριτίου, ηλιακά κύτταρα και ηλιακούς συλλέκτες.

(10)

Από τη 19η Δεκεμβρίου 2006 (δηλαδή την προηγούμενη της κοινοποίησης της ενίσχυσης), κάθε ένας από τους εταίρους Evergreen, Q-Cells και REC κατέχει μερίδιο 33,3 % της Sovello.

(11)

Παρακάτω απεικονίζεται η σημερινή εταιρική σύνθεση της Sovello:

(12)

Η Γερμανία προτίθεται να χορηγήσει στη Sovello περιφερειακή επενδυτική ενίσχυση για τη δημιουργία νέου εργοστασίου (Sovello2) παραγωγής φωτοβολταϊκών συλλεκτών.

(13)

H Sovello λειτουργεί ήδη ένα εργοστάσιο, το Sovello1 (7), στο Thalheim, όπου από τον Απρίλιο του 2006 άρχισε η παραγωγή ηλιακών συλλεκτών. Σύμφωνα με το σχεδιασμό που υπήρχε κατά το χρόνο της κοινοποίησης, η παραγωγική ικανότητα του εργοστασίου θα ανερχόταν σε 30 Megawatt-Peak (8) μέχρι τα τέλη του 2007. Η Γερμανία υποστηρίζει ότι το εργοστάσιο αυτό είχε σχεδιαστεί ως πιλοτικό σχέδιο, προκειμένου να αποδειχθεί ότι είναι εφικτή η βιομηχανική υλοποίηση της τεχνολογίας String-Ribbon της Evergreen σε συνδυασμό με τις τεχνολογίες παραγωγής της Q-Cells.

(14)

Η κοινοποιηθείσα ενίσχυση αφορά ένα νέο επενδυτικό σχέδιο, το Sovello2, το οποίο απέβλεπε στην κατασκευή ενός νέου εργοστασίου για την ολοκληρωμένη μαζική παραγωγή ηλιακών συλλεκτών με βάση την επικυρωμένη μέθοδο String-Ribbon σε οικόπεδο στο Thalheim, το οποίο γειτνιάζει με τις εγκαταστάσεις του Sovello1. Οι εργασίες για την ανέγερση του Sovello2 άρχισαν τον Ιούλιο του 2006 και ολοκληρώθηκαν τον Ιούνιο του 2008. Η επίτευξη της πλήρους ονομαστικής παραγωγικής ικανότητας του Sovello2, που ανέρχεται σε 60 MWp ετησίως, έχει προγραμματιστεί για το έτος 2009 (9).

(15)

Κατά το χρόνο της κοινοποίησης εκτιμάτο ότι το Sovello2 πρόκειται να δημιουργήσει περίπου 390 άμεσες και τουλάχιστον 700 έμμεσες θέσεις εργασίας στην περιοχή.

(16)

Στο παρακάτω χρονοδιάγραμμα αποτυπώνονται οι διάφορες φάσεις των δύο σχεδίων:

(17)

Η ενίσχυση χορηγείται βάσει των εξής υφιστάμενων καθεστώτων ενίσχυσης: «Βελτίωση της περιφερειακής οικονομικής διάρθρωσης» (κρατική ενίσχυση N 642/02 (11) — στο εξής «ρύθμιση GA»), «Investitionszulagengesetz 2005» (κρατική ενίσχυση N 142a/04 (12) και του διάδοχου νόμου «Investitionszulagengesetz 2007» (κρατική ενίσχυση N 357a/06 (13).

(18)

Σύμφωνα με τα επικαιροποιημένα στοιχεία που απέστειλε η Γερμανία στις 16 και 24 Απριλίου 2009, το συνολικό κόστος επένδυσης για το Sovello2 ανέρχεται σε (ονομαστικά) 118 418 780 EUR (παρούσα αξία 114 882 310 EUR (14) και είναι στο σύνολό του επιλέξιμο για περιφερειακές ενισχύσεις. Στον πίνακα I αναλύεται το συνολικό επενδυτικό κόστος για την κοινοποιηθείσα επένδυση:

Πίνακας I

Ανάλυση του κόστους του έργου

(19)

Σύμφωνα με τα επικαιροποιημένα στοιχεία που διαβίβασε η Γερμανία στις 16 και 24 Απριλίου 2009, η Sovello χρηματοδότησε το σχέδιο με ιδία κεφάλαια και μη καλυμμένα από κρατική εγγύηση τραπεζικά δάνεια ύψους 87 313 015 EUR καθώς και με την αιτηθείσα ενίσχυση 31 105 765 EUR. Συνεπώς, η ιδία συμμετοχή της Sovello, η οποία δεν περιλαμβάνει κανενός είδους δημόσια ενίσχυση, ανέρχεται σε περισσότερο από 25 % του συνολικού ύψους των επιλέξιμων δαπανών.

(20)

Το Thalheim (αγροτική περιφέρεια Bitterfeld, δήμος Dessau, ομόσπονδο κρατίδιο Sachsen-Anhalt) βρίσκεται σε ενισχυόμενη περιοχή σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συνθήκης ΕΚ σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα (15) (στο εξής «Κατευθυντήριες γραμμές για τις περιφερειακές ενισχύσεις 1998») και του γερμανικού χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων 2004–2006 (16), η οποία ίσχυε κατά το χρόνο της κοινοποίησης, η ανώτατη επιτρεπόμενη ένταση ενίσχυσης προς μεγάλες επιχειρήσεις στην εν λόγω περιοχή ανέρχεται στο 35 % του ακαθάριστου ισοδυνάμου επιχορήγησης (στο εξής «ΑΙΕ» ).

(21)

Λόγω της πιθανής εφαρμογής της πριμοδότησης συνοχής σύμφωνα με το σημείο 25 του ΠΤΠ 2002, η Γερμανία κοινοποίησε δύο διαφορετικά ποσά ενίσχυσης και αντίστοιχα δύο διαφορετικές εντάσεις ενίσχυσης. Στο σημείο 25 του ΠΤΠ 2002 ορίζεται: «Η ανώτατη επιτρεπόμενη ένταση ενίσχυσης […] μπορεί να προσαυξηθεί πολλαπλασιάζοντας την ένταση αυτή επί συντελεστή 1,15 εάν το σχέδιο συγχρηματοδοτείται […] ως μεγάλο σχέδιο κατά την έννοια του άρθρου 25 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου  (17) […].» Ωστόσο, σε περιοχή επιλέξιμη για χορήγηση ενίσχυσης βάσει του άρθρου 87 παράγραφο 3 στοιχείο α) της συνθήκης ΕΚ, το ποσοστό συγχρηματοδότησης από κοινοτικούς πόρους πρέπει να ανέρχεται τουλάχιστον στο 25 % της συνολικής δημόσιας δαπάνης, ενώ η ανώτατη ένταση ενίσχυσης που προκύπτει από την εφαρμογή της πριμοδότησης συνοχής δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το 75 % του ισχύοντος ανώτατου ορίου για ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα (σημεία 25 και 26 του ΠΤΠ 2002).

(22)

Η πρώτη ένταση ενίσχυσης που κοινοποιήθηκε από τη Γερμανία ανερχόταν στο 22,46 % του ΑΙΕ και αντιστοιχούσε σε ενίσχυση ποσού 30,526 εκατ. EUR. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί στο όριο της έντασης ενίσχυσης χωρίς την πριμοδότηση συνοχής , το οποίο υπολογίστηκε στη βάση των αρχικά κοινοποιηθέντων επιλέξιμων δαπανών παρούσας αξίας 135,934 εκατ. EUR, επί των οποίων εφαρμόστηκε η διαδικασία μείωσης σύμφωνα με το σημείο 21 του ΠΤΠ 2002, λαμβανομένου υπόψη του ανώτατου ορίου περιφερειακής ενίσχυσης που ανέρχεται στο 35 % του ΑΙΕ.

(23)

Εφόσον εφαρμοστεί η πριμοδότηση συνοχής (στο εξής «Ενίσχυση με πριμοδότηση συνοχής»), η ανώτατη επιτρεπόμενη ενίσχυση για επιλέξιμες δαπάνες ύψους 135,934 εκατ. EUR ανέρχεται σε 35,105 εκατ. EUR (παρούσα αξία), που αντιστοιχούν σε ένταση ενίσχυσης 25,83 % του ΑΙΕ). Η εν λόγω ένταση ενίσχυσης στηρίζεται στο σημείο 25 του ΠΤΠ 2002.

(24)

Η δεύτερη ένταση ενίσχυσης, την οποία κοινοποίησε η Γερμανία για την περίπτωση εφαρμογής της πριμοδότησης συνοχής, ανέρχεται, εάν ληφθούν υπόψη όλες οι επιλέξιμες δαπάνες επένδυσης, στο 23,83 % του ΑΙΕ, που αντιστοιχεί σε ενίσχυση ποσού 35,336 εκατ. EUR (ονομαστική αξία) ή 32,397 εκατ. EUR (παρούσα αξία).

(25)

Στις 16 και 24 Απριλίου 2009 η Γερμανία διαβίβασε επικαιροποιημένα στοιχεία και κοινοποίησε στην Επιτροπή ότι οι επιλέξιμες δαπάνες για την επένδυση Sovello2 τελικά ανέρχονται σε συνολικά 118 418 780 EUR (114 882 310 EUR παρούσα αξία) και ότι η ενίσχυση για το Sovello 2 σε περίπτωση εφαρμογής της πριμοδότησης συνοχής θα έχει ύψος (ονομαστική αξία) 31 105 765 EUR (27 367 723 EUR παρούσα αξία), ήτοι η αντίστοιχη ένταση ενίσχυσης θα ανέλθει στο 23,8224 % του ΑΙΕ. Επίσης δήλωσε ότι η ενίσχυση θα χορηγηθεί με τη μορφή άμεσης επιχορήγησης ύψους 17 220 066 EUR και επιδότησης της επένδυσης με ποσό 13 885 699 EUR το 2009.

(26)

Οι γερμανικές αρχές υπέβαλλαν αίτηση υλοποίησης μεγάλου σχεδίου προκειμένου να λάβουν, στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος «Sachsen-Anhalt», συγχρηματοδότηση (ονομαστικού) ύψους 9,118 εκατ. EUR από πόρους του ΕΤΠΑ (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) (18). Αν η Επιτροπή απέρριπτε την αίτηση βάσει των διατάξεων του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1260/1999 περί γενικών διατάξεων για τα διαρθρωτικά ταμεία, οι οποίες ισχύουν για τα μεγάλα έργα, δεν θα πληρούνταν οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση της πριμοδότησης συνοχής. Στην περίπτωση αυτή μειώνεται η προσαύξηση και συνεπώς η προβλεπόμενη στην κοινοποίηση συνολική ενίσχυση, προκειμένου να μην υπάρξει υπέρβαση των ορίων, εκπεφρασμένων σε ΑΙΕ, τα οποία εφαρμόζονται στην περίπτωση που δεν χορηγείται πριμοδότηση.

(27)

Σύμφωνα με το κεφάλαιο IX.2 στοιχείο ιγ) της απόφασης ενίσχυσης στο πλαίσιο του προγράμματος κοινού ενδιαφέροντος «Βελτίωση της περιφερειακής οικονομικής διάρθρωσης» (απόφαση ενίσχυσης GA) (19), η χορήγηση επενδυτικών κινήτρων προϋποθέτει την έγκριση της ενίσχυσης από την Επιτροπή.

(28)

Στην κοινοποίηση δηλώνεται ότι η κοινοποιηθείσα ενίσχυση του επενδυτικού σχεδίου δεν σωρεύεται με ενισχύσεις που λαμβάνονται από άλλα τοπικά, περιφερειακά, εθνικά ή κοινοτικά καθεστώτα για να καλύψουν τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες.

(29)

Η Γερμανία διαβεβαίωσε ότι ο δικαιούχος της ενίσχυσης είχε υποβάλλει αίτηση ενίσχυσης πριν από την έναρξη των εργασιών υλοποίησης του σχεδίου. Σύμφωνα με την απόφαση ενίσχυσης, η αίτηση υποβλήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2006, ενώ οι εργασίες υλοποίησης άρχισαν τον Ιούλιο του 2006.

(30)

Επίσης η Γερμανία διαβεβαίωσε ότι δεν θα υπάρξει υπέρβαση του ανώτατου ορίου έντασης ενίσχυσης και της ανώτατης επιτρεπόμενης ενίσχυσης που εγκρίνονται με την απόφαση αυτή ακόμη και σε περίπτωση που οι επιλέξιμες δαπάνες διαμορφωθούν σε ανώτερο ή κατώτερο επίπεδο.

(31)

Στο κεφάλαιο IX.2 στοιχείο στ) της απόφασης ενίσχυσης με άμεση επιχορήγηση, αλλά και στη γερμανική νομική βάση για τα υφιστάμενα καθεστώτα ενισχύσεων, ορίζεται ότι ο δικαιούχος της ενίσχυσης υποχρεούται να διατηρήσει την επένδυση στον συγκεκριμένο τόπο εγκατάστασης για τουλάχιστον πέντε έτη.

(32)

Η Γερμανία επισύναψε στην κοινοποίηση ένα αντίγραφο της απόφασης ενίσχυσης. Επίσης διαβεβαίωσε ότι θα υποβάλλει στην Επιτροπή:

(33)

Στην απόφασή της για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας η Επιτροπή εκφράζει επιφυλάξεις ως προς τα ακόλουθα σημεία:

(34)

Σύμφωνα με το σημείο 49 του ΠΤΠ 2002, ένα επενδυτικό σχέδιο δεν επιτρέπεται να διασπαστεί τεχνητά σε επιμέρους σχέδια προκειμένου να παρακαμφθούν ορισμένες διατάξεις του ΠΤΠ 2002. Για το λόγο αυτό θεωρείται ότι σε ένα τέτοιο σχέδιο ανήκουν όλες οι πάγιες επενδύσεις σε μία εγκατάσταση που πραγματοποιήθηκαν σε χρονική περίοδο τριών ετών. Ως εγκατάσταση ορίζεται σύμφωνα με το σημείο αυτό η «οικονομικώς αδιαίρετη σειρά στοιχείων κεφαλαιουχικού εξοπλισμού για τη διεκπεραίωση συγκεκριμένης τεχνικής λειτουργίας, τα οποία συνδέονται με φυσικό ή λειτουργικό δεσμό και έχουν σαφώς προσδιορισμένους σκοπούς, όπως η παραγωγή συγκεκριμένου προϊόντος». Τα κράτη μέλη θα έτειναν ενδεχομένως να κοινοποιήσουν αντί για μία ενιαία επένδυση δύο μεμονωμένες επενδύσεις προκειμένου να πετύχουν με τον τρόπο αυτό μία υψηλότερη ανώτατη ένταση ενίσχυσης μετά την εφαρμογή της διαδικασίας αυτόματης μείωσης σύμφωνα με το σημείο 21 του ΠΤΠ 2002 (20).

(35)

Επειδή μεταξύ της έναρξης των εργασιών κατασκευής του έργου Sovello1 (2005) και αυτής του έργου Sovello2 (Ιούλιος 2006), μεσολάβησαν λιγότερα από τρία έτη, η Επιτροπή θα έπρεπε να θεωρήσει κανονικά, όπως αναφέρεται στην απόφαση για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας, ότι τα δύο σχέδια αποτελούν από κοινού μία ενιαία επένδυση, εκτός και αν πληρούνται τα κριτήρια του σημείου 49 του ΠΤΠ 2002.

(36)

Εν προκειμένω η Επιτροπή έλαβε υπόψη ότι η Evergreen κατείχε μία πιλοτική εγκατάσταση στο Marlboro, όπου η εταιρία πραγματοποιούσε έρευνα και ανάπτυξη (στο εξής «Ε&Α») καθώς και δοκιμές για πιλοτική γραμμή παραγωγής για την εφαρμογή της τεχνολογίας String-Ribbon. Ωστόσο διαπίστωσε ότι το Sovello1 είναι σημαντικά πλησιέστερο στην αγορά, καθώς η παραγωγή άρχισε τον Απρίλιο του 2006 και όλοι οι συλλέκτες που κατασκευάστηκαν τους μήνες Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο του 2006 πωλήθηκαν αμέσως στην αγορά. Ενόψει των παραπάνω η Επιτροπή κατέληξε προσωρινά στο συμπέρασμα ότι το Sovello1 προφανώς δεν είχε σχεδιαστεί για να αποδειχθεί εάν είναι τεχνικά ή τεχνολογικά εφικτή η κατασκευή ηλιακών συλλεκτών με τη μέθοδο String-Ribbon, αλλά για να αξιολογηθεί η οικονομική και βιομηχανική ικανότητα των τεχνολογιών και διαδικασιών παραγωγής των μελών της κοινοπραξίας και να αξιοποιηθεί η προβλεπόμενη ταχεία ανάπτυξη της γερμανικής αγοράς.

(37)

Περαιτέρω η Επιτροπή διαπιστώνει ότι το μέγεθος της αρχικής επένδυσης στο Sovello1 (δυναμικότητα 30 MWp) δεν μπορεί να θεωρηθεί ως χαμηλή. Επίσης είναι της άποψης ότι ενόψει της δυναμικότητας των 60 MWp του Sovello2 εν συγκρίσει με αυτή του Sovello1, δεν μπορεί να γίνει λόγος για «μαζική παραγωγή». Σε ότι αφορά τη δαπάνη για το Sovello2, ο συντελεστής είναι μόλις 2, ενώ στο μεγάλο επενδυτικό σχέδιο ανερχόταν σε 13. Στην υπόθεση Qimonda η Επιτροπή είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το κοινοποιηθέν σχέδιο και ένα προηγούμενο πιλοτικό σχέδιο δεν αποτελούσαν ενιαία επένδυση (απόφαση της Επιτροπής της 30ής Ιανουαρίου 2008 (21), στο εξής αναφερόμενη ως «απόφαση Qimonda» ).

(38)

Ενόψει της απόφασης του Δικαστηρίου στην υπόθεση T-184/97 (22), καθώς και του ορισμού των εννοιών «βιομηχανική έρευνα», «πειραματική ανάπτυξη» και «καινοτόμος διεργασία» στο κοινοτικό πλαίσιο σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την Έρευνα και Ανάπτυξη και Καινοτομία (23) (στο εξής «Κοινοτικό πλαίσιο ΕΑΚ»), η Επιτροπή εξέφρασε σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με το αν η επένδυση Sovello1 μπορεί να θεωρηθεί χωριστό σχέδιο σε σχέση με την επένδυση Sovello2.

(39)

H Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το Sovello1, στην περίπτωση που δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί πιλοτικό σχέδιο βάσει μιας συνολικής εκτίμησης των κριτηρίων που αναφέρονται στο σημείο 49 του ΠΤΠ 2002, αποτελεί ενιαία επένδυση από κοινού με το Sovello2. Λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι εντός τριών μηνών από την έναρξη της εμπορικής παραγωγής στην πρώτη μονάδα άρχισαν και οι εργασίες κατασκευής της δεύτερης, η Επιτροπή συμπέρανε ότι παρά τα επιχειρήματα της Γερμανίας περί φυσικού διαχωρισμού των δύο μονάδων και έλλειψης λειτουργικού συνδέσμου μεταξύ τους, πρόκειται εντούτοις για μία και μοναδική επιχείρηση που διαθέτει δύο μονάδες παραγωγής κατασκευασμένες σε όμορα οικόπεδα, οι οποίες παράγουν το ίδιο προϊόν χρησιμοποιώντας την ίδια τεχνολογία.

(40)

Η Επιτροπή εξέλαβε από την αρχική σύμβαση σύστασης της κοινοπραξίας ότι οι εταίροι είχαν προγραμματίσει μία επένδυση πολύ μεγαλύτερη από αυτή του Sovello1, η οποία θα υλοποιείτο σε περισσότερες φάσεις. Επίσης κατά την άποψή της δεν προέκυπτε, αν το πρόσθετο κόστος που συνεπάγεται ο σχεδιασμός χωριστών έργων σε σχέση με μία ολοκληρωμένη μονάδα είναι υψηλότερο από το επιπλέον ποσό ενίσχυσης που προκύπτει αν θεωρηθεί ότι τα δύο έργα δεν αποτελούν ενιαία επένδυση και συνεπώς η διαδικασία μείωσης σύμφωνα με το σημείο 21 του ΠΤΠ 2002 δεν εφαρμοστεί ενιαία για τα δύο έργα.

(41)

Ενόψει των ανωτέρω σκέψεων, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες σε σχέση με το αν και κατά πόσο η κοινοποιηθείσα ενίσχυση είναι αναγκαία για την παροχή κινήτρων για την επένδυση και μπορεί να θεωρηθεί συμβατή με το ΠΤΠ 2002 και την κοινή αγορά.

(42)

Μετά τη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης της απόφασης για κίνηση της επίσημης διαδικασίας, η Επιτροπή έλαβε παρατηρήσεις από τον σύνδεσμο ευρωπαϊκών βιομηχανιών φωτοβολταϊκών (24) (European Photovoltaic Industry Association, EPIA) οι οποίες συνοψίζονται ως εξής:

(43)

Σύμφωνα με τον EPIA, η αγορά της βιομηχανίας ηλιακής ενέργειας χαρακτηρίζεται από σταθερά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, γεγονός που οφείλεται αφενός στην αυξανόμενη σε παγκόσμιο επίπεδο ζήτηση για φωτοβολταϊκά προϊόντα και αφετέρου στη δυναμικότητα και τον υψηλό βαθμό καινοτομίας της τεχνολογίας που διαθέτει. Κεντρικό παράγοντα για την εφαρμογή καινοτομιών σε βιομηχανικό επίπεδο αποτελεί η ταχύτητα. Για την ταχύτερη αύξηση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας ηλιακής ενέργειας είναι αναγκαία η μείωση του κόστους παραγωγής ηλιακής ενέργειας, σημαντικό τμήμα του οποίου αποτελούν οι δαπάνες αγοράς ηλιακών συστημάτων. Το κόστος παραγωγής ηλιακών συστημάτων εξαρτάται με τη σειρά του από τις τεχνολογίες που εφαρμόζονται καθώς και από το κόστος πρώτων υλών και υλικών.

(44)

Η ιδιαίτερη σημασία της τεχνολογίας και της καινοτομίας στον τομέα της ηλιακής ενέργειας αποδεικνύεται κατά την άποψη του EPIA κυρίως από τον αυξανόμενο αριθμό συνεργασιών μεταξύ επιχειρήσεων και οργανισμών Ε&Α καθώς και από το γεγονός ότι στον εν λόγω τομέα συστήνονται ολοένα και περισσότερες νέες εταιρίες.

(45)

Σύμφωνα με τον EPIA, η ανάπτυξη και εφαρμογή καινοτομιών και νέων τεχνολογιών στη βιομηχανία ηλιακής ενέργειας γίνεται βάσει οικονομικών κριτηρίων. Προκειμένου να περιοριστεί ο οικονομικός κίνδυνος για τους χρηματοδότες και να δοκιμαστεί η τεχνολογική και οικονομική σκοπιμότητα μιας καινοτομίας βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, η έρευνα και ανάπτυξη στον τομέα αυτό, αλλά και η βιομηχανική εφαρμογή των καινοτομιών, γίνεται σταδιακά. Για το λόγο αυτό, η πραγματοποίηση πιλοτικών σχεδίων αποτελεί κατάλληλο εργαλείο για την επίλυση τεχνικών και οικονομικών θεμάτων που συνεπάγεται η εισαγωγή καινοτομιών, καθώς συνδέεται με συγκεκριμένους στόχους, απαιτεί λιγότερους πόρους και δεν ενέχει απρόβλεπτους κινδύνους. Πιλοτικά σχέδια υλοποιούνται και στο πλαίσιο ανάπτυξης καινοτόμων προϊόντων ή διεργασιών με χρήση δοκιμασμένων σε βιομηχανικό επίπεδο τεχνολογιών, καθώς μιας πιθανής απόφασης για αύξηση των δυναμικοτήτων θα πρέπει, για να είναι αυτή οικονομικά τεκμηριωμένη, να έχει προηγηθεί πιλοτική παραγωγή η οποία να αποδεικνύει ότι η μαζική παραγωγή είναι εφικτή. Επειδή όμως στη συνέχεια καθοριστικής σημασίας είναι η ταχεία διεύρυνση των παραγωγικών δυναμικοτήτων, οι νέες δυναμικότητες συχνά δημιουργούνται αμέσως μετά την επιτυχή πιλοτική παραγωγή.

(46)

Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του EPIA, η τεχνολογία String-Ribbon που χρησιμοποιεί η Sovello αποτελεί μία συνεχή διαδικασία παραγωγής ταινιών πυριτίου για την κατασκευή κρυσταλλικών δισκίων (wafers). Σε σύγκριση με τις κοινές τεχνικές κοπής που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή κρυσταλλικών δισκίων, η εν λόγω τεχνική απαιτεί πολύ λιγότερο πυρίτιο και συνεπώς είναι σαφώς πιο οικονομική. Πριν από την δημιουργία του Sovello1, η τεχνολογία String-Ribbon δεν είχε δοκιμαστεί στη βιομηχανία για την παραγωγή δισκίων. Επίσης δεν υπήρχε παγκοσμίως καμία εταιρεία που να ήταν εκείνο τον καιρό σε θέση να παράγει από αυτά τα δισκία String-Ribbon ηλιακά κύτταρα και στη συνέχεια ηλιακούς συλλέκτες. Με την τεχνολογία String-Ribbon η Sovello καλύπτει ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα από τα δισκία και τα κύτταρα μέχρι τους συλλέκτες. Αυτή η τεχνολογικά καινοτόμος ολοκληρωμένη παραγωγή καθόλο το μήκος της αξιακής αλυσίδας έπρεπε να δοκιμαστεί βιομηχανικά.

(47)

Η Γερμανία διαβίβασε πρόσθετες πληροφορίες προκειμένου να άρει τις επιφυλάξεις της Επιτροπής σε σχέση με το εάν οι δύο επενδύσεις Sovello1 και Sovello2 αποτελούν από κοινού μία ενιαία επένδυση σύμφωνα με το σημείο 49 του ΠΤΠ 2002. Η Γερμανία υποστηρίζει ότι το Sovello1 είναι πιλοτικό σχέδιο και σύμφωνα με την απόφαση Qimonda θα πρέπει να θεωρηθεί ανεξάρτητη επένδυση. Η άποψη αυτή βασίζεται στα παρακάτω επιχειρήματα:

(48)

Η Γερμανία ισχυρίζεται ότι η επένδυση Sovello1 θα πρέπει να χαρακτηριστεί πιλοτικό σχέδιο. Εν προκειμένω παραπέμπει στον ορισμό του ΟΟΣΑ (25), σύμφωνα με τον οποίο η κατασκευή και λειτουργία πιλοτικών εγκαταστάσεων είναι μέρος της Ε&Α, εφόσον κύριος στόχος είναι να αποκτηθεί εμπειρία και να καταγραφούν τεχνικά και άλλου είδους δεδομένα. Όπως προκύπτει από τον εν λόγω ορισμό, τα πιλοτικά σχέδια δεν χρησιμεύουν μόνο στον έλεγχο του τεχνικώς εφικτού μιας νέας τεχνολογίας, αλλά και στην αξιολόγηση της λειτουργικής αποτελεσματικότητας, της σχέσης αποτελεσματικότητας–κόστους και την τεχνική βελτιστοποίηση πριν από την έναρξη της μαζικής παραγωγής. Συνεπώς, κατά την άποψη της Γερμανίας η επιτυχής ολοκλήρωση ενός πιλοτικού σχεδίου αποτελεί conditio sine qua non για την έναρξη και πραγματοποίηση της μαζικής παραγωγής.

(49)

Η Γερμανία εξέφρασε την άποψη ότι η επένδυση Sovello1 μπορεί να υπαχθεί, λαμβανομένων υπόψη των καινοτομιών που υλοποιούνται στο πλαίσιό της ως προς τις διεργασίες και τα προϊόντα, στις έννοιες «βιομηχανική έρευνα» και «καινοτόμος διεργασία» του κοινοτικού πλαισίου ΕΑΚ. Θεωρεί πως το γεγονός ότι ο δικαιούχος απέβλεπε εξαρχής στην εμπορική εκμετάλλευση των προϊόντων που θα παράγονταν στο Sovello1, δεν μπορεί να είναι καθοριστικό για τον χαρακτηρισμό της επένδυσης ως ενιαίας, διότι και στην απόφαση Qimonda η Επιτροπή δεν θεώρησε ότι είναι αποφασιστικής σημασίας το στοιχείο αυτό. Η Γερμανία δηλώνει ότι ο σκοπός και ο σχεδιασμός του πιλοτικού σχεδίου Qimonda δεν διαφέρουν από αυτούς της επένδυσης Sovello1.

(50)

Η Γερμανία ισχυρίζεται ότι το σχέδιο Sovello1 πληροί σαφώς τις παραπάνω προϋποθέσεις. Όπως αναφέρει, η Sovello ιδρύθηκε από τις Q-Cells και Evergreen ως κοινοπραξία τον Ιανουάριο του 2005 με σκοπό να αποδειχθεί το εφικτό της βιομηχανικής εφαρμογής της τεχνολογίας String-Ribbon της Evergreen σε συνδυασμό με την τεχνολογία παραγωγής της Q-Cells (κατασκευή ηλιακών κυττάρων και τεχνογνωσία στον τομέα των εγκαταστάσεων και των διαδικασιών παραγωγής).

(51)

Η Γερμανία εκτιμά ότι η απόφαση του Πρωτοδικείου στην υπόθεση T-184/97 δεν εμποδίζει το χαρακτηρισμό του Sovello1 ως πιλοτικού σχεδίου αλλά και ούτε επιδρά στην προκείμενη περίπτωση, διότι δεν περιέχει κρίσεις για το θέμα της ενιαίας επένδυσης.

(52)

Όπως αναφέρει η Γερμανία, το Sovello1 αποτελεί την πρώτη αυτοματοποιημένη και πλήρως ολοκληρωμένη βιομηχανική εγκατάσταση για την κατασκευή ηλιακών συλλεκτών βάσει της τεχνολογίας String-Ribbon παγκοσμίως.

(53)

Η Γερμανία επιβεβαιώνει ότι η Evergreen είναι κάτοχος πιλοτικής εγκατάστασης στο Marlboro, όπου διεξάγει Ε&Α καθώς και δοκιμές για μία πιλοτική γραμμή παραγωγής για την εφαρμογή της τεχνολογίας String-Ribbon. Για το λόγο αυτό θεωρεί ότι σε σχέση με το Sovello1 δεν θα πρέπει να εξεταστεί αν είναι εφικτή η κατασκευή ηλιακών συλλεκτών με βάση την τεχνολογία String-Ribbon, καθώς αυτό έχει ήδη ελεγχθεί με επιτυχία από την Evergreen στο πλαίσιο της εργαστηριακής παραγωγής στο Marlboro. Το ζητούμενο ήταν εν προκειμένω, αν ήταν τεχνικά (και οικονομικά) εφικτή η μαζική παραγωγή σε βιομηχανικό επίπεδο. Η Γερμανία δηλώνει ότι στο Marlboro δεν έγινε ποτέ βιομηχανική παραγωγή δισκίων, κυττάρων ή συλλεκτών. Επίσης, ότι στο Sovello1 παρήχθησαν συλλέκτες τύπου «Spruce Line», ενώ στο Marlboro παράγονταν συλλέκτες τύπου «Cedar Line». Οι δύο αυτοί τύποι διαφέρουν μεταξύ τους κυρίως ως προς το ότι οι συλλέκτες του τύπου «Cedar Line» κατασκευάζονταν χειρονακτικά, ενώ η παραγωγή στο Sovello είναι αυτοματοποιημένη σε υψηλό βαθμό.

(54)

Η δυναμικότητα της μονάδας στο Marlboro ανήλθε στα 15 MW μόλις το 2004, μετά την εγκατάσταση νέων καμίνων «τραβήγματος» δισκίων (wafer drawing furnaces). Σύμφωνα με την άποψη της Γερμανίας, αυτό δεν θα πρέπει να οδηγεί στο συμπέρασμα ότι υπήρχαν εκεί τεχνολογίες βιομηχανικής παραγωγής κυττάρων ή συλλεκτών String-Ribbon ή ότι πραγματοποιήθηκε αντίστοιχη παραγωγή σε βιομηχανική κλίμακα. Επίσης, στο Marlboro κατασκευαζόταν, όπως προαναφέρθηκε, ένας τύπος συλλεκτών διαφορετικός από αυτόν που κατασκευαζόταν στο Sovello1. Περαιτέρω η Γερμανία επισημαίνει ότι στην ηλιακή βιομηχανία υλοποιούνται πιλοτικά σχέδια δυναμικότητας μεταξύ 10 και 30 MWp. Το γεγονός ότι το Sovello1 βρίσκεται στο ανώτερο όριο αυτού του φάσματος δεν σημαίνει ότι δεν αποτέλεσε πιλοτικό σχέδιο. Η δυναμικότητα του Sovello1 (30 MWp) συνδέεται άρρηκτα με την ισχύ της […] (26) που σχεδιάστηκε ειδικά για το συγκεκριμένο εργοστάσιο.

(55)

Περαιτέρω η Γερμανία εκθέτει ότι τα εργοστάσια που εφαρμόζουν τεχνολογία String-Ribbon μπορούν, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, να έχουν δυναμικότητα έως 75-80 MWp. Συνεπώς κανένας επενδυτής δεν θα κατασκεύαζε μεγαλύτερο εργοστάσιο στη βάση μιας νέας, τελείως αδοκίμαστης τεχνολογίας.

(56)

Η Γερμανία επικαλείται ότι κατά το χρόνο που έγινε η επένδυση Sovello1 δεν υπήρχαν πρότυπα για τον τεχνικό σχεδιασμό των μηχανημάτων και εγκαταστάσεων που απαιτούνται για την μαζική παραγωγή ηλιακών συλλεκτών με βάση την καινοτόμο τεχνολογία String-Ribbon. Επειδή για το Sovello θα ίσχυαν ειδικοί και υψηλότεροι στόχοι παραγωγής από ό,τι για τη μονάδα Marlboro (απόδοση τουλάχιστον […], σταθερός βαθμός απόδοσης συλλεκτών […] και αύξηση του βαθμού απόδοσης συλλεκτών κατά […]), δεν ήταν δυνατό ούτε να «αντιγραφεί» απλώς η εργαστηριακή παραγωγή στο Marlboro, ούτε να χρησιμοποιηθούν οι κοινές διαδικασίες παραγωγής της Q-Cells (27). Η Γερμανία αναφέρει μια σειρά παραδειγμάτων προς απόδειξη του ισχυρισμού αυτού.

(57)

Επίσης η Γερμανία ισχυρίζεται ότι η σύντομη διάρκεια της δοκιμαστικής φάσης και η γρήγορη επιτυχία, καθώς και η εμπορική εκμετάλλευση σε πολύ λίγο χρόνο δεν θα πρέπει να αποτελέσουν εμπόδια για το χαρακτηρισμό του Sovello1 ως πιλοτικού σχεδίου. Επιπλέον η «πιλοτική παραγωγή» της μονάδας του Marlboro πωλήθηκε. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από την υψηλή ζήτηση που έχουν τα προϊόντα ηλιακής ενέργειας. Απλώς οι συλλέκτες με χαμηλότερη απόδοση και βαθμό απόδοσης θα έχουν χαμηλότερη τιμή. Αν τα πραγματικά μεγέθη απόδοσης και βαθμού απόδοσης δεν επιτύγχαναν σε διαρκή βάση τους τιθέμενους στόχους, το πιλοτικό σχέδιο Sovello1 θα αποτύγχανε. Ακόμη και στην περίπτωση αυτή, όμως, θα πωλούνταν παραχθέντες συλλέκτες, προκειμένου να περιοριστούν οι συσσωρεμένες ζημίες.

(58)

Η Γερμανία δηλώνει ότι μεταξύ της έναρξης της παραγωγής στο Sovello1 και των εργασιών κατασκευής του Sovello2 δεν μεσολάβησαν τρεις μήνες, όπως αναφέρεται από την Επιτροπή στην απόφαση για την έναρξη της επίσημης διαδικασίας, αλλά πέντε.

(59)

Η Γερμανία θεωρεί ότι η δοκιμαστική φάση της πιλοτικής εγκατάστασης Sovello1 ήταν τόσο σύντομη διότι δεν έλαβε χώρα η συνήθης σε όλους τους κλάδους διάκριση μεταξύ επενδυτικής και λειτουργικής φάσης (πρόσληψη ειδικευμένου προσωπικού, στενή συνεργασία με τους κατασκευαστές των μηχανημάτων, έγκαιρη σύναψη συμβάσεων για την προμήθεια υλικών παραγωγής και ανταλλακτικών, διαχωρισμός των χώρων παραγωγής κυττάρων από τους χώρους παραγωγής συλλεκτών), καθώς και διότι το έργο είχε σχεδιαστεί πολύ καλά στο σύνολό του.

(60)

Η Γερμανία πιστεύει ότι για να θεωρηθεί ότι τα Sovello1 και Sovello2 αποτελούν από κοινού ενιαία επένδυση θα πρέπει να πληρούνται αθροιστικά όλα τα κριτήρια που αναφέρονται στο σημείο 49 του ΠΤΠ 2002. Παραθέτει μια σειρά επιχειρημάτων για τη θεμελίωση της ερμηνείας αυτής, στηριζόμενη στην προηγούμενη πρακτική της Επιτροπής και ιδίως στην απόφαση Qimonda, την απόφαση της Επιτροπής στην υπόθεση AMD (28) (στο εξής «απόφαση AMD») και στην απόφαση της Επιτροπής στην υπόθεση Q-Cells (29) (στο εξής «απόφαση Q-Cells».) Επειδή η προϋπόθεση αυτή δεν ισχύει στην περίπτωση των Sovello1 και Sovello2, τα δύο σχέδια θα πρέπει να θεωρηθούν ως αυτοτελή επενδυτικά σχέδια.

(61)

Η Γερμανία διαβεβαιώνει ότι τα Sovello1 και Sovello2 δεν συνδέονται μεταξύ τους με υλικό, τεχνικό ή λειτουργικό δεσμό. Υποστηρίζει ότι πρόκειται για χωριστές μονάδες παραγωγής με απόλυτα αυτάρκεις εγκαταστάσεις παραγωγής, χωριστά πάγια περιουσιακά στοιχεία (οικόπεδα, κτίρια, μηχανήματα και εγκαταστάσεις) και χωριστή σύνδεση με το δημόσιο οδικό δίκτυο (διαφορετικούς αριθμούς οδού), κείμενες σε χωριστά (αλλά όμορα) οικόπεδα, αγορασμένα σε διαφορετικά χρονικά σημεία (30). Αμφότερες οι μονάδες παραγωγής καλύπτουν σύμφωνα με τις παρατηρήσεις της Γερμανίας όλο το μήκος της αξιακής αλυσίδας από τα δισκία και τα κύτταρα μέχρι τους συλλέκτες τεχνολογίας String-Ribbon. Θα μπορούσαν να πωληθούν χωριστά χωρίς να απαιτηθούν υλικές αλλαγές στην παραγωγική διαδικασία (31).

(62)

Η Γερμανία υποστηρίζει την άποψη ότι από τη σύγκριση των Sovello1 και Sovello2 σε ότι αφορά την τεχνολογία παραγωγής (νέες τεχνολογίες διεργασίας, παραγωγή λεπτότερων δισκίων) και την ποιότητα (υψηλή απόδοση) των προϊόντων και των ενδιάμεσων προϊόντων τους (δισκία, κύτταρα και συλλέκτες) καταδεικνύονται σαφείς διαφορές.

(63)

Ειδικότερα, η Γερμανία ισχυρίζεται ότι το δικαίωμα προαίρεσης αγοράς του όμορου οικοπέδου που είχε χορηγηθεί στην Sovello βάσει του συμβολαίου αγοράς του οικοπέδου του Sovello1 συνεπαγόταν υποχρέωση του πωλητή και μόνον και ότι σύμφωνα με τις εφαρμοστέες διατάξεις περί ενισχύσεων δεν μπορεί η αγορά ενός οικοπέδου να θεωρηθεί ως χρονικό σημείο έναρξης ενός επενδυτικού σχεδίου. Συνεπώς, κατά την άποψη της Γερμανίας το δικαίωμα προαίρεσης αγοράς δεν αποτελεί πλήρη απόδειξη για την ύπαρξη ενιαίου επενδυτικού σχεδίου που να περιλαμβάνει τόσο το Sovello1 όσο και το Sovello2.

(64)

Η Γερμανία επισημαίνει ότι η Επιτροπή είχε κρίνει στην απόφαση QCells ότι δύο επενδύσεις δεν είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους όταν η κάθε μία διαθέτει δικό της οικόπεδο, κτίριο και εξοπλισμό και χωριστή διοίκηση και υπάρχει μόνον κοινή διαχείριση στον τομέα της στρατηγικής και της επιχειρηματικής δράσης. Η κοινή διαχείριση στον τομέα της στρατηγικής και της επιχειρηματικής δράσης οφείλεται στην περίπτωση των Sovello1 και Sovello2 σε καθαρά εμπορικούς λόγους και δεν αποτελεί απαραίτητο όρο για την ύπαρξη και την επιτυχία των δύο σχεδίων.

(65)

Η Γερμανία εκτιμά ότι ο υφιστάμενος στρατηγικός σχεδιασμός, ο οποίος προέβλεπε, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην αρχική σύμβαση σύστασης κοινοπραξίας, την επέκταση των δυναμικοτήτων σε περίπτωση που το πιλοτικό σχέδιο ήταν επιτυχές, δεν θα πρέπει να αξιολογηθεί διαφορετικά από ό,τι οι αντίστοιχοι σχεδιασμοί στην απόφαση Qimonda.

(66)

Η Γερμανία δηλώνει ότι τα δύο επενδυτικά σχέδια Sovello1 και Sovello2 επιδιώκουν διαφορετικούς σκοπούς παρότι αντικείμενο αμφοτέρων είναι η κατασκευή ηλιακών συλλεκτών. Το Sovello1 προσομοιάζει περισσότερο με μελέτη σκοπιμότητας, αποσκοπεί δηλαδή στη διερεύνηση της τεχνολογικής και οικονομικής σκοπιμότητας μιας ενδεχόμενης βιομηχανικής παραγωγής βάσει της τεχνολογίας String-Ribbon σε ολόκληρο το μήκος της αξιακής αλυσίδας, ενώ το Sovello2 αφορά στην καθαυτή εμπορική μαζική παραγωγή μιας συγκεκριμένης ομάδας προϊόντων κατά την οποία τυποποιείται η αποκτηθείσα στο πλαίσιο του Sovello1 τεχνική εμπειρία.

(67)

Η Γερμανία θεωρεί ότι στη σύγκριση μεταξύ του συντελεστή δαπανών των επενδύσεων που αποτέλεσαν το αντικείμενο της απόφασης Qimonda και τον αντίστοιχο συντελεστή των δύο σχεδίων της Sovello, η οποία γίνεται στο σημείο 61 της απόφασης για κίνηση της επίσημης διαδικασίας, δεν λαμβάνονται υπόψη ορισμένα ειδικά χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου τομέα και συνεπώς δεν αποτελεί την κατάλληλη βάση για τον αποκλεισμό του Sovello1 από τον κύκλο των πιλοτικών σχεδίων. Προσθέτει επίσης, ότι οι δαπάνες που αναφέρονται στην απόφαση Qimonda αφορούσαν τρία επενδυτικά σχέδια, ότι το κόστος κτιρίων και εγκαταστάσεων είναι σαφώς υψηλότερο στη βιομηχανία ημιαγωγών από ό,τι στη βιομηχανία προϊόντων ηλιακής ενέργειας, καθώς και ότι στη βιομηχανία ημιαγωγών οι δυναμικότητες ανά μηχάνημα είναι σαφώς χαμηλότερες, για το λόγο δε αυτό στη βιομηχανία ημιαγωγών πρέπει να αγοραστούν περισσότερα μηχανήματα. Περαιτέρω επισημαίνει ότι στη βιομηχανία ημιαγωγών τα πιλοτικά σχέδια συνδέονται με πολύ χαμηλότερο κόστος, καθώς τα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται είναι πολύ περισσότερο τυποποιημένα. Σύμφωνα με την άποψη της Γερμανίας, ο υψηλότερος συντελεστής δαπανών του πιλοτικού σχεδίου και του επόμενου σχεδίου ενδέχεται να οφείλεται στη μεγαλύτερη χρηματοοικονομική δύναμη του επενδυτή, και συνεπώς δεν θα πρέπει να δικαιολογεί τη χορήγηση υψηλότερης κρατικής ενίσχυσης.

(68)

Η Γερμανία υποστηρίζει ότι η διατυπωμένη κατά γενικό τρόπο δήλωση πρόθεσης για επέκταση των δυναμικοτήτων παραγωγής της Sovello που περιέχεται στην αρχική σύμβαση σύστασης της κοινοπραξίας, δεν θεμελιώνει λειτουργικό σύνδεσμο μεταξύ των Sovello1 και Sovello2, καθώς δεν περιλαμβάνει ειδικότερες προβλέψεις για ένα δεύτερο επενδυτικό σχέδιο, όπως, π.χ., σχετικά με τον τόπο εγκατάστασης, τις τεχνολογίες παραγωγής, τα μηχανήματα, την προμήθεια πυριτίου και την χρηματοδότηση.

(69)

Η Γερμανία δηλώνει ότι η οριστική απόφαση για την υλοποίηση του Sovello2 λήφθηκε τον Ιούνιο του 2006 και στηρίχθηκε στους ακόλουθους λόγους: 1. στην συνεχιζόμενη ισχυρή άνοδο της ζήτησης στην αγορά, με την οποία διασφαλίζεται μακροπρόθεσμα η διάθεση των προϊόντων, 2. στη σύναψη μακροχρόνιας σύμβασης για την προμήθεια πυριτίου, που αποτελεί την πρώτη ύλη (σύμβαση με την εταιρία REC, συναφθείσα τον Ιούνιο του 2006), 3. στην αποδεδειγμένη επιτυχία του πιλοτικού σχεδίου Sovello1 από τεχνικής και οικονομικής άποψης, αφού τον Ιούνιο του 2006 είχε επιτευχθεί η επιδιωκόμενη απόδοση, αλλά και σταθερός βαθμός απόδοσης των ηλιακών κυττάρων.

(70)

Η Γερμανία επισημαίνει ότι κατά τον χρόνο που λήφθηκε η απόφαση για τη διενέργεια της επένδυσης Sovello1 (Ιανουάριος 2005), η διενέργεια της επένδυσης Sovello2 δεν ήταν εφικτή, ούτε από τεχνικής, ούτε από οικονομικής άποψης. Επίσης κατά τον χρόνο αυτόν δεν ήταν προβλέψιμη ούτε η επιτυχία του σχεδίου Sovello1.

(71)

Η Γερμανία παρατηρεί ότι η Sovello δεν είχε κάποιο οικονομικό κίνητρο για να προβεί σε τεχνητή διάσπαση των Sovello1 και Sovello2 και ότι μάλιστα εξαιτίας του χωριστού σχεδιασμού δημιουργήθηκαν πρόσθετες δαπάνες ύψους περίπου […]. EUR (32). Για το λόγο αυτό η Γερμανία θεωρεί ότι η Sovello δεν είχε τη δυνατότητα να εκμεταλλευτεί τις όποιες συνέργιες και οικονομίες κλίμακας συνεπάγεται συνήθως μία ενιαία επένδυση. Πιστεύει ότι οι πρόσθετες επενδυτικές δαπάνες δεν αντισταθμίζονται ούτε κατά προσέγγιση από τα υψηλότερα ποσά ενίσχυσης που θα δικαιούται η εταιρία σε περίπτωση που τα δύο σχέδια θεωρηθούν χωριστές επενδύσεις, καθώς το επιπλέον ποσό ενίσχυσης ανέρχεται σε μόλις 10 εκατ. EUR (33) περίπου.

(72)

Η Γερμανία συνάγει από προηγούμενες αποφάσεις το συμπέρασμα ότι η Επιτροπή θεωρεί πως δύο χωριστά επενδυτικά σχέδια αποτελούν μόνον τότε ενιαία επένδυση, όταν πληρούνται αθροιστικά όλα τα κριτήρια που αναφέρονται στο σημείο 49 του ΠΤΠ 2002.

(73)

Κατά την άποψη της Γερμανίας, η χωρική και χρονική γειτνίαση των δύο σχεδίων δεν θα πρέπει να οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι εν λόγω επενδύσεις αποτελούν από κοινού μία ενιαία επένδυση σύμφωνα με το σημείο 49 του ΠΤΠ 2002 και ότι τα δύο σχέδια διασπάστηκαν τεχνηέντως προκειμένου να αποφευχθεί η εφαρμογή των διατάξεων του ΠΤΠ 2002.

(74)

Στην απόφασή της για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η οικονομική ενίσχυση που προτίθεται να χορηγήσει η Γερμανία στην Sovello βάσει των ισχυόντων καθεστώτων ενίσχυσης «Ρύθμιση» στο πλαίσιο του προγράμματος κοινού ενδιαφέροντος «Βελτίωση της περιφερειακής οικονομικής διάρθρωσης» («ρύθμιση GA») και «Investitionszulagengesetz» (νόμος περί επιδότησης επενδύσεων) συνιστά κρατική ενίσχυση σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ. Το συμπέρασμα αυτό δεν αμφισβητήθηκε από την Γερμανία.

(75)

Η Γερμανία κοινοποίησε το μέτρο την 20ή Δεκεμβρίου 2006 συμμορφούμενη με την υποχρέωσή της για μεμονωμένη κοινοποίηση σύμφωνα με το σημείο 24 του ΠΤΠ 2002.

(76)

Σύμφωνα με το σημείο 63 και την υποσημείωση 58 των κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα για την περίοδο 2007–2013 (34), που ορίζουν ότι τα επενδυτικά σχέδια που κοινοποιούνται μεμονωμένα αξιολογούνται βάσει των κανόνων που ίσχυαν κατά το χρόνο της κοινοποίησης, η Επιτροπή έλεγξε την κοινοποιηθείσα ενίσχυση βάσει των κατευθυντήριων γραμμών για τις περιφερειακές ενισχύσεις 1998, του γερμανικού χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων (2004–2006) και του ΠΤΠ 2002.

(77)

Η Επιτροπή διαπίστωσε ήδη στην απόφασή της για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας ότι το σχέδιο αφορά αρχική επένδυση κατά την έννοια των κατευθυντήριων γραμμών για τις περιφερειακές ενισχύσεις του 1998, ότι οι επιλέξιμες επενδυτικές δαπάνες είναι επακριβώς καθορισμένες και ότι τηρούνται οι κανόνες σώρευσης. Πέραν αυτού, η Sovello υπέβαλε την αίτηση ενίσχυσης πριν από την έναρξη των εργασιών της επένδυσης και υποχρεούται να διατηρήσει την επένδυση στην περιοχή για διάστημα τουλάχιστον πέντε ετών από την ολοκλήρωσή της. Η Sovello καταβάλλει ιδία συμμετοχή απαλλαγμένη από κρατικές ενισχύσεις, που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 25 % των επιλέξιμων δαπανών. Επειδή η ενίσχυση προς τη Sovello πρόκειται να χορηγηθεί στο πλαίσιο ήδη ελεγμένων προγραμμάτων, είναι κατ’ αρχήν σύμφωνη με τις γενικές διατάξεις των κατευθυντήριων γραμμών για τις περιφερειακές ενισχύσεις του 1998. Η Επιτροπή επιβεβαιώνει στην παρούσα απόφαση την διαπίστωση αυτή.

(78)

Σύμφωνα με το σημείο 49 του ΠΤΠ 2002, ένα επενδυτικό σχέδιο δεν επιτρέπεται να διασπαστεί τεχνητά σε επιμέρους σχέδια προκειμένου να παρακάμψει ορισμένες διατάξεις του ΠΤΠ 2002. Ένα ενιαίο επενδυτικό σχέδιο περιλαμβάνει όλες τις πάγιες επενδύσεις σε μία εγκατάσταση που πραγματοποιήθηκαν σε χρονική περίοδο τριών ετών (35). Ως εγκατάσταση ορίζεται η «οικονομικώς αδιαίρετη σειρά στοιχείων κεφαλαιουχικού εξοπλισμού για την διεκπεραίωση συγκεκριμένης τεχνικής λειτουργίας, τα οποία συνδέονται με φυσικό ή λειτουργικό δεσμό και έχουν σαφώς προσδιορισμένους σκοπούς, όπως η παραγωγή συγκεκριμένου προϊόντος».

(79)

Επειδή η Sovello έχει λάβει ήδη στο παρελθόν ενίσχυση για προηγούμενο επενδυτικό σχέδιο (Sovello1) κείμενο στην ίδια τοποθεσία (σε οικόπεδο όμορο με τις εγκαταστάσεις του Sovello2) και μεταξύ των εργασιών κατασκευής του έργου Sovello1 (2005) και αυτών του έργου Sovello2 (Ιούλιος 2006) παρήλθαν λιγότερα από τρία έτη, θα πρέπει να διαπιστωθεί αν η εν λόγω προηγούμενη επένδυση αποτελεί ενιαία επένδυση από κοινού με το κοινοποιηθέν σχέδιο Sovello2.

(80)

Η Επιτροπή θεωρεί κατά κανόνα ότι όλες οι επενδύσεις που διενεργούνται στην ίδια μονάδα εντός χρονικού διαστήματος τριών ετών αποτελούν ενιαία επένδυση. Οι παρατηρήσεις της Γερμανίας σχετικά με το θέμα της ενιαίας επένδυσης ελέγχθηκαν βάσει των κριτηρίων του σημείου 49 του ΠΤΠ 2002.

(81)

Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι δεν υπάρχει κάποιο στοιχείο που να καταδεικνύει ότι το επενδυτικό σχέδιο χωρίστηκε σε δύο μέρη με σκοπό την καταστρατήγηση των διατάξεων του ΠΤΠ 2002. Ωστόσο, το γεγονός ότι οι διατάξεις του ΠΤΠ 2002 δεν παρακάμφθηκαν σκόπιμα δεν μπορεί να οδηγήσει αυτομάτως στο συμπέρασμα ότι τα σχέδια που άρχισαν εντός της τριετίας δεν αποτελούν ενιαία επένδυση (βλέπε και τις παραγράφους 47 έως 49 της απόφασης AMD, όπου η Επιτροπή έκρινε ότι επρόκειτο για ενιαία επένδυση παρότι δεν είχε γίνει ηθελημένα τεχνητή διάσπαση με σκοπό την καταστρατήγηση των διατάξεων του ΠΤΠ 2002). Συνεπώς, η απάντηση στο ερώτημα αν πρόκειται για ενιαία επένδυση ή όχι θα πρέπει να απαντηθεί με γνώμονα τα κριτήρια του σημείου 49 του ΠΤΠ 2002 βάσει των πραγματικών δεδομένων και όχι ανάλογα με το αν υπήρχε πρόθεση.

(82)

Η Γερμανία συνάγει από την πρακτική της Επιτροπής ότι πρέπει να πληρούνται αθροιστικά όλα τα κριτήρια του σημείου 49 του ΠΤΠ 2002 προκειμένου να θεωρηθεί πως δύο σχέδια αποτελούν από κοινού μία ενιαία επένδυση. Η Επιτροπή δεν συμμερίζεται την ερμηνεία αυτή. Σε καμία από τις προηγούμενες αποφάσεις της Επιτροπής δεν είχε κριθεί ότι θα πρέπει να βρίσκουν εφαρμογή αθροιστικά όλα τα κριτήρια προκειμένου να συναχθεί η ενδεχόμενη ύπαρξη ενιαίας επένδυσης. Κατά την άποψη όμως της Επιτροπής το ΠΤΠ 2002 επιτάσσει ιδίως την σφαιρική αξιολόγηση των εν λόγω κριτηρίων, δηλαδή την συνολική στάθμισή τους με βάση τα δεδομένα της εκάστοτε περίπτωσης. Αυτό σημαίνει, ότι δύο επενδυτικά σχέδια ενδέχεται να αποτελούν από κοινού ενιαία επένδυση ακόμη και όταν δεν βρίσκουν εφαρμογή όλα τα κριτήρια.

(83)

Τα κριτήρια

θα αναλυθούν και θα σταθμιστούν στη συνέχεια στο πλαίσιο συνολικής αξιολόγησης.

(84)

Εν προκειμένω θα ληφθεί υπόψη και το επιχείρημα της Γερμανίας ότι δεν υπήρχε οικονομικό κίνητρο για την τεχνητή διάσπαση των Sovello1 και Sovello2.

(85)

Αμφότερα τα εργοστάσια επιτελούν την ίδια συγκεκριμένη τεχνική λειτουργία: την κατασκευή ηλιακών συλλεκτών με βάση την τεχνολογία String-Ribbon. Επίσης διαπιστώνεται ότι δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να καταδεικνύει ότι για την παραγωγή στα Sovello1 και Sovello2 απαιτούνται διαφορετικές ενδιάμεσες ύλες και υπηρεσίες (και τα δύο χρησιμοποιούν σαν πρώτη ύλη το πυρίτιο). Οι τροποποιήσεις σε σχέση με τον εξοπλισμό και τα μηχανήματα που έγιναν στο Sovello2 βάσει της εμπειρίας που αποκτήθηκε από το Sovello1 και αποσκοπούν στην βελτιστοποίηση της παραγωγικής αποτελεσματικότητας ενδέχεται να συνεπάγονται κάποιες πολύ μικρές διαφορές μεταξύ των συλλεκτών που παράγονται στο Sovello1 και αυτών που παράγονται στο Sovello2. Ωστόσο, κατά την άποψη της Επιτροπής οι διαφορές αυτές είναι το αποτέλεσμα αναπροσαρμογών που συνηθίζεται να γίνονται στο πλαίσιο βιομηχανικών σχεδίων και δεν αναιρούν το γεγονός ότι αμφότερα τα εργοστάσια επιτελούν την ίδια συγκεκριμένη τεχνική λειτουργία.

(86)

Τα Sovello1 και Sovello2 είναι χωριστές εγκαταστάσεις παραγωγής με χωριστά πάγια περιουσιακά στοιχεία και χωριστή σύνδεση στο δημόσιο οδικό δίκτυο. Αμφότερες οι μονάδες καλύπτουν το σύνολο της διαδικασίας παραγωγής ηλιακών συλλεκτών, από τα δισκία και τα κύτταρα μέχρι τους ολοκληρωμένους συλλέκτες. Δεν υφίσταται φυσικός δεσμός μεταξύ των πάγιων περιουσιακών στοιχείων που προορίζονται για την διεκπεραίωση συγκεκριμένης τεχνικής λειτουργίας και συνιστούν την κάθε μία από τις δύο εγκαταστάσεις παραγωγής. Σε γνωμάτευση που υποβλήθηκε στην Επιτροπή συμπεραίνεται ότι τα δύο εργοστάσια θα μπορούσαν να πωληθούν χωριστά, όπως μπορούν και να λειτουργούν χωριστά, χωρίς να απαιτούνται υλικές αλλαγές στη διαδικασία παραγωγής. Η Επιτροπή δεν έχει λόγους να αμφισβητήσει το συμπέρασμα αυτό.

(87)

Ορισμένες υπηρεσίες που αφορούν τα εργοστάσια Sovello1 και Sovello2 παρέχονται κεντρικά. Επίσης τα δύο εργοστάσια παράγουν το ίδιο προϊόν με βάση την ίδια διαδικασία και χρησιμοποιώντας τα ίδια μηχανήματα και εγκαταστάσεις, κατά κανόνα, δε, προμηθεύονται τα μηχανήματα, τον εξοπλισμό τους και τις πρώτες ύλες από τους ίδιους προμηθευτές, ενώ η συντήρηση και η διαχείριση των ανταλλακτικών είναι οργανωμένες κεντρικά. Ωστόσο, είναι αληθές, ότι στην προκείμενη περίπτωση απουσιάζουν ορισμένα στοιχεία που είναι τυπικά για τη συναγωγή της ύπαρξης φυσικού δεσμού μεταξύ πάγιων περιουσιακών στοιχείων που προορίζονται για την διεκπεραίωση συγκεκριμένης τεχνικής λειτουργίας και απαρτίζουν την κάθε μία από τις δύο εγκαταστάσεις παραγωγής. Έτσι για παράδειγμα οι δύο μονάδες της Sovello ούτε συνδέονται μεταξύ τους με σχέση προμηθευτή — αγοραστή ούτε χρησιμοποιούν κοινές τεχνικές υποδομές, όπως για παράδειγμα κάποιον σταθμό ηλεκτροπαραγωγής. Επίσης δεν ανταλλάσσουν ενδιάμεσα προϊόντα. Κάθε ένα από τα δύο εργοστάσια αποτελεί αυτόνομη γραμμή παραγωγής

(88)

Σε ότι αφορά το περιεχόμενο στο συμβόλαιο αγοράς του οικοπέδου του Sovello1 δικαίωμα προαίρεσης αγοράς όμορων εκτάσεων, η Επιτροπή συμφωνεί με την Γερμανία στο ότι το δικαίωμα αυτό σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί από μόνο του επαρκή λόγο για τη συναγωγή της ύπαρξης λειτουργικού δεσμού σύμφωνα με το σημείο 49 του ΠΤΠ 2002, καθώς ο μεν δικαιούχος δεν χρειάστηκε να καταβάλλει κάποιο πρόσθετο οικονομικό αντάλλαγμα για το εν λόγω δικαίωμα, ο δε επενδυτής του Sovello2 διερεύνησε και εναλλακτικές τοποθεσίες.

(89)

Ενόψει των παραπάνω η Επιτροπή εκτιμά ότι μεταξύ των Sovello1 και Sovello2 δεν υφίσταται φυσικός και ισχυρός λειτουργικός δεσμός σύμφωνα με το σημείο 49 του ΠΤΠ 2002.

(90)

Η Γερμανία ισχυρίζεται ότι το Sovello1 αποτελούσε πιλοτικό σχέδιο, σκοπός του οποίου ήταν να αποδειχθεί σε βιομηχανικό επίπεδο η λειτουργικότητα, η οικονομική απόδοση (yield) και η οικονομική αποτελεσματικότητα μιας διαδικασίας παραγωγής στηριζόμενης σε μία εντελώς καινοτόμο τεχνολογία (36) κατά μήκος ολόκληρης της αξιακής αλυσίδας, ενώ σκοπό του Sovello2 ήταν η επιβεβαίωση του τεχνικώς και οικονομικώς εφικτού της επέκτασης της δυναμικότητας και της πραγματοποίησης μαζικής παραγωγής. Η Γερμανία καταλήγει βάσει των παραπάνω στο συμπέρασμα, ότι με τα δύο επενδυτικά σχέδια Sovello1 και Sovello2 επιδιώκονταν διαφορετικοί σκοποί.

(91)

Εν προκειμένω η Επιτροπή επιθυμεί να διευκρινίσει ότι, σε αντίθεση με την ερμηνεία που κάνει η Γερμανία, στην απόφαση Qimonda δεν είχε κρίνει ότι ένα πιλοτικό σχέδιο θα πρέπει να έχει κατ’ ανάγκην διαφορετικό σκοπό προκειμένου να εφαρμοστεί το σημείο 49 του ΠΤΠ 2002. Στην εν λόγω απόφαση απλώς διαπίστωσε ότι το συγκεκριμένο πιλοτικό σχέδιο είχε διαφορετικό σκοπό και δεν αποτελούσε ενιαία επένδυση από κοινού με το δεύτερο σχέδιο. Κατά τον έλεγχο των σκοπών δύο σχεδίων, το γεγονός ότι το ένα από αυτά αποτελεί πιλοτικό σχέδιο ενδέχεται να αποτελεί πραγματικά σαφή ένδειξη για την επιδίωξη διαφορετικών σκοπών εκ μέρους των δύο σχεδίων. Ωστόσο, ανάλογα με τα ειδικά χαρακτηριστικά της κάθε συγκεκριμένης περίπτωσης, το γεγονός αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό για την σαφή οριοθέτηση των σκοπών των δύο σχεδίων. Για το λόγο αυτό η Επιτροπή εκτιμά ότι, λαμβάνοντας υπόψη και τις δυσκολίες που ενέχει η οριοθέτηση ενός πιλοτικού σχεδίου, θα πρέπει πρωτίστως να ελέγχεται βάσει των ειδικών χαρακτηριστικών του συγκεκριμένου σχεδίου, αν αυτό, λόγω της φύσης του ως πιλοτικού, επιδιώκει σκοπό αρκετά διαφορετικό από αυτόν του δεύτερου σχεδίου. Στην προκείμενη περίπτωση παρουσιάστηκαν πολλά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι τα σχέδια Sovello1 και Sovello2 έχουν διαφορετικούς, σαφώς προσδιορισμένους σκοπούς.

(92)

Τα επιχειρήματα του EPIA επιβεβαιώνουν ότι στη βιομηχανία των ηλιακών προϊόντων, η ανάπτυξη καινοτομιών και νέων τεχνολογιών βάσει οικονομικών κριτηρίων πραγματοποιείται πολλές φορές σταδιακά και ότι στον τομέα των φωτοβολταϊκών υπάρχουν πολλά σχέδια, τα οποία αποσκοπούν στην διερεύνηση της εφαρμογής καινοτομιών σε επίπεδο βιομηχανίας και της αναπαραγωγής διαδικασιών πριν από την έναρξη της μαζικής παραγωγής. Επίσης επιβεβαιώνουν ότι το Sovello1 αποτέλεσε παγκοσμίως την πρώτη επένδυση στην οποία δοκιμάστηκε η τεχνολογία String-Ribbon σε επίπεδο βιομηχανίας.

(93)

Η Επιτροπή συνάγει από τη σύμβαση-πλαίσιο της κοινοπραξίας, ότι η παραγωγή δισκίων πυριτίου στο Sovello1 επρόκειτο να πραγματοποιηθεί μεν βάσει της τεχνολογίας String-Ribbon, σε συνδυασμό, όμως, με τις τεχνολογίες παραγωγής της QCells, προκειμένου να αναπτυχθούν διαδικασίες που είναι εφαρμόσιμες σε βιομηχανική κλίμακα και αποδεδειγμένα οικονομικά βιώσιμες. Αυτό περιλάμβανε μία σειρά τεχνολογικών καινοτομιών καθώς και την ανάπτυξη ειδικών μηχανημάτων για το Sovello1, με έμφαση στην αυτοματοποίηση και τη δυνατότητα αναπαραγωγής των παραγωγικών διαδικασιών σε βιομηχανική κλίμακα, και οδήγησε στην κατασκευή συλλεκτών του τύπου «Spruce Line». Συνεπώς το Sovello1 αποτέλεσε ένα παντελώς νέο σχέδιο, το οποίο είχε ως σκοπό τη δοκιμή του τεχνικώς και οικονομικώς εφικτού της κατασκευής ηλιακών συλλεκτών βάσει της τεχνολογίας String-Ribbon σε επίπεδο βιομηχανίας. Αντιθέτως, το Sovello2 είχε ως σκοπό τη βιομηχανική μαζική παραγωγή, η έναρξη της οποίας προϋπέθετε την επιτυχή υλοποίηση του Sovello1.

(94)

Στην απόφασή της για κίνηση της επίσημης διαδικασίας, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες λόγω του μεγέθους του Sovello1 (παραγωγική δυναμικότητα 30 MWp) σε σύγκριση με τη δυναμικότητα της εργαστηριακής παραγωγής στο Marlboro (15 MWp) και της μαζικής παραγωγής στο Sovello2 (μόλις 60 MWp). Ωστόσο η Γερμανία διευκρίνισε ότι η πλήρης δυναμικότητα στο εργοστάσιο του Marlboro επιτεύχθηκε μόλις το 2004, υποστηρίζοντας ότι αυτό δεν αποτελεί απόδειξη ότι στο Marlboro εφαρμόστηκαν διαδικασίες βιομηχανικής παραγωγής. Αυτό φαίνεται και από το γεγονός, ότι η Evergreen σχεδιάζει ήδη να διακόψει την παραγωγή στο Marlboro, όπου θα συνεχίσει μόνο τις δραστηριότητές της στον τομέα της Ε&Α, και να επεκτείνει τη νέα μονάδα παραγωγής της στο Devens (37).

(95)

Η Γερμανία επισημαίνει περαιτέρω, ότι στην βιομηχανία των φωτοβολταϊκών είναι συνήθης η υλοποίηση πιλοτικών σχεδίων παραγωγικής δυναμικότητας από 10 έως 30 MWp. Υποστηρίζει ότι στην περίπτωση του Sovello1 η δυναμικότητα των 30 MWp οφειλόταν στην […]. Η Επιτροπή διατηρούσε αρχικά επιφυλάξεις ως προς την περιορισμένη, σε σχέση με το Sovello1, παραγωγική δυναμικότητα του Sovello2, όμως η Γερμανία διευκρίνισε ότι οι δυναμικότητες των εργοστασίων που λειτουργούν με βάση την τεχνολογία String-Ribbon δεν υπερβαίνουν προς το παρόν τα 75 έως 80 MWp και ότι το 2008 άρχισε και νέα επέκταση της Sovello (Sovello3), η οποία εν τω μεταξύ έχει σχεδόν ολοκληρωθεί.

(96)

Σε ότι αφορά τον συντελεστή δαπανών στις επενδύσεις Qimonda σε σύγκριση με τον αντίστοιχο συντελεστή στα δύο επενδυτικά σχέδια της Sovello, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι στην απόφαση Qimonda οι δαπάνες αφορούν τρεις επενδύσεις, ότι το κόστος κτιρίων και εξοπλισμού είναι σαφώς υψηλότερο στην βιομηχανία ημιαγωγών σε σχέση με αυτό της βιομηχανίας φωτοβολταϊκών και ότι στην βιομηχανία ημιαγωγών η παραγωγή ανά μηχάνημα είναι σημαντικά χαμηλότερη, που σημαίνει ότι για την πραγματοποίηση μαζικής παραγωγής απαιτούνται περισσότερα μηχανήματα. Η Επιτροπή διαπιστώνει επίσης, ότι στην βιομηχανία ημιαγωγών το κόστος υλοποίησης ενός πιλοτικού σχεδίου είναι χαμηλότερο λόγω της σαφώς μεγαλύτερης τυποποίησης των μηχανημάτων. Περαιτέρω η Επιτροπή εκτιμά ότι ο υψηλότερος συντελεστής δαπανών του δεύτερου σχεδίου είναι πιθανό να οφείλεται στην καλύτερη οικονομική κατάσταση του επενδυτή. Επίσης διαπιστώνει ότι αρχικά είχε κοινοποιηθεί ένα πολύ μεγαλύτερο σχέδιο (Sovello2 + Sovello3) και ότι η κοινοποίηση τροποποιήθηκε αργότερα προκειμένου να εξαιρεθούν από αυτήν οι ενισχύσεις για το Sovello3, όπως επίσης, ότι το επενδυτικό σχέδιο Sovello3 καθυστέρησε. Λαμβανομένης υπόψη της δυναμικής της ταχείας ανάπτυξης του συγκεκριμένου τομέα, η εξέλιξη του οποίου είναι στενά συνυφασμένη με τη ζήτηση, η Επιτροπή εκτιμά ότι ο «χαμηλός» συντελεστής δαπανών των δύο σχεδίων της Sovello δεν θα πρέπει να οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι το Sovello1 δεν αποτελεί πιλοτικό σχέδιο με σκοπό διαφορετικό από αυτόν του Sovello2.

(97)

Επιπλέον η Επιτροπή έλαβε υπόψη ότι πριν από την έναρξη του Sovello2 ελήφθη πραγματικά απόφαση υπέρ ή κατά της διενέργειας περαιτέρω επενδύσεων, η οποία βασίστηκε στα αποτελέσματα του Sovello1.

(98)

Εν προκειμένω είναι αληθές, ότι αίτηση ενίσχυσης για το Sovello2 είχε υποβληθεί ήδη τον Φεβρουάριο του 2006 (η προσωρινή απόφαση ενίσχυσης εκδόθηκε τον Δεκέμβρη του 2006). Κατά την κίνηση της επίσημης διαδικασίας, η Επιτροπή θεωρούσε ως δεδομένο ότι ο δικαιούχος της ενίσχυσης διέθετε κατά την υποβολή της αίτησης για ενίσχυση συγκεκριμένο προγραμματισμό σε σχέση με το μέγεθος και την χρηματοδότηση του επενδυτικού σχεδίου. Όπως όμως προκύπτει από τα στοιχεία που υποβλήθηκαν, η οριστική απόφαση για διενέργεια της επένδυσης ελήφθη μόλις τον Ιούνιο του 2006, δηλαδή αφότου είχαν επιτευχθεί οι «ενδιάμεσοι στόχοι» που είχαν τεθεί για το Sovello2. Επίσης, η σύμβαση προμήθειας με την εταιρία REC, που θα εξασφάλιζε τον επαρκή εφοδιασμό του Sovello2 με πυρίτιο, υπογράφηκε μόλις τον Ιούνιο του 2006, γεγονός που καταδεικνύει ότι η πραγματική απόφαση υπέρ ή κατά της επένδυσης ελήφθη εκείνη την χρονική στιγμή. Παρότι είναι πιθανό, η διοίκηση της δικαιούχου επιχείρησης να είχε από πριν ενδείξεις ότι οι τεχνολογικοί και οικονομικοί σκοποί πρόκειται να επιτευχθούν, εντούτοις αυτό δεν έρχεται σε αντίθεση με το γεγονός ότι το Sovello1 είχε σχεδιαστεί το 2005 ως πιλοτικό σχέδιο με συγκεκριμένους τεχνολογικούς και οικονομικούς σκοπούς, οι οποίοι διέφεραν σαφώς από τους σκοπούς του Sovello2.

(99)

Επιπλέον, η Επιτροπή έλαβε υπόψη ότι το Sovello1 παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά ενός πιλοτικού σχεδίου σύμφωνα με τα διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα Ε&Α&Κ που καθορίζονται από τον ΟΟΣΑ στο λεγόμενο Εγχειρίδιο Frascati (38). Στον ορισμό του ΟΟΣΑ γίνεται διάκριση μεταξύ διαφόρων μορφών πιλοτικών σχεδίων: αφενός, αυτών που αφορούν την πειραματική ανάπτυξη μιας νέας εφεύρεσης ή τεχνολογίας, όπως είναι εν προκειμένω η τεχνολογία String-Ribbon, υπό συνθήκες εργαστηρίου, και, αφετέρου, αυτών που αφορούν την πειραματική ανάπτυξη μιας τεχνολογίας διεργασίας για την βιομηχανική εκμετάλλευση της νέας εφεύρεσης ή τεχνολογίας.

(100)

Στο σημείο 2.3.4 του Εγχειριδίου Frascati γίνεται ρητή αναφορά σε περιπτώσεις που βρίσκονται στην διαχωριστική γραμμή μεταξύ ΕΤΑ και άλλων βιομηχανικών δραστηριοτήτων (όπως είναι το Sovello1). Επίσης αναλύεται βάσει ταξινόμησης ο τρόπος διάκρισης μεταξύ δραστηριοτήτων ΕΤΑ και βιομηχανικών δραστηριοτήτων. Θα πρέπει να διευκρινισθεί ότι τα πρότυπα και τα σημεία αναφοράς (π.χ. συντελεστής δαπανών) ενδέχεται να διαφέρουν ανάλογα με τον οικονομικό κλάδο.

(101)

Λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία της EPIA, σύμφωνα με τα οποία η αγορά των φωτοβολταϊκών παρουσιάζει μια εξαιρετική δυναμική και χαρακτηρίζεται από υψηλή ζήτηση, η Επιτροπή είναι στην παρούσα περίπτωση της άποψης ότι η άμεση εμπορική αξιοποίηση της παραγωγής του Sovello1 δεν αποτελεί επαρκή απόδειξη ότι το Sovello1 δεν σχεδιάστηκε ως πιλοτικό σχέδιο.

(102)

Στην απόφαση του Πρωτοδικείου στην υπόθεση T-184/97 (BP κατά Επιτροπής) εξετάστηκε η έννοια του όρου «πιλοτικό σχέδιο για την τεχνολογική ανάπτυξη λιγότερο ρυπαντικών προϊόντων» (ιδίως σε σχέση με καύσιμα από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας). Το επίδικο καθεστώς ενισχύσεων υπερέβαινε σαφώς την υλοποίηση πιλοτικού σχεδίου για τεχνολογική ανάπτυξη και προφανώς απέβλεπε κυρίως στην οικονομική και βιομηχανική ανάπτυξη με σκοπό την βελτίωση της διείσδυσης των βιοκαυσίμων στην αγορά. Το σχέδιο Sovello1 όμως επιδίωκε και τους δύο σκοπούς: Την επικύρωση μιας νέας παραγωγικής μεθόδου (τεχνολογία String-Ribbon σε συνδυασμό με τεχνικές παραγωγής της Q-Cells) σε βιομηχανική κλίμακα και τον έλεγχο της οικονομικής αποτελεσματικότητάς της. Όπως εκτέθηκε παραπάνω, αυτό πράγματι δεν έρχεται σε αντίθεση με τον ορισμό που δίδει ο ΟΟΣΑ στην έννοια «πιλοτικές εγκαταστάσεις».

(103)

Βάσει των παραπάνω παρατηρήσεων, η Επιτροπή εξέφρασε την άποψη ότι τα δύο σχέδια Sovello1 και Sovello2, αν και εκπληρώνουν την ίδια τεχνική λειτουργία (παραγωγή ηλιακών συλλεκτών βάσει της ίδιας τεχνολογίας), ωστόσο επιδιώκουν διαφορετικούς σκοπούς. Σκοπός του Sovello1 ήταν να διαπιστωθεί αν είναι εφικτή από τεχνολογικής και οικονομικής άποψης η κατασκευή ηλιακών συλλεκτών (με τη μέθοδο String-Ribbon σε συνδυασμό με τις τεχνικές παραγωγής της Q-Cells) σε βιομηχανική κλίμακα, ενώ το Sovello2 αποσκοπούσε στη μαζική παραγωγή των εν λόγω συλλεκτών.

(104)

Κάθε ένα από τα Sovello1 και Sovello2 είναι οικονομικά βιώσιμο ανεξάρτητα από το άλλο. Παρότι το πιλοτικό σχέδιο Sovello1 ήταν αναγκαίο για την υλοποίηση του Sovello2, το οποίο αποσκοπούσε στη μαζική παραγωγή, εντούτοις κάθε ένα από τα σχέδια μπορεί να εκποιηθεί χωριστά και δεν υπάρχει στοιχείο που να καταδεικνύει ότι το πιλοτικό σχέδιο Sovello1 δεν θα μπορούσε να διαχωριστεί από το επενδυτικό σχέδιο Sovello2 από οικονομικής άποψης. Επίσης η Επιτροπή δέχεται ότι η διοίκηση της δικαιούχου επιχείρησης πριν αποφασίσει την εγκατάσταση του Sovello2 στο Thalheim είχε διερευνήσει εναλλακτικούς τόπους εγκατάστασης τόσο στην Ευρώπη, όσο και στις ΗΠΑ.

(105)

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Γερμανίας, μία ενδεχόμενη ενίσχυση δύο χωριστών επενδυτικών σχεδίων (Sovello1 και Sovello2) θα ήταν υψηλότερη κατά μόλις 10 εκατ. EUR σε σχέση με την ενίσχυση μίας μόνο ενιαίας επένδυσης (Sovello1 + Sovello2). Στον αντίποδα όμως θα προέκυπταν πρόσθετες δαπάνες της τάξης των […] EUR. Κατά τη διενέργεια των υπολογισμών η Γερμανία έλαβε υπόψη ότι ακόμη και σε περίπτωση ενιαίας επένδυσης (με χαμηλότερο συνολικό κόστος) θα χορηγείτο προσαύξηση ΜΜΕ 15 ποσοστιαίων μονάδων, όπως συνέβη και στο Sovello1. Ωστόσο, δεν είναι βέβαιο αν η Επιτροπή θα ενέκρινε πράγματι τη χορήγηση προσαύξησης ΜΜΕ για ένα επενδυτικό σχέδιο του μεγέθους αυτού. Όμως ακόμη και στην περίπτωση αυτή, όλοι οι υπολογισμοί καταδεικνύουν ότι δεν υπήρχε οικονομικό κίνητρο για την «τεχνητή» διάσπαση των Sovello1 και Sovello2.

(106)

Εντούτοις, η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι το παραπάνω γεγονός δείχνει απλώς ότι τα Sovello1 και Sovello2 δεν διασπάστηκαν σκόπιμα, με σκοπό την καταστρατήγηση των διατάξεων που ισχύουν για τις κρατικές ενισχύσεις. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν ενδέχεται να απορρέουν οφέλη από την παρουσίαση ενός σχεδίου ως μη ενιαία επένδυση με σκοπό την υπαγωγή σε μεγαλύτερη ένταση ενίσχυσης, ακόμη και αν το σχέδιο θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να διασπαστεί για οικονομικούς λόγους, όπως συνέβαινε στο Sovello. Για το λόγο αυτό η Επιτροπή οφείλει πάντοτε να ελέγχει βάσει των κριτηρίων του σημείου 49 του ΠΤΠ 2002 την οικονομική πραγματικότητα, ανεξάρτητα από την πρόθεση που ενδεχομένως είχαν τα μέρη.

(107)

Η διάσπαση της επένδυσης της Sovello δεν οφείλεται μόνον σε ανεπάρκεια κεφαλαίων και τις δυσχέρειες σε σχέση με την προμήθεια πυριτίου, αλλά και στο γεγονός ότι οι επενδυτές έπρεπε να δοκιμάσουν μία εξαιρετικά καινοτόμο τεχνολογία με βάση βιομηχανικά και οικονομικά κριτήρια. Αν δεν είχαν επιτευχθεί η οικονομική απόδοση (yield) και ο βαθμός απόδοσης που είχαν προβλεφθεί, το Sovello2 κατά πάσα πιθανότητα δεν θα πραγματοποιείτο. Από τα παραπάνω συνάγεται ότι τα Sovello1 και Sovello2, παρότι δεν επιτελούν την ίδια συγκεκριμένη τεχνική λειτουργία, εντούτοις δεν είναι οικονομικά αδιαίρετα, ότι δεν παρουσιάζουν φυσικό ή ισχυρό λειτουργικό δεσμό μεταξύ τους και έχουν σαφώς διαφορετικούς σκοπούς.

(108)

Λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις της Γερμανίας και του EPIA, η Επιτροπή καταλήγει μετά από συνολική στάθμιση των κριτηρίων που αναφέρονται στο σημείο 49 του ΠΤΠ 2002 στο συμπέρασμα ότι το κοινοποιηθέν σχέδιο Sovello2 δεν αποτελεί ενιαία επένδυση από κοινού με το σχέδιο Sovello1 σύμφωνα με το σημείο 49 του ΠΤΠ 2002.

(109)

Στην απόφασή της για κίνηση της επίσημης διαδικασίας, η Επιτροπή υπολόγισε το ανώτατο όριο της έντασης ενίσχυσης και την ανώτατη επιτρεπόμενη ενίσχυση για το Sovello2 βάσει των αρχικώς κοινοποιηθέντων επιλέξιμων δαπανών. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς αυτούς, το ανώτατο όριο της έντασης ενίσχυσης, χωρίς την πριμοδότηση συνοχής, ανερχόταν στο 22,46 % του ΑΙΕ που αντιστοιχούσε σε ανώτατη επιτρεπόμενη ενίσχυση παρούσας αξίας 30,526 εκατ. EUR), ενώ το ανώτατο όριο της έντασης ενίσχυσης μαζί με την πριμοδότηση συνοχής ανερχόταν στο 25,83 % του ΑΙΕ που αντιστοιχούσε σε ανώτατη επιτρεπόμενη ενίσχυση παρούσας αξίας 35,105 εκατ. EUR).

(110)

Η πριμοδότηση συνοχής βασίζεται στο σημείο 25 του ΠΤΠ 2002, σύμφωνα με το οποίο το υπολογιζόμενο με βάση το σημείο 21 του ΠΤΠ 2002 ανώτατο όριο της έντασης ενίσχυσης χωρίς την πριμοδότηση δύναται να προσαυξηθεί πολλαπλασιάζοντας με συντελεστή 1,15 στην περίπτωση που ποσοστό τουλάχιστον 25 % (39) της δημόσιας δαπάνης συγχρηματοδοτείται από πόρους του ΕΤΠΑ ως μεγάλο σχέδιο δυνάμει των διατάξεων που ισχύουν για τα διαρθρωτικά ταμεία, γεγονός που προϋποθέτει την απόφασης της Επιτροπής για έγκριση της κοινοτικής συμμετοχής στη συγκεκριμένη περίπτωση.

(111)

Σύμφωνα με το γενικό σχέδιο που διαβιβάστηκε στα κράτη μέλη με έγγραφο της 18ης Δεκεμβρίου 2003 (D/58176-D/1247), η Γερμανία δήλωσε στην αρχική της κοινοποίηση δύο διαφορετικές εντάσεις ενίσχυσης: ένταση ενίσχυσης χωρίς πριμοδότηση συνοχής, η οποία δεν υπερβαίνει το ανώτατο όριο του 22,46 % του ΑΙΕ, και ένταση ενίσχυσης με πριμοδότηση συνοχής, που ανέρχεται στο 23,83 % του ΑΙΕ.

(112)

Η Γερμανία ζήτησε συγχρηματοδότηση ύψους 9,118 εκατ. EUR από πόρους του ΕΤΠΑ παραπέμποντας στην αρχική της κοινοποίηση στην εφαρμογή της πριμοδότηση συνοχής. Δήλωσε ότι το εν λόγω ποσό συγχρηματοδότησης από την Κοινότητα αντιστοιχεί σε λιγότερο από 25 % της πραγματικής δημόσιας δαπάνης ονομαστικού ύψους 31 105 765 EUR. Επιπλέον η κοινοποιηθείσα ένταση ενίσχυσης ποσοστού 23,83 % του ΑΙΕ είναι χαμηλότερη από την ένταση ενίσχυσης ποσοστού 26,25 % του ΑΙΕ και συνεπώς δεν υπερβαίνει το 75 % του εφαρμοστέου ανωτάτου ορίου περιφερειακής ενίσχυσης ποσοστού 35 %. Κατά συνέπεια οι όροι για την εφαρμογή της πριμοδότησης συνοχής πληρούνται, υπό την προϋπόθεση της έγκρισης εκ μέρους της Επιτροπής της αίτησης που υπέβαλε η Γερμανία για συγχρηματοδότηση από πόρους των διαρθρωτικών ταμείων. Επειδή η απόφαση για τη συγχρηματοδότηση δεν έχει εκδοθεί ακόμη, η Γερμανία δεσμεύτηκε να εφαρμόσει την πριμοδότηση συνοχής μόνο στην περίπτωση που η Επιτροπή εκδώσει σχετική απόφαση περί έγκρισης της συγχρηματοδότησης από κοινοτικούς πόρους.

(113)

Η Επιτροπή συνάγει από τα επικαιροποιημένα στοιχεία που διαβιβάστηκαν στις 16 και 24 Απριλίου 2009, ότι, σε περίπτωση χορήγησης της πριμοδότησης συνοχής, η Γερμανία σχεδιάζει να εφαρμόσει για το σχέδιο, του οποίου οι πραγματικές επιλέξιμες δαπάνες ανέρχονται σε 114 882 310 EUR (παρούσα αξία), ένταση ενίσχυσης ποσοστού 23,8224 % του ΑΙΕ, που αντιστοιχεί σε ονομαστικό ποσό ενίσχυσης 31 105 765 EUR (παρούσα αξία 27 367 723 EUR). Η εν λόγω ένταση ενίσχυσης είναι χαμηλότερη από την αρχικά κοινοποιηθείσα ένταση ενίσχυσης ποσοστού 23,83 % του ΑΙΕ, συμπεριλαμβανομένης της πριμοδότησης συνοχής, και επίσης χαμηλότερη από το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο έντασης ενίσχυσης που ανέρχεται σε ποσοστό 25,83 % του ΑΙΕ (υπολογιζόμενη βάσει των αρχικά δηλωθέντων επιλέξιμων δαπανών των οποίων η παρούσα αξία εκτιμάται σε 135,94 εκατ. EU). Η σχεδιαζόμενη ένταση ενίσχυσης ποσοστού 23,8224 % είναι συνεπώς σύμφωνη με τις διατάξεις μείωσης που περιέχονται στα σημεία 21 έως 23 του ΠΤΠ 2002 και ούτε το σχεδιαζόμενο ποσό ενίσχυσης, ούτε η σχεδιαζόμενη ένταση ενίσχυσης δεν υπερβαίνουν τις αξίες τις οποίες μπορούσε να προσδοκά η επιχείρηση κατά την έναρξη των εργασιών του σχεδίου.

(114)

Η Γερμανία διαβεβαίωσε ότι στην περίπτωση που δεν υπάρξει συγχρηματοδότηση από το ΕΤΠΑ και συνεπώς δεν εφαρμοστεί η πριμοδότηση συνοχής, δεν θα υπάρξει υπέρβαση της αρχικά κοινοποιηθείσας έντασης ενίσχυσης (χωρίς πριμοδότηση συνοχής) ποσοστού 22,46 % του ΑΙΕ. Βάσει της εν λόγω έντασης ενίσχυσης προκύπτει, επί πραγματικών επιλέξιμων δαπανών ύψους 114 882 310 EUR (παρούσα αξία) μία ανώτατη επιτρεπόμενη ενίσχυση ύψους 25 802 567 EUR (παρούσα αξία). Η Γερμανία διαβεβαίωσε ότι δεν θα υπάρξει υπέρβαση του ποσού αυτού. Η ένταση ενίσχυσης (χωρίς πριμοδότηση συνοχής) ποσοστού 22,46 % αντιστοιχεί, υπολογιζόμενη επί των αρχικά προϋπολογισθέντων επιλέξιμων δαπανών ύψους 135,94 εκατ. EUR (παρούσα αξία), στην αρχικά κοινοποιηθείσα ένταση ενίσχυσης και το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο περιφερειακής ενίσχυσης. Η σχεδιαζόμενη ένταση ενίσχυσης ποσοστού 22,46 % είναι συνεπώς συμβατή με τις διατάξεις περί μείωσης που περιέχονται στα σημεία 21 έως 23 του ΠΤΠ 2002 και ούτε η σχεδιαζόμενη ανώτατη επιτρεπόμενη ενίσχυση ύψους 25 802 567 EUR (παρούσα αξία), ούτε η σχεδιαζόμενη ένταση ενίσχυσης δεν υπερβαίνουν τις αξίες τις οποίες μπορούσε να προσδοκά η επιχείρηση κατά την έναρξη των εργασιών του σχεδίου.

(115)

Βάσει των παραπάνω διαπιστώσεων, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το μέτρο ενίσχυσης είναι σύμφωνο με τα σημεία 21 έως 25 του ΠΤΠ 2002.

(116)

Η κρίση της Επιτροπής για το επιτρεπτό περιφερειακών ενισχύσεων για μεγάλα επενδυτικά σχέδια σύμφωνα με το σημείο 24 του ΠΤΠ 2002 εξαρτάται από το μερίδιο αγοράς που κατέχει ο αποδέκτης της ενίσχυσης πριν και μετά από την υλοποίησή της καθώς και από τη δυναμικότητα που θα δημιουργηθεί λόγω της επένδυσης ή την απόδοση της αγοράς. Προκειμένου να προχωρήσει στην σχετική εξέταση σύμφωνα με το σημείο 24 στοιχεία α) και β) του ΠΤΠ 2002, η Επιτροπή πρέπει προηγουμένως να ορίσει τα προϊόντα τα οποία αφορά η επένδυση καθώς και την σχετική αγορά προϊόντων και τη σχετική γεωγραφική αγορά.

(117)

Το επενδυτικό σχέδιο αφορά ηλιακούς συλλέκτες για συστήματα ηλιακής ενέργειας. Σύμφωνα με την κοινοποίηση, οι ηλιακοί συλλέκτες που θα παράγει η Sovello υπάγονται στους κωδικούς NACE Rev 1.1 32.10.0, Prodcom 32.10.52.37 και KN-Code (Έκδοση 2005) 8541 40 90. Οι ηλιακοί συλλέκτες μπορούν να περιγραφούν ως συνδυασμοί ενός αριθμού ηλιακών κυττάρων, τα οποία μετατρέπουν το ηλιακό φως σε ενέργεια.

(118)

Οι ηλιακοί συλλέκτες κατασκευάζονται με βάση την τεχνολογία String-Ribbon. Η Sovello κατασκευάζει τους δικούς της ηλιακούς συλλέκτες με βάση μια ολοκληρωμένη διαδικασία τριών φάσεων. Από λουτρό πυριτίου εξάγονται λεπτές ταινίες πυριτίου, οι οποίες κατατεμαχίζονται σε δισκία πυριτίου. Μέσω επεξεργασίας, τα δισκία μετατρέπονται στη συνέχεια σε ηλιακά κύτταρα, τα οποία ενώνονται ώστε να δημιουργηθούν ηλιακοί συλλέκτες (panels).

(119)

Η Γερμανία διαβεβαίωσε ότι στις ενισχυόμενες μονάδες παραγωγής δεν θα μπορούσαν να παραχθούν χωρίς σημαντικό πρόσθετο κόστος άλλα προϊόντα εκτός από ηλιακά κύτταρα, δισκία πυριτίου και ηλιακοί συλλέκτες.

(120)

Εν προκειμένω γίνεται παραπομπή στο σημείο 52 του ΠΤΠ 2002, σύμφωνα με το οποίο η έννοια του σχετικού προϊόντος περιλαμβάνει και τα προϊόντα του επομένου σταδίου παραγωγής όταν το σχέδιο αφορά ενδιάμεσο προϊόν για το οποίο δεν υφίσταται αγορά. Επειδή η Sovello σύμφωνα με τις δηλώσεις της Γερμανίας δεν προτίθεται να πωλεί τα (ενδιάμεσα) προϊόντα που συνδέονται με την παραγωγή ηλιακών συλλεκτών, όπως είναι τα δισκία πυριτίου και τα ηλιακά κύτταρα, αλλά να χρησιμοποιεί όλα τα ενδιάμεσα προϊόντα για την δική της ολοκληρωμένη παραγωγή ηλιακών συλλεκτών, η Επιτροπή δεν θα θεωρήσει τα δισκία πυριτίου και τα ηλιακά κύτταρα ως χωριστά σχετικά προϊόντα.

(121)

Βάσει των παραπάνω σκέψεων, στο πλαίσιο της περαιτέρω διερεύνησης της συμβατότητας του εν λόγω σχεδίου με την κοινή αγορά σύμφωνα με το ΠΤΠ 2002 η Επιτροπή θα θεωρεί τους ηλιακούς συλλέκτες ως το σχετικό με το επενδυτικό σχέδιο προϊόν.

(122)

Προκειμένου να ορισθεί η αγορά του σχετικού προϊόντος θα πρέπει να εξεταστεί ποια ενδεχομένως προϊόντα θεωρούνται υποκατάστατα των σχετικών με το επενδυτικό σχέδιο προϊόντων σύμφωνα με το σημείο 52 του ΠΤΠ 2002.

(123)

Η κατασκευή ηλιακών συλλεκτών μπορεί να γίνει βάσει διαφόρων τεχνολογιών. Σύμφωνα με τη μελέτη Solar Generation του EPIA και της Greenpeace (40), το 2005 το 90 % των ηλιακών κυττάρων κατασκευάζονταν από πυρίτιο. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και από στοιχεία που υπάρχουν στο διαδίκτυο. Η Sovello χρησιμοποιεί τη λεγόμενη τεχνολογία String-Ribbon, η οποία επιτρέπει την κατασκευή ηλιακών συλλεκτών και ηλιακών κυττάρων με χαμηλότερη περιεκτικότητα πυριτίου. Ήδη δοκιμάζονται, και σε ορισμένες περιπτώσεις εφαρμόζονται στη μαζική παραγωγή, τεχνολογίες και υλικά ημιαγωγών όπως το άμορφο πυρίτιο, το πολυκρυσταλλικό πυρίτιο, το μικροκρυσταλλικό πυρίτιο, το τελλουριούχο κάδμιο και κράματα χαλκού και ινδίου. Η First Solar εφαρμόζει την τεχνολογία λεπτής μεμβράνης (Dünnschichttechnologie) (41) και η CSG Solar την τεχνολογία Crystalline-Silicon-on-Glass (42). Η τεχνολογία λεπτής μεμβράνης είναι λιγότερο αποτελεσματική σε ότι αφορά την παραγωγή (ανά m2 όχι όμως και ανά κιλό πυριτίου), είναι όμως και λιγότερο δαπανηρή. Χρησιμοποιείται κυρίως σε περιοχές της υπαίθρου, όπου οι τιμές ανά τετραγωνικό μέτρο είναι χαμηλότερες. Η τεχνολογία των μονοκρυσταλλικών και των πολυκρυσταλλικών υλικών είναι πιο δαπανηρές, έχουν όμως και μεγαλύτερη απόδοση ανά m2 και συνεπώς οι συλλέκτες που κατασκευάζονται με βάση την τεχνολογία αυτή είναι καταλληλότεροι για αστικές περιοχές. Με βάση τα παραπάνω, από άποψης προσφοράς θα μπορούσε να γίνει διάκριση μεταξύ των δύο αυτών τεχνολογιών. Ωστόσο, σε προηγούμενες αποφάσεις της που αφορούσαν ενισχύσεις (43), η Επιτροπή όρισε ως σχετική αγορά προϊόντος το σύνολο της αγοράς των ηλιακών συλλεκτών, όπως προτείνουν και οι κατασκευαστές ηλιακών συλλεκτών. Επίσης δεν υπάρχουν ανεξάρτητες στατιστικές που να διακρίνουν μεταξύ των εν λόγω τεχνολογιών. Από πλευράς ζήτησης φαίνεται ότι υπάρχει δυνατότητα αμοιβαίας υποκατάστασης: όλες οι τεχνολογίες αποσκοπούν σε τελευταία ανάλυση στη μετατροπή ηλιακού φωτός σε ηλεκτρική ενέργεια.

(124)

Η Επιτροπή δεν έχει λόγους να υποθέσει ότι οι ηλιακοί συλλέκτες θα πρέπει να υπαχθούν σε διαφορετικές σχετικές αγορές προϊόντων ανάλογα με την τεχνολογία βάσει της οποίας κατασκευάζονται. Δεν έχει στη διάθεσή της στοιχεία που να καταδεικνύουν ότι, λαμβανομένων υπόψη των τυχόν διαφορών στην ενεργειακή απόδοση, οι τιμές των ηλιακών συλλεκτών διαφέρουν μεταξύ τους σημαντικά ανάλογα με την τεχνολογία κατασκευής τους. Εξάλλου οι κατασκευασμένοι με διαφορετικό τρόπο συλλέκτες συστημάτων ηλιακής ενέργειας είναι μάλλον δίχως άλλο ανταλλάξιμοι (44). Συνεπώς η σχετική αγορά δεν είναι μικρότερη από τη γενική αγορά, η οποία περιλαμβάνει κάθε είδους ηλιακούς συλλέκτες.

(125)

Περαιτέρω είναι προφανές ότι οι ηλιακοί συλλέκτες δεν μπορούν να υποκατασταθούν από άλλα προϊόντα. Αποτελούν το σημαντικότερο στοιχείο των συστημάτων ηλιακής ενέργειας και δεν μπορούν να υποκατασταθούν σε αυτά τα συστήματα από άλλα προϊόντα. Συνεπώς δεν προκύπτει από κανένα στοιχείο ότι η σχετική αγορά θα μπορούσε να είναι ευρύτερη της αγοράς των ηλιακών συλλεκτών.

(126)

Η παραπάνω οριοθέτηση της σχετικής αγοράς του προϊόντος είναι σύμφωνη με αποφάσεις ελέγχου συγκεντρώσεων (45) που αφορούν τον ίδιο οικονομικό κλάδο.

(127)

Ενόψει των όσων αναφέρονται παραπάνω, η Επιτροπή θεωρεί, για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης, ως σχετική αγορά προϊόντος την αγορά των ηλιακών συλλεκτών.

(128)

Η Sovello επικαλείται το γεγονός ότι η Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες αποτελούν βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα τις βασικότερες αγορές για τη διάθεση των προϊόντων της. Ωστόσο, το γεγονός ότι μία επιχείρηση δραστηριοποιείται κατά κύριο λόγο στην Γερμανία δεν είναι αυτό καθαυτό καθοριστικό για την οριοθέτηση της σχετικής γεωγραφικής αγοράς ηλιακών συλλεκτών.

(129)

Σύμφωνα με την άποψη της Γερμανίας, σχετική γεωγραφική αγορά για ηλιακούς συλλέκτες είναι η παγκόσμια αγορά. Η Γερμανία ισχυρίζεται ότι οι ηλιακοί συλλέκτες που κατασκευάζονται από ευρωπαίους και μη ευρωπαίους κατασκευαστές πωλούνται σε ολόκληρο τον κόσμο, ότι δεν υπάρχουν εμπορικοί φραγμοί, ότι τα μεταφορικά έξοδα είναι χαμηλά σε σχέση με το κόστος παραγωγής και ότι το επίπεδο των τιμών είναι ομοιογενές. Περαιτέρω, η Γερμανία δηλώνει ότι δεν ισχύουν παντού στον κόσμο οι ίδιες τεχνικές απαιτήσεις. Οι μεγαλύτεροι κατασκευαστές και χρήστες φωτοβολταϊκής τεχνολογίας είναι η Ιαπωνία, η Ευρώπη και οι ΗΠΑ.

(130)

Η Επιτροπή συμμερίζεται την άποψη ότι ως αγορά ηλιακών κυττάρων θα πρέπει να θεωρηθεί η παγκόσμια αγορά, καθώς οι οίκοι που παράγουν και εμπορεύονται ηλιακά κύτταρα δραστηριοποιούνται διεθνώς. Όπως προκύπτει από μία σειρά ανεξάρτητων (46) μελετών (47) που αφορούν τον τομέα των φωτοβολταϊκών, ηλιακοί συλλέκτες κατασκευάζονται επί του παρόντος ιδίως στην Ιαπωνία και την Γερμανία, ενώ σε μικρή απόσταση ακολουθούν οι ΗΠΑ και η Κίνα. Επίσης, μεγάλες ποσότητες ηλιακών συλλεκτών που κατασκευάζονται στην Ιαπωνία εισάγονται στην Ευρώπη και ιδίως την Γερμανία. Το κόστος μεταφοράς είναι χαμηλό σε σχέση με το κόστος παραγωγής. Επίσης, σύμφωνα με τις εν λόγω μελέτες, δεν υπάρχουν εμπορικοί φραγμοί, μάλιστα προκύπτει με αρκετή σαφήνεια ότι η αγορά ηλιακών συλλεκτών εκτείνεται σε ολόκληρο τον κόσμο διότι οι ηλιακοί συλλέκτες πωλούνται διεθνώς. Πέραν των ανωτέρω, οι μελέτες δεν περιέχουν άλλα ειδικότερα στοιχεία σε σχέση με την αγορά ηλιακών συλλεκτών σε επίπεδο ΕΟΧ, γεγονός που συνηγορεί επίσης υπέρ της άποψης ότι τη σχετική γεωγραφική αγορά αποτελεί η παγκόσμια αγορά. Σε προηγούμενες αποφάσεις που αφορούσαν τον έλεγχο συγκεντρώσεων (48) αλλά και σε αποφάσεις που αφορούσαν ενισχύσεις (49) είχε θεωρηθεί, παρότι δεν ήταν καθαυτή απαραίτητη η ρητή οριοθέτηση της αγοράς, ότι ως αγορά ηλιακών συλλεκτών θα πρέπει να οριστεί, με απόλυτη σχεδόν βεβαιότητα, η παγκόσμια αγορά.

(131)

Βάσει των παραπάνω στοιχείων, η Επιτροπή θεωρεί, για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης, ως σχετική γεωγραφική αγορά ηλιακών συλλεκτών την παγκόσμια αγορά.

(132)

Σύμφωνα με το σημείο 24 στοιχείο α) του ΠΤΠ 2002, ένα σχέδιο κοινοποιήσιμο σε μεμονωμένη βάση δεν είναι επιλέξιμο για επενδυτική ενίσχυση εάν πριν από την επένδυση, ο δικαιούχος της ενίσχυσης πραγματοποιεί περισσότερο από το 25 % των πωλήσεων του σχετικού προϊόντος ή μετά την επένδυση θα είναι σε θέση να διασφαλίσει περισσότερο από το 25 % των πωλήσεων αυτών.

(133)

Προκειμένου να διαπιστωθεί αν το σχέδιο είναι συμβατό με το σημείο 24 στοιχείο α) του ΠΤΠ 2002, η Επιτροπή θα πρέπει να αναλύσει το μερίδιο αγοράς του λήπτη της ενίσχυσης πριν και μετά την επένδυση. Επειδή οι επενδύσεις της Sovello άρχισαν το 2006 και η πλήρης παραγωγική της δυναμικότητα πρόκειται να επιτευχθεί το 2009, η Επιτροπή εξέτασε το μερίδιο της Sovello στην αγορά ηλιακών συλλεκτών κατά το διάστημα 2005 έως 2010.

(134)

Η Γερμανία επισύναψε στην κοινοποίηση της ενίσχυσης μία σειρά ανεξάρτητων μελετών (50) οι οποίες περιέχουν προβλέψεις για την εξέλιξη της ζήτησης στον τομέα των φωτοβολταϊκών. Επίσης διαβίβασε ορισμένα στοιχεία σχετικά με τον προβλεπόμενο όγκο παραγωγής ηλιακών συλλεκτών από τον αποδέκτη της ενίσχυσης. Η Επιτροπή συμβουλεύτηκε για τους υπολογισμούς της και τη μελέτη της LBBW (Landesbank Baden-Württemberg). Η μελέτη αυτή περιέχει στοιχεία σχετικά με τις εγκατεστημένες δυναμικότητες και την ζήτηση, όπως επίσης και εκτιμήσεις σχετικά με τις τιμές (51).

(135)

Επειδή κατά τον χρόνο της κοινοποίησης της ενίσχυσης ή μεταγενέστερα καμία από τις Evergreen, Q-Cells και REC, που είναι τα μέλη της κοινοπραξίας, δεν κατείχε μερίδιο στην Sovello μεγαλύτερο του 50 %, η Επιτροπή κανονικά δεν θα έπρεπε να λάβει υπόψη της τα μερίδια αγοράς τους κατά τον έλεγχο της συμβατότητας με το σημείο 24 στοιχείο α) του ΠΤΠ 2002 (52).

(136)

Η Evergreen εμπορεύεται και πωλεί όλους τους συλλέκτες που παράγονται από την Sovello χωρίς η μεταξύ τους σύμβαση διανομής να παραβιάζει την αρχή του πλήρους ανταγωνισμού. Ωστόσο δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο, η συμμετοχή της Evergreen στην κοινοπραξία να της επιτρέπει να επηρεάζει την εμπορική στρατηγική της Sovello. Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή, προκειμένου να καλύψει και την πλέον δυσμενή περίπτωση, υπολόγισε το κοινό μερίδιο αγοράς της Evergreen και της Sovello, δίχως να εκφράσει οριστική άποψη για το εν λόγω θέμα (53).

(137)

Βάσει των παραπάνω, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι το κοινό μερίδιο αγοράς της Sovello και της Evergreen για τα έτη 2005 έως 2010 ανέρχεται, υπολογιζόμενο τόσο σε ποσότητα όσο και σε αξία, σε λιγότερο από 5 %.

(138)

Από τους παραπάνω αριθμούς προκύπτει ότι το μερίδιο αγοράς του αποδέκτη της ενίσχυσης δεν πρόκειται να υπερβεί πριν και μετά την επένδυση ποσοστό 25 % της συνολικής αγοράς ηλιακών συλλεκτών. Συνεπώς, το κοινοποιηθέν μέτρο ενίσχυσης είναι κατά την κρίση της Επιτροπής συμβατό με το σημείο 24 στοιχείο α) του ΠΤΠ 2002.

(139)

Επίσης, η Επιτροπή εξετάζει αν το επενδυτικό σχέδιο είναι συμβιβάσιμο με το σημείο 24 στοιχείο β) του ΠΤΠ 2002. Για τον σκοπό αυτό ελέγχει αν ο μέσος ρυθμός αύξησης της φαινόμενης κατανάλωσης του εν λόγω προϊόντος κατά τα τελευταία πέντε έτη είναι υψηλότερος από το μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (κάτι που θα καταδείκνυε ότι η ανάπτυξη της αγοράς δεν είναι πτωτική εξαιτίας διαρθρωτικών προβλημάτων).

(140)

Επειδή το μέτρο έχει κοινοποιηθεί το 2006 λήφθηκαν υπόψη τα αριθμητικά στοιχεία των ετών 2000 έως 2005. Τα σχετικά στοιχεία που είχε αναφέρει η Γερμανία στην κοινοποίησή της ελέγχθηκαν από την Επιτροπή με βάση τις υποβληθείσες μελέτες και δημοσίως προσβάσιμες πληροφορίες προερχόμενες από αξιόπιστες πηγές (54). Σε καμία από αυτές τις πηγές δεν εκτιμάται ο ετήσιος μέσος ρυθμός αύξησης της κατανάλωσης ηλιακών συλλεκτών στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο κατά τα έτη 2000 έως 2005 σε λιγότερο από 49 % σε ποσότητα και 42 % σε αξία.

(141)

Ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο ανήλθε κατά τα έτη 2000 έως 2005 σε 1,76 % σε ποσότητα και 3,72 % σε αξία. Συνεπώς, ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης της φαινομένης κατανάλωσης ηλιακών συλλεκτών κατά τα προηγούμενα πέντε έτη, για τα οποία υπάρχουν στοιχεία, είναι σαφώς υψηλότερος.

(142)

Κατά την εκτίμηση της φαινομένης κατανάλωσης στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, η Επιτροπή έλαβε υπόψη το σύνολο του τομέα των φωτοβολταϊκών, καθώς δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου στοιχεία για την αγορά ηλιακών συλλεκτών σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου. Το γεγονός αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι η αγορά των ηλιακών συλλεκτών θεωρείται παγκόσμια αγορά. Η αγορά των φωτοβολταϊκών θεωρείται ως κατάλληλο υποκατάστατο της αγοράς ηλιακών συλλεκτών, επειδή σε σχέση με την αγορά των φωτοβολταϊκών οι ηλιακοί συλλέκτες αποτελούν ενδιάμεσα προϊόντα και συνήθως η αγορά ενός ενδιάμεσου προϊόντος εξελίσσεται παρόμοια με την αγορά του αντίστοιχου τελικού προϊόντος ή την συνολική αγορά (ο τομέας των φωτοβολταϊκών περιλαμβάνει κατά κανόνα δισκία πυριτίου, ηλιακά κύτταρα, ηλιακούς συλλέκτες και συστήματα ηλιακής ενέργειας). Άλλωστε, η αγορά των φωτοβολταϊκών αναπτύσσεται με ρυθμούς τόσο γρήγορους, που ακόμη και στην περίπτωση που η πραγματική ανάπτυξη της αγοράς ηλιακών συλλεκτών στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο παρουσιάζει κάποια ελάχιστη απόκλιση θα πρέπει να θεωρείται απίθανο η ανάπτυξη να είναι χαμηλότερη από 1,76 %.

(143)

Βάσει των παραπάνω στοιχείων, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κοινοποιηθείσα ενίσχυση είναι συμβατή με το σημείο 24 στοιχείο β) του ΠΤΠ 2002.

(144)

Βάσει των παραπάνω εκτιμήσεων, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κοινοποιηθείσα ενίσχυση είναι σύμφωνη με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις περιφερειακές ενισχύσεις 1998, τον γερμανικό χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων (2004–2006) και το ΠΤΠ 2002,