(1)

Σύμφωνα με τη συμφωνία του Παρισιού που εγκρίθηκε στο πλαίσιο της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) («συμφωνία του Παρισιού»), η οποία εγκρίθηκε με την απόφαση (ΕΕ) 2016/1841 του Συμβουλίου (4), η διεθνής κοινότητα έχει συμφωνήσει να συγκρατήσει την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη αρκετά κάτω από τους 2 oC πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα και να συνεχίσει τις προσπάθειες για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5 oC πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Η διάσκεψη των μερών της UNFCCC ενέκρινε επίσης, στις 13 Νοεμβρίου 2021, το σύμφωνο της Γλασκόβης για το κλίμα με το οποίο αναγνωρίζεται ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα είναι πολύ χαμηλότερες εάν η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 1,5 oC, σε σύγκριση με τους 2 oC, και αποφασίζει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5 oC. Η Ένωση και τα κράτη μέλη της είναι μέρη της συμφωνίας του Παρισιού και έχουν αναλάβει ισχυρή δέσμευση για την εφαρμογή της μέσω της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και της αύξησης των απορροφήσεων άνθρακα.

(2)

Σε παγκόσμια κλίμακα, οι εκθέσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) επισημαίνουν τη μειωμένη πιθανότητα περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε 1,5 oC, εκτός εάν σημειωθούν ταχείες και μεγάλες μειώσεις των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά το υπόλοιπο της τρέχουσας δεκαετίας και τις επόμενες δεκαετίες. Οι εκθέσεις της IPCC αναφέρουν επίσης σαφώς ότι η ανάπτυξη της απορρόφησης του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) για την αντιστάθμιση των υπολειμματικών εκπομπών που είναι δύσκολο να μειωθούν είναι αναπόφευκτη για την επίτευξη μηδενικών καθαρών εκπομπών CO2 ή αερίων του θερμοκηπίου. Κάτι τέτοιο θα απαιτήσει την ανάπτυξη σε ευρεία κλίμακα βιώσιμων δραστηριοτήτων για τη δέσμευση του CO2 από την ατμόσφαιρα και τη μόνιμη αποθήκευσή του σε γεωλογικούς, χερσαίους ή θαλάσσιους ταμιευτήρες, συμπεριλαμβανομένων των ωκεανών, ή σε προϊόντα μακράς διάρκειας. Σήμερα και με τις τρέχουσες πολιτικές, η Ένωση δεν βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη των απαιτούμενων απορροφήσεων άνθρακα: τα τελευταία χρόνια οι απορροφήσεις άνθρακα στα χερσαία οικοσυστήματα μειώνονται και επί του παρόντος δεν πραγματοποιούνται σημαντικές βιομηχανικές απορροφήσεις άνθρακα στην Ένωση.

(3)

Στόχος του παρόντος κανονισμού είναι η ανάπτυξη εθελοντικού ενωσιακού πλαισίου πιστοποίησης για τις μόνιμες απορροφήσεις άνθρακα, την ανθρακοδεσμευτική γεωργία και την αποθήκευση άνθρακα σε προϊόντα («ενωσιακό πλαίσιο πιστοποίησης»), με σκοπό να διευκολυνθεί και να ενθαρρυνθεί η αξιοποίηση των υψηλής ποιότητας απορροφήσεων άνθρακα και μειώσεων των εκπομπών εδάφους, με πλήρη σεβασμό των στόχων της Ένωσης για τη βιοποικιλότητα και τη μηδενική ρύπανση, συμπληρωματικά προς τις βιώσιμες μειώσεις εκπομπών σε όλους τους τομείς. Ως εκ τούτου, το ενωσιακό πλαίσιο πιστοποίησης θα αποτελεί εργαλείο για τη στήριξη της επίτευξης των στόχων της Ένωσης στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού, ιδίως της συλλογικής επίτευξης έως το 2050 του στόχου για κλιματική ουδετερότητα που ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5). Όλες οι απορροφήσεις άνθρακα και οι μειώσεις των εκπομπών εδάφους που πιστοποιούνται βάσει του ενωσιακού πλαισίου πιστοποίησης θα πρέπει να συμβάλλουν στην επίτευξη της εθνικά καθορισμένης συνεισφοράς της Ένωσης και των στόχων της για το κλίμα. Συνεπώς, για να αποφευχθεί ο διπλός υπολογισμός, οι εν λόγω απορροφήσεις άνθρακα και οι μειώσεις των εκπομπών εδάφους δεν θα πρέπει να συμβάλλουν σε εθνικά καθορισμένες συνεισφορές τρίτων ή σε διεθνή συστήματα συμμόρφωσης. Η Ένωση δεσμεύτηκε επίσης για την επίτευξη αρνητικών εκπομπών μετά το 2050. Ένα σημαντικό μέσο για την ενίσχυση των απορροφήσεων άνθρακα στα χερσαία οικοσυστήματα είναι ο κανονισμός (ΕΕ) 2018/841 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6) για τη συμπερίληψη των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και των απορροφήσεων από δραστηριότητες χρήσης γης, αλλαγής χρήσης γης και δασοπονίας (LULUCF) στο πλαίσιο για το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030, ο οποίος καθορίζει έναν ενωσιακό στόχο για καθαρές απορροφήσεις 310 εκατομμυρίων τόνων ισοδυνάμου CO2 έως το 2030 και κατανέμει τους αντίστοιχους στόχους σε κάθε κράτος μέλος.

(4)

Στην ανακοίνωσή της, της 6ης Φεβρουαρίου 2024, με τίτλο «Προς μια φιλόδοξη βιομηχανική διαχείριση του άνθρακα για την ΕΕ», η Επιτροπή αποσκοπεί να αξιολογήσει τους συνολικούς στόχους για τις ανάγκες απορρόφησης άνθρακα σύμφωνα με την κλιματική φιλοδοξία της Ένωσης για το 2040 και τον στόχο της επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 και αρνητικών εκπομπών στη συνέχεια· να αναπτύξει επιλογές πολιτικής και μηχανισμούς στήριξης για τις βιομηχανικές απορροφήσεις άνθρακα, συμπεριλαμβανομένων επιλογών για το αν και με ποιον τρόπο οι εν λόγω απορροφήσεις θα καταγράφονται λογιστικά στο ΣΕΔΕ της ΕΕ· και παράλληλα, να ενισχύσει την έρευνα, την καινοτομία και την πρωτοποριακή επίδειξη της ΕΕ για καινοτόμες βιομηχανικές τεχνολογίες για την απορρόφηση του CO2 στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», του προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα και την καινοτομία που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/695 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (7), και του Ταμείου Καινοτομίας που θεσπίστηκε με την οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (8). Επιπλέον, η Επιτροπή είναι σκόπιμο να αξιολογήσει πιθανές επιλογές σχετικά με ενωσιακούς στόχους για τις απορροφήσεις άνθρακα, συμπεριλαμβανομένης της ρητής θέσπισης ενός διακριτού στόχου για τις μόνιμες απορροφήσεις άνθρακα.

(5)

Ένα εναρμονισμένο ενωσιακό πλαίσιο πιστοποίησης αναμένεται να ενισχύσει την περιβαλλοντική ακεραιότητα και τη διαφάνεια των μόνιμων απορροφήσεων άνθρακα, της ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας και της αποθήκευσης άνθρακα σε προϊόντα και να προωθήσει την εμπιστοσύνη στην πιστοποίησή τους, μειώνοντας παράλληλα το συνδεόμενο διοικητικό κόστος. Ο εθελοντικός χαρακτήρας του ενωσιακού πλαισίου πιστοποίησης συνεπάγεται ότι βάσει του παρόντος κανονισμού τα υφιστάμενα και τα νέα δημόσια και ιδιωτικά συστήματα πιστοποίησης θα μπορούν να υποβάλλουν αίτημα αναγνώρισης από την Επιτροπή, χωρίς ωστόσο αυτό να είναι υποχρεωτικό για τα εν λόγω συστήματα πιστοποίησης προκειμένου να λειτουργούν στην Ένωση.

(6)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 καθορίζει επίσης έναν δεσμευτικό ενωσιακό στόχο για το κλίμα που συνίσταται σε εγχώρια μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030 κατά τουλάχιστον 55 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Για να διασφαλιστεί ότι καταβάλλονται επαρκείς προσπάθειες μετριασμού έως το 2030, η συνεισφορά των καθαρών απορροφήσεων στον ενωσιακό στόχο για το κλίμα έως το 2030 περιορίζεται σε 225 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου CO2.

(7)

Το ενωσιακό πλαίσιο πιστοποίησης θα στηρίξει την ανάπτυξη μόνιμων απορροφήσεων άνθρακα, ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας και αποθήκευσης άνθρακα σε προϊόντα στην Ένωση που οδηγούν σε αναμφίβολο θετικό αντίκτυπο για το κλίμα, αποφεύγοντας παράλληλα την προβολή ψευδοοικολογικής ταυτότητας. Στην περίπτωση της ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας, το ενωσιακό πλαίσιο πιστοποίησης θα πρέπει επίσης να προωθεί την αξιοποίηση δραστηριοτήτων που παράγουν παράλληλα οφέλη για τη βιοποικιλότητα, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην επίτευξη των στόχων αποκατάστασης της φύσης που καθορίζονται στο ενωσιακό δίκαιο.

(8)

Το ενωσιακό πλαίσιο πιστοποίησης είναι σκόπιμο να ενθαρρύνει επίσης την έρευνα και την καινοτομία, μεταξύ άλλων τονίζοντας τον ρόλο των σχετικών ερευνητικών προγραμμάτων, με στόχο τη διευκόλυνση της πρόσβασης νέων τεχνολογιών στην αγορά. Εν προκειμένω, ενθαρρύνονται η Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν διεπιστημονική συνεργασία, με τη συμμετοχή εθνικών και περιφερειακών ερευνητικών ιδρυμάτων, επιστημόνων, γεωργών και μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.

(9)

Για να υποστηριχθούν οι φορείς εκμετάλλευσης που επιθυμούν να καταβάλουν πρόσθετες προσπάθειες για την αύξηση των απορροφήσεων άνθρακα ή τη μείωση των εκπομπών εδάφους, με βιώσιμο τρόπο, το ενωσιακό πλαίσιο πιστοποίησης θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα διάφορα είδη δραστηριοτήτων, τις ιδιαιτερότητές τους και τις σχετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Συνεπώς, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να παρέχει σαφείς ορισμούς των μόνιμων απορροφήσεων άνθρακα, της ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας και της αποθήκευσης άνθρακα σε προϊόντα, καθώς και άλλων στοιχείων του ενωσιακού πλαισίου πιστοποίησης. Το πεδίο εφαρμογής του θα πρέπει να περιλαμβάνει δραστηριότητες που ενισχύουν την αποθήκευση άνθρακα σε γεωλογικούς, χερσαίους ή θαλάσσιους ταμιευτήρες, συμπεριλαμβανομένων των ωκεανών, και σε προϊόντα μακράς διάρκειας. Οι δραστηριότητες θα πρέπει να περιλαμβάνουν μία ή περισσότερες πρακτικές ή διεργασίες που απορροφούν άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Ορισμένες δραστηριότητες, όπως εκείνες που βασίζονται στη χρήση βιοξυλάνθρακα, μπορούν να οδηγήσουν σε διαφορετικά είδη καθαρών οφελών ως προς την απορρόφηση άνθρακα και σε διαφορετικές διάρκειες της αποθήκευσης άνθρακα, ανάλογα με τις ειδικές συνθήκες υπό τις οποίες διεξάγονται οι δραστηριότητες. Συνεπώς, θα πρέπει να καθοριστούν κατάλληλοι κανόνες παρακολούθησης και ευθύνης στις εφαρμοστέες μεθοδολογίες πιστοποίησης που θα θεσπιστούν σε επίπεδο Ένωσης δυνάμει του παρόντος κανονισμού.

(10)

Στην περίπτωση της ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας, οι σχετικές δραστηριότητες μπορούν να περιλαμβάνουν πρακτικές και διεργασίες που διεξάγονται στα θαλάσσια και τα παράκτια οικοσυστήματα. Οι σχετικές δραστηριότητες μπορούν επίσης να περιλαμβάνουν πρακτικές ή διεργασίες μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα εδάφη ή να έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση της απελευθέρωσης άνθρακα στην ατμόσφαιρα από δεξαμενές άνθρακα του εδάφους, όπως απαριθμούνται στο τμήμα Β παράρτημα I στοιχεία ε) και στ) του κανονισμού (ΕΕ) 2018/841, όπως συμβαίνει, για παράδειγμα, με δραστηριότητες που βελτιώνουν τη διαχείριση του εδάφους ή αποκαθιστούν υποβαθμισμένους τυρφώνες. Επιπλέον, οι μειώσεις των εκπομπών από τα γεωργικά εδάφη, οι οποίες αντιστοιχούν στις εκπομπές από την κατηγορία πηγών «γεωργία» της IPCC, υποκατηγορία «γεωργικά εδάφη», όπως αναφέρονται στον πίνακα 3D των πινάκων κοινού μορφοτύπου υποβολής εκθέσεων στο πλαίσιο των κατευθυντήριων γραμμών της UNFCCC για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις ετήσιες απογραφές για τα μέρη που περιλαμβάνονται στο παράρτημα I της εν λόγω σύμβασης, θα πρέπει επίσης να συμπεριλαμβάνονται στον ποσοτικό προσδιορισμό των δραστηριοτήτων ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας, εφόσον οι εν λόγω μειώσεις εκπομπών προκύπτουν από δραστηριότητα που, συνολικά, μειώνει τις εκπομπές άνθρακα από δεξαμενές άνθρακα του εδάφους ή αυξάνει τις απορροφήσεις άνθρακα σε δεξαμενές βιογενούς άνθρακα. Αντιθέτως, δραστηριότητες που δεν οδηγούν ούτε σε απορροφήσεις άνθρακα ούτε σε μειώσεις των εκπομπών εδάφους, όπως τα έργα αποφυγής της αποψίλωσης των δασών ή τα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, δεν θα πρέπει να περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής του ενωσιακού πλαισίου πιστοποίησης..

(11)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να καθορίζει τις απαιτήσεις βάσει των οποίων οι απορροφήσεις άνθρακα και οι μειώσεις των εκπομπών εδάφους είναι επιλέξιμες για πιστοποίηση βάσει του ενωσιακού πλαισίου πιστοποίησης. Για τον σκοπό αυτόν, οι απορροφήσεις άνθρακα και οι μειώσεις των εκπομπών εδάφους θα πρέπει να προσδιορίζονται ποσοτικά κατά τρόπο ακριβή και αξιόπιστο, και θα πρέπει να προκύπτουν μόνο από δραστηριότητες που παράγουν καθαρό όφελος ως προς την απορρόφηση άνθρακα ή καθαρό όφελος ως προς τη μείωση των εκπομπών εδάφους, είναι πρόσθετες και αποσκοπούν στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης αποθήκευσης άνθρακα. Δεν θα πρέπει να επιφέρουν σημαντική βλάβη στο περιβάλλον και θα πρέπει να μπορούν να αποφέρουν παράλληλα οφέλη όσον αφορά τους στόχους για τη βιωσιμότητα. Οι απορροφήσεις άνθρακα και οι μειώσεις των εκπομπών εδάφους θα πρέπει να υπόκεινται σε ανεξάρτητο έλεγχο από τρίτους που θα διενεργείται από φορείς πιστοποίησης ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπιστία και η εγκυρότητα της διαδικασίας πιστοποίησης. Επιπλέον, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να καθορίζει κανόνες για την έκδοση και τη χρήση πιστοποιημένων μονάδων.

(12)

Η οδηγία 2003/87/ΕΚ θεσπίζει υποχρεωτικούς ενωσιακούς κανόνες τιμολόγησης του άνθρακα οι οποίοι ρυθμίζουν τη μεταχείριση των εκπομπών από δραστηριότητες που καλύπτονται από την εν λόγω οδηγία. Ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει να θίγει την οδηγία 2003/87/ΕΚ, με εξαίρεση την πιστοποίηση της δέσμευσης και αποθήκευσης εκπομπών CO2 από βιοκαύσιμα, βιορευστά και καύσιμα βιομάζας που πληρούν τα κριτήρια αειφορίας και μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που θεσπίζονται με την οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9), με τυχόν αναγκαίες προσαρμογές για την εφαρμογή βάσει της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, όπως καθορίζεται στις εκτελεστικές πράξεις που αναφέρονται στο άρθρο 14 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, σύμφωνα με το παράρτημα IV της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

(13)

Μια δραστηριότητα θα πρέπει να οδηγεί σε καθαρό όφελος ως προς την απορρόφηση άνθρακα ή καθαρό όφελος ως προς τη μείωση των εκπομπών εδάφους, δείχνοντας ότι έχει θετικό αντίκτυπο στο κλίμα. Το καθαρό όφελος ως προς την απορρόφηση άνθρακα ή το καθαρό όφελος ως προς τη μείωση των εκπομπών εδάφους θα πρέπει να προσδιορίζεται ποσοτικά με βάση δύο στάδια.

(14)

Στο πρώτο στάδιο για τον ποσοτικό προσδιορισμό του καθαρού οφέλους ως προς την απορρόφηση άνθρακα ή του καθαρού οφέλους ως προς τη μείωση των εκπομπών εδάφους, οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να προσδιορίζουν ποσοτικά το σύνολο των πρόσθετων απορροφήσεων άνθρακα ή μειώσεων των εκπομπών εδάφους που έχει προκαλέσει μια δραστηριότητα σε σύγκριση με μια τιμή βάσης. Στην περίπτωση της ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας, ο τρόπος ποσοτικοποίησης των απορροφήσεων άνθρακα ή μειώσεων των εκπομπών εδάφους θα πρέπει να διασφαλίζει ότι κάθε απελευθέρωση άνθρακα που σημειώνεται σε δεξαμενή άνθρακα λαμβάνεται δεόντως υπόψη κατά τον υπολογισμό του καθαρού οφέλους της δραστηριότητας. Οι μεθοδολογίες πιστοποίησης θα πρέπει να καθορίζουν τυποποιημένες τιμές βάσης οι οποίες θα πρέπει να είναι υψηλής αντιπροσωπευτικότητας ως προς την τυπική επίδοση συγκρίσιμων πρακτικών και διεργασιών σε παρόμοιες κοινωνικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές, ρυθμιστικές και τεχνολογικές συνθήκες και να λαμβάνουν υπόψη το γεωγραφικό πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών εδαφοκλιματικών και ρυθμιστικών συνθηκών. Αυτή η προσέγγιση για τον καθορισμό των τυποποιημένων τιμών βάσης θα πρέπει να προτιμηθεί διότι εξασφαλίζει αντικειμενικότητα, ελαχιστοποιεί το κόστος συμμόρφωσης και άλλες διοικητικές δαπάνες και αναγνωρίζει θετικά τη δράση των πρωτοπόρων που έχουν ήδη αναπτύξει επιλέξιμες δραστηριότητες. Στο πλαίσιο της ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας, θα πρέπει να πιστοποιούνται μόνο πρακτικές και διεργασίες που υπερβαίνουν την κοινή πρακτική. Ως εκ τούτου, δεν θα πρέπει να ανταμείβεται συγκεκριμένη δραστηριότητα ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας εάν έχει ήδη υιοθετηθεί ευρέως σε μια περιοχή με παρόμοιες εδαφοκλιματικές και ρυθμιστικές συνθήκες. Οι τυποποιημένες τιμές βάσης θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι, μόλις μια δραστηριότητα καταστεί κοινή πρακτική, η δραστηριότητα αυτή δεν μπορεί πλέον να πιστοποιηθεί. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάζει τουλάχιστον ανά πενταετία και να επικαιροποιεί, κατά περίπτωση, τις τυποποιημένες τιμές βάσης υπό το πρίσμα των εξελισσόμενων ρυθμιστικών συνθηκών και των πλέον πρόσφατων διαθέσιμων επιστημονικών στοιχείων, ώστε να αντικατοπτρίζονται οι κοινωνικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές, ρυθμιστικές και τεχνολογικές εξελίξεις και να ενθαρρύνεται η αύξηση της φιλοδοξίας με την πάροδο του χρόνου σύμφωνα με τη συμφωνία του Παρισιού. Επιπλέον, θα πρέπει να προωθηθεί η χρήση των διαθέσιμων ψηφιακών τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων και των συστημάτων γεωγραφικών πληροφοριών, της τηλεπισκόπησης, των καινοτόμων συστημάτων επιτόπιας ποσοτικοποίησης του άνθρακα, της τεχνητής νοημοσύνης και της μηχανικής μάθησης, καθώς και των ηλεκτρονικών χαρτών, ώστε να μειωθεί το κόστος καθορισμού τυποποιημένων τιμών βάσης και να διασφαλιστεί ο αξιόπιστος χαρακτήρας της παρακολούθησης των δραστηριοτήτων. Ωστόσο, όταν δεν είναι δυνατόν να καθοριστούν τέτοιες τυποποιημένες τιμές βάσης, θα πρέπει να χρησιμοποιείται ειδική ανά δραστηριότητα τιμή βάσης ανάλογα με τη μεμονωμένη επίδοση του φορέα εκμετάλλευσης. Οι ειδικές ανά δραστηριότητα τιμές βάσης θα πρέπει να επικαιροποιούνται από τον φορέα εκμετάλλευσης στην αρχή κάθε περιόδου δραστηριότητας, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στις εφαρμοστέες μεθοδολογίες πιστοποίησης.

(15)

Το δεύτερο στάδιο για τον ποσοτικό προσδιορισμό του καθαρού οφέλους θα πρέπει να συνίσταται στην αφαίρεση τυχόν συνδεόμενων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που σημειώνονται κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής της δραστηριότητας και σχετίζονται με την υλοποίηση της δραστηριότητας. Στις σχετικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη περιλαμβάνονται οι άμεσες εκπομπές, όπως αυτές που προκύπτουν από τη χρήση λιπασμάτων, χημικών, καυσίμων ή ενέργειας, άλλες εισροές υλικού και τη μεταφορά, ή οι έμμεσες εκπομπές, όπως αυτές που προκύπτουν από την αλλαγή της χρήσης γης, με επακόλουθους κινδύνους για την επισιτιστική ασφάλεια λόγω εκτόπισης της γεωργικής παραγωγής, ή οι επιπτώσεις της εκτόπισης λόγω ανταγωνιστικής ζήτησης για ενέργεια ή απορριπτόμενης θερμότητας. Κάθε αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που αποδίδεται στην υλοποίηση της δραστηριότητας θα πρέπει να αφαιρείται από το καθαρό όφελος ως προς την απορρόφηση άνθρακα ή από το καθαρό όφελος ως προς τη μείωση των εκπομπών εδάφους με κατάλληλο τρόπο, σύμφωνα με τους τεχνικούς κανόνες που ορίζονται στη εφαρμοστέα μεθοδολογία πιστοποίησης. Οι μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που προκύπτουν από την υλοποίηση της δραστηριότητας, με εξαίρεση τη μείωση των εκπομπών εδάφους από γεωργικά εδάφη δεν θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τον ποσοτικό προσδιορισμό του καθαρού οφέλους ως προς την απορρόφηση άνθρακα ή του καθαρού οφέλους ως προς τη μείωση των εκπομπών εδάφους αλλά θα πρέπει να θεωρείται ότι παρέχουν παράλληλο όφελος για την επίτευξη του στόχου βιωσιμότητας για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και να αναφέρεται στα πιστοποιητικά συμμόρφωσης. Οι εν λόγω μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, όπως τα άλλα παράλληλα οφέλη για τη βιωσιμότητα, θα μπορούν να αυξήσουν την αξία των πιστοποιημένων απορροφήσεων άνθρακα ή μειώσεων των εκπομπών εδάφους.

(16)

Στους φορείς εκμετάλλευσης που ασκούν δραστηριότητες οι οποίες καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να περιλαμβάνεται κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή δημόσια οντότητα που εκμεταλλεύεται ή ελέγχει μια δραστηριότητα ή στο οποίο ή την οποία έχει εκχωρηθεί αποφασιστική οικονομική εξουσία επί της τεχνικής λειτουργίας της δραστηριότητας. Στην περίπτωση της ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας, ο ορισμός του «φορέα εκμετάλλευσης» θα πρέπει να εφαρμόζεται στον «γεωργό» όπως ορίζεται στο άρθρο 3 σημείο 1) του κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (10), σε οποιονδήποτε άλλο διαχειριστή δραστηριότητας σε χερσαίο ή παράκτιο περιβάλλον, σε ιδιοκτήτη ή διαχειριστή δάσους όπως ορίζεται από τον εθνικό δίκαιο, ή σε αρμόδια δημόσια οντότητα. Η ομάδα φορέων εκμετάλλευσης θα πρέπει να καλύπτει κάθε νομική οντότητα που εκπροσωπεί τουλάχιστον δύο φορείς εκμετάλλευσης, συμπεριλαμβανομένων των συνεταιρισμών ή των οργανώσεων παραγωγών ή των ομάδων παραγωγών, και που διασφαλίζει τη συμμόρφωση των εν λόγω φορέων εκμετάλλευσης με τον παρόντα κανονισμό.

(17)

Μια δραστηριότητα αποφέρει καθαρό όφελος ως προς την απορρόφηση άνθρακα όταν οι απορροφήσεις άνθρακα πάνω από την τιμή βάσης υπερβαίνουν τυχόν αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που συνδέονται με την υλοποίηση της εν λόγω δραστηριότητας. Για παράδειγμα, στην περίπτωση μόνιμων απορροφήσεων άνθρακα που διοχετεύουν άνθρακα υπογείως, η ποσότητα του μόνιμα αποθηκευμένου άνθρακα θα πρέπει να υπερβαίνει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που σχετίζονται με την ενέργεια από τη βιομηχανική διεργασία. Ομοίως, στην περίπτωση μειώσεων των εκπομπών εδάφους μέσω της ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας, το καθαρό όφελος ως προς τη μείωση των εκπομπών εδάφους είναι θετικό εάν οι μειώσεις των εκπομπών εδάφους σε σύγκριση με την τιμή βάσης υπερβαίνουν τυχόν αύξηση των αερίων του θερμοκηπίου που συνδέονται με την υλοποίηση της δραστηριότητας. Οι δραστηριότητες ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας γενικά βελτιώνουν την ποιότητα του εδάφους, γεγονός που έχει θετικό αντίκτυπο στην ανθεκτικότητα και την παραγωγικότητα του εδάφους, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν επίσης να επιφέρουν μείωση της παραγωγής τροφίμων και, ως εκ τούτου, να οδηγήσουν σε διαρροή άνθρακα από την έμμεση αλλαγή της χρήσης γης, και συνεπώς θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι σχετικές έμμεσες εκπομπές. Τυχόν άνθρακας που δεσμεύεται και αποθηκεύεται χάρη στη δάσωση ή τη μείωση των εκπομπών εδάφους μέσω της επανύγρανσης τυρφώνων θα πρέπει να υπερβαίνει τις εκπομπές από τα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται για την εκτέλεση της δραστηριότητας ή τις εκπομπές λόγω έμμεσης αλλαγής της χρήσης γης που μπορεί να προκληθούν από διαρροή άνθρακα.

(18)

Οι απορροφήσεις άνθρακα και οι μειώσεις των εκπομπών εδάφους, καθώς και οι αντίστοιχες άμεσες και έμμεσες συνδεόμενες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, θα πρέπει να προσδιορίζονται ποσοτικά με κατάλληλο, συντηρητικό, ακριβή, πλήρη, συνεπή, διαφανή και συγκρίσιμο τρόπο. Οι αβεβαιότητες στον ποσοτικό προσδιορισμό θα πρέπει να δηλώνονται και να καταγράφονται δεόντως με συντηρητικό τρόπο ώστε να περιορίζεται ο κίνδυνος υπερεκτίμησης της ποσότητας CO2 που απορροφάται από την ατμόσφαιρα ή υποεκτίμησης της ποσότητας των άμεσων και έμμεσων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που παράγονται από δραστηριότητα. Οι προσωρινές απορροφήσεις άνθρακα και μειώσεις των εκπομπών εδάφους που προκύπτουν από την ανθρακοδεσμευτική γεωργία θα πρέπει να προσδιορίζονται ποσοτικά με υψηλό επίπεδο ακρίβειας ώστε να εξασφαλίζεται η υψηλότερη δυνατή ποιότητα και να ελαχιστοποιούνται οι αβεβαιότητες. Επίσης, θα πρέπει να βασίζονται, όταν είναι εφικτό, στη χρήση μεθοδολογιών της βαθμίδας 3 σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της IPCC του 2006 για τις εθνικές απογραφές αερίων του θερμοκηπίου και κάθε περαιτέρω αναδιατύπωση των εν λόγω κατευθυντηρίων γραμμών της IPCC του 2006. Επιπλέον, προκειμένου να δοθούν κίνητρα για την ανάπτυξη συνεργειών μεταξύ των στόχων της Ένωσης για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα, πρέπει να απαιτείται ενισχυμένη παρακολούθηση της γης, κάτι που θα συμβάλει στην προστασία και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των απορροφήσεων άνθρακα που βασίζονται στη φύση σε ολόκληρη την Ένωση. Η παρακολούθηση των εκπομπών και των απορροφήσεων πρέπει να αντικατοπτρίζει στενά τις εν λόγω συνέργειες, θα πρέπει να βασίζεται σε κατάλληλο συνδυασμό επιτόπιων μετρήσεων με τηλεπισκόπηση ή μοντελοποίηση σύμφωνα με τους κανόνες που καθορίζονται στην εφαρμοστέα μεθοδολογία πιστοποίησης, θα πρέπει να αξιοποιεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις προηγμένες τεχνολογίες που είναι διαθέσιμες στο πλαίσιο προγραμμάτων της Ένωσης, όπως η συνιστώσα Copernicus του ενωσιακού διαστημικού προγράμματος που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/696 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (11), θα πρέπει να αξιοποιεί πλήρως τα ήδη υφιστάμενα εργαλεία και θα πρέπει να διασφαλίζει τη συνοχή με τις εθνικές απογραφές αερίων του θερμοκηπίου.

(19)

Στην επιλογή των μεθόδων σχετικά με τους υπολογισμούς των εκπομπών και απορροφήσεων αερίων του θερμοκηπίου, θα πρέπει να εφαρμόζεται συντηρητική προσέγγιση σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της IPCC του 2006 για τις εκτιμήσεις των εθνικών απογραφών αερίων του θερμοκηπίου, κατά περίπτωση. Αυτό σημαίνει ότι οι χρησιμοποιούμενες μέθοδοι θα πρέπει να οδηγούν σε συντηρητικές εκτιμήσεις εκπομπών ή απορροφήσεων, ώστε οι εκπομπές να μην υποεκτιμώνται και οι απορροφήσεις να μην υπερεκτιμώνται.

(20)

Το ενωσιακό πλαίσιο πιστοποίησης θα πρέπει να παρέχει κίνητρα για δραστηριότητες που είναι πρόσθετες, δηλαδή που υπερβαίνουν τη συνήθη πρακτική. Κατά συνέπεια, οι εν λόγω δραστηριότητες θα πρέπει να υπερβαίνουν τις θεσμοθετημένες απαιτήσεις στο επίπεδο του μεμονωμένου φορέα εκμετάλλευσης, δηλαδή οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να διεξάγουν δραστηριότητες που δεν τους επιβάλλονται ήδη από το εφαρμοστέο δίκαιο. Επιπλέον, οι δραστηριότητες θα πρέπει να καθίστανται οικονομικά βιώσιμες λόγω του χαρακτήρα κινήτρου της πιστοποίησης. Ο χαρακτήρας αυτός υφίσταται όταν το κίνητρο που δημιουργείται από τα δυνητικά έσοδα, που προκύπτουν από την πιστοποίηση, μεταβάλλει τη συμπεριφορά των φορέων εκμετάλλευσης κατά τρόπο ώστε να συμμετέχουν στην πρόσθετη δραστηριότητα για την επίτευξη πρόσθετων απορροφήσεων άνθρακα ή μειώσεων των εκπομπών εδάφους.

(21)

Μια τυποποιημένη τιμή βάσης θα πρέπει να αντικατοπτρίζει το ρυθμιστικό τοπίο και τις συνθήκες της αγοράς όπου πραγματοποιείται η δραστηριότητα. Εάν μια δραστηριότητα επιβάλλεται στους φορείς εκμετάλλευσης από την ισχύουσα νομοθεσία ή εάν δεν χρειάζεται να παρασχεθούν κίνητρα για την πραγματοποίησή της, η επίδοσή της θα αντικατοπτρίζεται σε τέτοιες τυποποιημένες τιμές βάσης. Για τον λόγο αυτό, μια δραστηριότητα που παράγει απορροφήσεις άνθρακα ή μειώσεις των εκπομπών εδάφους καθ’ υπέρβαση της εν λόγω τιμής βάσης θα πρέπει να θεωρείται πρόσθετη. Ως εκ τούτου, η χρήση τυποποιημένης τιμής βάσης θα απλοποιούσε την απόδειξη της προσθετικότητας για τους φορείς εκμετάλλευσης και θα μείωνε τον διοικητικό φόρτο της διαδικασίας πιστοποίησης, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό στην περίπτωση των φορέων εκμετάλλευσης μικρής κλίμακας.

(22)

Ο ατμοσφαιρικός ή βιογενής άνθρακας που δεσμεύεται και αποθηκεύεται μέσω μόνιμων απορροφήσεων άνθρακα, της ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας ή της αποθήκευσης άνθρακα σε προϊόντα κινδυνεύει να απελευθερωθεί εκ νέου στην ατμόσφαιρα λόγω φυσικών ή ανθρωπογενών αιτίων. Συνεπώς, οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να λαμβάνουν όλα τα σχετικά προληπτικά μέτρα για τον μετριασμό των εν λόγω κινδύνων και να παρακολουθούν δεόντως εάν ο άνθρακας εξακολουθεί να αποθηκεύεται κατά τη διάρκεια της περιόδου παρακολούθησης που προβλέπεται για τη σχετική δραστηριότητα. Η ισχύς της πιστοποιημένης μονάδας θα πρέπει να εξαρτάται από την αναμενόμενη διάρκεια της αποθήκευσης και τους διάφορους κινδύνους αντιστροφής που συνδέονται με τη δεδομένη δραστηριότητα. Οι μόνιμες απορροφήσεις άνθρακα παρέχουν επαρκή βεβαιότητα σχετικά με την πολύ μακροπρόθεσμη διάρκεια αποθήκευσης, δηλαδή διάρκεια πολλών αιώνων. Τα προϊόντα με μόνιμα δεσμευμένο με χημικό τρόπο άνθρακα παρουσιάζουν πολύ χαμηλό ή μηδενικό κίνδυνο απελευθέρωσης άνθρακα. Η ανθρακοδεσμευτική γεωργία και η αποθήκευση άνθρακα σε προϊόντα είναι περισσότερο εκτεθειμένες στον κίνδυνο εκούσιας ή ακούσιας απελευθέρωσης άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Για να ληφθεί υπόψη αυτός ο κίνδυνος, η ισχύς της μονάδας παγίδευσης ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας και της μονάδας αποθήκευσης άνθρακα σε προϊόντα θα πρέπει να υπόκειται σε ημερομηνία λήξης που θα συμπίπτει με το τέλος της σχετικής περιόδου παρακολούθησης, η οποία θα πρέπει να καλύπτει τουλάχιστον 35 έτη για την αποθήκευση άνθρακα σε προϊόντα. Στη συνέχεια, θα πρέπει να θεωρείται ότι ο δεσμευμένος και αποθηκευμένος άνθρακας απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα, εκτός εάν ο φορέας εκμετάλλευσης ή η ομάδα φορέων εκμετάλλευσης δεσμεύεται να παρατείνει την περίοδο παρακολούθησης. Οι μεθοδολογίες πιστοποίησης θα πρέπει να προωθούν την παράταση της περιόδου παρακολούθησης των σχετικών δραστηριοτήτων ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας με σκοπό τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης αποθήκευσης του δεσμευμένου CO2 σε εδάφη ή βιομάζα και την παροχή οικονομικών κινήτρων προς τους φορείς εκμετάλλευσης ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας μακροπρόθεσμα. Για τον σκοπό αυτό, οι μεθοδολογίες πιστοποίησης είναι σκόπιμο να παρέχουν κίνητρα στους φορείς εκμετάλλευσης προκειμένου να παρατείνουν την περίοδο παρακολούθησης αρκετές φορές, με στόχο την αποθήκευση δεσμευμένου άνθρακα τουλάχιστον για αρκετές δεκαετίες.

(23)

Εκτός από τα μέτρα που λαμβάνονται για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου απελευθέρωσης άνθρακα στην ατμόσφαιρα κατά τη διάρκεια της περιόδου παρακολούθησης, οι μεθοδολογίες πιστοποίησης θα πρέπει να περιλαμβάνουν κατάλληλους μηχανισμούς ευθύνης για την αντιμετώπιση των περιπτώσεων αντιστροφής. Οι μεθοδολογίες πιστοποίησης θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν κανόνες για την αντιμετώπιση του κινδύνου μη λειτουργίας των μηχανισμών ευθύνης. Οι εν λόγω μηχανισμοί θα μπορούν να περιλαμβάνουν συλλογικά αποθέματα ασφαλείας και μηχανισμούς προκαταβολικής ασφάλισης. Για την αποφυγή διπλής ρύθμισης, θα πρέπει να εφαρμόζονται μηχανισμοί ευθύνης όσον αφορά την αποθήκευση σε γεωλογικούς σχηματισμούς και τη διαρροή CO2, καθώς και σχετικά διορθωτικά μέτρα που ορίζονται στην οδηγία 2003/87/ΕΚ και την οδηγία 2009/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (12). Επιπλέον, για να διασφαλιστεί η ρυθμιστική συνοχή, οι εφαρμοστέες μεθοδολογίες πιστοποίησης θα πρέπει να περιλαμβάνουν κανόνες παρακολούθησης και μηχανισμούς ευθύνης που είναι σύμφωνοι με τους κανόνες σχετικά με τον άνθρακα που είναι μόνιμα δεσμευμένος με χημικό τρόπο σε προϊόντα, οι οποίοι καθορίζονται σε κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις δυνάμει της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

(24)

Οι δραστηριότητες που αφορούν τη μόνιμη απορρόφηση άνθρακα, την ανθρακοδεσμευτική γεωργία και την αποθήκευση άνθρακα σε προϊόντα έχουν μεγάλες δυνατότητες να προσφέρουν αμοιβαία επωφελείς λύσεις για τη βιωσιμότητα, ακόμη και αν δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο συμβιβασμών. Συνεπώς, είναι σκόπιμο να θεσπιστούν ελάχιστες απαιτήσεις βιωσιμότητας για να εξασφαλιστεί ότι οι εν λόγω δραστηριότητες δεν προκαλούν σημαντική βλάβη στο περιβάλλον και μπορούν να παράγουν παράλληλα οφέλη για τους ακόλουθους στόχους: μετριασμός της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογή σε αυτήν· προστασία και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων, συμπεριλαμβανομένης της υγείας του εδάφους, καθώς και αποφυγής της υποβάθμισης της γης· βιώσιμη χρήση και προστασία των υδάτινων και των θαλάσσιων πόρων· μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της αποδοτικής χρήσης υλικών βιολογικής προέλευσης που προέρχονται από βιώσιμες πηγές· και πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης. Οι δραστηριότητες ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας θα πρέπει τουλάχιστον να παράγουν παράλληλα οφέλη υπέρ του στόχου προστασίας και αποκατάστασης της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων, συμπεριλαμβανομένης της υγείας του εδάφους, καθώς και αποφυγής της υποβάθμισης της γης. Οι εν λόγω ελάχιστες απαιτήσεις βιωσιμότητας θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις επιπτώσεις της δραστηριότητας τόσο εντός όσο και εκτός της Ένωσης καθώς και τις τοπικές συνθήκες και, κατά περίπτωση, να είναι σύμφωνες με τα τεχνικά κριτήρια ελέγχου για την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης», και να ευθυγραμμίζονται με τα κριτήρια αειφορίας και μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για τις πρώτες ύλες δασικής και γεωργικής βιομάζας που καθορίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2018/2001. Πρακτικές που έχουν επιβλαβείς επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα, όπως οι δασικές μονοκαλλιέργειες που προκαλούν βλάβη στη βιοποικιλότητα, δεν θα πρέπει να είναι επιλέξιμες για πιστοποίηση.

(25)

Οι γεωργικές και δασοκομικές πρακτικές που απορροφούν το CO2 από την ατμόσφαιρα ή μειώνουν τις εκπομπές εδάφους συμβάλλουν στην επίτευξη του στόχου για κλιματική ουδετερότητα και θα πρέπει να ανταμείβονται μέσω της κοινής γεωργικής πολιτικής ή μέσω άλλων δημόσιων ή ιδιωτικών πρωτοβουλιών. Ειδικότερα, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις γεωργικές και δασοκομικές πρακτικές, όπως αναφέρονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής, της 15ης Δεκεμβρίου 2021, σχετικά με τους βιώσιμους κύκλους άνθρακα, μεταξύ των οποίων η δάσωση, η αναδάσωση και δραστηριότητες βιώσιμης διαχείρισης των δασών· η αγροδασοπονία και άλλες μορφές μεικτής γεωργίας· η χρήση εμβόλιμων καλλιεργειών, καλλιεργειών εδαφοκάλυψης, άροσης διατήρησης και αυξανόμενων χαρακτηριστικών τοπίου· η μετατροπή καλλιεργήσιμων εκτάσεων σε εκτάσεις υπό αγρανάπαυση ή εκτάσεων υπό καθεστώς παύσης καλλιέργειας σε μόνιμους βοσκότοπους· και η αποκατάσταση τυρφώνων και υγροτόπων. Κατά την ανάπτυξη μεθοδολογιών πιστοποίησης στο πλαίσιο της ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας, η Επιτροπή θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη ότι είναι αναγκαία η συμβολή στην εξασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας, ότι είναι αναγκαία η προώθηση της προστασίας και της αποκατάστασης της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων, και ότι είναι αναγκαία η αποφυγή της απόκτησης γης για κερδοσκοπικούς σκοπούς με αρνητικές επιπτώσεις στις αγροτικές κοινότητες, καθώς και ότι είναι αναγκαίος ο σεβασμός των δικαιωμάτων των τοπικών κοινοτήτων και των αυτοχθόνων πληθυσμών που επηρεάζονται από τις εν λόγω δραστηριότητες, κατά περίπτωση σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο, τόσο εντός όσο και εκτός της Ένωσης. Θα πρέπει να προωθεί τις δραστηριότητες εκείνες που έχουν τις μεγαλύτερες δυνατότητες να παρέχουν θετικά παράλληλα οφέλη για τη βιοποικιλότητα, καθώς και να λαμβάνει υπόψη τη μακροπρόθεσμη δασική δομή, τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα των δεξαμενών άνθρακα, την υγεία των οικοσυστημάτων, την ανθεκτικότητα και τον κίνδυνο φυσικών διαταραχών.

(26)

Οι φορείς εκμετάλλευσης ή οι ομάδες φορέων εκμετάλλευσης θα πρέπει να μπορούν να αναφέρουν παράλληλα οφέλη που συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας πέραν των ελάχιστων απαιτήσεων βιωσιμότητας. Για τον σκοπό αυτόν, οι εκθέσεις τους θα πρέπει να συμμορφώνονται με τις μεθοδολογίες πιστοποίησης που είναι προσαρμοσμένες στις διάφορες δραστηριότητες απορρόφησης άνθρακα, οι οποίες αναπτύσσονται από την Επιτροπή. Οι μεθοδολογίες πιστοποίησης θα πρέπει, στο μέτρο του δυνατού, να παρέχουν κίνητρα για τη δημιουργία παράλληλων οφελών για τη βιοποικιλότητα που υπερβαίνουν τις ελάχιστες απαιτήσεις βιωσιμότητας, με σκοπό την προσαύξηση της αγοραίας τιμής για τις πιστοποιημένες μονάδες, περιλαμβάνοντας, για παράδειγμα, θετικούς καταλόγους δραστηριοτήτων που θεωρείται ότι παράγουν παράλληλα οφέλη. Αυτά τα πρόσθετα παράλληλα οφέλη θα προσδώσουν μεγαλύτερη οικονομική αξία στις πιστοποιημένες μονάδες και θα οδηγήσουν σε υψηλότερα έσοδα για τους φορείς εκμετάλλευσης. Βάσει των ανωτέρω, η Επιτροπή είναι σκόπιμο να δώσει προτεραιότητα στην ανάπτυξη προσαρμοσμένων μεθοδολογιών πιστοποίησης για τις δραστηριότητες ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας που παρέχουν σημαντικά παράλληλα οφέλη για τη βιοποικιλότητα και συμβάλλουν στη βιώσιμη διαχείριση της γεωργικής γης και των δασών.

(27)

Η Επιτροπή θα πρέπει να θεσπίζει, μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, λεπτομερείς μεθοδολογίες πιστοποίησης για τα διάφορα είδη δραστηριοτήτων που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό, λαμβάνοντας υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά τους, προκειμένου να μπορούν οι φορείς εκμετάλλευσης να εφαρμόζουν, με τυποποιημένο, επαληθεύσιμο, οικονομικά αποδοτικό και συγκρίσιμο τρόπο, τα κριτήρια ποιότητας που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό. Οι μεθοδολογίες αυτές θα πρέπει να εξασφαλίζουν την αξιόπιστη και διαφανή πιστοποίηση του καθαρού οφέλους ως προς την απορρόφηση άνθρακα ή την καθαρή μείωση των εκπομπών εδάφους που προκύπτει από τη δραστηριότητα, αποφεύγοντας παράλληλα τη δημιουργία δυσανάλογου διοικητικού φόρτου για τους φορείς εκμετάλλευσης ή τις ομάδες φορέων εκμετάλλευσης, ιδίως για τους μικροκαλλιεργητές και τους ιδιοκτήτες και διαχειριστές μικρών δασικών εκτάσεων, ιδίως επιτρέποντας τη χρήση απλουστευμένων κανόνων πιστοποίησης και ελέγχου, όπως ο ομαδικός έλεγχος. Οι εν λόγω μεθοδολογίες θα πρέπει να αναπτύσσονται σε στενή διαβούλευση με την ομάδα εμπειρογνωμόνων για τις απορροφήσεις άνθρακα που συγκροτήθηκε από την Επιτροπή και όλους τους άλλους ενδιαφερόμενους παράγοντες. Οι μεθοδολογίες θα πρέπει να βασίζονται στα βέλτιστα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία, να αξιοποιούν τα υφιστάμενα δημόσια και ιδιωτικά συστήματα και μεθοδολογίες για την πιστοποίηση των απορροφήσεων άνθρακα ή των μειώσεων των εκπομπών εδάφους, και να λαμβάνουν υπόψη τυχόν σχετικά πρότυπα και κανόνες που έχουν εγκριθεί σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο.

(28)

Δεδομένης της ανάγκης για ταχεία αύξηση των απορροφήσεων άνθρακα στην Ένωση, η Επιτροπή θα πρέπει, στο πρώτο στάδιο της ανάπτυξης μεθοδολογιών πιστοποίησης, να δώσει προτεραιότητα στις ακόλουθες δραστηριότητες: δραστηριότητες που έχουν τον μεγαλύτερο βαθμό ωριμότητας, που μπορούν να προσφέρουν παράλληλα οφέλη βιωσιμότητας ή συναφώς προς τις οποίες έχει ήδη εκδοθεί ενωσιακή νομοθεσία σχετικά με την ανάπτυξη των εν λόγω μεθοδολογιών· δραστηριότητες ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας που συμβάλλουν στη βιώσιμη διαχείριση της γεωργικής γης, των δασών και του θαλάσσιου περιβάλλοντος, καθώς και δραστηριότητες που αποθηκεύουν άνθρακα σε δομικά προϊόντα βιολογικής προέλευσης με βάση το ξύλο. Το Ταμείο Καινοτομίας καθορίζει κανόνες σχετικά με την ανάπτυξη μεθοδολογιών πιστοποίησης για τη βιοενέργεια με δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα και δέσμευση άνθρακα απευθείας από τον αέρα. Για να αποφευχθεί η μη βιώσιμη ζήτηση πρώτων υλών βιομάζας, τα οικονομικά οφέλη που σχετίζονται με την πιστοποίηση δεν θα πρέπει να οδηγούν σε αύξηση της δυναμικότητας των μονάδων βιοενέργειας πέραν του αναγκαίου για τη λειτουργία της δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα. Είναι σκόπιμο οι μεθοδολογίες πιστοποίησης που σχετίζονται με τις δραστηριότητες αποθήκευσης άνθρακα στο θαλάσσιο περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των ωκεανών, να λαμβάνουν υπόψη τη διεθνή πρόοδο όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων σχετικά με την απορρόφηση άνθρακα και τις πλέον πρόσφατες διαθέσιμες επιστημονικές πληροφορίες και, όταν είναι διαθέσιμα, τα πορίσματα της έκθεσης της Επιτροπής που συντάσσεται σύμφωνα με το άρθρο 17 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/841. Επιπλέον, για να προωθηθεί η βιώσιμη και αποδοτική χρήση των περιορισμένων πόρων βιομάζας, είναι σκόπιμο οι μεθοδολογίες πιστοποίησης που σχετίζονται με δραστηριότητες που χρησιμοποιούν βιομάζα να διασφαλίζουν ότι εφαρμόζεται η αρχή της αλυσιδωτής χρήσης της βιομάζας, όπως ορίζεται στο άρθρο 3 παράγραφος 3 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001, βασιζόμενες παράλληλα σε υφιστάμενους κανόνες και διαδικασίες και αποφεύγοντας τις αλληλεπικαλύψεις. Οι κανόνες για την εφαρμογή της αρχής αυτής από τις εθνικές αρχές καθορίζονται στο άρθρο 3 παράγραφοι 3, 3α και 3β της εν λόγω οδηγίας.

(29)

Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η διαδικασία πιστοποίησης είναι αξιόπιστη και έγκυρη, οι δραστηριότητες θα πρέπει να υπόκεινται σε ανεξάρτητο έλεγχο από τρίτους, ο οποίος διενεργείται από οργανισμούς πιστοποίησης. Ειδικότερα, όλες οι δραστηριότητες θα πρέπει να υπόκεινται σε αρχικό έλεγχο πιστοποίησης πριν από την υλοποίησή τους, στο πλαίσιο του οποίου θα επαληθεύεται η συμμόρφωσή τους με τα κριτήρια ποιότητας που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό, συμπεριλαμβανομένου του ορθού ποσοτικού προσδιορισμού των αναμενόμενων καθαρών οφελών. Όλες οι δραστηριότητες θα πρέπει επίσης να υπόκεινται σε περιοδικούς ελέγχους επαναπιστοποίησης τουλάχιστον ανά πενταετία ή, διαφορετικά, συχνότερα όπως ορίζεται στην εφαρμοστέα μεθοδολογία πιστοποίησης με βάση τα χαρακτηριστικά της σχετικής δραστηριότητας. Οι έλεγχοι επαναπιστοποίησης θα πρέπει να επαληθεύουν τη συμμόρφωση της δραστηριότητας με τα κριτήρια ποιότητας του παρόντος κανονισμού και το καθαρό όφελος ως προς την απορρόφηση άνθρακα ή το καθαρό όφελος ως προς τη μείωση των εκπομπών εδάφους που προκύπτει από τη δραστηριότητα. Ως αποτέλεσμα ελέγχου επαναπιστοποίησης, ο οργανισμός πιστοποίησης θα πρέπει να εκδίδει έκθεση ελέγχου επαναπιστοποίησης, η οποία περιλαμβάνει περίληψη, και, όπου αρμόζει, επικαιροποιημένο πιστοποιητικό συμμόρφωσης. Θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα διενέργειας συχνότερων ελέγχων επαναπιστοποίησης, μεταξύ άλλων σε ετήσια βάση, για όλες τις δραστηριότητες, ιδίως τις δραστηριότητες ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας. Για να μειωθούν οι διοικητικές δαπάνες πιστοποίησης και επαναπιστοποίησης, οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να μπορούν να χρησιμοποιούν αξιόπιστες γεωγραφικές πληροφορίες που παρέχονται από οργανισμούς πληρωμών μέσω του συστήματος αναγνώρισης αγροτεμαχίων που ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2021/2116 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (13). Για τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή θα πρέπει να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό της δομής, του μορφότυπου και των τεχνικών λεπτομερειών ενός σχεδίου δραστηριοτήτων και ενός σχεδίου παρακολούθησης και των εκθέσεων ελέγχου πιστοποίησης και ελέγχου επαναπιστοποίησης.

(30)

Η παροχή βελτιωμένων γνώσεων, εργαλείων και μεθόδων στους φορείς εκμετάλλευσης ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας για την καλύτερη αξιολόγηση και βελτιστοποίηση των πιστοποιημένων απορροφήσεων άνθρακα και των μειώσεων των εκπομπών εδάφους είναι καίριας σημασίας για την οικονομικά αποδοτική υλοποίηση των δράσεων μετριασμού και για τη διασφάλιση της συμμετοχής τους στην ανθρακοδεσμευτική γεωργία. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους ενωσιακούς μικροκαλλιεργητές ή ιδιοκτήτες και διαχειριστές μικρών δασικών εκτάσεων που συχνά δεν διαθέτουν την τεχνογνωσία και την εμπειρογνωσία που απαιτούνται για την υλοποίηση δραστηριοτήτων ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας και τη συμμόρφωση με τα απαιτούμενα κριτήρια ποιότητας και τις σχετικές μεθοδολογίες πιστοποίησης. Κατά συνέπεια, ενδείκνυται να απαιτείται από τις οργανώσεις παραγωγών να διευκολύνουν την παροχή σχετικών συμβουλευτικών υπηρεσιών στα μέλη τους. Η κοινή γεωργική πολιτική και οι εθνικές κρατικές ενισχύσεις, μεταξύ άλλων, μπορούν να αποτελέσουν μέσο για την οικονομική στήριξη διαδραστικών σχεδίων καινοτομίας, στα οποία συμμετέχουν αγρότες και ιδιοκτήτες και διαχειριστές δασών, και της παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, της ανταλλαγής γνώσεων, της κατάρτισης, καθώς και των δράσεων ενημέρωσης.

(31)

Στην ανακοίνωσή της, της 6ης Φεβρουαρίου 2024, με τίτλο «Εξασφαλίζουμε το μέλλον μας — Ο κλιματικός στόχος της Ευρώπης για το 2040 και η πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, με την οικοδόμηση μιας βιώσιμης, δίκαιης και ευημερούσας κοινωνίας», η Επιτροπή επισημαίνει ότι είναι ζωτικής σημασίας να δημιουργηθούν περαιτέρω επιχειρηματικές ευκαιρίες για μια βιώσιμη αλυσίδα αξίας στον αγροδιατροφικό τομέα και να κινητοποιηθούν ιδιωτικά κεφάλαια σε συνέργεια με δημόσια χρηματοδότηση. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με νέους αγορακεντρικούς μηχανισμούς για την τόνωση των βιώσιμων τροφίμων, καθώς αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε καλύτερη τιμή τροφίμων που να αντικατοπτρίζει τη βιωσιμότητα, καθώς και σε δίκαιη ανταμοιβή για τους γεωργούς και σε μια νέα πηγή χρηματοδότησης για επενδύσεις. Μόνο ο στενός συντονισμός με όλους τους βιομηχανικούς φορείς σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας των τροφίμων και η εστίαση σε δίκαιες εμπορικές πρακτικές σε ολόκληρη την αλυσίδα μπορούν να απελευθερώσουν τα κατάλληλα κίνητρα για βιώσιμες γεωργικές πρακτικές, να διασφαλίσουν αξιοπρεπές και βιώσιμο εισόδημα για τους γεωργούς και να δημιουργήσουν έσοδα για τη στήριξη της μετάβασης.

(32)

Για να εξασφαλιστεί ότι η επαλήθευση είναι ακριβής, αξιόπιστη και διαφανής, οι οργανισμοί πιστοποίησης που είναι υπεύθυνοι για τη διενέργεια της διαδικασίας πιστοποίησης θα πρέπει να διαθέτουν τις απαιτούμενες ικανότητες και δεξιότητες και να είναι διαπιστευμένοι από εθνικό οργανισμό διαπίστευσης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (14) ή αναγνωρισμένοι από εθνική αρμόδια αρχή. Για την αποφυγή πιθανών συγκρούσεων συμφερόντων, οι οργανισμοί πιστοποίησης θα πρέπει επίσης να είναι πλήρως ανεξάρτητοι από τον φορέα εκμετάλλευσης ή την ομάδα φορέων εκμετάλλευσης που διεξάγει τη δραστηριότητα η οποία υπόκειται στην πιστοποίηση. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα πρέπει να συμβάλλουν στη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής της διαδικασίας πιστοποίησης εποπτεύοντας τη λειτουργία των οργανισμών πιστοποίησης που είναι διαπιστευμένοι από τις εθνικές αρχές διαπίστευσης και ενημερώνοντας τους οργανισμούς πιστοποίησης και τα σχετικά συστήματα πιστοποίησης για τυχόν σχετικές διαπιστώσεις μη συμμόρφωσης.

(33)

Τα συστήματα πιστοποίησης θα πρέπει να χρησιμοποιούνται από τους φορείς εκμετάλλευσης για την απόδειξη της συμμόρφωσης με τον παρόντα κανονισμό. Συνεπώς, τα συστήματα πιστοποίησης θα πρέπει να λειτουργούν βάσει αξιόπιστων και διαφανών κανόνων και διαδικασιών και θα πρέπει να εξασφαλίζουν τη μη άρνηση αναγνώρισης προέλευσης, καθώς και την προστασία κατά της απάτης όσον αφορά τις πληροφορίες και τα δεδομένα που υποβάλλουν οι φορείς εκμετάλλευσης, καθώς και την ακρίβεια, την αξιοπιστία και την ακεραιότητα των εν λόγω πληροφοριών και δεδομένων. Θα πρέπει επίσης να εξασφαλίζουν την ορθή λογιστική καταγραφή των πιστοποιημένων μονάδων απορρόφησης άνθρακα ή των μονάδων μείωσης των εκπομπών εδάφους, ιδίως μέσω της αποτροπής του διπλού υπολογισμού. Για τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή θα πρέπει να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις που θα ορίζουν τεχνικούς εναρμονισμένους κανόνες για την πιστοποίηση, συμπεριλαμβανομένων κατάλληλων προτύπων αξιοπιστίας, διαφάνειας και λογιστικής καταγραφής και ανεξάρτητου ελέγχου που πρέπει να εφαρμόζονται από τα συστήματα πιστοποίησης, ώστε να εξασφαλίζεται η αναγκαία ασφάλεια δικαίου όσον αφορά τους κανόνες που εφαρμόζονται στους φορείς εκμετάλλευσης και στα συστήματα πιστοποίησης. Για να εξασφαλιστεί μια οικονομικά αποδοτική διαδικασία πιστοποίησης, οι εν λόγω τεχνικοί εναρμονισμένοι κανόνες για την πιστοποίηση θα πρέπει επίσης να έχουν ως στόχο τη μείωση του περιττού διοικητικού φόρτου για τους φορείς εκμετάλλευσης ή τις ομάδες φορέων εκμετάλλευσης, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των μικροκαλλιεργητών και των ιδιοκτητών και διαχειριστών μικρών δασικών εκτάσεων.

(34)

Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι ο έλεγχος της πιστοποίησης είναι αξιόπιστος και εναρμονισμένος, η Επιτροπή θα πρέπει να είναι σε θέση να εκδίδει αποφάσεις για την αναγνώριση συστημάτων πιστοποίησης που πληρούν τις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού, μεταξύ άλλων όσον αφορά την τεχνική ικανότητα, την αξιοπιστία, τη διαφάνεια και τον ανεξάρτητο έλεγχο. Οι εν λόγω αποφάσεις αναγνώρισης θα πρέπει να είναι χρονικά περιορισμένες και θα πρέπει να δημοσιοποιούνται. Για τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή θα πρέπει να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις σχετικά με το περιεχόμενο και τις διαδικασίες αναγνώρισης των συστημάτων πιστοποίησης από την Ένωση.

(35)

Οι διατάξεις της σύμβασης της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη σχετικά με την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα («Σύμβαση του Aarhus»), που εγκρίθηκε με την απόφαση 2005/370/ΕΚ του Συμβουλίου (15), αναφορικά με τη συμμετοχή του κοινού και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη εξακολουθούν να ισχύουν, κατά περίπτωση.

(36)

Για να εξασφαλίζονται η διαφάνεια και η πλήρης ιχνηλασιμότητα των πιστοποιημένων μονάδων, και να αποφεύγεται ο κίνδυνος απάτης και διπλού υπολογισμού, η Επιτροπή θα πρέπει να θεσπίσει εντός τεσσάρων ετών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού και στη συνέχεια να τηρεί ενωσιακό μητρώο για τις μόνιμες απορροφήσεις άνθρακα, την ανθρακοδεσμευτική γεωργία και την αποθήκευση άνθρακα σε προϊόντα («ενωσιακό μητρώο»). Η Επιτροπή θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις εκθέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 30 παράγραφος 5 στοιχείο α) της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και στο άρθρο 17 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/841. Όταν εκφράζεται ανησυχία για απάτη, η Επιτροπή θα πρέπει να διερευνά το θέμα και να λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα, μεταξύ άλλων καταργώντας τις σχετικές αποφάσεις ή ακυρώνοντας τις μονάδες που επηρεάζονται. Για παράδειγμα, θα μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει διαπραχθεί απάτη εάν έχουν εκδοθεί περισσότερα του ενός πιστοποιητικά συμμόρφωσης για την ίδια δραστηριότητα, επειδή η δραστηριότητα έχει καταχωριστεί σε δύο διαφορετικά συστήματα πιστοποίησης ή έχει καταχωριστεί δύο φορές στο ίδιο σύστημα. Απάτη θα μπορεί επίσης να θεωρηθεί ότι έχει διαπραχθεί όταν το ίδιο πιστοποιητικό συμμόρφωσης χρησιμοποιείται πολλές φορές για τη διατύπωση του ίδιου ισχυρισμού με βάση μια δραστηριότητα ή μια πιστοποιημένη μονάδα. Το ενωσιακό μητρώο θα πρέπει να χρησιμοποιεί αυτοματοποιημένα συστήματα, συμπεριλαμβανομένων ηλεκτρονικών υποδειγμάτων, για να καταστήσει δημόσια προσβάσιμες, κατ’ ελάχιστον, τις πληροφορίες που ορίζονται σε ένα παράρτημα του παρόντος κανονισμού. Η λειτουργία του ενωσιακού μητρώου θα πρέπει να χρηματοδοτείται από ετήσια πάγια τέλη που καταβάλλουν οι χρήστες, ανάλογα με τη χρήση του ενωσιακού μητρώου, και επαρκή ώστε να συνεισφέρουν στην κάλυψη των δαπανών για τη δημιουργία του και των ετήσιων λειτουργικών δαπανών του, όπως οι δαπάνες για το προσωπικό ή τα εργαλεία ΤΠ. Οι πόροι από τα εν λόγω τέλη θα πρέπει να συνιστούν εξωτερικά έσοδα για ειδικό προορισμό για τους σκοπούς του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (16). Ειδικότερα, θα πρέπει να καλύπτουν το κόστος των εργαλείων, των υπηρεσιών και της ασφάλειας ΤΠ, συμπεριλαμβανομένων της λειτουργίας και των συστημάτων αδειοδότησης, καθώς και τις δαπάνες για το προσωπικό που εργάζεται για τη διαχείριση του ενωσιακού μητρώου. Η Επιτροπή θα πρέπει, μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, να καθορίζει τις αναγκαίες απαιτήσεις σχετικά με το ενωσιακό μητρώο και τους παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τον καθορισμό του ύψους των τελών των χρηστών και την είσπραξή τους. Κατά τον καθορισμό των εν λόγω απαιτήσεων, η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να λαμβάνει υπόψη την ανάγκη διασφάλισης επαρκούς εποπτείας των συναλλαγών πιστοποιημένων μονάδων. Κατά τη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου κάθε έτους που προηγείται του ημερολογιακού έτους εφαρμογής, η Επιτροπή θα πρέπει να εκδίδει μία ή περισσότερες εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό ή την αναθεώρηση των επιμέρους ποσών των τελών χρήστη τα οποία θα πρέπει να ισχύουν για το συγκεκριμένο ημερολογιακό έτος. Μέχρι να δημιουργηθεί το ενωσιακό μητρώο, τα συστήματα πιστοποίησης που αναγνωρίζονται από την Επιτροπή θα πρέπει να δημιουργήσουν και να τηρούν διαλειτουργικά μητρώα πιστοποιήσεων. Για να εξασφαλίζονται η διαφάνεια και η πλήρης ιχνηλασιμότητα ως προς τις πιστοποιημένες μονάδες και να αποφεύγεται ο κίνδυνος απάτης και διπλού υπολογισμού, τα συστήματα πιστοποίησης θα πρέπει επίσης να χρησιμοποιούν αυτοματοποιημένα συστήματα, συμπεριλαμβανομένων ηλεκτρονικών υποδειγμάτων, για τη δημοσιοποίηση, κατ’ ελάχιστον, των πληροφοριών που ορίζονται σε ένα παράρτημα του παρόντος κανονισμού. Για να εξασφαλίζονται ισότιμοι όροι ανταγωνισμού εντός της εσωτερικής αγοράς, η Επιτροπή θα πρέπει να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό προτύπων και τεχνικών κανόνων σχετικά με τη λειτουργία και τη διαλειτουργικότητα των εν λόγω μητρώων πιστοποιήσεων. Οι πιστοποιημένες μονάδες θα πρέπει να εκδίδονται από μητρώα πιστοποιήσεων ή, μετά τη δημιουργία του, από το ενωσιακό μητρώο, μόνο μετά την παραγωγή καθαρού οφέλους ως προς την απορρόφηση άνθρακα ή καθαρού οφέλους ως προς τη μείωση των εκπομπών εδάφους, βάσει έγκυρου πιστοποιητικού συμμόρφωσης που προκύπτει από έλεγχο επαναπιστοποίησης. Για την αποφυγή διπλής έκδοσης και διπλής χρήσης, κάθε πιστοποιημένη μονάδα θα πρέπει να εκδίδεται άπαξ και δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται από περισσότερα του ενός φυσικά ή νομικά πρόσωπα σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή. Οι μονάδες μόνιμης απορρόφησης άνθρακα, οι μονάδες παγίδευσης ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας, οι μονάδες αποθήκευσης άνθρακα σε προϊόντα και οι μονάδες μείωσης των εκπομπών εδάφους θα πρέπει να παραμένουν διακριτές μεταξύ τους. Για να ληφθούν υπόψη οι εγγενείς κίνδυνοι αντιστροφής του απορροφημένου άνθρακα, οι μονάδες παγίδευσης ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας και οι μονάδες αποθήκευσης άνθρακα σε προϊόντα θα πρέπει να λήγουν στο τέλος της περιόδου παρακολούθησης για τη σχετική δραστηριότητα και να ακυρώνονται στο μητρώο πιστοποιήσεων ή, μετά τη δημιουργία του, στο ενωσιακό μητρώο, εκτός εάν ο φορέας εκμετάλλευσης ή η ομάδα φορέων εκμετάλλευσης δεσμευτεί να παρατείνει την περίοδο παρακολούθησης, σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στην εφαρμοστέα μεθοδολογία πιστοποίησης.

(37)

Τα συστήματα πιστοποίησης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην απόδειξη της συμμόρφωσης με τον παρόντα κανονισμό. Ως εκ τούτου, τα συστήματα πιστοποίησης θα πρέπει να υποβάλλουν τακτικά εκθέσεις στην Επιτροπή σχετικά με τη δραστηριότητά τους. Οι εκθέσεις αυτές θα πρέπει να δημοσιοποιούνται, πλήρως ή, κατά περίπτωση, σε συγκεντρωτική μορφή, ώστε να αυξηθεί η διαφάνεια και να βελτιωθεί η εποπτεία από την Επιτροπή. Επιπλέον, οι εκθέσεις αυτές θα πρέπει να παρέχουν τις αναγκαίες πληροφορίες ώστε η Επιτροπή να είναι σε θέση να υποβάλει έκθεση για τη λειτουργία των συστημάτων πιστοποίησης, με σκοπό τον προσδιορισμό βέλτιστων πρακτικών και την υποβολή, εφόσον ενδείκνυται, νομοθετικής πρότασης για την περαιτέρω προώθηση τέτοιων βέλτιστων πρακτικών. Προκειμένου να εξασφαλιστεί η συγκρίσιμη και συνεπής υποβολή εκθέσεων, η Επιτροπή θα πρέπει να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό των τεχνικών λεπτομερειών σχετικά με το περιεχόμενο και τον μορφότυπο των εκθέσεων που καταρτίζονται από τα συστήματα πιστοποίησης.

(38)

Για την τροποποίηση ή συμπλήρωση μη ουσιωδών στοιχείων του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη θέσπιση λεπτομερών μεθοδολογιών πιστοποίησης για διάφορα είδη δραστηριοτήτων, τον καθορισμό προτύπων και τεχνικών κανόνων σχετικά με τη λειτουργία του ενωσιακού μητρώου και την τροποποίηση των παραρτημάτων I και II. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η Επιτροπή να διεξάγει, κατά τις προπαρασκευαστικές της εργασίες, τις κατάλληλες διαβουλεύσεις, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, και οι διαβουλεύσεις αυτές να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου (17). Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να διασφαλιστεί η ίση συμμετοχή στην προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα κατά τον ίδιο χρόνο με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι εμπειρογνώμονές τους έχουν συστηματικά πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την προετοιμασία κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

(39)

Προκειμένου να διασφαλιστούν ενιαίες προϋποθέσεις για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (18). Προκειμένου να ασκεί τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό, η Επιτροπή θα πρέπει να επικουρείται στα καθήκοντά της δυνάμει του παρόντος κανονισμού από την Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή που συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (19).

(40)

Η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάσει την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού έως τις 27 Δεκεμβρίου 2027, και, στη συνέχεια, εντός έξι μηνών από το αποτέλεσμα κάθε παγκόσμιου απολογισμού που συμφωνήθηκε δυνάμει του άρθρου 14 της συμφωνίας του Παρισιού. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να επανεξετάζεται ως προς όλες τις πτυχές, λαμβανομένων υπόψη: των σχετικών εξελίξεων όσον αφορά την ενωσιακή νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένης της συνοχής του με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/841, τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (20) και τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1119, καθώς και τις οδηγίες 2003/87/ΕΚ και (ΕΕ) 2018/2001· των σχετικών εξελίξεων όσον αφορά την UNFCCC και τη συμφωνία του Παρισιού, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων και των κατευθυντήριων γραμμών που σχετίζονται με την εφαρμογή του άρθρου 6 της εν λόγω συμφωνίας· της τεχνολογικής και της επιστημονικής προόδου, των βέλτιστων πρακτικών και των εξελίξεων της αγοράς στον τομέα των απορροφήσεων άνθρακα· των δυνατοτήτων μόνιμης αποθήκευσης άνθρακα σε τρίτες χώρες, με την επιφύλαξη της ύπαρξης διεθνών συμφωνιών που αναφέρονται στο κεφάλαιο III του κανονισμού (ΕΕ) 2024/1735 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (21), προβλέποντας παράλληλα προϋποθέσεις ισοδύναμες με τις οριζόμενες στην οδηγία 2009/31/ΕΚ ώστε να διασφαλίζεται ότι η αποθήκευση δεσμευμένου CO2 σε γεωλογικούς σχηματισμούς είναι μόνιμα προστατευμένη και περιβαλλοντικά ασφαλής· των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της αυξημένης χρήσης βιομάζας ως αποτέλεσμα του παρόντος κανονισμού, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων στην υποβάθμιση του εδάφους και στην αποκατάσταση των οικοσυστημάτων· των επιπτώσεων στην επισιτιστική ασφάλεια της Ένωσης και την κερδοσκοπία που σχετίζεται με τη γη· και του κόστους της διαδικασίας πιστοποίησης.

(41)

Έως τις 31 Ιουλίου 2026 η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάσει την εισαγωγή της κατηγορίας πηγών «γεωργία» της IPCC, υποκατηγορίες 3.Α «εντερική ζύμωση» και 3.Β «διαχείριση κοπριάς», όπως καθορίζονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999 και τις εκδιδόμενες δυνάμει του εν λόγω κανονισμού εκτελεστικές πράξεις, στις μειώσεις εκπομπών που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό, λαμβάνοντας υπόψη το κόστος ευκαιρίας, την εξέλιξη του κανονιστικού πλαισίου, τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις που οδηγούν σε αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, και τους κλιματικούς στόχους της Ένωσης για το 2040 όπως προτείνονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1119, θα πρέπει να υποβάλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο και, κατά περίπτωση, να υποβάλει νομοθετική πρόταση. Στο πλαίσιο της εν λόγω επανεξέτασης, είναι σκόπιμο να εξεταστεί ο τρόπος με τον οποίο θα πρέπει να κατηγοριοποιούνται οι δυνητικές μονάδες που δημιουργούνται από τις εν λόγω δραστηριότητες. Είναι επίσης σκόπιμο να επιταχυνθεί η ανάπτυξη πιλοτικής μεθοδολογίας πιστοποίησης για δραστηριότητες που μειώνουν τις γεωργικές εκπομπές από την εντερική ζύμωση και τη διαχείριση κοπριάς, ενόψει της επανεξέτασης του 2026 που θα πραγματοποιήσει η Επιτροπή.

(42)

Είναι σκόπιμο τα πιστοποιητικά συμμόρφωσης και οι πιστοποιημένες μονάδες να υποστηρίζουν διαφορετικές τελικές χρήσεις, όπως η απόδειξη ισχυρισμών σχετικά με το κλίμα και άλλων περιβαλλοντικών εταιρικών ισχυρισμών, μεταξύ άλλων σχετικά με τη βιοποικιλότητα, ή η ανταλλαγή πιστοποιημένων μονάδων μέσω εθελοντικών αγορών ανθρακούχων εκπομπών. Για τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογεί και, κατά περίπτωση, να υποβάλλει νομοθετική πρόταση σχετικά με την ανάγκη πρόσθετων απαιτήσεων για την ευθυγράμμιση του παρόντος κανονισμού με τους κανόνες και τις κατευθυντήριες γραμμές του άρθρου 6 παράγραφοι 2 και 4 της συμφωνίας του Παρισιού και με τις βέλτιστες πρακτικές στις εθελοντικές αγορές ανθρακούχων εκπομπών. Η εν λόγω αξιολόγηση θα πρέπει να συγκρίνει τις μεθοδολογικές απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένων των τιμών βάσης, των περιόδων παρακολούθησης, των περιόδων δραστηριότητας, της προσθετικότητας, των διαρροών, της μη μονιμότητας και της ευθύνης, καθώς και να καλύπτει τις απαιτήσεις που σχετίζονται με την αδειοδότηση και τις αντίστοιχες προσαρμογές. Θα πρέπει επίσης να προσδιορίζει αν είναι σκόπιμο να διαφοροποιούνται οι τελικές χρήσεις για κάθε είδος μονάδας, καθώς να εντοπίζει τις αντίστοιχες απαιτήσεις για τη χρήση μονάδων από ιδιωτικούς φορείς ή τρίτους, μεταξύ άλλων για τις εθελοντικές αγορές ανθρακούχων εκπομπών και τα διεθνή συστήματα συμμόρφωσης, διασφαλίζοντας τη συνοχή με τις σχετικές ενωσιακές νομικές πράξεις, όπως οι κανονισμοί (ΕΕ) 2018/1999 και (ΕΕ) 2021/1119 και η οδηγία (ΕΕ) 2022/2464 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (22), με το μητρώο για διεθνώς μεταφερόμενα αποτελέσματα μετριασμού σύμφωνα με το άρθρο 6 της συμφωνίας του Παρισιού που αναφέρεται στο άρθρο 40 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 και με τη μελλοντική οδηγία σχετικά με την τεκμηρίωση και τη γνωστοποίηση των ρητών περιβαλλοντικών ισχυρισμών.

(43)

Δεδομένου ότι ο στόχος του παρόντος κανονισμού, δηλαδή η προώθηση για την ανάπτυξη υψηλής ποιότητας απορροφήσεων άνθρακα και μειώσεων των εκπομπών εδάφους με παράλληλη ελαχιστοποίηση του κινδύνου προβολής ψευδοοικολογικής ταυτότητας, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορεί όμως, λόγω της κλίμακας και των αποτελεσμάτων της δράσης να επιτευχθεί καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, η οποία διατυπώνεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου αυτού,