Pomoc państwa – gwarancje

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Obwieszczenie Komisji w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwa w formie gwarancji

JAKI JEST CEL OBWIESZCZENIA?

• Niniejsze obwieszczenie aktualizuje stanowisko Komisji Europejskiej w sprawie pomocy państwa udzielanej w formie gwarancji.
• Ma ono na celu określenie, czy dana gwarancja stanowi pomoc państwa zgodnie z Traktatem WE. W niniejszym obwieszczeniu ustanawia się warunki, które należy spełnić, oraz sposoby obliczania stawki minimalnej za gwarancję państwową, którą uznaje się za niestanowiącą pomocy.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Gwarancje

• Gwarancja państwowa umożliwia firmie uzyskanie korzystniejszych warunków finansowych kredytu w stosunku do normalnie dostępnych na rynkach finansowych.
• Gwarancja państwowa może, ale nie musi, stanowić pomocy państwa. W przypadku gdy gwarancja państwowa nie stanowi pomocy państwa, uznaje się, że nie zakłóca ona konkurencji. W niniejszym obwieszczeniu wymieniono warunki wykluczające obecność pomocy. Komisja zachowuje stanowisko neutralne wobec własności publicznej i prywatnej.

Zakres

• Niniejsze obwieszczenie ma zastosowanie do wszystkich sektorów gospodarki i do wszystkich gwarancji wiążących się z przeniesieniem ryzyka, z wyjątkiem gwarancji kredytów eksportowych.
• Gwarancje udzielone bezpośrednio przez państwo członkowskie – tj. władze centralne, regionalne lub lokalne – i gwarancje udzielone przez przedsiębiorstwa, w których pozycje dominującą mają władze publiczne, mogą stanowić pomoc państwa.

Beneficjenci pomocy

• Beneficjentami pomocy są zazwyczaj kredytobiorcy, lecz – w określonych okolicznościach – mogą nimi być również kredytodawcy.
• Na przykład:
  • W przypadku zrzeczenia się przez państwo członkowskie odpowiedniej stawki (opłaty) mającej obejmować ryzyka braku spłaty gwarancji przewiduje się pomoc dla kredytobiorcy.
  • W przypadku udzielenia gwarancji państwowej, po uzgodnieniu warunków kredytu lub innego zobowiązania finansowego, kredytodawca może odnosić korzyści ze zwiększenia bezpieczeństwa kredytu.

Warunki wykluczające pomoc państwa

• Jeśli gwarancja indywidualna lub program gwarancji nie zapewnia żadnej przewagi przedsiębiorstwu, to nie stanowi pomocy państwa.
• Aby określić, czy gwarancja lub program gwarancji zapewnia przewagę, Komisja powinna oprzeć swoją ocenę na „zasadzie gwaranta w gospodarce rynkowej”*.
• Indywidualna gwarancja państwowa nie będzie uznana za pomoc państwa, jeżeli zostaną spełnione wszystkie poniższe warunki:
  • kredytobiorca nie ma problemów finansowych,
  • zakres gwarancji można odpowiednio zmierzyć w momencie jej udzielenia,
  • gwarancja nie obejmuje więcej niż 80% niespłaconego kredytu lub innego zobowiązania finansowego; to ograniczenie nie ma zastosowania do gwarancji dotyczących dłużnych papierów wartościowych,
  • za gwarancję płaci się cenę odpowiadającą cenie rynkowej.
• Program gwarancji nie będzie uznany za pomoc państwa, jeżeli zostaną spełnione wszystkie poniższe warunki:
  • program jest niedostępny dla kredytobiorców w trudnej sytuacji finansowej,
  • zakres gwarancji można odpowiednio zmierzyć w momencie jej udzielenia,
  • gwarancja nie obejmuje więcej niż 80% niespłaconego kredytu lub innego zobowiązania finansowego,
  • warunki programu oparte są na realistycznej ocenie ryzyka, tak by stawki opłacane przez beneficjentów zapewniały, że program jest pod każdym względem samofinansujący,
  • odpowiedniość poziomu stawki należy poddawać przynajmniej corocznemu przeglądowi, na podstawie efektywnego wskaźnika strat programu w perspektywie czasowej uzasadnionej z ekonomicznego punktu widzenia, i odpowiednio korygować stawki, jeśli istnieje ryzyko, że program może przestać się sam finansować,
  • stosowane stawki muszą obejmować normalne ryzyko związane z udzieleniem gwarancji, koszty zarządzania programem, roczne wynagrodzenie za odpowiedni kapitał, nawet jeśli kapitał ten nie został w całości lub w części potwierdzony prawnie.

Ocena i sprawozdawczość

• Gwarancje nieudzielane na warunkach rynkowych stanowią pomoc państwa. Komisja musi ocenić, czy taka gwarancja jest zgodna z zasadami rynku wewnętrznego w ramach jednej z wytycznych dotyczących pomocy państwa. Komisja uwzględni intensywność pomocy, charakterystykę beneficjentów i realizowane cele.
• Państwa UE przekazują również Komisji sprawozdania dotyczące zatwierdzonych programów gwarancji.

OD KIEDY OBWIESZCZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Niniejsze obwieszczenie ma zastosowanie od 20 czerwca 2008 r.

KONTEKST

• Pomoc państwa (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENTY

Obwieszczenie Komisji w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwa w formie gwarancji (Dz.U. L 155 z 20.6.2008, s. 10–22)

Sprostowanie do obwieszczenia Komisji w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwa w formie gwarancji (Dz.U. C 244 z 25.9.2008, s. 32)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część 3 – Polityki i działania wewnętrzne Unii – Tytuł VII: Wspólne reguły w dziedzinie konkurencji, podatków i zbliżenia ustawodawstw – Rozdział 1: Reguły konkurencji – Sekcja 2: Pomoc przyznawana przez państwa – Artykuł 107 (dawny artykuł 87 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 91–92)

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część 3 – Polityki i działania wewnętrzne Unii – Tytuł VII: Wspólne reguły w dziedzinie konkurencji, podatków i zbliżenia ustawodawstw – Rozdział 1: Reguły konkurencji – Sekcja 2: Pomoc przyznawana przez państwa – Artykuł 108 (dawny artykuł 88 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 92–93)

Rozporządzenie Rady (UE) 2015/1589 z dnia 13 lipca 2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. L 248 z 24.9.2015, s. 9–29)

Dyrektywa Komisji 2006/111/WE z dnia 16 listopada 2006 r. w sprawie przejrzystości stosunków finansowych między państwami członkowskimi a przedsiębiorstwami publicznymi, a także w sprawie przejrzystości finansowej wewnątrz określonych przedsiębiorstw (wersja skodyfikowana) (Dz.U. L 318 z 17.11.2006, s. 17–25)

Ostatnia aktualizacja: 03.02.2020