Havens: een motor voor groei in de EU

In termen van handel, investeringen en werkgelegenheid zijn havens cruciaal voor de Europese Unie (EU). De strategie is erop gericht om de havens voor te bereiden op de toekomstige uitdagingen: hogere vrachtvolumes, grotere containerschepen en de grote prestatieverschillen tussen de minst en de meest efficiënte havens.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie: Havens: een motor voor groei (COM(2013) 295 final van 23.5.2013 - Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad).

SAMENVATTING

Belang van de havens

De EU heeft meer dan 1 200 havens verspreid over de meer dan 70 000 kilometer kustlijn. Elk jaar verloopt 74 % van de handel met niet-EU-lidstaten via de zeehavens, evenals 37 % van de handel binnen de Unie. Daarnaast doen 385 miljoen passagiers de havens aan.

Havens spelen een belangrijke rol in de economie van de EU in termen van werkgelegenheid. Ze bieden naar schatting 3 miljoen mensen directe (haven- en havengerelateerde industrie) en indirecte (logistiek/toeleveringsketen) werkgelegenheid in diverse sectoren van de 22 lidstaten die over een kust beschikken.

Uitdagingen

• Naar verwachting zullen de in EU-havens afgehandelde vrachtvolumes in 2030 met 50 % zijn gestegen. Dat betekent dat nieuwe banen moeten worden gecreëerd om het toegenomen verkeer af te handelen.
• Groeiende trend naar grotere schepen: sommige schepen kunnen 18 000 containers vervoeren. Dat komt overeen met een rij vrachtwagens van Rotterdam tot Parijs.
• Structurele prestatieniveaus lopen sterk uiteen: er is een concentratie van activiteiten in de meest efficiënte havens omdat veel andere havens niet beschikken over de benodigde faciliteiten of een gemakkelijke toegang. Dat resulteert in opstoppingen en langere reistijden, zowel op het land als op zee, wat weer tot een grotere uitstoot leidt.

Het aanpakken van de problemen

Om ervoor te zorgen dat havens de economie van de EU de komende decennia dynamischer maken, pleit de strategie voor maatregelen om:

• de havens aan te sluiten op het trans-Europese netwerk: de nieuwe TEN-T-richtsnoeren maken een beter geïntegreerde infrastructuurplanning, een coherent investeringsbeleid en een efficiënt EU-subsidiebeleid mogelijk. De Connecting Europe Facility en het structuurfonds zullen ernaar streven om havens te verbinden met hun hinterland en het ruimere vervoersnet;
• investeerders aantrekken en modernisering van havendiensten: er zijn nieuwe EU-regels voorgesteld om de transparantie van overheidssubsidies te vergroten, te zorgen voor een eerlijke concurrentie tussen havens en om particuliere investeerders aan te trekken. Het voorstel zal de rechtsonzekerheid voor havenbedrijven doen afnemen omdat er gemeenschappelijke regels worden ingevoerd ten behoeve van een open en niet-discriminerende toegang tot de markt voor havendiensten.

Een constructieve sociale dialoog in de havensector en het benadrukken van het belang van zowel het milieuvriendelijker maken van havens als de centrale rol die innovatie inneemt in de sector.

De strategie gaat vergezeld van een wetsvoorstel dat is ontworpen om de belangrijkste kwesties over de toegang tot de markt voor havendiensten en de financiële transparantie en autonomie van havens aan te pakken.

GERELATEERDE BESLUITEN

Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van een kader voor de toegang tot de markt voor havendiensten en de financiële transparantie van havens (COM(2013) 296 final van 23.5.2013).

Laatste wijziging: 15.05.2014