Πόσιμο νερό — βασικές ποιοτικές προδιαγραφές

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Οδηγία (EE) 2020/2184 σχετικά με την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης (αναδιατύπωση)

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

Η οδηγία επιδιώκει να εισάγει αναθεωρημένους κανόνες για την προστασία της ανθρώπινης υγείας από τυχόν μόλυνση του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης, διασφαλίζοντας ότι αυτό είναι «υγιεινό και καθαρό». Επιπλέον, επιδιώκει να ορίσει υγειονομικές απαιτήσεις για τα υλικά που έρχονται σε επαφή με πόσιμο νερό, όπως σωληνώσεις, καθώς και:

• να βελτιώσει την πρόσβαση σε νερό ανθρώπινης κατανάλωσης·
• να εισάγει μια οικονομικώς αποδοτική προσέγγιση βάσει κινδύνου για την παρακολούθηση της ποιότητας του νερού.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Το νερό ανθρώπινης κατανάλωσης ορίζεται ως:

• το νερό, είτε στη φυσική του κατάσταση είτε μετά από επεξεργασία, που προορίζεται για πόση, μαγείρεμα, προπαρασκευή τροφής ή άλλες οικιακές χρήσεις τόσο σε δημόσιες όσο και σε ιδιωτικές εγκαταστάσεις, ανεξάρτητα από την προέλευσή του και από το εάν παρέχεται από δίκτυο διανομής, παρέχεται από βυτίο ή τοποθετείται σε φιάλες ή δοχεία, συμπεριλαμβανομένων των νερών πηγής·
• το νερό που χρησιμοποιείται σε οποιαδήποτε επιχείρηση τροφίμων για την παρασκευή, επεξεργασία, συντήρηση ή εμπορία προϊόντων ή ουσιών που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση.

Εξαιρέσεις από την οδηγία

Η οδηγία δεν εφαρμόζεται:

• στα φυσικά μεταλλικά νερά (εξαιρουμένων των νερών πηγής), όπως αναφέρεται στην οδηγία 2009/54/ΕΚ (βλέπε σύνοψη)· ή
• στο νερό που θεωρείται φαρμακευτικό ιδιοσκεύασμα, όπως ορίζεται στην οδηγία 2001/83/ΕΚ (βλέπε σύνοψη).

Επιπλέον, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) μπορούν να εξαιρούν:

• το νερό που προορίζεται αποκλειστικά για σκοπούς για τους οποίους οι αρμόδιες αρχές κρίνουν ότι η ποιότητά του δεν επηρεάζει, άμεσα ή έμμεσα, την υγεία των καταναλωτών·
• το νερό ανθρώπινης κατανάλωσης που λαμβάνεται από συγκεκριμένη πηγή με παροχή μικρότερη των 10 m³ ημερησίως κατά μέσο όρο ή που εξυπηρετεί λιγότερα από 50 άτομα, εκτός εάν το νερό διατίθεται στο πλαίσιο εμπορικής ή δημόσιας δραστηριότητας.

Τα θαλάσσια σκάφη που αφαλατώνουν νερό, μεταφέρουν επιβάτες και ενεργούν ως φορείς ύδρευσης δεν υπόκεινται σε ορισμένες πτυχές της οδηγίας, συμπεριλαμβανομένων των χημικών ουσιών επεξεργασίας και των μέσων διήθησης.

Ποιοτικές προδιαγραφές του νερού

Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να διασφαλίζουν ότι το νερό ανθρώπινης κατανάλωσης είναι «υγιεινό και καθαρό». Πρέπει να είναι απαλλαγμένο από οποιουσδήποτε μικροοργανισμούς και παράσιτα, καθώς και από ουσίες, οι οποίες, σε αριθμούς ή συγκεντρώσεις, συνιστούν δυνητικό κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. Ειδικότερα, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες ελάχιστες απαιτήσεις.

• Μικροβιολογικές παράμετροι. Το νερό δεν πρέπει να περιέχει:
  • εντερόκοκκους και
  • e.coli·
• Χημικές παράμετροι. Οι ποσότητες χημικών ουσιών δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις κάτωθι τιμές (Σημείωση: g/l = γραμμάρια ανά λίτρο, mg/l = χιλιοστόγραμμα ανά λίτρο και μg/l = μικρογραμμάρια ανά λίτρο):
  • Ακρυλαμίδιο 0.10 μg/l
  • Αντιμόνιο 10 μg/l
  • Αρσενικό 10 μg/l
  • Βενζόλιο 1.0 μg/l
  • Βενζο[a]πυρένιο 0.010 μg/l
  • Δισφαινόλη Α μg/l
  • Βόριο 1.5 mg/l
  • Βρωμικά άλατα 10 μg/l
  • Κάδμιο 5.0 μg/l
  • Χλωρικά 0.25 mg/l
  • Χλωριώδη 0.25 mg/l
  • Χρώμιο 25 μg/l
  • Χαλκός 2.0 mg/l
  • Κυανιούχα 50 μg/l
  • 1,2-Διχλωροαιθάνιο 3.0 μg/l
  • Επιχλωρυδρίνη 0.10 μg/l
  • Φθοριούχα 1.5 mg/l
  • Αλογονοοξικά οξέα (HAA) 60 μg/l
  • Μόλυβδος 5 μg/l
  • Υδράργυρος 1.0 μg/l
  • Μικροκυστίνη-LR 1.0 μg/l
  • Νικέλιο 20 μg/l
  • Νιτρικά 50 mg/l
  • Νιτρώδη 0.50 mg/l
  • Παρασιτοκτόνα 0.10 μg/l
  • Σύνολο παρασιτοκτόνων 0.50 μg/l
  • Σύνολο PFAS 0.50 μg/l
  • Άθροισμα των PFAS 0.10 μg/l
  • Πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες 0.10 μg/l
  • Σελήνιο 20 μg/l
  • Τετραχλωροαιθένιο και τριχλωραιθένιο 10 μg/l
  • Ολικά τριαλογονομεθάνια 100 μg/l
  • Ουράνιο 30 μg/l
  • Βινυλοχλωρίδιο 0,50 μg/l.
• Παράμετροι που σχετίζονται με την εκτίμηση κινδύνου των συστημάτων οικιακής διανομής (π.χ. σωληνώσεις, δεξαμενές). Πρόκειται για τα εξής:
  • Legionella < 1,000 CFU*/l
  • Μόλυβδος μg/l.
• Ενδεικτικές παράμετροι. Σε αυτές περιλαμβάνεται η παρουσία επιθετικών ή διαβρωτικών παραγόντων. Εάν τα ανωτέρω ξεπερνούν τα όρια που προβλέπονται από την οδηγία, οι χώρες της ΕΕ οφείλουν να εξετάζουν κατά πόσον αυτή η μη τήρηση δημιουργεί κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και να αναλαμβάνουν επανορθωτικές ενέργειες.

Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει επίσης να συμμορφώνονται και με τους άλλους κανόνες της οδηγίας.

Εκτίμηση κινδύνου

Οι χώρες της ΕΕ διασφαλίζουν ότι διενεργείται εκτίμηση κινδύνου και διαχείριση κινδύνου των λεκανών απορροής για σημεία λήψης πόσιμου νερού και των συστημάτων υδροδότησης, εκτίμηση κινδύνου των οικιακών συστημάτων διανομής, καθώς και εκτίμηση του κατά πόσον οι δυνητικοί κίνδυνοι επηρεάζουν την ποιότητα του νερού, συμπεριλαμβανομένου του εντοπισμού των πηγών κινδύνου στο σύστημα και της εφαρμογής μέτρων ελέγχου.

Υλικά που έρχονται σε επαφή με πόσιμο νερό

Οι χώρες της ΕΕ διασφαλίζουν ότι τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την άντληση, την επεξεργασία, την αποθήκευση ή τη διανομή νερού και που έρχονται σε επαφή με το νερό δεν:

• θέτουν σε κίνδυνο άμεσα ή έμμεσα την ανθρώπινη υγεία·
• επηρεάζουν αρνητικά το χρώμα, την οσμή ή τη γεύση του νερού·
• ενισχύουν την ανάπτυξη μικροβίων·
• επιμολύνουν το νερό σε επίπεδα υψηλότερα από τα αναγκαία για τον επιδιωκόμενο σκοπό του υλικού.

Θα εισαχθούν σταδιακά πρόσθετες μεθοδολογίες και διαδικασίες δοκιμών για την αποδοχή των εγκεκριμένων αρχικών ουσιών και τελικών υλικών (έως τις 12 Ιανουαρίου 2024), καθώς και κατάλογοι των εγκεκριμένων αρχικών ουσιών (έως τις 12 Ιανουαρίου 2025).

Πρόσβαση, πληροφορίες, παρακολούθηση και αξιολόγηση

Οι χώρες της ΕΕ πρέπει:

• να βελτιώνουν ή να διατηρούν την πρόσβαση στο πόσιμο νερό για όλους, και ιδίως για τις ευάλωτες και τις περιθωριοποιημένες ομάδες·
• να διασφαλίζουν ότι διατίθενται επαρκείς και επικαιροποιημένες πληροφορίες για το πόσιμο νερό·
• να δημιουργήσουν, έως τις 12 Ιανουαρίου 2029, ένα σύνολο δεδομένων για τα μέτρα που λαμβάνουν για να βελτιώσουν την πρόσβαση στο νερό ανθρώπινης κατανάλωσης και να προωθήσουν τη χρήση του·
• να δημιουργήσουν, έως τις 12 Ιουλίου 2027, ένα σύνολο δεδομένων σχετικά με την εκτίμηση κινδύνου και τη διαχείριση κινδύνου και παρακολούθηση των λεκανών απορροής για σημεία υδροληψίας·
• να δημιουργούν σύνολα δεδομένων για τα αποτελέσματα της παρακολούθησης της ποιότητας του νερού, για περαστικά καθώς και για όλες τις παρεκκλίσεις που χορηγούνται.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διενεργήσει αξιολόγηση της οδηγίας έως τις 12 Ιανουαρίου 2035, ενώ τουλάχιστον κάθε πέντε έτη επανεξετάζει τα μικροβιακά και χημικά πρότυπα καθώς και τις διαδικασίες παρακολούθησης, δειγματοληψίας και εκτίμησης κινδύνου.

Κατάργηση

Η οδηγία αναδιατυπώνει και καταργεί την οδηγία 98/83/EK και τις μετέπειτα τροποποιήσεις της (βλέπε σύνοψη) από τις 12 Ιανουαρίου 2023.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Η οδηγία εφαρμόζεται από τις 12 Ιανουαρίου 2021 και πρέπει να θεσπιστεί νομοθετικά στις χώρες της ΕΕ έως τις 12 Ιανουαρίου 2023 (ορισμένες πτυχές έως τις 12 Ιανουαρίου 2026).

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Η αναθεωρημένη οδηγία για το πόσιμο νερό (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Οδηγία (ΕΕ) 2020/2184 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 435 της 23.12.2020, σ. 1-62)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕE) 2019/1020 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, για την εποπτεία της αγοράς και τη συμμόρφωση των προϊόντων και για την τροποποίηση της οδηγίας 2004/42/ΕΚ και των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 765/2008 και (ΕΕ) αριθ. 305/2011 (ΕΕ L 169 της 25.6.2019, σ. 1-44)

Οδηγία (EE) 2015/1787 της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2015, για την τροποποίηση των παραρτημάτων II και III της οδηγίας 98/83/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης (ΕΕ L 260 της 7.10.2015, σ. 6-17)

Οδηγία 2009/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουνίου 2009, σχετικά με την εκμετάλλευση και τη θέση στο εμπόριο των φυσικών μεταλλικών νερών (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 164 της 26.6.2009, σ. 45-58)

Οδηγία 2001/83/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Νοεμβρίου 2001, περί κοινοτικού κώδικος για τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση (ΕΕ L 311 της 28.11.2001, σ. 67-128)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας 2001/83/ΕΚ έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό έγγραφο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

Οδηγία 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2000, για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων (ΕΕ L 327 της 22.12.2000, σ. 1-73)

Βλέπε ενοποιημένη έκδοση.

τελευταία ενημέρωση 10.02.2021