Πλαίσιο για το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030 — Εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, αλλαγή χρήσης γης και δασοπονία

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕE) 2018/841 σχετικά με τη συμπερίληψη των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και των απορροφήσεων από δραστηριότητες χρήσης γης, αλλαγής χρήσης γης και δασοπονίας στο πλαίσιο για το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού(ΕΕ) 2018/841, όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής, την απλούστευση των κανόνων συμμόρφωσης, τον καθορισμό των στόχων των κρατών μελών για το 2030 και τη δέσμευση για συλλογική επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2035 στον τομέα της χρήσης γης, της δασοπονίας και της γεωργίας, και του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 όσον αφορά τη βελτίωση της παρακολούθησης, της υποβολής εκθέσεων, της παρακολούθησης της προόδου και της επανεξέτασης

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2018/841:

• καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο ο τομέας της χρήσης γης, της αλλαγής χρήσης γης και της δασοπονίας («LULUCF») συμβάλλει στους κλιματικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ)·
• θεσπίζει κανόνες για την καταγραφή των εκπομπών και των απορροφήσεων από τον τομέα LULUCF και για τον έλεγχο της τήρησης των δεσμεύσεων των κρατών μελών της ΕΕ·
• θέτει έναν στόχο για το 2030 σε επίπεδο ΕΕ για τις καθαρές απορροφήσεις αερίων του θερμοκηπίου (GHG) στον τομέα LULUCF·
• θέτει δεσμευτικό εθνικό στόχο για κάθε κράτος μέλος για το 2030 και δέσμευση για κάθε κράτος μέλος να επιτύχει καθαρές εκπομπές και απορροφήσεις αερίων του θερμοκηπίου για την περίοδο από το 2026 έως το 2029.

Ο κανονισμός τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2023/839 για την ενίσχυση της συμβολής του τομέα στους κλιματικούς στόχους της ΕΕ.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ο κανονισμός εφαρμόζεται στις ακόλουθες αποδέκτες που προκύπτουν από τη χρήση γης:

• διοξειδίου του άνθρακα (CO₂),
• μεθάνιο (CH₄),
• υποξείδιο του αζώτου (N₂O).

Δεσμεύσεις και στόχοι

Ο κανονισμός ορίζει μια σειρά δεσμεύσεων και στόχων για κάθε κράτος μέλος. Αυτά περιλαμβάνουν τα εξής:

• τη διασφάλιση ότι οι καταλογισμένες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τη χρήση γης αντισταθμίζονται από τουλάχιστον ισοδύναμη ποσότητα καταλογισμένων απορροφήσεων μεταξύ 2021 και 2025 (γνωστός ως κανόνας μη χρέωσης)·
• την επίτευξη καθαρών εκπομπών και απορροφήσεων αερίων του θερμοκηπίου για την περίοδο 2026-2029 με βάση μια τροχιά ενδεικτικών ετήσιων τιμών απορροφήσεων και εκπομπών, εκτός από έναν δεσμευτικό στόχο για το έτος 2030.

Ο στόχος της ΕΕ για το 2030 όσον αφορά τις καθαρές απορροφήσεις αερίων του θερμοκηπίου στον τομέα LULUCF ορίζεται σε 310 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου CO₂.

Λογιστικοί κανόνες

Ο κανονισμός καθορίζει λογιστικούς κανόνες για την περίοδο 2021-2025. Τα κράτη μέλη πρέπει:

• να καταρτίζουν και να τηρούν λογαριασμούς στους οποίους καταγράφονται επακριβώς οι εκπομπές και οι απορροφήσεις·
• να τηρούν πλήρες και ακριβές αρχείο όλων των δεδομένων που χρησιμοποιήθηκαν για την κατάρτιση των λογαριασμών τους.

Μετά το 2025, η συμμόρφωση με τους εθνικούς στόχους των κρατών μελών επαληθεύεται με βάση τις αναφερόμενες εκπομπές και απορροφήσεις αερίων του θερμοκηπίου.

Ευελιξία

Για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να επιτύχουν τους στόχους τους, ο κανονισμός παρέχει μια σειρά από ευελιξίες, μεταξύ των οποίων τα ακόλουθα.

• Ο γενικός κανόνας ευελιξίας προβλέπει ότι εάν, κατά την περίοδο 2021-2025, οι συνολικές απορροφήσεις υπερβαίνουν τις συνολικές εκπομπές σε ένα κράτος μέλος ή, κατά την περίοδο 2026-2030, η διαφορά μεταξύ του αθροίσματος των εκπομπών και των απορροφήσεων αερίων του θερμοκηπίου και της δέσμευσης, του στόχου ή του προϋπολογισμού που έχει τεθεί για το εν λόγω κράτος μέλος είναι αρνητική, το εν λόγω κράτος μέλος μπορεί να μεταφέρει τις εναπομένουσες απορροφήσεις σε άλλο κράτος μέλος. Τα έσοδα από τις εν λόγω μεταφορές θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στην ΕΕ ή σε τρίτες χώρες.
• Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν τις πλεονάζουσες ετήσιες κατανομές εκπομπών βάσει του κανονισμού επιμερισμού προσπαθειών για την επίτευξη των στόχων LULUCF (υπό ορισμένες προϋποθέσεις).
• Ειδική ευελιξία σχετικά με τις διαχειριζόμενες δασικές εκτάσεις, όταν οι καταλογισμένες εκπομπές υπερβαίνουν τις καταλογισμένες απορροφήσεις στην κατηγορία καταλογισμού των διαχειριζόμενων δασικών εκτάσεων κατά την περίοδο 2021-2025, υπό την προϋπόθεση της συνολικής συμμόρφωσης της ΕΕ.
• Ομοίως, κατά την περίοδο 2026-2030, ένας μηχανισμός θα επιτρέπει ευελιξία στα κράτη μέλη όταν δεν επιτυγχάνουν τους στόχους, υπό την προϋπόθεση της συνολικής συμμόρφωσης προς την ΕΕ.
• Αντισταθμιστικές αποζημιώσεις σε περίπτωση φυσικών διαταραχών, όπως δασικές πυρκαγιές, καθώς και ειδικές περιπτώσεις που αφορούν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τις κληροδοτημένες επιπτώσεις των οργανικών εδαφών.

Κανόνες συμμόρφωσης και μητρώου

• Εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπιστώσει ότι ένα κράτος μέλος δεν σημειώνει επαρκή πρόοδο προς την επίτευξη του στόχου του για το 2030, λαμβάνοντας υπόψη την πορεία, τον προϋπολογισμό για το 2026 έως το 2029 και τις ευελιξίες βάσει του παρόντος κανονισμού, θα εφαρμόζεται μηχανισμός διορθωτικών ενεργειών.
• Τα κράτη μέλη πρέπει να υποβάλλουν στην Επιτροπή έκθεση συμμόρφωσης που περιλαμβάνει την ισορροπία των συνολικών εκπομπών και των απορροφήσεων, για κάθε κατηγορία γης κατά τη διάρκεια των δύο χρονικών περιόδων, έως τις 15 Μαρτίου 2027 (2021-2025) και τις 15 Μαρτίου 2032 (2026-2030).
• Η Επιτροπή οφείλει:
  • να αναθεωρήσει, με τη βοήθεια του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, τις εκθέσεις συμμόρφωσης και την κατάρτιση των δικών της εκθέσεων το 2027 (2021-2025) και το 2032 (2026-2030) σχετικά με τις συνολικά καταγεγραμμένες εκπομπές και απορροφήσεις της ΕΕ για κάθε κατηγορία λογιστικής καταγραφής γης·
  • να θεσπίζει κανόνες για την καταγραφή των εθνικών εκπομπών και απορροφήσεων και την ακριβή μεταφορά δραστηριοτήτων στην ΕΕ και να δημοσιοποιεί τις πληροφορίες·
  • να διατηρεί τον κανονισμό υπό αναθεώρηση και να υποβάλλει μια έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εντός 6 μηνών από την πρώτη παγκόσμια απογραφή βάσει της Συμφωνίας του Παρισιού.

Η Επιτροπή είναι εξουσιοδοτημένη να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με το μητρώο της ΕΕ. Θα εκδίδει επίσης εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό ενδεικτικών ετήσιων τιμών όσον αφορά τις εκπομπές και τις απορροφήσεις αερίων του θερμοκηπίου για κάθε έτος της περιόδου από το 2026 έως το 2029, οι οποίες καθορίζονται βάσει γραμμικής πορείας που καταλήγει στον στόχο του 2030 για τα κράτη μέλη, και όσον αφορά την έκδοση λεπτομερών κανόνων σχετικά με τη μεθοδολογία για την απόδειξη των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2018/841 εφαρμόζεται από τις 9 Ιουλίου 2018.

Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2023/839 εφαρμόζεται από την 11η Μαΐου 2023.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Ο κανονισμός τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2023/839 ως μέρος της δέσμης μέτρων για την προσαρμογή στον στόχο του 55 %. Στόχος της δέσμης μέτρων είναι να μπορέσει η ΕΕ να μειώσει τις καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, και να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα το 2050.

Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε:

• Τομέας χρήσης γης (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030 (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕΕ) 2018/841 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, σχετικά με τη συμπερίληψη των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και των απορροφήσεων από δραστηριότητες χρήσης γης, αλλαγής χρήσης γης και δασοπονίας στο πλαίσιο για το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030, καθώς και για την τροποποίηση του κανονισμού (EE) αριθ. 525/2013 και της απόφασης (EE) αριθ. 529/2013/ΕΕ (EE L 156 της 19.6.2018, σ. 125).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) 2018/841 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

Κανονισμός (ΕΕ) 2023/839 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Απριλίου 2023 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2018/841 όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής, την απλούστευση των κανόνων υποβολής εκθέσεων και συμμόρφωσης, και τον καθορισμό των στόχων των κρατών μελών για το 2030, και του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 όσον αφορά τη βελτίωση της παρακολούθησης, της υποβολής εκθέσεων, της παρακολούθησης της προόδου και της επανεξέτασης (ΕΕ L 107 της 21.4.2023, σ. 1-28).

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2021/268 της Επιτροπής, της 28ης Οκτωβρίου 2020 για την τροποποίηση του παραρτήματος IV του κανονισμού (ΕΕ) 2018/841 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τα επίπεδα αναφοράς δασικών εκτάσεων που πρέπει να εφαρμόζονται από τα κράτη μέλη για την περίοδο 2021-2025 (ΕΕ L 60 της 22.2.2021, σ. 21-23).

Κανονισμός (EΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 663/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 94/22/ΕΚ, 98/70/ΕΚ, 2009/31/ΕΚ, 2009/73/ΕΚ, 2010/31/ΕΕ, 2012/27/ΕΕ και 2013/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 2009/119/ΕΚ και (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 1-77).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Απόφαση αριθ. 529/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 2013, σχετικά με λογιστικούς κανόνες για τις εκπομπές και τις απορροφήσεις αερίων θερμοκηπίου από δραστηριότητες σχετιζόμενες με τις χρήσεις γης, τις αλλαγές χρήσεων γης και τη δασοπονία και την πληροφόρηση για δράσεις σχετιζόμενες με τις δραστηριότητες αυτές (ΕΕ L 165 της 18.6.2013, σ. 80-97).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

τελευταία ενημέρωση 25.10.2023