Maximumgehalten aan bepaalde verontreinigingen in levensmiddelen

 

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) 2023/915 betreffende maximumgehalten aan bepaalde verontreinigingen in levensmiddelen

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

Hierin worden de maximumgehalten voor bepaalde verontreinigingen in levensmiddelen vastgelegd om de gezondheid van burgers van de Europese Unie (EU) te beschermen, waaronder de meest kwetsbare bevolkingsgroepen, zoals kinderen en zwangere vrouwen.

KERNPUNTEN

Toepassingsgebied

De verordening heeft betrekking op:

• mycotoxinen (aflatoxinen, ochratoxine A, patuline, deoxynivalenol, zearalenon, fumonisinen, citrinine, moederkorensclerotiën en moederkorenalkaloïden);
• metalen (lood, cadmium, kwik, anorganische tin en arseen);
• plantentoxines (erucazuur, tropaanalkaloïden, waterstofcyanide, pyrrolizidinealkaloïden, opiumalkaloïden en Δ9-THC);
• verontreinigingen als gevolg van verwerking (polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s), benzo(a)pyreen, som van 4 PAK’s; 3-monochloorpropaan-1,2-diol (3-MCPD) en vetzuuresters van glycidyl);
• gehalogeneerde persistente organische verontreinigende stoffen (dioxinen, dioxineachtige polychloorbifenylen (pcb’s), niet-dioxineachtige pcb’s; de perfluoralkylstoffen: perfluoroctaansulfonzuur (PFOS), perfluoroctaanzuur (PFOA), perfluornonaanzuur (PFNA) en perfluorohexaansulfonzuur (PFHxS));
• andere verontreinigingen:
  • melamine;
  • nitraten,
  • perchloraat.

Maximumgehalten

Levensmiddelen met verontreinigingsgehalten hoger dan aangegeven in bijlage I bij de verordening mogen niet worden verkocht. Deze maximumgehalten hebben betrekking op het eetbare deel van levensmiddelen en zijn ook van toepassing op samengestelde, verwerkte, gedroogde of verdunde levensmiddelen, rekening houdend met de juiste verwerkingsfactoren.

In de verordening staan ook de laagste maximumgehalten voor verontreinigingen die redelijkerwijs mogelijk zijn bij goede productie- of landbouwpraktijken (d.w.z. “zo laag als redelijkerwijs mogelijk”).

Verbod op mengen

Levensmiddelen die aan de maximumgehalten voldoen, mogen niet worden gemend met andere levensmiddelen die deze gehalten overschrijden.

Levensmiddelen die moeten worden gesorteerd of een andere fysische behandeling moeten ondergaan om het niveau van verontreiniging te verlagen mogen niet worden gemengd met levensmiddelen die bestemd zijn voor rechtstreekse menselijke consumptie of gebruik als ingrediënt in levensmiddelen.

Etikettering

Uit de etikettering op elke afzonderlijke verpakking en in het oorspronkelijke begeleidende document van aardnoten, andere oliehoudende zaden en afgeleide producten daarvan en granen moet duidelijk het beoogde gebruik blijken. De identificatiecode van de zending/partij moet onuitwisbaar op elke afzonderlijke verpakking van de zending en in het oorspronkelijke begeleidende document worden vermeld. De in het begeleidende document vermelde bedrijfsactiviteit van de geadresseerde van de zending moet verenigbaar zijn met het beoogde gebruik.

Als er geen duidelijke informatie is dat het bedoelde gebruik ervan niet is om als levensmiddel in de handel te worden gebracht, zijn de in bijlage I vastgestelde maximumgehalten van toepassing op alle aardnoten (pinda’s), andere oliehoudende zaden en daarvan afgeleide producten en granen die in de handel worden gebracht.

De uitzondering voor aardnoten (pinda’s) en andere oliehoudende zaden voor het breken van de toepassing van de in bijlage I vastgestelde maximumgehalten is alleen van toepassing op zendingen die:

• duidelijk zijn geëtiketteerd met vermelding van het beoogde gebruik;
• op het etiket van elke afzonderlijke verpakking en in het oorspronkelijke begeleidende document voorzien zijn van de vermelding “Product dat moet worden geplet voor de productie van geraffineerde plantaardige olie”; en
• een olieslagerij als eindbestemming hebben.

Uitzonderingen

Onder bepaalde omstandigheden mogen bepaalde EU-lidstaten het in bijlage I vastgestelde gehalte aan dioxinen en/of dl-pcb’s (dioxineachtige pcb’s) en/of ndl-pcb’s (niet-dioxineachtige pcb’s) overschrijden voor bepaalde vis en visproducten uit het Oostzeegebied die bestemd zijn voor consumptie op hun grondgebied. Consumenten moeten worden geïnformeerd over de mogelijke risico’s voor de gezondheid van de consument.

Aan bepaalde lidstaten werden andere uitzonderingen toegestaan met betrekking tot het maximumgehalte aan PAK’s in traditioneel gerookt vlees en gerookte vleesproducten en traditioneel gerookte vis en gerookte visserijproducten.

Monitoring en verslaggeving

Lidstaten en belanghebbende partijen moeten:

• de Europese Commissie uiterlijk op 1 juli 2023 in kennis stellen van de resultaten van het uitgevoerde onderzoek en de voortgang van de toepassing van preventieve maatregelen ter voorkoming van verontreiniging door moederkorensclerotiën en moederkorenalkaloïden in rogge en maalderijproducten van rogge en door moederkorenalkaloïden in maalderijproducten van gerst, tarwe, spelt en haver.
• elk jaar verslag uitbrengen aan de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA), die is opgericht bij Verordening (EG) nr. 178/2002 (zie de samenvatting) over het vóórkomen van moederkorensclerotiën en moederkorenalkaloïden in rogge en maalderijproducten van rogge en van moederkorenalkaloïden in maalderijproducten van gerst, tarwe, spelt en haver.

De lidstaten moeten de Commissie desgevraagd in kennis stellen van de naar aanleiding van de aanbevelingen van de Commissie inzake de monitoring van de aanwezigheid van verontreinigingen in levensmiddelen uitgevoerde onderzoeken en de relevante vastgestelde bronnen, en van de voortgang bij de toepassing van preventiemaatregelen ter voorkoming van verontreiniging.

De lidstaten stellen de EFSA in kennis van de gegevens over het vóórkomen die zij over alle andere verontreinigingen dan moederkorensclerotiën en moederkorenalkaloïden (zie hierboven) hebben verzameld Exploitanten van levensmiddelenbedrijven en andere belanghebbenden kunnen dergelijke gegevens over het vóórkomen indienen bij de EFSA. Alle gegevens over het vóórkomen moeten worden verstrekt overeenkomstig de rapportagevereisten van de EFSA

Intrekking

De verordening strekt tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1881/2006 met ingang van 24 mei 2023.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is sinds 25 mei 2023 van toepassing.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• Verontreinigingen (Europese Commissie)
• Chemische verontreinigingen in levensmiddelen en diervoeders (EFSA).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) 2023/915 van de Commissie van 25 april 2023 betreffende maximumgehalten aan bepaalde verontreinigingen in levensmiddelen en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1881/2006 (PB L 119 van 5.5.2023, blz. 103-157).

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EU) 2023/915 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EG) nr. 178/2002 van het Europees Parlement en de Raad van 28 januari 2002 tot vaststelling van de algemene beginselen en voorschriften van de levensmiddelenwetgeving, tot oprichting van een Europese Autoriteit voor voedselveiligheid en tot vaststelling van procedures voor voedselveiligheidsaangelegenheden (PB L 31 van 1.2.2002, blz. 1-24).

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 01.12.2023