This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Πολιτική ασύλου της ΕΕ: Το κράτος μέλος της ΕΕ που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αιτήσεων
ΣΫΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΫ;
Ο κανονισμός Δουβλίνο III ορίζει ότι τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) είναι υπεύθυνα για την εξέταση αιτήσεων ασύλου. Εξασφαλίζει καλύτερη προστασία στους αιτούντες μέχρι να καθοριστεί το καθεστώς τους. Επίσης, δημιουργεί ένα νέο σύστημα για τον έγκαιρο εντοπισμό προβλημάτων σε εθνικά συστήματα ασύλου ή υποδοχής και για την αντιμετώπιση των βασικών αιτιών τους πριν να εξελιχθούν σε πραγματικές κρίσεις.
ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ
Αρχές και κριτήρια για τον προσδιορισμό της ευθύνης
Αυτά περιλαμβάνουν, κατά σειρά σπουδαιότητας:
- οικογενειακά κριτήρια·
- πρόσφατη κατοχή θεώρησης ή άδειας διαμονής σε κράτος μέλος·
- αν ο αιτών εισήλθε στην ΕΕ παράνομα ή νόμιμα.
Περισσότερες εγγυήσεις για τους αιτούντες
Ο κανονισμός περιλαμβάνει εγγυήσεις που παρέχουν μεγαλύτερη προστασία στους αιτούντες, όπως:
- το δικαίωμα ενημέρωσης·
- προσωπικές συνεντεύξεις·
- περισσότερες εγγυήσεις για ανήλικους, δίνοντας προτεραιότητα στο μείζον συμφέρον του παιδιού, καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας·
- αυξημένη προστασία για τα παιδιά, τα μέλη της οικογένειας, τα εξαρτώμενα άτομα και τους συγγενείς των αιτούντων·
- τη δυνατότητα δωρεάν δικαστικής συνδρομής, κατόπιν αιτήματος·
- το δικαίωμα προσφυγής κατά απόφασης μεταφοράς σε άλλο κράτος μέλος, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας αναστολής.
Κράτηση
Κατά κανόνα, οι αιτούντες δεν θα πρέπει να κρατούνται απλώς και μόνο επειδή επιζητούν άσυλο. Ωστόσο, ο κανονισμός προβλέπει την κράτηση των αιτούντων, αν υπάρχει κίνδυνος διαφυγής (π.χ. σε περίπτωση μεταφοράς σε άλλο κράτος μέλος).
Μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης, ετοιμότητας και διαχείρισης κρίσεων
Ο κανονισμός Δουβλίνο ΙΙΙ καθιστά πιο αποτελεσματικό το σύστημα θεσπίζοντας μηχανισμό έγκαιρης προειδοποίησης, ετοιμότητας και διαχείρισης κρίσεων, ο οποίος έχει ως στόχο:
- την αντιμετώπιση δυσλειτουργιών στα εθνικά συστήματα ασύλου· και
- την παροχή βοήθειας σε κράτη μέλη τα οποία είναι αντιμέτωπα με μεγάλους αριθμούς αιτούντων διεθνούς προστασίας στα σύνορά τους.
Κατάργηση
Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 604/2013 θα καταργηθεί από τον κανονισμό (ΕΕ) 2024/1351 (βλέπε σύνοψη) από τις 30 Ιουνίου 2026.
ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;
Έχει τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2014.
ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
- Η ΕΕ έχει καταβάλλει προσπάθειες για τη δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου. Από το 2011, πολλά νέα κείμενα έχουν εγκριθεί για τη βελτίωση των εργασιών στο πλαίσιο του συστήματος.
- Μετά την έκρηξη της πανδημίας του COVID-19 και τη θέσπιση μέτρων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε το παρακάτω κείμενο: Ανακοίνωση της Επιτροπής — COVID-19: Οδηγίες σχετικά με την εφαρμογή των σχετικών ενωσιακών διατάξεων στον τομέα του ασύλου και των διαδικασιών επιστροφής και σχετικά με την επανεγκατάσταση.
ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 604/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ή από απάτριδα (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 180 της 29.6.2013, σ. 31–59).
Οι διαδοχικές τροποποιήσεις στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 604/2013 έχουν ενσωματωθεί στο βασικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.
ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ
Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 118/2014 της Επιτροπής, της 30ής Ιανουαρίου 2014, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1560/2003 για τα μέτρα εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 343/2003 του Συμβουλίου για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης ασύλου που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας (ΕΕ L 39 της 8.2.2014, σ. 1–43).
Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 603/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τη θέσπιση του «Eurodac» για την αντιπαραβολή δακτυλικών αποτυπωμάτων για την αποτελεσματική εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 604/2013 για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ή από απάτριδα και σχετικά με αιτήσεις της αντιπαραβολής με τα δεδομένα Eurodac που υποβάλλουν οι αρχές επιβολής του νόμου των κρατών μελών και η Ευρωπόλ για σκοπούς επιβολής του νόμου και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1077/2011 σχετικά με την ίδρυση Ευρωπαϊκού Οργανισμού για τη Λειτουργική Διαχείριση Συστημάτων ΤΠ Μεγάλης Κλίμακας στον Χώρο Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης (ΕΕ L 180 της 29.6.2013, σ. 1–30).
Οδηγία 2013/32/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με κοινές διαδικασίες για τη χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 180 της 29.6.2013, σ. 60–95).
Οδηγία 2013/33/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις για την υποδοχή των αιτούντων διεθνή προστασία (ΕΕ L 180 της 29.6.2013, σ. 96–116).
Οδηγία 2011/95/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 337 της 20.12.2011, σ. 9–26).
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1560/2003 της Επιτροπής, της 2ας Σεπτεμβρίου 2003, για τα μέτρα εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 343/2003 του Συμβουλίου για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης ασύλου που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας (ΕΕ L 222 της 5.9.2003, σ. 3–23).
Βλέπε την ενοποιημένη έκδοση.
τελευταία ενημέρωση 09.08.2024