EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32007D0499

2007/499/ΕΚ: Απόφαση της Επιτροπής, της 21ης Φεβρουαρίου 2007 , σχετικά με την κρατική ενίσχυση C 16/2006 (πρώην NN 34/2006) της περιφέρειας της Σαρδηνίας υπέρ της Nuova Mineraria Silius SpA [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2007) 473] (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

OJ L 185, 17.7.2007, p. 18–23 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

Legal status of the document In force

ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2007/499/oj

17.7.2007   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 185/18


ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 21ης Φεβρουαρίου 2007

σχετικά με την κρατική ενίσχυση C 16/2006 (πρώην NN 34/2006) της περιφέρειας της Σαρδηνίας υπέρ της Nuova Mineraria Silius SpA

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2007) 473]

(Το κείμενο στην ιταλική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2007/499/ΕΚ)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 88 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο,

τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, και ιδίως το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο α),

Αφού ζήτησε από τους ενδιαφερόμενους (1) να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους βάσει των προαναφερθέντων άρθρων και αφού έλαβε υπόψη της τις παρατηρήσεις αυτές,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Η ενίσχυση που η Ιταλία προτίθεται να χορηγήσει στη Nuova Mineraria Silius ανακοινώθηκε στην Επιτροπή με επιστολή της 30ής Νοεμβρίου 2005. Στις 21 Δεκεμβρίου, η Επιτροπή ζήτησε περισσότερες πληροφορίες που η Ιταλία διαβίβασε με επιστολή που πρωτοκολλήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2006.

(2)

Η Επιτροπή με επιστολή της 26ης Απριλίου 2006 ενημέρωσε την Ιταλία για την απόφασή της να κινήσει, σχετικά με την υπό εξέταση ενίσχυση, τη διαδικασία που προβλέπει το άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ.

(3)

Η απόφαση της Επιτροπής να κινήσει τη διαδικασία αυτή δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (2). Η Επιτροπή ζήτησε από τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με το μέτρο αυτό.

(4)

Στις 12 Μαΐου 2006, πραγματοποιήθηκε συνεδρίαση με τις ιταλικές αρχές, οι οποίες κατόπιν αντέδρασαν σχετικά με την κίνηση της διαδικασίας με επιστολές τους της 14ης Ιουλίου και της 30ής Αυγούστου 2006. Η Επιτροπή ζήτησε συμπληρωματικές πληροφορίες με επιστολή της της 18ης Σεπτεμβρίου, στην οποία η Ιταλία απάντησε στις 3 Νοεμβρίου και 31 Δεκεμβρίου 2006.

(5)

Η Επιτροπή έλαβε παρατηρήσεις από τους ενδιαφερόμενους και τις διαβίβασε στην Ιταλία, παρέχοντάς της τη δυνατότητα να απαντήσει. Οι ιταλικές αρχές απάντησαν με επιστολή τους της 3ης Νοεμβρίου 2006.

(6)

Δικαιούχος της ενίσχυσης θα ήταν η Nuova Mineraria Silius SpA («NMS»), μια εταιρεία που ανήκει κατά 100 % στην Αυτόνομη Περιφέρεια της Σαρδηνίας («ΑΠΣ»). Η NMS εκμεταλλεύεται κοίτασμα φθορίτη (3) στον δήμο του Σίλιους, στη Σαρδηνία. Το 2004 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία), η εταιρεία σημείωσε κύκλο εργασιών 4,96 εκατ. ευρώ και απασχολούσε 163 εργαζόμενους.

(7)

Η NMS συστάθηκε το 1992 από την ΑΠΣ και από την Minmet Financing Company. Ακολούθως, η ΑΠΣ εκχώρησε την κυριότητα (το 97,5 % το 1996 και σήμερα το 100 %) στον δημόσιο φορέα «Ente Minerario Sardo» («EMSA»). Το 1998, ο EMSA ετέθη υπό εκκαθάριση. Ο εκκαθαριστής έλαβε την εντολή να ιδιωτικοποιήσει ει δυνατόν τις δραστηριότητες, ή να κηρύξει την παύση τους. Ωστόσο, όταν απέτυχαν οι προσπάθειες ιδιωτικοποίησης η NMS και ο EMSA έπαυσαν τις δραστηριότητες (τον Ιούνιο 2002), η δε NMS δεν ετέθη υπό εκκαθάριση.

(8)

Μετά την αποτυχία της ιδιωτικοποίησης, η Ιταλία κοινοποίησε στην Επιτροπή το σχέδιο μιας νέας εισφοράς κεφαλαίου ύψους 24 εκατ. ευρώ περίπου. Σύμφωνα με την Ιταλία, το νέο κεφάλαιο θα παρείχε τη δυνατότητα εντατικών επενδύσεων για την εκμετάλλευση νέων κοιτασμάτων, πιο βαθιά, πράγμα που θα οδηγούσε σε αύξηση της περιεκτικότητας σε φθορίτη των ανορυσσόμενων ορυκτών και θα αύξανε τη συνολική παραγωγή του ορυχείου.

(9)

Η Ιταλία υποστήριξε ότι είχε κοινοποιήσει το μέτρο μόνο με σκοπό να βεβαιωθεί από νομική άποψη, δεδομένου ότι το προτεινόμενο μέτρο δεν συνιστούσε κρατική ενίσχυση για τους δύο ακόλουθους λόγους:

α)

Δεν είχε καμία επίπτωση στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, αφού η προσφορά φθορίτη στην Κοινότητα ικανοποιεί μόλις το 30 % της ζήτησης. Κατά συνέπεια, τα μόνα ενδεχόμενα αποτελέσματα του σχεδίου θα ήταν η μείωση των εισαγωγών από τρίτες χώρες και ο περιορισμός της αύξησης των τιμών.

β)

Η ΑΠΣ συμπεριφέρεται ως επενδυτής σε οικονομία ελεύθερης αγοράς, δεδομένου ότι i) οι εξαγωγές φθορίτη από την Κίνα που αποτελούν περίπου το 50 % της παγκόσμιας παραγωγής, έχει μειωθεί μετά την αύξηση της εθνικής κατανάλωσης, πράγμα που πιθανώς θα έχει θετικές συνέπειες στις τιμές του φθορίτη, ii) η NMS προετοίμασε ένα νέο βιομηχανικό σχέδιο για τα επόμενα 8 έτη, στο οποίο προβλέπεται η πλήρης ανάκτηση των επενδυόμενων ποσών και η επίτευξη κερδών ήδη από το τέταρτο έτος υπό τις σημερινές συνθήκες της αγοράς, iii) ο μέτοχος συνεχίζοντας τις δραστηριότητες, αποφεύγει την απώλεια των προηγούμενων επενδύσεων στην επιχείρηση και επίσης, ενδεχομένως, την πρόκληση αντιδικίας με πελάτες.

Αντίθετα, αν η Επιτροπή συναγάγει ότι το προτεινόμενο μέτρο μπορεί να έχει κάποιο στοιχείο κρατικής ενίσχυσης, η Ιταλία υποστηρίζει ότι το στοιχείο αυτό περιορίζεται στα πλεονάζοντα κέρδη που θα επιτυγχάνονταν χάρη στο επενδυτικό σχέδιο. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Ιταλίας, τα πλεονάζοντα αυτά κέρδη δεν θα υπερβούν το 26 % των επενδύσεων, πράγμα που βρίσκεται εντός των προβλεπομένων ορίων για τις συμβιβάσιμες περιφερειακές ενισχύσεις στον συγκεκριμένο τομέα (4).

(10)

Εκτός από το ανακοινωθέν μέτρο, σύμφωνα με τις πληροφορίες που παρέσχον οι ιταλικές αρχές η NMS, έτυχε κατά τα τελευταία χρόνια, συνεχών εισφορών δημοσίων πόρων που προέρχονταν από τον μοναδικό της μέτοχο, την ΑΠΣ (5), με σκοπό να καλυφθούν οι συνεχείς ζημίες που σημειώνονταν κατά την προ της εκκαθάρισης χρονική περίοδο. Από το 1997, αυτές οι εισφορές πόρων έφθασαν το ποσό των 90,7 εκατ. ευρώ, με την ακόλουθη κατανομή.

(σε ευρώ)

Έτος

Χορηγηθέν ποσό

1997

7 230 397

1998

9 296 224

1999

5 706 849

2000

12 496 708

2001

11 671 925

2002

11 834 000

2003

14 379 827

2004

6 890 000

2005

11 200 000

Σύνολο

90 705 931

Οι εισφορές αυτές πόρων εγγράφονται στον ισολογισμό της επιχείρησης, στις λογιστικές κατηγορίες με την ονομασία «ΑΠΣ έναντι κάλυψης μελλοντικών ζημιών» και «EMSA έναντι κάλυψης μελλοντικών ζημιών».

(11)

Εξάλλου, οι ιταλικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι η NMS είχε τύχει των ακόλουθων δημοσίων επιχορηγήσεων:

α)

Με υπουργικό διάταγμα, της 9ης Μαΐου 2002, χορηγήθηκαν στην εταιρεία 7,66 εκατ. ευρώ βάσει του νόμου αριθ. 488 της 19ης Δεκεμβρίου 1992 («νόμος 488/92») (6), για επιλέξιμες επενδύσεις ύψους 14,31 εκατ. ευρώ,

β)

Με υπουργικό διάταγμα, της 28ης Δεκεμβρίου 2000 (7), χορηγήθηκαν στην επιχείρηση 1,869 εκατ. ευρώ βάσει του άρθρου 9 του νόμου αριθ. 752, της 6ης Οκτωβρίου 1982, («νόμος 752/82»), με σκοπό τη χρηματοδότηση της έρευνας, πιο βαθιά, στο ορυχείο κοιτασμάτων. Ωστόσο, σύμφωνα με τις ιταλικές αρχές τα ποσά αυτά δεν έχουν ακόμα καταβληθεί.

(12)

Η Επιτροπή, στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας εξέφρασε αμφιβολίες όσον αφορά το συμβιβάσιμο των συγκεκριμένων μέτρων με την κοινή αγορά, και ειδικότερα της συμφωνίας τους με τις κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων (8) (στο εξής: «κατευθυντήριες γραμμές»).

(13)

Στην πρόσκληση της Επιτροπής για την υποβολή παρατηρήσεων σχετικά με το συγκεκριμένο μέτρο απάντησαν τρεις ανταγωνίστριες εταιρείες.

(14)

Κατά την πρώτη, η NMS βρίσκεται σε κρίση εδώ και 20 χρόνια και μπορεί και επιβιώνει μόνο χάρη στη διαρκή εισφορά κρατικών πόρων. Ακόμα και αν οι τιμές στην αγορά έχουν αυξηθεί κατά πολύ τα 5 τελευταία έτη, πράγμα που οδήγησε άλλες εταιρείες να επεκτείνουν τα ορυχεία τους ή να ανοίξουν νέα, η NMS συνέχισε πάντα να μη σημειώνει κέρδη. Εξάλλου, ήταν αδύνατο να ιδιωτικοποιηθεί δεδομένου ότι η εταιρεία θεωρείτο μη προσοδοφόρος, παρά τις κρατικές ενισχύσεις που είχε ήδη λάβει. Σύμφωνα με την εν λόγω ανταγωνίστρια, τα ποσά των ενισχύσεων είναι εντυπωσιακά μεγάλα, σκανδαλώδη και απίστευτα δυσανάλογα, όπως αποδεικνύει το γεγονός ότι το 2004 ήταν υπερδιπλάσια του κύκλου εργασιών της.

(15)

Η δεύτερη ανταγωνίστρια δήλωσε κατάπληκτη από την κατάσταση. Η NMS και άλλοι Ευρωπαίοι παραγωγοί φθορίτη επηρεάστηκαν σοβαρά από τις δυσμενείς συνθήκες της αγοράς κατά τη δεκαετία του '90, λόγω των πρακτικών ντάμπινγκ της Κίνας, συνθήκες που απαλύνθηκαν μόνο μετά το 2000. Παρότι ήταν γνωστό ότι η NMS λάμβανε δημόσιους πόρους, η εν λόγω ανταγωνίστρια υποστηρίζει ότι δεν είχε ενημερωθεί για τα ποσά των ενισχύσεων, που κατά τη γνώμη της ήταν παράλογα μεγάλα. Βάσει χοντρικών υπολογισμών της, η εν λόγω ανταγωνίστρια κρίνει ότι κατά τα τελευταία 5-6 έτη η NMS έλαβε επιχορηγήσεις σχεδόν δεκαπλάσιες του ποσό μιας συνήθους επένδυσης ανά τόνο, σύμφωνα με τα κανονικά πρότυπα του τομέα. Η εν λόγω ανταγωνίστρια, υπό την ιδιότητά της του Ευρωπαίου παραγωγού που λειτουργεί στην αγορά του φθορίτη, όπου υπάρχει ισχυρός ανταγωνισμός, καταλήγει ότι δεν μπορεί να δεχτεί μια κατάσταση κατά την οποία μια μόνο επιχείρηση διατηρείται εν ζωή μέσω υψηλών κρατικών εισφορών κεφαλαίου επί πολλά έτη.

(16)

Η τρίτη ανταγωνίστρια εξέφρασε τις έντονες αντιρρήσεις της κατά της χορήγησης στην NMS ενίσχυσης που κατά τη γνώμη της είναι σημαντική και δυσανάλογα μεγάλη. Σύμφωνα με την εν λόγω ανταγωνίστρια το ποσό επιχορήγησης που προβλέπεται για μια επιχείρηση που ασκεί τόσο ασήμαντες εξορυκτικές δραστηριότητες παρουσιάζει μια ιδιαίτερα δυσανάλογη σχέση μεταξύ κόστους και αποτελέσματος και υπάρχει κίνδυνος η επιχορήγηση αυτή να χρησιμοποιείται απλώς προς στήριξη μιας απασχόλησης στο ορυχείο χωρίς οικονομικό πλεονέκτημα.

(17)

Οι ιταλικές αρχές, κατά την αντίδρασή τους στην κίνηση της διαδικασίας ανέφεραν ότι η ΑΠΣ αποφάσισε να μην χορηγήσει την κοινοποιηθείσα ενίσχυση και δεδομένων των οικονομικών δυσχερειών της επιχείρησης να προβεί στην εκκαθάρισή της. Οι ιταλικές αρχές, με επιστολή τους της 30ής Αυγούστου 2006, επιβεβαίωσαν ότι όντως προβλεπόταν η εκκαθάριση της NMS, σύμφωνα με τις αποφάσεις της έκτακτης συνέλευσης που πραγματοποιήθηκε στις 28 Ιουλίου.

(18)

Εξάλλου, η Ιταλία υποστήριξε: α) ότι η εκκαθάριση των δραστηριοτήτων της NMS δεν θα επαρκούσε για την επιστροφή των επιχορηγήσεων της ΑΠΣ, β) ότι με την έξοδο της εταιρείας από την αγορά δεν θα υπήρχαν άλλες επιπτώσεις στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές και γ) ότι, δεδομένων των συνθηκών αυτών, μια ενδεχόμενη εντολή ανάκτησης της ενίσχυσης δεν θα οδηγούσε σε κανένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Ως συμπέρασμα, η Ιταλία ζήτησε από την Επιτροπή να μην εκδώσει εντολή ανάκτησης.

(19)

Όσον αφορά τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν οι ανταγωνίστριες της NMS, η Ιταλία θεωρεί ότι δεν έχουν πλέον αντικείμενο, δεδομένου ότι η κοινοποίηση αποσύρθηκε και η εταιρεία θα τεθεί υπό εκκαθάριση.

1.   Ύπαρξη κρατικής ενίσχυσης

(20)

Το άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης κηρύσσει ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά τις ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη μέλη ή με κρατικούς πόρους, που επηρεάζουν τις μεταξύ των κρατών μελών συναλλαγές, και νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχείρισης ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής.

(21)

Η Επιτροπή παρατηρεί ότι τα μέτρα που αναφέρονται στα σημεία 8 και 10 συνεπάγονται χορήγηση κρατικών πόρων, που καταλογίζονται στη δημόσια αρχή. Η δημόσια αυτή επιχορήγηση, δεδομένου ότι παρέχεται σε μία μόνο επιχείρηση, έχει επιλεκτικό χαρακτήρα. Εξάλλου, δεδομένου ότι η NMS λειτουργούσε στην αγορά του φθορίτη, ενός τομέα στον οποίο υπάρχουν συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών, ισχύει και το κριτήριο των επιπτώσεων στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές. Ειδικότερα, η επιχειρηματολογία των ιταλικών αρχών σύμφωνα με την οποία δεν θα υπήρχαν επιπτώσεις, καταρρίπτεται δεδομένου ότι σύμφωνα με την πάγια νομολογία, όταν μια ενίσχυση χορηγείται από ένα κράτος ή μέσω κρατικών πόρων ενισχύει τη θέση της επιχείρησης όσον αφορά τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές σε σχέση προς άλλες ανταγωνίστριες επιχειρήσεις, πρέπει να θεωρηθεί ότι έχει επιπτώσεις στους ανταγωνιστές (9). Εξάλλου, η ύπαρξη ενδοκοινοτικών συναλλαγών προκύπτει σαφώς από τις υποβληθείσες παρατηρήσεις, ως αντίδραση της κίνησης της διαδικασίας, από ανταγωνίστριες επιχειρήσεις που προμηθεύουν φθορίτη σε διάφορα κράτη μέλη.

(22)

Όσον αφορά την επιχειρηματολογία της αρχικής κοινοποίησης, σύμφωνα με την οποία η συμπεριφορά της ΑΠΣ ήταν ανάλογη με εκείνη ενός επενδυτή σε οικονομία ελεύθερης αγοράς, η Επιτροπή παρατηρεί ότι δεδομένων των αποτελεσμάτων των τελευταίων οικονομικών ετών και της πορείας των χρηματοοικονομικών δεικτών της (10), η NMS πρέπει να θεωρηθεί «προβληματική επιχείρηση» κατά την έννοια του τμήματος 2.1 των κατευθυντηρίων γραμμών.

(23)

Υπ’ αυτή την προοπτική, δεδομένης της συνεχούς ανάγκης της NMS να καλύπτει τις ζημίες των τελευταίων ετών, χωρίς καμία βελτίωση της χρηματοοικονομικής της κατάστασης, φαίνεται μάλλον απίθανο ένας επενδυτής σε οικονομία ελεύθερης αγοράς να επενδύσει και άλλους πόρους ύψους 24 εκατ. ευρώ σε ένα σχέδιο που μέχρι τώρα έχει αποδειχθεί μη αποδοτικό. Το συμπέρασμα αυτό στηρίζεται επιπλέον και από το γεγονός ότι απέτυχαν όλες οι προσπάθειες ιδιωτικοποίησης της εταιρείας, που άρχισαν το 1999 και συνεχίστηκαν μέχρι το 2002. Μια άλλη επιβεβαίωση προς την κατεύθυνση αυτή είναι οι αντιδράσεις των ανταγωνιστριών επιχειρήσεων στον τομέα αυτό.

(24)

Εξάλλου, κατά το παρελθόν, η ΕΤΠ δεν φρόντισε να μετρήσει τις δαπάνες που έπρεπε να υποστεί σε περίπτωση εκκαθάρισης, σε σχέση προς τις δαπάνες που απαιτούνταν για τη συνέχιση της δραστηριότητας της NMS. Αντίθετα, η εκκαθάριση απεφεύχθη τον Ιούνιο 2002, όταν ήταν πλέον σαφές ότι η ιδιωτικοποίηση δεν είχε επιτευχθεί.

(25)

Επιπλέον, από την κοινοποίηση προέκυπτε σαφώς ότι, σε μεγάλο βαθμό, η ΑΠΣ είχε επιδοτήσει την NMS για κοινωνικούς λόγους, δεδομένου ότι επρόκειτο για μία από τις λίγες εναπομένουσες βιομηχανικές επιχειρήσεις στην περιφέρεια αυτή. Ωστόσο, επιχειρήματα του αυτού είδους δεν ισχύουν για έναν επενδυτή σε οικονομία ελεύθερης αγοράς.

(26)

Η Επιτροπή είχε, ως εκ τούτου, καταλήξει στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας και επαναλαμβάνει ότι οι επενδύσεις που προτείνονταν στην αστική κοινοποίηση, μαζί με όλες τις εισφορές κεφαλαίου του μετόχου με σκοπό την κάλυψη της ζημίας, συνολικού ύψους 114,7 εκατ. ευρώ, αποτελούν κρατική ενίσχυση βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ. Η δεύτερη ενίσχυση (για την κάλυψη της ζημίας) είναι παράνομη, δεδομένου ότι χορηγήθηκε κατά παράβαση του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης. Όσον αφορά το μέτρο στο οποίο αναφέρεται η αρχική κοινοποίηση, οι ιταλικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι τμήμα των πόρων είχε ήδη καταβληθεί στη δικαιούχο για να αναλάβει «ορισμένες επείγουσες και μη αναβλητές εργασίες». Κατά συνέπεια, ήταν παράνομο και αυτό το τμήμα της ενίσχυσης, το ποσό της οποίας δεν είναι γνωστό.

(27)

Όσον αφορά τα εθνικά μέτρα που αναφέρονται στο σημείο 11, δεν αμφισβητήθηκε ότι αποτελούν κρατική ενίσχυση βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης. Η Ιταλία δήλωσε εξάλλου ότι δεν έχει ακόμα χορηγηθεί καμία ενίσχυση κατ’ εφαρμογή του νόμου αριθ. 752/82.

2.   Παρεκκλίσεις που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφοι 2 και 3 της συνθήκης

(28)

Ο πρωταρχικός στόχος των μέτρων που αναφέρονται στα προηγούμενα σημεία 8 και 10 φαίνεται να είναι η χορήγηση ενίσχυσης σε προβληματική επιχείρηση. Στις περιπτώσεις αυτές μπορεί να εφαρμοστεί, εφόσον τηρούνται οι σχετικοί όροι, μόνο η παρέκκλιση που προβλέπεται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης, η οποία επιτρέπει την έγκριση κρατικής ενίσχυσης που έχει ως στόχο να διευκολύνει την ανάπτυξη ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων, εάν η ενίσχυση αυτή δεν επηρεάζει τις αρνητικά και αντίθετα προς το κοινό συμφέρον τους όρους συναλλαγών.

(29)

Οι ενισχύσεις για τη διάσωση και αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων καθορίζονται από τις κατευθυντήριες γραμμές.

(30)

Οι ασφαλιστικές διατάξεις των κατευθυντηρίων γραμμών προβλέπουν ότι αυτές εφαρμόζονται για την αξιολόγηση κάθε ενίσχυσης, για τη διάσωση και αναδιάρθρωση, που χορηγείται χωρίς την έγκριση της Επιτροπής (παράνομη ενίσχυση) στην περίπτωση κατά την οποία ολόκληρη η ενίσχυση ή μέρος αυτής έχει χορηγηθεί μετά την 1η Οκτωβρίου 2004, ημερομηνία δημοσίευσης των νέων κατευθυντηρίων γραμμών στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (σημείο 104). Κατά συνέπεια, στη συγκεκριμένη περίπτωση εφαρμόζονται οι νέες κατευθυντήριες γραμμές, δεδομένου ότι η κοινοποίηση υποβλήθηκε το 2005 και τουλάχιστον 11 εκατ. ευρώ δημοσίων επιχορηγήσεων (επί συνόλου 90,7 εκατ. ευρώ για την κάλυψη ζημιών, που αναφέρονται στο προηγούμενο σημείο 10) χορηγήθηκαν μετά την 1η Οκτωβρίου 2004.

(31)

Όσον αφορά τις ενισχύσεις που χορηγούνται κατ’ εφαρμογή του νόμου αριθ. 488/92 και ενδεχομένως του νόμου αριθ. 752/82, το συμβιβάσιμό τους πρέπει να αξιολογηθεί και αυτό βάσει των κατευθυντηρίων γραμμών, δεδομένου ότι η Επιτροπή θεωρεί ότι οι ενισχύσεις σε προβληματικές επιχειρήσεις μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων χωρίς να επηρεάζουν τις συναλλαγές σε βάρος του κοινού συμφέροντος μόνο εφόσον τηρούνται οι όροι που παρατίθενται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές (11). Εφόσον οι προβληματικές επιχειρήσεις αποκλείονται ρητά από το πεδίο εφαρμογής του νόμου αριθ. 488/92, η Επιτροπή συνάγει ότι η NMS δεν ήταν επιλέξιμη για περιφερειακές ενισχύσεις βάσει του νόμου αριθ. 488/92, μια και η επιχείρηση ήταν προβληματική ήδη όταν της χορηγήθηκε ενίσχυση (τον Μάιο 2002) (12).

(32)

Για τον ίδιο λόγο πρέπει, να απορριφθεί η επικουρική επιχειρηματολογία των ιταλικών αρχών σύμφωνα με τις οποίες η υποτιθέμενη ενίσχυση θα έπρεπε να θεωρηθεί ως ευρισκόμενη εντός του ορίου για τις περιφερειακές ενισχύσεις στη Σαρδηνία.

(33)

Όσον αφορά την επιλεξιμότητα της NMS για την ενίσχυση αναδιάρθρωσης, η Επιτροπή θεωρεί ότι δεν πληρούνται τα κριτήρια σχετικά με τις συμβιβάσιμες ενισχύσεις, που αναφέρονται στις κατευθυντήριες γραμμές. Ειδικότερα:

α)

Οι διάφορες χορηγηθείσες ενισχύσεις προς κάλυψη των ζημιών διατήρησαν τεχνητά εν ζωή μια επιχείρηση που αλλιώς θα είχε κηρύξει πτώχευση. Δεν φαίνεται να υπήρξε αναδιάρθρωση· τα συγκεκριμένα μέτρα θεωρούνται, ως εκ τούτου, ενίσχυση λειτουργίας.

β)

Ούτε η κάλυψη των ζημιών κατά το παρελθόν ούτε το μέτρο που αναφέρεται στην αρχική κοινοποίηση μπορούν να θεωρηθούν ως ενίσχυση συμβιβάσιμη για τη διάσωση, δεδομένου ότι συνέχισαν να καταβάλλονται για διάφορα χρόνια, χορηγήθηκαν υπό μορφή μη αποδεκτή και δεν προβλέφθηκε καμία επιστροφή, ή σχέδιο αναδιάρθρωσης ή εκκαθάρισης της εταιρείας εντός προθεσμίας έξι μηνών.

γ)

Το βιομηχανικό σχέδιο που διαβιβάσθηκε στην Επιτροπή με την κοινοποίηση συνίσταται σε ανάλυση των προοπτικών αποδοτικότητας βάσει του νέου σχεδίου επενδύσεων, χωρίς καμία αναφορά σε μέτρα αναδιάρθρωσης, χωρίς κανέναν όρο σχετικά με τη χορήγηση των δημοσίων ενισχύσεων και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι παράνομες ενισχύσεις που είχαν χορηγηθεί κατά το παρελθόν.

δ)

Ελλείψει σχεδίου αναδιάρθρωσης, η Επιτροπή δεν είναι σε θέση να αξιολογήσει κατά πόσον η προτεινόμενη ενίσχυση μπορεί να αποκαταστήσει μακροπρόθεσμα την αποδοτικότητα, αν η ενίσχυση αυτή περιορίζεται σε ένα ελάχιστο και αν μπορούν να αποφευχθούν αθέμιτες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού [ειδικότερα λαμβανομένης υπόψη της κάλυψης των χρεών των τελευταίων οικονομικών ετών, που αντίκειται στη νομολογία Deggendorf (13)].

(34)

Η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη της το γεγονός της επισήμανσης της Ιταλίας σύμφωνα με την οποία η ΑΠΣ αποφάσισε να χορηγήσει την κοινοποιηθείσα ενίσχυση ύψους περίπου 24 εκατ. ευρώ, και να προβεί στην εκκαθάριση της NMS δεδομένων των χρηματοοικονομικών της προβλημάτων. Παρά τα επιχειρήματα της Ιταλίας, η Επιτροπή θεωρεί, ότι βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 του Συμβουλίου, της 22ας Μαρτίου 1999, για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του άρθρου 93 της συνθήκης ΕΚ (14), ότι στην περίπτωση παράνομων ενισχύσεων που δε συμβιβάζονται με την κοινή αγορά πρέπει να αποκατασταθεί ο αποτελεσματικός ανταγωνισμός και ότι για τον σκοπό αυτό πρέπει να ανακτηθεί η ενίσχυση συμπεριλαμβανομένων και των τόκων το συντομότερο δυνατό.

(35)

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η Ιταλία χορήγησε παράνομα, κατά παράβαση του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης, τα μέτρα που συνίστανται στην επανειλημμένη κάλυψη των ζημιών της NMS, στη χορήγηση ενίσχυσης βάσει του νόμου αριθ. 488/92 και του υπουργικού διατάγματος της 28ης Δεκεμβρίου 2000 και ενδεχομένως στη μερική χορήγηση της συμπληρωματικής ενίσχυσης που αποτελεί αντικείμενο της κοινοποίησης. Εξάλλου, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η ενίσχυση που αναφέρεται στην αρχική κοινοποίηση και η ενίσχυση που χορηγήθηκε με υπουργικό διάταγμα της 28ης Δεκεμβρίου 2000, βάσει του άρθρου 9 του νόμου αριθ. 752/82 της Ιταλικής Δημοκρατίας, δεν συμβιβάζονται με την κοινή αγορά, ενώ στις ενισχύσεις αυτές δεν μπορεί να εφαρμοστεί καμία από τις παρεκκλίσεις που προβλέπονται στη συνθήκη ΕΚ. Κατά συνέπεια, δεν πρέπει να χορηγηθούν τα τμήματα των προβλεπομένων ενισχύσεων που δεν έχουν ακόμα χορηγηθεί (15) και πρέπει να ανακτηθεί η ήδη καταβληθείσα ενίσχυση, συνολικού ποσού 98,36 εκατ. ευρώ, που περιλαμβάνουν 90,7 εκατ. ευρώ της κάλυψης των ζημιών (βλέπε σημείο 10) συν 7,66 εκατ. ευρώ που χορηγήθηκαν με το υπουργικό διάταγμα της 9ης Μαΐου 2002 (βλέπε σημείο 11),

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

1.   Η κρατική ενίσχυση την οποία χορήγησε η Ιταλία στη Nuova Mineraria Silius SpA, ύψους 98 360 000 ευρώ δεν συμβιβάζεται με την κοινή αγορά.

2.   Η κρατική ενίσχυση που προτίθεται να χορηγήσει η Ιταλία υπέρ της Nuova Mineraria Silius SpA, ύψους 25 869 000 ευρώ είναι επίσης ασυμβίβαστη με την κοινή αγορά και δεν μπορεί να χορηγηθεί.

Άρθρο 2

1.   Η Ιταλία ανακτά από τη δικαιούχο την παράνομη ενίσχυση που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 1.

2.   Τα προς ανάκτηση ποσά παράγουν τόκους καθ’ όλη τη χρονική περίοδο από την ημερομηνία από την οποία τέθηκαν στη διάθεση της δικαιούχου μέχρι την ημερομηνία της πραγματικής ανάκτησής τους.

3.   Οι τόκοι υπολογίζονται σύμφωνα με τη μέθοδο προσδιορισμού του επιτοκίου, βάσει του κεφαλαίου V του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 794/2004 της Επιτροπής, της 21ης Απριλίου 2004, σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 του Συμβουλίου, για τη θέσπιση των λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του άρθρου 93 της συνθήκης ΕΚ (16).

Άρθρο 3

1.   Η Ιταλία λαμβάνει όλα τα απαιτούμενα μέτρα για την ανάκτηση από τη δικαιούχο της παράνομης και μη συμβιβάσιμης ενίσχυσης που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 1.

2.   Η ανάκτηση πραγματοποιείται πάραυτα και τηρουμένων των διαδικασιών που ορίζει το εθνικό δίκαιο, εφόσον αυτές επιτρέπουν την άμεση και αποτελεσματική εκτέλεση της παρούσας απόφασης.

3.   Η Ιταλία εκτελεί την παρούσα απόφαση εντός τεσσάρων μηνών από την ημερομηνία της κοινοποίησης.

Άρθρο 4

1.   Η Ιταλία ενημερώνει την Επιτροπή για την πορεία των εθνικών διαδικασιών εκτέλεσης της παρούσας απόφασης, μέχρι την ολοκλήρωσή τους.

2.   Εντός δύο μηνών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης η Ιταλία προσδιορίζει το συνολικό ποσό, κεφαλαίου και τόκων, προς ανάκτηση από τη δικαιούχο και χορηγεί λεπτομερή περιγραφή των μέτρων που έχει ήδη λάβει ή προτίθεται να λάβει για να συμμορφωθεί με την παρούσα απόφαση. Εντός της ίδιας ημερομηνίας, η Ιταλία διαβιβάζει στην Επιτροπή κάθε έγγραφο που αποδεικνύει ότι η δικαιούχος έλαβε εντολή να επιστρέψει την ενίσχυση.

3.   Αφού παρέλθουν οι δύο μήνες που προβλέπονται στην παράγραφο 2, η Ιταλία υποβάλλει, κατόπιν απλής αίτησης της Επιτροπής, έκθεση σχετικά με τα μέτρα που έχει λάβει ή προτίθεται να λάβει για να συμμορφωθεί με την παρούσα απόφαση. Η έκθεση αυτή περιλαμβάνει και διευκρινίσεις σχετικά με τα ποσά της ενίσχυσης και τους τόκους που έχουν ήδη ανακτηθεί από τη δικαιούχο.

Άρθρο 5

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Ιταλική Δημοκρατία.

Βρυξέλλες, 21 Φεβρουαρίου 2007.

Για την Επιτροπή

Neelie KROES

Μέλος της Επιτροπής


(1)  ΕΕ C 210 της 1.9.2006, σ. 39.

(2)  Βλέπε υποσημείωση 1.

(3)  Ο φθορίτης χρησιμοποιείται στη σύνθεση οργανικών μορίων για την παραγωγή πλαστικών υλών, όπως το τεφλόν, οι ρητίνες, το αεροζόλ και τα λιπαντικά.

(4)  Ο δήμος του Σίλιους βρίσκεται στην επαρχία του Κάλιαρι, στη Σαρδηνία, μια περιφέρεια NUTS3 που είναι επιλέξιμη για ενίσχυση έντασης 35 % ΚΙΕ για όλη τη χρονική περίοδο 2000-2006, βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο α). Για τις ΜΜΕ προβλέπεται ανώτατο όριο 15 % ΑΙΕ.

(5)  Συμπεριλαμβανομένων και των πόρων που χορηγήθηκαν μέχρι το 2003, μέσω της δημόσιας εταιρείας χαρτοφυλακίου της Σαρδηνίας EMSA.

(6)  Ο νόμος αριθ. 488/92 αφορά καθεστώς περιφερειακών ενισχύσεων, που είχε εγκρίνει η Επιτροπή με απόφαση της 12ης Ιουλίου 2000 (υπόθεση N 715/99). Το καθεστώς έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2006.

(7)  Που παρατάθηκε με υπουργικό διάταγμα της 20ής Δεκεμβρίου 2002, που προέβλεπε τη λήξη τον Δεκέμβριο 2004. Στα λογιστικά βιβλία της επιχείρησης για το οικονομικό έτος 2004 εγγράφονται στο κονδύλιο αυτό 1,41 εκατ. ευρώ και προβλέπεται η αίτηση μιας ακόμα παράτασης πέραν του 2004.

(8)  ΕΕ C 244 της 1.10.2004, σ. 2, που αντικατέστησαν το προηγούμενο κείμενο που είχε εκδοθεί το 1999 (ΕΕ C 288 της 9.10.1999, σ. 2).

(9)  Βλέπε π.χ. την υπόθεση 730/79 Philip Morris κατά Επιτροπής, Συλλογή 1980, σ. 2671, σημείο 11 και την υπόθεση C-156/98 Γερμανία κατά Επιτροπής, Συλλογή 2000, σ. I-6857, σημείο 33.

(10)  Ειδικότερα, στους ετήσιους λογαριασμούς του 2004 εμφανίζονται ζημίες ύψους 10,46 εκατ. ευρώ, που ισούνται με το 101 % του εγγραφέντος κεφαλαίου κατά την εποχή εκείνη (10,33 εκατ. ευρώ). Το 2003, οι ζημίες ανήλθαν σε 9,61 εκατ. ευρώ. Ο κύκλος εργασιών είχε επίσης μειωθεί: από 7,31 εκατ. ευρώ το 2003 σε 4,96 εκατ. ευρώ το 2004.

(11)  Σημείο 20 των κατευθυντηρίων γραμμών.

(12)  Σύμφωνα με το σημείο 56 των κατευθυντηρίων γραμμών, το γεγονός ότι η επιχείρηση είχε έδρα σε βοηθούμενη περιφέρεια βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) ισχύει μόνο για την εφαρμογή των αντισταθμιστικών μέτρων και για το ποσό της συνεισφοράς του δικαιούχου.

(13)  Υπόθεση C-355/95 P, Textilwerke Deggendorf κατά Επιτροπής και άλλων, Συλλογή 1997, σ. I-2549.

(14)  ΕΕ L 83 της 27.3.1999, σ. 1.

(15)  Σύμφωνα με τις πληροφορίες που παρέσχε η Ιταλία, πρόκειται για 24 εκατ. ευρώ της αρχικής ανακοίνωσης συν 1,869 εκατ. ευρώ, κατ’ εφαρμογή του υπουργικού διατάγματος, της 28ης Δεκεμβρίου 2000 και του νόμου αριθ. 752/82 (βλέπε προηγούμενο σημείο 11).

(16)  ΕΕ L 140 της 30.4.2004, σ. 1.


Top