KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 23.4.2024
COM(2024) 188 final
KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW
Dobro dziecka na pierwszym planie: komunikat towarzyszący zaleceniu Komisji w sprawie zintegrowanych systemów ochrony dziecka
„Dziecięce głosy powinny być lepiej słyszalne, a to mogłoby zachęcić inne dzieci do mówienia o swoich problemach” (Wypowiedź dziecka z Litwy 1 )
OCHRONA DZIECI W EUROPIE I POZA NIĄ JAKO PRIORYTET UE
W ciągu ostatnich dziesięcioleci życie dzieci w Unii Europejskiej i na świecie poprawiło się pod wieloma względami. Wynika to również z większego dobrobytu, lepszej opieki zdrowotnej i lepszego dostępu do edukacji. Ponieważ stoimy w obliczu szybko zmieniającego się świata, w którym mierzymy się z negatywnymi skutkami, jakie na dzieci wywarła pandemia COVID-19, z nierównością, dyskryminacją, konfliktami czy zmianą klimatu, a także ze światem wirtualnym, podjęliśmy działania na rzecz utrzymania i dalszego wzmacniania praw i jakości życia dzieci w UE i poza nią. Unia Europejska, jej partnerzy europejscy i międzynarodowi oraz organizacje społeczeństwa obywatelskiego wspólnie pracują nad tym, aby – kiedy stawiają czoła tym wyzwaniom i wykorzystują możliwości związane z transformacją ekologiczną, cyfrową i demograficzną – nie pozostawić żadnego dziecka samemu sobie.
W ostatnich latach Komisja wprowadziła solidne i kompleksowe ramy prawne, polityczne i pomocowe, w których wyraźnie zobowiązała się do zwiększenia ochrony praw dziecka, ich promowania i przestrzegania, w szczególności poprzez przyjęcie w marcu 2021 r. kompleksowej strategii UE na rzecz praw dziecka („strategia UE”) 2 i europejskiej gwarancji dla dzieci 3 . W ramach strategii UE wraz z państwami członkowskimi wdraża się szereg środków, w tym środki przeciwko niegodziwemu traktowaniu i wykorzystywaniu dzieci w celach seksualnych w internecie i poza nim 4 oraz działania mające na celu przeciwdziałanie ubóstwu dzieci i wykluczeniu społeczno-ekonomicznemu dzieci w potrzebie, w tym dzieci z niepełnosprawnościami lub dzieci należących do mniejszości i pochodzących ze środowisk migracyjnych. Podjęto również działania w celu lepszego dostosowania systemów wymiaru sprawiedliwości do potrzeb dzieci jako stron postępowania sądowego: ofiar, podejrzanych, oskarżonych lub skazanych, świadków lub innych stron. Ponadto Komisja opracowała środki mające na celu poprawę zdrowia i dobrostanu psychicznego dzieci. Znaczące uczestnictwo dzieci i konsultacje z nimi, w tym za pośrednictwem unijnej platformy uczestnictwa dzieci 5 , są cechą rozpoznawczą strategii UE i stają się uznaną praktyką w UE i poza nią.
Strategia UE obejmuje również silny wymiar zewnętrzny, a UE intensyfikuje działania na rzecz promowania, ochrony, przestrzegania i poszanowania praw dziecka na całym świecie, wyeliminowania pracy dzieci, zwalczania małżeństw dzieci, przeprowadzenia znacznych inwestycji w edukację na całym świecie oraz ochrony przed wszelkimi formami przemocy, nadużyć i zaniedbań, w tym w kontekście działań związanych z pomocą humanitarną. UE wspiera również uczestnictwo dzieci i młodzieży na szczeblu globalnym za pośrednictwem Planu działania na rzecz młodzieży w ramach działań zewnętrznych 6 . Wytyczne UE w sprawie dzieci w konfliktach zbrojnych 7 są obecnie poddawane przeglądowi – ma to na celu zapobieganie szkodliwym praktykom stosowanym wobec dzieci w konfliktach zbrojnych, reagowanie na nie oraz ich wyeliminowanie.
Chociaż poczyniono znaczne postępy w walce z przemocą wobec dzieci, zjawisko to pozostaje wyzwaniem na wielu szczeblach zarówno w UE, jak i poza nią. Położenie kresu wszelkim formom przemocy wobec dzieci, w tym poprzez stworzenie i wzmocnienie zintegrowanych systemów ochrony dziecka, jest imperatywem moralnym i prawnym. Jest to także strategiczna inwestycja w przyszłość naszych społeczeństw.
OCHRONA DZIECI: IMPERATYW I STRATEGICZNA INWESTYCJA SPOŁECZNA
Przemoc może przybierać różne formy i obejmować wszelkie rodzaje przemocy fizycznej bądź psychicznej, krzywdy lub zaniedbania bądź złego traktowania lub wyzysku, w tym wykorzystywania w celach seksualnych – w świecie rzeczywistym, w internecie lub w światach wirtualnych. Przemoc ta obejmuje przemoc domową, handel ludźmi, niegodziwe traktowanie w celach seksualnych, przemoc ze względu na płeć (w tym okaleczanie żeńskich narządów płciowych i małżeństwa dzieci), a także wszelkie formy nękania i kar cielesnych. Dzieci są również narażone na dyskryminację i nietolerancję, w tym w życiu cyfrowym 8 . W 2021 r. w całej UE ofiarą umyślnego zabójstwa padło 114 dzieci 9 . Szacuje się, że 20 % dzieci w Europie doświadcza jakiejś formy niegodziwego traktowania w celach seksualnych w dzieciństwie 10 . W niedawnym badaniu dotyczącym przemocy wobec kobiet aż 13,7 % dorosłych kobiet zgłosiło na szczeblu krajowym, że doświadczyło przemocy seksualnej w dzieciństwie 11 , chociaż odsetek ten może być nawet wyższy, ponieważ wskaźniki ujawniania informacji są niestety niż wynikałoby to z rzeczywistej sytuacji. Szacuje się, że 190 tys. dziewcząt w całej UE jest zagrożonych przymusowym okaleczaniem narządów płciowych 12 . Samobójstwo jest drugą wśród najczęstszych przyczyn zgonów młodych ludzi (w wieku 15–19 lat) 13 . 13–29 % dzieci (w wieku 15 lat) 14 z różnych państw członkowskich zgłosiło, że są często nękane.
Przemoc wobec dzieci pociąga za sobą również koszty ekonomiczne szacowane na kwotę sięgającą nawet 8 % światowego PKB, tj. około 6,5 bln EUR, ponieważ spowalnia rozwój gospodarczy, pogłębia nierówności społeczno-gospodarcze, hamuje wzrost gospodarczy i zmniejsza dochód na mieszkańca 15 . Przeznaczanie środków finansowych na programy ukierunkowane na małe dzieci może przynieść zwrot z inwestycji co najmniej czterokrotnie wyższy niż pierwotne nakłady 16 . Szacuje się, że roczna utrata kapitału ludzkiego w Europie spowodowana zaburzeniami psychicznymi dzieci i młodzieży wynosi 54,2 mld EUR 17 . Niekorzystna sytuacja społeczno-gospodarcza w dzieciństwie wiąże się również z wysokimi kosztami dla społeczeństw, które łącznie odpowiadają średnio 3,4 % PKB w UE 18 . Inwestowanie w ochronę dziecka i zapobieganie przemocy wobec dzieci przynosi zatem również wysokie zyski ekonomiczne i długoterminowe oszczędności wynikające z ograniczenia kosztów.
Same dzieci proszą o wzmocnienie swojej pozycji i głośno mówią o swoich problemach, o swoim życiu. Są one obecnie podmiotami praw i inicjatorami zmian, i jasno formułują apele do dorosłych o podjęcie działań w odpowiedzi na ich potrzeby. Jako eksperci w sprawach, które ich dotyczą, dzieci słusznie domagają się przestrzegania zasady „Nic dla nas bez nas”. Zgodnie z art. 12 Konwencji ONZ o prawach dziecka („konwencja ONZ”) i Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej („Karta”) głosy i potrzeby dzieci mają kluczowe znaczenie dla zalecenia w sprawie zintegrowanych systemów ochrony dziecka. Dzięki nowej unijnej platformie uczestnictwa dzieci przeprowadzono konsultacje z ponad tysiącem dzieci na temat ich potrzeb w zakresie ochrony.
W KIERUNKU ZINTEGROWANYCH SYSTEMÓW OCHRONY DZIECKA
Ochrona dzieci przed wszelkimi formami przemocy jest jednym z podstawowych celów Unii Europejskiej. Jest ona również nierozerwalnie związana z zapobieganiem przemocy, aby zapewnić dzieciom dobrostan i poszanowanie ich praw. W art. 3 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) ustanowiono cel Unii polegający na wspieraniu ochrony praw dziecka. Art. 24 Karty stwierdza, że dzieci mają prawo do takiej ochrony i opieki, jaka jest konieczna dla ich dobra i że we wszystkich działaniach w stosunku do dzieci, podejmowanych przez organy publiczne lub instytucje prywatne, podstawowe znaczenie musi mieć najlepiej pojęty interes dziecka. Ochrona dziecka jest również kluczowym celem konwencji ONZ i Agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, aby każde dziecko żyło wolne od lęku, zaniedbania, niegodziwego traktowania i wyzysku. Wysokie statystyki i dowody wskazujące na różnego rodzaju niegodziwe traktowanie, przemoc i zaniedbania wobec dzieci w całej UE, w tym tragiczny bilans pandemii, skutki wojny napastniczej przeciwko Ukrainie i gwałtowny wzrost światowych konfliktów zbrojnych, stanowią wezwanie do dalszego działania.
W związku z tym Komisja przedstawia państwom członkowskim zalecenie 19 dotyczące dalszego rozwijania i wzmocnienia systemów ochrony dziecka w państwach członkowskich, aby zwiększyć integrację tych systemów w celu lepszego zaspokojenia potrzeb dzieci w zakresie ochrony przed wszelkimi formami przemocy oraz promowania ochrony dziecka jako globalnego priorytetu Unii.
Ochrona dzieci jest zagadnieniem ogólnospołecznym i międzysektorowym. Jest ona wspólnym obowiązkiem wielu podmiotów, w tym organów publicznych, podmiotów prywatnych, organizacji międzynarodowych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Szeroki wachlarz narzędzi, którymi dysponują państwa członkowskie, również na szczeblu Unii (środki prawne, polityczne i finansowe) oraz na wszystkich szczeblach administracji państwowej, może pomóc w uczynieniu systemów ochrony dziecka lepiej zintegrowanymi i bardziej solidnymi. Niezbędne są mechanizmy koordynacji pomiędzy ministerstwami oraz na różnych poziomach kompetencji, które umożliwiłyby skuteczną i wielodyscyplinarną reakcję. Istotne jest, aby każdy podmiot miał jasno określoną rolę i zapewniał ścisłą koordynację z pozostałymi podmiotami. Kolejnym wyzwaniem jest dostępność i koordynacja zasobów ludzkich i finansowych. Wszystko to wskazuje na wyraźną potrzebę wprowadzenia bardziej skutecznych i zintegrowanych systemów ochrony dziecka.
Całościowe społeczne podejście do ochrony dziecka jest wymierną i strategiczną długoterminową inwestycją, również w kontekście długowiecznego społeczeństwa, które powstaje na naszych oczach. Ochrona dziecka w znacznym stopniu przyczyni się do stworzenia bardziej sprawiedliwych i równościowych społeczeństw, opartych na równości międzypokoleniowej i solidarności wobec obecnych i przyszłych pokoleń.
Przedmiotowe zalecenie, jakie Komisja przedstawia państwom członkowskim, zostało sformułowane w odpowiedzi na apele Parlamentu Europejskiego 20 , Rady 21 i Europejskiego Komitetu Regionów 22 . Potwierdza ono zaangażowanie Komisji na rzecz wzmocnienia ochrony dziecka w całej UE i poza nią. Wspiera ono państwa członkowskie i wzywa je do oceny, wzmocnienia i zintegrowania swoich systemów ochrony dziecka w oparciu o najlepsze praktyki i z wykorzystaniem narzędzi na szczeblu UE, takich jak środki prawne, polityczne i finansowanie. Komisja wzywa również Parlament Europejski i Radę do uwzględnienia przedmiotowego zalecenia w przyszłych obradach, a Komitet Regionów i Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny do promowania dialogu z władzami lokalnymi i regionalnymi oraz społeczeństwem obywatelskim. We wszystkich tych działaniach dobro dziecka powinno zawsze pozostać kwestią nadrzędną.
KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 23.4.2024
COM(2024) 188 final
ZAŁĄCZNIK
do
komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Społeczno-Ekonomicznego i Komitetu Regionów
Dobro dziecka na pierwszym planie: komunikat towarzyszący zaleceniu Komisji w sprawie zintegrowanych systemów ochrony dziecka
ZAŁĄCZNIK
Najważniejszy dorobek prawny UE, najważniejsze dokumenty programowe i finansowanie istotne dla systemów ochrony dzieci
|
W niniejszym dokumencie przedstawiono przegląd 1 instrumentów prawnych, politycznych i finansowych UE związanych z systemami ochrony dzieci. Do wszystkich dokumentów prawnych i politycznych podano hiperłącza. |
1.Prawo pierwotne
Traktat o Unii Europejskiej (2016/C 202/13) – w szczególności art. 3 ust. 3 i 5
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (2016/C 202/47) – w szczególności art. 9 (walka z wykluczeniem społecznym, wysoki poziom kształcenia, szkolenia oraz ochrony zdrowia człowieka), art. 10 (niedyskryminacja), art. 79 (migracja), art. 81 (współpraca sądowa w sprawach cywilnych), art. 82 i 83 (współpraca sądowa w sprawach karnych) oraz jego część druga (niedyskryminacja i obywatelstwo Unii)
Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (2016/C 202/389) – w szczególności art. 24 (prawa dziecka), a także art. 7 (poszanowanie życia prywatnego i rodzinnego), art. 8 (ochrona danych osobowych), art. 14 (prawo do nauki), art. 21 (niedyskryminacja), art. 32 (zakaz pracy dzieci) i art. 33 (życie rodzinne i zawodowe)
2.Horyzontalne dokumenty programowe w obszarze praw dziecka
Komunikat Komisji „Strategia UE na rzecz praw dziecka” (COM/2021/142 final)
Komunikat Komisji „Agenda UE na rzecz praw dziecka” (COM/2011/60 final)
Komunikat Komisji „W kierunku strategii UE na rzecz praw dziecka” (COM/2006/367 final)
Konkluzje Rady w sprawie strategii UE na rzecz praw dziecka (10024/22)
3.Priorytetowe traktowanie dzieci
3.1.Integracyjne systemy ochrony dzieci
3.1.1.Włączenie społeczne
Zalecenie Komisji w sprawie Europejskiego filaru praw socjalnych (2017/761/UE)
Zalecenie Komisji „Inwestowanie w dzieci: przerwanie cyklu marginalizacji” (2013/112/UE)
Komunikat Komisji „Plan działania na rzecz Europejskiego filaru praw socjalnych” (COM/2021/102 final)
Komunikat Komisji w sprawie ustanowienia Europejskiego filaru praw socjalnych (COM/2017/250 final)
Międzyinstytucjonalna proklamacja Europejskiego filaru praw socjalnych (2017/C 428/09)
3.1.2.Pochodzenie rasowe lub etniczne, w tym romskie
Zalecenie Rady w sprawie równouprawnienia, włączenia i partycypacji Romów (2021/C 93/01)
Komunikat Komisji w sprawie Unii równości: Unijny plan działania przeciwko rasizmowi na lata 2020–2025 (COM(2020) 565 final)
Komunikat Komisji pt. „Unia równości: unijne ramy strategiczne na rzecz równouprawnienia, włączenia społecznego i udziału Romów” (COM/2020/620 final)
3.1.3.Niepełnosprawność
Komunikat Komisji pt. „Unia równości: Strategia na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami na lata 2021–2030” (COM/2021/101 final)
3.1.4.Osoby LGBTIQ
Komunikat Komisji pt. „Unia równości: Strategia na rzecz równości osób LGBTIQ na lata 2020-2025 (COM/2020/698 final)
3.1.5.Równość płci
Komunikat Komisji pt. „Unia równości: strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025 (COM/2020/152 final)
3.1.6.Młodzież
Konkluzje Rady w sprawie realizacji strategii UE na rzecz młodzieży (2019–2021) (14427/21)
Rezolucja Rady Unii Europejskiej w sprawie ram europejskiej współpracy na rzecz młodzieży: Strategia Unii Europejskiej na rzecz młodzieży na lata 2019–2027 (2018/C 456/01)
3.1.7.Brak miejsca na nienawiść
Wspólny komunikat do Parlamentu Europejskiego i Rady „Nie ma miejsca na nienawiść: Europa zjednoczona przeciwko nienawiści (JOIN/2023/51 final)
3.2.Potrzeby dzieci w zakresie bezpieczeństwa w środowisku fizycznym i w internecie
3.2.1.Bezpieczeństwo w środowisku fizycznym
Rozporządzenie ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych (2013/1308/UE)
Dyrektywa w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (2001/95/WE)
Dyrektywa Rady w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (93/13/EWG)
Zalecenie Rady w sprawie środowisk wolnych od dymu tytoniowego (2009/C 296/02)
Komunikat Komisji w sprawie strategii „od pola do stołu” na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego (COM(2020) 381 final)
Komunikat Komisji „Długoterminowa wizja dla obszarów wiejskich UE – W kierunku silniejszych, lepiej skomunikowanych, odpornych i zamożnych obszarów wiejskich do 2040 r.” (COM/2021/345 final)
Komunikat Komisji „Nowy program na rzecz konsumentów. Poprawa odporności konsumentów na potrzeby trwałej odbudowy” (COM/2020/696 final)
Zawiadomienie Komisji – Wytyczne dotyczące wykładni i stosowania dyrektywy 2011/83/UE w sprawie praw konsumentów (2021/C 525/01)
Kodeks postępowania w zakresie zwalczania nielegalnego nawoływania do nienawiści w internecie (2016 r.)
3.2.2.Bezpieczeństwo w internecie
Rozporządzenie w sprawie jednolitego rynku usług cyfrowych (2022/2065/UE)
Dyrektywa ustanawiająca Europejski kodeks łączności elektronicznej (2018/1972/UE)
Dyrektywa w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (2010/13/UE), zmieniona dyrektywą 2018/1808 ze względu na zmianę sytuacji na rynku (2018/1808/UE)
Komunikat Komisji „Cyfrowa dekada dla dzieci i młodzieży: nowa europejska strategia na rzecz lepszego internetu dla dzieci (BIK+)” (COM/2022/212 final)
3.3.Integralność i zdrowie psychiczne dzieci
Dyrektywa w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar (2011/36/UE)
Zalecenie Rady w sprawie ściślejszej współpracy w zakresie przeciwdziałania chorobom zwalczanym drogą szczepień (2018/C 466/01)
Komunikat Komisji w sprawie kompleksowego podejścia do zdrowia psychicznego (COM/2023/298 final)
Komunikat Komisji w sprawie europejskiej strategii w dziedzinie opieki (COM/2022/440 final)
Komunikat Komisji „Strategia UE w zakresie zwalczania handlu ludźmi na lata 2021–2025” (COM/2021/171 final)
Komunikat Komisji „Europejski plan walki z rakiem” (COM/2021/44 final)
Komunikat Komisji w sprawie Strategii UE na rzecz skuteczniejszej walki z niegodziwym traktowaniem dzieci w celach seksualnych (COM/2020/607 final)
Komunikat Komisji „Położenie kresu okaleczaniu żeńskich narządów płciowych” (COM/2013/833 final)
Komunikat Komisji – Strategia UE w zakresie wspierania państw członkowskich w ograniczaniu szkodliwych skutków spożywania alkoholu (COM/2006/625 final)
4.Zintegrowane systemy ochrony dzieci
4.1.Ciągłość kompleksowych i skoordynowanych usług
Zalecenie Rady w sprawie ustanowienia europejskiej gwarancji dla dzieci (2021/1004/UE)
Zalecenie Rady w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem (2019/C 189/02)
Zalecenie Rady w sprawie wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem: cele barcelońskie na 2030 r. (2022/C484/01)
Decyzja Komisji w sprawie rezerwacji krajowego zakresu numeracyjnego zaczynającego się na 116 na potrzeby zharmonizowanych usług o walorze społecznym (2007/116/WE) z późniejszymi zmianami oraz dyrektywa ustanawiająca Europejski kodeks łączności elektronicznej (2018/1972/UE)
Komunikat Komisji „Wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem: zagwarantujmy wszystkim dzieciom w UE dobry start w przyszłość” (COM/2011/66 final)
4.2.Wymiar sprawiedliwości przyjazny dziecku
Dyrektywa w sprawie gwarancji procesowych dla dzieci będących podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym (2016/800/UE)
Dyrektywa ustanawiająca normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw (2012/29/UE)
Dyrektywa w sprawie prawa do informacji w postępowaniu karnym (2012/13/UE)
Komunikat Komisji „Zapewnienie sprawiedliwości w UE – europejska strategia szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości na lata 2021–2024” (COM/2020/713 final)
Komunikat Komisji „Strategia UE w zakresie praw ofiar (2020–2025)” (COM/2020/258 final)
5.Dzieci w sytuacjach transgranicznych
5.1.Wymiar sprawiedliwości w sprawach cywilnych
Rozporządzenie w sprawie współpracy między sądami państw członkowskich przy przeprowadzaniu dowodów w sprawach cywilnych lub handlowych (2020/1783/UE)
5.2.Swobodny przepływ
Wytyczne Komisji dotyczące prawa obywateli Unii i ich rodzin do swobodnego przemieszczania się (C/2023/8500 final)
5.3.Migracja
Rozporządzenie w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej (2019/1896/UE)
Dyrektywa w sprawie wspólnych procedur udzielania i cofania ochrony międzynarodowej (wersja przekształcona) (2013/32/UE)
Dyrektywa w sprawie prawa do łączenia rodzin (2003/86/WE)
Komunikat Komisji „Plan działania na rzecz integracji i włączenia społecznego na lata 2021–2027” (COM/2020/758 final)
Komunikat Komisji dotyczący nowego paktu o migracji i azylu (COM/2020/609 final)
Komunikat Komisji „Ochrona migrujących dzieci” (COM/2017/211 final)
Komunikat Komisji w sprawie polityki UE w zakresie powrotów (COM/2014/199 final)
6.Globalny priorytet UE
6.1.Wyeliminowanie pracy dzieci
Komunikat Komisji w sprawie godnej pracy na całym świecie na rzecz globalnej sprawiedliwej transformacji i trwałej odbudowy (COM(2022) 66 final)
6.2.Działania zewnętrzne
Wspólne oświadczenie – Konsens europejski w sprawie pomocy humanitarnej (2008/C25/01)
Wytyczne UE dotyczące dzieci w konfliktach zbrojnych, aktualizacja z 2008 r.
Komunikat Komisji w sprawie operacji humanitarnych UE: nowe wyzwania, te same zasady (COM/2021/110 final)
Komunikat Komisji w sprawie edukacji w sytuacjach nadzwyczajnych i w czasie przedłużających się kryzysów (COM/2018/304 final)
Komunikat Komisji „Siła partnerstw handlowych: współpraca na rzecz zielonego i sprawiedliwego wzrostu” (COM/2022/409 final)
Wspólny komunikat „Plan działania UE dotyczący praw człowieka i demokracji na lata 2020–2024” (JOIN/2020/5 final)
Dokument roboczy służb Komisji w sprawie edukacji w sytuacjach nadzwyczajnych w ramach finansowanych przez UE działań w zakresie pomocy humanitarnej (SWD/2019/150 final)
Dokument roboczy służb Komisji dotyczący ochrony humanitarnej: „Poprawa wyników w zakresie ochrony w celu ograniczenia zagrożeń dla osób w przypadku kryzysów humanitarnych” (SWD/2016/183 final)
Dokument roboczy służb Komisji „Problematyka płci w pomocy humanitarnej: różnorodność potrzeb, dostosowana pomoc” (SWD/2013/290 final)
Dokument roboczy służb Komisji w sprawie działania w związku z problemem niedożywienia w sytuacjach nadzwyczajnych (SWD/2013/72 final)
Wskaźnik równości płci i wieku opracowany przez DG ECHO w 2014 r.
Wytyczne techniczne DG ECHO dotyczące wskaźnika kluczowych wyników upowszechniania ochrony (PM KOI) oraz narzędzia monitorowania (luty 2021 r.)
Komunikat Komisji w sprawie edukacji w sytuacjach nadzwyczajnych i w czasie przedłużających się kryzysów (COM/2018/304 final)
Wytyczne DG ECHO dotyczące gotowości na wypadek klęsk żywiołowych (2021 r.)
6.3.Zmiana klimatu i zagrożenia środowiskowe
Komunikat Komisji „Europejski Zielony Ład” (COM/2019/640 final)
Komunikat Komisji „Europejski pakt na rzecz klimatu” (COM/2020/788 final)
Komunikat Komisji „Budując Europę odporną na zmianę klimatu – nowa Strategia w zakresie przystosowania do zmiany klimatu” (COM/2021/82 final)
Wytyczne Komisji dotyczące strategii i planów państw członkowskich w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu (2023/C 264/01)
Rozporządzenie w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej (2021/1119/UE)
7.Wsparcie UE
Program „Obywatele, równość, prawa i wartości” (CERV) 2 :
·Zaproszenie do składania wniosków w ramach komponentu „Równość, prawa i równość płci”, obejmującego prawa dziecka
·Zaproszenie do składania wniosków w ramach komponentu „Daphne”
Program „Sprawiedliwość” 3 , w tym zaproszenie do składania wniosków mających na celu wsparcie transnarodowych projektów szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości z zakresu prawa cywilnego, prawa karnego lub praw podstawowych (JUST-JTRA)
Program na rzecz konsumentów 5
Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego , w tym zaproszenie do składania wniosków dotyczących przeciwdziałania niegodziwemu traktowaniu dzieci w celach seksualnych 6 (ISF-2021-TF1-AG-CYBER)
Fundusz Azylu, Migracji i Integracji 7
Instrument Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej 8
Europejski Fundusz Społeczny Plus 9
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 10
Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji 12
Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury 13
Unijne ramy monitorowania europejskiej gwarancji dla dzieci 14
Instrument Wsparcia Technicznego 15 , w tym:
· Projekt przewodni dotyczący wzmocnienia demokracji i praworządności 16
· Inicjatywa przewodnia dotycząca wdrożenia europejskiej gwarancji dla dzieci (inicjatywa przewodnia MŁODZIEŻ NA PIERWSZYM MIEJSCU)
·Inicjatywa przewodnia dotycząca zwiększenia zdolności przyjmowania i zakwaterowania migrantów
Program „Cyfrowa Europa” 18 : sprawozdanie finansowe dot. sieci centrów bezpieczniejszego internetu i platformy „Lepszy internet dla dzieci” (BIK)
Program Erasmus+ 19 , w tym:
· Zaproszenie do składania wniosków dotyczących eksperymentalnych projektów politycznych w 2024 r.
· Partnerstwa na rzecz współpracy w ramach akcji kluczowej 2
Programy ramowe w zakresie badań naukowych i innowacji 20 – „Horyzont 2020” (2014–2020) i „Horyzont Europa” (2021–2027) – w tym:
·„Horyzont 2020”: wyzwanie społeczne 1 – Zdrowie, zmiany demograficzne i dobrostan 21
·„Horyzont 2020”: wyzwanie społeczne 6 – Integracyjne, innowacyjne i refleksyjne społeczeństwa 22
·„Horyzont Europa” (2021–2027): klaster 2 – Kultura, kreatywność i społeczeństwo integracyjne 23
·„Horyzont Europa” (2021–2027): klaster 3 – Bezpieczeństwo cywilne na rzecz społeczeństwa 24
·Europejska Rada ds. Badań Naukowych (ERBN) 25
8.Stosowne międzynarodowe konwencje w obszarze praw dziecka
8.1.Międzynarodowa Organizacja Pracy
Konwencja nr 138 dotycząca najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia (1973 r.)
8.2.Haska Konferencja Prawa Prywatnego Międzynarodowego
Protokół w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań alimentacyjnych, 2007 r.
8.3.Inne
9.Odpowiednie dokumenty Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA)
Przegląd systemów ochrony dziecka w UE – aktualizacja z 2023 r.
Opieka nad dziećmi bez opieki – podręcznik dla instruktorów szkolących opiekunów
EUAA–FRA Praktyczne narzędzie dla opiekunów – Wprowadzenie do ochrony międzynarodowej
EUAA–FRA Praktyczne narzędzie dla opiekunów – Procedura azylowa
Migrujące dzieci: prawa podstawowe na granicach UE
Podręcznik prawa europejskiego dotyczącego praw dziecka – wydanie z 2022 r.
Praktyczne wytyczne dotyczące ochrony dzieci bez opieki w trakcie procesu relokacji
Przegląd wymogów dotyczących minimalnego wieku w zakresie praw dziecka w UE
Opieka nad dziećmi pozbawionymi opieki rodzicielskiej
Podręcznik prawa europejskiego dotyczącego azylu, granic i imigracji
Handel dziećmi w UE – Wyzwania, perspektywy i dobre praktyki
Wymiar sprawiedliwości przyjazny dziecku – Lista kontrolna dla specjalistów