Aċċessibbiltà ta’ prodotti u servizzi

SOMMARJU TA’:

Direttiva (UE) 2019/882 dwar ir-rekwiżiti ta’ aċċessibbiltà għall-prodotti u għas-servizzi

X’INHU L-GĦAN TAD-DIRETTIVA?

• Din għandha l-għan li tarmonizza r-rekwiżiti tal-aċċessibbiltà* għal ċerti prodotti* u servizzi biex is-suq intern tal-UE jopera mingħajr xkiel billi jelimina u jipprevjeni kwalunkwe ostaklu għall-moviment liberu li jista’ jeżisti minħabba leġiżlazzjoni nazzjonali diverġenti.
• Din għandha l-għan li twassal benefiċċji lin-negozji, lill-persuni b’diżabbiltà* u lill-anzjani. L-applikazzjoni ta’ rekwiżiti ta’ aċċessibbiltà se tiċċara l-obbligu eżistenti ta’ aċċessibbiltà fid-dritt tal-Unjoni, b’mod partikolari fl-akkwist pubbliku u l-fondi strutturali.
• Din hija magħrufa bħala l-att Ewropew dwar l-aċċessibbiltà.

PUNTI EWLENIN

Il-leġiżlazzjoni se tapplika mit-28 ta’ Ġunju 2025 għal li ġej.

• Prodotti:
  • kompjuters u sistemi operattivi;
  • terminals ta’ pagament u ċerti terminals self-service bħal ATMs, magni tal-biljetti u taċ-check-in, terminals self-service interattivi li jipprovdu informazzjoni;
  • smartphones u tagħmir ieħor għall-aċċess ta’ servizzi ta’ telekomunikazzjoni;
  • tagħmir televiżiv li jinvolvi servizzi televiżivi diġitali;
  • qarrejja elettroniċi.
• Servizzi:
  • servizzi ta’ telefonija;
  • servizzi għall-aċċess ta’ servizzi tal-media awdjoviżiva;
  • ċerti elementi ta’ servizzi tat-trasport bl-ajru, bix-xarabank, bil-ferrovija u fuq l-ilma bħal siti web, servizzi mobbli, biljetti elettroniċi, u informazzjoni;
  • servizzi bankarji għall-konsumatur;
  • kotba elettroniċi;
  • kummerċ elettroniku;
  • tweġib għat-telefonati ta’ emerġenza lin-numru uniku Ewropew “112”.

Il-leġiżlazzjoni ma tapplikax għal:

• midia temporali rreġistrata minn qabel, bħal vidjows u slajds jew formats tal-fajls ta’ Office, ippubblikata qabel it-28 ta’ Ġunju 2025;
• mapep online, jekk l-informazzjoni essenzjali tkun ipprovduta b’mod diġitali aċċessibbli;
• siti web u forom oħra ta’ kontenut li fih l-arkivji li ma ġewx aġġornati jew editjati wara t-28 ta’ Ġunju 2025;
• mikrointrapriżi li jipprovdu servizzi.

Rekwiżiti ta’ aċċessibbiltà speċifiċi japplikaw għall-prodotti u s-servizzi kollha koperti mil-leġiżlazzjoni, sakemm dawn ma jibdlux in-natura bażika tagħhom jew jimponu piż sproporzjonat fuq l-operaturi.

• Il-prodotti għandhom:
  • ikunu ddisinjati u prodotti biex jiġi massimizzat l-użu tagħhom mill-persuni b’diżabbiltà;
  • jikkonformaw ma’ regoli dettaljati dwar l-informazzjoni u l-istruzzjonijiet, l-interfaċċa tal-utent u d-disinn tal-funzjonalità, jappoġġaw is-servizzi u l-imballaġġ.
• Is-servizzi għandhom:
  • jipprovdu informazzjoni dwar is-servizz, u l-fatturi ta’ aċċessibbiltà u l-faċilitajiet tiegħu;
  • jagħmlu s-siti web u t-tagħmir mobbli aċċessibbli faċilment;
  • jappoġġaw sistemi, bħal help desks, ċentri telefoniċi u taħriġ biex tiġi pprovduta informazzjoni dwar l-aċċessibbiltà;
  • japplikaw prattiki, politiki u proċeduri biex jiġu indirizzati l-ħtiġijiet ta’ persuni b’diżabbiltà. Regoli speċifiċi japplikaw għal servizzi differenti (komunikazzjonijiet elettroniċi, awdjoviżivi, trasport bl-ajru, bix-xarabank, bil-ferrovija, fuq l-ilma u urban, dawk bankarji għall-konsumatur, kotba elettroniċi, kummerċ elettroniku u t-tweġib għan-numru telefoniku ta’ emerġenza 112).
• Il-pajjiżi tal-UE jistgħu jiddeċiedu li jirrikjedu l-konformità tal-ambjent mibni fejn is-servizzi jiġu pprovduti b’rekwiżiti ta’ aċċessibbiltà.
• L-Anness II jipprovdi eżempji mhux vinkolanti ta’ kif id-diversi rekwiżiti ta’ aċċessibbiltà jistgħu jiġu ssodisfati.

Il-leġiżlazzjoni tirrikjedi dan li ġej:

• Il-manifatturi għandhom:
  • ifasslu u jimmanifatturaw prodotti skont id-direttiva, u jqisu kwalunkwe bidliet sussegwenti fl-istandards armonizzati;
  • ifasslu d-dokumentazzjoni teknika meħtieġa, iwettqu l-proċedura ta’ konformità u jżommu l-informazzjoni għal 5 snin;
  • jipprovdu identifikazzjoni ċara fuq il-prodotti tagħhom u d-dettalji ta’ kuntatt tagħhom stess;
  • jakkumpanjaw il-prodott bi struzzjonijiet li jistgħu jinftiehmu faċilment u informazzjoni dwar is-sigurtà.
• L-importaturi għandhom:
  • jiżguraw li l-prodott għadda mill-proċedura ta’ valutazzjoni tal-konformità, li għandu d-dokumentazzjoni teknika meħtieġa, inklużi l-istruzzjonijiet f’lingwa li l-utenti jistgħu jifhmu faċilment, u li jkollu l-markatura CE;
  • jirrifjutaw li jqiegħdu fis-suq prodott li huma jemmnu li ma jissodisfax ir-rekwiżiti ta’ aċċessibbiltà u li jinfurmaw lill-manifattur u lill-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq.
• Il-fornituri tas-servizz għandhom:
  • ifasslu u jipprovdu servizzi skont id-direttiva;
  • jagħmlu disponibbli għall-pubbliku informazzjoni bil-miktub u bil-fomm li hija aċċessibbli faċilment minn persuni b’diżabbiltà dwar is-servizz li joffru u kif dan jissodisfa r-rekwiżiti ta’ aċċessibbiltà;
  • jiżguraw li huma fis-seħħ proċeduri sabiex ikomplu jikkonformaw mar-rekwiżiti ta’ aċċessibbiltà u jqisu kwalunkwe bidla.
• Il-manifatturi, l-importaturi u d-distributuri għandhom jaġixxu immedjatament jekk jiskopru li l-prodott ma għandux jikkonforma mal-leġiżlazzjoni.

Il-pajjiżi tal-UE għandhom:

• jiżguraw li l-prodotti u s-servizzi kollha koperti mil-leġiżlazzjoni jikkonformaw mar-rekwiżiti ta’ aċessibbiltà tagħhom;
• meta ssirilhom talba, jipprovdu lill-pubbliku b’informazzjoni dwar kif il-kumpaniji jimplimentaw ir-rekwiżiti;
• jimplimentaw u jaġġornaw proċeduri biex:
  • tiġi vverifikata l-konformità tas-servizzi mad-direttiva,
  • jiġu segwiti lmenti jew rapporti dwar in-nonkonformità,
  • jiġi vverifikat li l-kumpanija rrimedjat in-nuqqas;
• jipprovdu modi, inkluża azzjoni legali, biex jiġu żgurati l-konformità u l-penali għal kwalunkwe ksur tal-liġi.

Il-Kummissjoni Ewropea:

• tista’ tadotta atti ta’ implimentazzjoni u dawk delegati biex jiġu emendati aspetti tekniċi tad-direttiva;
• tista’ titlob lill-organizzazzjonijiet Ewropej tal-istandardizzazzjoni biex jabbozzaw standards dwar ir-rekwiżiti ta’ aċċessibbiltà jew jadottaw speċifikazzjonijiet tekniċi taħt ċerti kundizzjonijiet;
• tistabbilixxi grupp ta’ ħidma magħmul minn rappreżentanti tal-awtoritajiet għas-sorveljanza tas-suq u l-konformità tas-servizzi u minn partijiet ikkonċernati, inklużi organizzazzjonijiet ta’ persuni b’diżabbiltà biex:
  • jiġu promossi l-iskambju ta’ informazzjoni u l-aħjar prattiki,
  • titrawwem il-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet u l-partijiet ikkonċernati,
  • jingħataw pariri;
• tissottometti, sat-28 ta’ Ġunju 2030 u kull 5 snin wara, rapport lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni dwar l-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni.

MINN META TAPPLIKA D-DIRETTIVA?

Din għandha ssir liġi fil-pajjiżi tal-UE sat-28 ta’ Ġunju 2022. Il-pajjiżi tal-UE għandhom japplikaw il-miżuri mit-28 ta’ Ġunju 2025.

Madankollu, il-pajjiżi tal-UE jistgħu:

• idewmu l-konformità għan-numru Ewropew tal-emerġenza 112 sat-28 ta’ Ġunju 2027;
• jagħtu 5 snin aktar lill-fornituri tas-servizz li l-faċilitajiet tagħhom kienu diġà qegħdin jintużaw sat-28 ta’ Ġunju 2025 (sat-28 ta’ Ġunju 2030);
• jippermettu lit-terminals self-service joperaw sa tmiem il-ħajja ekonomikament utli tagħhom, iżda mhux aktar minn 20 sena minn wara li jkunu daħlu fis-servizz.

SFOND

• Aktar minn 80 miljun persuna fl-UE jgħixu b’xi forma ta’ diżabbiltà. B’soċjetà dejjem tixjieħ, in-numru qiegħed jiżdied.
• Il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-UE tagħraf u tirrispetta d-dritt tal-persuni b’diżabbilità li jibbenefikaw minn miżuri mfassla biex jiġu żgurati l-indipendenza, l-integrazzjoni soċjali u fuq il-post tax-xogħol u l-parteċipazzjoni tagħhom fil-ħajja tal-komunità.
• Id-direttiva tiddefinixxi l-persuni b’diżabbiltà f’konformità mal-Konvenzjoni dwar id-Drittijiet ta’ Persuni b’Diżabilità tan-Nazzjonijiet Uniti li kienet ratifikata mill-pajjiżi kollha tal-UE.

TERMINI EWLENIN

DOKUMENT EWLIENI

Direttiva (UE) 2019/882 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ April  2019 dwar ir-rekwiżiti ta’ aċċessibbiltà għall-prodotti u għas-servizzi (ĠU L 151, 7.6.2019, pp. 70-115)

DOKUMENTI RELATATI

Direttiva (UE) 2018/1972 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Diċembru 2018 li tistabbilixxi l-Kodiċi Ewropew għall-Komunikazzjonijiet Elettroniċi (riformulazzjoni) (ĠU L 321, 17.12.2018, pp. 36-214)

Deċiżjoni Nru 768/2008/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-9 ta’ Lulju 2008 dwar qafas komuni għall-kummerċjalizzazzjoni ta’ prodotti u li tħassar id-Deċiżjoni tal-Kunsill 93/465/KEE (ĠU L 218, 13.8.2008, pp. 82-128)

l-aħħar aġġornament 10.09.2019