Akt o rynkach cyfrowych

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Rozporządzenie określa niektóre duże platformy internetowe mianem „strażników dostępu”, jeśli:

• dana platforma uzyskała roczny obrót w Unii Europejskiej wynoszący co najmniej 7,5 miliarda euro w każdym z ostatnich trzech lat obrotowych lub jeżeli jego średnia kapitalizacja rynkowa wynosiła co najmniej 75 miliardów euro;
• z platformy korzysta co najmniej 45 milionów użytkowników końcowych miesięcznie oraz co najmniej 10 000 użytkowników biznesowych z siedzibą w UE;
• kontroluje co najmniej jedną podstawową usługę platformową w co najmniej trzech państwach członkowskich UE;
• ma silną pozycję rynkową i wywiera znaczący wpływ na rynek wewnętrzny;
• świadczy podstawową usługę platformową, która jest ważnym punktem dostępu, za pośrednictwem którego użytkownicy biznesowi docierają do klientów;
• zajmuje ugruntowaną i trwałą pozycję na rynku lub można przewidzieć, że zajmie taką pozycję w przyszłości.

Podstawowe usługi platformowe obejmują między innymi:

• rynki internetowe;
• sklepy z aplikacjami;
• wyszukiwarki internetowe;
• internetowe serwisy społecznościowe;
• usługi przetwarzania w chmurze;
• usługi reklamowe;

Strażnicy dostępu muszą:

• zapewnić podmiotom zewnętrznym interoperacyjność z usługami strażnika dostępu w pewnych określonych sytuacjach;
• umożliwić użytkownikom biznesowym dostęp do danych powstałych podczas korzystania z platformy strażnika dostępu;
• umożliwić użytkownikom biznesowym promocję swoich produktów i zawieranie umów z klientami poza platformą strażnika dostępu;
• zapewniać przedsiębiorstwom reklamującym się za pośrednictwem platformy narzędzia i informacje umożliwiające przeprowadzenie niezależnej weryfikacji reklam hostowanych przez strażnika dostępu.

Strażnicy dostępu nie mogą:

• traktować własnych usług i produktów korzystniej niż analogicznych produktów podmiotów zewnętrznych dostępnych za pośrednictwem platformy;
• śledzić użytkowników końcowych poza główną usługą platformy w celu kierowania do nich reklam bez ich zgody;
• uniemożliwiać twórcom oprogramowania korzystania z zewnętrznych bramek płatniczych na potrzeby sprzedaży za pośrednictwem aplikacji;
• przetwarzać danych osobowych użytkowników w celu wyświetlania reklam skierowanych do określonych odbiorców, z wyjątkiem sytuacji, w których użytkownik wyraził na to zgodę;
• preinstalować pewnych aplikacji lub uniemożliwić użytkownikom ich łatwe odinstalowanie.

Zgodność

Komisja Europejska jest wyłącznym podmiotem egzekwującym niniejsze rozporządzenie, a do pomocy i ułatwienia jej pracy powołano komitet doradczy i grupę wysokiego szczebla.

Z chwilą, gdy duża firma internetowa zostanie uznana za strażnika dostępu, ma obowiązek w ciągu 6 miesięcy dostosować się do przepisów rozporządzenia.

W przypadku naruszenia przez strażnika dostępu zasad określonych w rozporządzeniu, grozi mu:

• kara grzywny w wysokości do 10% łącznych obrotów na świecie;
• możliwa kara grzywny w wysokości nawet do 20% łącznych obrotów na świecie w przypadku powtarzających się naruszeń;
• okresowe sankcje karne w wysokości do 5% średniego dziennego obrotu;
• niefinansowe strukturalne środki zaradcze, takie jak sprzedaż (części) przedsiębiorstwa, jako ostateczność w przypadku systematycznego naruszania przepisów.

Akt wykonawczy

• Rozporządzenie wykonawcze (UE) 2023/814 określa szczegółowe zasady prowadzenia niektórych postępowań przez Komisję w ramach wykonania rozporządzenia (UE) 2022/1925. Odnoszą się one do takich aspektów, jak powiadamianie i składanie wniosków do Komisji, wszczęcie postępowania, prawo do bycia wysłuchanym, dostęp do akt, terminy oraz przekazywanie i otrzymywanie dokumentów.
• Istnieją dwa załączniki do rozporządzenia (UE) 2023/814:
  • pierwszy to formularz dotyczący zgłoszenia do celów wyznaczenia strażnika dostępu (formularz GD) – informacje o zgłaszającym przedsiębiorstwie, podstawowych usługach platformowych, progach ilościowych wraz z oświadczeniem, które ma zostać podpisane przez zgłaszające przedsiębiorstwo lub w jego imieniu (załącznik I);
  • drugi określa format i długość dokumentów, które należy przedłożyć Komisji zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2022/1925 (załącznik II) – załącznik ten obejmuje dokumenty takie jak powiadomienia, przedkładanie informacji, uzasadnione argumenty, uzasadnione wnioski i odpowiedzi na wstępne ustalenia.

Zmienione dyrektywy

Rozporządzenie wprowadza także zmiany do dwóch dyrektyw. Są to:

• Dyrektywa (UE) 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa UE (przeczytaj streszczenie);
• Dyrektywa (UE) 2020/1828 w sprawie powództw przedstawicielskich wytaczanych w celu ochrony zbiorowych interesów konsumentów (przeczytaj streszczenie).