Eurodac: Unijny system porównywania odcisków palców osób ubiegających się o azyl

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) nr 603/2013 ustanawiające system Eurodac do porównywania odcisków palców osób ubiegających się o azyl

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

Rozporządzenie rozszerza system Eurodac, który jest działającą w całej Unii Europejskiej bazą danych biometrycznych zawierającą odciski palców osób ubiegających się o azyl oraz osób spoza UE i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), służącą przeprowadzaniu porównań przez państwa członkowskie UE.
Jego celem jest:
- ułatwienie państwom członkowskim UE określania kraju właściwego do rozpatrywania danego wniosku o azyl poprzez porównywanie odcisków palców osób ubiegających się o azyl oraz osób spoza UE i EOG z danymi z centralnej bazy danych,
- umożliwienie organom ścigania, z zastrzeżeniem ściśle określonych warunków, korzystania z systemu Eurodac w ramach dochodzeń, wykrywania przestępstw terrorystycznych lub innych poważnych przestępstw i zapobiegania im.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Każde państwo członkowskie UE pobiera odciski palców osób ubiegających się o azyl oraz osób zatrzymanych podczas nielegalnego przekraczania granicy (np. osób spoza UE lub EOG lub bezpaństwowców przybywających bez ważnych dokumentów) w wieku powyżej 14 lat i w ciągu 72 godzin przekazuje te dane do systemu Eurodac.
W wypadku wykrycia, że osoba ubiegająca się o azyl lub osoba spoza UE lub EOG znalazła się w kraju UE w sposób nielegalny, dane państwo członkowskie UE może skorzystać z systemu Eurodac w celu ustalenia, czy taka osoba uprzednio wnioskowała o azyl w państwie członkowskim UE lub czy była zatrzymana przy próbie nielegalnego przekroczenia granicy UE.
Dane o odciskach palców powinny być usuwane z systemu, z chwilą gdy osoba ubiegająca się o azyl, osoba spoza UE lub EOG lub bezpaństwowiec otrzyma obywatelstwo państwa członkowskiego UE.
Niniejsze rozporządzenie wspiera stosowanie rozporządzenia dublińskiego III (rozporządzenie (UE) nr 604/2013), w którym ustanowiono zasady ustalania, które państwo członkowskie UE powinno rozpatrywać dany wniosek o azyl.
W pierwotnym akcie powołującym Eurodac (rozporządzenie (WE) nr 2725/2000) nie zaproponowano żadnych środków umożliwiających organom ścigania wnoszenie wniosków o porównanie danych. Niniejsze rozporządzenie zezwala siłom policyjnym i Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania na porównywanie odcisków palców z danymi w systemie Eurodac w związku z dochodzeniami karnymi. Jednakże z racji podstawowego prawa do prywatności organom ścigania wolno stosować system Eurodac do porównywania wyłącznie:
- gdy istnieją uzasadnione podstawy wskazujące, że takie porównanie w sposób istotny pomoże w zapobieganiu przestępstwom terrorystycznym lub innym poważnym przestępstwom, wykrywaniu ich lub prowadzeniu dochodzeń w ich sprawie; a także
- w ostateczności, po przeprowadzeniu innych czynności sprawdzających.
Żadne dane z systemu Eurodac nie mogą być udostępniane krajom spoza UE (z wyjątkiem Islandii i Królestwa Norwegii).
Niektóre osoby ubiegające się o azyl oraz osoby spoza UE lub EOG lub bezpaństwowcy odmówili złożenia odcisków palców w ramach systemu Eurodac na prośbę państw członkowskich UE. Skłoniło to Komisję Europejską do wydania dokumentu dotyczącego potencjalnych najlepszych praktyk dotyczących pobierania odcisków palców.
Protokół między Unią Europejską, Islandią i Norwegią, a także protokół między Unią Europejską a Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu podpisane w 2020 roku rozszerzają stosowanie rozporządzenia (UE) nr 603/2013 dotyczącego kryteriów i mechanizmów ustalania państwa odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie azylu o dostęp do bazy Eurodac w związku z egzekwowaniem prawa na Islandię, Liechtenstein, Norwegię i Szwajcarię.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Ma ono zastosowanie od 20 lipca 2015 r.

Protokół między Unią Europejską a Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu wszedł w życie 1 maja 2022 r. Protokół między Wspólnotą Europejską a Republiką Islandii i Królestwem Norwegii wszedł w życie 1 września 2022 r.

KONTEKST

System Eurodac powstał w 2000 r. (na mocy rozporządzenia (WE) nr 2725/2000) i jest w użyciu od 2003 r. Komisja uważa system za niezwykle udane narzędzie informatyczne.

Więcej informacji:

Eurodac (Agencja Unii Europejskiej ds. Zarządzania Operacyjnego Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości).

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 603/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia systemu „Eurodac” do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania rozporządzenia (UE) nr 604/2013 w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca oraz w sprawie występowania o porównanie z danymi Eurodac przez organy ścigania państw członkowskich i Europol na potrzeby ochrony porządku publicznego, oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1077/2011 ustanawiające Europejską Agencję ds. Zarządzania Operacyjnego Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości (Dz.U. L 180 z 29.6.2013, s. 1–30).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Informacja dotycząca wejścia w życie Protokołu między Unią Europejską a Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu do Umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską dotyczącej kryteriów i mechanizmów umożliwiających określanie państwa właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl złożonego w państwie członkowskim lub w Szwajcarii dotyczącego dostępu do Eurodac na potrzeby ochrony porządku publicznego (Dz.U. L 240 z 16.9.2022, s. 1).

Informacje dotyczące wejścia w życie Protokołu między Unią Europejską a Islandią i Królestwem Norwegii do Umowy między Wspólnotą Europejską a Republiką Islandii i Królestwem Norwegii dotyczącej kryteriów i mechanizmów określania państwa właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl złożonego w państwie członkowskim lub w Islandii lub Norwegii dotyczący dostępu do Eurodac na potrzeby ochrony porządku publicznego (Dz.U. L 240, 16.9.2022, s. 2).

Protokół między Unią Europejską a Islandią i Królestwem Norwegii do Umowy między Wspólnotą Europejską a Republiką Islandii i Królestwem Norwegii dotyczącej kryteriów i mechanizmów określania państwa właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl złożonego w państwie członkowskim lub w Islandii lub Norwegii dotyczący dostępu do Eurodac na potrzeby ochrony porządku publicznego (Dz.U. L 64, 3.3.2020, s. 3–7).

Protokół między Unią Europejską a Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu do Umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską dotyczącej kryteriów i mechanizmów umożliwiających określanie państwa właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl złożonego w państwie członkowskim lub w Szwajcarii dotyczący dostępu do Eurodac na potrzeby ochrony porządku publicznego (Dz.U. L 32 z 4.2.2020, s. 3–7).

Dokument roboczy służb Komisji w sprawie wykonania rozporządzenia Eurodac w odniesieniu do obowiązku pobierania odcisków palców (SWD(2015) 150 final z 27.5.2015).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 604/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca (przekształcenie) (Dz.U. L 180 z 29.6.2013, s. 31–59).

Ostatnia aktualizacja: 28.09.2022

Top