Justitiële samenwerking — samenwerkingsplatform voor gemeenschappelijke onderzoeksteams

 

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) 2023/969 tot oprichting van een samenwerkingsplatform ter ondersteuning van de werking van gemeenschappelijke onderzoeksteams

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

Het doel van de verordening is het voor aanklagers en rechters makkelijker te maken om samen te werken in gemeenschappelijke onderzoeksteams (GOT’s), informatie uit te wisselen en criminelen voor de rechter te brengen. Dat gebeurt door:

• het opzetten van een digitaal platform (het platform voor samenwerking tussen GOT’s) voor gebruik op vrijwillige basis;
• de toewijzing van verantwoordelijkheden onder de gebruikers van het platform en het agentschap dat het platform beheert;
• het vaststellen van de voorwaarden waaronder gebruikers toegang krijgen;
• het vaststellen van specifieke bepalingen inzake gegevensbescherming.

KERNPUNTEN

Het platform heeft:

• een gecentraliseerd informatiesysteem voor tijdelijke centrale gegevensopslag;
• software voor veilige communicatie;
• verbindingen en relevante IT-instrumenten ter ondersteuning van GOT’s.

Het platform vergemakkelijkt:

• de coördinatie en het beheer van GOT’s: teams die door twee of meer lidstaten van de Europese Unie (EU) zijn ingesteld voor specifieke strafrechtelijke, tijdbegrensde onderzoeken;
• snelle en beveiligde uitwisseling en tijdelijke opslag van operationele gegevens;
• beveiligde communicatie voor instant messaging, chats en audio- en videoconferenties;
• traceerbaarheid van de uitwisseling van bewijsmateriaal;
• de evaluatie van GOT’s.

Verantwoordelijkheden

• Het Agentschap van de Europese Unie voor het operationele beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht (eu-LISA):
  • ontwerpt, ontwikkelt en beheert het platform;
  • volgt de ontwikkeling van het platform en zorgt voor regelmatige technische statistieken;
  • brengt verslag uit aan het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie zodra het platform is voltooid;
  • dient uiterlijk twee jaar na de ingebruikneming van het platform bij de Europese Commissie een jaarverslag in over de technische prestaties van het platform.
• Lidstaten:
  • zorgen ervoor dat hun bevoegde autoriteiten technisch toegang kunnen krijgen tot het platform;
  • bieden de gebruikers van hun platform toegang tot opleidingen.
• Eurojust, Europol, het Europees Openbaar Ministerie, OLAF en andere bevoegde EU-organen, -instanties en -agentschappen zorgen ervoor dat zij toegang hebben tot het platform.
• Het secretariaat van het GOT-netwerk:
  • biedt administratieve, juridische en technische ondersteuning en dagelijkse begeleiding en bijstand;
  • ontwerpt opleidingen en biedt deze aan;
  • versterkt een cultuur van grensoverschrijdende samenwerking;
  • dient een jaarverslag in over manieren om het platform te verbeteren;
  • de Programmabestuursraad, die is opgericht door de raad van bestuur van eu-LISA, zorgt voor het adequate beheer van de ontwerp- en ontwikkelingsfase van het platform;
  • een adviesgroep, die is opgericht door eu-LISA, zorgt voor de nodige deskundigheid;
  • Beheerders van GOT-ruimte verlenen onder bepaalde voorwaarden toegang tot het platform aan EU- en niet-EU-autoriteiten en EU-organen, -instanties en -agentschappen en internationale justitiële instanties.

Beveiliging

• eu-LISA:
  • waarborgt een hoog niveau van cyberbeveiliging;
  • voorkomt ongeoorloofde toegang;
  • stelt een beveiligings-, bedrijfscontinuïteits- en noodherstelplan vast;
  • werkt samen met het computercrisisteam voor de EU-instellingen, -organen en -agentschappen;
  • houdt een technisch logbestand bij waarin de toegang tot het platform en alle gegevensverwerkingsverrichtingen worden beschreven.

Gegevensbescherming

• Operationele gegevens worden:
  • opgeslagen in het gecentraliseerde informatiesysteem totdat alle GOT-gebruikers het hebben gedownload;
  • automatisch en permanent gewist zodra ze zijn gedownload.
• Niet-operationele gegevens worden:
  • opgeslagen voor een periode van maximaal vijf jaar indien een evaluatie van een voltooid GOT is gepland;
  • automatisch gewist als er geen evaluatie plaatsvindt.
• Nationale en Europese autoriteiten die het platform gebruiken, worden beschouwd als verwerkingsverantwoordelijken in overeenstemming met EU-voorschriften; een GOT-beheerder vervult deze rol voor niet-EU- en internationale justitiële instanties.
• Gegevens op het platform mogen alleen worden gebruikt voor het relevante GOT.
• Toegang tot het platform is beperkt tot gemachtigde functionarissen.

De Commissie:

• stelt de nodige uitvoeringshandelingen vast;
• verstrekt om de vier jaar een algemene evaluatie van het platform aan het Europees Parlement en de Raad op basis van de jaarverslagen die de Commissie van eu-LISA ontvangt;
• bepaalt wanneer het platform in gebruik wordt genomen (dit moet uiterlijk op 7 december 2025 zijn).

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De begroting is sinds 6 juni 2023 van toepassing.

ACHTERGROND

De gemeenschappelijke onderzoeksteams bestaan sinds 2002, maar hebben te kampen met technische moeilijkheden, zoals een beveiligde elektronische uitwisseling van informatie. Een specifiek IT-platform zal deze problemen oplossen.

Zie voor meer informatie:

• Samenwerkingsplatform voor gemeenschappelijke onderzoeksteams (GOT’s) (Europese Commissie)
• Gemeenschappelijke onderzoeksteams (Eurojust)
• Gemeenschappelijke onderzoeksteams — GOT’s (Europol)

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) 2023/969 van het Europees Parlement en de Raad van 10 mei 2023 tot oprichting van een samenwerkingsplatform ter ondersteuning van de werking van gemeenschappelijke onderzoeksteams en tot wijziging van Verordening (EU) 2018/1726 (PB L 132 van 17.5.2023, blz. 1-20).

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2018/1726 van het Europees Parlement en de Raad van 14 november 2018 betreffende het Agentschap van de Europese Unie voor het operationeel beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht (eu-LISA), tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1987/2006 en Besluit 2007/533/JBZ van de Raad en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1077/2011 (PB L 295 van 21.11.2018, blz. 99-137).

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EU) 2018/1726 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Kaderbesluit 2002/465/JBZ van de Raad van 13 juni 2002 inzake gemeenschappelijke onderzoeksteams (PB L 162 van 20.6.2002, blz. 1-3).

Zie de geconsolideerde versie.

Akte van de Raad van 29 mei 2000 tot vaststelling, overeenkomstig artikel 34 van het Verdrag betreffende de Europese Unie, van de Overeenkomst betreffende de wederzijdse rechtshulp in strafzaken tussen de lidstaten van de Europese Unie (PB C 197 van 12.7.2000, blz. 1-23).

Laatste bijwerking 17.10.2023