52008DC0032

[pic] | COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN |

Brussel, 30.1.2008

COM(2008) 32 definitief

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO’S

Tweede strategische evaluatie van betere regelgeving in de Europese Unie

{COM(2008) 33 definitief}{COM(2008) 35 definitief}{SEC(2008) 120}

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO’S

Tweede strategische evaluatie van betere regelgevingin de Europese Unie

I. INLEIDING

Deze Commissie heeft de hoogste prioriteit gegeven aan de vereenvoudiging en verbetering van het regelgevingskader in Europa. Deze strategie is een onderdeel van haar ruimere doelstelling resultaten voor de burgers en de ondernemingen te behalen. De agenda voor betere regelgeving, die in 2005 is goedgekeurd, wil garanderen dat alle nieuwe initiatieven kwalitatief hoogwaardig zijn, en wil het bestaande wetgevingscorpus moderniseren en vereenvoudigen. Op die manier worden ondernemerschap en innovatie aangemoedigd, wordt het volledige potentieel van de interne markt aangeboord en wordt een bijdrage aan groei en werkgelegenheid geleverd. Betere regelgeving is derhalve een belangrijk aspect van de Lissabonstrategie voor groei en werkgelegenheid. De agenda voor betere regelgeving helpt de EU ook een antwoord te bieden op de mondialisering en de mondiale regulering vorm te geven in plaats van deze opgelegd te krijgen.

De Commissie voert verbeteringen door in verschillende fasen van de beleidscyclus. Betere regelgeving is niet hetzelfde als deregulering of het tegenhouden van nieuwe Europese regels wanneer deze nodig zijn. Doch beleids- en regelgevende voorstellen worden thans systematisch beoordeeld en voor elk initiatief wordt een brede waaier van zowel regelgevende als niet-regelgevende opties onderzocht. Een onafhankelijke Raad voor effectbeoordeling ziet toe op de kwaliteit van deze beoordelingen. Bestaande wetten worden vereenvoudigd en gecodificeerd en er wordt een gezamenlijke inspanning geleverd om de administratieve kosten van EU-wetgeving te verminderen. In behandeling zijnde voorstellen worden onderzocht en ingetrokken indien zij niet langer relevant zijn of niet meer met de prioriteiten van de Commissie overeenstemmen. Samen met de lidstaten wordt een doeltreffende aanpak ontwikkeld om moeilijkheden bij de tenuitvoerlegging en de naleving van het Gemeenschapsrecht op te lossen.

De agenda voor betere regelgeving levert de ondernemingen en de consumenten reeds concrete voordelen op. Doch de vruchten zullen pas volledig kunnen worden geplukt indien alle Europese instellingen en lidstaten samenwerken. In deze mededeling wordt de vooruitgang geëvalueerd en worden de gebieden belicht waarop verdere inspanningen vereist zijn. Voorts zal de Europese Raad zich in maart 2008 bij het opmaken van de balans van de strategie voor betere regelgeving onder meer op deze mededeling baseren.

II MODERNISERING VAN HET BESTAANDE WETGEVINGSCORPUS

Europese wetgeving maakt vaak het leven eenvoudiger voor ondernemingen, burgers en overheidsinstanties, doordat 27 regelgevingen door één regelgeving worden vervangen. Doch in een snel veranderende wereld moet wetgeving die in de loop van de voorbije vijftig jaar is aangenomen, voortdurend worden herzien en gemoderniseerd.

1. Vereenvoudiging van bestaande wetgeving

Het lopende vereenvoudigingsprogramma van de Commissie wil de EU-wetgeving vereenvoudigen en moderniseren. Dit programma, dat voor de periode 2005-2009 164 maatregelen bestrijkt, maakt thans deel uit van het jaarlijkse werkprogramma. De Commissie heeft reeds 91 van deze maatregelen voorgesteld of aangenomen en zal in 2008 44 nieuwe maatregelen voorstellen.

De vereenvoudiging levert concrete voordelen op. Zo hebben boeren en landbouwondernemingen thans te maken met een sterk vereenvoudigd regelgevingskader: 21 gemeenschappelijke marktordeningen zijn in één enkele regeling ondergebracht. Voor ondernemingen gelden eenvoudiger verpakkingsvoorschriften, doordat voor ongeveer 70 consumentenproducten de voorverpakkingsvereisten zijn ingetrokken. Kleine en middelgrote ondernemingen die farmaceutische producten registreren, betalen een lagere vergoeding en kunnen op administratieve bijstand rekenen. Dankzij een vereenvoudigde typegoedkeuring zal het gemakkelijker worden om motorvoertuigen te registreren en te verkopen, terwijl de veiligheidsnormen gehandhaafd blijven. Een efficiëntere en meer concurrerende betalingsmarkt zal betalingen binnen de Europese Unie even gemakkelijk, goedkoop en veilig maken als betalingen binnen een lidstaat vandaag. Zodra de herziening van het huidige verzekeringsrecht (Solventie II) in de nabije toekomst zal zijn goedgekeurd, zullen de ondernemingen kunnen profiteren van eenvoudiger verzekeringsregels. Zij zullen ook de vruchten kunnen plukken van een gemoderniseerd douanewetboek en plukken nu reeds de vruchten van de invoering van een papierloze omgeving voor douane en bedrijfsleven.

De werkzaamheden voor de vereenvoudiging van de EU-wetgeving zijn op kruissnelheid gekomen. De Commissie zal de werkzaamheden met hetzelfde elan voortzetten. Zij zal het onderzoek van alle bestaande EU-wetgeving met het oog op mogelijke vereenvoudiging voltooien en zal de resultaten integreren in het bijgewerkte lopende vereenvoudigingsprogramma, dat begin 2009 zal worden voorgesteld. Meer vereenvoudigingsinitiatieven zullen van een effectbeoordeling vergezeld gaan[1]. De Commissie zal prioriteit geven aan vereenvoudigingen die de kleine en middelgrote ondernemingen ten goede komen en zal de belanghebbenden nauwer bij de voorbereiding betrekken. Voorts zal zij het effectbeoordelingssysteem gebruiken om ervoor te zorgen dat bij elk nieuw wetgevingsinitiatief wordt nagegaan of vereenvoudiging mogelijk is.

De Commissie gaat steeds vaker over tot herschikking van wetgeving[2] en zet de codificatie[3] voort. Van de ongeveer 400 wetten die gecodificeerd kunnen worden, heeft de Commissie er 152 voltooid: 87 zijn aangenomen en 65 zijn in behandeling bij de Raad en het Parlement. Het codificatieprogramma zou in de loop van de komende 18 maanden moeten worden voltooid. Voorts gaat de Commissie met het oog op intrekking na welke besluiten achterhaald zijn, dat wil zeggen nog steeds van kracht doch niet meer toegepast. Deze werkzaamheden, die ongeveer 2500 besluiten bestrijken, zouden kunnen worden versneld indien het Europees Parlement en de Raad het eens kunnen worden over een versnelde procedure voor de intrekking van achterhaalde wetgeving.

Ten slotte onderzoekt de Commissie op gezette tijden alle voorstellen die nog bij de medewetgevers in behandeling zijn, teneinde te garanderen dat zij nog relevant zijn en aan de kwaliteitsnormen voldoen. Sedert 2005 zijn 78 voorstellen ingetrokken en in het wetgevings- en werkprogramma van de Commissie voor 2008 zijn nog eens 30 voorstellen aangewezen.

2. Vermindering van administratieve lasten

In januari 2007 heeft de Commissie een actieprogramma voorgesteld om de administratieve lasten die op ondernemingen in de EU wegen, tegen 2012 met 25 % te verminderen[4]. In maart 2007 heeft de Europese Raad het actieprogramma bekrachtigd. Hij stemde in met de doelstelling voor administratieve lasten ten gevolge van EU-regelgeving en verzocht de lidstaten om „elk voor zich uiterlijk in 2008 binnen hun eigen bevoegdheidssfeer nationale streefcijfers met een vergelijkbaar ambitieniveau vast te stellen”[5]. Tot dusver hebben twaalf lidstaten dit gedaan[6].

Een belangrijk aspect van het actieprogramma is de meting van de administratieve lasten die op ondernemingen wegen doordat zij op grond van EU-regelgeving en nationale uitvoeringswetgeving verplicht zijn informatie te verstrekken. De meting werd in juli 2007 aangevat en heeft betrekking op 43 besluiten (op 13 prioritaire gebieden), die geacht worden voor meer dan 80 % van de administratieve lasten ten gevolge van EU-regelgeving verantwoordelijk te zijn[7].

In de EU-regelgeving zijn honderden verplichtingen vastgesteld en in kaart gebracht. Ook de wijze waarop de EU-vereisten in nationale wetgeving zijn omgezet, wordt met de steun van de door de lidstaten aangewezen één-loketten onderzocht. Verwacht wordt dat beide onderzoeken begin 2008 voltooid zijn. De Commissie zal dan beoordelen hoeveel tijd en geld ondernemingen ingevolge deze verplichtingen spenderen. Voorts zal blijken welke verplichtingen verder gaan dan de EU-vereisten en wat de kosten daarvan zijn. Een vergelijking van die omvang werd nooit eerder gemaakt en zal helpen de beproefde methoden op het gebied van omzetting vast te stellen. Eind 2008 zouden de aanbevelingen voor de vermindering van de administratieve lasten klaar moeten zijn. Op het gebied van het vennootschapsrecht zal de Commissie eerder dan gepland klaar zijn, zodat zij tegen de zomer van 2008 voorstellen terzake zal kunnen indienen. Uit metingen die door de lidstaten zijn verricht, blijkt dat de lasten op dit gebied omvangrijk zijn en vroege actie zou derhalve aanzienlijke voordelen opleveren.

Voorts is de Commissie de suggesties van de lidstaten en de respondenten van een onlineraadpleging in verband met de vermindering van de administratieve lasten[8] aan het bekijken. Daarnaast zal zij advies krijgen van de groep op hoog niveau van onafhankelijke belanghebbenden in verband met administratieve lasten, die door de heer Edmund Stoiber wordt voorgezeten en die in januari 2008 zijn werkzaamheden heeft aangevat. De groep bestaat uit de leiders van verschillende organen die bevoegd zijn voor programma's ter beperking van de bureaucratie in de lidstaten, en uit vertegenwoordigers van de industrie, de kleine en middelgrote ondernemingen en milieu- en consumentenorganisaties, die allen met betere regelgeving ervaring uit de eerste hand hebben opgedaan. De Commissie zal tevens onnodige administratieve lasten blijven beperken door het gebruik van informatie- en communicatietechnologieën aan te moedigen.

Om snel resultaten te bereiken heeft het actieprogramma ook tien „snelle maatregelen” vastgesteld, die door relatief kleine wijzigingen in de onderliggende wetgeving aanzienlijke voordelen kunnen opleveren (geraamd op 1,3 miljard euro). In ongeveer zes maanden tijd heeft de Commissie vier overeenstemmende pakketten wetgevende maatregelen goedgekeurd. Eén voorstel is in recordtijd in de medebeslissingsprocedure aangenomen, de overige vijf voorstellen zouden begin 2008 moeten worden aangenomen. Vóór de Europese top van het voorjaar zal de Commissie nog enkele voorstellen voor snelle maatregelen indienen[9].

III. GEBRUIK VAN EFFECTBEOORDELING IN DE BELEIDSONTWIKKELING

Het geïntegreerde effectbeoordelingssysteem van de Commissie helpt de EU-instellingen beter beleid en betere regelgeving te ontwikkelen. Effectbeoordeling maakt het mogelijk in de loop van het wetgevingsproces beter geïnformeerd besluiten te nemen, verbetert de kwaliteit van de voorstellen, zorgt ervoor dat de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid worden geëerbiedigd, en garandeert de samenhang met doelstellingen van hoog niveau, zoals de Lissabonstrategie en de strategie voor duurzame ontwikkeling. Dankzij effectbeoordeling kan de Commissie efficiënter communiceren over het beleid. Sedert 2003 heeft de Commissie 284 effectbeoordelingen voltooid en gepubliceerd. Deze beoordelingen zijn openbaar en een samenvatting is beschikbaar in alle officiële talen[10].

Als onderdeel van een meer algemene cultuurwijziging is effectbeoordeling ingebed geraakt in de werkmethoden en de besluitvorming van de Commissie. Door effectbeoordeling is de beleidsontwikkeling veranderd. Het antwoord van de Commissie op de vraag of een initiatief moet worden genomen en zoja hoe, is gebaseerd op transparante gegevens, bijdragen van belanghebbenden en een grondige analyse van de opties, waaronder coregulering en zelfregulering. Zo heeft de Commissie in 2007 drie geplande initiatieven stopgezet op grond van de effectbeoordelingen, omdat daaruit was gebleken dat een optreden van de EU niet voldoende toegevoegde waarde zou opleveren[11], namelijk een initiatief in verband met de invoering van volledige evenredigheid tussen kapitaal en zeggenschap, een initiatief tot wijziging van de veertiende vennootschapsrichtlijn wat betreft de verplaatsing van de statutaire zetel naar een andere lidstaat, en een initiatief in verband met de bescherming van getuigen. Daarnaast kan het gebeuren dat de diensten van de Commissie besluiten tot een effectbeoordeling over te gaan, ook al zijn zij daar niet formeel toe verplicht[12]. De Raad voor effectbeoordeling zorgt voor onafhankelijke kwaliteitscontrole en helpt de methodiek te ontwikkelen.

De Commissie wil het effectbeoordelingssysteem verder verbeteren. Zij werkt aan de methodiek en is effectbeoordeling op basis van interne deskundigheid, suggesties van andere instellingen, lidstaten en belanghebbenden, en de conclusies van de externe evaluatie van 2007[13] in de beleidscyclus aan het consolideren. Volgens de conclusies van deze evaluatie boekt de Commissie vooruitgang met haar doelstellingen op het gebied van effectbeoordeling: verbetering van de kwaliteit van de voorstellen, verstrekken van doeltreffende hulp in de besluitvorming en verhogen van de transparantie. Er werd echter ook vastgesteld dat het begrip evenredige analyse (dat wil zeggen analyse volgens het belang van het voorstel) moet worden verduidelijkt, zodat beter kan worden uitgemaakt welke voorstellen moeten worden beoordeeld. De aanbeveling luidt dat effectbeoordelingen vroeger in de beleidscyclus moeten worden voorbereid en dat de kwaliteitsondersteuning, met inbegrip van toegang tot gegevens, moet worden verbeterd. Uit de evaluatie is gebleken dat teveel effectbeoordelingen worden verricht om een vooraf vaststaande beleidskeuze te rechtvaardigen.

De Commissie heeft gereageerd door de hieronder beschreven verbeteringen door te voeren. Andere verbeteringen zullen volgen als onderdeel van de herziening van de richtsnoeren voor effectbeoordeling van de Commissie, die zal worden afgerond nadat de Europese Raad in maart 2008 de vooruitgang op het gebied van betere regelgeving zal hebben beoordeeld.

1. Consolideren van effectbeoordeling in de beleidsontwikkeling

Het effectbeoordelingssysteem is solide en heeft zijn waarde bewezen als hulpmiddel in de besluitvorming, in de eerste plaats voor de Commissie zelf doch ook voor de andere instellingen. De Commissie heeft er bovendien voor gezorgd dat de effectbeoordelingen en de overeenstemmende adviezen van de Raad voor effectbeoordeling doorheen het hele besluitvormingsproces worden gebruikt. Voortbouwend op deze vooruitgang zijn er punten waarop het systeem kan worden verbeterd, met name de timing. De effectbeoordelingen moeten vroeger in de beleidsontwikkeling worden verricht, zodat alternatieven grondig kunnen worden onderzocht alvorens een voorstel wordt ingediend . Dit betekent dat in een vroeg stadium moet worden uitgemaakt of een effectbeoordeling moet worden verricht, en de Raad voor effectbeoordeling om advies over de geplande werkzaamheden moet worden gevraagd. De Commissie zal deze coördinatie stroomopwaarts en kwaliteitsondersteuning van de effectbeoordelingen voor belangrijke initiatieven verder blijven ontwikkelen.

2. Inzetten van de middelen voor effectbeoordelingen die de grootste toegevoegde waarde opleveren

Bij de invoering van het effectbeoordelingssysteem werd voor alle punten in het wetgevings- en werkprogramma van de Commissie een effectbeoordeling verricht. De ervaring heeft aangetoond dat deze benadering moet worden verfijnd. Voor de belangrijkste voorstellen en voor de voorstellen met de meest verreikende effecten moet een effectbeoordeling worden verricht, ongeacht of zij in het wetgevings- en werkprogramma van de Commissie zijn opgenomen. De effectbeoordeling moet evenredig zijn met het belang van het betrokken initiatief, wat betekent dat voor initiatieven met beperkte of slechts algemene effecten de verplichtingen inzake effectbeoordeling zullen worden beperkt of zullen wegvallen. In 2008 zal de Commissie ongeveer 180 effectbeoordelingen verrichten, tegenover 130 in 2007. Meer dan de helft van deze effectbeoordelingen betreft initiatieven die niet in het wetgevings- en werkprogramma van de Commissie zijn opgenomen, met inbegrip van maatregelen die via de comitologieprocedure worden goedgekeurd.

3. Bieden van meer steun

De kwaliteitsondersteuning moet worden versterkt en de Commissie zal dit voornamelijk doen via haar richtsnoeren voor effectbeoordeling en via de Raad voor effectbeoordeling. Volgende punten zouden daarbij in acht moeten worden genomen:

- Voor elke effectbeoordeling moet een evenredig analyseniveau worden vastgesteld, waarbij rekening wordt gehouden met de omvang van de waarschijnlijke effecten en de politieke gevoeligheid van het initiatief.

- Subsidiariteit en evenredigheid : de vraag of en hoe de EU moet optreden, is een intrinsiek onderdeel van het effectbeoordelingssysteem. De Commissie erkent dat meer aandacht moet uitgaan naar regionale en nationale effecten, aangezien die vaak van belang zijn voor de beoordeling van de criteria in verband met subsidiariteit en evenredigheid.

- Grondiger analyse van specifieke effecten : de diensten van de Commissie zullen meer aandacht besteden aan de analyse van bepaalde aspecten, zoals de sociale en herverdelende effecten, de effecten op de interne markt, de consumenten en de kleine en middelgrote ondernemingen, de effecten op regio's en plaatselijke autoriteiten alsook de internationale effecten. Ook moet beter worden geanticipeerd op de omzetting en de tenuitvoerlegging van de regelgeving.

- Kwantificering : bij effectbeoordeling moeten de effecten worden becijferd, voorzover dit mogelijk en evenredig is, zonder voorbij te gaan aan de onderliggende onzekerheden. Ofschoon er vooruitgang is geboekt (zo worden administratieve kosten systematisch in aanmerking genomen en, indien zij aanzienlijk zijn, volgens het EU-standaardkostenmodel gemeten), is kwantificering vaak niet mogelijk doordat de gegevens ontoereikend of onbetrouwbaar zijn. Om de steun en de richtsnoeren te versterken, moet de samenwerking met de lidstaten, het Comité van de Regio's, het Europees Economisch en Sociaal Comité en de belanghebbenden worden versterkt.

- Bijdragen van belanghebbenden en deskundigen zijn onmisbaar : raadpleging is inmiddels routine geworden en van bij de aanvang van de beleidsontwikkeling wordt rekening gehouden met de standpunten van de belanghebbenden. Externe deskundigen worden nauw bij de beleidsontwikkeling betrokken. In 2007 heeft de Commissie haar minimumnormen voor externe raadpleging herzien. Zij heeft de huidige regels bevestigd en besloten deze efficiënter toe te passen door onder meer de feedback te verbeteren en te zorgen voor uiteenlopende standpunten[14]. De Raad voor effectbeoordeling ziet erop toe dat de normen correct worden toegepast.

4. Zorgen voor strenge kwaliteitscontrole

Eind 2006 heeft de Commissie de Raad voor effectbeoordeling opgericht, die onder de voorzitter ressorteert en samengesteld is uit hooggeplaatste ambtenaren van de Commissie, die onafhankelijk optreden van de diensten die het voorstel indienen. De Raad verstrekt advies, controleert de methodiek en de kwaliteit en doet indien nodig een beroep op externe deskundigen. De adviezen van de Raad worden gebruikt bij de eindbeslissing van de Commissie en worden na goedkeuring van het initiatief bekendgemaakt[15].

De Commissie heeft thans het eerste werkingsjaar beoordeeld, deels op basis van het eigen verslag van de Raad[16]. Zij is tevreden over de onpartijdigheid van de Raad en waardeert zijn professionele aanbevelingen, die in de meeste gevallen tot werkelijke verbeteringen in de effectbeoordelingen hebben geleid. De Raad heeft de toepasselijke normen helpen verfijnen en heeft nuttige ideeën over de methodiek aangebracht. Verdere verbeteringen zullen tot stand komen via interne werkmethoden en procedures. Zo moet ervoor worden gezorgd dat bij de effectbeoordelingen die voor bepaalde voorstellen door de diensten worden voorbereid, rekening wordt gehouden met de aanbevelingen van de Raad alvorens het betrokken voorstel ter beslissing aan het College wordt voorgelegd.

IV. DELEN VAN VERANTWOORDELIJKHEID

De EU-regelgeving wordt door de Commissie voorgesteld en aangenomen door het Europees Parlement en de Raad. Nationale regeringen en parlementen zetten de regelgeving om in nationale wetten en nemen tevens op eigen verantwoordelijkheid wetgeving aan, die vaak met regionale en plaatselijke regels worden aangevuld. Al deze regels hebben invloed op de ondernemingen en de burgers. De agenda voor betere regelgeving vereist derhalve een gezamenlijke inspanning van de EU-instellingen en de lidstaten[17]. In deze context zal de Commissie haar waardevolle uitwisselingen met de groep op hoog niveau van nationale regelgevingsdeskundigen voortzetten.

1. Efficiëntere besluitvorming in de EU

De initiatieven voor betere regelgeving zullen slechts tastbare resultaten opleveren wanneer de door de Commissie voorgestelde wetgevende verbeteringen worden aangenomen en in werking treden. Dit proces vergt tijd. Door de strengere kwaliteitsnormen is er meer tijd nodig om initiatieven van de Commissie voor te bereiden. Er verstrijken gemiddeld twee jaar alvorens de medewetgevers een tekst aannemen. Daarnaast vergen ook de omzetting en de inwerkingtreding van nieuwe richtlijnen tijd[18], zodat er ongeveer vier jaar en vaak het dubbele daarvan verstrijken tussen de ontwikkeling en de tenuitvoerlegging van een EU-initiatief.

Tegen deze achtergrond moet er niettemin over worden gewaakt dat het lopende vereenvoudigingsprogramma steun blijft krijgen in alle Europese instellingen. Tot dusver zijn slechts 16 initiatieven van het lopende programma door de Raad en het Parlement aangenomen. De Commissie zal in 2008 vereenvoudigingsvoorstellen blijven indienen, in de hoop dat de medewetgevers deze voorstellen prioriteit zullen geven en deze tegen het voorjaar van 2009 zullen aannemen. De Commissie verwacht dat de medewetgevers in 2008 en begin 2009 prioriteit blijven geven aan de goedkeuring van voorstellen tot vermindering van de administratieve lasten.

Het Parlement en de Raad maken bij het onderzoek van voorstellen steeds meer gebruik van de effectbeoordelingen van de Commissie, doch zij moeten hun inspanningen opdrijven. Zij moeten ook zelf effectbeoordelingen verrichten, wanneer zij aanzienlijke amendementen aan het voorstel van de Commissie in overweging nemen in verband met punten die niet door de effectbeoordeling van de Commissie worden bestreken. De Commissie zal ook trachten ervoor te zorgen dat effectbeoordelingen beter anticiperen op de vragen die waarschijnlijk in de Raad en het Parlement zullen rijzen, bijvoorbeeld in verband met de keuze van het instrument voor het optreden van de EU. De Raad en het Parlement mogen de Commissie ook vragen om bepaalde aspecten van haar oorspronkelijke effectbeoordeling nader toe te lichten. Ofschoon de effectbeoordelingen in de eerste plaats bedoeld zijn om de besluitvorming van de Commissie te dienen, zal de Commissie op constructieve wijze geval per geval besluiten hoe op deze verzoeken moet worden gereageerd. Bij de herziening van de „gemeenschappelijke methode voor effectbeoordeling”[19] door de drie instellingen, die midden 2008 gepland is, kan terzake vooruitgang worden geboekt.

2. Toepassing van het Gemeenschapsrecht

De Commissie geeft hoge prioriteit aan de correcte toepassing van het Gemeenschapsrecht. In september 2007 heeft zij manieren voorgesteld waarop zij met de lidstaten kan samenwerken om de methoden waarmee thans problemen worden opgelost, te verbeteren en sneller betere resultaten te bereiken[20]. Zij heeft ook onderzocht hoe de Commissie en de lidstaten zich op preventieve maatregelen kunnen concentreren en hoe de Commissie inbreuken efficiënter kan beheren en meer informatie kan verstrekken. De Commissie zal in de komende maanden deze initiatieven ontwikkelen en ten uitvoer leggen en in 2009 de geboekte vooruitgang evalueren.

V. V ORM GEVEN AAN MONDIALE REGULERING

Nadat in de loop van heel wat jaren de tarifaire belemmeringen zijn verdwenen, worden niet-tarifaire belemmeringen, zoals verschillen in regelgeving, door de toenemende mondialisering steeds meer als belemmeringen voor internationale handel en investeringen beschouwd. Veel verschillen in regelgeving zijn het gevolg van legitieme beleidskeuzes en zijn conform met WTO- en andere internationale overeenkomsten. Sommige verschillen zijn echter niet-bedoelde neveneffecten van de wijze waarop elke partij regelgeving uitvaardigt en kunnen onnodig zijn of schadelijk voor de ondernemingen en de consumenten.

Bij het ontwikkelen van initiatieven ontvangt de Commissie in het kader van het raadplegingsproces bijdragen van derde landen. Daarnaast vereist het effectbeoordelingssysteem dat rekening wordt gehouden met externe effecten. De Commissie zal ervoor zorgen dat deze externe effecten, bijvoorbeeld op handel en investeringen en op ontwikkelingslanden, grondig worden onderzocht. Wanneer er internationale normen bestaan, zal bij de effectbeoordeling worden nagegaan of het een optie is om naar deze normen te verwijzen in plaats van een specifiek Europees initiatief te nemen.

De Commissie heeft een lange ervaring met dialoog over regelgevingskwesties in multilaterale organisaties, bijvoorbeeld de OESO en de VN, alsook met belangrijke handelspartners. Om de Lissabonstrategie buiten de EU slagkracht te geven, zal de Commissie in de internationale dialoog horizontale en systematische belemmeringen ter sprake brengen en waar mogelijk convergentie bewerkstelligen. De aanpak van de EU op het gebied van betere regelgeving kan het buitenland inspireren en omgekeerd.

VI . VOLGENDE STAPPEN

Uit deze evaluatie blijkt dat de EU haar verplichtingen op het gebied van betere regelgeving nakomt en inspanningen levert. Indien de Commissie, het Parlement, de Raad en de lidstaten hun krachten bundelen, kunnen nog meer resultaten worden bereikt.

Vereenvoudiging van wetgeving

- De Commissie zal in het lopende vereenvoudigingsprogramma 45 initiatieven voorstellen als onderdeel van haar werkprogramma voor 2008 en acht initiatieven in 2009. Het codificatieprogramma zou in de komende 18 maanden moeten worden voltooid.

- De Raad en het Parlement zouden moeten zorgen voor snelle goedkeuring van de ongeveer 45 vereenvoudigingsvoorstellen die in behandeling zijn, en moeten garanderen dat daarbij de vereenvoudigingen gehandhaafd blijven.

- De Commissie verzoekt de Raad en het Parlement om samen na te gaan hoe een versnelde procedure voor de intrekking van achterhaalde wetgeving kan worden uitgewerkt.

- De Commissie zal het onderzoek van het EU- acquis voortzetten, aangezien daaruit geregeld nieuwe initiatieven zijn voortgevloeid. Zij zal het onderzoek voltooien voor het einde van haar ambtstermijn.

- De Commissie zal het onderzoek van in behandeling zijnde voorstellen voortzetten als onderdeel van haar jaarlijkse werkprogramma. Zij herhaalt haar aanbeveling dat toekomstige Commissies bij hun aantreden in behandeling zijnde voorstellen onderzoeken, teneinde te garanderen dat ontwerpwetgeving in overeenstemming is met de politieke prioriteiten.

Vermindering van administratieve kosten

- Aangezien slechts een gezamenlijke inspanning tot een vermindering van de bureaucratie kan leiden, stelt de Commissie voor dat de lidstaten die dit nog niet hebben gedaan, tegen maart 2008 hun doelstellingen inzake vermindering vastleggen, zodat de Raad van het voorjaar de balans kan opmaken en verdere richtsnoeren kan vaststellen.

- De Commissie verzoekt de Raad en het Europees Parlement de in behandeling zijnde voorstellen voor „snelle maatregelen” aan te nemen en prioriteit te geven aan de snelle maatregelen die de Commissie in 2008 zal voorstellen.

- De Commissie zal met de lidstaten samenwerken en bijstand verlenen.

- De Commissie zal de resultaten van de meting tegen het eind van het jaar voorstellen, samen met een reeks aanvullende maatregelen om de doelstelling van 25 % te halen. Voorstellen om de lasten in het vennootschapsrecht te verminderen zulllen voor de zomer worden ingediend. De uit de meting verkregen informatie zal de lidstaten helpen de lasten die uit de omzetting en de tenuitvoerlegging van EU-wetgeving voortvloeien, te verminderen.

Gebruik van effectbeoordeling bij het ontwikkelen van initiatieven

- De Commissie verwacht dat zij in 2008 meer dan 180 effectbeoordelingen zal verrichten.

- In het voorjaar van 2008 zal de Commissie haar richtsnoeren voor effectbeoordeling herzien en in overeenstemming met deze mededeling richtsnoeren en ondersteuning verstrekken.

- De Commissie zal de rol van de Raad voor effectbeoordeling versterken.

- De Raad en het Parlement zouden het gebruik van effectbeoordelingen in het wetgevingsproces moeten versterken, door de effectbeoordelingen van de Commissie te analyseren en door zelf effectbeoordelingen te verrichten bij aanzienlijke amendementen. De Commissie verzoekt de andere instellingen om meer transparantie over hun eigen werkzaamheden op het vlak van effectbeoordeling, zoals gevraagd in de gemeenschappelijke methode voor effectbeoordeling.

- De Commissie hoopt dat er bij de evaluatie van de gemeenschappelijke methode voor effectbeoordeling zal worden ingestemd met effectbeoordelingen voor initiatieven van de lidstaten op de gebieden bedoeld in titel VI van het Verdrag betreffende de Europese Unie ( politiële en justitiële samenwerking in strafzaken ).

Delen van verantwoordelijkheid

- In 2008 zal de Europese Raad de vooruitgang op het gebied van betere regelgeving beoordelen en het Parlement, de Raad en de Commissie zullen gezamenlijk de gemeenschappelijke methode voor effectbeoordeling herzien.

Toepassing van het Gemeenschapsrecht

- De Commissie verzoekt de lidstaten om samenwerking met het oog op een correcte toepassing van het Gemeenschapsrecht.

Vorm geven aan mondiale regulering

- De Commissie zal waar nodig de beoordeling van de internationale effecten van het EU-optreden versterken, zodat internationale handel en investeringen gemakkelijker worden en de ontwikkelingslanden ondersteund worden.

- De Commissie zal nauw blijven samenwerken met internationale organisaties en derde landen om visies op regelgeving te ontwikkelen en waar mogelijk convergentie te bewerkstelligen.

VII. CONCLUSIE

Er is al veel bereikt op het gebied van betere regelgeving in de EU. De verbetering van de regelgeving en de totstandbrenging van voordelen voor de burgers en de ondernemingen vergen tijd, financiële en personele middelen, en aanpassingen van institutionele en administratieve structuren. Dit is niet mogelijk zonder duurzame politieke steun.

De Commissie is vastbesloten om haar steentje bij te dragen: zij zal zwaar investeren in haar lopende vereenvoudigingsprogramma en haar actieprogramma voor de vermindering van de administratieve lasten en zal voortdurend haar effectbeoordelingssysteem versterken. Uiteindelijk zal het succes afhangen van het engagement van de andere Europese instellingen, de lidstaten, plaatselijke en regionale autoriteiten en belanghebbenden, en de Commissie verzoekt hen allen aan deze collectieve inspanning mee te werken.

[1] Ongeveer de helft van de toekomstige initiatieven van de Commissie in het kader van het lopende vereenvoudigingsprogramma (76) zullen van een effectbeoordeling vergezeld gaan, tegenover ongeveer 10 % in het verleden.

[2] Bij herschikking worden een besluit en alle vorige wijzigingen in één tekst samengebracht wanneer er nieuwe wijzigingen worden goedgekeurd.

[3] Bij codificatie worden alle bestaande besluiten met alle volgende wijzigingen in één tekst samengebracht, zonder nieuwe wijzigingen. Hierdoor wordt de omvang van de wetgeving beperkt en komen er duidelijker rechtsteksten tot stand.

[4] COM(2007) 23.

[5] Conclusies van het voorzitterschap van de Europese Raad van maart 2007, blz. 10.

[6] Zie het werkdocument van de Commissie inzake de vermindering van administratieve lasten in de EU COM(2008) 35.

[7] http://ec.europa.eu/enterprise/admin-burdens-reduction/admin_burdens_en.htm. Daarnaast is reeds een studie verricht van de administratieve lasten die ingevolge het gemeenschappelijk landbouwbeleid op boerderijen wegen, waarvan de resultaten zijn gepubliceerd.

[8] http://ec.europa.eu/enterprise/admin-burdens-reduction/index_en.htm.

[9] Zie COM(2008) 35.

[10] Opgemerkt zij tevens dat de Commissie in 2007 haar beoordelingsbeleid heeft versterkt [mededeling inzake de respons op strategische behoeften: versterken van het gebruik van beoordeling SEC(2007) 213, en voornemens is wetgeving en andere activiteiten systematischer te beoordelen om de in de fase van de effectbeoordeling gemaakte veronderstellingen te controleren.

[11] Deze effectbeoordelingen zijn gepubliceerd zie http://ec.europa.eu/governance/impact/cia_2007_en.htm en COM(2007) 693. Vanaf 2008 zal de Commissie ook de effectbeoordelingen publiceren voor initiatieven die in het wetgevings- en werkprogramma zijn opgenomen doch die niet zijn voortgezet op grond van de effectbeoordeling.

[12] In 2006 en 2007 hebben de diensten van de Commissie respectievelijk ongeveer tien en vijftien „vrijwillige” effectbeoordelingen verricht. Voor 2008 zijn er ongeveer vijftig gepland.

[13] Deze evaluatie van het effectbeoordelingssysteem van de Commissie door The Evaluation Partnership is gepubliceerd op http://ec.europa.eu/governance/impact/key_en.htm. De Commissie heeft deze evaluatie besproken tijdens een openbare conferentie met belanghebbenden in juni 2007 en met haar groep op hoog niveau van nationale regelgevingsdeskundigen.

[14] Mededeling van de Commissie - Follow-up van het Groenboek - Europees transparantie-initiatief COM(2007) 127 van 21.3.2007.

[15] Zie http://ec.europa.eu/governance/impact/docs_en.htm.

[16] Zie bijgaand verslag over 2007.

[17] Zie in verband met de vooruitgang in de lidstaten het tweede jaarlijkse voortgangsverslag van de Lissabonstrategie[COM(2006) 816.

[18] Zo werd het vereenvoudigingsinitiatief tot wijziging van Richtlijn 70/156/EEG inzake de typegoedkeuring van motorvoertuigen in oktober 2007 in het Publicatieblad bekendgemaakt, doch het treedt in werking in april 2009. De Commissie had dit voorstel in juli 2003 ingediend COM(2003) 418.

[19] Goedgekeurd in het kader van het interinstitutioneel akkoord „Beter wetgeven” van 2003.

[20] Mededeling van de Commissie - Een Europa van resultaten – toepassing van het gemeenschapsrecht COM(2007) 502.