Circulaire economie

Een circulaire economie is een systeem waarbij de waarde van producten, materialen en hulpbronnen in de economie zo lang mogelijk behouden blijft en de productie van afval tot een minimum wordt beperkt. Dit betekent een systeem waarbij producten worden hergebruikt, gerepareerd, gereviseerd of gerecycleerd.

Acties op het gebied van de circulaire economie dragen ook bij aan andere belangrijke EU-prioriteiten, zoals een groen herstel, beperking van de klimaatverandering, energiebesparing, bescherming van de biodiversiteit en wereldwijde inspanningen inzake duurzame ontwikkeling.

In 2015 heeft de Europese Commissie een ambitieus actieplan voor de circulaire economie aangenomen. Hierin worden 54 maatregelen aangekondigd voor de hele levenscyclus van producten om de overgang van de EU naar een circulaire economie te bespoedigen. Al deze maatregelen zijn aangenomen.

In 2018 is onder andere de herziene EU-wetgeving inzake afval in werking getreden. Hierin worden duidelijke recyclingdoelstellingen en een langetermijnplan voor modern afvalbeheer vastgesteld. Dit omvat onder meer:

• doelstellingen voor het recycleren van gemeentelijk of verpakkingsafval;
• bindende doelstellingen om het storten van afval tot een maximumwaarde te beperken;
• maatregelen om weggegooid voedsel en zwerfvuil op zee te beperken.

In 2018 waren er ook andere initiatieven zoals een EU-strategie voor kunststoffen, een verslag over kritieke grondstoffen in de circulaire economie, regels voor kunststoffen voor eenmalig gebruik en een wetsvoorstel inzake minimumeisen voor hergebruik van water (aangenomen in 2020).

Als belangrijkste bouwsteen van haar Europese Green Deal van 2019 om het efficiënte gebruik van hulpbronnen te stimuleren door over te schakelen op een schone, circulaire economie, de biodiversiteit te herstellen en vervuiling terug te dringen, heeft de EU in maart 2020 een nieuw actieplan voor de circulaire economie in de EU vastgesteld. Dit omvat mogelijke maatregelen als:

• duurzame producten de norm maken in de EU;
• consumenten en overheidsinkopers meer macht geven;
• focussen op de sectoren die de meeste hulpbronnen gebruiken met een groot potentieel voor circulariteit, zoals:
  • elektronica en ICT,
  • batterijen en voertuigen,
  • verpakking, kunststoffen en textiel,
  • bouw en gebouwen,
  • voedsel, water en voedingsstoffen;
• zorgen voor minder afval;
• de circulaire economie te laten werken voor mensen, regio’s en steden;
• wereldwijd het voortouw nemen op het gebied van de circulaire economie.

ZIE OOK

• Biodiversiteit
• Klimaatactie
• Milieubeleid
• Duurzame ontwikkeling
• Verdrag van Bazel betreffende de controle op het grensoverschrijdende verkeer van gevaarlijke afvalstoffen en de verwijdering daarvan (samenvatting)
• De Europese Green Deal (samenvatting)
• De EU-afvalstoffenbeheerwet (samenvatting)
• Het storten van afval (samenvatting)
• Het beste halen uit afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (samenvatting)
• Minimumeisen voor hergebruik van water (samenvatting)
• Verpakking en verpakkingsafval (samenvatting)
• Havenvoorzieningen voor de afvalafgifte van schepen met inbegrip van ladingresiduen (samenvatting)
• Vermindering van het verbruik van lichte plastic draagtassen in de EU (samenvatting)
• Verbod op kunststof voor eenmalig gebruik (samenvatting)
• Behandeling van stedelijk afvalwater (samenvatting)
• EU-actieplan voor de circulaire economie (Europese Commissie)