Monitoraġġ, rappurtar u verifika tal-emissjonijiet tal-vapuri

PUNTI EWLENIN

Kamp ta’ applikazzjoni

• Ir-regolament japplika għall-bastimenti kollha tal-merkanzija u tal-passiġġieri ta’ 5 000 tunellaġġ gross (GT) u ’l fuq li jżuru portijiet tal-UE.
• Taħt il-Patt Ekoloġiku Ewropew (ara s-sommarju) u wara emenda mir-Regolament (UE) 2023/957, li jipprovdi għall-monitoraġġ ta’ GHGs u emissjonijiet addizzjonali minn tipi ta’ bastimenti addizzjonali, ir-regolament se japplika wkoll mill-2025 għal:
  • vapuri tal-merkanzija ġenerali taħt il-5 000 GT iżda mhux inqas minn 400 GT;
  • vapuri lil hinn mill-kosta ta’ 400 GT u aktar.
• Il-Kummissjoni Ewropea se tivvaluta qabel il-31 ta’ Diċembru 2024 jekk għandhomx jiġu inklużi bastimenti addizzjonali taħt il-5 000 GT iżda mhux inqas minn 400 GT.
• Ir-regoli tal-MRV japplikaw għall-emissjonijiet tad-CO₂, iżda l-emissjonijiet mhux tad-CO₂ (jiġifieri metan u ossidju nitruż) se jiġu inklużi wkoll mill-2024.
• Dawn ikopru emissjonijiet mill-vapuri kemm fuq il-baħar kif ukoll fl-irmiġġ.

Monitoraġġ

• Kull sena, il-kumpaniji għandhom jimmonitorjaw l-emissjonijiet u informazzjoni rilevanti oħra għal kull wieħed mill-bastimenti tagħhom koperti mir-regolament.
• Bil-għan li jiżguraw li l-monitoraġġ ikun konsistenti u komparabbli, il-kumpaniji għandhom jiddokumentaw il-metodoloġija tagħhom li trid tiġi applikata fi pjan ta’ monitoraġġ. Il-metodi għall-monitoraġġ ta’ emissjonijiet ta’ gassijiet serra u informazzjoni rilevanti oħra huma stabbiliti f’Annessi I u II tar-Regolament (UE) 2015/757.
• Il-pjan ta’ monitoraġġ għandu jinkludi dokumentazzjoni sħiħa u trasparenti dwar punti bħad-diversi sorsi ta’ emissjonijiet fuq il-bastiment u l-proċeduri għad-determinazzjoni tad-dejta dwar l-attivitajiet għal kull inċiż (jiġifieri d-distanza koperta, in-numru ta’ passiġġieri, id-dettalji tal-merkanzija li tinġarr, iż-żmien fuq il-baħar, eċċ.).
• Il-kumpaniji għandhom iħejju pjan ta’ monitoraġġ għal kull wieħed mill-vapuri tagħhom koperti mir-regolament.

Rapportar

• Kull sena, il-kumpaniji għandhom jissottomettu rapport dwar l-emissjonijiet ivverifikat esternament lill-Kummissjoni u lill-awtoritajiet tal-istati tal-bandiera¹ kkonċernati.
• Bastimenti li jkunu żaru portijiet tal-UE matul perjodu ta’ rappurtar preċedenti jridu jġorru abbord dokument validu li juri l-konformità tagħhom mal-obbligi tal-MRV.
• Mill-2025, sal-31 ta’ Marzu ta’ kull sena, il-kumpaniji għandhom, għal kull vapur taħt ir-responsabbiltà tagħhom, jissottomettu rapport verifikat għall-perjodu kollu ta’ rappurtar tas-sena ta’ qabel sabiex:
  • l-awtorità tal-amministrazzjoni responsabbli;
  • l-awtoritajiet tal-istati tal-bandiera kkonċernati għal bastimenti li jtajru l-bandiera ta’ Stat Membru tal-UE; u
  • il-Kummissjoni.
• Mill-2025, sal-31 ta’ Marzu ta’ kull sena, il-kumpaniji għandhom jissottomettu wkoll lill-awtorità tal-amministrazzjoni responsabbli d-dejta aggregata dwar l-emissjonijiet fil-livell tal-kumpanija. Dan tal-aħħar għandu jkopri l-emissjonijiet mill-vapuri kollha taħt ir-responsabbiltà tagħhom fil-perjodu ta’ rappurtar tas-sena preċedenti u li għandu jiġi rrapportat skont id-direttiva tal-UE dwar l-iskambju ta’ kwoti tal-emissjonijiet (ETS) (Id-Direttiva 2003/87/KE — ara s-sommarju) fir-rigward tal-attivitajiet tat-trasport marittimu.

Inklużjoni ta’ emissjonijiet tat-trasport marittimu fl-EU ETS

• Taħt il- Patt Ekoloġiku Ewropew u wara emenda għad-Direttiva tal-EU ETS mid-Direttiva (UE) 2023/959, l-emissjonijiet tat-trasport marittimu se jiġu inklużi fil- kamp ta’ applikazzjoni tal-ETS tal-UE mill-2024.
• L-EU ETS se tapplika għal bastimenti tal-merkanzija u tal-passiġġieri ta’ 5 000 GT u aktar mill-2024, u għal vapuri ’l bogħod mill-kosta ta’ 5 000 GT u aktar mill-2027.
• L-ETS tal-UE normalment se tkopri l-emissjonijiet tad-CO₂ tal-vapuri. Din se tkopri wkoll l-emissjonijiet tal-metan u tal-ossidu nitruż tagħhom mill-2026.
• Sabiex tiġi żgurata tranżizzjoni bla xkiel, hemm perjodu gradwali. Il-kumpaniji tat-tbaħħir għandhom iħallsu għal 40 % tal-emissjonijiet tagħhom irrappurtati għall-2024, għal 70 % tal-emissjonijiet irrappurtati għall-2025, u għal 100 % tal-emissjonijiet irrappurtati għall-2026.
• L-emissjonijiet kollha mill-vjaġġi fl-UE u l-emissjonijiet emessi f’port tal-UE se jkunu koperti, filwaqt li biss nofs l-emissjonijiet minn vjaġġi lejn jew minn pajjiż mhux tal-UE ser jiġu koperti.

Atti ta’ implimentazzjoni u delegati

Il-Kummissjoni adottat bosta atti ta’ implimentazzjoni u delegati li jistabbilixxu regoli għall-applikazzjoni tar-Regolament (UE) 2015/75 fuq suġġetti bħal l-amminstrazzjoni ta’ kumpaniji tat-tbaħħir minn Stati Membri, is-sottomissjoni ta’ data dwar emissjonijiet aggregati fil-livell ta’ kumpaniji tat-tbaħħir jew ir-regoli għall-monitoraġġ ta’ emissjonijiet ta’ gass b’effett ta’ serra (ara l-lista ta’ atti ta’ implimentazzjoni u delegati).

Valutazzjoni u rieżami

• Il-Kummissjoni għandha tippubblika rapport annwali dwar l-emissjonijiet tal-GHG u informazzjoni rilevanti oħra mit-trasport marittimu, inklużi r-riżultati aggregati rrappurtati mill-kumpaniji.
• Kull sentejn, il-Kummissjoni se tivvaluta l-impatt globali tal-attivitajiet ta’ tbaħħir fuq il-klima globali, inkluż permezz ta’ emissjonijiet jew effetti ta’ gassijiet serra minbarra d-CO₂ u materja partikolata b’potenzjal ta’ tisħin globali mhux kopert mir-regolament.
• Għandu jirrevedi wkoll ir-Regolament sal-31 ta’ Diċembru 2024.