2.7.2009   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 172/18

(1)

L-Artikolu 2(b) tat-Trattat jipprevedi għall-istabbiliment ta’ standards uniformi ta’ sigurtà għall-ħarsien tas-saħħa tal-ħaddiema u l-pubbliku ġenerali.

(2)

L-Artikolu 30 tat-Trattat jipprevedi għall-istabbiliment ta’ standards bażiċi fil-Komunità għall-ħarsien tas-saħħa tal-ħaddiema u l-pubbliku ġenerali kontra l-perikli li jiġu minn radjazzjonijiet jonizzanti.

(3)

Id-Direttiva tal-Kunsill 96/29/Euratom tat-13 ta’ Mejju 1996 li tistabbilixxi standards bażiċi ta’ sigurtà għall-ħarsien tas-saħħa tal-ħaddiema u l-pubbliku ġenerali kontra l-perikli li jiġu minn radjazzjoni jonizzanti (3) tistabbilixxi l-istandards bażiċi tas-sigurtà. Id-dispożizzjonijiet ta’ dik id-Direttiva ġew supplimentati minn leġislazzjoni aktar speċifika.

(4)

Kif ġie rikonoxxut mill-Qorti tal-Ġustizzja tal-Komunitajiet Ewropej (minn hawn ‘il quddiem imsejħa “il-Qorti tal-Ġustizzja”) fil-każistika tagħha (4), il-Komunità tikkondividi l-kompetenzi flimkien mal-Istati Membri tagħha, fl-oqsma koperti mill-Konvenzjoni dwar is-Sigurtà Nukleari (5).

(5)

Kif ġie rikonoxxut mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-każistika tagħha, id-dispożizzjonijiet tal-Kapitolu 3 tat-Trattat, relatat mas-saħħa u s-sigurtà, jifformaw intier koerenti li jikkonferixxi fuq il-Kummissjoni setgħat ta’ ambitu konsiderevoli għall-ħarsien tal-popolazzjoni u l-ambjent kontra riskji ta’ kontaminazzjoni nukleari.

(6)

Kif ġie rikonoxxut mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-każistika tagħha, il-kompiti imposti fuq il-Komunità bl-Artikolu 2(b) tat-Trattat li jiġu stabbiliti standards uniformi ta’ sigurtà għall-ħarsien tas-saħħa tal-popolazzjoni u l-ħaddiema ma jfissirx li, ladarba jiġu definiti tali standards, Stat Membru ma jistax jipprovdi miżuri ta’ ħarsien aktar strett.

(7)

Id-Deċiżjoni tal-Kunsill 87/600/Euratom tal-14 ta’ Diċembru 1987 dwar arranġamenti tal-Komunità għal skambju kmieni ta’ informazzjoni fil-każ ta’ emerġenza radjoloġika (6) stabbilixxiet qafas għan-notifikazzjoni u l-provvista ta’ informazzjoni li għandu jintuża mill-Istati Membri sabiex jitħares il-pubbliku ġenerali fil-każ ta’ emerġenza radjoloġika. Id-Direttiva tal-Kunsill 89/618/Euratom tas-27 ta’ Novembru 1989 dwar kif il-pubbliku ġenerali jkun infurmat dwar miżuri għal ħarsien tas-saħħa li għandhom ikunu applikati u passi li għandhom jittieħdu fil-każ ta’emerġenza radjoloġika (7) imponiet obbligi fuq l-Istati Membri biex jinfurmaw lill-pubbliku ġenerali fil-każ ta’ emerġenza radjoloġika.

(8)

Ir-responsabbiltà nazzjonali tal-Istati Membri għas-sigurtà nukleari tal-installazzjonijiet nukleari hija l-prinċipju fundamentali li fuqu ġiet żviluppata r-regolamentazzjoni dwar is-sigurtà nukleari fil-livell internazzjonali, kif approvat mill-Konvenzjoni dwar is-Sigurtà Nukleari. Dak il-prinċipju ta’ responsabbiltà nazzjonali, kif ukoll il-prinċipju ta’ responsabbiltà ewlenija tad-detentur tal-liċenzja għas-sigurtà nukleari ta’ installazzjoni nukleari taħt is-superviżjoni tal-awtorità regolatorja kompetenti tiegħu, għandhom jissaħħu u r-rwol u l-indipendenza tal-awtoritajiet regolatorji kompetenti għandu jissaħħaħ permezz ta’ din id-Direttiva.

(9)

Kull Stat Membru jista’ jiddeċiedi dwar it-taħlita tal-enerġija tiegħu f’konformità mal-linji ta’ politika nazzjonali rilevanti.

(10)

Fl-iżvilupp tal-qafas nazzjonali adatt taħt din id-Direttiva, ser jittieħed kont taċ-ċirkostanzi nazzjonali.

(11)

L-Istati Membri diġà implimentaw miżuri li jippermettulhom li jiksbu livell għoli ta’ sigurtà nukleari fil-Komunità.

(12)

Filwaqt li din id-Direttiva prinċipalment tikkonċerna s-sigurtà nukleari ta’ installazzjonijiet nukleari huwa wkoll importanti biex tiġi żgurata ġestjoni sigura tal-karburant użat u skart radjuattiv, inkluż f’faċilitajiet ta’ ħżin u rimi.

(13)

L-Istati Membri għandhom jivvalutaw, fejn adatt, il-prinċipji ta’ sigurtà fundamentali rilevanti stabbiliti mill-Aġenzija Internazzjonali tal-Enerġija Atomika (8) li għandhom jikkostitwixxu qafas ta’ prattiki li l-Istati Membri għandhom jikkunsidraw meta jimplimentaw din id-Direttiva.

(14)

Huwa utli li jkun hemm kontinwità mill-proċess fejn l-awtoritajiet nazzjonali tas-sigurtà tal-Istati Membri b’impjanti tal-enerġija nukleari fit-territorju tagħhom ilhom jaħdmu flimkien fil-kuntest tal-Assoċjazzjoni tar-Regolaturi Nukleari tal-Ewropa tal-Punent (WENRA) u ddefinixxew bosta livelli ta’ referenza tas-sigurtà għal reatturi tal-enerġija.

(15)

B’segwitu għall-istedina tal-Kunsill li jiġi stabbilit Grupp ta’ Livell Għoli fil-Livell tal-UE, kif imniżżel fil-Konklużjonijiet tiegħu tat-8 ta’ Mejju 2007 dwar is-sigurtà nukleari u l-ġestjoni tal-karburant użat u l-iskart radjuattiv, il-Grupp ta’ Regolaturi Ewropej fil-qasam tas-Sigurtà Nukleari (ENSREG) ġie stabbilit bid-Deċiżjoni tal-Kummissjoni 2007/530/Euratom tas-17 ta’ Lulju 2007 dwar it-twaqqif ta’ Grupp ta’ Livell Għoli Ewropew dwar is-Sigurezza Nukleari u l-Ġestjoni tal-Iskart (9) biex jikkontribwixxi għall-kisba tal-objettivi Komunitarji fil-qasam tas-sigurtà nukleari.

(16)

Huwa utli li tiġi stabbilita struttura unifikata għal rapporti ta’ Stati Membri lill-Kummissjoni dwar l-implimentazzjoni ta’ din id-Direttiva. Fid-dawl tal-esperjenza wiesgħa tal-membri tiegħu l-ENSREG jista’ jagħmel kontribut ta’ valur f’dan ir-rigward, u b’hekk tiġi ffaċilitata l-konsultazzjoni u l-kooperazzjoni ta’ awtoritajiet regolatorji nazzjonali.

(17)

Fil-15 ta’ Ottubru 2008 fil-5 laqgħa tiegħu l-ENSREG adotta għaxar prinċipji li għandhom jintużaw meta titfassal Direttiva dwar is-sigurtà nukleari, kif imniżżel fil-minuti tiegħu datati l-20 ta’ Novembru 2008.

(18)

Avvanzi fit-teknoloġija nukleari, lezzjonijiet meħuda minn esperjenza operattiva u riċerka dwar is-sigurtà u titjib f’oqfsa regolatorji jista’ jkollhom il-potenzjal li jtejbu aktar is-sigurtà. F’konformità mal-impenn li tinżamm u tittejjeb is-sigurtà, l-Istati Membru għandhom jieħdu kont ta’ dawk il-fatturi meta jestendu l-programm tagħhom ta’ enerġija nukleari jew meta jiddeċiedu li jużaw l-enerġija nukleari għall-ewwel darba.

(19)

L-istabbiliment ta’ kultura ta’ sigurtà b’saħħitha f’installazzjoni nukleari huwa wieħed mill-prinċipji fundamentali ta’ ġestjoni tas-sigurtà meħtieġ għall-kisba tal-funzjonament sigur tagħha.

(20)

Iż-żamma u l-iżvilupp ulterjuri ta’ kompetenza u ħiliet fis-sigurtà nukleari għandhom ikunu bbażati, inter alia, fuq proċess ta’ tagħlim minn esperjenza operattiva tal-imgħoddi u l-użu ta’ żviluppi fil-metodoloġija u x-xjenza, kif adegwat.

(21)

Fl-imgħoddi, twettqu awtovalutazzjonijiet fl-Istati Membri f’rabta mill-qrib ma’ evalwazzjonijiet inter pares internazzjonali taħt l-awspiċji tal-IAEA bħala missjonijiet tat-Tim Internazzjonali għar-Reviżjoni tar-Regolamentazzjoni jew tas-Servizz ta’ Reviżjoni Integrat tar-Regolamentazzjoni. Dawn l-awtovalutazzjonijiet twettqu u dawn il-missjonijiet ġew offruti minn Stati Membri fuq bażi volontarja fl-ispirtu ta’ ftuħ u trasparenza. L-awtovalutazzjonijiet u l-evalwazzjonijiet inter pares li jakkumpanjawhom tal-infrastruttura leġislattiva, regolatorja u organizzattiva għandhom ikunu mmirati li jsaħħu u jtejbu l-qafas nazzjonali tal-Istati Membri, filwaqt li jiġu rikonoxxuti l-kompetenzi tagħhom fl-iżgurar tas-sigurtà nukleari ta’ installazzjonijiet nukleari fuq it-territorju tagħhom. L-awtovalutazzjonijiet segwiti minn evalwazzjonijiet inter pares internazzjonali la huma spezzjoni u lanqas verifika, iżda mekkaniżmu ta’ tagħlim reċiproku li jaċċetta approċċi differenti għall-organizzazzjoni u l-prattiki ta’ awtorità regolatorja kompetenti, filwaqt li jiġu kkunsidrati kwistjonijiet regolatorji, tekniċi u ta’ politika ta’ Stat Membru li jikkontribwixxu għall-iżgurar ta’ sistema ta’ sigurtà nukleari b’saħħitha. L-evalwazzjonijiet inter pares internazzjonali għandhom jitqiesu bħala opportunità biex tiġi skambjata esperjenza professjonali u biex jiġu kondiviżi tagħlimiet meħuda u prattiki tajba fi spirtu miftuħ u kooperattiv permezz ta’ parir minn pari aktar milli minn kontroll jew ġudizzju. Filwaqt li jirrikonoxxi ħtieġa għal flessibbiltà u adegwatezza fir-rigward ta’ sistemi eżistenti differenti fl-Istati Membri, Stat Membru għandu jkun liberu li jiddetermina l-fergħat tas-sistema tiegħu li huma soġġetti għar-reviżjoni inter pares speċifika msejħa, bil-għan li tittejjeb kontinwament is-sigurtà nukleari.

(22)

Skont il-punt 34 tal-Ftehim Interistituzzjonali dwar it-tfassil aħjar tal-liġijiet (10), l-Istati Membri huma mħeġġa jfasslu, għalihom infushom u fl-interessi tal-Komunità, it-tabelli tagħhom stess li juru, sa fejn huwa possibbli, il-korrelazzjoni bejn din id-Direttiva u l-miżuri ta’ traspożizzjoni u jagħmluhom pubbliċi,

(a)

li jiġi stabbilit qafas Komunitarju sabiex jinżamm u jiġi promoss it-titjib kontinwu tas-sigurtà nukleari u r-regolamentazzjoni tagħha;

(b)

li jiġi żgurat li l-Istati Membri għandhom jipprovdu arranġamenti nazzjonali adatti għal livell għoli ta’ sigurtà nukleari għall-ħarsien tal-ħaddiema u l-pubbliku ġenerali kontra l-perikli li jirriżultaw minn radjazzjonijiet jonizzanti minn installazzjonijiet nukleari.

(1)

“installazzjoni nukleari” tfisser:

(2)

“sigurtà nukleari” tfisser il-ksib ta’ kondizzjonijiet operattivi adatti, il-prevenzjoni ta’ aċċidenti u t-tnaqqis ta’ konsegwenzi tal-aċċidenti, li jirriżultaw fil-ħarsien tal-ħaddiema u l-pubbliku ġenerali minn perikli minn radjazzjonijiet jonizzanti minn installazzjonijiet nukleari.

(3)

“awtorità regolatorja kompetenti” tfisser awtorità jew sistema ta’ awtoritajiet maħtura fi Stat Membru fil-qasam tar-regolazzjoni tas-sigurtà nukleari ta’ installazzjonijiet nukleari kif imsemmi fl-Artikolu 5;

(4)

“liċenzja” tfisser kull dokument legali mogħti taħt il-ġurisdizzjoni ta’ Stat Membru biex tingħata r-responsabbiltà għall-għażla tas-sit, il-proġettazzjoni, il-kostruzzjoni, l-ikkommissjonar u -operat jew id-dekommissjonar ta’ installazzjoni nukleari;

(5)

“detentur ta’ liċenzja” tfisser persuna ġuridika jew fiżika li jkollha responsabbiltà ġenerali għall-installazzjoni nukleari kif speċifikat f’liċenzja.

(a)

l-adozzjoni ta’ rekwiżiti nazzjonali ta’ siġurtà nukleari. L-iddeterminar dwar kif huma adottati u b’liema strument huma applikati tibqa’ fil-kompetenza tal-Istati Membri;

(b)

il-provvediment ta’ sistema ta’ liċenzjar u l-projbizzjoni tal-operat ta’ installazzjonijiet nukleari mingħajr liċenzja;

(c)

Il-provvediment ta’ sistema ta’ superviżjoni ta’ siġurtà nukleari;

(d)

azzjonijiet ta’ infurzar, inkluż is-sospensjoni tal-operat u l-modifika jew ir-revoka ta’ liċenzja.

(a)

id-detentur tal-liċenzja jkun meħtieġ jikkonforma mar-rekwiżiti nazzjonali ta’ sigurtà nukleari u t-termini tal-liċenzja rilevanti;

(b)

tkun meħtieġa turija ta’ din il-konformità, inklużi r-rekwiżiti stipulati taħt il-paragrafi 1 sa 5 tal-Artikolu 6;

(c)

din il-konformità tiġi verifikata permezz ta’ valutazzjonijiet u ispezzjonijiet regolatorji; u

(d)

jitwettqu azzjonijiet regolatorji ta’ infurzar, inkluż is-sospensjoni tal-operat ta’ installazzjoni nukleari skont il-kondizzjonijiet definiti mill-qafas nazzjonali msemmi fl-Artikolu 4(1).