Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ — ΕΚΤ+ (2021-2027)
ΣΫΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:
Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1057 για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΫ;
- Ο κανονισμός θεσπίζει το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (EKT+) και καθορίζει τους στόχους του ταμείου, τον προϋπολογισμό του για την περίοδο 2021-2027, τις μεθόδους υλοποίησης, τις μορφές χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και τους κανόνες για τη χορήγηση της χρηματοδότησης αυτής.
- Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2024/795 ενσωματώνει στον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1057 ένα νέο άρθρο σχετικά με την πλατφόρμα στρατηγικών τεχνολογιών για την Ευρώπη (STEP), η οποία δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό και δεξιότητες που είναι αναγκαίες για όλα τα είδη ποιοτικών θέσεων εργασίας σε τρεις τομείς κρίσιμων τεχνολογιών για την ενίσχυση της κυριαρχίας και της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας της ΕΕ. Οι εν λόγω κρίσιμες τεχνολογίες είναι οι ψηφιακές τεχνολογίες και η καινοτομία υπερπροηγμένης τεχνολογίας, οι καθαρές και αποδοτικές ως προς τους πόρους τεχνολογίες και οι βιοτεχνολογίες.
ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ
Το ΕΚΤ+ ενσωματώνει το πρώην Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, την πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων, το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους και το πρόγραμμα της ΕΕ για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία.
Σκέλη
Το ΕΚΤ+ αποτελείται από δύο σκέλη:
- το σκέλος της επιμερισμένης διαχείρισης* και·
- το σκέλος της απασχόλησης και της κοινωνικής καινοτομίας (EaSI) υπό άμεση* και έμμεση διαχείριση*.
Στόχοι
Το ΕΚΤ+ έχει δύο γενικούς στόχους.
- Να παρέχει υποστήριξη σε κράτη μέλη και περιφέρειες, προκειμένου να επιτευχθούν υψηλά επίπεδα απασχόλησης, να θεσπίσουν δίκαιες κοινωνικές προστασίες και να αναπτύξουν καταρτισμένο και ικανό εργατικό δυναμικό, έτοιμο για τον μελλοντικό κόσμο της εργασίας, καθώς και κοινωνίες χωρίς αποκλεισμούς με σκοπό την εξάλειψη της φτώχειας και την πραγμάτωση των αρχών που ορίζονται στον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
- Να στηρίζει, να συμπληρώνει και να αξιοποιεί τις πολιτικές των κρατών μελών για την εξασφάλιση ίσων ευκαιριών, ισότιμης πρόσβασης στην αγορά εργασίας, δίκαιων και ποιοτικών συνθηκών εργασίας, κοινωνικής προστασίας και ένταξης.
Τομείς προτεραιότητας
Το ΕΚΤ εστιάζει σε ορισμένα βασικά θέματα, συμπεριλαμβανομένων των εξής:
- υποστήριξη των νέων που έχουν πληγεί ιδιαίτερα από την κοινωνικοοικονομική κρίση που προκλήθηκε από την πανδημία COVID-19 παρέχοντας πόρους που θα τους βοηθήσουν να αποκτήσουν προσόντα, να βρουν μια ποιοτική δουλειά και να βελτιώσουν την εκπαίδευση και τις δεξιότητές τους·
- παροχή βοήθειας στα παιδιά που έχουν ανάγκη διαθέτοντας πόρους σε στοχευμένες πρωτοβουλίες με στόχο την καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας και την υποστήριξη των πιο ευάλωτων στην κοινωνία που υποφέρουν από απώλειες θέσεων εργασίας και μειώσεις εισοδήματος, συμπεριλαμβανομένης της παροχής τροφής και βασικής υλικής βοήθειας στους απόρους·
- επανειδίκευση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων όλων των πολιτών για τη μετάβαση σε μια πράσινη και ψηφιακή οικονομία και βελτίωση της ποιότητας των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης·
- προώθηση της ισότητας των φύλων, των ίσων ευκαιριών και της μη διάκρισης·
- δημιουργία ικανοτήτων για τους κοινωνικούς εταίρους και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών·
- προώθηση της κοινωνικής καινοτομίας σε ολόκληρη την ΕΕ μέσω διακρατικής συνεργασίας·
- παροχή άμεσης υποστήριξης στην κοινωνική καινοτομία μέσω του σκέλους EaSI.
Κατανομή των πόρων
Ο κανονισμός περιλαμβάνει ορισμένες ελάχιστες απαιτήσεις για την κατανομή των πόρων επιμερισμένης διαχείρισης του ΕΚΤ+ από τα κράτη μέλη:
- τουλάχιστον 25% για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης·
- τουλάχιστον 3% για τη στήριξη των απόρων ατόμων·
- Τα κράτη μέλη όπου το μέσο ποσοστό παιδιών σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού για την περίοδο 2017-2019 ήταν πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ πρέπει να διαθέσουν τουλάχιστον το 5% των πόρων τους για την αντιμετώπιση της παιδικής φτώχειας·
- Τα κράτη μέλη στα οποία το μέσο ποσοστό των νέων ηλικίας 15-29 ετών που δεν εργάζονταν, δεν παρακολουθούσαν εκπαίδευση ή κατάρτιση την περίοδο 2017-2019 ήταν υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ πρέπει να διαθέσουν τουλάχιστον το 12,5% των πόρων τους σε στοχευμένες δράσεις και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να υποστηρίξουν:
- την απασχόληση των νέων, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, ιδίως την πρακτική άσκηση,
- τη μετάβαση από το σχολείο στην εργασία,
- την επανένταξη στην εκπαίδευση ή την κατάρτιση και
- την εκπαίδευση δεύτερης ευκαιρίας, ιδίως στο πλαίσιο της εφαρμογής των προγραμμάτων εγγυήσεων για τη νεολαία.
Προϋπολογισμός και διαχείριση
- Το ΕΚΤ+ έχει προϋπολογισμό λίγο λιγότερο από 88 δισεκατομμύρια ευρώ (σε τιμές 2018) για την περίοδο 2021-2027.
- Το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης (87,3 δισεκατομμύρια ευρώ σε τιμές 2018) στο πλαίσιο του ΕΚΤ+ κατανέμεται βάσει του σκέλους επιμερισμένης διαχείρισης με τα κράτη μέλη. Οι διαχειριστικές αρχές του ΕΚΤ+ σε κάθε κράτος μέλος θα διανείμουν τα χρήματα σε σχετικά έργα που εκτελούνται από μια σειρά δημόσιων και ιδιωτικών οργανισμών.
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαχειρίζεται άμεσα ένα μικρότερο μερίδιο (περίπου 676 εκατ. ευρώ σε τιμές 2018) στο πλαίσιο του σκέλους EaSI.
- Για την επιτάχυνση της μετάβασης σε και τη διευκόλυνση της ανάπτυξης καινοτόμων λύσεων, διατίθενται 175 εκατ. ευρώ για διακρατική συνεργασία.
- Οι κοινοί κανόνες της ΕΕ για τη διαχείριση των κονδυλίων, που ισχύουν για όλα τα ταμεία της πολιτικής συνοχής, ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1060 (βλ. σύνοψη).
Στήριξη για την επίτευξη των στόχων της STEP
Ο τροποποιητικός κανονισμός 2024/795 επιτρέπει στα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν το ΕΚΤ+ για να παρέχουν στήριξη για τους στόχους της STEP, μεταξύ άλλων μέσω της προώθησης της ανάπτυξης δεξιοτήτων σε τεχνολογίες μηδενικών καθαρών εκπομπών (συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βασίζονται σε προγράμματα μάθησης που δημιουργούνται από ευρωπαϊκές ακαδημίες δεξιοτήτων), μέσω της κατάρτισης των νέων και την απόκτηση δεξιοτήτων, την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση των εργαζομένων.
Στο αρχικό στάδιο της προχρηματοδότησης, η Επιτροπή εγκρίνει τροποποίηση προγράμματος που περιλαμβάνει μία ή περισσότερες προτεραιότητες αφιερωμένες σε πράξεις που υποστηρίζονται από το ΕΚΤ+ οι οποίες συμβάλλουν στους στόχους της STEP. Επιπλέον, η Επιτροπή θα προσφέρει έκτακτη προχρηματοδότηση ύψους 30 % με βάση την κατανομή στις εν λόγω προτεραιότητες.
Κατά παρέκκλιση από τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1060 (βλ. παραπάνω), το μέγιστο ποσοστό συγχρηματοδότησης για ειδικές προτεραιότητες που καθορίζονται προς στήριξη των στόχων της STEP είναι 100 %.
ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;
- Ο κανονισμός (ΕE) 2021/1057 εφαρμόστηκε εν μέρει (για το σκέλος EaSI), από την 1η Ιανουαρίου 2021 και πλήρως από την 1η Ιουλίου 2021.
- Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2024/795 εφαρμόζεται από την 1η Μαρτίου 2024.
ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:
ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ
Επιμερισμένη διαχείριση. Η ΕΕ αναθέτει στα κράτη μέλη την εφαρμογή προγραμμάτων σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο. Οι διοικήσεις των κρατών μελών (σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο) επιλέγουν τα έργα προς χρηματοδότηση και αναλαμβάνουν την ευθύνη για την καθημερινή τους διαχείριση. Το κράτος μέλος είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνο για τη δημιουργία συστήματος διαχείρισης και ελέγχου και για την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση των παρατυπιών. Σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, η Επιτροπή διασφαλίζει ότι τα έργα ολοκληρώνονται με επιτυχία και ότι τα χρήματα δαπανώνται σωστά.
Άμεση διαχείριση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκηρύσσει προσκλήσεις υποβολής προτάσεων για τη χορήγηση επιχορηγήσεων σε έργα και προσκλήσεις υποβολής προσφορών για την ανάθεση συμβάσεων υπηρεσιών ή/και προμηθειών.
Έμμεση διαχείριση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιλέγει μια διαχειριστική αρχή για τη διαχείριση του σχετικού έργου για λογαριασμό της.
ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1057 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, περί ιδρύσεως του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (EKT+) και καταργήσεως του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1296/2013 (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 21-59).
Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1057 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.
ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ
Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1060 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, για τον καθορισμό κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το Ταμείο Συνοχής, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, και δημοσιονομικών κανόνων για τα εν λόγω Ταμεία και για το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης, το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας και το Μέσο για τη Χρηματοδοτική Στήριξη της Διαχείρισης των Συνόρων και την Πολιτική των Θεωρήσεων (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 159-706).
Βλέπε την ενοποιημένη έκδοση.
τελευταία ενημέρωση 16.09.2024