Eurojust

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1727 σχετικά με τον οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συνεργασία στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης (Eurojust)

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

• Σκοπό έχει να αντιμετωπίσει σοβαρά διασυνοριακά εγκλήματα πιο αποτελεσματικά αλλάζοντας τη δομή του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συνεργασία στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης (Eurojust) και επιτρέποντας στο συλλογικό όργανο της Eurojust να επικεντρώνεται περισσότερο σε επιχειρησιακά ζητήματα.
• Λαμβάνει υπόψη την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) και τους νέους κανόνες για την προστασία των δεδομένων στα θεσμικά όργανα και τους οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
• Πραγματοποιεί καθοριστικές ρυθμίσεις για την εμπλοκή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των εθνικών κοινοβουλίων στην αξιολόγηση των ενεργειών της Eurojust.
• Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2023/2131 θεσπίζει νέους κανόνες για τον εκσυγχρονισμό της δικαστικής συνεργασίας μεταξύ των εθνικών αρχών των κρατών μελών της ΕΕ και της Eurojust μέσω ενός ψηφιακού συστήματος για την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με την έρευνα και τη δίωξη τρομοκρατικών αδικημάτων.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ρόλος της Eurojust

• Βάσει των επιχειρήσεων που διεξάγονται και των πληροφοριών που παρέχονται από τις αρχές των κρατών μελών και τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ), την EPPO και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), η Eurojust στηρίζει και ενισχύει τον συντονισμό και τη συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων εθνικών αρχών για την έρευνα και τη δίωξη σοβαρού εγκλήματος που εμπίπτει στη δικαιοδοσία της (βλ. παρακάτω), όπου το εν λόγω έγκλημα:
  • έχει επιπτώσεις σε δύο ή περισσότερα κράτη μέλη·
  • έχει επιπτώσεις είτε σε ένα κράτος μέλος και μια τρίτη χώρα ή ένα κράτος μέλος και έναν διεθνή οργανισμό, εφόσον έχει συναφθεί με την εν λόγω χώρα ή οργανισμό συμφωνία συνεργασίας ή ρύθμιση μέσω της οποίας θεσπίζεται συνεργασία ή εφόσον, σε ειδική περίπτωση, υπάρχει ουσιώδες συμφέρον που επιβάλλει την παροχή της υποστήριξης αυτής [που προβλέπεται στον τροποποιητικό κανονισμό (ΕΕ) 2023/2131]· ή
  • απαιτεί δίωξη σε κοινές βάσεις.
• Η Eurojust διεκπεραιώνει τις εργασίες της κατόπιν αιτήματος από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών, με δική της πρωτοβουλία ή κατόπιν αιτήματος από την EPPO εντός των ορίων της δικαιοδοσίας της EPPO.

Οι επιχειρησιακές εργασίες της Eurojust περιλαμβάνουν:

• στενή συνεργασία με την EPPO σε θέματα δικαιοδοσίας·
• συνεργασία και διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο στον τομέα των ποινικών υποθέσεων·
• συνεργασία με τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ, καθώς και με δίκτυα που δημιουργούνται στον χώρο της ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης·
• υποστήριξη της δράσης των κρατών μελών για την καταπολέμηση μορφών σοβαρού εγκλήματος για τις οποίες έχει νόμιμη εξουσία (π.χ. τρομοκρατία, ξέπλυμα χρήματος, εμπορία ανθρώπων, εμπόριο οργάνων, διακίνηση ναρκωτικών και όπλων)·
• παροχή επιχειρησιακής, τεχνικής και οικονομικής υποστήριξης σε διασυνοριακές δράσεις και έρευνες των κρατών μελών συμπεριλαμβανομένων κοινών ομάδων διερεύνησης·
• στήριξη των δράσεων των κρατών μελών για την καταπολέμηση της γενοκτονίας, των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, των εγκλημάτων πολέμου και συναφών αξιόποινων πράξεων, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης, ανάλυσης και αποθήκευσης αποδεικτικών στοιχείων που σχετίζονται με τα εγκλήματα αυτά, καθώς και τις συναφείς αξιόποινες πράξεις, επιτρέποντας παράλληλα την ανταλλαγή των εν λόγω αποδεικτικών στοιχείων με αρμόδιες εθνικές και διεθνείς δικαστικές αρχές ή καθιστώντας τα άμεσα διαθέσιμα με διαφορετικό τρόπο στις αρμόδιες εθνικές και διεθνείς δικαστικές αρχές, ιδίως στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.

Αρμοδιότητα

• Το παράρτημα 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1727 θεσπίζει τις μορφές σοβαρού εγκλήματος, οι οποίες εμπίπτουν στη δικαιοδοσία της Eurojust σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 του κανονισμού.
• Όταν η EPPO αναλαμβάνει τα καθήκοντα της έρευνας και δίωξής, η Eurojust δεν θα ασκεί τη νόμιμη εξουσία της για εγκλήματα για τα οποία η EPPO ασκεί τις αρμοδιότητές της, εκτός από:
  • περιπτώσεις όπου εμπλέκονται κράτη μέλη που δεν συμμετέχουν στην ενισχυμένη συνεργασία για την ίδρυση της EPPO· και
  • κατόπιν αιτήματος αυτών των κρατών μελών ή κατόπιν αιτήματος της EPPO.
• Η Eurojust θα ασκήσει τη νόμιμη εξουσία της για εγκλήματα που επηρεάζουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ σε περιπτώσεις που εμπλέκονται κράτη μέλη τα οποία συμμετέχουν σε ενισχυμένη συνεργασία για την ίδρυση της ΕΡΡΟ, αλλά για τα οποία η ΕΡΡΟ δεν έχει τη νόμιμη εξουσία ή αποφασίζει να μην ασκήσει την εξουσία της.
• Η Eurojust θα θεσπίσει και διατηρήσει στενή σχέση με την ΕΡΡΟ βάσει αμοιβαίας συνεργασίας υπό το πλαίσιο των αντίστοιχων εντολών τους.

Δομή και οργάνωση

• Η Eurojust αποτελείται από:
  • τα εθνικά μέλη·
  • το συλλογικό όργανο — που αποτελείται από όλα τα εθνικά μέλη, και έναν εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όταν το συλλογικό όργανο εκτελεί μόνο τις διαχειριστικές αρμοδιότητές του και όχι τις επιχειρησιακές αρμοδιότητές του·
  • το Διοικητικό Συμβούλιο·
  • τον διοικητικό διευθυντή.
• Η θητεία των εθνικών μελών και των αναπληρωτών τους είναι 5 έτη ανανεώσιμη άπαξ.
• Η Επιτροπή εκπροσωπείται τόσο στο συλλογικό όργανο όσο και στο Διοικητικό Συμβούλιο.
• Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι αρμόδιο για τη λήψη διοικητικών αποφάσεων για τη διασφάλιση της σωστής λειτουργίας της Eurojust.

Επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα

• Οι κανόνες λαμβάνουν υπόψη τους νέους κανόνες προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα για τους θεσμούς και τις υπηρεσίες της ΕΕ.
• Τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για την ακρίβεια των δεδομένων που μεταβιβάζουν στη Eurojust, για την επικαιροποίηση των δεδομένων αυτών και για τη νομιμότητα της διαβίβασης των δεδομένων αυτών στη Eurojust.
• Η Eurojust είναι υπεύθυνη για την ακρίβεια των δεδομένων που παρέχονται από άλλους παρόχους δεδομένων ή που προκύπτουν από τις δικές της αναλύσεις ή τη συλλογή δεδομένων και για την επικαιροποίηση των δεδομένων αυτών.
• Η Eurojust θα πρέπει να διασφαλίζει ότι τα δεδομένα υποβάλλονται σε θεμιτή και σύννομη επεξεργασία και ότι συλλέγονται και υφίστανται επεξεργασία για συγκεκριμένο σκοπό.
• Το υποκείμενο των δεδομένων (κάθε άτομο του οποίου η ταυτότητα είναι ή μπορεί να γίνει γνωστή) πρέπει να έχει το δικαίωμα πρόσβασης στα επιχειρησιακά προσωπικά δεδομένα του ή της τα οποία υποβάλλονται σε επεξεργασία από τη Eurojust.

Κεντρική μονάδα αποθήκευσης

• Δεδομένου ότι τα αποδεικτικά στοιχεία που σχετίζονται με γενοκτονίες, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εγκλήματα πολέμου και συναφείς αξιόποινες πράξεις δεν μπορούν να αποθηκευτούν με ασφάλεια στα εδάφη όπου λαμβάνουν χώρα οι εχθροπραξίες, όπως στην Ουκρανία στην περίπτωση της συνεχιζόμενης ρωσικής στρατιωτικής επίθεσης, ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2022/838 δημιούργησε μια μονάδα αυτοματοποιημένης διαχείρισης και αποθήκευσης δεδομένων για τέτοιου είδους αποδεικτικά στοιχεία.
• Δεδομένης της ευαίσθητης φύσης των σχετικών δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, η επεξεργασία τους, συμπεριλαμβανομένης της συλλογής, της διατήρησης, της ανάλυσης και της ανταλλαγής, πρέπει να συμμορφώνεται με τα υψηλότερα πρότυπα κυβερνοασφάλειας.

Ανταλλαγή πληροφοριών σε υποθέσεις τρομοκρατίας

Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕE) 2023/2131 υποχρεώνει τα κράτη μέλη να παρέχουν στη Eurojust πληροφορίες σχετικά με τυχόν ποινικές έρευνες για τρομοκρατικά αδικήματα αμέσως μόλις οι υποθέσεις αυτές παραπεμφθούν στις δικαστικές τους αρχές.

• Δημιουργεί ένα ασφαλές κανάλι ψηφιακής επικοινωνίας μεταξύ των κρατών μελών και της Eurojust.
• Τροποποιεί τους κανόνες σχετικά με την επεξεργασία δεδομένων στο πλαίσιο του συστήματος διαχείρισης υποθέσεων της Eurojust, στο οποίο είναι αποθηκευμένα και διασταυρώνονται όλα τα επιχειρησιακά δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, προκειμένου να δημιουργηθεί μια καινοτόμος τεχνική υποδομή.
• Ενισχύει τις ικανότητες της Eurojust όσον αφορά τον εντοπισμό διασυνδέσεων μεταξύ διασυνοριακών ερευνών και διώξεων στον τομέα της τρομοκρατίας και όσον αφορά την ενημέρωση των κρατών μελών σχετικά με τις εν λόγω διασυνδέσεις.
• Απλοποιεί τη συνεργασία με τρίτες χώρες χορηγώντας σε εισαγγελείς-συνδέσμους που έχουν αποσπαστεί στη Eurojust πρόσβαση στο σύστημα διαχείρισης υποθέσεων.

Δημοκρατικός έλεγχος

• Για την αύξηση της διαφάνειας και της δημοκρατικής εποπτείας της Eurojust οι ενέργειες της θα αξιολογούνται από κοινού από το Ευρωκοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια.

Κατάργηση

Ο κανονισμός (ΕE) 2018/1727 αντικαθιστά και καταργεί την απόφαση 2002/187/ΔΕΥ.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

• Ο κανονισμός (ΕΕ) 2018/1727 εφαρμόζεται από τις 12 Δεκεμβρίου 2019.
• Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2023/2131 εφαρμόζεται από τις 31 Οκτωβρίου 2023.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε:

• Το έργο της Eurojust (Eurojust).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1727 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με τον οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συνεργασία στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης (Eurojust) και για την αντικατάσταση και κατάργηση της απόφασης 2002/187/ΔΕΥ του Συμβουλίου (ΕΕ L 295 της 21.11.2018, σ. 138-183).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1727 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2018, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της Ένωσης και την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001 και της απόφασης αριθ. 1247/2002/ΕΚ (ΕΕ L 295 της 21.11.2018, σ. 39-98).

Κανονισμός (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας («η EPPO») (ΕΕ L 283 της 31.10.2017, σ. 1-71).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

τελευταία ενημέρωση 15.02.2024