Μηχανισμός συμβολής της ΕΕ στη σταθερότητα και την ειρήνη (2014-2020)

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 230/2014 για τη θέσπιση μηχανισμού συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

Ο κανονισμός θεσπίζει τον μηχανισμό συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη (IcSP) — ένα μέσο με το οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) μπορεί να συμβάλει στη σταθερότητα και την ειρήνη, διασφαλίζοντας την αποτελεσματικότητα και τη συνεκτικότητα των δράσεων που αναλαμβάνει.

Ο κανονισμός καλύπτει τους ακόλουθους τομείς:

• αντιμετώπιση κρίσεων·
• πρόληψη συγκρούσεων·
• ειρήνευση και ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κρίσεων·
• αντιμετώπιση διεθνών και διαπεριφερειακών απειλών κατά της ασφάλειας.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Στήριξη

Η τεχνική και χρηματοδοτική βοήθεια δυνάμει του παρόντος μηχανισμού επικεντρώνεται στις εξής τρεις προτεραιότητες:

 

• 1.
  Ταχεία αντίδραση σε κρίσεις ή αναδυόμενες κρίσεις, ώστε να προλαμβάνονται οι πολιτικές συγκρούσεις ή να διασφαλίζεται ότι οι καταστάσεις δεν θα κλιμακωθούν σε ένοπλες συγκρούσεις, όπως είναι οι εξής:

  • η στήριξη της εφαρμογής των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια ή των διεθνών ποινικών δικαστηρίων·
  • μέτρα για την ανοικοδόμηση βασικών υποδομών, καταλυμάτων, δημόσιων κτιρίων και οικονομικών περιουσιακών στοιχείων έπειτα από συγκρούσεις·
  • δράσεις για την καταπολέμηση της παράνομης χρήσης φορητών όπλων, την ανίχνευση ναρκών και την εκκαθάριση ναρκοπεδίων, και
  • η στήριξη της αντιμετώπισης των επιπτώσεων που επιφέρουν οι αιφνίδιες μετακινήσεις πληθυσμών.

  Συνήθως, η διάρκεια των μέτρων δυνάμει της παρούσας προτεραιότητας δεν υπερβαίνει τους 18 μήνες.

   

• 2.
  Πρόληψη συγκρούσεων και ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κρίσεων:

  • προαγωγή της έγκαιρης προειδοποίησης και της ανάλυσης των κινδύνων συγκρούσεων κατά τη χάραξη πολιτικών και οικοδόμηση εμπιστοσύνης μέσω της διαμεσολάβησης, του διαλόγου και της συμφιλίωσης στο πλαίσιο διακοινοτικών εντάσεων·
  • ανάπτυξη δυνάμεων σε μη στρατιωτικές αποστολές σταθεροποίησης οι οποίες προσδιορίστηκαν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Φέιρα το 2000:
    • ανάπτυξη ικανοτήτων της αστυνομίας,
    • ενίσχυση του κράτους δικαίου,
    • ενίσχυση της πολιτικής διοίκησης και
    • ενίσχυση της πολιτικής προστασίας·
  • μετριασμός της χρήσης φυσικών πόρων για τη χρηματοδότηση συγκρούσεων (όπως δράσεων για τον τερματισμό του εμπορίου των «διαμαντιών πολέμου»).

  Τα μέτρα δυνάμει της παρούσας προτεραιότητας αποτελούν μακροπρόθεσμες δράσεις.

   

• 3.
  Αντιμετώπιση διεθνών απειλών με μακροπρόθεσμα μέτρα για τα εξής:

  • Καταπολέμηση της τρομοκρατίας·
  • Αντιμετώπιση της απειλής του οργανωμένου εγκλήματος (συμπεριλαμβανομένου του κυβερνοεγκλήματος)
  • Προστασία κρίσιμων υποδομών (συστήματα που είναι ουσιώδη για τη διατήρηση ζωτικών κοινωνιακών λειτουργιών, όπως ο ηλεκτρισμός ή το δίκτυο μεταφορών)
  • Αντιμετώπιση απειλών κατά της ασφάλειας που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή
  • Μετριασμός χημικών, βακτηριολογικών, ραδιολογικών και πυρηνικών κινδύνων
  • Υλοποίηση της πρωτοβουλίας Ανάπτυξη ικανοτήτων για την ασφάλεια και την ανάπτυξη.

   

Ευέλικτη προσέγγιση και συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών

Για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, η βοήθεια στο πλαίσιο του μηχανισμού συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη θα καταστεί πιο ευέλικτη, παρατείνοντας τη μέγιστη διάρκεια των μέτρων αντιμετώπισης κρίσεων σε 30 μήνες κατά ανώτατο όριο και προβλέποντας την ανάπτυξη δεύτερου έκτακτου μέτρου βοήθειας, σε περιπτώσεις παρατεταμένων συγκρούσεων, που να στηρίζεται στα αποτελέσματα του προηγούμενου.

Οι χρηματοδοτικοί πόροι μπορούν επίσης να συμπληρώνουν την ανθρωπιστική βοήθεια της ΕΕ και τη χρηματοδότηση της μακροπρόθεσμης αναπτυξιακής συνεργασίας.

Τα μέτρα προετοιμασίας, προγραμματισμού, εφαρμογής και παρακολούθησης δυνάμει του μηχανισμού συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη μπορούν να ενισχυθούν, όταν είναι δυνατό και σκόπιμο, με τη στήριξη των ΜΚΟ, των οργανώσεων που αντιπροσωπεύουν αυτόχθονες πληθυσμούς, και των τοπικών ομάδων πολιτών.

Προϋπολογισμός και εφαρμογή

Ο προϋπολογισμός του μηχανισμού συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη για την περίοδο 2014-2020 ανέρχεται σε 2,339 δισεκατομμύρια ευρώ. Η πλειονότητα των κανόνων και των διαδικασιών υλοποίησης του εν λόγω προγράμματος βρίσκονται στον κανονισμό (EE) αριθ. 236/2014, έναν διατομεακό κανονισμό που ευθυγραμμίζει και απλουστεύει την υλοποίηση του συνόλου της εξωτερικής χρηματοδότησης της EE.

Τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014

Στο πλαίσιο της δέσμευσης της ΕΕ για την ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη (με πρώτο στόχο βιώσιμης ανάπτυξης την εξάλειψη της φτώχειας και δεύτερο στόχο την προώθηση της ειρήνης και της δικαιοσύνης), καθώς και της κοινής δήλωσης της ΕΕ για τη νέα ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη, ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/2306 τροποποιεί τον αρχικό κανονισμό.

Ο τροποποιημένος κανονισμός επιτρέπει στην ΕΕ, σε εξαιρετικές περιστάσεις, να παρέχει βοήθεια για την ανάπτυξη στρατιωτικών ικανοτήτων σε χώρες εταίρους, με σκοπό την υλοποίηση δραστηριοτήτων ασφάλειας για την ανάπτυξη υπό τη μορφή κατάρτισης, καθοδήγησης, εξοπλισμού, βελτίωσης των υποδομών κ.λπ. Η βοήθεια της ΕΕ δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης ικανοτήτων του στρατού για σκοπούς εκτός της ασφάλειας για την ανάπτυξη. Με άλλα λόγια, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση θανατηφόρου εξοπλισμού, τακτικών στρατιωτικών δαπανών ή εκπαίδευσης για την αύξηση του αξιόμαχου.

Για τα εν λόγω νέα μέτρα, έχει διατεθεί προϋπολογισμός της τάξης των 100 εκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2018-2020.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Ο κανονισμός εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020, ενώ η τροποποίηση της πρωτοβουλίας ανάπτυξης ικανοτήτων για τη στήριξη της ασφάλειας και της ανάπτυξης τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2018.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Ο μηχανισμός συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη (IcSP) (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 230/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, για τη θέσπιση μηχανισμού συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη (ΕΕ L 77 της 15.3.2014, σ. 1-10)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 230/2014 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Η παρούσα ενοποιημένη έκδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κοινή δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνερχομένων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής (ΕΕ C 210 της 30.6.2017, σ. 1-24)

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 236/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, για τον καθορισμό κοινών κανόνων και διαδικασιών για την εφαρμογή των μηχανισμών χρηματοδότησης της εξωτερικής δράσης της Ένωσης (ΕΕ L 77 της 15.3.2014, σ. 95-108)

Βλέπε ενοποιημένη έκδοση

τελευταία ενημέρωση 13.04.2018