4.2.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 32/34

(1)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 466/2001 της Επιτροπής (2) ορίζει τις μέγιστες τιμές ανοχής για ορισμένες προσμείξεις στα τρόφιμα.

(2)

Ο όρος «διοξίνες», όπως αναφέρεται στον εν λόγω κανονισμό, καλύπτει μια ομάδα 75 πολυχλωριωμένων διβενζο-παρα-διοξινών (PCDD) και 135 πολυχλωριωμένων διβενζοφουρανίων (PCDF), 17 από τις οποίες παρουσιάζουν τοξικολογικό ενδιαφέρον. Τα πολυχλωριωμένα διφαινύλια (PCB) είναι μια ομάδα 209 διαφορετικών ομοειδών ουσιών, οι οποίες μπορούν να διαιρεθούν σε δύο υποομάδες ανάλογα με τις τοξικολογικές τους ιδιότητες: ορισμένες από αυτές τις ουσίες, περιορισμένες σε αριθμό, εμφανίζουν τοξικολογικές ιδιότητες συναφείς με εκείνες των διοξινών και ονομάζονται συνεπώς «παρόμοια με τις διοξίνες PCB». Η πλειονότητα δεν εμφανίζει τοξικότητα παρόμοια με εκείνη των διοξινών, αλλά έχει διαφορετικά τοξικολογικά χαρακτηριστικά.

(3)

Κάθε ομοειδής ουσία της ομάδας των διοξινών ή των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB παρουσιάζει διαφορετικό επίπεδο τοξικότητας. Για να γίνει δυνατός ο υπολογισμός της συνολικής τοξικότητας των διαφόρων αυτών ομοειδών ουσιών, καθιερώθηκε η έννοια των συντελεστών τοξικής ισοδυναμίας (TEF), προκειμένου να διευκολυνθεί η αξιολόγηση του κινδύνου και ο ρυθμιστικός έλεγχος. Αυτό σημαίνει ότι τα αναλυτικά αποτελέσματα που αφορούν όλες τις μεμονωμένες ομοειδείς ουσίες της ομάδας των διοξινών και των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB, εκφράζονται με βάση μια ενιαία μετρήσιμη μονάδα, το «ισοδύναμο τοξικότητας TCDD» (TEQ).

(4)

Στις 30 Μαΐου 2001, η επιστημονική επιτροπή τροφίμων (ΕΕΤ) εξέδωσε γνωμοδότηση με θέμα την αξιολόγηση του κινδύνου όσον αφορά τις διοξίνες και τα παρόμοια με τις διοξίνες PCB στα τρόφιμα, με την οποία επικαιροποιεί τη γνωμοδότηση που είχε εκδώσει στις 22 Νοεμβρίου 2000 για το ίδιο θέμα, βάσει νέων επιστημονικών στοιχείων που έγιναν γνωστά ύστερα από την έκδοση της πρώτης αυτής γνωμοδότησης (3). Η ΕΕΤ όρισε ως ανεκτό όριο εβδομαδιαίας πρόσληψης (ΑΟΕΠ) για τις διοξίνες και τα παρόμοια με τις διοξίνες PCB τα 14 pg WHO-TEQ/kg σωματικού βάρους. Οι εκτιμήσεις της έκθεσης δείχνουν ότι σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού της Κοινότητας προσλαμβάνει μέσω των τροφών ποσότητες που υπερβαίνουν το ΑΟΕΠ. Ορισμένες ομάδες του πληθυσμού σε μερικές χώρες ενδέχεται να εκτίθενται σε μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω των διατροφικών συνηθειών τους.

(5)

Από τοξικολογική άποψη, οποιαδήποτε μέγιστη τιμή καθοριστεί πρέπει να ισχύει τόσο για τις διοξίνες όσο και για τα παρόμοια με τις διοξίνες PCB. Όμως το 2001 είχαν καθοριστεί μέγιστες τιμές ανοχής μόνον για τις διοξίνες και όχι για τα παρόμοια με τις διοξίνες PCB, δεδομένων των πολύ περιορισμένων στοιχείων που υπήρχαν την εποχή εκείνη όσον αφορά τη διάδοση των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB. Εν τω μεταξύ, ωστόσο, έγιναν διαθέσιμα περισσότερα στοιχεία σχετικά με την παρουσία των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB.

(6)

Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 466/2001, η Επιτροπή επρόκειτο να αναθεωρήσει τις διατάξεις περί διοξινών με βάση τα νέα στοιχεία σχετικά με την παρουσία διοξινών και παρόμοιων με τις διοξίνες PCB και ειδικότερα με σκοπό να περιληφθούν τα παρόμοια με τις διοξίνες PCB στις τιμές που πρόκειται να καθοριστούν.

(7)

Όλες οι επιχειρήσεις στην αλυσίδα τροφίμων και ζωοτροφών πρέπει να εξακολουθήσουν να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια και να λαμβάνουν κάθε δυνατό μέτρο προκειμένου να περιορίζονται οι διοξίνες και τα PCB που απαντώνται στις ζωοτροφές και τα τρόφιμα. Στο θέμα αυτό, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 466/2001 προβλέπει ότι οι μέγιστες τιμές ανοχής που ισχύουν θα αναθεωρηθούν περαιτέρω το αργότερο στις 31 Δεκεμβρίου 2006, με σκοπό τη σημαντική μείωση των μέγιστων τιμών και πιθανότατα τον καθορισμό μέγιστων τιμών για άλλα τρόφιμα. Δεδομένου του χρόνου που απαιτείται για την απόκτηση επαρκών στοιχείων παρακολούθησης ώστε να καθοριστούν αυτές οι σημαντικά χαμηλότερες τιμές, πρέπει να παραταθεί το χρονικό αυτό περιθώριο.

(8)

Προτείνεται να καθοριστούν μέγιστες τιμές ανοχής για το σύνολο των διοξινών και των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB, εκφραζόμενο σε τοξικά ισοδύναμα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ) με την εφαρμογή των συντελεστών τοξικής ισοδυναμίας (WHO-TEF), λόγω του ότι αυτή είναι η πλέον ενδεδειγμένη προσέγγιση από τοξικολογική άποψη. Για να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση, οι υπάρχουσες τιμές για τις διοξίνες πρέπει να εξακολουθήσουν να ισχύουν για μια μεταβατική περίοδο, παράλληλα με τις νέες καθορισμένες τιμές ανοχής για το σύνολο των διοξινών και των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB. Στη διάρκεια της περιόδου αυτής, τα τρόφιμα που αναφέρονται στο τμήμα 5 του παραρτήματος I πρέπει να συμμορφώνονται με τις μέγιστες τιμές για τις διοξίνες και με τις μέγιστες τιμές για το σύνολο των διοξινών και των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB. Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2008 θα έχει εξεταστεί το θέμα της κατάργησης των ξεχωριστών μέγιστων τιμών ανοχής για τις διοξίνες.

(9)

Έχει πρωτεύουσα σημασία τα αποτελέσματα των αναλύσεων να καταγράφονται και να ερμηνεύονται κατά τρόπο ομοιόμορφο, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η εναρμονισμένη εφαρμογή των κανόνων σε όλη την Κοινότητα. Η οδηγία 2002/69/ΕΚ της Επιτροπής, της 26ης Ιουλίου 2002, για τον καθορισμό των μεθόδων δειγματοληψίας και των μεθόδων ανάλυσης για τον επίσημο έλεγχο των διοξινών και τον προσδιορισμό των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB στα τρόφιμα (4), προβλέπει ότι μία παρτίδα θα πρέπει να θεωρείται ως μη συμμορφούμενη με τη θεσμοθετημένη μέγιστη τιμή, εάν το αποτέλεσμα των αναλύσεων, το οποίο έχει επιβεβαιωθεί με μια δεύτερη ανάλυση και υπολογίζεται ως η μέση τιμή τουλάχιστον δύο διαφορετικών προσδιορισμών, υπερβαίνει τη μέγιστη τιμή πέραν κάθε λογικής αμφιβολίας, λαμβανομένης υπόψη της αβεβαιότητας των μετρήσεων. Μπορούν να εφαρμοστούν διαφορετικές διαδικασίες για την εκτίμηση της αβεβαιότητας των μετρήσεων (5).

(10)

Για να ενθαρρυνθεί μια προδραστική προσέγγιση για τη μείωση των διοξινών και των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές, η σύσταση 2002/201/ΕΚ της Επιτροπής, της 4ης Μαρτίου 2002, για τη μείωση της παρουσίας διοξινών, φουρανίων και πολυχλωριωμένων διφαινυλίων στις ζωοτροφές και στα τρόφιμα (6), καθόρισε επίπεδα δράσης. Τα εν λόγω επίπεδα δράσης αποτελούν εργαλείο για τις αρμόδιες αρχές και τις επιχειρήσεις τροφίμων και ζωοτροφών, για την επισήμανση των περιπτώσεων εκείνων στις οποίες είναι σκόπιμο να προσδιοριστεί η πηγή μόλυνσης και να ληφθούν μέτρα για τη μείωση ή την εξάλειψή της. Λόγω του ότι οι πηγές των διοξινών και των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB διαφέρουν, πρέπει να καθοριστούν ξεχωριστά επίπεδα δράσης, αφενός για τις διοξίνες και αφετέρου για τα παρόμοια με τις διοξίνες PCB. Συνεπώς, η σύσταση 2002/201/ΕΚ πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.

(11)

Επιτρέπονται παρεκκλίσεις στη Φινλανδία και στη Σουηδία για να θέσουν στην αγορά ψάρια που προέρχονται από τη Βαλτική και προορίζονται για κατανάλωση στην επικράτειά τους, τα οποία εμφανίζουν τιμές διοξινών υψηλότερες από εκείνες που ορίζονται στο σημείο 5.2 του τμήματος 5 του παραρτήματος I του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 466/2001. Τα εν λόγω κράτη μέλη πληρούν τις προϋποθέσεις όσον αφορά την παροχή πληροφοριών στους καταναλωτές σχετικά με διατροφικές συστάσεις. Κοινοποιούν σε ετήσια βάση στην Επιτροπή τα αποτελέσματα της παρακολούθησης των τιμών των διοξινών στα ψάρια της Βαλτικής και έχουν υποβάλει εκθέσεις σχετικά με τα μέτρα που έχουν λάβει για τη μείωση της έκθεσης του ανθρώπου στις διοξίνες από την περιοχή της Βαλτικής.

(12)

Με βάση τα αποτελέσματα της παρακολούθησης, από τη Φινλανδία και τη Σουηδία, των τιμών των διοξινών και των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB, πρέπει να παραταθεί η μεταβατική περίοδος κατά την οποία ισχύουν οι παρεκκλίσεις που επιτράπηκαν στα εν λόγω κράτη μέλη, αλλά οι παρεκκλίσεις αυτές πρέπει να περιορίζονται σε ορισμένα είδη ψαριών. Οι παρεκκλίσεις αυτές ισχύουν, αφενός, για τις μέγιστες τιμές ανοχής για τις διοξίνες και, αφετέρου, για τις μέγιστες τιμές ανοχής για το σύνολο των διοξινών και των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB που καθορίζονται στο σημείο 5.2 του τμήματος 5 του παραρτήματος I του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 466/2001.

(13)

Για να εξασφαλιστεί η προστασία των καταναλωτών, είναι σημαντικό και αναγκαίο να περιοριστεί η έκθεση του ανθρώπου στις διοξίνες και τα παρόμοια με τις διοξίνες PCB από την κατανάλωση τροφίμων. Επειδή η μόλυνση των τροφίμων συνδέεται άμεσα με τη μόλυνση των ζωοτροφών, πρέπει να υιοθετηθεί μια συνολική προσέγγιση για τον περιορισμό της εμφάνισης των διοξινών και των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB σε όλη την τροφική αλυσίδα, δηλαδή από τις πρώτες ύλες των ζωοτροφών μέσω των τροφοπαραγωγών ζώων έως τον άνθρωπο. Μια προδραστική προσέγγιση ακολουθείται με σκοπό την ενεργό μείωση των διοξινών και των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB στις ζωοτροφές και τα τρόφιμα και επομένως οι μέγιστες ισχύουσες τιμές ανοχής πρέπει να αναθεωρηθούν εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος με στόχο τον καθορισμό χαμηλότερων τιμών. Συνεπώς, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2008 το αργότερο θα εξεταστεί η πιθανότητα σημαντικής μείωσης των μέγιστων τιμών ανοχής για το σύνολο των διοξινών και των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB.

(14)

Οι επιχειρήσεις τροφίμων πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες για την ενίσχυση της ικανότητάς τους να αφαιρούν αποτελεσματικά τις διοξίνες, τα φουράνια και τα παρόμοια με τις διοξίνες PCB από τα έλαια θαλάσσιας προέλευσης. Η σημαντικά χαμηλότερη τιμή, η οποία θα εξεταστεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2008, θα βασίζεται στις τεχνικές δυνατότητες της πλέον αποτελεσματικής διαδικασίας απολύμανσης.

(15)

Όσον αφορά τον καθορισμό μέγιστων τιμών ανοχής για άλλα τρόφιμα έως τις 31 Δεκεμβρίου 2008, θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ανάγκη να καθοριστούν ειδικές χαμηλότερες μέγιστες τιμές για τις διοξίνες και τα παρόμοια με τις διοξίνες PCB σε τρόφιμα που προορίζονται για βρέφη και μικρά παιδιά, υπό το πρίσμα των στοιχείων παρακολούθησης που συγκεντρώθηκαν στη διάρκεια των προγραμμάτων των ετών 2005, 2006 και 2007 για την παρακολούθηση των διοξινών και των παρόμοιων με τις διοξίνες PCB σε τρόφιμα για βρέφη και μικρά παιδιά.

(16)

Συνεπώς, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 466/2001 πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.

(17)

Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων,

1)

Το άρθρο 1 τροποποιείται ως εξής:

2)

Το άρθρο 4α αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Άρθρο 4α

Όσον αφορά τις διοξίνες και τα παρόμοια με τις διοξίνες PCB σε προϊόντα που αναφέρονται στο τμήμα 5 του παραρτήματος I, απαγορεύονται τα ακόλουθα:

3)

Στο άρθρο 5 διαγράφεται η παράγραφος 3.

4)

Το παράρτημα Ι τροποποιείται σύμφωνα με το παράρτημα του παρόντος κανονισμού.