EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Sieci transeuropejskie (TEN)

Zadaniem sieci transeuropejskich (TEN) jest stworzenie nowoczesnej i skutecznej infrastruktury łączącej regiony europejskie i sieci krajowe. Sieci TEN mają kluczowe znaczenie dla poprawnego funkcjonowania jednolitego rynku Unii Europejskiej (UE) oraz dla zatrudnienia, ponieważ zapewniają swobodny przepływ towarów, osób i usług.

Art. 170, 171 i 172, a także art. 194 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej zapewniają podstawy prawne sieci transeuropejskich, które obejmują następujące trzy sektory działalności.

  • Transeuropejskie sieci transportowe (TEN-T) obejmują projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania mające na celu utworzenie nowej infrastruktury transportowej lub modernizację już istniejącej, uzupełnienie braków, usunięcie wąskich gardeł i wyeliminowanie barier technicznych w przepływach transportowych między państwami członkowskimi.
  • Transeuropejskie sieci energetyczne (TEN-E) obejmują sektor energii elektrycznej i gazowy. Mają na celu połączenie infrastruktury energetycznej państw członkowskich, aby pomóc w utworzeniu jednolitego rynku energii i zwiększeniu bezpieczeństwa dostaw.
  • Transeuropejskie sieci telekomunikacyjne (eTEN) mają za zadanie wyeliminowanie barier cyfrowych utrudniających utworzenie jednolitego rynku cyfrowego oraz osiągnięcie celów UE zakładających podłączenie wszystkich europejskich gospodarstw domowych do internetu.

Instrument „Łącząc Europę” (CEF), fundusz utworzony pierwotnie na lata 2014–2020 mający na celu wspieranie inwestycji w TEN oraz przyciągnięcie funduszy zarówno z sektora publicznego, jak i prywatnego, został przedłużony na okres wieloletnich ram finansowych 2021–2027. Kwoty przydzielone do programu z budżetu UE przedstawiono poniżej.

  • Transport. 11,4 mld EUR (plus przeniesienie 10 mld EUR z Funduszu Spójności), z czego 1,4 mld EUR posłuży do realizacji brakujących transgranicznych połączeń kolejowych pomiędzy krajami uczestniczącymi w Funduszu Spójności.
  • Energia. 5,2 mld EUR.
  • Cyfryzacja. 1,8 mld EUR.

Dyrektywa (UE) 2021/1187 usprawnia stosowanie środków mających na celu przyspieszenie realizacji transeuropejskiej sieci transportowej poprzez harmonizację procedur przyznawania zezwoleń wymaganych do realizacji niektórych projektów. W nowych zasadach dotyczących „inteligentnych sieci TEN-T” wyjaśniono procedury, których muszą przestrzegać promotorzy projektów w zakresie przyznawania zezwoleń i udzielania zamówień publicznych w przypadku projektów transgranicznych. Dyrektywa obejmuje projekty, które stanowią część wcześniej określonych odcinków sieci bazowej TEN-T. Obejmuje ona również inne projekty w zakresie korytarzy sieci bazowej, których całkowity koszt przekracza 300 mln EUR. Projekty związane wyłącznie z telematyką i innymi nowymi technologiami nie są objęte dyrektywą, ponieważ ich realizacja nie ogranicza się do sieci bazowej TEN-T. Państwa członkowskie mogą jednak stosować dyrektywę do innych projektów w zakresie sieci bazowej i sieci kompleksowej TEN-T w ramach szerszego, bardziej zharmonizowanego podejścia do projektów dotyczących infrastruktury transportowej.

ZOBACZ TAKŻE:

Top