UZASADNIENIE
1.KONTEKST AKTU DELEGOWANEGO
Obecna praktyka ustalania lokalizacji osób dokonujących zgłoszeń alarmowych za pomocą telefonów komórkowych opiera się na pozycjonowaniu za pomocą identyfikatora komórki. Operatorzy sieci ruchomej powszechnie wprowadzili ustalanie lokalizacji za pomocą identyfikatora komórki w ramach wdrażania dyrektywy o usłudze powszechnej. Rozwiązanie dotyczące ustalania lokalizacji osoby wykonującej połączenie opiera się na identyfikacji zasięgu masztu GSM obsługującego dany telefon komórkowy, przy czym niekoniecznie jest to najbliższy maszt GSM. Obszar ten zależy od kąta zasięgu i promienia komórki. Promień ten może wynosić od 100 metrów do kilku kilometrów. W niektórych przypadkach, w szczególności w górach i w miastach, może to prowadzić do poważnych błędów w pozycjonowaniu osób wykonujących połączenia alarmowe.
Tymczasem telefony komórkowe wyposażono w zaawansowane możliwości obliczeniowe umożliwiające przetworzenie danych dotyczących lokalizacji uzyskanych z globalnych systemów nawigacji satelitarnej (GNSS) oraz informacji dotyczących Wi-Fi, co umożliwia zastosowanie rozwiązania, które pozwoliłoby uzyskać dokładniejszą lokalizację osoby wykonującej połączenie. Ustalanie lokalizacji osoby wykonującej połączenie w oparciu o system hybrydowy, który w dalszym ciągu przesyła pozycję uzyskaną za pomocą identyfikatora komórki, a także informacje dotyczące lokalizacji uzyskane za pomocą Wi-Fi i GNSS, które znajdują się już w telefonie użytkownika końcowego, znacznie pomogłoby w sytuacjach nadzwyczajnych występujących zarówno wewnątrz budynków, jak i na zewnątrz. W 8 państwach członkowskich UE i w państwach trzecich (np. w Stanach Zjednoczonych) powszechnie wykorzystuje się już rozwiązania oparte na pozycjonowaniu za pomocą GNSS.
Wykorzystanie GNSS umożliwiłoby dużo dokładniejsze ustalanie lokalizacji osoby wykonującej połączenie, pomogłoby w szybszym i skuteczniejszym przeprowadzeniu działań ratunkowych oraz w bardziej optymalnym wykorzystywaniu zasobów przeznaczonych na pomoc w sytuacjach alarmowych. Z badań terenowych przeprowadzonych w czterech państwach członkowskich UE w ramach projektu finansowanego ze środków UE wynika, że dokładność lokalizacji ustalanej za pomocą identyfikatora komórki znacznie różni się od lokalizacji ustalanej za pomocą GNSS: dokładność lokalizacji ustalanej za pomocą identyfikatora komórki mieściła się w zakresie 1,5–5 kilometrów; natomiast dokładność lokalizacji ustalanej za pomocą GNSS mieściła się w zakresie 6–28 metrów. Jest to istotne, ponieważ w 2017 r. wykonano 301 mln połączeń alarmowych do służb ratunkowych. Znaczną większość (71 %) tych połączeń wykonano z telefonów komórkowych.
Zgodnie z art. 3 ust. 3 lit. g) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/53/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich dotyczących udostępniania na rynku urządzeń radiowych i uchylającej dyrektywę 1999/5/WE (dyrektywa w sprawie urządzeń radiowych) Komisja otrzymała prawo przyjmowania aktów delegowanych w celu zapewnienia, aby urządzenia radiowe wyposażone były w funkcje, które zapewniają dostęp do służb ratunkowych.
Korzystając z tego prawa, odtąd za pośrednictwem rozporządzenia delegowanego, Komisja dąży do określenia i sprecyzowania klas i kategorii, których dotyczy przedmiotowy artykuł, w celu zapewnienia, aby doręczne telefony komórkowe posiadające zaawansowane możliwości obliczeniowe (powszechnie znane jako „smartfony”, zwane dalej „urządzeniami przenośnymi”) zapewniały dostęp do służb ratunkowych.
Cel ten zostanie osiągnięty dzięki nałożeniu na producentów urządzeń przenośnych obowiązku wspierania rozwiązań technicznych umożliwiających odbieranie i przetwarzanie danych dotyczących lokalizacji uzyskanych za pomocą sygnałów Wi-Fi oraz danych z GNSS, które są zgodne i interoperacyjne co najmniej z systemem Galileo, o którym mowa w rozporządzeniu (UE) nr 1285/2013, na potrzeby zwiększenia efektywności zgłoszeń alarmowych.
Użycie wielu konstelacji GNSS zwiększa dostępność wysokiej jakości pozycjonowania, w szczególności w trudnych warunkach, w których nie ma gwarancji nieprzerwanego odbioru sygnału radiowego, np. w kanionach miejskich. Na przykład na wąskich ulicach, gdzie budynki mogą zasłaniać niebo i blokować widoczność satelitów, każdy dodatkowy sygnał satelitarny odbierany przez urządzenie może zwiększyć dokładność pozycjonowania.
Galileo to jedyny GNSS kontrolowany przez instytucje cywilne – jego właścicielem jest UE. Dostarcza on ciągłe, precyzyjne sygnały nawigacyjne obywatelom UE oraz wszystkim na świecie, posiada niepowtarzalne funkcje, w tym funkcje wykorzystywane podczas działań poszukiwawczo-ratowniczych, jak również świadczy usługi o wysokiej dokładności i usługi uwierzytelniania na użytek profesjonalny i specjalistyczny.
Dzięki Galileo globalni użytkownicy GNSS będą mogli korzystać z wysoce wiarygodnych usług w zakresie pozycjonowania, nawigacji i określania czasu w szczególności wówczas, gdy system zostanie wykorzystany w połączeniu z pozostałymi GNSS. Zapewnienie dostępności GNSS-Galileo jest istotne dla pozycjonowania opartego na telefonach komórkowych ze względu na większą stabilność i dokładność, którą przedmiotowy system zapewni w porównaniu z innymi systemami pozycjonowania wykorzystywanymi w oderwaniu od siebie.
Zastosowanie systemu Galileo w urządzeniach przenośnych wskazano ponadto jako jeden z priorytetów strategii kosmicznej UE. Środki nakładające obowiązek zachowania kompatybilności z systemem Galileo byłyby zbliżone do środków przyjętych na podstawie rozporządzenia w sprawie eCall dotyczących łączenia się z numerem alarmowym 112 za pomocą systemu pokładowego eCall.
Wymóg umożliwienia ustalania lokalizacji w oparciu o sygnał Wi-Fi pozwoliłby na dokładniejsze ustalenie lokalizacji użytkownika końcowego w przypadkach, w których może nie być dostępu do danych dotyczących lokalizacji uzyskanych z GNSS, na przykład w sytuacjach wewnątrz budynków.
Wymóg umożliwienia przesyłania informacji dotyczących lokalizacji uzyskanych za pomocą Wi-Fi i GNSS pozwoliłby na faktyczne wykorzystanie tych informacji w zgłoszeniach alarmowych, z uwzględnieniem istniejących już metod wykonalnych pod względem technicznym. Jedna z takich metod wykonalnych pod względem technicznym, znana jako zaawansowana lokalizacja urządzeń przenośnych (AML), polega na przesłaniu informacji dotyczących GNSS / Wi-Fi / identyfikatora komórki, które znajdują się na smartfonie osoby wykonującej połączenie, za pośrednictwem krótkiej wiadomości tekstowej (SMS) do publicznego punktu przyjmowania zgłoszeń o wypadkach (PSAP). Zaawansowaną lokalizację urządzeń przenośnych wdrożono już w ośmiu państwach członkowskich UE – w Belgii, Estonii, Irlandii, na Litwie, na Malcie, w Austrii, Finlandii i Zjednoczonym Królestwie. Metodę tę wdrożono, przyjmując jako podstawę sprawozdanie techniczne opublikowane przez Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych (ETSI). Sprawozdanie to dotyczy systemów GPS i Galileo. Funkcję zaawansowanej lokalizacji urządzeń przenośnych obsługują już systemy operacyjne działające w ponad 95 % wszystkich smartfonów w Europie.
Oczekuje się, że skutki dla producentów urządzeń przenośnych będą minimalne, ponieważ wymóg dotyczy głównie telefonów komórkowych, które już są wyposażone w funkcję korzystania z GNSS. Prawie wszystkie znajdujące się obecnie na rynku smartfony nowej generacji są wyposażone w funkcję korzystania z GNSS. Agencja Europejskiego GNSS (GSA) szacuje, że w 2017 r. 82 % telefonów komórkowych było wyposażonych w funkcję korzystania z GNSS. Do 2020 r., gdy niniejszy akt wejdzie w życie, odsetek ten prawdopodobnie wyniesie niemal 100 %.
Czołowi producenci chipsetów smartfonów oferują chipy przystosowane do obsługi Galileo, a smartfony wykorzystujące Galileo są dostępne na rynku od 2016 r. Według badania HELP112 koszt związany z dodaniem możliwości korzystania z Galileo byłby znikomy, ponieważ system nie wymaga specjalnego komponentu sprzętowego. Wszyscy główni producenci telefonów komórkowych (np. Apple, Sony, Samsung i Huawei) wyposażyli swoje telefony w funkcję pozwalającą na korzystanie z Galileo.
Rozporządzenie delegowane wzmocniłoby zatem obecne tendencje rynkowe dzięki zwiększeniu pewności prawa. Należy zauważyć, że państwa członkowskie, które obecnie inwestują w umożliwienie swoim PSAP otrzymywania danych dotyczących lokalizacji osoby wykonującej połączenie, potrzebują pewności prawa, a mianowicie muszą mieć pewność, że producenci urządzeń przenośnych oferują i będą nadal oferować funkcję przesyłania danych dotyczących lokalizacji osoby wykonującej połączenie.
Rozporządzenie delegowane przyczyni się do dalszego ujednolicenia dostępu do szybkich i skutecznych służb ratunkowych we wszystkich państwach członkowskich UE.
Zgodnie z dyrektywą o prywatności i łączności elektronicznej państwa członkowskie mogą przyjmować przepisy szczegółowe w celu nadania dostawcom usług łączności elektronicznej uprawień do udzielania służbom ratunkowym dostępu do danych dotyczących lokalizacji bez wcześniejszej zgody danego użytkownika lub abonenta.
Oczekuje się, że niniejsze rozporządzenie delegowane nie zwiększy obciążenia administracyjnego producentów urządzeń przenośnych, ponieważ wyposażyli oni już takie urządzenia w funkcję zaawansowanej lokalizacji urządzeń przenośnych i dostępu do GNSS. Funkcja dostępu do GNSS nie ma wpływu na operatorów telefonów komórkowych, ponieważ przedmiotowe rozwiązanie opiera się na możliwościach smartfonów.
Jej wprowadzenie nie będzie miało również żadnych skutków finansowych dla budżetu UE.
2.KONSULTACJE PRZEPROWADZONE PRZED PRZYJĘCIEM AKTU
Komisja kilkukrotnie zwróciła się do zainteresowanych stron w kwestii zapewnienia zgodności telefonów komórkowych z systemem Galileo na potrzeby połączeń alarmowych.
W dniu 7 maja 2014 r. odbyło się wysłuchanie publiczne, które miało na celu zebranie spostrzeżeń i uwag zainteresowanych stron świadczących pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych w odpowiedzi na połączenia z numerem 112 dotyczących ewentualnego wyposażenia telefonów komórkowych w możliwość ustalania lokalizacji osoby wykonującej połączenie za pomocą GNSS, a w szczególności za pomocą systemu Galileo, i wysłania tych informacji do PSAP.
Znaczna większość zainteresowanych stron opowiedziała się za podjęciem działań na rzecz zwiększenia pewności prawa w celu zachęcenia do wdrażania funkcji lokalizacji osoby wykonującej połączenie za pomocą GNSS i zapewnienia społeczeństwu szybkiej, skutecznej i jednolitej usługi. Strony były zdania, że zagwarantowałoby to również niezależność UE; jest to niezwykle istotne w sytuacjach nadzwyczajnych.
W dniach od 18 kwietnia do 12 lipca 2016 r., przed przyjęciem strategii kosmicznej, przeprowadzono konsultacje publiczne. Konsultacje skierowano do zainteresowanych stron z sektora publicznego i prywatnego, z branży, w tym do małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), europejskiego środowiska badawczego i akademickiego, jak również obywateli, którzy chcieli się podzielić swoimi poglądami na temat przyszłości strategii kosmicznej. Uznano, że wykorzystanie systemu Galileo do celów połączeń alarmowych (E112) jest bardzo pożyteczne, a większość zainteresowanych stron odpowiedziała, że określanie lokalizacji osoby wykonującej połączenie byłoby dokładniejsze, gdyby wykorzystano dane dotyczące lokalizacji uzyskane za pomocą GNSS, w tym Galileo.
Niniejszego rozporządzenia delegowanego nie poddano ocenie skutków, ponieważ służy ono jedynie doprecyzowaniu innych aktów ustawodawczych, w odniesieniu do których przeprowadzono ocenę skutków: dyrektywy o usłudze powszechnej, Europejskiego kodeksu łączności elektronicznej oraz dyrektywy w sprawie urządzeń radiowych. Ponadto państwa członkowskie są już zobowiązane do zapewnienia przekazywania informacji na temat lokalizacji na podstawie dyrektywy o usłudze powszechnej, a w przyszłości wymóg ten zostanie zawarty również w Europejskim kodeksie łączności elektronicznej. Niniejsze rozporządzenie delegowane zapewnia pewność prawa potrzebną do wdrożenia skutecznego rozwiązania w zakresie ustalania lokalizacji osoby wykonującej połączenie. Podmioty działające na rynku przewidziały już rozwiązanie techniczne uwzględniające informacje oparte na sygnałach GNSS i Wi-Fi, które i jest już dostępne w ponad 95 % wszystkich smartfonów. Producenci smartfonów ponoszą znikome koszty, ponieważ przedmiotowe rozwiązanie jest oparte na oprogramowaniu.
Niniejsze rozporządzenie delegowane przedstawiono państwom członkowskim na posiedzeniach grup ekspertów ds. polityki kosmicznej, które odbyły się w dniach 14 listopada 2017 r. i 14 marca 2018 r. Przedstawiono je państwom członkowskim i przedstawicielom branży również na posiedzeniach Komitetu ds. Oceny Zgodności Telekomunikacyjnej i Nadzoru Rynku (Komitet TCAM), które odbyły się w dniach 1 grudnia 2017 r. i 16 kwietnia 2018 r.
3.ASPEKTY PRAWNE AKTU DELEGOWANEGO
Zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) niniejsze rozporządzenie delegowane Komisji stanowi uzupełnienie dyrektywy 2014/53/UE, a w szczególności jej art. 3 ust. 3 lit. g).
Zgodnie z art. 3 ust. 3 lit. g) dyrektywy 2014/53/UE Komisja ma prawo do przyjmowania aktów delegowanych w sprawie kategorii lub klas urządzeń radiowych w celu zapewnienia, aby urządzenia radiowe wyposażone były w funkcje, które zapewniają dostęp do służb ratunkowych.
Celem niniejszego rozporządzenia delegowanego, którego podstawę stanowi art. 3 ust. 3 lit. g) dyrektywy 2014/53/UE, jest określenie funkcji, klas i kategorii, których dotyczy ten artykuł.
W niniejszym rozporządzeniu delegowanym określone zostanie, że doręczne telefony komórkowe posiadające zaawansowane możliwości obliczeniowe („urządzenia przenośne”, powszechnie znane jako „smartfony”) wchodzą w zakres stosowania art. 3 ust. 3 lit. g).
Celem jest zapewnienie, aby te urządzenia przenośne były wyposażone w rozwiązania techniczne umożliwiające odbieranie i przetwarzanie danych dotyczących lokalizacji przesyłanych za pośrednictwem sygnału Wi-Fi oraz danych pochodzących z globalnych systemów nawigacji satelitarnej, które są zgodne i interoperacyjne co najmniej z systemem Galileo, o którym mowa w rozporządzeniu (UE) nr 1285/2013, na potrzeby zwiększenia skuteczności zgłoszeń alarmowych.
ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) …/…
z dnia 12.12.2018 r.
uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/53/UE w odniesieniu do stosowania zasadniczych wymagań, o których mowa w art. 3 ust. 3 lit. g) tej dyrektywy, w celu zapewnienia możliwości ustalenia lokalizacji osób dokonujących zgłoszeń alarmowych za pomocą urządzeń przenośnych
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/53/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich dotyczących udostępniania na rynku urządzeń radiowych i uchylającą dyrektywę 1999/5/WE, w szczególności jej art. 3 ust. 3,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1)Jak stwierdzono w motywie 14 dyrektywy 2014/53/UE, urządzenia radiowe mogą odgrywać zasadniczą rolę w zapewnianiu dostępu do służb ratunkowych i należy je zatem w stosownych przypadkach projektować w taki sposób, aby były wyposażone w funkcje umożliwiające dostęp do tych służb.
(2)System utworzony w ramach programu Galileo na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1285/2013 to globalny system nawigacji satelitarnej („GNSS”), którego Unia jest wyłącznym właścicielem i nad którym sprawuje wyłączną kontrolę oraz który dostarcza usługę pozycjonowania o wysokiej dokładności kontrolowaną przez instytucje cywilne. System Galileo można wykorzystywać w połączeniu z innymi GNSS.
(3)W przyjętej w 2016 r. Strategii kosmicznej dla Europy zapowiedziano zastosowanie środków wprowadzających możliwość korzystania z usług pozycjonowania i nawigacji w ramach Galileo w telefonach komórkowych.
(4)W swoich konkluzjach z dnia 5 grudnia 2017 r. Rada wspiera rozwój solidnego rynku niższego szczebla zastosowań i usług kosmicznych i podkreśla, że należy wprowadzić odpowiednie środki, w tym w stosownych przypadkach środki regulacyjne, w celu osiągnięcia pełnej zgodności wyrobów sprzedawanych w UE z systemem Galileo oraz zachęcania do wykorzystywania na światowym rynku urządzeń przystosowanych do obsługi Galileo.
(5)W dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/22/WE przewiduje się wdrożenie możliwości korzystania z jednego europejskiego numeru alarmowego („112”) w całej Unii i nakłada na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia, aby przedsiębiorstwa świadczące użytkownikom końcowym usługi łączności elektronicznej polegające na inicjowaniu wywołań numeru lub numerów istniejących w krajowym planie numeracji udostępniały informacje o lokalizacji osoby wykonującej połączenie organom zajmującym się wywołaniami alarmowymi co najmniej w przypadku jednolitego europejskiego numeru alarmowego „112”.
(6)Doręczne telefony komórkowe posiadające zaawansowane możliwości obliczeniowe („urządzenia przenośne”) stanowią kategorię telekomunikacyjnych urządzeń radiowych najczęściej wykorzystywaną w Unii do wykonywania połączeń z jednolitym europejskim numerem alarmowym „112”.
(7)Poziom dokładności lokalizacji urządzenia radiowego nawiązującego połączenie ze służbami ratunkowymi odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu, aby wymagany dostęp do tych służb był skuteczny. Obecnie lokalizację osób dokonujących zgłoszeń alarmowych za pomocą urządzeń przenośnych ustala się, korzystając z identyfikatora komórki, który określa się na podstawie zasięgu masztu GSM obsługującego dane urządzenie przenośne. Zasięg masztu GSM jest różny i wynosi od 100 metrów do kilku kilometrów. W niektórych przypadkach, w szczególności w górach, miastach i dużych budynkach, może to prowadzić do poważnych błędów w pozycjonowaniu osób wykonujących połączenia alarmowe.
(8)Identyfikacja lokalizacji osoby wykonującej połączenie oparta na identyfikatorze komórki uzupełnionym o informacje uzyskane za pomocą Wi-Fi i GNSS umożliwia dużo dokładniejszą lokalizację osoby wykonującej połączenie i pozwala na szybsze i efektywniejsze przeprowadzenie działań ratunkowych, jak również na optymalizację zasobów.
(9)Rozwiązania w zakresie ustalania lokalizacji osoby wykonującej połączenie, których podstawę stanowi GNSS, wdrożono już w ośmiu państwach członkowskich i niektórych państwach trzecich.
(10)W odniesieniu do systemów pokładowych eCall opartych na numerze 112 w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/758 zawarto już wymóg, aby odbiorniki będące częścią tych systemów były kompatybilne z usługami pozycjonowania w systemach Galileo i EGNOS.
(11)Z przedstawionych względów urządzenia przenośne powinny również zaliczać się do kategorii urządzeń radiowych wyposażonych w funkcje, które zapewniają dostęp do służb ratunkowych, o których mowa w art. 3 ust. 3 lit. g) dyrektywy 2014/53/UE. Nowe urządzenia przenośne muszą mieć możliwość udostępnienia w trakcie zgłoszeń alarmowych informacji dotyczących lokalizacji uzyskanych za pomocą Wi-Fi i GNSS, a funkcja ustalania lokalizacji musi być kompatybilna z usługami świadczonymi w ramach programu Galileo i z musi nimi współdziałać.
(12)Dyrektywa 2014/53/UE ogranicza się do określenia zasadniczych wymagań. Aby ułatwić ocenę zgodności z tymi wymogami, w dyrektywie przewidziano domniemanie zgodności w odniesieniu do urządzeń radiowych, które spełniają dobrowolne normy zharmonizowane, przyjęte zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 w celu określenia specyfikacji technicznych tych wymagań.
(13)Komisja zwróciła się do Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego Elektrotechniki (CENELEC) oraz Europejskiego Instytutu Norm Telekomunikacyjnych (ETSI) do sporządzenia – w ramach wsparcia wdrażania art. 3 dyrektywy 2014/53/UE – norm zharmonizowanych dotyczących urządzeń radiowych (M/536).
(14)Należy zapewnić podmiotom gospodarczym wystarczająco dużo czasu, aby mogły wprowadzić niezbędne dostosowania urządzeń przenośnych, które zamierzają wprowadzić do obrotu. Żaden przepis niniejszego rozporządzenia nie powinien być interpretowany jako uniemożliwiający podmiotom gospodarczym przestrzeganie go od dnia wejścia w życie.
(15)Podczas prac przygotowawczych nad środkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu Komisja przeprowadziła stosowne konsultacje, również z ekspertami, i skonsultowała się z grupą ekspertów ds. polityki kosmicznej na posiedzeniach grupy, które odbyły się w dniach 14 listopada 2017 r. i 14 marca 2018 r.,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Artykuł 1
1.Zasadnicze wymagania określone w art. 3 ust. 3 lit. g) dyrektywy 2014/53/UE mają zastosowanie do doręcznych telefonów komórkowych wyposażonych w funkcje zbliżone do funkcji komputera pod względem możliwości przetwarzania i przechowywania danych.
2.Zachowanie zgodności z ust. 1 zapewnia się za pomocą rozwiązań technicznych umożliwiających odbieranie i przetwarzanie danych przesyłanych za pośrednictwem Wi-Fi oraz danych pochodzących z globalnych systemów nawigacji satelitarnej kompatybilnych i interoperacyjnych co najmniej z systemem Galileo, o którym mowa w rozporządzeniu (UE) nr 1285/2013, oraz umożliwiających udostępnianie tych danych w celu ich przekazania w trakcie zgłoszeń alarmowych.
Artykuł 2
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Rozporządzenie stosuje się od dnia [36 miesięcy po wejściu w życie] r.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia 12.12.2018 r.
W imieniu Komisji,
Przewodniczący
Jean-Claude JUNCKER