Unijny Instrument Zamówień Międzynarodowych – IZM

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) 2022/1031 w sprawie Instrumentu Zamówień Międzynarodowych – IZM

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

Rozporządzenie Unii Europejskiej (UE) w sprawie Instrumentu Zamówień Międzynarodowych (IZM) ma na celu promowanie wzajemności w dostępie do międzynarodowych rynków zamówień publicznych.

Ustanawia ona również procedury, które Komisja Europejska stosuje w celu:

• zbadania domniemanych środków lub praktyk wpływających negatywnie na dostęp przedsiębiorstw, towarów i usług UE do rynków zamówień pozaunijnych oraz konsultowania się z zainteresowanymi państwami spoza UE;
• narzucenia, w ostateczności, środków IZM mających na celu ograniczenie dostępu do procedur zamówień publicznych UE dla przedsiębiorstw, towarów i usług z krajów spoza UE, których to dotyczy.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Stosowanie

Rozporządzenie stosuje się do wszystkich procedur udzielania zamówień publicznych objętych:

• dyrektywą 2014/23/UE w sprawie udzielania koncesji – zob. streszczenie;
• dyrektywą 2014/24/UE w sprawie zamówień publicznych – zob. streszczenie; oraz
• dyrektywą 2014/25/UE w sprawie zamówień publicznych w sektorach usług użyteczności publicznej (woda, energia, transport i usługi pocztowe) – zob. streszczenie.

Środki IZM mogą mieć zastosowanie wyłącznie do przedsiębiorstw, towarów lub usług z krajów nienależących do UE, które nie są stronami wielostronnej umowy Światowej Organizacji Handlu w sprawie zamówień rządowych lub do dwustronnych lub wielostronnych umów handlowych zawartych z UE, które obejmują zobowiązania dotyczące dostępu do zamówień publicznych lub rynków koncesji, lub do przedsiębiorstw, towarów lub usług z krajów, które są stronami takich umów, ale tylko w odniesieniu do procedur zamówień publicznych na towary, usługi lub koncesje, które nie są objęte tymi umowami.

Badania i konsultacje

Z własnej inicjatywy lub w następstwie uzasadnionej skargi złożonej przez zainteresowaną stronę w UE lub przez państwo członkowskie UE Komisja:

• może wszcząć dochodzenie w sprawie domniemanego środka lub praktyki państwa nienależącego do UE, publikując zawiadomienie w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, zapraszając zainteresowane strony i państwa członkowskie do udzielenia informacji;
• po wszczęciu postępowania wzywa dane państwo spoza UE do przedstawienia swoich opinii, dostarczenia odpowiednich informacji i rozpoczęcia konsultacji w celu wyeliminowania lub naprawienia domniemanego środka lub praktyki;
• może zawiesić dochodzenie i konsultacje w dowolnym momencie, jeżeli państwo spoza UE:
  • podejmuje zadowalające działania naprawcze w celu wyeliminowania lub naprawienia środka lub praktyki, lub
  • zobowiązuje się do zakończenia środka lub praktyki w ciągu 6 miesięcy.

Dochodzenie i konsultacje muszą zostać zakończone w ciągu 9 miesięcy (lub 14 miesięcy w uzasadnionych przypadkach).

Po zakończeniu dochodzenia i konsultacji Komisja publikuje sprawozdanie, w którym przedstawia główne ustalenia i proponowany sposób działania. Komisja:

• kończy dochodzenie, jeżeli domniemane środki lub praktyki nie zostały utrzymane lub nie powodują poważnego i powtarzającego się naruszenia dostępu przez przedsiębiorstwa, towary lub usługi UE;
• przyjmuje środek IZM w przypadku potwierdzenia istnienia domniemanego środka lub praktyki.

Środki IZM

Jeżeli dochodzenie stwierdzi, że takie środki lub praktyki istnieją, Komisja, jeżeli uzna to za leżące w interesie UE, przyjmuje środek IZM (środek ograniczający dostęp przedsiębiorstw, towarów lub usług pochodzących z państw trzecich do unijnych rynków zamówień publicznych lub koncesji w drodze aktu wykonawczego).

Interes UE uwzględni wszystkie różne interesy uwzględnione jako całość, w tym interesy przedsiębiorstw UE.

Środek IZM:

• może być zaprojektowany jako korekta wyniku ofert złożonych przez oferentów spoza UE lub całkowicie wykluczyć oferty;
• stosuje się do wszystkich postępowań o udzielenie zamówienia publicznego powyżej progu 15 mln EUR (bez VAT) w odniesieniu do robót budowlanych i koncesji lub 5 mln EUR (bez VAT) w odniesieniu do towarów i usług, w tym dynamicznych systemów zakupów i umów ramowych;
• wygasa po upływie 5 lat, ale może zostać przedłużony o kolejne 5 lat.

Obowiązki oferentów

W przypadku wszystkich procedur udzielania zamówień publicznych podlegających środkom IZM wybrani oferenci (niezależnie od ich pochodzenia):

• nie mogą zlecać podwykonawstwa więcej niż 50 % całkowitej wartości zamówienia na usługi przedsiębiorstwom spoza UE objętym środkiem IZM;
• nie mogą dostarczać lub świadczyć towarów lub usług pochodzących z kraju objętego środkiem IZM, który stanowiłby ponad 50 % całkowitej wartości zamówienia, którego przedmiotem jest dostawa towarów;
• musi uiścić opłatę, jeżeli powyższe zobowiązania nie zostaną spełnione, w wysokości 10–30 % całkowitej wartości zamówienia.

Wyłączenia

Na wniosek państwa członkowskiego Komisja może przyjąć wykaz lokalnych instytucji zamawiających w państwie członkowskim, mających siedzibę na obszarach o liczbie ludności poniżej 50 000 mieszkańców, które mają być zwolnione ze stosowania niniejszego rozporządzenia.

Nie wszczyna się dochodzenia w sprawie IZM w odniesieniu do krajów najsłabiej rozwiniętych.

Wyjątki

Instytucje zamawiające i podmioty zamawiające mogą w drodze wyjątku podjąć decyzję o niestosowaniu środka IZM, jeżeli:

• istnieją tylko oferty złożone przez przedsiębiorstwa pochodzące z kraju nienależącego do UE, którego dotyczy środek IZM; lub
• jest ona uzasadniona z nadrzędnych względów związanych z interesem publicznym.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Ma ono zastosowanie od 29 sierpnia 2022 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Międzynarodowe zamówienia publiczne (Komisja Europejska).

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1031 z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie dostępu wykonawców z państw trzecich, towarów i usług do unijnych rynków zamówień publicznych i koncesji oraz procedur wspierających negocjacje w sprawie dostępu unijnych wykonawców, towarów i usług do rynków zamówień publicznych i rynków koncesji państw trzecich (Międzynarodowy Instrument Zamówień – IZM) (Dz.U. L 173 z 30.6.2022, s. 1–16).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/1780 z dnia 23 września 2019 r. ustanawiające standardowe formularze do publikacji ogłoszeń w dziedzinie zamówień publicznych i uchylające rozporządzenie wykonawcze (UE) 2015/1986 (e-formularze) (Dz.U. L 272 z 25.10.2019, s. 7–73).

Komunikat Komisji – Wytyczne dotyczące udziału oferentów z państw trzecich w unijnym rynku zamówień publicznych oraz wprowadzania na ten rynek towarów z państw trzecich (Dz.U. L 271 z 13.8.2019, s. 43–66).

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/23/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania koncesji (Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 1–64).

Kolejne zmiany dyrektywy 2014/23/UE zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE (Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 65–242).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, uchylająca dyrektywę 2004/17/WE (Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 243–374).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny (wersja przekształcona) (Dz.U. L 269 z 10.10.2013, s. 1–101).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 978/2012 z dnia 25 października 2012 r. wprowadzające ogólny system preferencji taryfowych i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 732/2008 (Dz.U. L 303 z 31.10.2012, s. 1–82).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Dyrektywa Rady 92/13/EWG z dnia 25 lutego 1992 r. koordynująca przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne odnoszące się do stosowania przepisów wspólnotowych w procedurach zamówień publicznych podmiotów działających w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i telekomunikacji (Dz.U. L 76 z 23.3.1992, s. 14–20).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Dyrektywa Rady 89/665/EWG z dnia 21 grudnia 1989 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do stosowania procedur odwoławczych do udzielania zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane (Dz.U. L 395 z 30.12.1989, s. 33–35).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 08.11.2022