1.

Permezz tad-domandi preliminari tagħha, il-Verwaltungsgericht Berlin (il-Qorti Amministrattiva ta’ Berlin, il-Ġermanja) tistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja fuq l-interpretazzjoni u l-validità, fir-rigward tad-dritt primarju tal-Unjoni, ta’ ċertu numru ta’ dispożizzjonijiet tad-Direttiva 2014/40/UE, tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-3 ta’ April 2014, dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet, ir-regolamenti u d-dispożizzjonijiet amministrattivi tal-Istati Membri rigward il-manifattura, il-preżentazzjoni u l-bejgħ tat-tabakk u prodotti relatati u li tħassar id-Direttiva 2001/37/KE ( 2 ).

2.

Dawn id-domandi tressqu fil-kuntest ta’ kawża bejn Planta Tabak-Manufaktur Dr. Manfred Obermann GmbH & Co. KG (iktar ’il quddiem “Planta Tabak”), manifattur tat-tabakk, u l-Land Berlin (il-Land ta’ Berlin, il-Ġermanja), dwar l-applikazzjoni tal-prodotti li din l-impriża tikkummerċjalizza, tal-leġiżlazzjoni Ġermaniża li tittrasponi lill-imsemmija direttiva.

3.

Id-diversi domandi mressqa mill-qorti tar-rinviju jistiednu lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex teżamina mill-ġdid ċerti aspetti diġà diskussi fis-sentenzi tagħha tal-4 ta’ Mejju 2016, Il-Polonja vs Il-Parlament u L-Kunsill ( 3 ) kif ukoll Philip Morris Brands et ( 4 ), b’mod partikolari l-projbizzjoni tat-tqegħid fis-suq tal-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti u r-regoli ta’ preżentazzjoni tal-prodotti tat-tabakk li jipprojbixxu l-elementi jew karatteristiċi kollha li jistgħu jinkoraġġixxu l-konsum ta’ dawn il-prodotti, previsti rispettivament fl-Artikolu 7(1) u (7), kif ukoll fl-Artikolu 13(1) tad-Direttiva 2014/40.

4.

Konformement mat-talba tal-Qorti tal-Ġustizzja, dawn il-konklużjonijiet ser ikunu limitati madankollu għall-analiżi taż-żewġt aspetti li ġejjin. Qabel kollox, ser neżamina l-validità tal-ewwel projbizzjoni fir-rigward tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, sa fejn il-leġiżlatur tal-Unjoni ppreveda, fl-Artikolu 7(14), tad-Direttiva 2014/40, perijodu ta’ tranżizzjoni applikabbli għall-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti partikolari, li l-volum ta’ bejgħ tagħhom fl-Unjoni huwa ta’ iktar minn 3 % f’kategorija ta’ prodotti speċifiċi. Wara, ser inħares lejn l-interpretazzjoni tat-tieni dispożizzjoni, sabiex niddetermina jekk din tipprojbixxi r-referenza għat-togħma li fihom, fuq il-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti li għadhom jistgħu jinbiegħu.

5.

Minn naħa, ser nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tirrispondi li l-Artikolu 7(1), (7) u (14), tad-Direttiva 2014/40 huwa konformi mal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament u, min-naħa l-oħra, li l-Artikolu 13(1) ta’ din id-direttiva jipprojbixxi effettivament tali referenza għal togħma karatterizzanti fuq il-pakketti tal-prodotti li għadhom awtorizzati għall-bejgħ.

6.

Il-premessi 16, 25 u 27 tad-Direttiva 2014/40 jistabbilixxu:

[…]

[…]

7.

L-Artikolu 1 ta’ din id-direttiva, intitolat “Suġġett”, jipprovdi:

“L-objettiv ta’ din id-Direttiva hu li tapprossima l-liġijiet, ir-regolamenti u d-dispożizzjonijiet amministrattivi tal-Istati Membri rigward:

[…]

sabiex jiġi ffaċilitat il-funzjonament bla xkiel tas-suq intern għat-tabakk u prodotti relatati, billi jittieħed bħala bażi l-livell għoli ta’ protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem, speċjalment għaż-żgħażagħ, u biex jintlaħqu l-obbligi tal-Unjoni taħt il-Konvenzjoni Qafas tal-WHO għall-Kontroll tat-Tabakk (‘FCTC’).”

8.

L-Artikolu 7 tal-imsemmija direttiva, intitolat “Regolamentazzjoni ta’ ingredjenti”, jipprovdi:

“1.   L-Istati Membri għandhom jipprojbixxu t-tqegħid fis-suq ta’ prodotti tat-tabakk b’togħma karatterizzanti.

[…]

7.   L-Istati Membri għandhom jipprojbixxu t-tqegħid fis-suq ta’ prodotti tat-tabakk li fihom aromi fi kwalunkwe wieħed mill-komponenti tagħhom bħal filtri, karti, pakketti, kapsuli jew kwalunkwe karatteristika teknika li tippermetti l-modifika tar-riħa jew tat-togħma tal-prodotti tat-tabakk ikkonċernati jew l-intensità ta’ duħħan tagħhom. Il-filtri, il-karti u l-kapsuli ma għandux ikun fihom tabakk jew nikotina.

[…]

12.   Il-prodotti tat-tabakk għajr is-sigaretti u t-tabakk tal-brim għandhom ikunu eżentati mill-projbizzjonijiet stabbiliti fil-paragrafi 1 u 7. Il-Kummissjoni għandha tadotta atti delegati f’konformità mal-Artikolu 27, sabiex tirtira dik l-eżenzjoni għal kategorija partikolari ta’ prodott jekk ikun hemm bidla sostanzjali taċ-ċirkustanzi kif stabbilit f’rapport tal-Kummissjoni.

[…]

14.   Fil-każ ta’ prodotti tat-tabakk b’aroma karatterizzanti li l-volum tal-bejgħ tagħhom mal-Unjoni kollha jirrappreżenta 3 % jew aktar ta’ kategorija partikolari ta’ prodott, id-dispożizzjonijiet ta’ dan l-artikolu għandhom japplikaw mill-20 ta’ Mejju 2020.

[…]”

9.

Skont l-Artikolu 13 ta’ din l-istess direttiva, intitolat “Preżentazzjoni tal-prodott”:

“1.   It-tikkettar ta’ pakketti individwali u kull ippakkjar estern u l-prodott tat-tabakk innifsu ma għandhom jinkludu ebda element jew karatteristika li:

[…]

3.   L-elementi u l-karatteristiċi li huma pprojbiti skont il-paragrafi 1 u 2 jistgħu jinkludu, iżda mhumiex limitati għal, kliem, simboli, ismijiet, marki kummerċjali, sinjali figurattivi jew sinjali oħrajn.”

10.

Id-Direttiva 2014/40 ġiet trasposta fil-Ġermanja, partikolarment mill-Gesetz über Tabakerzeugnisse und verwandte Erzeugnisse (il-Liġi dwar il-Prodotti tat-Tabakk u l-Prodotti Relatati), tal-4 ta’ April 2016 (BGBl. 2016 I, p. 569, iktar ’il quddiem it-“TabakerzG”), li daħlet fis-seħħ fl-20 ta’ Mejju 2016.

11.

L-Artikolu 5 tat-TabakerzG, intitolat “Ingredjenti”, jipprovdi:

“(1)   Huwa pprojbit li jitqegħdu fis-suq:

12.

L-Artikolu 18 tat-TabakerzG, intitolat “Projbizzjonijiet intiżi sabiex jipproteġu lill-konsumatur kontra l-frodi”, jipprevedi:

“[…]

(2)   Huwa pprojbit li jitqegħdu fuq is-suq il-prodotti ta’ tabakk billi titqiegħed fuq il-pakketti individwali, l-ippakkjar estern jew fuq il-prodott ta’ tabakk stess xi informazzjoni pubbliċitarja ta’ natura li tqarraq. Dan huwa partikolarment il-każ:

[…]

[…]”

13.

L-Artikolu 47 tat-TabakerzG, intitolat “Dispożizzjonijiet tranżitorji”, jipprevedi, fil-paragrafu (4) tiegħu:

“F’dak li jikkonċerna lis-sigaretti u t-tabakk tal-brim li l-volum ta’ bejgħ fuq l-iskala tal-Unjoni jirrappreżenta 3 % jew iktar f’kategorija ta’ prodotti determinati, il-punt 1(a) tal-Artikolu 5(1), għandu japplika mill-20 ta’ Mejju 2020. […]”

14.

Planta Tabak hija impriża familjali li timmanifattura u tikkummerċjalizza tipi differenti ta’ prodotti tat-tabakk. Qabel id-dħul fis-seħħ tad-Direttiva 2014/40, waħda mill-ispeċjalitajiet ta’ din l-impriża kien it-tabakk tal-brim aromatizzat. Il-maġġoranza ta’ din il-manifattura kienet tikkonsisti fit-tabakk tal-menta. L-imsemmija impriża tikkummerċjalizza wkoll varjetà żgħira ta’ sigaretti, il-maġġoranza tagħhom aromatizzati, mit-tabakk tal-pipi tal-ilma, kif ukoll, fi skala nqas, sigarri żgħar, sigarri u oġġetti għal min ipejjep.

15.

Fl-4 ta’ April 2016, it-TabakerzG ġiet adottata mil-leġiżlatur Ġermaniż sabiex tiġi trasposta d-Direttiva 2014/40. Fl-25 ta’ April 2016, Planta Tabak ressqet rikors quddiem il-Verwaltungsgericht Berlin (il-Qorti Amministrattiva ta’ Berlin), fejn ikkontestat l-applikazzjoni, fuq il-prodotti ta’ tabakk li hija timmanifattura u tikkummerċjalizza, tad-dispożizzjonijiet ta’ din il-liġi dwar il-projbizzjoni ta’ tqegħid fis-suq tal-prodotti ta’ tabakk li fihom togħma karatterizzanti, għat-twissijiet ta’ saħħa u għall-preżentazzjoni tal-prodotti. Issa, din il-qorti għandha xi dubji dwar il-validità u l-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet korrispondenti tal-imsemmija direttiva.

16.

F’dawn iċ-ċirkustanzi, permezz tad-Deċiżjoni tal-21 ta’ April 2017, li wasslet quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja fis-27 ta’ April 2017, il-Verwaltungsgericht Berlin (il-Qorti Amministrattiva ta’ Berlin) issospendiet il-proċeduri u għamlet lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:

[…]

17.

Planta Tabak, il-Gvern Spanjol, Franċiż, tar-Renju Unit u tan-Norveġja, il-Parlament Ewropew, il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea kif ukoll il-Kummissjoni Ewropea ppreżentaw xi osservazzjonijiet bil-miktub quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja.

18.

Planta Tabak, il-Gvern Spanjol u tar-Renju Unit, il-Parlament, il-Kunsill kif ukoll il-Kummissjoni, dehru fis-seduta għas-sottomissjonijiet orali li nżammet fil-21 ta’ Marzu 2018.

19.

Fost il-kontribuzzjonijiet differenti tad-Direttiva 2014/40 fil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar it-tabakk, tidher f’post prominenti l-projbizzjoni ta’ tqegħid fis-suq tal-prodotti li fihom togħma karatterizzanti ( 7 ), li hemm fl-Artikolu 7(1) ta’ din id-direttiva. Barra minn hekk, il-paragrafu 7 ta’ dan l-artikolu jipprojbixxi lill-prodotti ta’ tabakk li fihom aromi fi kwalunkwe wieħed mill-komponenti tagħhom bħal filtri, karti, pakketti, kapsuli jew kwalunkwe karatteristika teknika li tippermetti l-modifika tar-riħa jew tat-togħma tal-prodotti tat-tabakk ikkonċernati jew l-intensità ta’ duħħan tagħhom. Dawn il-projbizzjonijiet jikkonċernaw, għalissa, lis-sigaretti u t-tabakk tal-brim biss ( 8 ).

20.

Billi adotta lil dawn il-projbizzjonijiet, il-leġiżlatur tal-Unjoni kellu l-intenzjoni jirtira mis-suq lill-prodotti tat-tabakk tal-vanilla, taċ-ċikkulata u wkoll dawk tal-menta. Il-premess 16 tad-Direttiva 2014/40 tesponi r-raġunijiet għal dan. Essenzjalment, il-leġiżlatur ikkunsidra li dawn il-prodotti jistgħu jiffaċilitaw, partikolarment fost iż-żgħażagħ, il-bidu tal-konsum ta’ tabakk u li jkollhom impatt fuq ix-xejriet ta’ konsum. Hekk kif irrilevat ukoll il-Qorti tal-Ġustizzja, tali togħmiet jaħbu jew inaqqsu l-ħruxija tad-duħħan tat-tabakk u jikkontribwixxu għall-promozzjoni u ż-żamma tat-tipjip ( 9 ).

21.

L-imsemmija projbizzjonijiet, bħala prinċipju, saru effettivi fl-20 ta’ Mejju 2016, id-data li fiha l-Istati Membri kienu marbuta sabiex jittrasponu lid-Direttiva 2014/40 ( 10 ). Madankollu, fl-Artikolu 7(14) ta’ din id-direttiva, ġie previst li l-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti partikolari li l-volum ta’ bejgħ tagħhom jirrappreżentaw 3 % jew iktar f’kategorija ta’ prodotti speċifiċi ( 11 ) jistgħu jibqgħu jitqegħdu fis-suq sal-20 ta’ Mejju 2020 ( 12 ).

22.

Skont Planta Tabak, flimkien mal-qorti tar-rinviju, l-Artikolu 7(14) tad-Direttiva 2014/40 joħloq differenza fit-trattament mhux ġustifikata bejn prodotti tat-tabakk komparabbli, u, abbażi ta’ dan, huwa kuntrarju għall-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament. B’mod partikolari, filwaqt li huwa ġeneralment ammess li s-sigaretti tal-menta jibbenefikaw minn perijodu tranżitorju previst minn din id-dispożizzjoni ( 13 ), dan ma jidhirx li huwa applikabbli, skont l-informazzjoni li tiddisponi minnha Planta Tabak, għat-tabakk tal-brim tal-menta ( 14 ). Barra minn hekk, dan il-perijodu ma applikax għall-prodotti tat-tabakk li fihom togħmiet oħra bħall-vanilla jew l-ewkaliptus. Issa, dawn il-prodotti kollha jippreżentaw karatteristiċi oġġettivi identiċi u l-istess riskji għas-saħħa tal-bniedem.

23.

Ninnota li, fis-sentenzi Il-Polonja vs Il-Parlament u Il-Kunsill ( 15 ) kif ukoll Philip Morris Brands et ( 16 ), il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet fuq il-validità tal-projbizzjonijiet tat-tqegħid fis-suq tal-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti, previsti fl-Artikolu 7(1) u (7) tad-Direttiva 2014/40, fir-rigward tal-prinċipju ta’ proporzjonalità. Bil-kontra, il-kwistjoni tal-validità ta’ dawn id-dispożizzjonijiet moqrija flimkien mal-Artikolu 7(14) ta’ din id-direttiva, fir-rigward tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, hija mingħajr preċedent.

24.

F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li l-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, bħala prinċipju ġenerali tad-dritt tal-Unjoni, jeħtieġ li sitwazzjonijiet komparabbli ma jiġux ittrattati b’mod differenti u li sitwazzjonijiet differenti ma jiġux ittrattati b’mod ugwali, sakemm tali trattament ma jkunx oġġettivament iġġustifikat ( 17 ).

25.

Fost id-dispożizzjonijiet previsti mill-qorti tar-rinviju fid-domanda tagħha, l-Artikolu 7(14) tad-Direttiva 2014/40 jistabbilixxi tali differenza fit-trattament. Din id-dispożizzjoni tistabbilixxi distinzjoni bejn il-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti, ibbażata fuq il-volum tal-bejgħ ta’ kull wieħed minnhom f’kategorija ta’ prodotti speċifika. Minn dan isegwi li, pereżempju, is-sigaretti tal-menta, minn naħa, li l-volum tal-bejgħ tagħhom fi skala tal-Unjoni huwa ogħla minn 3 %, fil-kategorija “sigarett”, u, min-naħa l-oħra, is-sigaretti li fihom togħma nqas komuni u li l-bejgħ tagħhom ma jilħaqx lil dan il-livell, jiġu ttrattati b’mod differenti. Tal-ewwel kellhom jiġu mqiegħda fis-suq fl-20 ta’ Mejju 2020, u t-tieni kellhom jiġu rtirati mis-suq fl-20 ta’ Mejju 2016.

26.

Konsegwentement, għandu jiġi vverifikat, fl-ewwel lok, jekk il-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti li ma jilħqux il-livell ta’ 3% previst fl-Artikolu 7(14) tad-Direttiva 2014/40 u dawk li jilħqu lil dan il-livell, jinsabux f’sitwazzjonijiet komparabbli (2). Jekk jitqies li dan huwa il-każ, ikun neċessarju, fit-tieni lok, li jiġi evalwat jekk it-trattament differenti li huwa b’hekk irriżervat għalihom huwiex oġġettivament ġustifikabbli (3).

27.

Konformement mal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, “in-natura paragunabbli ta’ sitwazzjonijiet differenti għandha tiġi evalwata fid-dawl tal-elementi kollha li jikkaratterizzawhom. Dawn l-elementi għandhom, b’mod partikolari, jiġu ddeterminati u evalwati fid-dawl tal-għan u tal-iskop tal-att tal-Unjoni li jistabbilixxi d-distinzjoni inkwistjoni. Barra minn hekk, għandhom ukoll jiġu kkunsidrati l-prinċipji u l-għanijiet tal-qasam li taħtu jaqa’ l-att inkwistjoni” ( 18 ).

28.

L-applikazzjoni ta’ dan l-“eżami” fil-kawża preżenti jqajjem, fid-dawl tal-pożizzjonijiet preżenti ( 19 ), mistoqsija preliminari: il-komparabbiltà tas-sitwazzjonijiet inkwistjoni għandhom jiġu evalwati fir-rigward tal-għanijiet ġenerali segwiti mid-Direttiva 2014/40, jew tal-għanijiet speċifiċi tal-Artikolu 7(14) tagħha, jew ukoll abbażi tat-tnejn li huma?

29.

Fir-rigward tal-analiżi f’żewġ stadji li wettqet il-Qorti tal-Ġustizzja fil-ġurisprudenza tagħha – il-komparabbiltà tas-sitwazzjonijiet u l-ġustifikazzjoni oġġettiva – il-loġika jidhirli li hija dik li ġejja. Fil-fażi tal-komparabbiltà, hemm lok li jiġi stabbilit jekk is-sitwazzjonijiet inkwistjoni humiex, bħala prinċipju, komparabbli fir-rigward tal-għanijiet ġeneralment segwiti mill-istrument inkwistjoni. Jekk ikun il-każ, l-istadju tal-ġustifikazzjoni jippermetti li jiġi ddeterminat jekk, minkejja din il-komparabbiltà tal-prinċipju, jeżistux, fir-rigward ta’ dispożizzjoni partikolari ta’ dan l-istrument, xi kunsiderazzjonijiet speċifiċi, kompatibbli mal-għan u l-iskop tal-imsemmi strument, li jiġġustifikaw differenza fit-trattament ukoll.

30.

Fil-qosor, sabiex titqabbel is-sitwazzjoni tal-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti li taqbeż il-limitu ta’ 3 % tal-bejgħ f’kategorija ta’ prodotti speċifika u dik tal-prodotti li ma jilħqux dan il-limitu, għandna niffokaw, fl-opinjoni tiegħi, fuq l-għanijiet ġenerali segwiti mid-Direttiva 2014/40. L-għanijiet speċifiċi tal-Artikolu 7(14) ta’ din id-direttiva għandhom, fl-opinjoni tiegħi, jiġu analizzati, jekk ikun il-każ, fil-fażi tal-ġustifikazzjoni oġġettiva.

31.

Fir-rigward tal-għanijiet tad-Direttiva 2014/40, għandu jiġi mfakkar li, konformement mal-Artikolu 1 tagħha, din issegwi għan doppju, jekk mhux triplu. Dan jikkonsisti f’li jiġi ffaċilitat il-funzjonament bla xkiel tas-suq intern għat-tabakk u l-prodotti relatati, billi jittieħed bħala bażi l-livell għoli ta’ protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem, speċjalment għaż-żgħażagħ, u biex jintlaħqu l-obbligi tal-Unjoni taħt il-Konvenzjoni Qafas tal-WHO għall-Kontroll tat-Tabakk (FCTC) ( 20 ).

32.

Fir-rigward ta’ dan l-għan triplu, il-leġiżlatur tal-Unjoni kkunsidra li t-totalità tal-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti għandhom, bħala prinċipju ( 21 ), jiġu suġġetti għall-istess sistema legali. Huwa qies li il-prodotti kollha jistgħu jiffaċilitaw il-bidu tal-konsum tat-tabakk u jkollhom impatt fuq ix-xejriet tal-konsum. Abbażi ta’ dan, l-adozzjoni ta’ miżuri ta’ armonizzazzjoni fuq il-bażi tal-Artikolu 114 TFUE huma previsti preċiżament sabiex jiġu evitati “[m]iżuri li jintroduċu differenzi ta’ trattament mhux ġustifikati bejn tipi differenti ta’ sigaretti aromatizzati” ( 22 ). Dawn il-miżuri huma previsti sabiex iħassru u jipprevjenu kull differenza fil-leġiżlazzjonijiet nazzjonali dwar l-użu ta’ ingredjenti li jagħtu togħma karatterizzanti lit-tabakk, b’mod ġenerali.

33.

Mill-bqija, il-FCTC, li l-leġiżlatur tal-Unjoni ppreveda sabiex jimplimenta, ma twettaqx distinzjoni bejn il-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti. Il-linji gwida parzjali għall-applikazzjoni tal-Artikoli 9 u 10 ta’ din il-konvenzjoni jsejħu għat-tneħħija tal-ingredjenti użati, b’mod partikolari, sabiex itejbu t-togħma tal-prodott, mingħajr ma jwettqu l-ebda distinzjoni bejn it-togħmiet differenti li jistgħu jiżdiedu fil-prodotti tat-tabakk ( 23 ).

34.

Il-Qorti tal-Ġustizzja żammet l-istess approċċ fis-sentenzi tagħha tal-4 ta’ Mejju 2016, Il-Polonja vs Il-Parlament u Il-Kunsill u Philip Morris Brands et ( 24 ), billi ddeċidiet li d-diversi tipi ta’ prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti jippreżentaw, minn naħa, karatteristiċi oġġettivi analogi u, min-naħa l-oħra, effetti simili fuq il-bidu tal-konsum tat-tabakk u ż-żamma tat-tipjip.

35.

Il-kunsiderazzjonijiet preċedenti wassluni għall-konklużjoni li t-totalità ta’ prodotti tat-tabakk b’togħma, li jikkonċernawhom il-projbizzjonijiet ta’ togħmiet karatterizzanti previsti fl-Artikolu 7(1) u (7) tad-Direttiva 2014/40, jinsabu f’sitwazzjonijiet komparabbli għall-finijiet tal-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, mingħajr ma jkollu l-ebda importanza, f’dan ir-rigward, il-volum ta’ bejgħ tagħhom fl-Unjoni.

36.

Konformement ma’ ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, differenza fit-trattament ta’ sitwazzjonijiet komparabbli hija ġġustifikata “meta din tkun marbuta ma’ għan legalment ammissibbli mfittex mil-leġiżlazzjoni inkwistjoni, u meta din id-differenza tkun fi proporzjon mal-għan imfittex permezz tat-trattament ikkonċernat” ( 25 ).

37.

Peress li d-Direttiva 2014/40 hija att leġiżlattiv tal-Komunità, huwa l-leġiżlatur Komunitarju li għandu jistabbilixxi l-eżistenza ta’ tali kriterju billi jippreżenta quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja l-provi neċessarji f’dan ir-rigward ( 26 ).

38.

Minkejja dan, il-Qorti tal-Ġustizzja tirrikonoxxi għal-leġiżlatur tal-Unjoni setgħa diskrezzjonali wiesgħa f’qasam bħal dak ineżami, li min-naħa tiegħu jimplika għażliet ta’ natura politika, ekonomika u soċjali, u li fih huwa meħtieġ iwettaq evalwazzjonijiet kumplessi. Il-Qorti tal-Ġustizzja ma għandhiex l-intenzjoni li tissostitwixxi l-evalwazzjoni tagħha stess b’dik tal-leġiżlatur. Hija tillimita ruħha li twettaq stħarriġ ġudizzjarju ristrett, marbut mad-detenzjoni ta’ natura manifestament inadattata possibbli, ta’ miżura li fil-konfront tal-għan li dan l-istess leġiżlatur kellu l-intenzjoni li jsegwi ( 27 ). F’dak li jikkonċerna iktar partikolarment l-istħarriġ tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, huma ssanzjonati d-differenzi fit-trattament arbitrarji, jiġifieri dawk li ma humiex manifestament fondati fuq kriterji oġġettivi u adattati fil-konfront tal-għan segwit ( 28 ).

39.

F’dan il-każ, il-premessa 16 tad-Direttiva 2014/40 tagħti l-ewwel ġustifikazzjoni għad-differenza fit-trattament stabbilita fl-Artikolu 7(14) tagħha. Din il-premessa tindika li t-tneħħija tal-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti li jippreżentaw volum ta’ bejgħ ogħla għandhom jitneħħew fuq perijodu ta’ żmien estiż “sabiex il-konsumaturi jingħataw żmien adegwat biex jaqilbu għal prodotti oħra” ( 29 ).

40.

F’dan ir-rigward, il-Parlament, il-Kunsill u l-Kummissjoni jippreċiżaw fl-osservazzjonijiet tagħhom li l-leġiżlatur kellu l-intenzjoni li jieħu inkunsiderazzjoni l-fatt li ċerti togħmiet karatterizzanti huma partikolarment stabbiliti fost il-konsumaturi, u jgawdu, b’hekk, importanza kbira fix-xejriet ta’ konsum tagħhom. Issa, tali xejriet ma jkunux jistgħu jisparixxu ħlief progressivament.

41.

Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja approvat, fis-sentenzi tagħha, Il-Polonja vs Il-Parlament u Il-Kunsill, kif ukoll Philip Morris Brands et, ( 30 ) ġustifikazzjoni oħra bħala bażi għall-perijodu tranżitorju previst fl-Artikolu 7(14) tad-Direttiva 2014/40. Fil-kuntest tal-analiżi tagħha, li tikkonċerna l-validità tal-projbizzjoni tat-tqegħid fis-suq tal-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti fir-rigward tal-prinċipju ta’ proporzjonalità, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li dan il-perijodu tranżitorju, jipprevedi wkoll li jagħti żmien ta’ adattament lill-industrija tat-tabakk ( 31 ).

42.

Dawn iż-żewġ ġustifikazzjonijiet huma parti mill-istess loġika: li jiġu evitati ċerti konsegwenzi ekonomiċi u soċjali li jistgħu jirriżultaw minn waqfien ħesrem tal-prodotti mmanifatturati u kkonsmati sew fl-Unjoni.

43.

Mill-ħidma preparatorja tad-Direttiva 2014/40 jirriżulta wkoll li, fil-kors tal-proċess leġiżlattiv, kienet tressqet l-idea li ma jiġux ipprojbiti l-prodotti tat-tabakk tal-menta, peress li huma kkunsidrati bħala stabbiliti sew fost il-konsumaturi. Fil-fatt, jidher li l-perijodu ta’ tranżizzjoni previst fl-Artikolu 7(1) tad-Direttiva 2014/40 jikkostitwixxi, mill-inqas parzjalment, fir-riżultat politiku bejn, minn naħa, dawk li xtaqu, jeżentaw kompletament lil dawn il-prodotti mill-projbizzjoni tat-togħmiet karatterizzanti u, min-naħa l-oħra, dawn li qablu li kellha tiġi applikata fuqhom ( 32 ).

44.

Il-qorti tar-rinviju tiddubita li tali motivi huma kompatibbli mal-għan ta’ protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem, segwit mid-Direttiva 2014/40. Madankollu, jien nemmen li, f’qasam daqshekk kumpless, sensittiv u importanti fuq livell ekonomiku bħalma huwa dak tat-tabakk, il-leġiżlatur tal-Unjoni ma marx lil hinn mis-setgħa ta’ diskrezzjoni wiesgħa li huwa għandu billi pproċeda għal projbizzjoni gradwali ta’ tqegħid fis-suq ta’ prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti.

45.

F’dan ir-rigward, il-fatt li l-leġiżlatur tal-Unjoni ppospona temporanjament biss id-dħul fis-seħħ tal-projbizzjoni ta’ ċerti prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti huwa sinjifikattiv. Fl-opinjoni tiegħi, kien possibbli għal-leġiżlatur li jimplementa l-għan ta’ protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem gradwalment billi jipprevedi xi derogi ta’ portata limitata u xi perijodi ta’ tranżizzjoni adattati ( 33 ).

46.

Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet, b’mod kostanti, li meta l-leġiżlatur tal-Unjoni jkun mitlub jirristruttura jew joħloq sistema kumplessa, huwa jista’ jadotta approċċ maqsum fi stadji, sakemm l-għażla tiegħu tkun ibbażata fuq kriterji oġġettivi u adattati fil-konfront tal-għan segwit ( 34 ).

47.

Issa, l-irtirar fl-ewwel lok tal-prodotti “niċċa” u wara tal-prodotti stabbiliti sew fost il-konsumaturi, fuq il-bażi, għal dan il-għan, tal-volum ta’ bejgħ f’kategorija ta’ prodotti speċifiċi, fl-opinjoni tiegħi, jissodisfa lil dawn il-kundizzjonijiet.

48.

Barra minn hekk, tali kriterju huwa oġġettiv fir-rigward tal-prodotti previsti. Kwalunkwe prodott, huma x’inhuma l-karatteristiċi tiegħu, jista’ jaqa taħt il-perijodu ta’ tranżizzjoni previst fl-Artikolu 7(14) tad-Direttiva 2014/40, sakemm il-volum tal-bejgħ tiegħu jilħaq il-limitu previst. Ċertament, hekk kif ġie mfakkar ( 35 ), l-emendi fl-oriġini ta’ din id-dispożizzjoni, proposti mill-Parlament, jiffokaw espliċitament fuq il-menta u l-prodotti li fihom din it-togħma. Mandankollu, għandu jiġi kkonstatat li l-leġiżlatur irreveda l-verżjoni tiegħu, u żamm, finalment, kriterju newtrali.

49.

Barra minn hekk, il-kriterju tal-volum ta’ bejgħ huwa newtrali f’dak li jikkonċerna lill-manifatturi. Il-leġiżlatur iffoka mhux fuq l-oqsma tas-swieq rispettivi, iżda fuq il-bejgħ globali ta’ kull prodott. Fir-rigward tal-allegazzjoni ta’ Planta Tabak li tipprovdi li l-prodotti tat-tabakk li jaqbżu l-limitu ta’ 3% previst fl-imsemmi Artikolu 7(14), huma, fil-maġġoranza kkummerċjalizzati minn xi multinazzjonali kbar tat-tabakk, filwaqt li l-prodotti “niċċa” huma essenzjalment immanifatturati minn impriżi medji jew żgħir, il-fajl li tiddisponi minnu l-Qorti tal-Ġustizzja ma jippermettix li tiġi vverifikata l-veraċità tagħha. Jirriżulta li r-rikorrenti fil-kawża prinċipali tipproduċi, hija stess, xi sigaretti bit-togħma, u l-Kunsill jsostni, mingħajr ma dan ġie kkontestat, li l-multinazzjonali jikkummerċjalizzaw ukoll xi prodotti “niċċa”. Fi kwalunkwe każ, anki jekk din l-allegazzjoni tiġi vverifikata, din ma hijiex, fl-opinjoni tiegħi, deċiżiva. Kull politika twassal għal effetti żvantaġġużi għal xi persuni. Hekk kif diġà ġie indikat fil-punt 38 ta’ dawn il-konklużjonijiet, dak li huwa importanti għall-qorti tal-Unjoni, huwa li d-distinzjoni bejn il-benefiċjarji u l-iżvantaġġati ma hijiex bbażata fuq kriterju arbitrarju. Issa, f’dan il-każ, l-għażla ta’ kriterju ta’ volum ta’ bejgħ ma ħaqqux tali kritika.

50.

Fil-fatt, min-naħa l-oħra, dan il-kriterju huwa adattat fil-konfront tal-għanijiet differenti ddikjarati, jiġifieri li jitħalla xi żmien għall-konsumaturi sabiex ibiddlu x-xejriet tagħhom li huma stabbiliti sew u għall-industrija sabiex tadatta ruħha ( 36 ). F’dan ir-rigward, il-volum ta’ bejgħ, billi tiġi indikata r-rabta bejn id-domanda u l-offerta, jirrifletti kemm ix-xejriet ta’ konsum stabbiliti sew u kemm l-importanza ekonomika tal-produzzjoni tal-Unjoni kkonċernata mill-projbizzjoni tat-togħmiet karatterizzanti.

51.

Mill-bqija, hekk kif issostni wkoll il-Kummissjoni, il-kriterju ta’ volum ta’ bejgħ fl-Unjoni jippreżenta wkoll sens fir-rigward tal-bażi legali li fuqha hija bbażata d-Direttiva 2014/40, jiġifieri l-Artikolu 114 TFUE u l-għan ta’ armonizzazzjoni segwit minn din id-direttiva. Fil-fatt, l-impatt tal-projbizzjoni ta’ ċerti prodotti fuq il-funzjonament tas-suq intern tiddependi, sa ċertu punt, fuq l-importanza ta’ skambji bejn l-Istati Membri. Issa, dan il-kriterju jagħti, hawn ukoll, ċerta indikazzjoni ta’ dawn l-iskambji.

52.

Jien naqbel ukoll li billi għażel limitu ta’ 3 % tal-volum ta’ bejgħ fuq l-iskala tal-Unjoni f’kategorija ta’ prodotti speċifiċi, il-leġiżlatur ma marx lil hinn mis-setgħa ta’ diskrezzjoni li jiddisponi minnha. Dan setgħa raġonevolment jikkunsidra li volum ta’ 3 % f’kategorija ta’ prodotti speċifiċi tittraduċi f’xejriet ta’ konsum u produzzjoni sinjifikattivi.

53.

B’teħid inkunsiderazzjoni ta’ dak kollu li ntqal qabel, nikkunsidra li d-differenza fit-trattament stabbilita fl-Artikolu 7(14) tad-Direttiva 2014/40 bejn prodotti tat-tabakk komparabbli hija oġġettivament iġġustifikata. Konsegwentement, din id-dispożizzjoni hija, fl-opinjoni tiegħi valida fir-rigward tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament.

54.

Bid-dħul fis-seħħ, fl-20 ta’ Mejju 2016, tal-projbizzjonijiet previsti fl-Artikolu 7(1) u (7) tad-Direttiva 2014/40, il-maġġoranza tal-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti ma setgħux jibqgħu jinbiegħu fl-Unjoni.

55.

Madankollu, uħud minn dawn il-prodotti setgħu jibqgħu jiġu mmanifatturati u kkummerċjalizzati legalment wara din id-data. Minn naħa, hekk kif ġie evokat fid-domanda 1(b) ( 37 ), il-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti fejn il-volum ta’ bejgħ tagħhom fuq l-iskala tal-Unjoni jirrappreżenta 3 % jew iktar f’kategorija ta’ prodotti speċifiċi – jiġifieri, b’mod partikolari, is-sigaretti tal-menta – ser ikunu biss ipprojbiti mill-20 ta’ Mejju 2020. Min-naħa l-oħra, il-prodotti tat-tabakk li ma humiex sigaretti u tabakk tal-brim – jiġifieri, b’mod partikolari, it-tabakk tal-pipi, is-sigarri u s-sigarri żgħar – jistgħu jibqgħu jitqegħdu fiċ-ċirkulazzjoni, u dan għal perijodu mhux determinat ( 38 ).

56.

Għalhekk, konformement mal-Artikolu 13(1)(c) tad-Direttiva 2014/40, l-ittikkettjar tal-pakketti individwali tal-prodotti tat-tabakk, l-ippakkjar estern kif ukoll il-prodotti tat-tabakk infushom ma jistgħux ikunu fihom “ebda element jew karatteristika” li “tirreferi għat-togħma, ir-riħa, kwalunkwe aromi jew addittivi oħra jew l-assenza tagħhom”. Il-paragrafu 3 ta’ dan l-artikolu jipprevedi li l-elementi jew il-karatteristiċi b’hekk ipprojbiti jinkludu b’mod partikolari “kliem, simboli, ismijiet, marki kummerċjali, sinjali figurattivi jew sinjali oħrajn” ( 39 ).

57.

Skont Planta Tabak, u l-qorti tar-rinviju taqbel magħha, minn dan tirriżulta sitwazzjoni paradossali, li fiha l-manifatturi tat-tabakk jistgħu, ċertament, jikkummerċjalizzaw legalment ċerti prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti, iżda madankollu ma jistgħux jindikaw it-togħma li fihom fuq it-tikkettjar ta’ pakketti individwali, l-ippakkjar estern u l-prodott tat-tabakk innifsu ( 40 ).

58.

Issa, mingħajr tali indikazzjoni, il-konsumaturi ma jkunux jistgħu jidentifikaw il-prodotti tat-tabakk bit-togħma jew, bil-kontra, dawk li ma fihom. Minbarra dawn il-kunsiderazzjonijiet prattiċi, l-projbizzjoni prevista fl-Artikolu 13(1)(c) tad-Direttiva 2014/40 twassal għal problema ta’ ordni ekonomika. Sa fejn l-elementi u l-karatteristiċi b’hekk ipprojbiti jinkludu lit-trade marks kummerċjali ( 41 ), il-manifatturi tat-tabakk ser jkunu mġiegħla jabbandunaw it-trade marks tagħhom li jevokaw togħma, riħa, aroma jew addittiv ieħor.

59.

F’dan il-kuntest, il-qorti tar-rinviju tistieden lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tippreċiża jekk l-Artikolu 13(1)(c) tad-Direttiva 2014/40 jipprevedi biss l-elementi jew karatteristiċi li għandhom skop promozzjonali jew pubbliċitarju, li jmorru lil hinn minn sempliċi informazzjoni fir-rigward tal-preżenza ta’ togħma, riħa, aroma jew addittiv ieħor f’prodott tat-tabakk partikolari, jew jekk r-referenza stess għal tali informazzjoni hijiex ipprojbita ( 42 ).

60.

Fis-sentenza Philip Morris Brands et ( 43 ), il-Qorti tal-Ġustizzja iddeċidiet li l-projbizzjoni ta’ kull element jew karatteristika fuq l-ittikkettjar tal-pakketti individwali tal-prodotti tat-tabakk, l-ippakkjar estern kif ukoll il-prodotti tat-tabakk infushom, li jevokaw togħma, riħa, kull aroma jew kwalunkwe addittiv ieħor, li tidher fl-Artikolu 13(1)(c) tad-Direttiva 2014/40, tapplika indipendentement mill-kwistjoni sabiex isir magħruf jekk l-informazzjoni inkwistjoni hijiex materjalment eżatta.

61.

Bl-istess mod, fl-opinjoni tiegħi, ma hemm l-ebda dubju li din id-dispożizzjoni tipprojbixxi wkoll ir-referenzi newtrali u mhux pubbliċitarji, peress li l-kliem tagħha ma jistgħux jingħataw interpretazzjoni differenti.

62.

Hekk kif issostni wkoll il-Kummissjoni, it-termini tal-imsemmi Artikolu 13(1)(c) ma jsemmux kwalunkwe limitazzjoni għall-informazzjoni promozzjonali jew pubbliċitarji. Huma previsti it-totalità (“ebda”) tal-elementi u karatteristiċi li “[j]irrefer[u]” għal togħma, riħa, aroma u kwalunkwe addittiv ieħor. Il-qari tal-paragrafu 3 ta’ dan l-artikolu, jindika li l-elementi u l-karatteristiċi pprojbiti jinkludu “iżda mhumiex limitati għal” kliem, simboli, ismijiet, marki kummerċjali, sinjali figurattivi “jew sinjali oħrajn”, isaħħaħ lil din l-impressjoni ta’ ġeneralizzazzjoni.

63.

Barra minn hekk, għalkemm il-leġiżlatur tal-Unjoni uża, fil-punti (a), (b) u (e) ta’ dan l-istess Artikolu 13(1), xi kliem li jistgħu eventwalment jirreferu għall-idea ta’ ċerta pubbliċità ta’ prodott partikolari (“tippromwovi prodott”; “tħeġġeġ”; “tissuġġerixxi”), il-kelma “tirreferi” li tintuża fil-punt (c) ma tirriflettix, bil-kontra, għajr il-punt sabiex isir magħruf jekk, oġġettivament, informazzjoni dwar it-togħma, ir-riħa, aroma jew addittiv ieħor tidhirx fuq il-pakketti individwali tal-prodotti tat-tabakk, l-ippakkjar estern kif ukoll il-prodotti tat-tabakk infushom ( 44 ).

64.

Mill-bqija, din l-interpretazzjoni hija kkorroborata mill-premessi 25 u 27 tad-Direttiva 2014/40. F’dan ir-rigward, minn dan jirriżulta li l-leġiżlatur tal-Unjoni kellu l-intenzjoni jipprojbixxi l-elementi ta’ preżentazzjoni kollha tal-prodotti tat-tabakk li jistgħu jqarrqu bil-konsumaturi, u partikolarment biż-żgħażagħ fir-rigward tal-ħsara tagħhom. F’dan il-kuntest, huwa kkunsidra, fir-rigward tad-data xjentifika disponibbli, li ċerti kliem (“qatran baxx”, “ħfief”, “ħfief ħafna”, “mhux qawwija”, “naturali”, “organiċi”, “mingħajr addittivi”, “mingħajr aromi” eċċ.) jew ukoll ċerti ismijiet, stampi, u sinjali jistgħu jagħtu impressjoni żbaljata ( 45 ).

65.

Għaldaqstant, il-leġiżlatur tal-Unjoni ma kellux intenzjoni li jillimita ruħu sabiex jirregola l-elementi u l-karatteristiċi li jidhru fuq il-pakketti tal-prodotti tat-tabakk, billi ffoka fuq l-allegazzjonijiet promozzjonali, b’mod partikolari dawk foloz jew li jattribwixxu xi effetti lil ċerti ingredjenti. Huwa pprojbixxa kull referenza għal ċerta informazzjoni li għandha effett ta’ inċentiv reali fuq il-konsumaturi, anki meta din l-informazzjoni tkun vera u tkun ippreżentata b’mod newtrali u mhux pubbliċitarju ( 46 ).

66.

Ċertament, il-premessi 25 u 27 tad-Direttiva 2014/40 ma jirreferux espliċitament għal referenzi li jirrigwardaw il-preżenza ta’ togħma, riħa, aroma jew ta’ addittiv ieħor f’prodott ta’ tabakk partikolari - huma biss dawk relatati man-nuqqas ta’ dawn l-elementi li huma. Il-loġika tal-leġiżlatur hija madankollu ċara: is-sempliċi informazzjoni, fuq lit-tikkettjar ta’ pakketti individwali u kull ippakkjar estern u l-prodott tat-tabakk innifsu tista’ fiha nnifisha, tnaqqas l-effetti dannużi tal-prodott fuq is-saħħa tal-bniedem u, billi tagħmel dan, tħeġġeġ il-konsum tiegħu hija, abbażi ta’ dan, ipprojbita ( 47 ).

67.

Xorta ma hemmx dubju, fl-opinjoni tiegħi, li, fir-rigward tal-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti li jistgħu jibqgħu jiġu mmanifatturati u kkummerċjalizzati legalment wara l-20 ta’ Mejju 2016 ( 48 ), l-Artikolu 13(1)(c) tad-Direttiva 2014/40 jipprojbixxi kull referenza għat-togħma li jkun hemm fuq il-pakketti individwali, kull ippakkjar estern u l-prodott tat-tabakk innifsu.

68.

Fil-fatt, għandu jitfakkar li, togħma karatterizzanti tikkorrispondi, skont id-definizzjoni li tagħtha din id-direttiva, għal “riħa jew togħma oħra għajr ta’ tabakk li tista’ tiġi nnotata b’mod ċar, […] li tirriżulta minn addittiv jew taħlita ta’ addittivi […]” ( 49 ). B’hekk, din id-dispożizzjoni tipprojbixxi darbtejn li tissemma tali togħma karatterizzanti fuq il-pakketti tal-prodotti kkonċernati: minn naħa, sa fejn tevoka togħma jew riħa; min-naħa l-oħra, sa fejn tirreferi għall-addittiv jew għall-addittivi li jirriżultaw minnhom din it-togħma jew riħa.

69.

Barra minn hekk, il-leġiżlatur tal-Unjoni ma pprevediex, fid-Direttiva 2014/40, li jidderoga mill-Artikolu 13(1)(c), f’dak li jikkonċerna lill-prodotti li għadhom awtorizzati ( 50 ). Huwa iktar notevoli li tali deroga teżisti, bil-kontra, għas-sigaretti elettroniċi u għall-prodotti erbali għat-tipjip ( 51 ).

70.

L-inklużjoni, fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 13(1)(c) tad-Direttiva 2014/40, tal-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti li għadhom awtorizzati għall-bejgħ, tirriżulta għaldaqstant mir-rieda intenzjonali tal-leġiżlatur. Issa, il-Qorti tal-Ġustizzja ma tistax, fil-kuntest tas-setgħa ta’ interpretazzjoni tagħha, tissostitwixxi lil-leġiżlatur, billi tintroduċi, f’din id-direttiva, xi distinzjonijiet li ma humiex stabbiliti minnu ( 52 ).

71.

Konsegwentement, kull diskussjoni li tikkonċerna l-bżonn li jibqa’ jsir riferiment, fuq il-pakketti tal-prodotti tat-tabakk li fihom togħma karatterizzanti li għadhom awtorizzati, għat-togħmiet li fihom, tissemma fil-kuntest tat-tielet domanda ( 53 ), magħmula mill-qorti tar-rinviju, li tirrigwarda l-validità tal-Artikolu 13(1)(c) tad-Direttiva 2014/40 fid-dawl tad-dritt għall-proprjetà iggarantit mill-Artikolu 17 tal-Karta. Peress li din id-domanda ma hijiex is-suġġett ta’ dawn il-konklużjonijiet, ser nillimita ruħi, għall-finijiet u l-iskopijiet kollha, sabiex nenfasizza l-elementi li ġejjin.

72.

Jekk nikkunsidraw, bħall-Gvern tar-Renju Unit fl-osservazzjonijiet tiegħu, li d-drittijiet mogħtija mir-reġistrazzjoni ta’ trade mark huma biss negattivi – li jippermettu li partijiet terzi jitwaqqfu milli jaġixxu b’ċertu mod – jew jekk nikkunsidraw li trade mark tikkonferixxi wkoll fuq il-proprjetarju tagħha d-dritt pożittiv sabiex jużaha, inqis li, fi kwalunkwe każ, l-użu ta’ trade mark huwa suġġett għar-rispett tad-dritt, u b’mod partikolari, tad-dispożizzjonijiet li jsegwu għan imperattiv bħall-protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem ( 54 ), fosthom l-Artikolu 13(1)(c) tad-Direttiva 2014/40.

73.

Ċertament, il-ħtieġa ta’ din id-dispożizzjoni fir-rigward tal-imsemmi għan hija kkontestata minn Planta Tabak. Fl-opinjoni tagħha, sa fejn ċerti prodotti tat-tabakk huma eżentati mill-projbizzjonijiet ta’ tqegħid fis-suq previsti fl-Artikolu 7(1) u (7) ta’ din id-direttiva, dan l-istess għan ma jimponix li jiġu rtirati mill-pakketti ta’ dawn il-prodotti t-togħmiet li fihom.

74.

Madankollu, il-protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem, b’mod partikolari dik taż-żgħażagħ, timmilita wkoll favur lejn it-tneħħija ta’ kull referenza għal togħma karatterizzanti fuq il-pakketti tal-prodotti tat-tabakk li għadhom awtorizzati.

75.

F’dan ir-rigward, il-prodotti li jibbenefikaw mill-eżenzjoni prevista fl-Artikolu 7(12) tad-Direttiva 2014/40, li l-konsum tagħhom huwa prinċipalment mill-konsumaturi ta’ età akbar u gruppi żgħar tal-popolazzjoni ( 55 ), jibqgħu ssorveljati mill-qrib. F’dan il-kuntest, it-tneħħija tal-elementi ta’ preżentazzjoni li jistgħu jħeġġu l-konsum ta’ dawn il-prodotti hija ġġustifikata sabiex jiġi evitat li s-sigarri żgħar tal-vanilla ma jissostitwixxux lis-sigaretti tal-menta bħala l-bidu tat-tipjip taż-żgħażagħ ( 56 ). Fir-rigward tal-prodotti ta’ tabakk li jibbenefikaw mill-perijodu ta’ tranżizzjoni previst fil-paragrafu 14 ta’ dan l-artikolu, għandu jiġi rrilevat, bħalma għamlu l-Parlament u l-Gvern Franċiż, li dan il-perijodu ta’ tranżizzjoni ma huwiex intiż joffri lill-manifatturi tat-tabakk b’terminu addizzjonali sabiex jattiraw konsumaturi ġodda. L-attrazzjoni ta’ dawn il-prodotti għandha tintemm immedjatament, li jimplika, b’mod partikolari, li tiġi rtirata kull referenza għal togħma karatterizzanti fuq il-pakketti ta’ prodotti kkonċernati.

76.

Il-proporzjonalità tal-Artikolu 13(1)(c) tad-Direttiva 2014/40 lanqas ma tista’ tiddaħħal inkwistjoni fir-rigward ta’ obbligu allegat ta’ informazzjoni xierqa għall-konsumaturi. Huwa minnu li, f’ċerti oqsma, fosthom dak tal-ikel, huwa essenzjali li dawn jingħataw informazzjoni fir-rigward tal-ingredjenti tal-prodotti li ser jikkonsmaw, sabiex ikunu jistgħu jidentifikaw l-ikel, li jagħmlu użu adattat tiegħu, u sabiex jagħżel dawk li jissodisfaw il-bżonnijiet tagħhom ( 57 ).

77.

Madankollu, il-prodotti tat-tabakk ma humiex prodott ordinarju. L-idea ma hijiex li ma jkunx permess għall-konsumaturi milli jkunu jistgħu jagħżlu iktar faċilment bejn prodotti differenti. F’dan ir-rigward, li jingħataw informazzjoni adattata jwassal essenzjalment li jiġu enfasizzati l-effetti partikolarment ta’ ħsara fuq saħħithom. Hekk kif isostnu, essenzjalment, il-Gvern tar-Renju Unit u l-Kummissjoni, it-trasparenza tal-ingredjenti titlef kontra l-għan li tiġi evitata kull informazzjoni li tista’ tnessa lill-konsumaturi minn dawn l-effetti.

78.

Mill-bqija, ma għandhomx jiġu eżaġerati l-konsegwenzi prattiċi tal-projbizzjoni prevista fl-Artikolu 13(1)(c) tad-Direttiva 2014/40. B’mod partikolari, il-manifatturi tat-tabakk jistgħu dejjem joħolqu distinzjoni bejn il-prodotti li fihom togħma karatterizzanti minn oħrajn, sakemm ma jużawx wieħed mill-elementi elenkati fl-Artikolu 13(1)(a) sa (e) ( 58 ).

79.

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi kif ġej għad-domanda 1(b) u għad-domanda 3(a) tal-Verwaltungsgericht Berlin (il-Qorti Amministrattiva ta’ Berlin, il-Ġermanja):