1.

It-talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-Oberlandesgericht Innsbruck (qorti reġjonali superjuri ta’ Innsbruck, l-Awstrija) saret fil-kuntest ta’ sensiela ta’ rinviji preliminari minn qrati amministrattivi Awstrijaċi intiżi li jqajmu quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja l-kwistjoni tal-kompatibbiltà mal-projbizzjoni ta’ diskriminazzjoni bbażata fuq l-età ta’ leġiżlazzjonijiet nazzjonali fil-qasam tar-rikonoxximent tal-esperjenza professjonali preċedenti għall-iskopijiet tal-klassifikazzjoni professjonali u tal-pożizzjonament fl-iskali tas-salarji tal-membri tal-persunal bil-kuntratt ma’ organi pubbliċi ( 2 ).

2.

Fil-kawża li wasslet għas-sentenza tat-18 ta’ Ġunju 2009, Hütter (C‑88/08, EU:C:2009:381), il-Qorti tal-Ġustizzja kienet ġiet adita b’talba għal deċiżjoni preliminari mill-Oberster Gerichtsof (qorti suprema, l-Awstrija) fuq l-interpretazzjoni tad-Direttiva tal-Kunsill 2000/78/KE, tas-27 ta’ Novembru 2000, li tistabbilixxi qafas ġenerali għall-ugwaljanza fit-trattament fl-impjieg u fix-xogħol ( 3 ) fir-rigward tal-leġiżlazzjoni applikabbli għall-kuntratti ta’ xogħol konklużi bejn entitajiet universitarji u l-ħaddiema tagħhom. Din il-leġiżlazzjoni kienet tipprovdi li d-data ta’ riferiment għall-iskopijiet tat-tlugħ fl-iskala ta’ remunerazzjoni li tikkorrispondi għall-pożizzjoni professjonali ta’ kull impjegat, li tiġi stabbilita fl-att tar-reklutaġġ tiegħu ( 4 ), kellha tiġi ddeterminata b’teħid inkunsiderazzjoni tal-esperjenza professjonali tal-persuna kkonċernata, bl-esklużjoni madankollu ta’ dik l-esperjenza miksuba minnhom qabel it-tmintax-il sena. Fil-kawża prinċipali, ir-rikorrent, impjegat minn entità universitarja wara perijodu ta’ apprendistat ta’ tliet snin u nofs imwettaq f’parti żgħira minnu biss wara l-għeluq tal-età ta’ tmintax-il sena, talab lil persuna li timpjega l-ħlas ta’ kumpens ekwivalenti għad-differenza bejn is-salarju rċevut għaż-żmien tal-kuntratt tiegħu u dak li għalih kien ikollu dritt li kieku l-perijodu ta’ apprendistat li huwa wettaq kellu jittieħed inkunsiderazzjoni kollu kemm hu. Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li d-differenza fit-trattament ibbażata fuq l-età li għaliha wasslet il-leġiżlazzjoni inkwistjoni kienet diskriminatorja minħabba li, minkejja li kellha għanijiet meqjusa leġittimi, il-mezzi biex jintlaħqu dawn l-għanijiet ma setgħux jitqiesu approprjati fis-sens tal-Artikolu 6(1) tad-Direttiva 2000/78 ( 5 ).

3.

Wara s-sentenza tat-18 ta’ Ġunju 2009, Hütter (C‑88/08, EU:C:2009:381), il-leġiżlatur Awstrijak beda sensiela ta’ emendi leġiżlattivi intiżi li jrendi s-sistemi applikabbli għall-membri tal-persunal bil-kuntratti ma’ organi pubbliċi kompatibbli mad-Direttiva 2000/78. Il-Bundesbahngesetz ( 6 ), (liġi fuq il-ferroviji federali, l-Awstrija, iktar ’il quddiem l-“ÖBB-G”) kienet emendata bil-liġi tal-2011 (iktar ’il quddiem l-“ÖBB-G 2011”) ( 7 ). L-Artikolu 53(1) tal-ÖBB-G, kif emendat, kien jipprovdi, fir-rigward tal-membri tal-persunal u tal-pensjonanti li daħlu jaħdmu mal-ferroviji federali Awstrijaċi (Österreichische Bundesbahnen, iktar ’il quddiem l-“ÖBB”) sal-31 ta’ Diċembru 2004 u li d-data individwali tagħhom ta’ riferiment għall-iskopijiet tal-avvanz fil-karriera kienet iffissata abbażi tal-Bundesbahn-Besoldungsordnung 1963 ( 8 ) (Regolament tal-1963 dwar ir-remunerazzjoni tal-persunal tal-ÖBB, iktar ’il quddiem il-“BO 1963”), li tali data kienet reġgħet ġiet stabbilita skont kriterju ta’ kalkolu li ma kienx jagħmel distinzjoni skont jekk tali perijodi kinux twettqu qabel jew wara l-għeluq tal-età ta’ tmintax-il sena ( 9 ). Il-paragrafu 2 tal-istess Artikolu 53 kien jipprovdi li, f’każ ta’ ffissar ġdid tad-data individwali ta’ riferiment għall-iskopijiet tal-avvanz fil-karriera skont il-paragrafu 1, kull perijodu neċessarju għat-tlugħ f’kull wieħed mill-ewwel tliet skali ta’ ħlas jiġi mtawwal b’sena ( 10 ). Fil-kawża li wasslet għas-sentenza tat-28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38), l-Oberster Gerichtshof (qorti suprema, l-Awstrija) ressqet quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja sensiela ta’ domandi fuq l-interpretazzjoni tad-Direttiva 2000/78 intiżi, essenzjalment biex jippermettu lill-qorti tar-rinviju li tevalwa l-kompatibbiltà tal-“ÖBB-G 2011” mal-imsemmija direttiva. Il-Qorti tal-Ġustizzja, f’dik l-okkażjoni, iddeċidiet li d-Direttiva 2000/78 tipprekludi leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik li tirriżulta mill-“ÖBB-G 2011” li “sabiex telimina diskriminazzjoni bbażata fuq l-età, takkredita l-perijodi ta’ servizz ta’ qabel l-għeluq tal-età ta’ 18-il sena, iżda li, fl-istess ħin, tinkludi regola, li hija intiża fir-realtà sabiex tapplika biss għall-membri tal-persunal vittmi minn din id-diskriminazzjoni, li ttawwal b’sena l-perijodu meħtieġ għall-avvanz f’kull wieħed mill-ewwel tliet livelli ta’ remunerazzjoni u li, b’dan il-mod, iżżomm definittivament differenza fit-trattament ibbażata fuq l-età” ( 11 ).

4.

Wara dik is-sentenza, il-leġiżlatur Awstrijak reġa’ intervjena fuq il-leġiżlazzjoni li tirrigwarda r-remunerazzjoni tal-membri tal-persunal tal-ÖBB b’liġi tal-2015. Hija proprju r-riforma li saret b’dik il-liġi li hija inkwistjoni fil-proċeduri nazzjonali li wasslu għat-talba għal deċiżjoni preliminari li hija s-suġġett ta’ dawn il-konklużjonijiet. Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ tilwima, li hija pendenti fl-appell quddiem il-qorti tar-rinviju, bejn G. Stollwitzer u l-ÖBB Personenverkehr AG (iktar ’il quddiem l-“ÖBB PV”), kumpannija rregolata mid-dritt Awstrijak, li l-azzjonista unika tagħha hija l- Österreichische Bundesbahnen-Holding AG, li min-naħa tagħha hija proprjetà 100 % tal-Istat Awstrijak ( 12 ).

5.

Nirrileva li, wara tmiem il-fażi bil-miktub tal-proċedura fil-kawża li hija s-suġġett ta’ dawn il-konklużjonijiet, tressqu żewġ talbiet oħra għal deċiżjoni preliminari li jirrigwardaw problemi simili għal dawk imqajma f’dik il-kawża, quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja mill-Oberster Gerichtshof (qorti suprema) ( 13 ) u mill-Bundesverwaltungsgericht (qorti amministrattiva federali, l-Awstrija) ( 14 ). Dawn id-domandi, li jirrigwardaw l-interpretazzjoni tad-Direttiva 2000/78 u, għal dak li jirrigwarda l-ewwel waħda, tal-Artikolu 45 TFUE, saru fil-kuntest ta’ tilwimiet li jirrigwardaw s-sistema ta’ riklassifikazzjoni użata – rispettivament għall-membri tal-persunal bil-kuntratt mal-organi pubbliċi u għall-membri tal-persunal pubbliċi – għall-iskopijiet tal-mogħdija għal sistema ta’ remunerazzjoni ġdida, introdotta fl-2015 ( 15 ) bil-ħsieb li jingħata rimedju għad-diskriminazzjoni bbażata fuq l-età li kienu joħolqu s-sistemi preċedenti fid-dawl tas-sentenzi tat-18 ta’ Ġunju 2009, Hütter (C‑88/08, EU:C:2009:381) ( 16 ), tal-11 ta’ Novembru 2014, Schmitzer (C‑530/13, EU:C:2014:2359) ( 17 ) u tat-28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38).

6.

Nosserva, fl-aħħar nett, li anki s-sistema ta’ remunerazzjoni applikata fil-Ġermanja għall-membri tal-persunal tas-servizz pubbliku federali u ta’ xi Land kienet is-suġġett, f’diversi okkażjonijiet, ta’ rinviji preliminari, dejjem mill-aspett tal-projbizzjoni tad-diskriminazzjoni bbażata fuq l-età ( 18 ).

7.

Skont l-Artikolu 1 tad-Direttiva 2000/78, din għandha l-għan li tistabbilixxi parametru ġenerali biex tikkumbatti d-diskriminazzjoni bbażata fuq sensiela ta’ motivi, fosthom l-età, f’dak li għandu x’jaqsam mal-impjieg u l-kundizzjonijiet tax-xogħol, bi skop li timplementa fl-Istati Membri l-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament.

8.

L-Artikolu 2 tad-Direttiva 2000/78, jiddefinixxi l-kunċett ta’ diskriminazzjoni. Dan jipprevedi, fil-paragrafi 1 u 2 tiegħu, dan li ġej:

“1.   Għall-iskop ta’ din id-Direttiva, ‘il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament’ għandu jfisser li m’għandux ikun hemm diskriminazzjoni diretta jew indiretta għall-ebda raġuni msemmija fl-Artikolu 1.

2.   Għall-iskopijiet tal-paragrafu 1:

9.

L-Artikolu 6 tad-Direttiva 2000/78 huwa intitolat “Il-ġustifikazzjoni għal trattament differenti fuq bażi ta’ età”. L-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(1) jipprovdi li l-Istati Membri jistgħu jipprovdu li differenza fit-trattament ibbażata fuq l-età ma għandhiex tikkostitwixxi diskriminazzjoni, jekk, fil-kuntest tad-dritt nazzjonali, hija oġġettivament u raġonevolment ġustifikata b’għan leġittimu, inkluża politika leġittima tal-impjieg, tas-suq tax-xogħol u ta’ oġġettivi ta’ taħriġ professjonali, u jekk il-mezzi biex jintlaħqu dawk l-għanjiet ikunu approprjati u neċessarji. Skont l-inċiż (b) tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 6(1), tali differenza fit-trattament tista’ tinkludi b’mod partikolari l-“iffissar ta’ kondizzjonijiet minimi ta’ età, esperjenza professjonali jew anzjanità f’servizz għall-aċċess ta’ mpjieg jew għal ċerti vantaġġi marbuta ma’ l-impjieg”.

10.

Skont l-Artikolu 16(a) u (b) tal-istess direttiva, l-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri neċessarji sabiex jiżguraw, minn naħa, li “kwalunkwe liġijiet, regolamenti u dispożizzjonijiet amministrattivi kuntrarji għall-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament huma aboliti” u min-naħa l-oħra, li “kwalunkwe dispożizzjoni kuntrarja għall-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament li hija inkluża fil-kuntratti ta’ ftehim kollettiv, ir-regoli interni ta’ impriżi jew regoli li jirregolaw ix-xogħlijiet indipendenti u l-professjonijiet u organizzazzjonijiet ta’ ħaddiema u ta’ dawk li jħaddmu huma, jew jistgħu jiġu, ddikjarati nulli u bla effett jew jiġu emendati”.

11.

Kif diġà ntqal fil-punt 4 ta’ dawn il-konklużjonijiet, wara s-sentenza tat-28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38), id-dispożizzjonijiet li jirrigwardaw id-determinazzjoni tad-data ta’ riferiment għall-iskopijiet tat-tlugħ fl-iskali applikati għall-membri tal-persunal bil-kuntratt tal-ÖBB ġew emendati mill-ġdid mil-leġiżlatur Awstrijak f’Ġunju tal-2015.

12.

L-Artikolu 53a(2) tal-ÖBB-G, fil-verżjoni emendata li tinsab fil-BGBl I 64/2015 (iktar ’il quddiem l-“ÖBB-G 2015”), jipprovdi li huma biss perijodi speċifiċi ta’ servizz u/jew taħriġ, li jkunu twettqu qabel jew wara l-għeluq tal-età ta’ tmintax-il sena, li jittieħdu inkunsiderazzjoni għall-iskop tad-determinazzjoni tad-data ta’ riferiment għall-iskopijiet ta’ tlugħ fl-iskala. Dawn il-perijodi huma dawk li jkunu saru mal-ÖBB ( 19 ) jew inkella ma’ impriżi li joperaw fis-settur tal-infrastruttura u tat-trasporti ferrovjarji ta’ Stat Membru fiż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE) u, taħt ċerti kundizzjonijiet, tar-Repubblika tat-Turkija jew tal-Konfederazzjoni Svizzera.

13.

Għaldaqstant, l-ÖBB-G 2015 eskludiet mill-komputazzjoni għall-iskopijiet tad-determinazzjoni tad-data ta’ riferiment il-perijodi ta’ attività kollha li ma jkunux saru fis-settur speċifiku tat-trasport u tal-infrastrutturi ferrovjarji (barra mill-perijodi ta’ studju), perijodi li, b’applikazzjoni tal-BO 1963 kienu kkalkolati bin-nofs ( 20 ).

14.

Is-sistema l-ġdida ta’ komputazzjoni tapplika retroattivament. L-Artikolu 56(18) tal-ÖBB-G 2015 jistabbilixxi li l-Artikolu 53(a) ta’ dik il-liġi japplika għall-membri tal-persunal li daħlu jaħdmu mas-servizzi tal-ferroviji federali Awstrijaċi qabel il-31 ta’ Diċembru 2004. Skont l-Artikolu 56(19), l-Artikolu 53a(2) daħal fis-seħħ fl-1 ta’ April 1963 għall-membri tal-persunal li d-data ta’ riferiment tagħhom, għall-iskopijiet tat-tlugħ fl-iskala, kienet iddeterminata abbażi tal-BO 1963.

15.

L-Artikolu 53a(5) tal-ÖBB-G 2015 jiddetta r-regoli għar-riklassifikazzjoni tal-membri tal-persunal fil-livelli tar-remunerazzjoni. Ir-riklassifikazzjoni ssir billi terġa’ tiġi kkalkolata d-data ta’ riferiment abbażi tar-regoli stabbiliti fil-paragrafu 2 tal-istess artikolu, wara li l-persuna kkonċernata tkun ipproduċiet il-provi dwar il-perijodi ta’ attività preċedenti li tkun għamlet.

16.

Skont l-Artikolu 53a(6) tal-ÖBB-G 2015 ir-riklassifikazzjoni tal-membri tal-persunal li ssir abbażi tal-paragrafu 5 tal-istess artikolu ma tistabbilixxi ebda tnaqqis tas-salarju li jirċievi l-impjegat fl-aħħar xahar li jippreċedi l-pubblikazzjoni tal-ÖBB-G 2015. F’każ li r-rikomputazzjoni tad-data ta’ riferiment twassal għal tnaqqis ta’ dak is-salarju, il-livell ta’ dan tal-aħħar jinżamm sakemm ir-remunerazzjoni riżultanti mir-riklassifikazzjoni ma tilħaqx l-imsemmi livell. Fil-każ, min-naħa l-oħra, fejn ir-rikomputazzjoni twassal għall-klassifikazzjoni fi skala ogħla, l-impjegat ikollu d-dritt għar-remunerazzjoni korrispondenti u, għall-perijodi mhux koperti mill-preskrizzjoni, għad-differenza bejn din tal-aħħar u s-salarju realment irċevut.

17.

Il-paragrafru 7 tal-istess Artikolu 53a jipprevedi l-introduzzjoni, fit-tabelli tas-salarji, fi żmien sitt xhur mill-pubblikazzjoni fl-ÖBB-G 2015, ta’ skala supplimentari qabel l-aħħar skala ta’ remunerazzjoni.

18.

G. Stollwitzer daħal fis-servizz mal-ÖBB PV fis-17 ta’ Jannar 1983. Id-data ta’ riferiment tiegħu għall-iskopijiet tat-tlugħ fl-iskala, ikkalkolata abbażi tad-dispożizzjonijiet fis-seħħ fil-mument tar-reklutaġġ tiegħu, kienet stabbilita għat-2 ta’ Lulju 1980. Mill-proċess jirriżulta li, biex tiġi stabbilita dik id-data, ġew ikkalkolati, flimkien, il-perijodu li fih G. Stollwitzer għamel mas-servizz militari u, għal nofsu, il-perijodu ta’ bejn għeluq l-età ta’ tmintax-il sena u d-data tar-reklutaġġ, li fih G. Stollwitzer eżerċita l-attività ta’ installatur ta’ oġġetti sanitarji u, għal perijodu qasir ta’ żmien, irċieva allowance tal-qgħad.

19.

Fl-4 ta’ Marzu 2016, G. Stollwitzer adixxa lil Landesgericht Innsbruck (qorti reġjonali ta’ Innsbruck, l-Awstrija) fejn ikkontesta l-klassifikazzjoni tiegħu fl-iskala tas-salarju u talab il-ħlas tal-arretrati tas-salarju mhux preskritti, li jirrigwardaw it-tieni semestru tal-2009, fl-ammont ta’ EUR 837.13. Quddiem dik il-qorti, huwa sostna li, għall-iskopijiet tad-determinazzjoni tad-data ta’ riferiment tiegħu, anki l-perijodi ta’ attività li huwa wettaq qabel għeluq l-età ta’ tmintax-il sena (total ta’ sena, ħames xhur u dsatax-il jum) kellhom jiġu kkalkolati, skont is-sentenzi tat-18 ta’ Ġunju 2009, Hütter (C‑88/08, EU:C:2009:381) u tat-28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38). Min-naħa tiegħu, l-ÖBB PV talbet li r-rikors jiġi miċħud u sostniet li l-perijodi inkwistjoni ma humiex komputabbli abbażi tal-Artikolu 53a(2) tal-ÖBB-G kif emendata fl 2015 u li, peress li tali emenda daħlet fis-seħħ retroattivament, G. Stollwitzer ma għadx għandu dritt li tali perijodi jittieħdu inkunsiderazzjoni għall-iskopijiet tad-determinazzjoni tad-data ta’ riferiment tiegħu.

20.

Il-Landesgericht Innsbruck (qorti reġjonali ta’ Innsbruck) tat raġun lill-ÖBB PV u ċaħdet ir-rikors b’sentenza tal-1 ta’ Ġunju 2016. G. Stollwitzer appella minn dik is-sentenza quddiem il-qorti tar-rinviju.

21.

Din tal-aħħar għandha dubji dwar jekk is-sistema ta’ komputazzjoni introdotta mill-ÖBB-G 2015 hija eżentata minn kull forma ta’ diskriminazzjoni. Fil-fehma tagħha, il-leġiżlazzjoni l-ġdida fiha elementi ta’ inkoerenza inkwantu ma tikkalkolax perijodi ta’ attività preċedenti li, għalkemm ma jidħlux ma’ dawk komputabbli abbażi tad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 53a(2) tal-ÖBB-G 2015, jippermettu lill-impjegat li jikseb esperjenza fis-settur speċifiku, u jpoġġuh f’pożizzjoni li jwettaq xogħlu aħjar, bħal pereżempju, il-perijodi ta’ attività ma’ impriżi tat-trasport pubbliċi jew privati jew impriżi li joperaw fil-produzzjoni jew fl-amministrazzjoni tal-infrastruttura ferrovjarja. Dan iwassal għal diskriminazzjoni fil-konfront tal-membri tal-persunal li wettqu attività professjonali daqstant sinjifikattiva, imma mhux ma’ kumpanniji li jagħmlu parti mill-grupp ÖBB jew minn dawk indikati fl-Artikolu 53a(2) tal-ÖBB-G 2015. Issa, skont il-qorti tar-rinviju, l-imsemmija membri tal-persunal huma fil-parti l-kbira tagħhom dawk li kienu diġà ddiskriminati mis-sistema ta’ komputazzjoni prevista mill-BO 1963 (iktar ’il quddiem is-“sistema ta’ komputazzjoni preċedenti”), peress li l-perijodi komputabbli skont l-Artikolu 53a(2) tal-ÖBB-G 2015, normalment jitwettqu wara li persuna tagħlaq it-tmintax-il sena fl-età. Bl-istess mod, it-telf fir-remunerazzjoni li jista’ jseħħ wara r-riklassifikazzjoni, minħabba l-iffriżar tas-salarji previst fl-Artikolu 53a(6) tal-ÖBB-G 2015, jolqot b’mod iktar rilevanti proprju l-grupp tal-membri tal-persunal iddiskriminati abbażi tal-imsemmija sistema. Dawn id-differenzi fit-trattament ma humiex iġġustifikati abbażi tal-Artikolu 6(1) tad-Direttiva 2000/78, peress li l-leġiżlatur Awstrijak kien iggwidat biss minn kunsiderazzjonijiet ta’ natura finanzjarja jew amministrattiva.

22.

Il-qorti tar-rinviju tosserva wkoll li mija u għoxrin rikors ta’ membri tal-persunal tal-ferroviji federali li għandhom l-istess bażi bħal dak li huwa s-suġġett tal-kawża prinċipali jinsabu attwalment pendenti fil-fażi tal-appell quddiemha, li parti kbira minnhom kienu ġew ippreżentati fl-ewwel istanza fl-2012, wara li, b’sentenza tat-13 ta’ April 2011, ikkonfermata mill-qorti tar-rinviju fil-21 ta’ Settembru 2011, il-Landesgericht Innsbruck (qorti reġjonali ta’ Innsbruck) irrikonoxxiet id-dritt ta’ xi membri tal-persunal tal-ÖBB PV għall-komputazzjoni tal-perijodi ta’ servizz preċedenti mwettqa qabel l-għeluq tal-età ta’ tmintax-il sena, skont is-sentenza tat-18 ta’ Ġunju 2009, Hütter (C‑88/08,EU:C:2009:381) ( 21 ). Diversi rikorsi simili jinsabu sospiżi quddiem il-Landesgericht Innsbruck (qorti reġjonali ta’ Innsbruck), filwaqt li, fit-territorju Awstrijak kollu, hemm madwar elf il-kawża tal-istess tip li huma attwalment pendenti.

23.

Mill-proċess jirriżulta li, b’sentenza mogħtija fit-2 ta’ Lulju 2016, il-Verfassungsgerichtshof (qorti kostituzzjonali, l-Awstrija) iddikjarat li l-Artikolu 53a tal-ÖBB-G 2015 huwa konformi mal-kostituzzjoni Awstrijaka ( 22 ).

24.

Huwa f’dan il-kuntest li, b’deċiżjoni tat-2 ta’ Settembru 2016, l-Oberlandesgericht Innsbruck (qorti reġjonali superjuri ta’ Innsbruck) issospendiet il-proċeduri quddiemha u għamlet lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:

“Id-dritt tal-Unjoni fis-seħħ, b’mod partikolari l-prinċipju ġenerali tad-dritt tal-Unjoni ta’ ugwaljanza fit-trattament, il-prinċipju ġenerali ta’ projbizzjoni ta’ kwalunkwe diskriminazzjoni bbażata fuq l-età, fis-sens tal-Artikolu 6(3) TUE u tal-Artikolu 21 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea […], il-projbizzjoni ta’ diskriminazzjoni li tirriżulta mill-moviment liberu tal-ħaddiema prevista fl-Artikolu 45 TFUE u fid-Direttiva tal-Kunsill 2000/78/KE, tas-27 ta’ Novembru 2000, li tistabbilixxi qafas ġenerali għall-ugwaljanza fit-trattament fl-impjieg u fix-xogħol […], għandu jiġi interpretat b’mod li jipprekludi leġiżlazzjoni nazzjonali bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali li, sabiex ittemm diskriminazzjoni bbażata fuq l-età kkonstatata mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza tat-28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38 […]) [jiġifieri l-assenza ta’ teħid inkunsiderazzjoni tal-perijodi ta’ servizz imwettqa qabel l-età ta’ 18-il sena għall-membri tal-persunal tas-servizz tal-ferrovija Awstrijaka (Österreichische Bundesbahnen, […])], tieħu inkunsiderazzjoni l-perijodi ta’ servizz imwettqa qabel l-età ta’ 18-il sena ta’ parti żgħira tal-membri tal-persunal tal-ÖBB iddiskriminati mil-leġiżlazzjoni preċedenti (minkejja li unikament il-perijodi mwettqa fi ħdan l-ÖBB jew impriżi pubbliċi simili ta’ infrastrutturi ferrovjarji u/jew trasport bil-ferrovija fl-Unjoni Ewropea permezz ta’ ftehim ta’ assoċjazzjoni u/jew moviment liberu), iżda madankollu ma tiħux inkunsiderazzjoni l-perijodi kollha l-oħra ta’ servizz mwettqa qabel l-età ta’ 18-il sena li jikkonċernaw il-parti l-kbira tal-membri tal-persunal tal-ÖBB iddiskriminati inizjalment, b’mod partikolari l-perijodi li jippermettu lill-membri tal-persunal tal-ÖBB ikkonċernati jwettqu aħjar ix-xogħol tagħhom, bħal pereżempju l-perijodi ta’ servizz imwettqa fi ħdan impriżi oħra pubbliċi jew privati ta’ trasport u/jew ta’ infrastrutturi, li jimmanifatturaw, iħaddmu jew imantnu l-infrastruttura użata mill-persuna li timpjega [ÖBB] (materjal fuq ir-roti, kostruzzjoni ta’ binarji ferrovjarji, kostruzzjoni ta’ linji, sistemi elettriċi u elettroniċi, devjatur, kostruzzjoni ta’ stazzjonijiet, eċċ), jew impriżi simili għal dawn, u li b’hekk fil-fatt tkompli effettivament u definittivament diskriminazzjoni bbażata fuq l-età għad-detriment tal-parti l-kbira tal-membri tal-persunal tal-ÖBB affettwati mil-leġiżlazzjoni diskriminatorja preċedenti?

L-aġir ta’ Stat Membru, proprjetarju ta’ 100 % ta’ impriża ta’ trasport bil-ferrovija u li huwa, fil-fatt, il-persuna li timpjega membri tal-persunal li jaħdmu għal din il-impriża, jissodisfa l-kundizzjonijiet stabbiliti mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-ġurisprudenza sabiex dan l-Istat jitqies responsabbli abbażi tad-dritt tal-Unjoni, b’mod partikolari l-kundizzjoni ta’ ksur suffiċjentement serju tad-dritt tal-Unjoni, bħal pereżempju tal-Artikolu 2(1) flimkien mal-Artikolu 1 tad-Direttiva 2000/78/KE, interpretati minn diversi sentenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja [tat-18 ta’ Ġunju 2009, Hütter, C‑88/08, EU:C:2009:381 […]; tas-16 ta’ Jannar 2014, Pohl, C‑429/12, EU:C:2014:12 […]; Starjakob] meta għal raġunijiet purament fiskali, dan l-Istat Membru pprova jevita fl-2011 u l-2015, permezz ta’ emendi leġiżlattivi applikabbli retroattivament, id-dritt ta’ dawn il-membri tal-persunal, ibbażat fuq id-dritt tal-Unjoni, għal ħlas addizzjonali ta’ remunerazzjoni minħabba d-diskriminazzjoni, b’mod partikolari bbażata fuq l-età, ikkonstatata mill-Qorti tal-Ġustizzja f’diversi sentenzi (Hütter, Pohl, Starjakob) u rrikonoxxut ukoll f’diversi deċiżjonijiet ġudizzjarji nazzjonali fosthom deċiżjoni tal-Oberster Gerichtshof (qorti suprema, l-Awstrija) (bir-referenza 8 ObA 11/15 y)?”

25.

Il-partijiet fil-kawża prinċipali, ir-Repubblika tal-Awstrija u l-Kummissjoni ppreżentaw osservazzjonijiet bil-miktub quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja u għamlu s-sottomissjonijiet orali tagħhom waqt is-seduta li nżammet fil-5 ta’ Lulju 2016.

26.

Permezz tal-ewwel domanda preliminari, il-qorti tar-rinviju tistaqsi essenzjalment lill-Qorti tal-Ġustizzja jekk id-Direttiva 2000/78 u l-Artikolu 45 TFUE jipprekludux leġiżlazzjoni bħalma hija dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, dwar il-komputazzjoni tal-perijodi ta’ attività preċedenti għall-iskopijiet tal-klassifikazzjoni fl-iskala tas-salarju tal-membri tal-persunal bil-kuntratt mas-servizz pubbliku, adottata bl-iskop li tirrimedja diskriminazzjoni bbażata fuq l-età li ġiet ikkonstatata mill-Qorti tal-Ġustizzja f’żewġ sentenzi suċċessivi.

27.

Għandu jiġi vverifikat qabelxejn jekk ir-regoli l-ġodda ta’ komputazzjoni li jinsabu fl-Artikolu 53a(2) tal-ÖBB-G 2015 jinvolvux minnhom innifishom, jiġifieri indipendentement mill-previżjoni tal-applikazzjoni retroattiva tagħhom u mill-kriterji ddettati għar-riklassifikazzjoni tal-persunal diġà fis-servizz, diskriminazzjoni bbażata fuq l-età. Dan l-artikolu jipprovdi, kif intwera, li huma biss ċerti perijodi ta’ attività u/jew ta’ taħriġ qabel id-dħul fis-servizz li jittieħdu inkunsiderazzjoni fid-determinazzjoni tad-data ta’ riferiment għall-iskopijiet tal-avvanz fil-karriera tal-membri tal-persunal tal-ÖBB. Essenzjalment, is-sistema l-ġdida tirrikonoxxi biss, indipendentement mill-età li fiha tkun ġiet miksuba, l-esperjenza professjonali li tkun miksuba fis-servizz tal-grupp ta’ kumpanniji li minnhom tagħmel parti l-entità li tirrekluta l-impjegat (barra milli, fil-każijiet indikati iktar ’il fuq, l-esperjenza professjonali simili miksuba barra mit-territorju Awstrijak).

28.

F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, għalkemm ir-rikors, fil-kuntest ta’ sistema ta’ remunerazzjoni, għandu kriterju bbażat fuq l-anzjanità fis-servizz jew, bħal fil-każ ineżami, fuq l-esperjenza professjonali miksuba qabel, billi jagħti importanza lil fattur marbut maż-żmien, dan jista’, min-natura tiegħu stess, iwassal għal diskriminazzjoni indiretta bbażata fuq l-età ( 23 ), il-Qorti tal-Ġustizzja ċċarat madankollu li l-fatt li tiġi kkumpensata l-esperjenza miksuba, li tippermetti lill-ħaddiem jaqdi d-dmirijiet tiegħu aħjar huwa, bħala regola ġenerali, meqjus bħala għan leġittimu li l-persuna li timpjega hija libera li tapplika ( 24 ).

29.

Il-Qorti tal-Ġustizzja ppreċiżat ukoll li l-Istati Membri, l-istess bħal, eventwalment, l-imsieħba soċjali f’livell nazzjonali, għandhom diskrezzjoni pjuttost wiesgħa, mhux biss dwar jekk jiġix segwit għan partikolari fil-qasam tal-politika soċjali u tal-impjieg, iżda wkoll fid-definizjoni tal-miżuri li jistgħu jilħqu dan ( 25 ).

30.

Sistema ta’ remunerazzjoni bħal dik prevista mill-ÖBB-G 2015, li għall-iskopijiet tal-klassifikazzjoni tal-ħaddiema fl-iskali tas-salarji, tieħu inkunsiderazzjoni biss l-esperjenza professjonali miksuba minnhom fis-settur speċifiku li fih topera l-persuna li timpjega ma tistax, fil-fehma tiegħi, tiġi kkunsidrata inkompatibbli mal-projbizzjoni tad-diskriminazzjoni bbażata fuq l-età minħabba l-fatt biss li hija ma tagħti ebda importanza lill-esperjenza professjonali paragunabbli miksuba f’setturi simili, minkejja li tali esperjenza tippermetti oġġettivament, l-istess bħal dik meqjusa rilevanti, li tpoġġi lill-ħaddiem fil-kundizzjoni li jaqdi dmirijietu aħjar. Huwa minnu li tali sistema ta’ remunerazzjoni tirriżerva għall-ħaddiema trattament differenti fis-salarju skont is-snin ta’ esperjenza professjonali miksuba qabel ir-reklutaġġ. Madankollu tali differenza fit-trattament hija bbażata fuq it-tip ta’ esperjenza invokata, b’mod iktar preċiż fuq il-kwalità tal-persuna li timpjega li magħha tkun twettqet l-attività inkwistjoni, u hija indipendenti, kif ġustament isostni l-Gvern Awstrijak, mill-kriterji marbutin, tal-inqas direttament, mal-età, bħal pereżempju l-mument li fih inkisbet l-imsemmija esperjenza ( 26 ).

31.

Ċertament, ma huwiex eskluż li anki l-imsemmija sistema ta’ remunerazzjoni tista’ tinvolvi diskriminazzjoni indiretta bbażata fuq l-età, meta jirriżulta li d-differenza fil-valur mogħti lill-esperjenza professjonali preċedenti effettivament hija sfavorevoli għal grupp ta’ ħaddiema magħmul fil-parti l-kbira tiegħu minn persuni identifikabbli skont l-età tagħhom jew skont l-età li fiha akkwistaw l-esperjenza professjonali li qed jinvokaw. Il-qorti tar-rinviju tidher li ssemmi tali ipoteżi b’riferiment għall-Artikolu 53a(2) tal-ÖBB-G 2015, fejn tafferma li l-perijodi ta’ attività u/jew ta’ taħriġ qabel id-dħul fis-servizz imwettqa qabel l-età ta’ tmintax-il sena ma jidħlux, bħala regola ġenerali, fost dawk li jittieħdu inkunsiderazzjoni fis-sens ta’ dik id-dispożizzjoni. Il-Qorti tal-Ġustizzja ma għandhiex quddiemha madankollu l-elementi li jippermettu li tevalwa jekk is-sistema l-ġdida ta’ komputazzjoni tisfavorixxi b’mod esklużiv jew sostanzjali l-membri tal-persunal tal-ÖBB PV diġà ddiskriminati mis-sistema preċedenti, jiġifieri l-membri tal-persunal li kisbu l-esperjenza professjonali preċedenti tagħhom kollha jew parti minnha qabel l-għeluq tal-età ta’ tmintax-il sena u, f’kull każ, tali verifika hija finalment l-obbligu tal-qorti nazzjonali.

32.

Fir-rigward tal-eventwali inkompatibbiltà tar-regoli ta’ komputazzjoni previsti mill-Artikolu 53a(2) tal-ÖBB-G 2015 mal-Artikolu 45 TFUE, li l-qorti tar-rinviju ssemmi, mingħajr elaborazzjoni ulterjuri, fl-ewwel domanda preliminari, indipendentement minn kull kunsiderazzjoni oħra, li, inkwantu l-esperjenza professjonali miksuba fi Stat Membru ieħor hija, skont l-Artikolu 53°(2) tal-ÖBB-G 2015, meħuda inkunsiderazzjoni eżattament taħt l-istess kundizzjonijiet u bl-istess effetti bħal dik miksuba fit-territorju Awstrijak, ma jidhirx, tal-inqas prima facie, li l-leġiżlazzjoni Awstrijaka inkwistjoni tikser, minn dan l-aspett, id-dispożizzjonijiet tat-trattat dwar il-moviment liberu tal-ħaddiema ( 27 ).

33.

B’dan iċċarat, jeħtieġ f’dan l-istadju li jiġu kkunsidrati l-effetti tal-applikazzjoni retroattiva tas-sistema ta’ komputazzjoni prevista fl-Artikolu 53a(2) tal-ÖBB-G 2015 u tar-regoli ddettati għar-riklassifikazzjoni tal-membri tal-persunal fis-servizz, sabiex jiġi vverifikat jekk xi waħda jew l-oħrajn jintroduċux forma ġdida ta’ diskriminazzjoni bbażata fuq l-età jew ikomplux dik ikkonstatata mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza tat-18 ta’ Ġunju 2009, Hütter (C‑88/08, EU:C:2009:381).

34.

F’dan ir-rigward, nirrileva li, minnha nnifisha, il-previżjoni tal-applikazzjoni retroattiva tad-dispożizzjonijiet intiżi li jissostitwixxu leġiżlazzjoni li diġà kienet teżisti ta’ natura diskriminatorja, li jneħħu d-differenza fit-trattament illegali, hija pjuttost element li jimmilita favur li terġa’ tiġi stabbilita sitwazzjoni ta’ legalità, anki mill-aspett tal-eliminazzjoni tal-effetti passati tad-diskriminazzjoni. Dak li hu rilevanti hija għalhekk il-modalità li biha d-diskriminazzjoni titneħħa retroattivament.

35.

F’dan ir-rigward, infakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja kellha okkażjoni tiċċara, fis-sentenza tat-28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38, punt 44), li l-artikolu 16 tad-Direttiva 2000/78, li bih l-Istati Membri huma obbligati jħassru l-liġijiet, ir-regolamenti u d-dispożizzjonijiet amministrattivi kollha li jiksru l-prinċipju tal-ugwaljanza fit-trattament, ma jimponix li tiġi adottata miżura partikolari fil-każ ta’ ksur tal-projbizzjoni ta’ diskriminazzjoni, iżda tħallihom fil-libertà li jagħżlu minn fost soluzzjonijiet differenti adattati sabiex jintlaħaq l-għan previst minnu, skont is-sitwazzjonijiet differenti li jistgħu jinqalgħu.

36.

Sabiex jelimina d-diskriminazzjoni bbażata fuq l-età li ġiet ikkonstatata mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza tat-18 ta’ Ġunju 2009, Hütter (C‑88/08, EU:C:2009:381), il-leġiżlatur Awstrijak kien għaldaqstant liberu li jiddeċiedi, kif għamel, li jemenda retroattivament is-sistema kollha tal-komputazzjoni tal-perijodi ta’ attività preċedenti. It-tneħħija pura u sempliċi tal-projbizzjoni tal-komputazzjoni tal-esperjenza professjonali miksuba qabel l-għeluq tal-età ta’ tmintax-il sena kienet biss waħda mill-possibbiltajiet li kienu possibbli għal dak il-leġiżlatur biex jikkonforma ruħu mad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva 2000/78.

37.

Għaldaqstant, la l-fatt li s-sistema l-ġdida ta’ komputazzjoni ma tiħux inkunsiderazzjoni iktar uħud mill-perijodi ta’ attività u/jew ta’ taħriġ preċedenti li qabel kienu kkomputati (għalkemm b’mod diskriminatorju), u lanqas il-previżjoni ta’ determinazzjoni mill-ġdid tal-pożizzjoni remunerattiva tal-membri tal-persunal kollha fis-servizz ta’ ÖBB abbażi ta’ applikazzjoni retroattiva tar-regoli l-ġodda, ma jiksru, minnhom innifishom, l-obbligu stabbilit fl-imsemmi Artikolu 16 li jitneħħew d-dispożizzjonijiet interni diskriminatorji, bil-kundizzjoni evidenti li jiġi milħuq b’mod konkret l-għan tal-eliminazzjoni tad-diskriminazzjoni.

38.

Is-suespost jirreferi għall-effetti tal-applikazzjoni retroattiva tar-regoli l-ġodda ta’ komputazzjoni. Jeħtieġ issa jiġu kkunsidrati l-modalitajiet ta’ klassifikazzjoni fl-iskali tas-salarji tal-membri tal-persunal li d-data ta’ riferiment tagħhom għall-iskopijiet tal-avvanz fil-karriera ġiet iddeterminata mill-ġdid abbażi tar-regoli previsti mill-Artikolu 53a(2) tal-ÖBB-G 2015.

39.

Kif intwera qabel, fil-każ fejn, wara tali determinazzjoni mill-ġdid, l-impjegat jiġi kklassifikat fi skala li tikkorrispondi għal salarju iktar baxx meta mqabbel ma’ dak irċevuti qabel id-dħul fis-seħħ tal-ÖBB-G 2015, tali salarju jinżamm bis-saħħa tal-Artikolu 53a(6) tal-imsemmija liġi. Il-qorti tar-rinviju ssostni li tali previżjoni, li tapplika mingħajr distinzjoni għall-membri tal-persunal kollha kklassifikati mill-ġdid, iżżomm, effettivament, id-diskriminazzjoni li kien hemm fis-sistema preċedenti.

40.

F’dan ir-rigward, għandu jiġi ppreċiżat li l-ÖBB-G 2015 telimina l-effetti kollha tad-diskriminazzjoni tal-passat f’dak li jirrigwarda l-membri tal-persunal li l-esperjenza professjonali preċedenti tagħhom qabel għeluq it-tmintax-il sena ġiet miksuba esklużivament ma’ kumpanniji li jappartjenu lill-ÖBB jew is-suġġetti l-oħra indikati fl-Artikolu 53a(2) tal-ÖBB-G 2015. Tali membri tal-persunal, fil-fatt, għandhom dritt, minbarra għall-klasifikazzjoni li għaliha kien ikollhom dritt sa mill-bidu tar-relazzjoni ta’ xogħol tagħhom mal-ÖBB PV li kieku s-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti kienet applikata b’mod mhux diskriminatorju, anki għall-arretrati fis-salarji korrispondenti għal dik il-klassifikazzjoni li għadhom ma humiex preskritti.

41.

B’dan iċċarat, ma hemmx dubju li, sakemm is-“salarju rċevut” li għalih jirreferi l-Artikolu 53a(6) tal-ÖBB-G 2015 jirriżulta mill-applikazzjoni tar-regoli diskriminatorji tas-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti, il-previżjoni li tali salarju jinżamm għall-iskopijiet tal-mogħdija għas-sistema l-ġdida, għalkemm tapplika mingħajr distinzjoni għall-membri tal-persunal kollha tal-ÖBB, tista’ tibqa’ żżomm differenza fit-trattament ibbażata indirettament fuq l-età bejn grupp ta’ membri tal-persunal li jappartjenu għall-kategorija ta’ dawk żvantaġġati mis-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti u grupp ta’ membri tal-persunal li jappartjenu għall-kategorija ta’ dawk ivvantaġġati b’dik is-sistema.

42.

B’mod konkret, dan iseħħ fir-rigward tal-membri tal-persunal li jinvokaw perijodi ta’ attività u/jew ta’ taħriġ li ma jidħlux fost dawk li jittieħdu inkunsiderazzjoni abbażi tar-regoli l-ġodda ta’ komputazzjoni. Il-membri tal-persunal li jkunu ħadmu dawk il-perijodu qabel għeluq l-età ta’ tmintax-il sena jkomplu, bħal fil-passat, jiġu mċaħħda mill-komputazzjoni tagħhom – anki jekk għal xi raġuni differenti mill-età li fiha jkunu wettquhom – u dan kemm għall-iskopijiet tad-determinazzjoni tar-remunerazzjoni rċevuta qabel il-pubblikazzjoni tal-ÖBB 2015, li ż-żamma tagħha hija ggarantita skont dik il-liġi, kif ukoll għall-iskopijiet tal-ħlas tal-arretrati tas-salarju li jkunu għadhom mhux preskritti. Min-naħa l-oħra, il-membri tal-persunal li jkunu għamlu perijodi ta’ attività u/jew ta’ taħriġ simili u tal-istess tul, iżda wara għeluq l-età ta’ tmintax-il sena, barra milli rċevew, bis-saħħa tas-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti, salarju ogħla minn tal-kollegi tagħhom, bl-istess esperjenza professjonali invokata, iżommu, anki wara d-dħul fis-seħħ tas-sistema l-ġdida, u minkejja li l-perijodi inkwistjoni ma humiex iktar komputabbli, il-livell ta’ salarju li għalih l-imsemmija perijodi kienu jagħtu dritt skont ir-regoli ta’ komputazzjoni li diġà kienu jeżistu.

43.

Għandu jiġi eżaminat jekk din id-differenza fit-trattament, ibbażata indirettament fuq l-età, tistax tiġi ġġustifikata fid-dawl tal-Artikolu 6(1) tad-Direttiva 2000/78.

44.

F’dan ir-rigward, għandu jiġi eżaminat jekk l-iffriżar tas-salarji previst mill-Artikolu 53a(6) tal-ÖBB-G 2015 jikkostitwixxix miżura li għandha għan leġittimu u, f’każ ta’ eżitu favorevoli, jekk din hijiex adegwata u neċessarja biex tilħaq dak l-għan ( 28 ). Mid-deċiżjoni ta’ rinviju u mill-osservazzjonijiet ippreżentati mill-Gvern Awstrijak quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li tali miżura għandha l-għan li tħares id-drittijiet kweżiti.

45.

Skont ġurisprudenza stabbilita, it-tħaris tad-drittijiet kweżiti ta’ kategorija ta’ persuni tikkostitwixxi motiv imperattiva ta’ interess ġenerali ( 29 ). Fis-sentenza tat-28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38, punt 37), il-Qorti tal-Ġustizzja diġà kellha l-okkażjoni tafferma li r-rispett tad-drittijiet kweżiti u tal-protezzjoni tal-aspettattivi leġittimi tal-membri tal-persunal ivvantaġġati mis-sistema preċedenti f’dak li jikkonċerna r-remunerazzjoni tagħhom jikkostitwixxu għanijiet leġittimi ta’ politika tal-impjieg u tas-suq tax-xogħol li jistgħu jiġġustifikaw, matul perijodu tranżitorju, iż-żamma tar-remunerazzjonijiet preċedenti u, konsegwentement, iż-żamma ta’ sistema diskriminatorja bbażata fuq l-età ( 30 ).

46.

L-Artikolu 53a(6) tal-ÖBB-G 2015, li bis-saħħa tiegħu s-salarju rċevut qabel il-pubblikazzjoni ta’ dik il-liġi jinżamm fil-każ li d-determinazzjoni mill-ġdid tad-data ta’ riferiment u r-riklassifikazzjoni li tirriżulta tal-membri tal-persunal tal-ÖBB fl-iskali tas-salarji twassal għal tnaqqis fir-remunerazzjoni, fiha miżura bla ebda dubju adegwata biex tħares id-drittijiet kweżiti tal-membri tal-persunal tal-ÖBB ivvantaġġati mis-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti.

47.

Jibqa’ għaldaqstant li jiġi vverifikat jekk tali miżura taqbiżx dak li hu neċessarju biex jintlaħaq l-għan li hija għandha. Tali eżami jrid jieħu inkunsiderazzjoni wkoll is-sitwazzjoni tal-membri tal-persunal żvantaġġati minn dik is-sistema.

48.

Kif intwera, il-miżura ta’ ffriżar tas-salarju rċevut prevista fl-Artikolu 53a(6) tal-ÖBB-G 2015 tapplika mingħajr differenza għall-membri tal-persunal ivvantaġġati mis-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti u għal dawk żvantaġġati minn dik is-sistema. Hija tapplika wkoll għaldaqstant favur dawn tal-aħħar, inkwantu, b’effett tal-applikazzjoni tar-regoli l-ġodda għad-determinazzjoni tad-data ta’ riferiment, dawn isofru tnaqqis fir-remunerazzjoni li qabel kienu jirċievu. Madankollu, kif kien hemm l-okkażjoni li jiġi rilevat iktar ’il fuq, f’każ ta’ membri tal-persunal ivvantaġġati mis-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti, il-perijodi ta’ attività u/jew taħriġ kollha mwettqa minnhom jikkontribwixxu biex jiġi stabbilit is-salarju rċevut, u għaldaqstant, miżmum, fis-sens tal-Artikolu 53a(6) tal-ÖBB-G 2015, fil-waqt li, fil-każ ta’ membri tal-persunal żvantaġġati minn dik is-sistema, parti minn dawk il-perijodi, jiġifieri dawk imwettqa qabel għeluq l-età ta’ tmintax-il sena u mhux kompriżi fost dawk komputabbli abbażi tal-Artikolu 53a(6) tal-ÖBB-G 2015, ma jidħlux fil-komputazzjoni għal dan il-għan.

49.

Huwa ċar li tali differenza fit-trattament ma tibqax jekk il-membri tal-persunal żvantaġġati mis-sistema tal-komputazzjoni preċedenti, li, b’applikazzjoni tas-sistema l-ġdida, huma kklassifikati fi skala tas-salarju iktar baxxa meta mqabbla ma’ dik milħuqa fil-mument tal-pubblikazzjoni tal-ÖBB-G 2015 ( 31 ), jiġu rrikonoxxuti lilhom il-perijodi kollha ta’ attività u/jew taħriġ imwettqa qabel it-tmintax-il sena, l-istess bħall-kollegi tagħhom li jkunu wettqu perijodi simili, kemm fit-tipoloġija tagħhom kif ukoll fit-tul tagħhom, iżda wara għeluq l-età ta’ tmintax-il sena. F’dan il-każ, fil-fatt, l-imsemmija perijodi jikkostitwixxu, l-istess bħal għall-membri tal-persunal ivvantaġġati mis-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti, komponent tas-salarju suġġett għall-iffriżar abbażi tal-Artikolu 53a(6) tal-ÖBB-G 2015.

50.

Għaldaqstant hija l-applikazzjoni ta’ kriterji differenti (u diskriminatorji) għal dak li jikkonċerna l-komputazzjoni tal-perijodi meħuda ikunsiderazzjoni għall-iskopijiet li jiġi ddeterminat is-salarju ta’ riferiment li għaliha tapplika l-miżura ta’ ffriżar prevista fl-imsemmi artikolu li taċċerta li tibqa’, anki wara r-riklassifikazzjoni, differenza fit-trattament bejn parti mill-membri tal-persunal ivvantaġġati mis-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti u parti minn dawk żvantaġġati minn dik is-sistema.

51.

Issa, jekk l-għan li jitħarsu d-drittijiet kweżiti tal-membri tal-persunal ivvantaġġati mis-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti li jsofru tnaqqis fis-salarju minħabba d-dħul fis-seħħ tal-ÖBB-G 2015 jeżiġi li jibqgħu jiġu applikati fil-konfront tagħhom ir-regoli ta’ komputazzjoni ta’ dik is-sistema, dak l-għan ma jimponix, min-naħa l-oħra, li jkomplu jiġu applikati l-istess regoli b’mod diskriminatorju fil-konfront tal-membri tal-persunal żvantaġġati mill-imsemmija sistema li għalihom, l-ÖBB-G 2015 tinvolvi wkoll telf fir-remunerazzjoni. Fi kliem ieħor, id-differenza fit-trattament li toħroġ mill-Artikolu 53a(2) tal-ÖBB-G 2015 ma hijiex neċessarja għat-twettiq tal-għan li din għandha.

52.

Huwa minnu li s-sitwazzjoni taż-żewġ kategoriji ta’ membri tal-persunal inkwistjoni hija differenti. Ma hemmx dubju, fil-fatt, li l-membri tal-persunal ivvantaġġati mis-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti jistgħu jinvokaw drittijiet kweżiti veri u proprji, filwaqt li ma jistax jingħad l-istess għal dak li jirrigwarda l-membri tal-persunal żvantaġġati minn dik is-sistema. Madankollu, din id-differenza toriġina mill-applikazzjoni ta’ sistema tas-salarji diskriminatorja u ma tistax, fil-fehma tiegħi, tikkostitwixxi l-uniku argument favur iż-żamma ta’ differenza fit-trattament mhux ġustifikata li żżomm id-diskriminazzjoni mwettqa minn dik is-sistema.

53.

Min-naħa l-oħra, fis-sentenza ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38), il-Qorti tal-Ġustizzja, b’mod konformi mal-ġurisprudenza preċedenti tagħha ( 32 ), irrepetiet li, meta tiġi kkonstatata diskriminazzjoni, kuntrarja għad-dritt tal-Unjoni, u sakemm ma jkunux ġew adottati miżuri li jistabbilixxu mill-ġdid l-ugwaljanza fit-trattament, l-osservanza tal-prinċipju ta’ ugwaljanza tista’ tiġi żgurata biss bl-għoti lill-persuni tal-kategorija żvantaġġata tal-istess vantaġġi li jibbenefikaw minnhom il-persuni tal-kategorija privileġġata, sistema li, fin-nuqqas tal-applikazzjoni korretta tad-dritt tal-Unjoni, tibqa’ l-unika sistema ta’ referenza valida ( 33 ).

54.

Minn dan isegwi li l-membri tal-persunal żvantaġġati mis-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti setgħu jinvokaw, wara l-konstatazzjoni tan-natura diskriminatorja ta’ dik is-sistema b’effett mis-sentenza tat-18 ta’ Ġunju 2009, Hütter (C‑88/08, EU:C:2009:381), mhux biss aspettattiva leġittima iżda dritt veru u proprju li fil-konfront tagħhom, minn tal-inqas medio tempore, ser jintuża l-istess trattament irriżervat għall-membri tal-persunal ivvantaġġati b’dik is-sistema ( 34 ). Kieku tali trattament ġie rrikonoxxut lilhom ukoll fis-sitt snin li ħadet ir-riforma tar-regoli ta’ komputazzjoni magħmula bl-ÖBB-G 2015, l-applikazzjoni tal-Artikolu 53a(6) ta’ dik il-liġi ma kienet tistabbilixxi ebda differenza fit-trattament.

55.

Mill-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti jirriżulta li biż-żamma, de facto, tal-applikazzjoni tas-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti diskriminatorja u billi ma pprevediex, għall-iskopijiet tal-applikazzjoni tal-Artikolu 53a(6) tal-ÖBB-G 2015, l-allinjament tas-sitwazzjoni tal-membri tal-persunal żvantaġġati minn dik is-sistema ma’ dik tal-membri tal-persunal vantaġġati, il-leġiżlatur Awstrijak żamm differenza fit-trattament bejn kategoriji ta’ membri tal-persunal tal-ÖBB li ma hijiex ġustifikabbli skont l-Artikolu 6(1) tad-Direttiva 2000/78.

56.

Fil-fehma tiegħi tali konklużjoni ma hija kkonfutata la minn kunsiderazzjonijiet ta’ bilanċ u lanqas minn kunsiderazzjonijiet ta’ natura amministrattiva. Skont il-ġurisprudenza stabbilita, fil-fatt, la tal-ewwel u lanqas l-oħrajn ma jistgħu, waħidhom, jikkostitwixxu għan leġittimu fis-sens tal-Artikolu 6(1) tad-Direttiva 2000/78 ( 35 ). F’dan ir-rigward, inżid ngħid li peress li l-ÖBB-G 2015 diġà tipprovdi li s-sitwazzjoni ta’ kull membru tal-persunal tiġi kkunsidrata mill-ġdid individwalment biex tiġi stabbilita d-data ta’ riferiment il-ġdida għall-iskopijiet tal-avvanz fil-karriera, is-soluzzjoni proposta iktar ’il fuq, jiġifieri d-determinazzjoni tas-salarju ta’ riferiment għall-iskopijiet tal-applikazzjoni tal-Artikolu 53a(6) ta’ dik il-liġi abbażi ta’ applikazzjoni mhux diskriminatorja tas-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti, ma għandhiex, bħala prinċipju, tinvolvi żieda ta’ xogħol eċċessiv għall-amministrazzjoni.

57.

Il-konklużjoni li wasalt għaliha fil-punt 55 lanqas ma hija kkonfutata la mis-sentenza tad-19 ta’ Ġunju 2014, Specht et (minnC‑501/12 sa C‑506/12, C‑540/12 u C‑541/12, EU:C:2014:2005), u lanqas mis-sentenza tat-8 ta’ Settembru 2011, Hennigs (C‑297/10 u C‑298/10, EU:C:2011:560). Meta mqabbla mal-kawżi li wasslu għal dawn is-sentenzi, fil-kawża prinċipali l-kategorija tas-suġġetti vvantaġġati u dik tas-suġġetti żvantaġġati mil-leġiżlazzjoni diskriminatorja huma identifikabbli b’mod ċar. Fi kliem ieħor teżisti, biex nuża kliem il-Qorti tal-Ġustizzja, sistema ta’ referenza valida ( 36 ) li tagħmel possibbli l-operazzjoni ta’ allinjament tas-sitwazzjoni ta’ dawk tat-tieni ma’ dik tal-ewwel. Konsegwentement, b’kuntrast mas-sitwazzjoni li kienet tikkaratterizza l-kawża li wasslet għas-sentenza tat-8 ta’ Settembru 2011, Hennigs (C‑297/10 u C‑298/10, EU:C:2011:560, punt 94), it-traspożizzjoni pura u sempliċi tas-salarji rċevuti abbażi tas-sistema diskriminatorja li diġà kienet teżisti ma tirrappreżentax, fil-kawża ta’ quddiemna, “l-uniku mod li jippermetti li jiġi evitat tnaqqis tar-remunerazzjoni” tal-membri tal-persunal suġġetti għal klassifikazzjoni mill-ġdid. Nirrileva, barra minn hekk, li fir-rigward tal-kawża li wasslet għas-sentenza Specht et (minnC‑501/12 sa C‑506/12, C‑540/12 u C‑541/12, EU:C:2014:2005), l-iffissar tar-remunerazzjoni rċevuta għall-iskopijiet tal-applikazzjoni tal-Artikolu 53a(6) tal-ÖBB-G 2015, qabel id-determinazzjoni mill-ġdid tad-data ta’ riferiment abbażi ta’ applikazzjoni mhux diskriminatorja tar-regoli preċedenti ta’ komputazzjoni, ma jippreżentax id-diffikultajiet ta’ vijabbiltà tas-sistema identifikati mill-Qorti tal-Ġustizzja f’dik is-sentenza ( 37 ).

58.

Jekk il-Qorti tal-Ġustizzja jkollha ma taqbilx mal-konklużjoni li wasalt għaliha fil-punt 55 ta’ dawn il-konklużjonijiet, u tikkunsidra għaldaqstant li d-differenza fit-trattament miżmuma bl-Artikolu 53a(6) tal-ÖBB-G 2015 ma teċċedix dak li hu neċessarju biex jitħarsu d-drittijiet kweżiti tal-membri tal-persunal tal-ÖBB żvantaġġati mis-sistema ta’ komputazzjoni, għandu jiġi vverifikat li tali differenza fit-trattament tkun ta’ natura sempliċement tranżitorja u li ma tinżammx għal żmien eċċessivament twil. Infakkar fil-fatt li, fis-sentenza tat-28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38), il-Qorti tal-Ġustizzja ppreċiżat li l-għan tal-ħarsien tad-drittijiet kweżiti u tal-aspettattiva leġittima tal-membri tal-persunal vvantaġġati minn sistema diskriminatorja ma jistax jiġġustifika miżura li żżomm b’mod definittiv, anki jekk għal ċerti persuni biss, id-differenza fit-trattament ibbażata fuq l-età li r-riforma ta’ sistema diskriminatorja, li din il-miżura tagħmel parti minnha, hija intiża li telimina. Tali miżura, minkejja li tista’ tiżgura l-imsemmija protezzjoni ma hijiex idonea sabiex tistabbilixxi sistema nondiskriminatorja għall-membri tal-persunal żvantaġġati ( 38 ).

59.

Fid-dawl tal-konklużjoni li wasalt għaliha iktar ’il fuq, ser nillimita ruħi għal żewġ osservazzjonijiet biss. Fl-ewwel lok, għal dak li jirrigwarda l-membri tal-persunal li l-esperjenza professjonali preċedenti tagħhom ma għadhiex tittieħed inkunsiderazzjoni abbażi tal-Artikolu 53a(2) tal-ÖBB-G 2015, iżda li, qabel il-pubblikazzjoni ta’ dik il-liġi, kienu diġà laħqu l-aħħar skala ta’ remunerazzjoni tagħhom, l-effetti, vantaġġjużi jew żvantaġġjużi, tad-diskriminazzjoni fil-passat huma definittivi. Għallinqas minn dan l-aspett, wieħed ma jistax jitkellem fuq sistema sempliċement tranżitorja. Fit-tieni lok, il-membri tal-persunal żvantaġġati mis-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti li, qabel il-pubblikazzjoni tal-ÖBB-G 2015, kienu jilħqu l-aħħar skala ta’ remunerazzjoni kieku l-perijodi ta’ attività u/jew ta’ taħriġ imwettqa qabel l-età ta’ tmintax-il sena, li ma għadhomx jiġu kkalkolati abbażi ta’ dik il-liġi, kienu ttieħdu inkunsiderazzjoni għall-iskopijiet tal-iffriżar tas-salarju – u li għalihom għaldaqstant ir-riforma tas-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti kienet tkun newtrali –, isofru, barra mit-telf tal-komponenti tas-salarju li minnhom ġew imċaħħda illegalment abbażi ta’ dik is-sistema, waqfa fl-avvanz fil-karriera tagħhom, jekk ikunu wettqu, fl-istess ħin, perijodi ta’ attività u/jew ta’ taħriġ li ma għadhomx kalkolabbli wara għeluq it-tmintax-il sena ( 39 ). Huwa leċitu li wieħed jistaqsi jekk, indipendentement minn kull kunsiderazzjoni oħra, tali effetti humiex aċċettabbli.

60.

Qabel ma nikkonkludi fuq l-ewwel domanda preliminari, għandu jiġi ppreċiżat li dak li ġie diskuss sa issa jirreferi biss għad-dritt, tal-membri tal-persunal żvantaġġati mis-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti, li jaraw li jingħataw, fil-mument u għall-iskopijiet tal-mogħdija għas-sistema prevista mill-ÖBB-G 2015, l-iskala, u għaldaqstant il-livell ta’ salarju, li għaliha kien ikollhom dritt li kieku tali sistema ġiet applikata għalihom b’mod mhux diskriminatorju. Tali dritt irid jiġi aċċettat, minkejja li l-ÖBB-G 2015 emendat radikalment ir-regoli ta’ komputazzjoni li diġà kienu jeżistu, biex tevita li l-liġi l-ġdida tiddetermina t-tkomplija ta’ differenza fit-trattament mhux neċessarja u għaldaqstant mhux ġustifikabbli fis-sens tal-Artikolu 6(1) tad-Direttiva 2000/78.

61.

Id-diskors huwa differenti għal dak li jirrigwarda d-dritt għall-ħlas tas-salarji mhux irċevuti minħabba l-applikazzjoni diskriminatorja tas-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti. Kif intwera, abbażi tal-ÖBB-G 2015, it-telf fis-salarju sofrut minn parti mill-membri tal-persunal żvantaġġati minn dik is-sistema ( 40 ) ma jiġix ikkumpensat ( 41 ). B’effett tal-applikazzjoni retroattiva tal-Artikolu 53a(2) tal-ÖBB-G 2015, dan it-telf jibqa’ marbut esklużivament mad-diskriminazzjoni tal-passat ( 42 ). Ir-regoli ta’ komputazzjoni tas-sistema preċedenti kienu fil-fatt emendati retroattivament, b’mod li l-qrati nazzjonali ġew imċaħħda mill-possibbiltà li jinterpretawhom b’mod konformi mad-Direttiva 2000/78 jew li ma japplikawhomx ( 43 ), bil-għan li l-membri tal-persunal żvantaġġat minn tali sistema, u li ma ġewx ikkumpensati abbażi tal-ÖBB-G 2015, jingħataw il-komponenti tas-salarju li minnhom ġew imċaħħda b’mod illegali.

62.

Il-Qorti tal-Ġustizzja tidher li teskludi, anki f’ċirkustanzi bħal dawk tal-kawża prinċipali, jiġifieri meta teżisti sistema ta’ riferiment valida, li r-riforma ta’ sistema ta’ remunerazzjoni diskriminatorja trid bilfors telimina, minbarra d-diskriminazzjoni, anki l-effetti tal-imsemmija diskriminazzjoni, u tagħti f’kull każ, lill-membri tal-persunal żvantaġġati minn dik is-sistema d-differenza bejn is-salarju li għalih kienu jkunu intitolati fl-assenza ta’ tali diskriminazzjoni u dik li effettivament kisbu ( 44 ). Għalkemm tali soluzzjoni tista’ tqajjem mistoqsijiet dwar il-kompatibbiltà tagħha mal-prinċipju ta’ effettività ( 45 ), il-Qorti tal-Ġustizzja tidher li xxaqleb għaldaqstant, f’dawn iċ-ċirkustanzi, biex tirrikonoxxi lill-membru tal-persunal li kien is-suġġett ta’ diskriminazzjoni biss it-triq tal-azzjoni għall-kumpens għad-danni kontra l-Istat.

63.

Abbażi tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti nipproponi li r-risposta tal-Qorti tal-Ġustizzja għall-ewwel domanda preliminari tkun li l-Artikoli 2 u 6(1) tad-Direttiva 2000/78 għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali bħalma hija dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali li, għall-iskopijiet li telimina d-diskriminazzjoni bbażata fuq l-età kkonstatata mill-Qorti tal-Ġustizzja f’żewġ sentenzi suċċessivi, tipprovdi għar-riklassifikazzjoni tal-membri tal-persunal bil-kuntratt mas-servizz pubbliku li jkunu fis-servizz f’kuntest ta’ sistema ta’ remunerazzjoni ġdida bbażata fuq kriterji mhux diskriminatorji ta’ komputazzjoni tal-perijodi ta’ attività preċedenti, imma li, għall-iskopijiet tal-applikazzjoni ta’ dispożizzjoni intiża li tħares id-drittijiet kweżiti tal-membri tal-persunal riklassifikati permezz tal-iffriżar tas-salarju li dawn jirċievu f’data speċifika qabel id-dħul fis-seħħ tal-imsemmija leġiżlazzjoni, tissuġġetta l-livell ta’ dak is-salarju għall-applikazzjoni tal-kriterji ta’ komputazzjoni diskriminatorji tas-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti.

64.

Permezz tat-tieni domanda preliminari, il-qorti tar-rinviju tistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja dwar il-kundizzjonijiet li jistgħu jwasslu għar-responsabbiltà mhux kuntrattwali tal-Istat Awstrijak fiċ-ċirkustanzi tal-kawża prinċipali, b’mod partikolari għal dak li jikkonċerna l-eżistenza ta’ ksur suffiċjentement serju tad-dritt tal-Unjoni.

65.

Ngħid mill-ewwel li għandi dubji serji dwar l-ammissibbiltà ta’ din id-domanda preliminari. Dan mhux taħt l-aspett, kif imressaq mill-Gvern Awstrijak, tal-kompetenza tal-qorti tar-rinviju li tippresjedi kawża għall-kumpens għad-danni kontra l-Istat, azzjoni li, fid-dritt Awstrijak, trid issir quddiem il-Verfassungsgerichtshof (qorti kostituzzjonali). Taħt dan l-aspett, fil-fatt, l-Oberlandesgericht Innsbruck (qorti reġjonali superjuri ta’ Innsbruck), issemmi ġurisprudenza nazzjonali li tagħti lill-qorti ċivili, f’ċerti ċirkustanzi – li, fil-fehma tagħha, jissussistu fil-kawża prinċipali -, kompetenza kondiviża ma’ dik tal-Verfassungsgerichtshof (qorti kostituzzjonali). Issa, minkejja l-kontestazzjoni tal-gvern Awstrijak, jidhirli li ma hijiex il-Qorti tal-Ġustizzja li għandha tanalizza l-affermazzjoni li l-qorti tar-rinviju tagħmel fir-rigward tal-kompetenza tagħha stess skont id-dritt intern.

66.

Min-naħa l-oħra, mill-istess deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li d-domanda li fuqha hija bbażata l-kwistjoni prinċipali tirrigwarda biss il-ħlas tal-komponenti ta’ remunerazzjoni li minnhom G. Stollwitzer isostni li ġie mċaħħad b’mod illegali u li tali domanda hija diretta kontra l-ÖBB PV fil-kwalità tagħha ta’ persuna li tħaddem lil G. Stollwitzer. Dan tal-aħħar, barra minn hekk, ikkonferma, fis-seduta, li ma ppreżenta ebda talba għall-kumpens għad-danni kontra l-Istat Awstrijak u konsegwentement irrinunzja milli jippreżenta osservazzjonijiet fuq it-tieni domanda preliminari, li fil-fehma tiegħu, hija sempliċiment “teoretika”. Fl-aħħar nett, huwa paċifiku li l-Istat Awstrijak ma huwiex parti mill-kawża prinċipali. Peress li n-natura ipotetika tat-tieni domanda preliminari tirriżulta, fil-fehma tiegħi, b’mod manifest miċ-ċirkustanzi li għadni kif semmejt, nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tiddikjaraha inammissibbli.

67.

F’każ li l-Qorti tal-Ġustizzja ma ssegwix tali suġġeriment, ser nillimita ruħi biex nirrileva li, fil-punti 98 sa 107 tas-sentenza tad-19 ta’ Ġunju 2014, Specht et (minnC‑501/12 sa C‑506/12, C‑540/12 e C‑541/12, EU:C:2014:2005) il-Qorti tal-Ġustizzja tat ħafna indikazzjonijiet fuq il-kriterji li l-qorti nazzjonali għandha tapplika biex tistabbilixxi jekk, f’ċirkustanzi simili għal dawk tal-kawża prinċipali, l-Istat Membru jkunx responsabbli għall-ksur tad-Direttiva 2000/78.

68.

B’mod parikolari, għal dak li jikkonċerna l-ewwel waħda mit-tliet kundizzjonijiet li għaliha hija suġġetta dik ir-responsabbiltà, jiġifieri li r-regola ġuridika tal-Unjoni miksura tkun intiża li tagħti drittijiet lill-individwi, il-Qorti tal-Ġustizzja ċċarat, minn naħa, li l-Artikolu 2(1) tad-Direttiva 2000/78, moqri flimkien mal-Artikolu 1 ta’ din tal-aħħar, jipprojbixxi b’mod ġenerali u inekwivokabbli kull diskriminazzjoni diretta jew indiretta, li ma hijiex oġġettivament iġġustifikata, għal dak li jikkonċerna x-xogħol u l-kundizzjonijiet tax-xogħol u li hija bbażata b’mod partikolari fuq l-età tal-ħaddiem u, min-naħa l-oħra, li tali dispożizzjonijiet huma intiżi li jagħtu lill-individwi drittijiet li huma jistgħu jinvokaw fil-konfront tal-Istati Membri ( 46 ).

69.

Għal dak li jirrigwarda t-tielet kundizzjoni, jiġifieri l-eżistenza ta’ rabta kawżali diretta bejn il-ksur inkwistjoni u d-dannu subit mill-individwi, il-Qorti tal-Ġustizzja ppreċiżat li hija l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika jekk tissussistix, fil-proċeduri nazzjonali taħt eżami, tali rabta ( 47 ).

70.

Għal dak li jikkonċerna, fl-aħħar nett, it-tieni kundizzjoni, li tirrigwarda l-eżistenza ta’ ksur suffiċjentement serju tad-dritt tal-Unjoni, minn naħa, il-Qorti tal-Ġustizzja ċċarat, fil-punti 102 sa 105 tal-istess sentenza tad-19 ta’ Ġunju 2014, Specht et (minnC‑501/12 sa C‑506/12, C‑540/12 u C‑541/12, EU:C:2014:2005) li s-setgħa diskrezzjonali tal-Istat Membru tikkostitwixxi kriterju importanti biex tiġi stabbilita l-eżistenza ta’ ksur suffiċjentement serju tad-dritt tal-Unjoni. Min-naħa l-oħra, hija ppreċiżat li, anki jekk l-interpretazzjoni ta’ regola tad-dritt tal-Unjoni mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja, fil-kuntest ta’ talba għal deċiżjoni preliminari, tiċċara u tippreċiża, meta jkun meħtieġ, is-sinjifikat u l-portata ta’ dik ir-regola, li għandha jew kellha tinftiehem u tiġi applikata mill-mument tad-dħul fis-seħħ tagħha, huwa l-obbligu tal-qorti nazzjonali li tevalwa jekk, madankollu, in-natura u l-portata tal-obbligi li għandhom l-Istati Membri skont l-Artikolu 2(2) tad-Direttiva 2000/78 fir-rigward ta’ leġiżlazzjoni bħalma hija dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali li wasslet għas-sentenza tad-19 ta’ Ġunju 2014, Specht et (minnC‑501/12 sa C‑506/12, C‑540/12 u C‑541/12, EU:C:2014:2005) setgħu jitqiesu ċari u preċiżi biss b’effett mis-sentenza tat-8 ta’ Settembru 2011, Hennings u Mai (C‑297/10, EU:C:2011:560), fejn il-Qorti tal-Ġustizzja kkonstatat l-inkompatibbiltà ta’ dik il-leġiżlazzjoni mal-imsemmija direttiva. Fir-rigward taċ-ċirkustanzi tal-kawża prinċipali f’din il-kawża, dawn il-kjarifiki tal-ġurisprudenza seħħew fit-18 ta’ Ġunju 2009 bis-sentenza Hütter (C‑88/08, EU:C:2009:381), fejn il-Qorti tal-Ġustizzja eżaminat sistema ta’ komputazzjoni ta’ perijodi ta’ attività ta’ qabel id-dħul fis-servizz identika għal dik tal-BO 1963.

71.

Mis-suespost, jidhirli li huwa ċar li, ħlief għall-eżami tal-eżistenza tar-rabta kawżali mad-dannu invokat mill-membru tal-persunal individwali, mill-applikazzjoni tal-prinċipji msemmija iktar ’il fuq jirriżulta li, mill-inqas b’effett mit-18 ta’ Ġunju 2009, kienu jissussistu l-kundizzjonijiet biex l-Istat Awstrijak jinżamm responsabbli għad-danni sofruti mill-membri tal-persunal tal-ÖBB PV minħabba l-applikazzjoni tas-sistema ta’ komputazzjoni diskriminatorja.

72.

Abbażi tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, nipproponi lill-Qorti tal-Ġusizzja sabiex tiddikjara inammissibbli t-tieni domanda preliminari u li tirrispondi għall-ewwel waħda fis-sens li l-Artikoli 2 u 6(1) tad-Direttiva 2008/78 għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali bħalma hija dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali li, għall-iskopijiet li telimina d-diskriminazzjoni bbażata fuq l-età kkonstatata mill-Qorti tal-Ġustizzja f’żewġ sentenzi suċċessivi, tipprovdi għar-riklassifikazzjoni tal-membri tal-persunal bil-kuntratt mas-servizz pubbliku li jkunu fis-servizz f’kuntest ta’ sistema ta’ remunerazzjoni ġdida bbażata fuq kriterji mhux diskriminatorji ta’ komputazzjoni tal-perijodi ta’ attività preċedenti, imma li, għall-iskopijiet tal-applikazzjoni ta’ dispożizzjoni intiża li tħares id-drittijiet kweżiti tal-membri tal-persunal riklassifikati permezz tal-iffriżar tas-salarju li dawn jirċievu f’data speċifika qabel id-dħul fis-seħħ tal-imsemmija leġiżlazzjoni, tissuġġetta l-livell ta’ dak is-salarju għall-applikazzjoni tal-kriterji ta’ komputazzjoni diskriminatorji tas-sistema ta’ komputazzjoni preċedenti.