Strasburgu, 18.4.2023

COM(2023) 212 final

RAPPORT TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW U LILL-KUNSILL

dwar il-Mekkaniżmu Superviżorju Uniku stabbilit skont ir-Regolament (UE) Nru 1024/2013


RAPPORT TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW U LILL-KUNSILL

dwar il-Mekkaniżmu Superviżorju Uniku stabbilit skont ir-Regolament (UE) Nru 1024/2013

1. Introduzzjoni

1.1 Objettivi tar-rapport

Il-Mekkaniżmu Superviżorju Uniku (MSU) ġie stabbilit f’Novembru 2014 bħala l-ewwel pass ewlieni lejn l-Unjoni Bankarja biex tiġi żgurata superviżjoni ta’ kwalità għolja tal-istituzzjonijiet ta’ kreditu fl-UE, tiġi implimentata l-politika tal-UE dwar is-superviżjoni prudenzjali tal-istituzzjonijiet ta’ kreditu b’mod loġiku u effettiv, u biex il-ġabra unika tar-regoli tiġi applikata b’mod konsistenti. L-MSU kien maħsub bħala arkitettura integrata li tgħaqqad il-Bank Ċentrali Ewropew (BĊE) bħala awtorità supranazzjonali, u l-awtoritajiet nazzjonali kompetenti (NCAs) fl-Istati Membri li huma parti miż-żona tal-euro u fl-Istati Membri li daħlu fi ftehim ta’ kooperazzjoni mill-qrib mal-BĊE.

Il-funzjonament u r-responsabbiltajiet tal-MSU huma bbażati fuq ir-regolament li jagħti kompiti superviżorji lill-BĊE, ir-Regolament (UE) Nru 1024/2013 (“ir-Regolament dwar l-MSU”). Dan ir-Regolament jirrikjedi li l-Kummissjoni 1 twettaq rieżami wiesa’ tal-applikazzjoni ġenerali tar-Regolament dwar l-MSU kull 3 snin. Ir-rieżami għandu l-għan li jidentifika l-impatt potenzjali fuq il-funzjonament bla xkiel tas-suq intern.

L-ewwel rieżami tlesta fl-2017, u r-rapport tal-Kummissjoni ġie ppubblikat f’Ottubru 2017 2 . It-tieni rieżami kellu jsir fl-2020 iżda ġie pospost għall-2022 minħabba l-pandemija tal-COVID-19 u l-prijoritizzazzjoni tal-ħidma fuq il-Pakkett Bankarju tal-2021. Il-Kummissjoni issa qed tippubblika r-rapport tagħha dwar it-tieni rieżami.

1.2 Skop tar-rieżami

Ir-rieżami jwettaq segwitu fuq is-sejbiet tar-Rapport ta’ Rieżami tal-2017 tal-MSU biex jivvaluta jekk in-nuqqasijiet identifikati dak iż-żmien ġewx indirizzati kif xieraq. Dan ikopri wkoll oqsma fl-ambitu tal-mandat fl-Artikolu 32 tar-Regolament dwar l-MSU li ma ġewx ivvalutati matul ir-rieżami tal-2017, peress li f’dak iż-żmien, ma kien hemm l-ebda informazzjoni suffiċjenti disponibbli biex wieħed jislet konklużjonijiet (pereżempju, ma kien hemm l-ebda każ ta’ ftehimiet ta’ kooperazzjoni mill-qrib li kellhom jiġu eżaminati). Barra minn hekk, ir-rieżami jiffoka fuq żviluppi u riskji speċifiċi ta’ prijorità għolja għall-istabbiltà finanzjarja tas-settur bankarju, jiġifieri:

·valutazzjoni kompetenti u idonea – għodda ta’ superviżjoni importanti li tirrappreżenta l-biċċa l-kbira tad-deċiżjonijiet adottati mill-Kunsill Governattiv tal-BĊE fil-qasam tas-superviżjoni bankarja;

·ir-riskji relatati mal-fatturi klimatiċi u ambjentali, soċjali u ta’ governanza (ESG) – it-tibdil fil-klima qed ikollu impatt dejjem aktar sinifikanti fuq l-ekonomija u jista’ jkun ta’ theddida kbira għall-istabbiltà finanzjarja fis-snin li ġejjin;

·ir-riskji tal-ħasil tal-flus u ta’ finanzjament tat-terroriżmu – punt ta’ prijorità għolja fl-aġenda politika tal-UE;

·gruppi ta’ pajjiżi terzi fil-kuntest ta’ wara l-Brexit – l-isfida għas-superviżjoni li tirriżulta minn għadd ta’ banek kbar ta’ pajjiżi terzi li jistabbilixxu sussidjarji ġodda fl-UE;

·ir-riskju tal-ICT u dak ċibernetiku – fid-dawl taż-żieda fid-diġitalizzazzjoni tas-servizzi finanzjarji u t-tensjonijiet ġeopolitiċi għoljin.

Il-proċess ta’ rieżami kien jikkonsisti minn: (i) riċerka bbażata biss fuq id-dokumentazzjoni; (ii) input mill-MSU; (iii) intervisti informali mal-NCAs kollha li jipparteċipaw fl-MSU, kif ukoll mal-NCAs tal-UE li ma jipparteċipawx fl-MSU; (iv) intervisti informali mal-Awtorità Bankarja Ewropea (EBA) u mal-Bord Uniku ta’ Riżoluzzjoni (SRB); u (v) diskussjonijiet informali mal-partijiet ikkonċernati tal-industrija.

Bħala parti mir-riċerka bbażata biss fuq id-dokumentazzjoni, it-tim tal-Kummissjoni rrieżamina għadd ta’ dokumenti disponibbli għall-pubbliku, kif ukoll dokumenti pprovduti mill-BĊE (pereżempju gwidi, proċeduri u preżentazzjonijiet). It-tim kellu wkoll għadd ta’ interazzjonijiet mal-persunal tal-BĊE matul il-proċess kollu, inkluża żjara fil-post fil-BĊE.

Laqgħat informali ma’ rappreżentanti tal-21 NCA kollha li huma parti mill-MSU jew li għandhom ftehimiet ta’ kooperazzjoni mal-MSU pprovdew feedback utli dwar l-istat attwali ġenerali tal-MSU kif jidher mill-perspettiva tal-NCAs, dwar attivitajiet tal-MSU u dwar l-oqsma ta’ prijorità koperti mir-rieżami. Barra minn hekk, laqgħat informali ma’ rappreżentanti tas-sitt NCAs tal-UE li ma jipparteċipawx fl-MSU kienu utli biex il-perspettiva tagħhom dwar il-kooperazzjoni mal-MSU tingħata widen.

Il-Kummissjoni ltaqgħet ukoll ma’ bosta organizzazzjonijiet tal-industrija 3 biex tiddiskuti l-fehmiet tagħhom dwar il-funzjonament tal-MSU u dwar l-oqsma ta’ prijorità fl-ambitu tar-rieżami.

1.3 Messaġġi ewlenin u struttura tar-rapport

Ir-rieżami jwassal biex il-Kummissjoni tikkonkludi li b’mod ġenerali, l-MSU qed jiffunzjona tajjeb. Saret awtorità superviżorja matura u stabbilita li twettaq l-objettivi stabbiliti meta nħolqot. Dan jgħin biex jiġi żgurat li l-banek ikunu ppreparati sew u kapitalizzati għall-kriżijiet ekonomiċi u finanzjarji. Jipprovdi wkoll superviżjoni bankarja ta’ kwalità tajba u proattiva, billi jadatta malajr għall-isfidi superviżorji, kif deher matul il-kriżi tal-COVID-19. Il-kooperazzjoni fi ħdan l-MSU bejn il-BĊE u l-NCAs qed taħdem tajjeb. Daqstant pożittiv huwa l-feedback dwar kif qed taħdem il-kooperazzjoni mill-qrib.

Ir-rapport huwa organizzat kif ġej: It-Taqsima 2 toffri perspettiva storika dwar is-superviżjoni tal-UE u dwar il-funzjonament tal-MSU u l-evoluzzjoni tiegħu lejn awtorità superviżorja matura u stabbilita. It-Taqsima 3 tiffoka fuq aspetti ta’ kooperazzjoni, li huma l-pedament tal-MSU. It-Taqsima 4 teżamina l-kwalità u l-effettività tal-attività superviżorja, b’mod partikolari fid-dawl tal-kriżi riċenti tal-COVID-19, tal-gwerra fl-Ukrajna u tar-riskji emerġenti. It-Taqsima 5 tittratta l-impatt tal-MSU fuq il-funzjonament tas-suq intern. Fl-aħħar nett, it-Taqsima 6 tiġbor fil-qosor il-konklużjonijiet tar-rieżami.

2. Perspettiva storika u segwitu minn rapport preċedenti

2.1 Ħarsa ġenerali

Il-bidu tal-MSU fl-2014 immarka bidla sinifikanti fil-mod kif is-superviżjoni bankarja titwettaq fiż-żona tal-euro. Wara l-adozzjoni tar-Regolament dwar l-MSU fl-2013 u rieżami tal-kwalità tal-assi ta’ banek sinifikanti fiż-żona tal-euro, fl-2014, il-BĊE ħa r-responsabbiltà li jissorvelja l-istituzzjonijiet ta’ kreditu stabbiliti fl-Unjoni Bankarja. Dan jissorvelja direttament istituzzjonijiet sinifikanti (SIs): mill-1 ta’ Jannar 2023, dan jinkludi 111-il bank fil-pajjiżi li jipparteċipaw fl-Unjoni Bankarja. Dawk il-banek taħt superviżjoni diretta jirrappreżentaw 82 % tal-assi bankarji totali fil-pajjiżi parteċipanti 4 . L-istituzzjonijiet inqas sinifikanti (LSIs) huma ssorveljati mill-NCAs, taħt is-sorveljanza tal-BĊE. Barra minn hekk, il-BĊE huwa kompetenti biss għad-deċiżjonijiet kollha li jeħtieġ li jittieħdu dwar proċeduri komuni applikabbli kemm għall-SIs kif ukoll għal-LSIs (bħal parteċipazzjonijiet ta’ awtorizzazzjoni u dawk kwalifikanti). Il-BĊE jżomm ukoll is-setgħa li jissorvelja direttament kwalunkwe wieħed mil-LSIs biex jiżgura li jiġu applikati standards superviżorji għoljin b’mod konsistenti fl-Unjoni Bankarja 5 . Dan il-qafas jiddependi fuq korp ċentrali b’saħħtu – Superviżjoni Bankarja tal-BĊE – u fuq koordinazzjoni u kooperazzjoni bla xkiel bejn il-BĊE u l-NCAs.

L-istabbiliment tal-MSU kien jeħtieġ struttura ta’ governanza ġdida u proċessi u għodod ġodda, kif ukoll l-iżvilupp ta’ mod ġdid ta’ ħsieb dwar is-superviżjoni bankarja. Fl-ewwel ftit snin, il-BĊE kellu jiżviluppa l-ġabra ta’ regoli superviżorji tiegħu stess biex jimplimenta prattiki superviżorji ta’ kwalità għolja.

F’Ottubru 2020, il-BĊE introduċa bidliet fl-organizzazzjoni interna tas-Superviżjoni Bankarja tal-BĊE. Kemm l-NCAs kif ukoll partijiet ikkonċernati oħra indikaw li r-riorganizzazzjoni tejbet il-mod li bih l-MSU jwettaq l-attivitajiet superviżorji tiegħu u l-kapaċità tiegħu li jimxi ’l quddiem u li jadatta għall-isfidi.

Dawn il-bidliet jimmarkaw bidla ulterjuri lejn superviżjoni mtejba bbażata fuq ir-riskju u tisħiħ tal-istrateġija superviżorja, il-funzjoni tal-immaniġġar tar-riskju u r-rwol tar-rieżamijiet superviżorji tematiċi, li huma kkoordinati ċentralment. L-objettiv kien li tiġi żgurata superviżjoni aktar effettiva u konsistenza akbar fl-eżiti superviżorji, u li jittejbu t-trasparenza u l-prevedibbiltà tal-azzjonijiet superviżorji.

2.2 Segwitu fuq sejbiet preċedenti

It-tim tal-Kummissjoni rrieżamina l-azzjonijiet meħuda mill-BĊE biex jindirizza s-sejbiet identifikati fir-Rapport ta’ Rieżami tal-2017 tal-MSU u sab li huma ġeneralment effettivi. L-aktar sinifikanti huma ppreżentati u vvalutati hawn taħt, b’oħrajn inklużi fit-taqsimiet iddedikati fir-rapport (eż. valutazzjoni kompetenti u idonea, kooperazzjoni fi ħdan l-MSU) 6 .

Dwar l-approvazzjonijiet tal-mudelli interni, ir-Rapport ta’ Rieżami tal-2017 tal-MSU kien jinkludi valutazzjoni komprensiva tal-proċess tal-BĊE u tal-NCAs għall-approvazzjoni ta’ mudelli ġodda (“proċess ta’ approvazzjoni tal-mudell”) u r-rieżami kontinwu ta’ dawk eżistenti (ir-Rieżami Mmirat tal-Mudelli Interni – TRIM). Semma wkoll l-eżistenza ta’ xogħol b’lura fl-approvazzjonijiet tal-mudell minħabba l-istabbiliment tal-funzjonijiet ta’ approvazzjoni u ta’ rieżami tal-mudelli li potenzjalment żied id-durata tal-approvazzjonijiet fil-fażi inizjali. Dak iż-żmien, l-MSU kien fiduċjuż li se jkun jista’ jindirizza x-xogħol b’lura fil-futur. Minn dak iż-żmien, l-MSU stabbilixxa proċessi biex jissimplifika l-investigazzjonijiet tal-mudell u l-proċess tal-approvazzjoni tal-mudell. Dawn jinkludu (i) il-qafas ta’ intensità l-ġdid għall-investigazzjoni tal-mudelli u proċess ta’ approvazzjoni inqas strett għal talbiet inqas materjali bbażati fuq il-programm ta’ tiswija tal-klassifikazzjonijiet interni tal-EBA (IRB); (ii) l-approvazzjoni ta’ talbiet relatati mad-definizzjoni l-ġdida ta’ inadempjenza permezz ta’ valutazzjonijiet mhux fuq il-post; (iii) l-integrazzjoni ta’ xi talbiet għall-approvazzjoni tal-mudell fl-ambitu tal-investigazzjonijiet ta’ TRIM; u (iv) il-prijoritizzazzjoni, mill-2021, għar-riskju ta’ kreditu, tal-valutazzjoni tat-talbiet għall-approvazzjoni relatati mal-implimentazzjoni ta’ prodotti regolatorji ġodda tal-EBA li jistgħu jiġu vvalutati permezz ta’ investigazzjonijiet tal-mudell intern. Dawn l-inizjattivi għenu biex jiġi indirizzat xi tħassib marbut mad-durata tal-approvazzjonijiet tal-mudelli.

Madankollu, hemm nuqqas rikonoxxut ta’ kapaċità fil-livell tal-MSU fl-ipproċessar tal-applikazzjonijiet tal-mudelli u t-talbiet għal tibdil minħabba nuqqas ta’ riżorsi u, f’xi oqsma, ħiliet speċifiċi (eż. mudelli tar-riskju tas-suq), li xorta jirriżultaw f’dewmien. Dan l-aspett ġie enfasizzat kemm mill-partijiet ikkonċernati tal-industrija kif ukoll mill-BĊE nnifsu. F’dawn l-aħħar snin, l-għadd ta’ applikazzjonijiet għal mudelli mill-banek li għadhom kif ġew stabbiliti ta’ pajjiżi terzi, wara l-Brexit, ikkontribwixxa wkoll għad-dewmien fl-approvazzjonijiet tal-mudelli.

Barra minn hekk, f’xi każijiet, il-banek li applikaw għall-approvazzjoni tal-mudelli nnotifikaw lill-awtorità ftit qabel il-bidu tar-rieżamijiet tal-mudelli mill-awtorità jew anki fil-bidu tal-eżami li ma kinux iffinalizzaw l-implimentazzjoni tal-mudell tagħhom kif mistenni. Dan irriżulta fil-fatt li l-missjonijiet ġew ikkanċellati u l-MSU ma setax jalloka mill-ġdid ir-riżorsi fi żmien qasir lil missjonijiet oħra.

Dan il-qasam jibqa’ kritiku peress li d-dewmien fil-proċess tal-approvazzjoni jista’ jirriżulta fl-użu ta’ mudelli mhux xierqa jew f’riskju li jiġi sottovalutat. Madankollu, ftit li xejn huwa fattibbli li superviżur ikollu riżorsi suffiċjenti biex iwieġeb immedjatament għal domandi li jvarjaw ħafna mill-banek fir-rigward tal-applikazzjonijiet tal-mudelli, inklużi bidliet fil-mudelli.

Fil-qasam tal-miżuri ta’ intervent bikri u n-nuqqas jew il-probabbiltà ta’ falliment tad-dikjarazzjoni, l-MSU daħal f’memorandum ta’ qbil rivedut mal-SRB. Dan ippermetta kooperazzjoni aktar mill-qrib fil-qasam tal-ġestjoni tal-kriżijiet bankarji. Qed jiġu diskussi xi passi ulterjuri biex jiġi żgurat li l-kooperazzjoni taħdem aktar mingħajr xkiel, u dan juri li l-grad ta’ kooperazzjoni bejn il-BĊE u l-SRB qed jikber maż-żmien, abbażi tal-esperjenza. Element wieħed ta’ attenzjoni huwa d-differenza fil-parteċipazzjoni tal-BĊE u tal-SRB fil-korpi ta’ ġestjoni rispettivi tagħhom. Filwaqt li l-BĊE huwa osservatur permanenti fis-sessjonijiet eżekuttivi u plenarji tal-SRB (kif stipulat fl-Artikolu 43(3) tar-Regolament dwar il-Mekkaniżmu ta’ Riżoluzzjoni), l-SRB jista’ jiġi mistieden biss fil-Bord Superviżorju tal-MSU bħala osservatur ta’ punti speċifiċi tal-aġenda. Fil-prattika, il-BĊE jistieden lill-SRB għal diskussjonijiet dwar banek individwali, kif ukoll dwar kwistjonijiet orizzontali u ta’ politika, biex jiżgura li l-SRB jipparteċipa fid-diskussjonijiet kollha rilevanti għall-kompiti tiegħu. Din il-parteċipazzjoni regolari ta’ rappreżentant tal-SRB fil-Bord Superviżorju tal-MSU tikkontribwixxi għal kooperazzjoni tajba bejn iż-żewġ korpi.

L-ewwel rieżami rrikonoxxa l-kisbiet tal-MSU fl-applikazzjoni tal-proċess ta’ rieżami u evalwazzjoni superviżorji (SREP) li jinkorpora b’mod konsistenti u rapidu l-iżviluppi regolatorji fil-metodoloġija tiegħu. Sar aktar progress f’bosta oqsma, speċifikament dwar it-titjib tal-komunikazzjonijiet mal-NCAs dwar il-metodi użati għall-aġġustament, fil-livell orizzontali, tad-deċiżjonijiet tal-SREP proposti minn timijiet superviżorji konġunti (JSTs) u l-inkorporazzjoni tal-feedback tal-EBA bħala parti mill-ħidma ta’ valutazzjoni tal-konverġenza. L-ittestjar attwali ta’ metodoloġija pilota tal-SREP, immirata lejn l-użu ta’ SREP bażi bħala metodoloġija prestabbilita, ikkomplementata minn SREP komprensiv mill-inqas kull 3 snin, huwa eżempju tal-bidla ulterjuri lejn proċess superviżorju ffukat aktar fuq ir-riskji idjosinkratiċi tal-banek, minbarra evalwazzjoni tal-linja bażi li hija mistennija li tkun aktar xierqa għan-natura speċifika għall-bank tal-SREP. Huwa importanti li d-deċiżjonijiet meħuda matul l-SREP, inklużi dawk marbuta mal-parametraġġ referenzjarju ma’ banek oħra, jiġu kkomunikati lill-partijiet ikkonċernati rilevanti b’mod trasparenti, biex tiġi żgurata l-kwalità tal-iskambji mal-banek u biex jiġi żgurat il-fehim tagħhom tal-aspettattivi u tal-eżiti mfittxija mis-superviżuri.

Fil-qasam tar-riskju ta’ kreditu, u b’mod partikolari fir-rigward ta’ self improduttiv (NPLs), l-ewwel rapport ta’ rieżami tal-MSU indika li l-BĊE jista’ jżid il-livell ta’ proviżjonament mill-banek bl-użu tal-għodod superviżorji tiegħu 7 fil-limiti tal-qafas kontabilistiku applikabbli. Ir-rieżami juri li l-BĊE juża fil-biċċa l-kbira setgħa morali biex iħeġġeġ lill-banek japplikaw politiki ta’ proviżjonament prudenti għar-riskju ta’ kreditu, u jistabbilixxi aspettattivi superviżorji bħala għodda għall-komunikazzjoni tar-riżultat mixtieq. Pereżempju, fil-bidu tal-pandemija tal-COVID-19, il-BĊE bagħat ittri 8 lis-CEOs bankarji li jipprovdu gwida addizzjonali u aspettattivi superviżorji dwar il-ġestjoni tar-riskju ta’ kreditu.

F’termini ta’ skambju ta’ informazzjoni mal-Qorti Ewropea tal-Awdituri (QEA), l-ewwel rieżami tal-MSU ssuġġerixxa li l-BĊE jistabblixxi sistema aktar effiċjenti għall-iskambju ta’ informazzjoni mal-QEA. Dan ġie indirizzat mill-BĊE billi daħal fi ftehim interistituzzjonali mal-QEA dwar l-iskambju ta’ informazzjoni 9 .

Dwar il-Bord Amministrattiv ta’ Rieżami (ABoR), l-ewwel rieżami enfasizza l-vantaġġi potenzjali tat-titjib tat-trasparenza tad-deċiżjonijiet, pereżempju billi ppubblika sommarji tad-deċiżjonijiet fuq is-sit web tal-BĊE filwaqt li osserva kif xieraq ir-regoli ta’ kunfidenzjalità. Tabilħaqq, it-trasparenza żdiedet b’mod ġenerali, parzjalment minħabba aktar spjegazzjonijiet fuq is-sit web tal-BĊE dwar is-Superviżjoni Bankarja dwar il-funzjonament tal-ABoR matul dawn l-aħħar ftit snin, inklużi l-kwistjonijiet ikkunsidrati u l-elementi tal-ġurisprudenza tiegħu stess.

Fl-aħħar nett, l-ewwel rieżami sab li l-BĊE seta’ kkunsidra l-inkorporazzjoni ta’ aktar proporzjonalità fil-metodoloġija tat-tariffi tiegħu. Dan inkiseb fil-biċċa l-kbira permezz tar-rieżami tar-Regolament dwar it-tariffi Superviżorji 10 , li ġie implimentat mill-perjodu tat-tariffi tal-2020 ’il quddiem. Il-proċess il-ġdid introduċa, fost titjib metodoloġiku ieħor, skont fuq il-komponent tat-tariffa minima tas-superviżjoni tal-BĊE għal LSIs iżgħar.

3. Aspetti ta’ kooperazzjoni

3.1 Ħarsa ġenerali

Il-funzjonament tajjeb tal-MSU u s-suċċess tal-istituzzjoni fir-rwol superviżorju ewlieni tagħha fuq il-banek tal-UE jiddependu b’mod sinifikanti fuq il-kooperazzjoni u l-koordinazzjoni bejn il-BĊE u l-NCAs, u fuq l-iskambju kontinwu ta’ informazzjoni. Ir-rieżami sab li, tul dawn l-aħħar snin, il-BĊE seta’ jtejjeb il-kooperazzjoni mal-NCAs u jippromwovi serje ta’ inizjattivi organizzazzjonali u operazzjonali mmirati lejn it-tisħiħ tal-koordinazzjoni u l-komunikazzjoni fil-biċċa l-kbira tal-oqsma superviżorji, fi ħdan ir-riżorsi tal-persunal eżistenti tiegħu.

Iż-żieda fil-kwalità tal-kooperazzjoni mal-BĊE tfaħħret b’mod ġenerali fid-diskussjonijiet mal-NCAs. Dawn enfasizzaw, fost l-oħrajn, l-appoġġ u t-taħriġ disponibbli għall-NCAs, l-iskambju kostruttiv u pragmatiku ta’ informazzjoni fin-networks u l-aċċess għal għodod tal-IT żviluppati mill-MSU biex jiġu ffaċilitati r-rapportar konsistenti u r-rieżamijiet superviżorji. Ġie rikonoxxut ukoll li ż-żieda fil-kumplessità tal-attività superviżorja, murija wkoll miż-żieda fl-għadd ta’ inizjattivi superviżorji ġodda, teħtieġ riżorsi sinifikanti, kemm fil-livell tal-BĊE kif ukoll f’dak tal-NCA. Jekk dawk ir-riżorsi ma jkunux disponibbli, jeħtieġ li jiġu implimentati soluzzjonijiet biex jiġu ottimizzati l-proċessi superviżorji.

Iż-żieda fir-responsabbiltajiet superviżorji wasslet ukoll biex il-BĊE jiffoka aktar fuq aspetti li joħolqu riskji ogħla għall-istabbiltà finanzjarja globali. B’riżultat ta’ dan, f’xi każijiet, xi inizjattivi li l-NCAs jistgħu jaraw bħala prijorità (eż., l-aġġornament tal-gwida superviżorja tal-LSI) ġew posposti.

Il-feedback mill-assoċjazzjonijiet tal-industrija enfasizza xi oqsma li l-MSU jista’ jindirizza sabiex itejjeb l-iskambji mal-istituzzjonijiet taħt superviżjoni u jqajjem kuxjenza dwar l-istrateġija u l-objettivi tiegħu fil-livell individwali u madwar l-industrija. Qasam wieħed fejn l-industrija qed tfittex titjib huwa komunikazzjoni aħjar, b’mod partikolari fir-rigward tal-ambitu u tal-objettivi ta’ rieżamijiet u stħarriġ tematiċi, li xi drabi jistgħu jkunu intensivi fir-riżorsi għall-banek u jinvolvu skadenzi stretti. Xi partijiet ikkonċernati tal-industrija jixtiequ wkoll li r-riżultati tal-parametraġġ referenzjarju mwettaq matul l-SREP u tar-rieżamijiet tematiċi jiġu kkomunikati b’mod aktar sistematiku.

3.2 Superviżjoni diretta ta’ istituzzjonijiet sinifikanti

Is-superviżjoni diretta tas-SIs mill-MSU kienet effettiva u f’waqtha anki matul ċirkostanzi eċċezzjonali (eż. l-eżerċizzju ta’ SREP pragmatiku matul il-pandemija tal-COVID-19) u tkopri tipi ġodda ta’ riskji (ħasil tal-flus u finanzjament tat-terroriżmu, riskji ċibernetiċi, ESG).

It-timijiet superviżorji konġunti (JSTs) magħmula mill-persunal tal-BĊE u tal-NCA jikkostitwixxu l-pilastru ewlieni tas-superviżjoni tal-SI. Il-feedback mill-NCAs u mill-partijiet ikkonċernati tal-industrija jindika li l-istruttura attwali tas-superviżjoni tal-JST hija effettiva b’mod ġenerali, b’linji ta’ rapportar u responsabbiltajiet ċari. F’xi każijiet speċifiċi, il-JSTs iffaċċaw nuqqas ta’ ħiliet speċifiċi (eż. lingwi, għarfien espert tekniku). L-MSU jivvaluta regolarment it-tipi ta’ ħiliet nieqsa f’dawn it-timijiet sabiex, fejn possibbli, ikun jista’ jħarreġ lill-persunal jew jirrekluta ħaddiema ġodda.

L-SREP attwali qed jevolvi minn eżerċizzju dettaljat u eżawrjenti għal proċess aktar ibbażat fuq ir-riskju. Dan jippermetti aktar żmien biex il-JSTs jiffokaw fuq ir-riskji idjosinkratiċi ewlenin ta’ kull SI. Il-parametraġġ referenzjarju mwettaq mill-funzjonijiet orizzontali tal-BĊE fl-SREP jippermetti applikazzjoni konsistenti u koerenti tad-deċiżjonijiet tal-SREP. Mill-aħħar rieżami, l-NCAs kienu aktar involuti fil-proċess, b’mod partikolari f’termini tal-metodi użati fil-livell orizzontali biex jaġġustaw id-deċiżjonijiet tal-SREP proposti mill-JSTs.

Barra minn hekk, l-MSU kien qed jiżviluppa metodoloġiji u proċessi superviżorji, speċjalment fir-rigward tal-applikazzjoni tar-rekwiżiti tal-Pilastru 2 u l-gwida tal-Pilastru 2, bl-għan li jsegwi approċċ armonizzat fis-superviżjoni tiegħu. Din l-armonizzazzjoni tal-proċessi superviżorji hija applikata wkoll għall-eżiti tal-ispezzjonijiet fil-post.

Qabel u matul il-pandemija, il-BĊE identifika attivitajiet ta’ self ta’ ingranaġġ bħala vulnerabbiltà kbira għall-SIs, li jeħtieġu aktar skrutinju u azzjonijiet ta’ segwitu 11 . It-tkabbir għoli ta’ self ta’ ingranaġġ u r-riskji sinifikanti inerenti f’dawn it-tranżazzjonijiet, xprunati wkoll minn nuqqas ta’ patti u kwalità ta’ klassifikazzjoni aktar baxxa, kif ukoll nuqqasijiet fil-ġestjoni tar-riskju tal-banek, wasslu biex il-BĊE jqis il-finanzjament ta’ ingranaġġ bħala prijorità superviżorja (2022-2024).

Bi tweġiba għall-bidliet fl-ambjent tar-rati, mit-tieni nofs tal-2021 il-BĊE pprijoritizza wkoll ir-rieżamijiet tar-riskju tar-rati tal-imgħax u l-ġestjoni tar-riskju tal-firxa tal-kreditu 12 . Il-BĊE inkluda dawk ir-riskji fil-prijoritajiet superviżorji tiegħu fl-2022. 

3.3 Superviżjoni indiretta ta’ istituzzjonijiet inqas sinifikanti

Matul l-iskambji bilaterali, l-NCAs taw feedback pożittiv dwar il-kwalità tal-kooperazzjoni mal-BĊE dwar is-superviżjoni tal-LSIs, filwaqt li komplew jibnu fuq eżitu tajjeb dwar dan il-punt matul ir-rieżami tal-2017. L-NCAs indikaw oqsma ta’ titjib sinifikanti:

·żieda kostanti fil-kwalità u fil-frekwenza tad-diskussjonijiet bejn l-NCAs u l-uffiċċji tal-pajjiżi tal-BĊE (fil-prattika ffaċilitata wkoll mill-ambjent tax-xogħol virtwali);

·il-ħolqien ta’ networks ta’ maniġment superjuri biex tiġi diskussa l-implimentazzjoni tal-politika;

·il-kontribut ta’ funzjonijiet orizzontali ġodda tal-MSU għall-armonizzazzjoni dejjem akbar tal-prattiki superviżorji;

·l-użu tal-portal tas-Sistema tal-Ġestjoni tal-Informazzjoni (IMAS) għall-LSIs fuq bażi volontarja.

Il-metodoloġiji superviżorji miftiehma fil-livell tal-MSU għal-LSIs ġeneralment jiġu adottati mill-NCAs, b’xi grad ta’ proporzjonalità. L-NCAs innotaw li l-metodoloġija tal-LSI, li hija kruċjali għalihom biex jiżguraw konsistenza superviżorja, ma hijiex aġġornata b’mod komprensiv kull sena (l-aħħar reviżjoni komprensiva saret fl-2020). Fl-istess ħin, aktar reċentement ġew riveduti elementi speċifiċi tal-metodoloġija tal-LSI, bħall-inklużjoni tar-riskju tal-IT taħt riskju operazzjonali. Il-gwida superviżorja dwar l-inklużjoni tar-riskji tal-ħasil tal-flus u tal-finanzjament tat-terroriżmu se tiġi integrata fil-metodoloġija tal-LSI fl-2023. Barra minn hekk, l-iskambji bilaterali mal-NCAs ikkonfermaw il-frekwenza differenti ta’ rieżamijiet superviżorji tal-LSIs, b’mod partikolari ta’ istituzzjonijiet żgħar u mhux kumplessi.

Xi wħud mill-inizjattivi introdotti fuq bażi volontarja jistgħu jibbenefikaw ukoll minn integrazzjoni ulterjuri, bħall-użu tal-IMAS għal-LSIs kollha b’riskju għoli u b’impatt għoli u għal xi elementi oħra ta’ superviżjoni kontinwa tal-LSI, meta l-profil tar-riskju ta’ dawn l-LSIs jiġġustifika kooperazzjoni mill-qrib mal-BĊE. L-IMAS tista’ tiġi estiża għal banek żgħar b’mudell ta’ negozju ta’ riskju għoli peress li din il-miżura ta’ prekawzjoni tippermetti lill-BĊE jeżerċita sorveljanza aktar mill-qrib u, jekk ikun meħtieġ, jieħu f’idejh is-superviżjoni diretta ta’ istituzzjonijiet speċifiċi.

Fir-rigward tas-superviżjoni kemm tal-SI kif ukoll tal-LSI, xi NCAs innotaw li l-ammont sinifikanti ta’ ħidma mwettqa mill-MSU jista’, f’xi każijiet, jimponi pressjoni fuq l-NCAs b’inqas riżorsi tal-persunal, pereżempju minħabba l-parteċipazzjoni f’inizjattivi differenti, fi gruppi ta’ ħidma u f’korsijiet ta’ taħriġ. Biex jindirizza dan, l-MSU dan l-aħħar iffoka fuq il-ħolqien ta’ ċentri reġjonali ta’ għarfien espert. Dawn għandhom l-għan li jiżviluppaw għarfien wiesa’ u fil-fond dwar tip partikolari ta’ riskju, li jsibu soluzzjonijiet biex jimmitigawh, u mbagħad jaqsmu dan l-għarfien madwar il-MSU. Wieħed mill-eżempji diġà ppruvati huwa l-istabbiliment ta’ ċentru ta’ titolizzazzjoni mmexxi mill-awtorità superviżorja Franċiża (ACPR). Dawn iċ-ċentri juru mhux biss il-kooperazzjoni mill-qrib bejn il-BĊE u l-NCAs, iżda wkoll l-objettiv li jiġu ottimizzati r-riżorsi disponibbli filwaqt li jinkisbu riżultati konsistenti madwar l-MSU.

3.4 Ftehimiet ta’ kooperazzjoni mill-qrib

Mir-Rieżami tal-MSU tal-2017, l-MSU daħal f’żewġ ftehimiet ta’ kooperazzjoni mill-qrib (CCAs) mal-Bulgarija u mal-Kroazja, li l-awtoritajiet tagħhom issa jipparteċipaw fl-MSU 13 . Is-CCAs fihom karatteristika speċifika ħafna, peress li l-NCA rilevanti tingħaqad mal-MSU fuq bażi kemxejn differenti meta mqabbla mal-NCAs tal-Istati Membri parteċipanti miż-żona tal-euro. Id-differenza ewlenija hija li l-NCAs tal-Istati Membri f’kooperazzjoni mill-qrib jipparteċipaw fl-MSU, iżda f’termini ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet, huma jaġixxu abbażi ta’ struzzjonijiet li l-MSU jagħti lill-NCA, u huma jikkonkretizzaw dawn l-istruzzjonijiet f’deċiżjonijiet nazzjonali.

L-esperjenza tas-sħubija tal-Bulgarija u tal-Kroazja kienet pożittiva. Is-CCAs kienu ppreċeduti minn skambji fil-fond u tħejjija bir-reqqa. Dan għen biex jitħaffef il-proċess, b’mod partikolari billi l-awtoritajiet Bulgari u Kroati ngħataw żmien suffiċjenti biex jadattaw il-politiki u l-prattiki tagħhom għall-qafas ta’ kooperazzjoni li għadu kif ġie stabbilit.

Minħabba l-mod kif jitfasslu s-CCAs, il-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet ibbażat fuq l-istruzzjonijiet jieħu aktar żmien meta mqabbel mat-teħid ta’ deċiżjonijiet interni tal-MSU. Eżempju wieħed huwa li l-awtoritajiet nazzjonali normalment jirċievu struzzjonijiet bl-Ingliż, li mbagħad iridu jiġu tradotti fil-lingwi nazzjonali u implimentati permezz ta’ strumenti legali nazzjonali. Barra minn hekk, l-organizzazzjoni ta’ spezzjonijiet konġunti fil-post hija kumplessa minħabba li r-Regolament dwar l-MSU jassenja biss lill-BĊE r-rwol ta’ “osservatur” għall-ispezzjonijiet fil-pajjiżi tas-CCA.

Madankollu, is-CCAs kienu qed jaħdmu tajjeb b’mod ġenerali, b’kisbiet rapidi f’bosta oqsma wara l-istabbiliment tal-ftehimiet. Dan jinkludi l-istabbiliment f’waqtu ta’ kanali ta’ komunikazzjoni diretti bejn l-entitajiet taħt superviżjoni u l-JSTs, l-integrazzjoni bla xkiel tal-entitajiet taħt superviżjoni fl-SREP ċentralizzat, u l-ingranaġġ mill-MSU tal-kompetenza superviżorja Bulgara u Kroata dwar suġġetti lokali u esperjenza bl-SIs nazzjonali.

3.5 Kooperazzjoni ma’ superviżuri ta’ pajjiżi terzi u l-impatt tal-Brexit

Ħafna mill-SIs issorveljati mill-MSU għandhom preżenza internazzjonali sinifikanti. F’dan il-kuntest, il-kooperazzjoni u l-koordinazzjoni transfruntieri fl-identifikazzjoni u l-mitigazzjoni tar-riskji għall-istabbiltà finanzjarja huma essenzjali.

Fi snin riċenti, l-MSU ħadem fuq l-approfondiment tal-kooperazzjoni strateġika tiegħu mal-awtoritajiet ta’ pajjiżi terzi dwar kwistjonijiet superviżorji. Huwa ffirma aktar minn 15-il memoranda ta’ qbil mal-awtoritajiet superviżorji bankarji u tas-suq stabbiliti barra mill-UE, li huma ppubblikati fuq is-sit web tal-BĊE, soġġett għall-kunsens tal-awtorità sieħba. Dan it-tip ta’ ftehim jiffaċilita kooperazzjoni superviżorja bla xkiel u l-iskambju ta’ informazzjoni.

Mill-2016, il-banek internazzjonali ġew riorganizzati wara l-Brexit biex jiżguraw preżenza kontinwa tal-UE. Dan irriżulta f’madwar 25 proċedura ta’ awtorizzazzjoni relatati mal-Brexit għall-MSU. Dan kien jinvolvi kemm l-istabbiliment ta’ istituzzjonijiet ta’ kreditu ġodda kif ukoll ir-ristrutturar ta’ dawk eżistenti. L-MSU kellu jindirizza l-isfida li dawn jissieħbu f’perjodu ta’ żmien relattivament qasir, li kien partikolarment kumpless għas-sussidjarji ta’ banek internazzjonali kbar, b’mudelli ta’ negozju differenti.

Il-BĊE ppubblika l-aspettattivi superviżorji tiegħu tal-mudelli ta’ prenotazzjoni tal-banek f’Awwissu 2018. Dawn iffukaw fuq l-iżgurar li l-entitajiet li kienu għadhom kif ġew stabbiliti taħt is-superviżjoni tal-MSU jkollhom oqfsa sodi ta’ ġestjoni u ta’ kontroll tar-riskju u li jkunu operazzjonalment reżiljenti fi kriżi.

F’dan l-isfond, u bħala parti mill-kompiti superviżorji tiegħu biex jiżgura li s-sussidjarji ta’ pajjiżi terzi jkollhom governanza u ġestjoni tar-riskju adegwati, l-MSU jinsab fil-proċess li jlesti rieżami tal-prattiki ta’ prenotazzjoni u ta’ ġestjoni tar-riskju fost il-postijiet tan-negozjar (“rieżami tal-immappjar tal-postijiet tan-negozjar”). Ir-rieżami jiffoka fuq il-prattiki ta’ prenotazzjoni u ta’ ġestjoni tar-riskju fost il-postijiet tan-negozjar attivi pereżempju fl-attivitajiet ta’ ħolqien tas-suq, fit-teżor u fid-derivattivi 14  fi ħdan “banek tal-Brexit ġodda”.

Ir-rieżami huwa għodda superviżorja ewlenija li tippermetti lill-MSU jivverifika jekk il-prattiki tal-industrija humiex qed jikkonverġu lejn l-aspettattivi superviżorji tal-BĊE tal-entitajiet tal-MSU kollha, inklużi s-sussidjarji tal-UE ta’ gruppi ta’ pajjiżi terzi. Dan wera li l-biċċa l-kbira tal-banek il-ġodda kienu naqsu milli jissodisfaw l-aspettattivi stabbiliti mill-MSU, u wrew xi karatteristiċi ta’ banek fittizji. L-MSU stabbilixxa indikaturi tar-riskju differenti għal kull post tan-negozjar biex jaqbad aħjar il-materjalità tal-attività tan-negozjar u r-riskji rilevanti kollha li din tagħti lok għalihom. Il-BĊE se jindirizza dawn in-nuqqasijiet f’ordnijiet legali lill-banek rilevanti fit-tieni trimestru tal-2023, b’azzjoni xierqa ta’ diviżjoni tal-proċess.

3.6 Kooperazzjoni ma’ awtoritajiet superviżorji mhux bankarji

L-MSU stabbilixxa għadd ta’ mekkaniżmi ta’ kooperazzjoni mas-superviżuri ta’ entitajiet oħra tas-settur finanzjarju bħal impriżi tal-assigurazzjoni u ditti tal-investiment (“superviżuri mhux bankarji”). Din il-forma ta’ kooperazzjoni hija partikolarment importanti peress li għadd ta’ gruppi bankarji jikkontrollaw l-impriżi tal-assigurazzjoni, id-ditti tal-investiment u entitajiet oħra tas-settur finanzjarju li huma soġġetti għal superviżjoni finanzjarja minn awtoritajiet superviżorji oħra. Barra minn hekk, minħabba li għadd sinifikanti ta’ istituzzjonijiet ta’ kreditu taħt superviżjoni tal-MSU joħorġu titoli fis-swieq regolati mill-UE, l-MSU stabbilixxa mezzi ta’ komunikazzjoni mas-superviżuri tas-swieq u tat-titoli.

L-objettiv primarju tal-MSU f’dan il-qasam huwa li tiġi skambjata informazzjoni biex jiġi żgurat li, jekk ikun hemm bżonn, tista’ tittieħed azzjoni koordinata. Fi ħdan l-MSU, ġeneralment huma l-JSTs li jiżguraw li l-informazzjoni tgħaddi kif suppost ma’ superviżuri mhux bankarji.

Punt fokali wieħed huwa li l-iskambju effettiv ta’ informazzjoni bejn l-MSU u s-superviżuri mhux bankarji jiddependi fuq kif is-superviżjoni tas-suq finanzjarju tiġi organizzata fil-livell nazzjonali. Filwaqt li l-kompiti tal-MSU jkopru biss is-superviżjoni prudenzjali tal-istituzzjonijiet ta’ kreditu, f’xi Stati Membri, l-awtoritajiet nazzjonali rilevanti inkarigati mis-superviżjoni tas-setturi finanzjarji (bankarji, tal-assigurazzjoni, tat-titoli) huma integrati f’awtorità superviżorja waħda jew maqsuma bejn awtorità prudenzjali u awtorità ta’ kondotta finanzjarja. Mekkaniżmu għall-iskambju ta’ informazzjoni bejn l-MSU u s-superviżuri tas-suq ta’ pajjiżi terzi jista’ jkun ġustifikat ukoll. Il-memorandum ta’ qbil il-ġdid li daħlu fih il-Kummissjoni tal-Istati Uniti dwar it-Titoli u l-Iskambju u l-BĊE fl-2021 jista’ jservi bħala eżempju f’dan ir-rigward.

Barra minn hekk, l-MSU huwa wieħed mill-atturi ewlenin fis-superviżjoni supplimentari tal-konglomerati finanzjarji. Dawn huma gruppi li jikkonsistu minn fergħa bankarja, tal-assigurazzjoni u tal-investiment, li huma soġġetti għal regoli superviżorji supplimentari stabbiliti mid-Direttiva dwar il-Konglomerati Finanzjarji. B’mod partikolari, id-Direttiva tipprevedi li, fost is-superviżuri settorjali responsabbli mill-fergħat differenti ta’ konglomerat, wieħed jinħatar bħala koordinatur 15 . Minħabba li l-MSU jissorvelja l-SIs, spiss jingħata l-kompitu ta’ superviżur ta’ koordinazzjoni ta’ xi wħud mill-akbar konglomerati finanzjarji attivi fl-UE. Sa ftit ilu, l-enfasi tal-MSU f’dan il-qasam kienet is-superviżjoni ta’ kuljum, jiġifieri l-identifikazzjoni ta’ kwistjonijiet superviżorji ta’ prijorità. Minn dak iż-żmien, il-BĊE daħal fi ftehimiet ta’ kooperazzjoni mas-superviżuri tal-assigurazzjoni sabiex irawwem il-kooperazzjoni u l-iskambju ta’ informazzjoni dwar il-konglomerati bankarji u tal-assigurazzjoni. Barra minn hekk, il-BĊE issa qed jikkoopera b’mod aktar attiv mal-Awtorità Ewropea tal-Assigurazzjoni u l-Pensjonijiet tax-Xogħol biex jaqsam l-għarfien espert u l-informazzjoni sabiex jinqabdu aħjar ir-riskji speċifiċi għall-konglomerati, u stabbilixxa fluss ta’ ħidma formali intern dwar il-konglomerati finanzjarji.

3.7 Progress fil-kooperazzjoni f’oqsma oħra ta’ superviżjoni kontinwa

Adatti u xierqa

Kif huwa rikonoxxut fl-ewwel rapport tal-MSU, il-valutazzjonijiet li jirrappreżentaw il-biċċa l-kbira tad-deċiżjonijiet adottati mill-Kunsill Governattiv huma kompetenti u idonei (FAP), b’segwitu għall-proposta tal-Bord Superviżorju tal-BĊE.

Mill-aħħar rieżami tal-MSU, sar progress sinifikanti fit-tisħiħ tal-kooperazzjoni mal-NCAs fil-qasam ta’ valutazzjoni tal-FAP. Dan ġie rikonoxxut b’mod wiesa’ mill-NCAs fid-diskussjonijiet matul ir-rieżami. Ġeneralment, dawn ifaħħru dak li nkiseb mill-MSU, b’mod partikolari dwar is-sistema tat-teħid tad-deċiżjonijiet ibbażata fuq ir-riskju u l-implimentazzjoni ta’ għodod ġodda tal-IT.

Il-BĊE, flimkien mal-NCAs, jifforma n-network tal-FAP li jaħdem fuq l-iżvilupp u fuq l-aġġornament tal-gwidi u l-mudelli rilevanti, biex il-valutazzjonijiet u l-proċess ta’ approvazzjoni tal-proċeduri ta’ valutazzjoni tal-FAP fi ħdan superviżjoni kontinwa jsiru aktar konsistenti, issimplifikati u effettivi. Dawn id-dokumenti jkopru elementi ewlenin bħal (i) mudelli ta’ intervisti għal pożizzjonijiet maniġerjali differenti, inkluż għal detenturi ta’ funzjonijiet ewlenin; (ii) gwida ta’ abbozzar biex jiġi żgurat li tintuża formulazzjoni konsistenti fil-proċeduri u fid-deċiżjonijiet kollha tal-FAP; (iii) gwida tal-FAP li tipprovdi deskrizzjoni tal-politiki, tal-prattiki u tal-proċessi applikabbli tal-MSU meta tiġi vvalutata l-adegwatezza tal-membri tal-korpi maniġerjali ta’ istituzzjonijiet ta’ kreditu sinifikanti; u (iv) manwal li jappoġġa lill-professjonisti fil-ġestjoni tal-każijiet tal-JSTs u tal-NCA fl-applikazzjoni ta’ kuljum tal-kunċetti tal-FAP tal-MSU meta jkunu qed iħejju abbozz ta’ valutazzjoni tal-FAP.

Mir-rieżami preċedenti tal-MSU, l-MSU żied l-azzjonijiet tiegħu biex jieħu d-deċiżjonijiet tal-FAP b’mod aktar effettiv. Huwa ssimplifika l-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet billi implimenta kemm proċess ta’ delega kif ukoll proċess rapidu għal deċiżjonijiet inqas kumplessi, u ffoka fuq l-iżvilupp ta’ għodod xierqa tal-IT biex ilaħħaq mal-għadd ta’ valutazzjonijiet tal-FAP filwaqt li tiġi żgurata superviżjoni effettiva. Fi ftit każijiet speċifiċi, huwa kkunsidra soluzzjonijiet ad hoc immirati biex jindirizzaw kwistjonijiet tal-FAP speċifiċi għal xi Stati Membri, u qed jesplora l-implimentazzjoni ta’ approċċi ta’ suċċess għal każijiet simili.

Barra minn hekk, l-MSU stabbilixxa l-proċess alternattiv kompetenti u idoneu (AFAPP) fl-2018. Din hija proċedura rapida ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet biex tiżdied l-effiċjenza, jitnaqqas iż-żmien tal-ipproċessar tad-deċiżjonijiet tal-FAP u jkun hemm enfasi aktar ibbażata fuq ir-riskju. Skont din il-proċedura, minflok ma ssir ħidma fuq proposta preliminari fil-livell tal-NCA u fuq valutazzjoni konġunta tal-NCA/BĊE, l-NCA tkun responsabbli għall-abbozzar tal-proposta flimkien mal-membru tal-JST. Il-proposta mbagħad tiġi sottomessa direttament lis-Segretarjat tal-MSU għal kontroll tal-kwalità u lill-maniġers superjuri tal-BĊE għall-adozzjoni 16 .

Sabiex tiġi ssimplifikata l-valutazzjoni tal-FAP u jiġi ġestit il-volum kbir ta’ informazzjoni, l-MSU ħadem fuq it-titjib tal-għodod tal-IT tiegħu. L-MSU beda juża l-portal tal-IMAS, li ġie introdott kmieni fl-2021 biex jappoġġa l-proċess superviżorju, biex jippermetti lill-banek jittrasferixxu d-dokumenti kollha meħtieġa għall-applikazzjonijiet tal-FAP direttament u b’mod sigur. L-informazzjoni rilevanti dwar il-proċess tal-FAP, bħall-proċeduri u l-mudelli aġġornati, tittella’ fin-network intern biex l-NCAs jiġu pprovduti b’aċċess faċli għall-aktar dokumentazzjoni riċenti.

Fir-rigward tal-għodod żviluppati speċifikament biex jappoġġaw il-valutazzjoni tal-FAP, l-MSU qed jittestja għodda ta’ tagħlim bil-magni ma’ żewġ NCAs biex jiffaċilita l-qari u l-valutazzjoni tal-kwestjonarji tal-FAP u jindika tħassib potenzjali fi stadju bikri tal-proċess. L-objettiv huwa li l-għodda tiġi implimentata b’mod wiesa’ sal-ewwel nofs tal-2023.

Minkejja l-progress li sar flimkien mal-NCAs 17 , għad hemm xi sfidi, b’mod partikolari minħabba n-nuqqas ta’ armonizzazzjoni bejn l-oqfsa nazzjonali u l-eżistenza ta’ speċifiċitajiet nazzjonali. Dan ġie enfasizzat minn xi NCAs, li indikaw il-limiti tal-isforzi tal-MSU mingħajr armonizzazzjoni ulterjuri. Il-Pakkett Bankarju propost mill-Kummissjoni f’Ottubru 2021 jinkludi proposta biex il-qafas regolatorju għall-valutazzjonijiet tal-FAP jiġi armonizzat ulterjorment. Issa l-pakkett qed jiġi diskuss fil-Parlament Ewropew u fil-Kunsill.

Setgħat ta’ infurzar u ta’ sanzjonar

Ir-Rapport ta’ Rieżami tal-2017 tal-MSU indika li kienet meħtieġa aktar esperjenza prattika biex jiġu vvalutati s-setgħat ta’ infurzar u ta’ sanzjonar tal-BĊE. Madwar 8 snin wara li ġie stabbilit, l-MSU wera li gradwalment kiseb dik l-esperjenza. L-aħħar rapport tal-MSU dwar l-attivitajiet ta’ sanzjonar 18 juri li l-infurzar prinċipalment kien immirat lejn ksur tar-rekwiżiti prudenzjali fil-qasam tal-governanza interna (f’konformità mal-prijoritajiet superviżorji tal-MSU għall-2021). Barra minn hekk, dan juri żieda fl-attivitajiet ta’ sanzjonar li jimmiraw ksur tal-obbligi ta’ rapportar superviżorju. F’termini ta’ metodoloġija, f’Marzu 2021 il-BĊE ppubblika gwida dwar l-istabbiliment ta’ penali amministrattivi, li tejbet it-trasparenza.

Fost is-setgħat ta’ infurzar tiegħu, il-BĊE jista’ japplika pagamenti perjodiċi ta’ penali 19 jekk ikun hemm ksur kontinwu ta’ regolament jew ta’ deċiżjoni superviżorja tal-BĊE. Sa issa, din l-għodda ta’ infurzar intużat mill-BĊE f’għadd limitat ta’ każijiet.

L-MSU japplika s-setgħat ta’ sanzjonar tiegħu fil-limiti tat-traspożizzjonijiet tas-CRD fil-liġijiet nazzjonali tal-Istati Membri parteċipanti. Madankollu, id-differenzi fl-implimentazzjonijiet mill-Istati Membri ta’ elementi importanti tar-reġim tas-sanzjonar jimminaw il-kapaċità tal-BĊE li jipprovdi sanzjonijiet xierqa b’mod konsistenti.

Il-proposta dwar il-Pakkett Bankarju tfittex li tarmonizza ċerti setgħat superviżorji u ta’ sanzjonar fl-UE. L-ewwel nett, għandha l-għan li tespandi l-ambitu tas-setgħat ta’ sanzjonar billi tissupplimenta l-lista ta’ ksur soġġett għal penali u sanzjonijiet amministrattivi b’rekwiżiti prudenzjali addizzjonali. It-tieni, għandha l-għan li tipprovdi lill-NCAs b’setgħat akbar biex jinfurzaw ir-regoli billi jintroduċu fil-leġiżlazzjoni pagamenti perjodiċi ta’ penali sabiex l-istituzzjonijiet ta’ kreditu jikkonformaw malajr mar-rekwiżiti prudenzjali. Għalhekk, il-proposta tas-CRD VI tipprovdi għodod effettivi, proporzjonati u dissważivi ta’ infurzar u ta’ sanzjonar għas-superviżuri.

4. Is-superviżjoni bankarja tadatta għal sfidi ġodda

4.1 Ħarsa ġenerali

L-isfidi li qed jiffaċċa s-settur bankarju mill-kriżi finanzjarja globali enfasizzaw l-importanza tat-tisħiħ tal-prattiki superviżorji għall-ekonomija ġenerali. Is-superviżjoni bankarja effettiva ta’ kwalità għolja, flimkien mal-komunikazzjoni u l-kooperazzjoni superviżorji transfruntieri u transsettorjali huma essenzjali biex jiġi żgurat li r-riskji għas-sikurezza u s-solidità tal-istituzzjonijiet ta’ kreditu u għall-istabbiltà finanzjarja jiġu identifikati u indirizzati malajr. Biex dan jinkiseb, l-awtoritajiet superviżorji jeħtieġ li jiddefinixxu bir-reqqa l-objettivi tagħhom, jiżviluppaw u jżommu valutazzjoni li tħares ’il quddiem tar-riskji għall-istabbiltà finanzjarja, u jsegwu approċċ proattiv integrat għas-superviżjoni bankarja u l-kapaċità tagħhom li jestradixxu fis-settur finanzjarju kollu sabiex jintlaħqu l-miri mixtieqa.

Ir-rieżami vvaluta erba’ oqsma ta’ sfida għas-superviżjoni:

·rispons għall-kriżi tal-COVID-19;

·superviżjoni tal-IT u tar-riskji ċibernetiċi;

·sfidi superviżorji relatati mar-riskji klimatiċi;

·sfidi superviżorji relatati mal-ħasil tal-flus;

Ir-rispons tal-MSU għall-gwerra fl-Ukrajna ġie vvalutat biss indirettament matul dan ir-rieżami, permezz tal-lenti tal-impatt ta’ riskju ġeopolitiku akbar fuq l-istabbiltà finanzjarja u s-superviżjoni bankarja tal-banek, b’mod partikolari fuq ir-riskju ċibernetiku u r-riskju ta’ kreditu. Jista’ jiġi nnotat li, b’mod simili għar-rispons tiegħu għall-pandemija tal-COVID-19, l-MSU rreaġixxa malajr u b’mod komprensiv 20 biex itaffi r-riskji ewlenin. Dawn ir-riskji kienu jinkludu skoperturi ta’ għadd ta’ banek taħt superviżjoni għar-Russja, l-impatt tas-sanzjonijiet, l-attakki ċibernetiċi u l-prospettiva makroekonomika li qed tiddeterjora bħala riżultat tal-kriżi tal-enerġija emerġenti. Fil-prijoritajiet superviżorji tiegħu għall-2023-2025, l-MSU identifika l-gwerra fl-Ukrajna u r-riskji emerġenti bħala wieħed mill-oqsma ewlenin ta’ tħassib tiegħu 21 . L-MSU wera li kien kapaċi jadatta għal tip ġdid ta’ kriżi ftit wara l-pandemija tal-COVID-19, anki jekk għadu kmieni wisq biex jiġi vvalutat l-impatt fit-tul tal-miżuri meħuda.

4.2 Rispons għall-pandemija tal-COVID-19

Minn perspettiva ta’ superviżjoni bankarja, it-tifqigħa tal-pandemija tal-COVID-19 kienet tirrappreżenta test sinifikanti tal-kapaċitajiet tal-MSU li jadatta malajr għall-isfidi superviżorji. Kif huwa rikonoxxut mill-NCAs u mill-partijiet ikkonċernati tal-industrija, ir-rispons tal-MSU għall-pandemija jitqies li kien wieħed rapidu u aġli. L-għodod disponibbli għas-superviżuri kienu suffiċjenti u effettivi biex jindirizzaw l-impatt tal-kriżi, bħala parti mir-rispons usa’ tal-politika pubblika għall-pandemija. Il-kooperazzjoni bejn il-BĊE, l-NCAs u l-Awtoritajiet Superviżorji Ewropej ħadmet tajjeb ukoll matul il-kriżi.

Anke jekk jista’ jkun diffiċli li jitkejlu l-effetti eżatti tal-miżuri individwali ta’ serħan tal-kapital u tal-likwidità – ittieħdu miżuri ta’ appoġġ fiskali u monetarju fil-livell tal-UE u f’dak nazzjonali, fl-istess ħin –, il-miżuri li ġejjin meħuda mill-MSU biex jindirizza l-konsegwenzi tal-pandemija wrew li huma effettivi:

·Miżuri ta’ salvataġġ operazzjonali: dawn il-miżuri, li l-industrija qieset bħala partikolarment utli, bħal skadenzi itwal għall-konformità mal-obbligi superviżorji (eż. għall-implimentazzjoni ta’ azzjonijiet ta’ rimedju li jirriżultaw minn spezzjonijiet riċenti fil-post u investigazzjonijiet interni tal-mudell), ittieħdu fil-ħin u pprovdew lill-banek bil-kapaċità meħtieġa biex jindirizzaw l-impatt immedjat tal-kriżi.

·Monitoraġġ kontinwu tar-riskji tal-banek: it-tifqigħa tal-pandemija enfasizzat il-ħtieġa li tiġi intensifikata u approfondita s-superviżjoni tal-ġestjoni tar-riskju ta’ kreditu. Maġġoranza kbira tal-NCAs faħħru l-għarfien miksub permezz tat-tweġibiet tal-banek għall-ittra lis-CEO.

·Ir-rakkomandazzjoni dwar id-distribuzzjoni tad-dividendi: ir-rakkomandazzjoni tal-BĊE dwar id-dividendi għal istituzzjonijiet sinifikanti kienet effettiva u ppreżervat EUR 28 biljun ta’ kapital f’banek li aġixxew bħala riżerva ta’ kapital addizzjonali matul il-pandemija. L-applikazzjoni prattika tar-rakkomandazzjoni għal-LSIs, għalkemm ġiet segwita mill-NCAs kollha, kienet inqas effettiva, b’għadd sinifikanti ta’ LSIs li għadhom qed iħallsu d-dividendi 22 - kwistjoni mqajma mill-partijiet ikkonċernati minn perspettiva ta’ kundizzjonijiet ekwivalenti.

·L-użu tar-riżerva: matul il-pandemija tal-COVID-19, il-BĊE ppermetta lill-banek biex inaqqsu l-fondi ta’ Gwida tal-Pilastru 2 tagħhom u jużaw riżervi ta’ kapital u ta’ likwidità biex jifilħu għal deterjorament potenzjali fil-karti tal-bilanċ tagħhom u fil-pożizzjonijiet ta’ likwidità tagħhom. Minħabba l-kobor tal-miżuri ta’ appoġġ pubbliku u monetarju meħuda, il-banek ma ffaċċawx telf kbir u, barra minn hekk, ma għamlux użu mir-riżervi tagħhom minħabba restrizzjonijiet massimi fuq l-ammont distribwibbli 23 u restrizzjonijiet perċepiti tas-suq (eż. effetti potenzjali fuq l-istigma tas-suq).

Il-pandemija tal-COVID-19 enfasizzat oqsma ta’ superviżjoni bankarja li jistgħu jittejbu. Fost dawn, l-esperjenza b’SREP “pragmatiku” pprovdiet għarfien siewi għas-simplifikazzjonijiet potenzjali tal-SREP regolari fi żminijiet normali. Fil-qasam tar-riskju ta’ kreditu, il-pandemija tal-COVID-19 żvelat nuqqasijiet sinifikanti fil-ġestjoni tar-riskju ta’ kreditu tal-banek li kienu inqas prominenti fuq ir-radar tas-superviżuri qabel il-pandemija minħabba l-proporzjonijiet baxxi tal-NPL 24 (eż. diverġenzi fil-politiki tar-riskju ta’ kreditu għat-trażżin, politiki ta’ identifikazzjoni ta’ nuqqas ta’ probabbiltà ta’ ħlas u ta’ proviżjonament). Il-miżuri meħuda biex jiġu indirizzati dawn in-nuqqasijiet se jibqgħu qasam ta’ skrutinju superviżorju akbar fil-futur.

4.3 Ir-riskju tal-ICT/ċibernetiku

Fost ir-riskji li ħarġu fl-aħħar 5-10 snin wara ż-żieda fid-diġitalizzazzjoni tas-servizzi finanzjarji u t-tkabbir esponenzjali tal-volumi tad-data użati mill-banek, it-titjib tas-superviżjoni tar-riskju tal-ICT u dak ċibernetiku kien prijorità fuq l-aġenda superviżorja. Ir-riskji ċibernetiċi u r-riskji ta’ esternalizzazzjoni ssemmew bħala l-aktar żewġ suġġetti importanti. L-MSU rrikonoxxa dan, u identifika s-superviżjoni tar-riskju tal-ICT/tar-riskju ċibernetiku bħala qasam ta’ prijorità għolja fit-terminu qasir sa medju.

Ir-rieżami wera li l-MSU għandu biżżejjed setgħat superviżorji formali biex jindirizza r-riskji tal-ICT/ċibernetiċi – aktar u aktar bl-Att dwar ir-Reżiljenza Operazzjonali Diġitali li ġej. Il-qafas ta’ superviżjoni tar-riskju tal-ICT u dak ċibernetiku jitqies xieraq fid-dawl tal-attakki ċibernetiċi osservati sa issa. Fl-2022/23, intalab xenarju ta’ riskju ċibernetiku għas-sottomissjonijiet tal-pjan ta’ rkupru, u qed jitqies test tal-istress fuq iċ-ċibersigurtà għall-2024 biex jiġi vvalutat il-livell ta’ tħejjija tal-banek għall-inċidenti ċibernetiċi.

L-esternalizzazzjoni tas-servizzi tal-IT mill-banek tqajjem tħassib dwar ir-riskji ta’ konċentrazzjoni (dipendenza fuq għadd żgħir ta’ fornituri), id-dipendenza fuq entitajiet intragrupp f’pajjiżi terzi (minħabba riskji ġeopolitiċi potenzjali) u r-riskju tal-ħolqien ta’ ktajjen ta’ attivitajiet esternalizzati. Għalhekk, il-BĊE talab lill-SIs jippreżentaw fuq bażi annwali reġistru tal-arranġamenti ta’ esternalizzazzjoni kollha tagħhom. L-għan huwa li l-BĊE jiġi pprovdut bl-informazzjoni meħtieġa biex jiġu vvalutati r-riskji li jirriżultaw mill-arranġamenti ta’ esternalizzazzjoni, bl-għan aħħari li jitrawmu arranġamenti ta’ esternalizzazzjoni aktar robusti fl-SIs kollha. Barra minn hekk, il-BĊE u l-NCAs jistgħu jwettqu analiżijiet orizzontali tar-riskji ta’ esternalizzazzjoni. Dan jippermetti lill-JSTs jivvalutaw ir-riskji ta’ esternalizzazzjoni tal-banek tagħhom kontra l-pari tagħhom, u ġeneralment jivvalutaw l-interkonnessjonijiet tas-settur finanzjarju ma’ fornituri ta’ servizzi ta’ partijiet terzi u r-riskju potenzjali ta’ konċentrazzjoni fil-livell tal-istituzzjoni u tas-settur. L-ewwel preżentazzjoni kellha ssir f’Lulju 2022, u l-BĊE diġà kkonkluda l-ewwel analiżi orizzontali tiegħu. Dan se jikkontribwixxi għal attivitajiet superviżorji futuri.

F’termini ta’ kooperazzjoni bejn il-BĊE u l-NCAs, ir-rieżami kkonkluda li l-kooperazzjoni kienet qed taħdem tajjeb. Ħafna NCAs faħħru l-ħidma tan-network tal-MSU dwar ir-riskju ċibernetiku, fejn l-informazzjoni tiġi skambjata regolarment bejn l-NCAs u l-BĊE. Xi NCAs semmew li r-rwol tal-BĊE fis-superviżjoni tal-LSI fuq dan is-suġġett jista’ jissaħħaħ, pereżempju billi jiġu żviluppati l-aħjar prattiki għal-LSIs. Il-BĊE jista’ jipprovdi wkoll aktar ċarezza meta jibda inizjattiva ġdida għall-SIs jekk l-NCAs jistennew li din tiġi estiża wkoll għas-superviżjoni tal-LSI.

Tema ċentrali li ħarġet mir-rieżami kienet in-nuqqas ta’ riżorsi tal-ICT, riżorsi tar-riskju ċibernetiku u għarfien espert fil-komunità superviżorja kemm fil-livell tal-NCA kif ukoll fil-livell tal-BĊE. Minħabba l-kompetizzjoni minn atturi oħra tas-suq biex jattiraw it-talent f’dan il-qasam, ir-reklutaġġ speċjalizzat jista’ jkun diffiċli. It-taħriġ tal-persunal kemm fil-BĊE kif ukoll fl-NCAs huwa importanti iżda l-kwistjoni jindirizzaha biss parzjalment.

4.4 Tibdil fil-klima

L-importanza tar-riskji relatati mat-tibdil fil-klima għall-istabbiltà tas-sistema finanzjarja, u għalhekk, għas-superviżjoni prudenzjali, xprunat lill-MSU biex iżid b’mod sinifikanti l-involviment tiegħu f’dan il-qasam billi jwettaq bosta inizjattivi superviżorji. Dawn l-inizjattivi, li jiġu implimentati ferm qabel ma jittieħdu miżuri simili mis-superviżuri fil-biċċa l-kbira tal-ġurisdizzjonijiet l-oħra mhux tal-UE, huma eżempji tal-adattabilità u tal-kapaċità tal-MSU li jindirizza b’mod proattiv l-isfidi superviżorji emerġenti. Dan jikkontribwixxi biex l-MSU jiġi perċepit b’mod wiesa’ bħala prekursur f’dan il-qasam ta’ riskju emerġenti.

Li wieħed ikun fuq quddiem nett tal-isforzi superviżorji fil-qasam tar-riskju tat-tibdil fil-klima jfisser li jinstabu soluzzjonijiet xierqa għal għadd ta’ kwistjonijiet globali li normalment wieħed ma jiltaqax magħhom meta jiġu indirizzati r-riskji tradizzjonali. Dawn il-kwistjonijiet jinkludu n-natura progressiva tar-riskji relatati mal-klima u n-nuqqas ta’ data faċilment disponibbli, dettaljata u komparabbli.

Sabiex jgħin biex jittaffa dan, fl-2020 l-MSU pprovda, fil-forma ta’ gwida, aspettattivi superviżorji dwar kif il-banek għandhom jimmaniġġaw b’mod prudenti u jiddivulgaw b’mod trasparenti r-riskji relatati mal-klima. Il-BĊE vvaluta l-konformità ma’ dawn l-aspettattivi, iżda kien hemm ukoll eżerċizzju ta’ awtovalutazzjoni li l-banek kienu meħtieġa jagħmlu. Sabiex jikkomplementa dawn l-eżerċizzji speċifiċi, il-BĊE jippubblika aġġornamenti regolari dwar il-progress li jkunu għamlu l-banek fid-divulgazzjoni tar-riskji klimatiċi u ambjentali, filwaqt li jipprovdi lill-parteċipanti fis-suq b’eżempji tal-aħjar prattiki. Barra minn hekk, fl-2022, il-BĊE wettaq eżerċizzju ta’ test tal-istress fuq ir-riskju klimatiku biex jivvaluta kemm il-banek kienu ppreparati biex jittrattaw xokkijiet finanzjarji u ekonomiċi li jirriżultaw mir-riskju klimatiku. Dan inċentiva wkoll lill-banek biex jiġbru b’mod attiv id-data u jiżviluppaw indikaturi dwar l-iskoperturi tagħhom. Ir-riżultati jindikaw li l-banek bħalissa ma għandhomx oqfsa robusti ta’ ttestjar tal-istress fuq ir-riskju klimatiku u ma għandhomx data rilevanti. Fl-2022, il-BĊE wettaq ukoll l-ewwel spezzjonijiet fil-post iddedikati għar-riskju klimatiku.

Ir-rieżami tal-MSU enfasizza l-kooperazzjoni tajba bejn il-BĊE u l-NCAs dwar ir-riskji relatati mat-tibdil fil-klima. Bħala eżempju tal-iskambju bidirezzjonali ta’ informazzjoni u kooperazzjoni dwar ir-riskji relatati mal-klima, il-BĊE ingrana l-prattiki superviżorji rilevanti diġà fis-seħħ f’xi NCAs u estendihom għall-MSU kollu. Dan ħeġġeġ aktar djalogu u, b’riżultat ta’ dan, kunsens dwar l-aħjar prattiki. Il-kwalità u l-firxa tal-kooperazzjoni dwar dawn is-suġġetti ġew rikonoxxuti b’mod wiesa’ mill-NCAs matul ir-rieżami. B’mod ġenerali, l-NCAs huma sodisfatti ħafna bl-approċċ superviżorju meħud, b’kunsens dwar il-ħtieġa li jittieħed approċċ gradwali għar-riskji relatati mal-klima sabiex titqajjem b’mod kostanti s-sensibilizzazzjoni dwar dawn ir-riskji fl-industrija u jiġu affettwati l-bidliet meħtieġa.

Il-BĊE appoġġa lill-NCAs billi pprovda programmi ta’ taħriġ. Inħolqu wkoll timijiet orizzontali u network komuni ddedikat għar-riskji klimatiċi. L-NCAs użaw dawn biex jipprovdu kontribut dwar il-prodotti tal-BĊE relatati mal-klima bħall-gwida tiegħu dwar l-aspettattivi superviżorji u dwar l-istabbiliment tat-test tal-istress tar-riskju klimatiku tal-2022. Il-BĊE pprovda wkoll l-opportunità lill-NCAs li jħallu lil-LSIs jipparteċipaw f’xi wħud mill-eżerċizzji tagħhom, pereżempju r-rieżami tematiku tal-2022 dwar ir-riskji relatati mal-klima u dawk ambjentali.

Fl-istess ħin, xi NCAs żviluppaw u ppubblikaw il-linji gwida tagħhom stess dwar ir-riskji tal-ESG għal-LSIs taħt superviżjoni, li jikkomplementaw il-linji gwida tal-BĊE stess għall-SIs. Għalkemm ir-rieżami ma enfasizzax li dan kien qed iwassal għal aspettattivi differenti sinifikanti għal-LSIs, instab li minkejja għadd ta’ azzjonijiet meħuda mill-BĊE – fil-gwida dwar ir-riskji relatati mal-klima, f’bosta diskussjonijiet madwar mejda dwar is-superviżjoni tar-riskju relatat mal-klima u f’analiżi u parametraġġ referenzjarju tal-approċċi tal-NCA għas-superviżjoni tar-riskju relatat mal-klima – hemm il-perċezzjoni li l-koordinazzjoni bejn l-NCAs fl-approċċ tagħhom għal-LSIs dwar dan is-suġġett tista’ tittejjeb aktar; in-nuqqas ta’ koordinazzjoni fil-livell tal-LSI jista’ jwassal għal aspettattivi u prattiki superviżorji differenti għal-LSIs. Il-BĊE jista’ jagħmel parametraġġ referenzjarju ta’ dawn il-prattiki superviżorji biex jiżgura li l-approċċi superviżorji għal dan il-qasam ta’ riskju emerġenti jiġu armonizzati aktar. L-eżitu ta’ dan il-parametraġġ referenzjarju mbagħad jista’ jiġi integrat fil-metodoloġija superviżorja għal-LSIs biex jiġi żgurat approċċ konsistenti għall-prattiki superviżorji.

Il-JSTs wettqu r-rieżami tematiku dwar ir-riskji relatati mal-klima u mal-ambjent fl-2022 u faħħru l-appoġġ riċevut minn funzjonijiet orizzontali fil-BĊE, b’mod partikolari fid-dawl tar-rieżami li twettaq fl-istess ħin bħall-SREP. Pass importanti li jmiss se jkun l-integrazzjoni tar-riskju klimatiku fl-SREP regolari biex jiġi żgurat li s-superviżjoni tar-riskju klimatiku ssir parti mill-proċess superviżorju regolari. Għal dan il-għan, l-MSU qed jaħdem biex jaġġorna l-metodoloġija superviżorja tiegħu.

4.5 Il-ġlieda kontra l-ħasil tal-flus u kontra l-finanzjament tat-terroriżmu (AML/CFT)

Lil hinn mill-impatt negattiv dirett li l-ħasil tal-flus u l-finanzjament tat-terroriżmu (ML/FT) għandhom fuq is-soċjetà, imġiba bħal din għandha wkoll il-potenzjal li tnaqqas il-fiduċja f’banek individwali u fis-settur finanzjarju kollu kemm hu, filwaqt li tagħmel ħsara lir-reputazzjoni tiegħu u potenzjalment ikollha impatt fuq l-istabbiltà u l-funzjonament ordnat tiegħu. Il-ksur tar-rekwiżiti tal-AML/CFT spiss kien marbut ma’ nuqqasijiet fil-kontrolli interni tal-ġestjoni tar-riskju fil-banek. Is-sett ta’ rapporti 25 ppubblikati fl-2019 mill-Kummissjoni dwar l-AML/CFT juri b’mod ċar bosta każijiet ta’ superviżjoni li naqsu milli jipprevjenu r-riskji tal-ML/TF.

Għalhekk, huwa essenzjali li s-superviżuri prudenzjali jqisu l-implikazzjonijiet prudenzjali tar-riskji tal-ML/TF, u li huma u l-awtoritajiet tal-AML/CFT jikkooperaw b’mod effettiv. Meta jeżerċita l-kompiti superviżorji prudenzjali tiegħu, il-BĊE għandu jqis ir-riskji tal-ML/TF mill-perspettiva tas-solidità prudenzjali tal-entità taħt superviżjoni, peress li l-mandat tal-BĊE tiegħu huwa limitat mill-fatt li l-BĊE ma huwiex l-awtorità superviżorja tal-AML/CFT.

Mill-aħħar rieżami tal-MSU, bosta emendi għal-leġiżlazzjoni tal-UE komplew jiċċaraw l-interazzjoni bejn is-superviżjoni prudenzjali u s-superviżjoni tal-AML/CFT, u taw mandat lis-superviżuri prudenzjali biex jaġixxu fuq informazzjoni relatata mal-AML/CFT f’oqsma bħall-SREP, l-għoti ta’ awtorizzazzjonijiet u valutazzjonijiet tal-FAP 26 .

Mill-2019, u bħala riżultat tal-bidliet leġiżlattivi, il-BĊE kien qed jirrifletti sistematikament fuq l-implikazzjoni prudenzjali tar-riskji tal-ML/TF bħala parti mill-SREP 27 . Il-BĊE daħal fi ftehim multilaterali ma’ għadd ta’ superviżuri tal-AML/CFT ta’ istituzzjonijiet ta’ kreditu u finanzjarji tal-Istati Membri taż-ŻEE, li għen biex jiżdied l-iskambju ta’ informazzjoni. Mill-2019, l-għadd ta’ superviżuri tal-AML/CFT li ffirmaw il-ftehim multilaterali mal-BĊE qabeż il-50.

Barra minn hekk, il-BĊE tejjeb il-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet tiegħu stess għall-kondiviżjoni ta’ informazzjoni rilevanti għall-ML/TF mas-superviżuri tal-AML/CFT mill-aħħar rapport tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri dwar l-AML 28 , u dan indika xi dewmien fil-komunikazzjoni tal-BĊE ta’ informazzjoni rilevanti tal-ML/TF lis-superviżuri tal-AML/CFT. Fl-2019, il-BĊE stabbilixxa unità orizzontali li tiffoka fuq suġġetti tal-AML/CFT minn perspettiva prudenzjali u li taġixxi bħala punt ta’ kuntatt ċentrali għal awtoritajiet differenti 29 . L-unità tipprovdi appoġġ tekniku u metodoloġija komuni dwar kwistjonijiet tal-AML/CTF biex tassisti lill-JSTs, tiżgura koordinazzjoni aħjar u approċċ superviżorju konsistenti 30 . Pereżempju, l-unità orizzontali tipprovdi lista ta’ sinjali ta’ twissija prudenzjali li l-JSTs jintegraw f’SREPs, li jwasslu għar-riflessjoni proattiva tal-implikazzjonijiet prudenzjali tar-riskji potenzjali tal-ML/TF fis-superviżjoni prudenzjali. Din tipprovdi wkoll appoġġ għas-superviżjoni tal-LSI fil-kuntest tal-funzjoni ta’ sorveljanza tal-BĊE. 

Il-BĊE jipparteċipa wkoll bħala osservatur fil-kulleġġi superviżorji tal-AML/CFT. Kif hemm deskritt minn rapport tal-EBA26, din il-parteċipazzjoni tipprovdi mezz ieħor għall-iskambju ta’ informazzjoni bejn il-BĊE u l-awtoritajiet superviżorji tal-AML/CFT dwar dawk l-istituzzjonijiet sinifikanti li għalihom ġew stabbiliti kulleġġi bħal dawn. Barra minn hekk, il-BĊE, bħala superviżur prudenzjali, huwa kontributur għall-bażi tad-data tal-AML/CFT tal-EBA (EuReCa). 

Madankollu, għad irid isir progress f’dan il-qasam f’termini tal-armonizzazzjoni tal-approċċi superviżorji lejn ir-riskji tal-ML/TF. Minħabba li kull awtorità tal-AML/CFT għandha l-metodoloġija tagħha stess għall-valutazzjoni tar-riskji tal-ML/TF, il-BĊE jrid jittratta metodoloġiji differenti. Dan jista’ jżid ir-riskju ta’ inkonsistenzi fil-mod kif jiġu indirizzati r-riskji tal-ML/TF u kif l-implikazzjonijiet prudenzjali tagħhom ikunu riflessi fost l-entitajiet taħt superviżjoni.

Biex tindirizza dawn in-nuqqasijiet, il-Kummissjoni pproponiet 31 li tiġi stabbilita awtorità tal-UE għall-AML/CFT (AMLA) li jkollha rwol ċentrali fit-tisħiħ tal-kooperazzjoni u fl-iffaċilitar tal-iskambju ta’ informazzjoni bejn l-awtoritajiet superviżorji kollha involuti, fejn rilevanti, li għalhekk twassal għal aktar titjib dwar kif l-implikazzjonijiet prudenzjali tar-riskji tal-ML/TF ikunu riflessi fis-superviżjoni prudenzjali.

5. L-impatt tal-MSU fuq il-funzjonament tas-suq intern

It-tlestija tal-Unjoni Bankarja tibqa’ waħda mill-prijoritajiet ta’ politika tal-UE. Diġà sar progress sinifikanti lejn suq bankarju aktar unifikat permezz tal-istabbiliment tal-MSU u l-Mekkaniżmu Uniku ta’ Riżoluzzjoni. Dawn ġew stabbiliti biex jegħlbu l-kwistjonijiet enfasizzati minn kriżijiet finanzjarji preċedenti. F’xi każijiet, dawn wasslu għad-dissoluzzjoni ta’ gruppi bankarji transfruntieri integrati skont il-linji nazzjonali għall-ġestjoni ta’ kriżijiet bankarji b’riżorsi nazzjonali. L-MSU stabbilixxa superviżjoni bankarja b’saħħitha għall-Unjoni Bankarja kollha, li tgħin biex tiġi indirizzata l-frammentazzjoni tas-suq bankarju u biex jiġu segwiti interessi Ewropej ġenwini. Madankollu, l-isfidi ta’ politika u politiċi persistenti għat-tlestija tal-Unjoni Bankarja sa issa wrew li huma ostaklu biex jinkiseb suq intern kompletament effiċjenti għall-banek.

F’dan l-isfond, hemm limiti għall-impatt li l-effettività tal-MSU biss jista’ jkollha fuq is-suq intern. L-attivitajiet ċentralizzati ta’ superviżjoni bankarja li l-MSU ilu jwettaq mill-bidu tiegħu, inklużi dawk b’rispons għall-kriżijiet minn dawn l-aħħar snin, jistgħu jitqiesu bħala li qed jagħtu kontribut sinifikanti biex tinbena l-fiduċja bejn l-Istati Membri billi jiġi żgurat li s-settur bankarju tal-UE jkun aktar reżiljenti u billi tittejjeb il-kooperazzjoni dwar is-superviżjoni bankarja madwar l-UE 32 . Tabilħaqq, l-iskambji mal-NCAs enfasizzaw progress ċar fl-integrazzjoni tagħhom fil-proċess tat-teħid ta’ deċiżjonijiet dwar kwistjonijiet superviżorji, komunikazzjoni u parteċipazzjoni aħjar fid-definizzjoni ta’ prijoritajiet u strateġija superviżorji, u ġbir imtejjeb ta’ riżorsi superviżorji għal spezzjonijiet transfruntieri. Barra minn hekk, l-MSU kkontribwixxa għat-tnaqqis effettiv tar-riskju fis-settur bankarju tal-UE, u kiseb progress sinifikanti fit-titjib tal-ġestjoni tar-riskju tal-banek tal-NPLs 33 . Madankollu, filwaqt li l-MSU kompla jiffunzjona aħjar fi snin riċenti u mmatura u evolva bħala istituzzjoni, l-impatt tiegħu fuq il-funzjonament bla xkiel tas-suq intern għadu limitat mill-isfidi politiċi għall-Unjoni Bankarja. Fil-prattika, dawn jissarrfu f’xi grad ta’ segmentazzjoni tas-suq tul il-fruntieri nazzjonali u wkoll f’konsolidazzjoni limitata bejn il-banek ibbażati fi Stati Membri differenti.

Tħassib partikolari li tqajjem meta l-MSU ġie stabbilit kien iċċentrat fuq ir-riskju li jista’ joħloq xejriet differenti ta’ integrazzjoni bejn il-banek fl-Istati Membri parteċipanti u l-banek fi Stati Membri mhux parteċipanti, u b’hekk jifframmenta s-suq intern. Fil-prattika dan it-tħassib ma mmaterjalizzax, minn naħa waħda minħabba li l-integrazzjoni fis-sistema bankarja fl-Istati Membri parteċipanti għadha insuffiċjenti; u min-naħa l-oħra, minħabba li l-kooperazzjoni bejn il-BĊE u l-awtoritajiet kompetenti fi Stati Membri mhux parteċipanti kienet bla xkiel, b’mod partikolari permezz ta’ kulleġġi u skambji ta’ informazzjoni sostnuti minn oqfsa solidi (memoranda ta’ qbil).

6. Konklużjonijiet

L-analiżi mwettqa matul ir-rieżami u ppreżentata f’dan ir-rapport tappoġġa l-kunċett li l-MSU żviluppa f’organizzazzjoni matura li qed tiffunzjona tajjeb. Aktar minn 8 snin mill-bidu tiegħu, l-MSU wera li huwa awtorità superviżorja rispettata li kapaċi twettaq il-mandat tagħha kif stabbilit fir-Regolament dwar l-MSU.

Mill-aħħar rieżami tal-MSU, l-MSU kompla jtejjeb il-prattiki superviżorji tiegħu u jistabbilixxi aktar l-awtorità tiegħu. Fi snin riċenti, huwa żviluppa prattiki superviżorji aktar armonizzati, trasparenti u komparabbli, pereżempju għad-determinazzjoni tar-Rekwiżiti tal-Pilastru 2 u l-Gwida tal-Pilastru 2 tal-banek, kif ukoll għall-valutazzjonijiet kompetenti u idonei mwettqa. Dan it-titjib kellu impatt pożittiv fuq il-kooperazzjoni mill-qrib bejn il-BĊE u l-NCAs, li hija dimensjoni importanti u unika tal-MSU. Il-feedback li wasal matul ir-rieżami kien pożittiv ħafna dwar din il-kooperazzjoni u enfasizza l-fiduċja reċiproka li teżisti bejn il-BĊE u l-NCAs, inklużi dawk li jipparteċipaw fl-MSU permezz ta’ kooperazzjoni mill-qrib. Dan min-naħa tiegħu jippermetti lill-MSU jiżviluppa ulterjorment l-approċċ tiegħu bbażat fuq ir-riskju fis-superviżjoni, kif jidher bl-eżerċizzju pilota tal-SREP. Dan jirriżulta f’allokazzjoni aktar effiċjenti tar-riżorsi.

L-MSU wera wkoll li huwa kapaċi jadatta malajr għall-isfidi superviżorji emerġenti, kif ukoll għal avvenimenti avversi mhux mistennija. Ir-rieżami sab li l-MSU kien ġeneralment imfaħħar, inkluż mill-partijiet ikkonċernati tal-industrija, għall-approċċ rapidu u aġli tiegħu biex jiġu indirizzati l-isfidi ppreżentati mill-kriżi tal-COVID-19. Fl-istess ħin, l-MSU qed juri li huwa proattiv u kapaċi jieħu approċċ li jħares ’il quddiem lejn is-superviżjoni bankarja, kif jidher mill-isforzi tiegħu fil-qasam tar-riskji relatati mal-klima.

Ir-rieżami enfasizza wkoll xi oqsma li se jeħtieġu fokus kontinwu. L-ewwel nett, l-MSU qed jiffaċċa sfidi dwar id-disponibbiltà tal-ħiliet li huma meħtieġa biex titwettaq superviżjoni f’oqsma speċjalizzati ħafna. Dan jillimita l-possibbiltà li tiġi pprijoritizzata l-ħidma f’oqsma bħar-riskji tal-ICT/ċibernetiċi u l-valutazzjonijiet interni tal-mudelli. It-tieni, is-sejbiet tar-rieżami enfasizzaw l-importanza tal-komunikazzjoni u l-kooperazzjoni esterni. Filwaqt li t-trasparenza lejn entitajiet taħt superviżjoni dwar l-inizjattivi superviżorji tjiebet, il-komunikazzjoni mal-partijiet ikkonċernati rilevanti għadha importanti biex jiġi żgurat li jifhmu l-aspettattivi u l-eżiti mfittxija mis-superviżuri. Fi snin riċenti, l-MSU għamel ukoll ħafna sforz fil-kooperazzjoni tiegħu ma’ awtoritajiet superviżorji oħra, bħall-Mekkaniżmu Uniku ta’ Riżoluzzjoni, l-Awtorità Bankarja Ewropea, awtoritajiet kontra l-ħasil tal-flus, superviżuri mhux bankarji u superviżuri minn pajjiżi terzi. Għal dan l-għan, l-MSU stabbilixxa memoranda ta’ qbil ma’ ħafna minnhom. Fis-snin li ġejjin, huwa importanti li jiġi żgurat li dawn jintużaw b’mod effettiv, b’mod partikolari fir-rigward tal-kooperazzjoni ma’ superviżuri mhux bankarji, u jirriżulta f’eżiti superviżorji aħjar. It-tielet, qasam finali li se jeħtieġ aktar attenzjoni, iżda li ma jaqax taħt il-kontroll tal-MSU nnifsu, jikkonċerna l-armonizzazzjoni ta’ ċerti oqsma leġiżlattivi. Ir-rieżami enfasizza d-diffikultajiet li l-MSU qed jiffaċċa fl-oqsma ta’ valutazzjoni kompetenti u xierqa, is-setgħat ta’ sanzjonar u l-ġlieda kontra l-ħasil tal-flus, fejn l-MSU huwa fil-biċċa l-kbira dipendenti fuq il-liġi nazzjonali. Is-superviżjoni tibbenefika minn qafas legali aktar armonizzat peress li dan jindirizza t-tħassib dwar kundizzjonijiet mhux ekwivalenti fi ħdan l-MSU.

B’mod ġenerali, ir-rieżami ma identifikax oqsma li jkunu jeħtieġu bidliet kbar fir-Regolament dwar l-MSU f’dan l-istadju. Il-Kummissjoni tikkonkludi, abbażi tal-għarfien miksub matul ir-rieżami, li l-pilastru superviżorju tal-Unjoni Bankarja issa huwa stabbilit sew u jiffunzjona b’mod effettiv. Għalhekk, dan għandu jispira fiduċja fl-opportunitajiet li Unjoni Bankarja kompluta tista’ twassal, b’mod partikolari għas-suq intern.

(1)

L-Artikolu 32, ir- Regolament dwar il-MSU

(2)

  Rapport ta’ Rieżami tal-2017 tal-MSU

(3)

 Saru diskussjonijiet mal-assoċjazzjonijiet bankarji ewlenin attivi fil-livell Ewropew, bħall-Federazzjoni Bankarja Ewropea, l-Assoċjazzjoni għas-Swieq Finanzjarji fl-Ewropa, il-Grupp Ewropew tat-Tfaddil u tas-Servizzi Bankarji għall-Bejgħ bl-Imnut, l-Assoċjazzjoni Ewropea tal-Banek Pubbliċi, u l-Federazzjoni Ewropea tas-Soċjetajiet tal-Bini.

(4)

Il-lista ta’ entitajiet taħt superviżjoni (l-aktar verżjoni riċenti ta’ Jannar 2023) hija disponibbli hawnhekk: https://www.bankingsupervision.europa.eu/banking/list/html/index.mt.html  

(5)

L-Artikolu 6 tar- Regolament dwar l-MSU .

(6)

Xi sejbiet speċifiċi ħafna huma koperti mis-sejbiet f’taqsimiet oħra: l-użu ineffiċjenti tar-riżorsi fir-rigward tal-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet [it-Taqsimiet 3.7 u 4.5], it-timijiet superviżorji konġunti li ma għandhomx biżżejjed persunal jew ħiliet lingwistiċi [it-Taqsima 3.2].

(7)

L-awtoritajiet kompetenti ta’ superviżjoni bankarja skont il-qafas tal-MSU ma għandhomx is-setgħa li jimponu dispożizzjonijiet speċifiċi bbażati fuq standards kontabilistiċi. Madankollu, il-qafas prudenzjali jipprovdi lista ta’ għodod disponibbli biex jiġi influwenzat il-livell ta’ proviżjonament tal-banek meta t-trattament kontabilistiku ma jkunx prudenti biżżejjed u potenzjalment iwassal għal riskji prudenzjali għall-banek taħt superviżjoni.

(8)

  Ittra tas-CEO

(9)

Ftehim interistituzzjonali bejn il-BĊE u l-QEA dwar l-iskambju ta’ informazzjoni: MOU_ECA-ECB.pdf

(10)

  Ir-Regolament dwar it-Tariffi Superviżorji

(11)

Il-BĊE ppubblika ittra mibgħuta lis-CEOs ta’ istituzzjonijiet sinifikanti li tiddeskrivi l-aspettattivi superviżorji fir-rigward ta’ tranżazzjonijiet ingranati ( Tranżazzjonijiet ingranati ) abbażi tal-gwida ppubblikata fl-2017.

(12)

Din l-enfasi fuq il-ġestjoni tar-riskju tar-rata tal-imgħax hija partikolarment rilevanti fil-kuntest tad-diffikultajiet li xi banek ta’ daqs medju tal-Istati Uniti ltaqgħu magħhom f’Marzu / April 2023.

(13)

Il-Kroazja ssieħbet fiż-żona tal-euro fl-1 ta’ Jannar 2023. Saret ukoll membru sħiħ tal-MSU.

(14)

  The desks mapping review – integrating Brexit banks into European banking supervision

(15)

Id-Direttiva dwar il-Konglomerati Finanzjarji tistabbilixxi qafas għall-kooperazzjoni superviżorja fost is-superviżuri kollha involuti fis-superviżjoni tal-entitajiet fil-konglomerat finanzjarju. Barra minn hekk, id-Direttiva tistabbilixxi l-kriterji għall-ħatra ta’ “koordinatur”, li huwa s-superviżur li jwassal għall-eżerċitar tas-setgħat ta’ superviżjoni supplimentari.

(16)

 Inizjalment applikabbli għal 11-il Stat Membru u għal istituzzjonijiet b’assi totali ta’ inqas minn EUR 3 biljun, fl-2022 din il-proċedura ġiet estiża għall-Istati Membri kollha fl-MSU u għall-istituzzjonijiet b’assi totali sa EUR 10 biljun.

(17)

Iż-żmien medju tal-ipproċessar għal valutazzjonijiet kompetenti u idonei għall-membri tal-korp maniġerjali naqas bi 33 %, minn 164 jum fl-2017 għal 110 ijiem fl-2021. Iż-żmien ġenerali tal-ipproċessar għall-proċeduri kompetenti u idonei li tlestew fl-2021 kien ta’ medja ta’ 3,7 xahar.

(18)

  Ir-Rapport tal-2021 dwar is-Sanzjonar

(19)

 L-Artikolu 129 tar- Regolament Qafas dwar l-MSU jippermetti lill-MSU juża pagamenti perjodiċi ta’ penali.

(20)

  Supervisors’ reaction to the war in Ukraine (europa.eu)

(21)

  Superviżjoni Bankarja tal-BĊE: Prijoritajiet Superviżorji tal-MSU għall-2023-2025

(22)

Bejn Marzu 2020 u Settembru 2021, 925 LSI ħallsu dividendi għal ammont totali ta’ EUR 2,9 biljun.

(23)

Id-Direttiva dwar ir-Rekwiżiti Kapitali introduċiet il-kunċett ta’ ammont massimu distribwibbli, li jirrikjedi li s-superviżuri jirrestrinġu awtomatikament id-distribuzzjonijiet tal-qligħ jekk il-kapital totali ta’ bank jaqa’ taħt is-somma tar-rekwiżiti tal-Pilastru 1, tal-Pilastru 2 u tar-riżerva tas-CRD tiegħu.

(24)

Ta’ min jinnota li qabel ma faqqgħet il-pandemija, il-BĊE wettaq bosta inizjattivi superviżorji biex jiffaċilita t-tnaqqis u l-ġestjoni prudenti tal-istokk tal-NPLs fis-settur bankarju tal-UE. Huwa pprovda gwida superviżorja dwar il-klassifikazzjoni, il-ġestjoni u l-proviżjonament xierqa tal-NPLs. Huwa pprovda wkoll aspettattivi superviżorji speċifiċi għall-banek għall-proviżjonament tal-NPLs. B’mod ġenerali, l-istrateġija tal-NPL tal-BĊE għenet biex jitnaqqsu l-NPLs fis-settur bankarju tal-UE.

(25)

  Report_assessing_recent_alleged_money-laundering_cases_involving_eu_credit_institutions.pdf

(26)

Ara b’mod partikolari l-Artikoli 91 u 97 tas-CRD, kif emendati mis-CRD 5.

(27)

L-implimentazzjoni tal-Linji Gwida tal-SREP mill-BĊE fl-2019 tirrifletti l-approċċ viġilanti tiegħu lejn ir-riskji tal-ML/TF.

(28)

Il-BĊE implimenta proċess simplifikat għall-iskambju ta’ informazzjoni skont il-ftehim tal-AML wara l-awditu tal-QEA (ara L-isforzi tal-UE fil-ġlieda kontra l-ħasil tal-flus fis-settur bankarju huma frammentati u l-implimentazzjoni mhijiex suffiċjenti .

(29)

 L-awtoritajiet tal-AML/CFT u l-unitajiet tal-intelligence finanzjarja.

(30)

Il-Linji Gwida l-ġodda tal-EBA għall-SREP jiżguraw ukoll approċċ superviżorju konsistenti u armonizzat għar-riskji tal-ML/TF ( Guidelines for common procedures and methodologies for the supervisory review and evaluation process (SREP) and supervisory stress testing | Awtorità Bankarja Ewropea )

(31)

  Proposta tal-Kummissjoni li tistabbilixxi l-Awtorità għall-Ġlieda Kontra l-Ħasil tal-Flus u l-Finanzjament tat-Terroriżmu

(32)

F’dan ir-rigward, il-BĊE dan l-aħħar adotta memorandum ta’ qbil mas-sitt NCAs tal-UE li ma jipparteċipawx fl-MSU, kif previst fl-Artikolu 3(6) tar-Regolament dwar l-MSU.

(33)

Skont id-data tal-BĊE, il-volum ta’ NPLs fis-settur bankarju tal-UE naqas b’64 % mill-2015. Link disponibbli hawnhekk: https://www.bankingsupervision.europa.eu/press/speeches/date/2023/html/ssm.sp230208~4ee762ce05.en.html