Comhaontú idir an tAontas agus Ríocht na hIorua maidir le comhar riaracháin i réimse na cánach breisluacha (CBL)

ACHOIMRE AR:

Comhaontú idir an tAontas agus an Iorua maidir le comhar riaracháin, calaois a chomhrac agus éilimh i réimse CBL a ghnóthú

Cinneadh (AE) 2017/2381 — síniú, thar ceann an Aontais, ar an gComhaontú idir an tAontas agus an Iorua maidir le comhar riaracháin, calaois a chomhrac agus éilimh i réimse CBL a ghnóthú

Cinneadh (AE) 2018/1089 — an Comhaontú idir an tAontas agus an Iorua maidir le comhar riaracháin, calaois a chomhrac agus éilimh i réimse CBL a ghnóthú

CAD IS AIDHM LEIS AN GCOMHAONTÚ AGUS LEIS NA CINNTÍ?

• Bunaítear leis an gcomhaontú comhar riaracháin idir an tAontas agus an Iorua d’fhonn:
  • a chinntiú go gcomhlíontar an reachtaíocht cánach breisluacha (CBL) ina 2 dhlínse;
  • ioncam CBL gach sínitheora a chosaint.
• Le Cinneadh (AE) 2017/2381 sínítear an comhaontú agus le Cinneadh (AE) 2018/1089 faomhtar go foirmeálta an comhaontú thar ceann an Aontais Eorpaigh.

PRÍOMHPHOINTÍ

Déanfar foráil sa chomhaontú i leith:

• comhroinnt faisnéise chun cuidiú le CBL a mheas agus a chur i bhfeidhm i gceart, agus chun aghaidh a thabhairt ar chalaois;
• éilimh CBL a aisghabháil, lena n-áirítear aon phionóis riaracháin, fíneálacha, táillí, formhuirir, ús agus costais atá nasctha leis na héilimh.

Maidir le tíortha AE agus an Iorua:

• bunaítear:
  • údarás atá freagrach as an gcomhaontú a chur i bhfeidhm;
  • 2 oifig idirchaidrimh lárnacha: ceann le haghaidh comhair riaracháin, agus an ceann eile le haghaidh cuidiú le hioncam CBL a ghnóthú;
• caitheamh le faisnéis a fhaigheann siad mar fhaisnéis rúnda, ach féadfaidh siad:
  • í sin a nochtadh do dhaoine aonair agus d’údaráis a chuireann dlíthe CBL i bhfeidhm;
  • í a úsáid chun measúnú agus forfheidhmiú a dhéanamh, lena n-áirítear bearta gnóthúcháin agus réamhchúraim cánacha eile agus ranníocaíochtaí éigeantacha slándála sóisialta, agus smachtbhannaí riaracháin nó coiriúla a chur i bhfeidhm;
• glacadh le hoifigigh eile ar a n-áitribh chun faisnéis a chomhroinnt agus freastal ar fhiosrúcháin riaracháin mar bhreathnóirí;
• aontú chun rialuithe comhuaineacha a dhéanamh nuair a mheastar go bhfuil siad sin níos éifeachtaí ná cinn aonair;
• sonraí staidrimh a sholáthar don Chomhchoiste (féach thíos le haghaidh tuilleadh sonraí faoin gCoiste) faoin 30 Meitheamh.

Soláthraíonn tíortha faisnéis, ag baint úsáid as foirm chaighdeánach agus féadfaidh siad aiseolas a iarraidh:

• arna iarraidh ó údarás eile, laistigh de 3 mhí de ghnáth, ach laistigh de mhí amháin má tá sé acu cheana féin;
• go spontáineach i gcás go bhfuil:
  • faisnéis acu atá riachtanach chun go gcuirfidh duine eile a chóras cánach i bhfeidhm go héifeachtach;
  • creideann siad gur tharla calaois CBL, nó is dóigh gur tharla amhlaidh, i dtír eile;
  • tá an baol ann go gcaillfear cáin sa tír eile;
• go huathoibríoch i gcás catagóirí arna gcinneadh ag an gComhchoiste.

Féadfaidh tíortha diúltú faisnéis a sholáthar dá mbeadh an méid a leanas ag tarlú mar thoradh air:

• oibleagáidí nua ar dhaoine atá faoi dhliteanas CBL;
• ualaí díréireacha ar a riarachán;
• rún tráchtála, tionsclaíoch nó gairmiúil a nochtadh nó a bheith contrártha le beartas poiblí; nó
• níor ídigh an t-údarás iarrthach a ghnáthfhoinsí faisnéise.

Cuidíonn tíortha lena chéile éilimh CBL a ghnóthú tríd an méid a leanas a dhéanamh:

• faisnéis ábhartha a sholáthar;
• fiosrúcháin riaracháin riachtanacha a dhéanamh;
• ligean d’oifigigh pháirtí a bheith i láthair ina n-oifigí, i bhfiosrúcháin riaracháin agus in imeachtaí cúirte;
• fógra a thabhairt do sheoltaí gach doiciméad a chuireann údarás eile ar aghaidh;
• éileamh a ghnóthú faoi réir ordú forfheidhmithe nó aon bhearta réamhchúraim is gá a dhéanamh.

Maidir le tíortha:

• na nósanna imeachta forfheidhmithe iarrtha a chur ar fionraí láithreach má dhéantar agóid i gcoinne an éilimh sa tír is iarratasóir;
• féadfar diúltú an iarraidh a chomhlíonadh más amhlaidh go ndéanfaidh an t-éileamh aon cheann díobh a leanas:
  • chruthódh sé deacrachtaí tromchúiseacha eacnamaíocha nó sóisialta ina ndlínse;
  • tá sé níos mó ná 5 bliana d’aois, nó 10 mbliana d’aois faoi choinníollacha áirithe;
  • tá sé faoi bhun €1,500.

Láimhseáiltear díospóidí maidir le éileamh tosaigh agus ordú forfheidhmithe tíre laistigh dá dlínse, iad siúd ar an mbealach a chomhlíonann tír eile an iarraidh sin déanann a córas dlí í a láimhseáil.

Cuireann an comhaontú ar chumas na hIorua páirt a ghlacadh in Eurofisc, líonra de shaineolaithe frithchalaoise riaracháin cánach.

Leis an comhaontú cruthaítear Comhchoiste ionadaithe ón Aontas agus ón Iorua chun a fheidhmiú agus a chur chun feidhme ceart a áirithiú. Leis sin déantar:

• moltaí agus glactar cinntí;
• déantar cinneadh ar chatagóirí nua maidir le malartú uathoibríoch faisnéise;
• bunaítear leis socruithe praiticiúla éagsúla;
• glactar cinntí d’aon toil;
• tagann siad le chéile uair amháin gach 2 bhliain ar a laghad;
• láimhseálann sé aon díospóidí maidir le léirmhíniú nó cur i bhfeidhm.

Tá an comhaontú bailí ar feadh tréimhse éiginnte. Féadfar é a fhoirceannadh 6 mhí tar éis do cheachtar páirtí fógra a thabhairt i scríbhinn maidir lena rún chun é sin a dhéanamh.

DÁTA THEACHT I BHFEIDHM

Tháinig an comhaontú i bhfeidhm an 1 Meán Fómhair 2018.

CÚLRA

• Is í an Iorua an chéad tír a bhfuil comhaontú comhair CBL ag an Aontas léi. Is comhalta í den Limistéar Eorpach Eacnamaíoch, tá córas CBL den chineál céanna aige agus dea-theist air maidir le comhar CBL leis an Aontas, go háirithe maidir le fuinneamh.
• Leanann an comhaontú an struchtúr céanna agus a úsáideadh le haghaidh comhair idir tíortha AE faoi Rialachán (AE) Uimh. 904/2010 le haghaidh CBL (féach achoimre) agus faoin Treoir 2010/24/AE ón gComhairle (féach achoimre) chun éilimh CBL a ghnóthú.
• Chun tuilleadh faisnéise a fháil, féach:
  • CBL agus comhar riaracháin (An Coimisiún Eorpach).

PRÍOMHDHOICIMÉID

Comhaontú idir an tAontas Eorpach agus Ríocht na hIorua maidir le comhar riaracháin, calaois a chomhrac agus éilimh a ghnóthú i réimse na cánach breisluacha (IO L 195, 1.8.2018, lgh. 3-22)

Cinneadh (AE) 2017/2381 ón gComhairle an 5 Nollaig 2017 maidir le síniú, thar ceann an Aontais, an Chomhaontaithe idir an tAontas Eorpach agus Ríocht na hIorua maidir le comhar riaracháin, calaois a chomhrac agus éilimh a ghnóthú i réimse na cánach breisluacha (IO L 340, 20.12.2017, lgh. 4-5)

Cinneadh (AE) 2018/1089 ón gComhairle an 22 Meitheamh 2018 maidir le tabhairt i gcrích, thar ceann an Aontais, an Chomhaontaithe idir an tAontas Eorpach agus Ríocht na hIorua maidir le comhar riaracháin, calaois a chomhrac agus éilimh i réimse na cánach breisluacha a ghnóthú (IO L 195, 1.8.2018, lgh. 1-2)

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Eolas ar an gComhaontú idir an tAontas Eorpach agus an Ríocht na hIorua maidir le comhar riaracháin, calaois a chomhrac agus éilimh sa réimse maidir le cáin bhreisluacha a ghnóthú (IO L 199, 7.8.2018, lch. 1)

Rialachán (AE) Uimh. 904/2010 ón gComhairle an 7 Deireadh Fómhair 2010 maidir le comhar riaracháin agus calaois a chomhrac i réimse na cánach breisluacha (IO L 268, 12.10.2010, lgh. 1-18)

Rinneadh na leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (AE) Uimh. 904/2010 a chorprú sa bhuntéacs. Ní de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

Treoir 2010/24/AE ón gComhairle an 16 Márta 2010 maidir le cúnamh frithpháirteach idir tíortha AE chun éilimh a bhaineann le cánacha, dleachtanna agus bearta eile a ghnóthú (IO L 84, 31.3.2010, lgh. 1-12)

Nuashonraithe 22.07.2020