ECO/606
Ο ΦΠΑ στην ψηφιακή εποχή
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ
Τμήμα «Οικονομική και Νομισματική Ένωση, οικονομική και κοινωνική συνοχή»
Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ όσον αφορά τους κανόνες ΦΠΑ για την ψηφιακή εποχή
[COM(2022) 701 final – 2022/0407 (CNS)]
Πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010 όσον αφορά τις απαιτούμενες ρυθμίσεις διοικητικής συνεργασίας στον τομέα του ΦΠΑ για την ψηφιακή εποχή
[COM(2022) 703 final – 2022/0409 (CNS)]
|
Επικοινωνία
|
eco@eesc.europa.eu
|
|
Υπάλληλος διοίκησης
|
Juri SOOSAAR
|
|
Ημερομηνία του εγγράφου
|
19/4/2023
|
Εισηγητής: Philip VON BROCKDORFF
Συνεισηγητής: Krister ANDERSSON
|
Αίτηση γνωμοδότησης
|
Συμβούλιο, 10/2/2023 και 13/2/2023
|
|
Νομική βάση
|
Άρθρο 113 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
|
|
|
|
|
Αρμόδιο όργανο
|
Τμήμα: «Οικονομική και Νομισματική Ένωση, οικονομική και κοινωνική συνοχή»
|
|
Έγκριση από το τμήμα
|
18/4/2023
|
|
Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας
(υπέρ/κατά/αποχές)
|
67/0/0
|
|
Έγκριση από την Ολομέλεια
|
ΗΗ/ΜΜ/ΕΕΕΕ
|
|
Σύνοδος ολομέλειας αριθ.
|
…
|
|
Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας
(υπέρ/κατά/αποχές)
|
…/…/…
|
1.Σύνοψη και συστάσεις
1.1Η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρωτοβουλία της Επιτροπής που αποσκοπεί στην επικαιροποίηση των τριακονταετών κανόνων ΦΠΑ, προκειμένου να βελτιωθεί η λειτουργία της ενιαίας αγοράς με μικρότερο κατακερματισμό και να καταστεί κατάλληλη για την ψηφιακή εποχή.
1.2Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι κύριος στόχος της πρότασης θα πρέπει να είναι ένα σύστημα ΦΠΑ καλύτερα προσαρμοσμένο στις τρέχουσες εξελίξεις της ψηφιακής οικονομίας που θα συμβάλλει στη βελτίωση της λειτουργίας της ενιαίας αγοράς. Επιπλέον, η πρόταση θα πρέπει να καταστήσει την είσπραξη του φόρου αποτελεσματική και έγκαιρη, μειώνοντας τις περιπτώσεις απάτης στον τομέα του ΦΠΑ και, κατ’ επέκταση, το έλλειμμα ΦΠΑ.
1.3Προκειμένου να ωφεληθούν πλήρως από την ενιαία αγορά, οι επιχειρήσεις απαιτούν ομοιόμορφη εφαρμογή των κανόνων ΦΠΑ σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό μπορεί να διασφαλιστεί μόνο με την ανάληψη δράσης σε ενωσιακό επίπεδο ΕΕ, για την πρόληψη της γραφειοκρατίας, των αποκλίσεων και των κενών στους ισχύοντες κανόνες ΦΠΑ. Η ΕΟΚΕ ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειές της για την εφαρμογή τους και τονίζει τη σημασία της ύπαρξης επεξηγηματικών σημειώσεων ή συναφούς καθοδήγησης για τη διασφάλιση της ομοιομορφίας.
1.4Η ΕΟΚΕ διαπιστώνει με ικανοποίηση ότι οι προτεινόμενοι κανόνες για τις ψηφιακές πλατφόρμες και ο ρόλος τους στη διευκόλυνση της είσπραξης του ΦΠΑ συνάδουν με προηγούμενες πρωτοβουλίες της Επιτροπής για την ψηφιακή οικονομία.
1.5Η ΕΟΚΕ εκτιμά το γεγονός ότι ο εγχώριος μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης θα εφαρμόζεται τόσο στις παραδόσεις αγαθών όσο και στις παροχές υπηρεσιών. Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι το ισχύον σύστημα αντιμετωπίζει διαφορετικά τα αγαθά και τις υπηρεσίες στο ενδοκοινοτικό εμπόριο. Η ΕΟΚΕ εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η συνολική πρόταση της Επιτροπής δεν δράττεται της ευκαιρίας να ευθυγραμμίσει τη μεταχείριση των αγαθών και των υπηρεσιών από πλευράς ΦΠΑ, πράγμα που θα μείωνε τη διοικητική επιβάρυνση για τις επιχειρήσεις, ιδίως για τις ΜΜΕ.
1.6Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι το προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα για τη δήλωση των ενδοκοινοτικών παραδόσεων αγαθών και παροχών υπηρεσιών εντός δύο ημερών φαίνεται αδικαιολόγητα σύντομο. Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ανησυχία της για το γεγονός ότι η προθεσμία δύο ημερών για τα ηλεκτρονικά τιμολόγια και την υποβολή στοιχείων θα αποτελέσει εμπόδιο στο ενδοκοινοτικό εμπόριο, ιδίως καθώς πολλές ΜΜΕ αντιμετωπίζουν ήδη προβλήματα με την πολύ μεγαλύτερη προθεσμία που προβλέπεται στο ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο.
1.7Η Επιτροπή εισηγείται να εξαλειφθεί η δυνατότητα έκδοσης συγκεντρωτικών τιμολογίων να καταργηθεί βάσει της πρότασης. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι τα συγκεντρωτικά τιμολόγια δεν θα πρέπει να καταργηθούν, δεδομένου ότι κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε προβλήματα σε πολλούς τομείς. Η χρήση συγκεντρωτικών τιμολογίων θα πρέπει να επιτρέπεται πάντοτε για τις εγχώριες συναλλαγές. Όσον αφορά τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι μια άλλη δυνατότητα θα μπορούσε να είναι ο περιορισμός της χρήσης συγκεντρωτικών τιμολογίων, π.χ. με περιορισμό επτά ημερών.
1.8Η ΕΟΚΕ ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειές της για τη συμπερίληψη των εκπτώσεων του ΦΠΑ στη μονοαπευθυντική θυρίδα (OSS) το συντομότερο δυνατόν, καθώς και για τις έγκαιρες επιστροφές του ΦΠΑ.
1.9Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ανησυχία της για το γεγονός ότι το σημαντικό κόστος εφαρμογής των μέτρων της συνολικής δέσμης μέτρων για τον ΦΠΑ θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των τιμών για τους καταναλωτές.
1.10Η ΕΟΚΕ συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής ότι η ενδοενωσιακή διάσταση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ απαιτεί παρέμβαση της ΕΕ, σύμφωνα με την ορθή εφαρμογή της αρχής της επικουρικότητας.
1.11Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι τα δεδομένα που συλλέγονται και ανταλλάσσονται μεταξύ των φορολογικών αρχών θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και ευαίσθητα επιχειρηματικά δεδομένα. Τα εν λόγω δεδομένα πρέπει να προστατεύονται και να αντιμετωπίζονται με τη μέγιστη δυνατή προσοχή για τη διαφύλαξη της ακεραιότητας των καταναλωτών και των επιχειρήσεων.
2.Εισαγωγή και πλαίσιο
2.1Στις 8 Δεκεμβρίου 2022, η Επιτροπή δημοσίευσε δέσμη μέτρων για τον εκσυγχρονισμό του ενωσιακού φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ), με διττό σκοπό: αφενός, την αναπροσαρμογή του συστήματος ΦΠΑ στην ψηφιακή εποχή και, αφετέρου, την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς του έναντι της απάτης, προκειμένου να μειωθεί το τρέχον έλλειμμα ΦΠΑ (που εκτιμάται σε περίπου 93 δισ. ευρώ).
2.2Ειδικότερα, η δέσμη αποτελείται από τρία νομοθετικά μέτρα: i) πρόταση οδηγίας για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ όσον αφορά τους κανόνες ΦΠΑ για την ψηφιακή εποχή· ii) πρόταση κανονισμού για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 904/2010 όσον αφορά τις ρυθμίσεις διοικητικής συνεργασίας στον τομέα του ΦΠΑ· iii) πρόταση εκτελεστικού κανονισμού για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 282/2011 όσον αφορά τις απαιτήσεις παροχής πληροφοριών για ορισμένα καθεστώτα ΦΠΑ.
2.3Η δέσμη νομοθετικών μέτρων επιδιώκει τρεις κύριους στόχους: i) εκσυγχρονισμός των υποχρεώσεων υποβολής στοιχείων ΦΠΑ με τη θέσπιση απαιτήσεων ψηφιακής υποβολής στοιχείων· ii) αντιμετώπιση των προκλήσεων για τον ΦΠΑ που θέτει η λεγόμενη «οικονομία πλατφορμών», με την αποσαφήνιση των ισχυόντων κανόνων για τη διασφάλιση της ίσης μεταχείρισης των οικονομικών φορέων και με την ενίσχυση του ρόλου των πλατφορμών στην είσπραξη του ΦΠΑ· iii) αποφυγή της ανάγκης πολλαπλών εγγραφών στα μητρώα ΦΠΑ σε ολόκληρη την ΕΕ μέσω της θέσπισης της ενιαίας εγγραφής στα μητρώα ΦΠΑ.
2.4Θα θεσπιστεί ένα υποχρεωτικό σύστημα υποβολής στοιχείων για κάθε συναλλαγή χωριστά όσον αφορά τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, με σκοπό την ταχεία παροχή πληροφοριών στα κράτη μέλη. Τα κράτη μέλη θα έχουν την ευελιξία να αποφασίζουν αν θα θεσπίσουν ένα τέτοιο σύστημα υποβολής στοιχείων για τις εγχώριες συναλλαγές. Η ηλεκτρονική τιμολόγηση θα διαδραματίσει καίριο ρόλο στο νέο σύστημα υποβολής στοιχείων και θα καταστεί το εξ ορισμού σύστημα έκδοσης τιμολογίων και η βάση της ψηφιακής υποβολής στοιχείων.
2.5Όλοι οι υποκείμενοι στον φόρο θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν στοιχεία από ηλεκτρονικά τιμολόγια που συμμορφώνονται με το ευρωπαϊκό πρότυπο. Τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να προβλέπουν τη διαβίβαση στοιχείων από ηλεκτρονικά τιμολόγια που εκδίδονται σε διαφορετική μορφή, υπό την προϋπόθεση ότι επιτρέπουν επίσης τη χρήση του ευρωπαϊκού προτύπου. Οι μορφές δεδομένων που εγκρίνονται από τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν τη διαλειτουργικότητα με το ευρωπαϊκό πρότυπο για τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές.
2.6Προβλέπεται η θέσπιση καθεστώτος «θεωρούμενου προμηθευτή αγαθών ή παρόχου υπηρεσιών» (βάσει του οποίου οι πλατφόρμες θα καταβάλλουν τον ΦΠΑ επί της υποκείμενης στον φόρο παράδοσης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών όταν δεν χρεώνεται ΦΠΑ από τον προμηθευτή αγαθών ή τον πάροχο υπηρεσιών) στους τομείς της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων και της μεταφοράς επιβατών της οικονομίας πλατφορμών.
2.7Η εφαρμογή της OSS και της μονοαπευθυντικής θυρίδας εισαγωγών (IOSS) έχει αποδειχθεί επιτυχής, μέσω της μείωσης της πολυπλοκότητας. Ωστόσο, ορισμένες παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών δεν καλύπτονται από το καθεστώς απλούστευσης της OSS. Θα επιδιωχθεί η επέκταση του πεδίου εφαρμογής της σημερινής OSS ώστε να διασφαλιστεί η περαιτέρω μείωση της ανάγκης πολλαπλών εγγραφών στα μητρώα ΦΠΑ σε ολόκληρη την ΕΕ. Επιπλέον, η IOSS θα καταστεί υποχρεωτική για τις πλατφόρμες, προκειμένου να απλουστευθεί περαιτέρω η διαδικασία εισαγωγής αγαθών ηλεκτρονικού εμπορίου και να θωρακιστεί περισσότερο έναντι της απάτης.
2.8Σύμφωνα με την εκτίμηση επιπτώσεων, οι τρεις προτάσεις επιτυγχάνουν τη βέλτιστη ισορροπία μεταξύ όλων των διαθέσιμων ρυθμιστικών επιλογών από πλευράς αποτελεσματικότητας, αναλογικότητας και επικουρικότητας. Σύμφωνα με την εκτίμηση επιπτώσεων, μεταξύ των ετών 2023 και 2032, τα εφαρμοζόμενα μέτρα αναμένεται να αποφέρουν καθαρά οφέλη ύψους μεταξύ 172 δισ. ευρώ και 214 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων εξοικονομήσεων ύψους 51 δισ. ευρώ (41,4 δισ. ευρώ από την υποβολή στοιχείων ΦΠΑ· 0,5 δισ. ευρώ από τον εξορθολογισμό και τις διασαφηνίσεις στον τομέα της οικονομίας πλατφορμών· και 8,7 δισ. ευρώ από την κατάργηση των υποχρεώσεων εγγραφής σε μητρώο ΦΠΑ).
3.Γενικές παρατηρήσεις
3.1Η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρωτοβουλία της Επιτροπής που αποσκοπεί στην επικαιροποίηση των τριακονταετών κανόνων ΦΠΑ, προκειμένου να βελτιωθεί η λειτουργία της ενιαίας αγοράς με μικρότερο κατακερματισμό και να καταστεί κατάλληλη για την ψηφιακή εποχή. Πρόκειται για ένα πολυαναμενόμενο βήμα στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για τον ΦΠΑ που εφαρμόζει η Επιτροπή τα τελευταία χρόνια. Η ΕΟΚΕ θεωρεί επίσης ότι η πρόταση αυτή αποτελεί σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της στήριξης της ενιαίας αγοράς μέσω ενίσχυσης της συνεργασίας και της ομοιομορφίας μεταξύ των φορολογικών αρχών.
3.2Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι κύριος στόχος της πρότασης θα πρέπει να είναι ένα σύστημα ΦΠΑ καλύτερα προσαρμοσμένο στις τρέχουσες εξελίξεις της ψηφιακής οικονομίας, που θα συμβάλλει στη βελτίωση της λειτουργίας της ενιαίας αγοράς. Επιπλέον, η πρόταση θα πρέπει να καταστήσει την είσπραξη του φόρου αποτελεσματική και έγκαιρη, μειώνοντας τις περιπτώσεις απάτης στον τομέα του ΦΠΑ και διασφαλίζοντας ισότιμους όρους ανταγωνισμού.
3.3Η ΕΟΚΕ συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής ότι η ενδοενωσιακή διάσταση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ απαιτεί παρέμβαση της ΕΕ, σύμφωνα με την ορθή εφαρμογή της αρχής της επικουρικότητας. Το τρέχον έλλειμμα ΦΠΑ καταδεικνύει ότι τα εθνικά μέσα δεν επαρκούν για την καταπολέμηση της διασυνοριακής απάτης.
3.4Οι εναρμονισμένοι κανόνες για την υποβολή στοιχείων ΦΠΑ θα συμβάλουν στη βελτίωση της λειτουργίας και στην περαιτέρω εδραίωση της ενιαίας αγοράς. Ο κατακερματισμός και τα διαφορετικά καθεστώτα υποβολής στοιχείων στα διάφορα κράτη μέλη επιφέρουν διοικητικές επιβαρύνσεις για τις επιχειρήσεις και μπορούν να αποτελέσουν εμπόδιο για τις διασυνοριακές πωλήσεις στην ενιαία αγορά. Η ΕΟΚΕ γνωρίζει ότι τα κράτη μέλη έχουν δραστηριοποιηθεί για τη δημιουργία των δικών τους καθεστώτων υποβολής στοιχείων και ότι η ύπαρξη διαφορετικών ειδών καθεστώτων καθιστά λιγότερο αποτελεσματική τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς. Προκειμένου να μειωθεί αυτός ο κατακερματισμός, μια κοινή προσέγγιση είναι ευπρόσδεκτη. Η ΕΟΚΕ θεωρεί σημαντικό η νέα υποχρέωση υποβολής στοιχείων να οδηγήσει στην κατάργηση των ανακεφαλαιωτικών πινάκων.
3.5Προκειμένου να ωφεληθούν πλήρως από την ενιαία αγορά, οι επιχειρήσεις απαιτούν και χρειάζονται ομοιόμορφη εφαρμογή των κανόνων ΦΠΑ σε ολόκληρη την ΕΕ, αντί να υποχρεούνται να συμμορφώνονται με διαφορετική εφαρμογή των κοινών κανόνων σε εθνικό επίπεδο. Αυτό μπορεί να διασφαλιστεί μόνο με την ανάληψη δράσης σε ενωσιακό επίπεδο, για την πρόληψη της γραφειοκρατίας, των αποκλίσεων και των κενών στους ισχύοντες κανόνες ΦΠΑ. Η ΕΟΚΕ ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειές της για την ομοιόμορφη εφαρμογή τους και τονίζει τη σημασία της ύπαρξης επεξηγηματικών σημειώσεων ή συναφούς καθοδήγησης για τη διασφάλιση της ομοιομορφίας.
4.Ειδικές παρατηρήσεις
4.1Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει ότι οι επιχειρήσεις, και ιδίως οι ΜΜΕ, θα επωμισθούν σημαντικό κόστος από την πρόσθετη διοικητική επιβάρυνση που συνεπάγεται η θέσπιση απαιτήσεων ψηφιακής υποβολής στοιχείων. Παρόλο που το κόστος αυτό είναι αναγκαίο για τον αποτελεσματικό εκσυγχρονισμό του ισχύοντος συστήματος, το κόστος συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν χαμηλότερο και να παρακολουθείται συνεχώς κατά τη διαδικασία εφαρμογής, προκειμένου να αξιολογείται η επιβάρυνση που συνεπάγεται η συμμόρφωση.
4.2Η ΕΟΚΕ επισημαίνει επίσης ότι το εκτιμώμενο κόστος εφαρμογής θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις επιχειρήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ. Η ΕΟΚΕ προειδοποιεί ότι το πρόσθετο κόστος, ιδίως για τις επιχειρήσεις, θα μπορούσε να οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές, όπως προκύπτει από μελέτη που αποδεικνύει ότι η (υπερβολική) ρύθμιση και οι τιμές συσχετίζονται σε πολυάριθμες επιχειρήσεις.
4.3Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι, μολονότι οι υποχρεώσεις υποβολής στοιχείων για ενδοκοινοτικές συναλλαγές αφορούν μόνο τις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων, τα δεδομένα που θα συλλέγονται και θα ανταλλάσσονται μεταξύ των φορολογικών αρχών ενδέχεται να περιλαμβάνουν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και ότι τα εν λόγω δεδομένα θα αποθηκεύονται τουλάχιστον για περίοδο πέντε ετών. Τα δεδομένα που θα συλλέγονται ενδέχεται να περιλαμβάνουν επίσης ευαίσθητα επιχειρηματικά δεδομένα, τα οποία χρήζουν επίσης προστασίας. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει την αρχή της ελαχιστοποίησης των δεδομένων και την ανάγκη απόλυτης προστασίας των εν λόγω δεδομένων, η οποία θα πρέπει να διασφαλίζεται και να παρακολουθείται διαχρονικά.
4.4Η ΕΟΚΕ διαπιστώνει με ικανοποίηση ότι οι προτεινόμενοι κανόνες για τις ψηφιακές πλατφόρμες και ο ρόλος τους στη διευκόλυνση της είσπραξης του ΦΠΑ συνάδουν με προηγούμενες πρωτοβουλίες της Επιτροπής για την ψηφιακή οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της πρότασης οδηγίας για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των ατόμων που εργάζονται μέσω ψηφιακών πλατφορμών εργασίας. Επιπλέον, η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι η υποχρεωτική εφαρμογή της IOSS θα ωφελήσει τους καταναλωτές, καθιστώντας ευκολότερη για αυτούς την αγορά αγαθών από πλατφόρμε, με ταυτόχρονη βελτίωση της είσπραξη του ΦΠΑ επί των αγορών αυτών.
4.5Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι το ισχύον σύστημα αντιμετωπίζει διαφορετικά τα αγαθά και τις υπηρεσίες στο ενδοκοινοτικό εμπόριο, δεδομένου ότι μόνον οι υπηρεσίες υπόκεινται στον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης. Η ΕΟΚΕ εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η συνολική πρόταση της Επιτροπής δεν δράττεται της ευκαιρίας να ευθυγραμμίσει τη μεταχείριση των αγαθών και των υπηρεσιών από πλευράς ΦΠΑ, Η επικαιροποίηση των κανόνων κατ’ αυτόν τον τρόπο θα ευθυγράμμιζε τους κανόνες με τη σημερινή οικονομική πραγματικότητα, όπου οι πελάτες συνήθως αγοράζουν πακέτα λύσεων αντί απλώς αγαθά ή υπηρεσίες. Μια τέτοια αλλαγή θα μείωνε τη διοικητική επιβάρυνση για τις επιχειρήσεις, ιδίως για τις ΜΜΕ, οι οποίες επί του παρόντος πρέπει να κάνουν διάκριση μεταξύ των χωριστών συνιστωσών των σύνθετων παραδόσεων αγαθών ή παροχών υπηρεσιών απλώς και μόνο λόγω των κανόνων ΦΠΑ.
4.6Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει τον γενικό στόχο της Επιτροπής να καλούνται οι πλατφόρμες να διαδραματίσουν μεγαλύτερο ρόλο στο ρυθμιστικό πλαίσιο για τον ΦΠΑ. Οι προτάσεις μπορούν να θεωρηθούν αποτελεσματική προσέγγιση για την αντιμετώπιση της στρέβλωσης του ανταγωνισμού. Συνεπώς, οι ανησυχίες που εγείρουν οι προτάσεις σχετικά με φόρο ψηφιακών υπηρεσιών έχουν αντιμετωπιστεί δεόντως και επαρκώς.
4.7Η ΕΟΚΕ επικροτεί τη διεύρυνση της χρήσης της OSS, η οποία θα έχει ως αποτέλεσμα λιγότερες εγγραφές στα μητρώα ΦΠΑ εξωτερικού για τις εταιρείες, καθιστώντας έτσι τη συμμόρφωση λιγότερο επαχθή και λιγότερο δαπανηρή, ιδίως για τις ΜΜΕ.
4.8Η προτεινόμενη υποβολή στοιχείων σε πραγματικό χρόνο βασίζεται στην ηλεκτρονική τιμολόγηση. Αν και η ΕΟΚΕ επικροτεί τη χρήση της ψηφιοποίησης στον τομέα της φορολογίας, επιθυμεί ωστόσο να επισημάνει ότι το επίπεδο ηλεκτρονικής τιμολόγησης διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών. Συνεπώς, ενδέχεται να είναι σκόπιμο να συνεκτιμήσει η Επιτροπή την ανάγκη τεχνικής υποστήριξης που ενδέχεται να παραστεί σε διάφορα κράτη μέλη, αλλά και να εξετάσει αν η υποστήριξη αυτή θα μπορούσε να παρασχεθεί στις επιχειρήσεις από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη. Επιπλέον, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η Επιτροπή θα πρέπει να είναι σαφέστερη όσον αφορά το ευρωπαϊκό πρότυπο ηλεκτρονικής τιμολόγησης και το γεγονός ότι θα εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου. Η ΕΟΚΕ συνιστά στην Επιτροπή να δημοσιεύσει το ευρωπαϊκό πρότυπο το συντομότερο δυνατό, ώστε οι εταιρείες να αρχίσουν να προετοιμάζονται για τις αλλαγές.
4.9Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι η πρόταση επεκτείνει τις απαιτήσεις παροχής πληροφοριών για τα τιμολόγια, δεδομένου ότι πρέπει να δηλώνεται τόσο ο διεθνής αριθμός τραπεζικού λογαριασμού (αριθμός IBAN) ή ισοδύναμο στοιχείο όσο και η ημερομηνία πληρωμής. Η επέκταση των απαιτήσεων τιμολόγησης ενδέχεται να επιφέρει αβεβαιότητα και υψηλότερες διοικητικές δαπάνες για τις επιχειρήσεις. Επιπλέον, η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι είναι σύνηθες για τις επιχειρήσεις να αναγράφουν διάφορους αριθμούς IBAN σε ένα τιμολόγιο και ότι, συνεπώς, υπάρχει ανάγκη για μεγαλύτερη αποσαφήνιση των στοιχείων που πρέπει να υποβάλλονται. Η ΕΟΚΕ συνιστά στην Επιτροπή να εξετάσει αν οι εν λόγω πληροφορίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις φορολογικές αρχές προκειμένου να διασφαλιστεί η είσπραξη του ΦΠΑ. Εάν οι πληροφορίες δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την είσπραξη και τον έλεγχο του ΦΠΑ, τότε αποτελούν απλώς για πρόσθετη επιβάρυνση για τις επιχειρήσεις.
4.10Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι το προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα για τη δήλωση των ενδοκοινοτικών παραδόσεων αγαθών και παροχών υπηρεσιών εντός δύο ημερών φαίνεται αδικαιολόγητα σύντομο. Η ΕΟΚΕ εκφράζει επίσης ορισμένες ανησυχίες για το γεγονός ότι η προθεσμία δύο ημερών θα μπορούσε να αποτελέσει φραγμό για την είσοδο στην ενιαία αγορά, ιδίως καθώς πολλές ΜΜΕ αντιμετωπίζουν ήδη προβλήματα με την πολύ μεγαλύτερη προθεσμία που προβλέπεται στο ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο.
4.11Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι η προθεσμία δύο ημερών ενδέχεται να είναι υπερβολικά επαχθής για τον αγοραστή. Ως εκ τούτου, η εν λόγω προθεσμία θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά, με παράλληλη συνεκτίμηση του μεγέθους των επηρεαζόμενων επιχειρήσεων και, πιθανώς, με εξέταση του ενδεχόμενου θέσπισης ειδικών εξαιρέσεων για τις μικρότερες επιχειρήσεις. Επιπλέον, η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι οι αυστηρότερες προθεσμίες συχνά οδηγούν σε περισσότερα σφάλματα και αναδρομικές διορθώσεις, επί των οποίων οι επιβαλλόμενες κυρώσεις διαφέρουν και πάλι μεταξύ των κρατών μελών. Συνεπώς, η ΕΟΚΕ ενθαρρύνει την Επιτροπή να συμβουλεύσει τα κράτη μέλη σχετικά με τον περιορισμό των κυρώσεων και των επιτοκίων, ιδίως κατά τα πρώτα έτη της έγκρισης.
4.12Η Επιτροπή εισηγείται στην πρότασή της να εξαλειφθεί η δυνατότητα έκδοσης συγκεντρωτικών τιμολογίων Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι αυτό ενδέχεται να αποδειχθεί πολύ δύσκολο για τη λειτουργία ορισμένων τομέων και ενθαρρύνει την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εξετάσουν πιο προσεκτικά τα οφέλη που προκύπτουν από την εξάλειψη αυτής της δυνατότητας και να τα συγκρίνουν με το κόστος και τα προβλήματα που συνεπάγεται η εξάλειψή της για διάφορους τομείς. Η χρήση συγκεντρωτικών τιμολογίων θα πρέπει να επιτρέπεται πάντοτε για τις εγχώριες συναλλαγές. Όσον αφορά τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι μια άλλη δυνατότητα θα μπορούσε να είναι ο περιορισμός της χρήσης συγκεντρωτικών τιμολογίων, π.χ. με περιορισμό επτά ημερών.
4.13Οι εκπτώσεις του ΦΠΑ εισροών αποτελούν βασικό στοιχείο ενός συστήματος ΦΠΑ που λειτουργεί εύρυθμα, και διαφοροποιούν τον ΦΠΑ από τον φόρο αγαθών και υπηρεσιών ή άλλους έμμεσους φόρους. Παρόλο που η ΕΟΚΕ αντιλαμβάνεται ότι η πραγματικές συνθήκες που επικρατούν στα κράτη μέλη δεν άφησαν στην Επιτροπή περιθώρια για να προτείνει τη συμπερίληψη των εκπτώσεων του ΦΠΑ εισροών στην OSS, ενθαρρύνει ωστόσο την Επιτροπή να συνεχίσει το έργο της επί του θέματος. Ακόμη και αν οι εκπτώσεις του ΦΠΑ δεν μπορούν να ενσωματωθούν άμεσα στην OSS, η ΕΟΚΕ προτρέπει την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα ταχύτερων επιστροφών του ΦΠΑ για τις συμμορφούμενες εταιρείες μέσω του συστήματος OSS. Η επιτάχυνση των επιστροφών του ΦΠΑ θα μπορούσε να βελτιώσει τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς. Επιπλέον, η ΕΟΚΕ ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειές της για τη συμπερίληψη των εκπτώσεων του ΦΠΑ στην OSS στο μέλλον, ως μακροπρόθεσμο στόχο.
4.14Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ανησυχία της για το γεγονός ότι το υψηλό κόστος εφαρμογής των μέτρων της συνολικής δέσμης μέτρων για τον ΦΠΑ θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των τιμών για τους καταναλωτές. Συνεπώς, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μειωθούν στον μέγιστο δυνατό βαθμό η πολυπλοκότητα και οι διοικητικές δαπάνες για τις επιχειρήσεις, με τη διασφάλιση ομοιόμορφου συστήματος υποβολής στοιχείων, καθώς και ομοιόμορφης εφαρμογής των κανόνων σε όλα τα κράτη μέλη.
4.15Η ΕΟΚΕ ανησυχεί επίσης σχετικά με τα χρονοδιαγράμματα που προτείνει η Επιτροπή. Ενώ οι μείζονες αλλαγές προτείνεται να αρχίσουν να ισχύουν το 2028, ορισμένοι τομείς της πρότασης συνιστάται να τεθούν σε ισχύ ήδη το 2024. Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι απαιτείται επαρκής χρόνος για τη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής. Συνεπώς, η ΕΟΚΕ ενθαρρύνει την Επιτροπή να παρατείνει το χρονοδιάγραμμα τροποποιώντας το κατά τρόπο ώστε να παρασχεθεί τουλάχιστον ένα έτος για την εφαρμογή μετά την επίτευξη συμφωνίας επί της πρότασης από το Συμβούλιο.
Βρυξέλλες, 18 Απριλίου 2023
Stefano PALMIERI
Πρόεδρος του τμήματος «Οικονομική και Νομισματική Ένωση, οικονομική και κοινωνική συνοχή»
_____________