Περιοριστικά μέτρα κατά σοβαρών παραβιάσεων και καταπατήσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ:

Απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2020/1999 σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά σοβαρών παραβιάσεων και καταπατήσεων των ανθρώπινων δικαιωμάτων

Κανονισμός (ΕΕ) 2020/1998 σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά σοβαρών παραβιάσεων και καταπατήσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

• Θεσπίζουν ένα παγκόσμιο καθεστώς κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για σοβαρές παραβιάσεις και καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
• Από την έναρξη ισχύος του, ο κανονισμός (ΕΕ) 2020/1998 εφαρμόστηκε αυτόματα και ομοιόμορφα σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ χωρίς να χρειαστεί να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο. Τροποποιήθηκε από τους εκτελεστικούς κανονισμούς (ΕΕ) 2021/371 της 2ας Μαρτίου 2021 και (ΕΕ) 2021/478 της 22ας Μαρτίου 2021.
• Η απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2022/2376 τροποποιεί την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2020/1999, επικαιροποιώντας τα παραρτήματά του και παρατείνοντας τα μέτρα που θεσπίζονται σε αυτήν την απόφαση έως τις 8 Δεκεμβρίου 2023.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Το παγκόσμιο καθεστώς κυρώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα της ΕΕ (EUGHRSR) παρέχει νομική βάση για την ΕΕ προκειμένου να στοχεύει άτομα, εταιρείες και φορείς —συμπεριλαμβανομένων εκείνων που συνδέονται με εθνικές κυβερνήσεις και εκείνων που δεν συνδέονται— που είναι υπεύθυνοι για, εμπλέκονται ή συνδέονται με σοβαρές παραβιάσεις και καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως, ανεξάρτητα από το πού συνέβησαν.

Πεδίο εφαρμογής

Το EUGHRSR καλύπτει μια σειρά από παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως:

• γενοκτονία·
• εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας·
• βασανιστήρια και άλλοι τρόποι σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας·
• δουλεία·
• εξωδικαστικές, συνοπτικές ή αυθαίρετες εκτελέσεις και δολοφονίες·
• αναγκαστική εξαφάνιση προσώπων και αυθαίρετες συλλήψεις ή κρατήσεις.

Το καθεστώς κυρώσεων καλύπτει επίσης πράξεις που είναι ευρέως διαδεδομένες, συστηματικές ή που προκαλούν σοβαρές ανησυχίες όσον αφορά τους στόχους της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ), όπως ορίζονται στο άρθρο 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται:

• η εμπορία ανθρώπων·
• οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από διακινητές μεταναστών·
• η σεξουαλική και έμφυλη βία·
• οι παραβιάσεις ή καταπατήσεις:
  • της ελευθερίας του συνέρχεσθαι ειρηνικώς και του συνεταιρίζεσθαι,
  • της ελευθερίας της γνώμης και της έκφρασης,
  • της θρησκευτικής ελευθερίας ή της ελευθερίας των πεποιθήσεων

Κυρώσεις και εξαιρέσεις

Τα περιοριστικά μέτρα θα περιλαμβάνουν απαγόρευση ταξιδιού για φυσικά πρόσωπα και δέσμευση κεφαλαίων τόσο για ιδιώτες όσο και για οντότητες. Επιπλέον, θα απαγορεύεται τα άτομα και οι οντότητες στην ΕΕ να διαθέτουν κεφάλαια σε όσους περιλαμβάνονται στον κατάλογο, είτε άμεσα είτε έμμεσα.

Τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγούν εξαιρέσεις από τα μέτρα για ταξίδι λόγω:

• επείγουσας ανθρωπιστικής ανάγκης·
• συμμετοχής σε διακυβερνητικές συνόδους ή συνεδριάσεις που προωθούνται ή φιλοξενούνται από την ΕΕ·
• συμμετοχής σε διαδικασία ενώπιον δικαστηρίων.

Τροποποίηση του καταλόγου

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας και τα κράτη μέλη μπορούν να προτείνουν τροποποιήσεις στον κατάλογο.

Οι τροποποιήσεις αποφασίζονται από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ανακοινώνονται δημόσια.

Ευθυγράμμιση ορισμένων τρίτων χωρών με τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ

Οι υποψήφιες χώρες Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Αλβανία και Ουκρανία, και οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών Ισλανδία, Λιχτενστάιν, και Νορβηγία (οι οποίες είναι επίσης μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου), έχουν ευθυγραμμιστεί με την εν λόγω απόφαση. Θα διασφαλίζουν ότι οι εθνικές πολιτικές τους συμμορφώνονται με την παρούσα απόφαση.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΚΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Εφαρμόζονται από τις 8 Δεκεμβρίου 2020.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

To EUGHRSR ήταν μέρος των δεσμεύσεων για την αντιμετώπιση σοβαρών παραβιάσεων και καταπατήσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που ορίζονται στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία 2020-2024.

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Η ΕΕ διαθέτει νέο ισχυρό εργαλείο για την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων: το παγκόσμιο καθεστώς κυρώσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης της EE).

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2020/1999 του Συμβουλίου της 7ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά σοβαρών παραβιάσεων και καταπατήσεων των ανθρώπινων δικαιωμάτων (ΕΕ L 410 της 7.12.2020, σ. 13-19).

Διαδοχικές τροποποιήσεις της απόφασης (ΚΕΠΠΑ) 2020/1999 έχουν ενσωματωθεί στο βασικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

Κανονισμός (ΕΕ) 2020/1998 του Συμβουλίου της 7ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά σοβαρών παραβιάσεων και καταπατήσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (ΕΕ L 410 της 7.12.2020, σ. 1-12).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2022/2376 του Συμβουλίου της 5ης Δεκεμβρίου 2022 για την τροποποίηση της απόφασης (ΚΕΠΠΑ) 2020/1999 σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά σοβαρών παραβιάσεων και καταπατήσεων των ανθρώπινων δικαιωμάτων (ΕΕ L 314 της 6.12.2022, σ. 90-96).

Κοινή ανακοίνωση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο — Σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία 2020-2024 [JOIN(2020) 5 final της 25.3.2020].

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος πέμπτο — Η εξωτερική δράση της Ένωσης — Τίτλος IV — Περιοριστικά μέτρα — Άρθρο 215 (πρώην άρθρο 301 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 144).

τελευταία ενημέρωση 08.09.2023