Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Program Współpracy Transgranicznej Interreg (2021–2027)

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) 2021/1059 w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących celu „Europejska współpraca terytorialna” (Interreg) wspieranego w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz instrumentów finansowania zewnętrznego

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

  • Rozporządzenie ustanawia przepisy dotyczące programu Interreg, instrumentu promującego Europejską współpracę terytorialną za pomocą wspólnych działań podejmowanych w ramach programów, projektów i sieci przez podmioty krajowe, regionalne i lokalne z różnych państw członkowskich Unii Europejskiej (UE) oraz przez podmioty z UE i przyległe kraje trzecie, kraje partnerskie, kraje i terytoria zamorskie (KTZ), inne terytoria oraz organizacje działające na rzecz integracji i współpracy regionalnej. Program Interreg wspiera harmonijny rozwój gospodarczy, społeczny i terytorialny UE jako całości oraz krajów z nią sąsiadujących, co stanowi cel nadrzędny unijnej polityki spójności.
  • Rozporządzenie określa również przepisy niezbędne do zapewnienia skutecznego programowania, w tym przepisy dotyczące pomocy technicznej, monitorowania, ewaluacji, komunikacji, kwalifikowalności, zarządzania i kontroli. Ponadto rozporządzenie określa przepisy dotyczące zarządzania finansowego programów Interreg, wspieranych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) utworzonego na mocy rozporządzenia (UE) 2021/1058 (zob. streszczenie), wraz z celami szczegółowymi oraz włączeniem unijnych instrumentów finansowania zewnętrznego:

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Struktura

Współpraca terytorialna w ramach Interreg opiera się na czterech filarach.

  • Interreg Awspółpraca transgraniczna pomiędzy regionami przyległymi (które z zasady powinny leżeć wzdłuż granicy lądowej lub być oddzielone morzem o nie więcej niż 150 km) w celu przezwyciężania wspólnych wyzwań wspólnie zidentyfikowanych w regionach przygranicznych oraz wykorzystywania potencjału wzrostu gospodarczego w tych obszarach.
  • Interreg Bwspółpraca transnarodowa na większych terytoriach transnarodowych lub wokół basenów morskich w celu osiągnięcia wyższego stopnia integracji terytorialnej.
  • Interreg Cwspółpraca międzyregionalna poprzez cztery programy szczegółowe w celu poprawy skuteczności polityki spójności przez wspieranie:
    • wymiany doświadczeń, innowacyjnych podejść i budowania zdolności w celu identyfikowania i rozpowszechniania dobrych praktyk oraz wdrażania ich do polityk rozwoju regionalnego, w tym programów, których celem są „inwestycje na rzecz zatrudnienia i wzrostu” (program Interreg Europa);
    • wymiany doświadczeń, innowacyjnych podejść i budowania zdolności w celu identyfikacji, transferu i kapitalizacji dobrych praktyk w zakresie zintegrowanego i zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich (program Urbact);
    • wymiany doświadczeń, innowacyjnych podejść i budowania zdolności w celu udoskonalenia i uproszczenia procedury wdrażania programów Interreg oraz działań w zakresie współpracy, a także powoływania i działania europejskich ugrupowań współpracy terytorialnej* (program Interact);
    • analizy trendów rozwojowych w związku z celami spójności terytorialnej (program Europejska Sieć Obserwacyjna Rozwoju Terytorialnego i Spójności Terytorialnej (ESPON)).
  • Interreg D – współpraca regionów najbardziej oddalonych w celu ułatwienia rozwoju i integracji regionów najbardziej oddalonych oraz KTZ (na przykład Karaiby) w ich sąsiedztwie.

Zasoby i stopy dofinansowania

  • Program Interreg jest finansowany z zasobów EFRR, a w przypadku gdy państwo lub państwa członkowskie i ich regiony oraz państwo lub państwa członkowskie i państwa trzecie oraz ich regiony współpracują ponad granicami – przez unijne instrumenty finansowania zewnętrznego (tj. IPA III i ISWMR).
  • W okresie objętym przez obecne wieloletnie ramy finansowe (2021–2027) budżet Interreg wyniesie 8,05 mld EUR (w cenach z 2018 r.) i pochodzić będzie z zasobów EFRR.
  • Zasoby EFRR przeznaczone na potrzeby programów Interreg zostaną rozdzielone w sposób następujący:
    • 72,2 % (tj. ogółem 5 812 790 000 EUR na lądową i morską współpracę transgraniczną (Interreg A));
    • 18,2 % (tj. ogółem 1 466 000 000 EUR na współpracę transnarodową (Interreg B));
    • 6,1 % (tj. ogółem 490 000 000 EUR na współpracę międzyregionalną (Interreg C));
    • 3,5 % (tj. ogółem 281 210 000 EUR na współpracę regionów najbardziej oddalonych (Interreg D)).
  • Stopa dofinansowania na poziomie każdego programu Interreg nie może przekroczyć 80 %.

Cele specyficzne Interreg i koncentracja tematyczna

Programy Interreg EFRR i, w stosownych przypadkach, unijne instrumenty finansowania zewnętrznego mogą również wspierać cele specyficzne Interreg: lepsze zarządzanie współpracą oraz bezpieczna i lepiej chroniona Europa.

Przynajmniej 60 % zasobów alokowanych na programy Interreg A, B i D należy przeznaczyć na maksymalnie trzy cele polityki określone w art. 5 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów, tj. rozporządzenia (UE) 2021/1060 (zob. streszczenie), w tym bardziej zieloną, niskoemisyjną Europę. W ramach programów Interreg A wzdłuż wewnętrznych granic lądowych przeznacza się przynajmniej 60 % zasobów na cele polityki 2 i 4 oraz maksymalnie dwa inne cele polityki określone w rozporządzeniu w sprawie wspólnych przepisów.

Akty wykonawcze i delegowane

Instytucje programu i zarządzanie

  • Programy Interreg są wdrażane w ramach zarządzania dzielonego*, z wyjątkiem programów Interreg D, które mogą być w części lub w całości wdrażane w ramach zarządzania pośredniego* w porozumieniu z zainteresowanym państwem lub państwami członkowskimi po konsultacji z interesariuszami.
  • Rozporządzenie wymaga od państw członkowskich oraz, w stosownych przypadkach, od krajów trzecich, krajów partnerskich* oraz KTZ uczestniczących w danym programie Interreg, aby określiły do celów rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów jedną instytucję zarządzającą oraz jedną instytucję audytową. Określa również szczegółowe przepisy dotyczące tych organów, ich funkcje i zakres odpowiedzialności.
  • Co kwartał każda instytucja zarządzająca musi przesyłać Komisji dane zbiorcze dotyczące odpowiedniego programu Interreg zgodnie ze wzorem przedstawionym w załączniku VII do rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów.

Komitet monitorujący

Państwo członkowskie oraz, w stosownych przypadkach, państwo trzecie, kraj partnerski lub KTZ uczestniczące w danym programie muszą powołać w porozumieniu z instytucją zarządzającą komitet monitorujący do celów nadzorowania procedury wdrażania danego programu Interreg w terminie 3 miesięcy od daty zawiadomienia państwa członkowskiego o zatwierdzeniu programu Interreg. Komitet monitorujący obraduje przynajmniej raz w roku i dokonuje przeglądu wszystkich kwestii mających wpływ na postępy w osiąganiu celów programu.

Ewaluacje

W celu poprawy jakości opracowywania poszczególnych programów i ich wdrażania państwo członkowskie lub instytucja zarządzająca przeprowadzają ewaluacje programów pod kątem co najmniej jednego z następujących kryteriów: skuteczność, efektywność, trafność, spójność i unijna wartość dodana. Ewaluacje mogą również obejmować inne odpowiednie kryteria, takie jak poziom włączenia społecznego, niedyskryminacja i widoczność.

Dodatkowa ewaluacja każdego programu pod kątem oceny jego wpływu musi zostać przeprowadzona do 30 czerwca 2029 r.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Ma ono zastosowanie od 1 lipca 2021 r.

KONTEKST

Rozporządzenie (UE) 2021/1059 jest częścią unijnego pakietu legislacyjnego w sprawie polityki spójności na okres 2021–2027. Głównym celem tej polityki jest promowanie spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej dzięki zrównoważonej konkurencyjności, badaniom i innowacyjności, cyfrowej transformacji, Europejskiemu Zielonemu Ładowi oraz Europejskiemu filarowi praw socjalnych.

Więcej informacji:

KLUCZOWE POJĘCIA

Europejskie ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT). Celem EUWT jest umożliwienie i wspieranie współpracy transgranicznej, transnarodowej i międzyregionalnej w UE. Do ich zadań należy wdrażanie programów współfinansowanych przez UE lub z innych europejskich projektów współpracy transgranicznej. Jako podmioty prawne EUWT skupiają organy z różnych państw członkowskich. Do ich członków należeć mogą same państwa członkowskie, a także regionalne lub lokalne władze, stowarzyszenia lub inne instytucje publiczne. W składzie EUWT muszą znajdować się członkowie z co najmniej dwóch państw członkowskich.
Zarządzanie dzielone. Finansowanie jest zarządzane wspólnie przez Komisję Europejską i władze krajowe.
Zarządzanie pośrednie. Finansowanie jest zarządzane przez organizacje partnerskie lub inne organy unijne lub spoza UE.
Kraje partnerskie. Beneficjent IPA III lub kraj lub terytorium objęte – w odniesieniu do programów Interreg A i B – obszarem objętym polityką sąsiedztwa wskazanym w załączniku I do rozporządzenia (UE) 2021/947 lub Federacja Rosyjska, lub – w odniesieniu do programów Interreg C i D – kraj lub terytorium objęte dowolnym obszarem geograficznym w ramach ISWMR, które otrzymują wsparcie z unijnych instrumentów finansowania zewnętrznego.

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1059 z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących celu „Europejska współpraca terytorialna” (Interreg) wspieranego w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz instrumentów finansowania zewnętrznego (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 94–158).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1058 z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 60–93).

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) 2021/1058 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 159–706).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/947 z dnia 9 czerwca 2021 r. ustanawiające Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny Wymiar Europy, zmieniające i uchylające decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 466/2014/UE oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1601 i rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 480/2009 (Dz.U. L 209 z 14.6.2021, s. 1–78).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2021/1529 z dnia 15 września 2021 r. ustanawiające Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III) (Dz.U. L 330 z 20.9.2021, s. 1–26).

Ostatnia aktualizacja: 03.02.2022

Top